Kardinaalsfeest in grootse stijl Utrechts stadion als openlucht kathedraal en ontvangzaal Huldiging van Henri de Greeve pr. Leiden en het Regeringsjubileum Defective MAANDAG 16 AUGUSTUS 1948 DE LEIDSE COURANT EERSTE BLAD PAGINA 2 De feestgave voor d*» jubilerende Kardinaal zal zijn een fonds tot stichting van een nieuwe Kathedraal. Immers, de tegenwoordige verdraagt die titel nauwelijks. En zo moest het huldigingscomité ter ere van het 40- jarig priesterfeest van Z. Em. Joan nes Kardinaal De Jong omzien naar een ruimte, \yaarin de hoge jubilaris ten overtsaan van het ganse diocees zou kunnen pontificeren. Men vond 'het immense stadion, dat bij de wel kome weersgesteldheid op het feest van Maria's ten Hemel-opneming, ongetwijfeld de meest geschikte vier. plaats kon heten. Daarheen was men gekomen uit alle verspreid gelegen delen van het Aartsbisdom, verte genwoordigers van de geestelijke stand en van de'leken in hun veel zijdige maatschappelijke samenstel ling. Boven de betonnen wanden uit stak in de verte de gothische Dom toren, blijvende herinnering aan de Moeder aller kerken van het oude Tricht, eens de stede van Sint Wil- librord, de grote voorganger van de jubilaris. De Kardinaal had zijn feest ge wenst in bescheiden vorm, en dus ontbraken de bisschoppen van de andere diocesen. Nochtans waren er de Internuntius mgr. P. Giobbe, on ze procurator bij het Vaticaan mgr. dr. B. Eras, verder mgr. dr. Olaf Smit en mgr. dr. Th. Verhoeven beide bekende figuren uit het aarts bisdom, de hoogwaardige Abt Trappisten van Diepeveen, de beide vicarissen-generaal Huurdeman er Geerdink, alle leden van het Kathe drale Kapittel met hun proost mgr. van SOhaik, een deputatie van drie Malthezer ridders en minister prof. dr. v- a. Brink als diocesaan. Dc binnenkomst van de Kardinaal in het vurig rood gewaad accentueer de het kleurrijk schouwspel, dat de feestelijke stoet bood bij zijn opgang naar het geïmproviseerde ciborium- altaar. Deze plaats van het heilig Offer verhief zich op een hoog po dium, omgeven door rijen salvia'i met links de troon en terzijden de banken voor alle hoogwaardigheids bekleders. Tijdens deze pontificale Dank dienst werd de Kardinaal» geassis teerd door leden van het Kathe draal Kapittel. Het koor van theolo ganten, geleid door dom'Brockbernd, voerde de gregoriaanse wisselzangen uit en duizenden en duizenden aan wezigen zongen de vaste gezangen. Na het Te Deum en het uitgeleide van de Kardinaal volgde een rust pauze in het stadion als naaste voor bereiding op de nu volgende open lijke viering. De verrassing van een mas sale huldiging. Spoedig riep het levendige hoorn en trommelcorps van de katholieke verkenners de feestgenoten op hun plaatsen terug. En, terwijl men toe keek, brachten rappe handen een guirlande versiering in het rond aan. Geïnteresseerd keek men ook toe, toen bruidjes, geheel ongedwongen, bloem pjes strooiden op het grote feest tapijt en jonge maagden met palmen een haag vormden, waarlangs de Kardinaal en zijn gevolg zou schrij den naar dat zelfde altaar van zo even, in een oogwenk omgebouwd tot een majesueus baldakijn, waar onder de zetels voor alle hoge gas ten waren geplaatst. Het „lang leve de Kardinaal" was nog niet van de lucht, toen allerlei groepen naar voren drongen. Eerst de groepen uit het geestelijk leven: wereldheren en orde-geestelijken, (zusters en fraters, seminaristen van het Groot- en Klein-Seminarie. Zij allen hadden hun woordvoerders, die in berijmde volzinnen aan de Kardi naal hun verscheiden hulde bo den. Indrukwekkend vooral was de groep van uit de Oekraïne verdreven levieten, die thans te Culemborg veilig onderdak voor hun priesterlij ke opleiding hebben gevonden, en die met een feestelijke zang in Sla vische toonaard, voorafgegaan door een opdracht, dank en hulde brach ten aan hun hoge beschermer in het gastvrije Nederland. Dan drongen de groepen van maat schappelijke werkers rond de troon van onze Kardinaal: de arbeiders en de boeren, de middenstanders en de leden van Sint Adelbert. Zij allen beloofden: „in onverbreekb're soli dariteit, als standen, de orde te zullen scheppen in 't maatschappelijk leven, waarin de ziel in vrijheid op kan streven". Na de ouderen volgden de jongeren, uit de mannelijke en uit de vrouwelijke organisaties. En ook zij allen gaven hun belofte: „de standen gaven u zo juist hun woord; dat zetten wij, de jeugd, straks voort!" 'Ook de sportorganisaties,' rijders te paard inbegrepen, bleven niet achter, evenmin als de vertegen woordigers dér soldaten en mari niers, en een met bijzon-der handge klap begroete deputatie uit de ver zetsbeweging. En tenslotte stormde de school jeugd onder de Marathon tribune naar binnen, met sjerpen en met feestmutsen, en met een vrolijke zang ter ere van de Kardinaal. Nu werd het ganse stadion over- vuld door vlag draagsters en banier dragers. En de erkende meester van massa-regie, Anton Sweers, bereikte hier een kostelijke apotheose die zich oploste in het „Aan U, o Koning der eeuwen". Middelerwijl was een deputatie uit Ameland 'tot voor de troon getre den: familie en oude bekenden van hun grote plaatsgenoot. De woord voerder zeide, dat Ameland vol dank bare trots is en van harte hoopt, dat de Kardinaal weldra voet aan wal zal zetten, opdat Ameland in alle eenvoud het feest zal mogen vieren. De Kardinaal dankt. Tenslotte heeft de jubilerende Kar-1 missen, dinaal een geroerd dankwoord sproken. Z.Em. zeide, niet beter te kunnen doen, dan met de Psalmist uit te roepen: „wat zal ik de Heer teruggeven voor alles, wat Hij mij gedaan heeft". In het woord van er kentelijkheid werden betrokken bloedverwanten en vrienden van de Kardinaal, zijn kapittel, zijn vicaris sen en secretarissen, alle priesters en leken, zijn oude vriend mgr. Olav Smit, die de laatste jaren veel van de geestelijke werkzaamheid van de Aartsbisschop 'heeft overgenomen, zijn raadgevers mgr. Th. Verhoeven, mgr. Eras en, zeer bijzonder tenslotte de vertegenwoordiger van de Paus, mgr. Giobbe, en tenslotte allen, die dit schone feest hadden doen slagen. Van die allen noemde de Kardi-' naai degene, die de tekst van de huldiging had saamgesteld, mr. Jan Derks (die bescheidenlijk onder het publiek had plaats genomen) en de regisseur Anton Sweers,' en de voor zitter van het feestcomité. Z.Em. herinnerde er aan, hoezeer hij tijdens de oorlog getroffen was door de trouw en aanhankelijkheid der katholieken. Als de katholieken trouw blijven aan hun Bisschoppen, dan behoeven wij ook voor de toekomst, al zal die ook misschien ernstiger zijn dan het heden, niet bevreesd te zijn. Ten slotte vroeg Z. Em. voor hen te bidden, te bidden tot God, Die is zijn „Protector en Adjutor", zijn Be schermer en Helper. Met onze nationale hymne eindig de dit indrukwekkende feest. En hoog-gestemd zijn alle duizenden be zoekers teruggegaan naar hun woon plaatsen, met grote liefde in het hart voor de eminente priester en kerk- I bestuurder, die wij nog niet kunnen HENRI DE GREEVE 25 JAAR PRIESTER! Deze uitzonderlijke man, die dag in dag uit met ontelbaren meeleeft, heeft niet gewild dat er ophef werd gemaakt over dit jubileum. Doch Zaterdagochtend is hij evenwel zij het dan in zeer intieme en besloten kring toch gehuldigd in het ziekenhuis St. Joannes de Deo te H aarlem, waar, hij woont en werkt. De nieuwe Minister van Overzeese Gebiedsdelen, Mr. E. Sassen, bracht hem als een van zijn beste vrienden zijn persoonlijke gelukwensen in een kleine toespraak. Hij herinnerde daarin aan een andere toespraax, welke de Greeve (hoe kan het anders!) in het gijzelaarskamp te St, Michiels gestel aan St. Jan de Doper wijdde en op deze toepaste de woorden van de H. Schrift: „Zijn tong was als een zwaard van vuur." tenland hebben tot het Henri de Greeve Fonds bijgedragen. VOOR DE VUIST WEG. Voor de vuist weg reageerde Henri de Greeve in eên speech, waarin de warnfte van zijn .hart eii zijn. grote visie op de dingen om hem heen dui delijk uitkwamen. Hij sprak over zijn benoeming tot Officier met grote eer bied en dankbaarheid, al kon hij zich deze promotie van gewoon soldaat nauwelijks voorstellen en zijn ge dachten gingen naar het staatsbur gerschap, waarvan wij. ons naast an dere functies in het leven diep be wust moeten zijn. Hij uitte zijn dankbaarheid tegen over ons vorstenhuis en sprak van zijn overtuiging, dat Oranje voor het kleine Nederland steeds een teken van verlossing is. Daarna wendde pater de Greeve zich in de geest naar alle gevers aan het Fonds. Met een waarlijk overtui gende kracht drukte hij zijn ontroe ring uit over alles wat zij tot zijn levenswerk bijdragen. Aan het ont roerd gelaat van de Greeve kon men zien hoe zeer die blijde glimlach van de gevers voor hem tastbare werke lijkheid is. Hij antwoordde Mr. Minderop: „Niemand kan zo iets mobiliseren, het komt van Boven". Voorts dankte de jubilaris allen, die dit initiatief namen en uitgewerkt hebben. Hoe- velen hebben hem geholpen en voor hem gesjouwd! En de Greeve noemde er een bij naam en liet ons even ach ter de schermen zien van het titanen- werk, dat verzet wordt om alle aan kloppende tobbers te helpen. Het was een bijeenkomst vol har telijkheid, die elk spoor van officieel cachet wegvaagde, geen schetterende fanfare, maar mogelijk een van die stilten, die aan nog grotere dingen voorafgaan. Wij vernemen dat men zich tot 1 September a.s. nog kan laten inschrij- bijschrijvingen op één nummer ver- I ven in het Zilveren Boek der Naas- werken! Vrienden uit binnen en bui- tenliefde. „Als Pater de Greeve spreekt", zo zeide de Minister, „denk ik steeds aan dat vuur vanwege de. diep indringen de directheid, de overtuiging, sprankelende oorspronkelijkheid en de liefdevolle kracht van zijn woor den." Minister Sassen, die als gijzelaar met de radio-priester in St. Michiels gestel verbleef en daar met hem de komende sociale problemen besprak, wees er voorts op „dat in de Greeve er steeds is het vurige geloof in het gogde in iedere mens, steeds dat licht uit het allereerste Lichtbaken met de aanhaling uit St. Jan over het Licht der Wereld, dat kwam om er te blij ven én dat in onze radio-priester een zo voortreffelijke reflector heeft ge vonden." De Minister maakte bekend dat de jubilaris benoemd is tot Officier in< de Orde van Oranje-Nassau. Het Zilveren Boek der Naastenliefde. En de penningmeester van het Henri de Greeve Fonds bood hem het Zilveren Boek der Naastenliefde aan, dat een dankbetuiging is van zijn vrienden en alle namen bevat van hen die luisteren naar het Lichtbaken en hebben bijgedragen tot dit Fonds. Voor in het boek prijkt dé naam van Kardnaal de Jong, de eerste die zijn gave schonk voor de verwezenlijking van de plannen van Henri de Greeve: Het uitzaaien van het zaad van een daadwerkelijke naastenliefde. ,Ook vindt men er de namen in van vele eenvoudige lieden, die hun penningske bij de nuchtere bankier met een blijde glimlach zijn komen brengen," zo zeide Mr. Minderop in zijn speech. „Dit Zilveren Boek is een Bijbel der Naastenliefde." Voorts was er de doos waarin alle girostrookjes geborgen waren. Op het deksel stond „Ad Muitos Annos*" De giroafdeling moest op zekere het fantastisch aantal van 5924 De week voor de eenheid der Kerk BRIEF VAN Z.H. DE PAUS. Ter gelegenheid, van de „Week voor de Eenheid der Kerk", die in Sep tember te Bologna wordt gelnpuden, heeft de H. Vader via de Substitu'H- Staatssecretaris Mgr. Montini, een schrijven gezonden aan de voorzit ter, Kardinaal Nasalli-Rocca, Aarts bisschop van Bologna. „Het initiatief tot de „Week voor de Eenheid der Kerk", door Uwe- Eminentie in herderlijke ijver geno men, tijdens welke een dogmatisch- liturgische uiteenzetting zal worden gegeven van de vragen betreffende de volmaakte katholiciteit en de voor treffelijkste naastenliefde, schenkt Zijne Heiligheid, Die met bijzondere belangstelling de heilzame beweging voor de terugkeer van de afgeschei denen tot de eenheid van de Kerk volgt, een zeer grote voldoening. De zo goed georganiseerde voorbereiding van deze gewichtige gebeurtenis waarborgt reeds van nu ai aan een welslagen. Het streven is niet anders dan in de gelovigen de hoge gedach te van de eenheid der Katholieke Kerk zo breed mogelijk te doen uit stralen en in hen nog meer het ver langen en de deugden voort vloeiend uit 't"zich in dü iaad weer spiegelend gebed op te wekken en te voeden, om mede te werken aan de hoge en heilbrengende be schikking Gods, namelijk: zo velen, die losgescheurd zijn van deze een heid maar toch de naam van Christus belijden, te doen inzien waar de Goddelijke Meester het middelpunt van deze eenheid heeft geplaatst en in hen de vurige begeerte naar een heid op te wekken, welke zal zijn als een verblijdend voorteken van de- heerlijke dag waarop de breuk her steld zal zijn en de aardse evenals de hemelse Kerk zullen jubelen om de terugkeer van alle schapen onder één Herder. Het programma van de Week doet verwachten, dat zo hoge doeleinden op de krachtigste wijze zullen wor den nagestreefd. Studie, gebed, gods- diensplechtigheden in overschei dene riten, sluitingsprocessie met deelname van kardinalen, prelaten en priesters van' de Latijnse en Oos terse ritus, zullen van deze Week een gebeurtenis maken, welke een plechtige belofte in zich' draagt. Uit dit alles kan Uwe Eminentie afleiden, met welke levendige, be langstelling Zijne Heiligheid de voorbereiding tot en het verloop van déze Week volgt." ONGERUSTHEID OVER HET LOT VAN KARDINAAL MINDSZENTY. In Hongaarse katholieke kringen vraagt men zich af, of de regering niet reeds doende is, een proces voor te bereiden tegen Kardinaal Minds- zenty, Primaat van Hongarije én Aartsbisschop van Esztergom. Deze ongerustheid is ontstaan door het feit, dat zekere persorganen zijn naam hebben genoemd in verband met de onlangs op het Ministerie van Landbouw ontdekte „samenzwe ring". Een honderdtal functionaris sen en landbouwers werden reeds gearresteerd en beschudigd van sabo tage en spionnage. Een officiële ver klaring zegt, dat ontdekte documen ten en de door de beschuldigden af gelegde verklaringen bewezen zou den, hebben, dat zij in contact ston- dén met fascistische „Hortistische" kringen en beoogden, de agrarische hervormingen teniet te doen. Enige hoge functionarissen van de agrari sche politie, onder wie Fabinyi en Kisz, zouden bekend hebben, met de andere beschuldigden samen in dienst van een buitenlandse mogend heid te zijn geweest.- Voorts heeft tijdens het proces te gen de leiders van de Hongaarse Ka tholieke Actie, het rode vakvereni gingsblad „Nepszava" de thans ver oordeelden voorgemeld als handelend met stilzwijgende instemming en zelfs „ingevolge instructies van de kardinaal". Deze heeft overigens blijkbaar geen paspoort gekregen om de Domfeesten in Keulen te gaan bijwonen. VOOR ONS LIGT het programma van defeestviering te Leiden ter gelegenheid van het vijftigjai'ig regeringsjubileum van H. M. Konin- ging Wilhelmina en de 300-jarige onafhankelijkheid van Nederland, éen programma, dat van 25 Augustus tot J September zal duren. De feestcom- missie heeft zich ongetwijfeld voor een zeer grote en moeilijke opgave gesteld gezien, doch als we het programma der feestelijkheden in grote liinen bezien, dan mogen we zeggen, dat zij zich op uitstekende wijze van de haar opgelegde taak heeft gekweten. Niet ten onrechte schrijft de bur gemeester, jhr. mr. F. H. van Kinschot, in het voorwoord tot het feest- gramma het volgende: „De belang-stelling van Koningin Wilhelmina voor onze stad was zeer groot en vele malen heeft Zij bij bijzondere ge beurtenissen door Haar persoonlijke komst in de Sleutelstad van deze1 be langstelling blijk gegeven". Een veelbelovend feestprogramma Inderdaad heeft Leiden steeds een bijzondere platas ingenomen tegen over het Oranjehuis en het is daar om van de Leidse feestcommissie goed gezien de feestviering zo luisterrijk mogelijk op te zetten. Daarbij zijn de data voor deze herdenking zo geko zen, dat zij niet samenvallen met de feestviering in andere grote steden van het Westen des lands, opdat een zo groot mogelijk aantal personen de feestelijkheden in Leiden zullen kun nen bijwonen. Het feestprogramma, niet minder dan 96 pagina's groot, bevat een'door de heer H. Korswagen verzorgde ge- illustreerde omslag, waarin de Rood- Wit-Blauwe en Oranjevlaggen, vast gehouden door de Nederlandse eLeuw en bedekt met de gekroonde en gelau werde W en de jaartallen 18981948 de hoofdmotieven vormen. Daarbij komt de gekroonde „voort uit een rank van de Oranjeboom. Het geheel ziet er welverzorgd uit en zal onge twijfeld een goed figuur slaan onder de vele 'feestprogramma's, welke de ze dagen in den lande zullen ver schijnen. Wij laten hieronder een zo volledig mogelijk overzicht volgen van de vele feestelijkheden, welke door de Jubi- leum-commissie zijn gearrangeerd en het lezen daarvan zei ongetwijfeld bij ieder de lust tot het kopen van een ïeestprogram doen opkomen. Zonder feestprogramma heeft men ook aan de hele feestviering heel weinig en we zijn ervan overtuigd, dat de voor raad spoedig zal zijn uitverkocht. De INLEIDING. Reeds- deze week zal het eerste nummer van het feestprogramma be ginnen. Dat ie een tentoonstelling in „De Lakenhal", welke foto's en af beeldingen zal brengen, betrekking hebbende op de verschillende bezoe ken, die H. M. de Koningin in de afggelopen vijftig jaar aan onze stad heeft gebracht. Woensdagmiddag a.s. te half vijf zal de officiële opening de zer tentoonstelling plaats vinden. Op Maandag 23 en Dinsdag 24 Augustus zal de tuintjes- en volks tuinwedstrijd worden gehouden, op 25 Augustus zal de reeks van muzi kale rondgangen door de stad een aanvang nemen, terwijl des morgens ts 9 uur de bloemencollecte zal begin nen. Déze bloemencollecte is een ge heel nieuw idee en beoogt het inza melen Van bloembouquetten voor de patiënten der diverse ziekenhuizen om ook hen te doen delen in de feest vreugde, welke alom heerst bij gele genheid van het jubileum van de Ko ningin. WINKELWEEK EN BLOEMEN- FEEST. Op Woensdag zal ook de opening plaats hebben van de Winkelweek, waaraan niet minder dan 450 winke liers zullen deelnemen, een aantal als nimmer werd bereikt. Aan deze win kelweek is voorts een grote raadwed- strijd verbonden, waarbij als gége- ven wordt gevraagd naar de plaats „ergens in.Leiden" van honderd in de etalages geplaatste foto's van beelden van onze oude stad. Duizend gulden aan prijzen zijn hiervoor ter be schikking gesteld. Voorwaarden voor deelname vindt men in het feestpro gramma. Een dér meest belangrijke delen van het feestprogram is ongetwijfeld de grote nationale bloemententoon stelling „Jubelflora 1948", in de Stads gehoorzaal te houden als de nationale najaarsten toonstelling van bloemen en planten in samenwerking met de Kon. Ned. Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde en de Vaste Keurings commissie. Alle zalen en gangen der Stadsgehoorzaal zullen hierdoor in be slag worden genomen, doch er zit nog meer vast aan deze Jubelflora, want er zal ook buiten de Stadsgehoorzaal veel van bloemen en planten te genie ten zijn. De Aalmarkt n.h, de floog- straat, de Stille Rijn en Kippebrug alsmede de Baily-brug van de Hoog straat naar de Stille Rijn zullen een groot bloemenveld worden, dat bo vendien des avonds feeëriek zal wor den verlicht. Bovendien zullen in het water fonteinen worden aangebracht, welke des avonds verlicht hun stra len hoog zullen opspuiten, terwijl de bewoners en vooral de grote magazij nen en winkels zich beijveren in het aanbrengen van een feestverlichting, zodat het geheel een sprookjesachtig aanzien zal geven. Verder zal in het Waaggebouw een „Flora-restaurant worden ingericht. Van 2628 Augustus zal op het terrein aan de Heerengracht een Lu- na-park worden - gehouden, in de Hooglandse kerk vindt een groot ju bileumconcert plaats op 26 Augustus, waaraan zal worden medegewerkt door een Jcoor van 250 zangers en zan geressen. DE FEESTDAGEN. Vrijdag en Zaterdag zijn de eigen lijke dagen der feestviering. Dan vin den de grote Oranjewandeltochten plaats en een rijwieltocht, op het Gal gewater tussen de Vink em de molen van Noordman wordt een demonstra tie waterskniën gehouden door de heer Th. van Lent uit De Kaag. een openlucht concert vindt plaats bij mo len ,.De Valk" en de middag zal ge reserveerd zijn voor de ruitersport en het concours-hippique op het Schuttersveld met medewerking van tien Landelijke Rijverenigingen, waarvan een gedeelte gekleed zal zijn ir de oude militaire uniformen van vijftig jaar geleden. Des avond vindt er een ballonopstijging plaats van de Haagse balloncommandant Boesman, hetgeen een imposant kijkspel belooft te worden met diverse attracties en wedstrijden. Verder zal een -massale oplating plaats vinden van 800 post- duizen. Op de avond van die dag en Zater dagavond wordt in de Schouwburg opgevoerd het toneelspel in drie be drijven van Jef Heydendael „Met Wijs Beleid", speciaal voor dit rege ringsjubileum geschreven. Deze uit voering ,zal geschieden door leden van de bij de afd. Leiden van de Ne derlandse Amateur Toneel Unie aan gesloten verengiingen. Op Zaterdag worden hazewindhon- denrennen gehouden op het sportter rein aan de Zoeterwoudse Singel, ver zorgd door de Z.-H. Windhondenren- vereniging, des middags vindt een groot nationaal bloemencorso plaats1 om grote prijzen, des avonds wordt een gondelvaart gehouden en een groot schitterend vuurwerk op het Schuttersveld volgt tot besluit van de feestviering. KONINGINNE-VERJAARDAG. En dan komt de feestdag van Koninginne-verjaardag zelf nog. 's Avonds tevoren geeft de Timdeler- club in de Stadsgehoorzaal een uit voering van het historisch spel „Ver vlogen- Jaren", geschreven door Pie- ter v. d. Does en op 31 Augustus wordt de dag begonnen met herden kingsplechtigheden in alle kerken. Er zal een reveille worden gehouden door het beieren van alle Leidse luid- klokken,^ waarna een aubade volgt aan het gemeentebestuur, terwijl de rest van .de ochtend zal zijn gewijd aan het houden van kinderfeesten. Des middags zullen er sportwedstrij den worden gehouden voor motor- athletiek en voetbaloefenaars, waar bij ook de Engelse gasten uit Oxford en militairen van de partij zullen zijn. Dan is er nog een muzikale, ster- tocht, welke zijn einde vindt op het Stadhuisplein, terwijl op twee plaat sen openluchtconcerten zullen wor den gehouden. Op Donderdag 2 September zal de V V.S.L. in de Foyer der Stadsge hoorzaal een gezellig samenzijn orga niseren, waarop Leidse huismoeders, die daarvoor in aanmerking komen, zullen worden utigenodigd, terwijl het Leids Studentencorps in de socië teit „Minerva" enige honderden kin deren op een feestmiddag zal trac toren. Op Zaterdag 4 September zullen de schoolkinderen op school een tracta- tie ontvangen, op 6 September vindt een boomplanting plaats op het Pie terskerkhof, terwijl er die dag ook scholieren wedstrijden zullen worden gehouden, terwijl die dag wordt be sloten met een klemkunstavond in de Stadsgehoorzaal. TEGEN WIL EN DANK DOOR PERCY KING 40) De politie speurt naar de jonge blonde vrouw in wijnrode avond japon en met zwartfluwelen man tel, die hij Gunnar Lundqvist in de taxi zat en er van wordt verdacht hem te hebben vergiftigd. Hoogst op merkelijk, dat Marianne Karlsson die nacht in zijn gezelschap verkeerde! Zij is blond zij was gekleed in wijn rode avondjapon; Ik wil wedden, dat zij ook een zwartfluwelen mante»1 droeg. Alles wijst er op, dat Marian ne Karlsson degene is, die de politie zoekt. Söderman's aangebedene ont popt zich als moordenares!" „Ik wens niets liever dan dat zij er in loopt en hij er bij," gaf Fol- mer toe. „Maar de nibord op Lundq vist staat in geen verband met de diefstal van het halssnoer. Die, had een nacht later plaats." „Ja, en toch kan er we1 degelijk verband bestaan. Solange, die Milie naar huis bracht is de neef van dé Béringuard. De baron dit weten we uit.de kranten zit lelijk aan de grond. Lijkt het nu zo gewaagd te veronderstellen, dat hij met zijn neef een plannetje op touw zette om het halssnoer te laten verdwijnen en aldus de verzekeringssom van acht millioen francs in de wacht te sle pen? Dan kon de baron schoon schip maken 'bij zijn schuldeisers, die hem met de dag het vuur nader aan de schenen leggen. Om het voornemen uit te voeren moest het sierraad in de blikken brandkast van het „Sint Olaf" gedeponeerd en de medewer king verkregen worden van een in breker, die zich tegen idem zo veel bereid verklaarde, de kraak te zetten. Je kunt proberen, een zwa re jongen, een sprookje op de mouw te spelden en hij zal doem alsof hij het slikt, maar hij snapt drommels goed, dat een halssnoer niet voor de aardigheid uit een safe word gejat, wel om een verzekeringsmaatschap pij te flessen. De inbreker, die méér wil verdienen dan voor het karwei overeengekomen is, stelt Lundqvist óp de hoogte van het geval. Gunnar heeft een lijst aangelegd van families Sn wier bezit zich bijzonder kostbare byouterieën bevinden en begrijpt dus onmiddellijk waar het hier om gaat." Hij brengt de heren dan aan het ver stand, dat van het mooie plannetje niets komt als het halssnoer niet aan hem wordt uitgeleverd ik wil aannemen tegen zekere^ vergoeding. Maar daar willen de Béringuard en zijn neef niet aan, want als Lundq vist tegen de lamp vliegt, iverbran- den ook zij de vleugels en openen zich de gevangenisdeuren voor hen wegens oplichting. Dit wensen zij te voorkomen en daarom wordt beslo ten Lundqvist uit de weg te ruimen. Hij is gevaarlijk omdat hij te veel weet." „Het kan zo zijn gebeurd ofschoon zoals je terecht zegt, het niet meer dan een veronderstelling is," ant- wordde Folmer zonder veel over tuiging. „Solange pleegde in ieder gevr*1 de aanslag niet, de baron even min het werd door een vrouw ge daan." „Door Marianne Karlsson snap je het niet? Zij en Solange zijn het eens. Alles wijst in haar richting. Het moest zó worden ingepikt, dat zij alleen met Lundqvist achterbleef Daarom werd Millie dronken ge voerd en bracht Solange haar naar huis. Het signalement van de vrouw die bij Lundqvist in de taxi zat klopt volkomen met dat van Marianne Karlsson." „Verdqrie, je kunt bést gelijk heb ben! Inspecteur Uppström heeft da gen lang in de omgeving van het „Sint Olaf" rondgeneusd naar de da me, die de aanslag op Lundqvist pleegdé. Hij is er zeker van dat'zij de nacht in het hotel doorbracht, want 's-morgens om acht uur liep zij in avondtoilet door onze straat. Söderman liet haar binnen zonder verplichtingen tot inschrijven. Zie daar de reden, waarom het tussen die twee zo dik aan is! Zij moet op zijn stilzwijgen kunnen rekenen en stopt hem. O, man, o man! Nu heb ben we Söderman onder de duim!" „We zullen hem ergens anders hebben dan onder de duini onder de grond! Hij is onze enige bedrei ging, want hij kent Paula en hij kent mij. Söderman dient te verdwijnen." „Ik ben tegen moord," zei Folmer huiverend. „Te gevaarlijk." Klausen antwoordde grimmig: „Laat maat aan mij over. Ik weet wel, hoe ik met het aan moet." XVI. Marianne KJarlsson zat aan de schrijftafel in de ruime smaakvol gemeubileerde kamer, haar door de Kalundloy's ter beschikking gesteld, voor zich mevrouw Kalundby's cor respondentie, die zij zo juist had be ëindigd. Zij bevond zich alleen' met het dienstpersoneel in de villa; de famihe zou in Stockholm dineren en daarna de opera bezoeken. De onder tekening moest dus tot de volgende ochtend wachten, aangezien haar werkgeefster reeds vroegtijdig was vertrokken om in de stad eerst wat te kunnen winkelen. Marianne vouw de de handen in de schoot en sloot de ogen. Zij dacht aan August die zij deelgenoot van haar zorgen had gemaakt. Hij was verliefd op haar, zij wist het; bereid al het mogelijke te doen, om haar uit de moeilijkhe den te helpen. Harerzijds voelde zij ook genegenheid voor de jongeman. Nu piekerde zij met wat te ant woorden als hij haar vroeg zijn vrouw te willen worden; een vraag die niet lang meer zou uitblijven; zij was er zeker van August bezat geen geld en ook zijn werkkring acht te zij dubieus. Daarbij had zij zich voorgenomen, een man te huwen, die haar een onbezorgde toekomst kon verzekeren. Dagelijks lichtte de spiegel haar in, dat zij er zeer goed uitzag; door haar positie bij de Ka lundby's, die haar meer als huisge note dan als betaalde werkkracht behandelde, verkeerde zij in de ge legenheid met gefortuneerde jonge lui in aanraking te komen. Toch trok August haar sterk aan. Hij was hartelijk trouw, zou voor haar dóór het vuur gaan. Doch er kwam voor een man meer kijken om een vrouw te onderhouden die van zo nabij de weelde had leren kenden. Een dienstbode klopte, opende de deur en berichtte: „Juffrouw Karls son, iemand wenst u te spreken. Hij laat zich niet afschepen en zegt, dat hij detective is. Ik heb hem iri de ontvangkamer gelaten.'' Marianne rimpelde het Voorhoofd. Hoe ondoordacht van August! Hij moest niet hier komen, mevrouw Kalundby zou er aanmerkingen over maken en het gaf maar aanleiding tot kletspraatjes. Waarom had hij bovendien niet zijn naam gezegd? Detective wat een verbeelding! Vlug ordende zij haar kapsel, be keek zich met welgevallen in de spiegel. Zij vroeg zich af, of zijn komst oorzaak was, dat haar hart op eens zo snel klopte. Doch niet zodra had zij de ont vangkamer betreden of een onge articuleerde kreet ontglipte haar. Zij zag niet degene, die zij verwachtte te zullen zien. De bezoeker was een haar onbekende. Een robuste onaan gename sinistere verschijning. Hij bleef in zijn fauteuil zitten, de hoed op het hoofd. „Bent u mejuffrouw Karlsson?" informeerde hij zónder zich voor te stellen. „Om u te dienen. Wie bent u?" (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 2