SEMAINE
SÖCIALE 1948
ZATERDAG 31 JULI 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 2
700 JAAR DEN HAAG
Indrukwekkende première van
„Het wonderlijk uur"
Den Haag viert momenteel zijn 700
jarig butaan en als onderdeel van
de diverse feestelijkheden werd gis
teravond op het Binnenhof de pre
mière gegeven van het openluchtspel
„Het wonderlijk uur", dat om ver
schillende redenen bijzondere aan
dacht verdient.
Als décor voor deze grootse opvoe
ring diende de aloude Ridderzaal,
die in de zeven eeuwen, welke sinds
haar bouw zijn voorbij gegaan, de
éénwording van de Nederlanden tot
stand heeft zien komen.
In „Het wonderlijk uur", dat de
schrijver zelf heeft gekenschetst als
„een uur, waarin de tijd stilstaat en
waarin gedachten en begrippen tot
een soort werkelijkheid kunnen wor
den", wordt het heden geconfron
teerd met de vaderlandse geschie
denis sinds de dertiende eeuw. Dro
ge jaartallen reeksen worden afge
schud, om plaats te maken voor ta
ferelen, die in de loop van het spel
samenvloeien en schijnbaar losse
feiten bundelen tot één begrip: het
waarom van de loop der dingen. De
wegen van de Voorzienigheid lijken
soms vreemd, maar wanneer men
even stil staat, om terug te blikken
in het verleden, dringt de zin van de
gebeurtenissen tot ons door. Heer
sers en zachtmoedigen, moordenaars
en edele karakters zijn uiteindelijk
niet meer dan de instrumenten,
waarmee een bepaalde ontwikke
lingsgang wordt mogelijk gemaakt.
Do slotgeest van de Ridderzaal
heeft hen gisteren tijdens het won
derlijk uur uit het verleden opge-
roepen, om getuigenis af te leggen
van de waarde, die hun bestaan voor
ons gehad heeft. Floris V, die met
geweld de eerste gewesten samen
voegde, gevolgd door de vertegen
woordigers van de drie bekende
Gravenhuizen. Daarna Karei V, de
eerste Heer der Nederlanden, onder
wiens bestuur de binding slechts
zwak was. Een knap staaltje van re
gie was de symbolische voorstelling,
waarin de Hertog van Parma door
diplomatieke actie de scheiding tus
sen Noord en Zuid wist te bewerk
stelligen.
Ook de Vrede van Munster, de in
lijving bij Frankrijk en tenslotte de
Duitse bezetting werden in fanas-
tisch mooie taferelen verbeeld, ter
wijl na de laatste donkere jaren, die
ons volk zo moedig doormaakte, het
Benelux-verband naar vor.en werd
gebracht als teken van steeds grotere
binding.
Het slot van deze avond was een
indrukwekkend tableau, waarin het
Nederlandse volk dank bracht aan
zijn jubilerende koningin. De vier
duizend aanwezigen zongen hierbij
spontaan het Wilhelmus mede.
Wie in de* komende weken naar
Den Haag gaat, om dit kijkspel zelf
te zien, zal van deze daad geen spijt
PUNTENVRIJh
en verminderde puntenwaarde
VERLAAGDE PRIJZEN:
Witte Handdoeken
Tricotgoederen
Schortjes - Babygoederen
Linnen Luiers
Kousen en Sokken
WOLLEN FLANEL
in jaeger en kleuren
Begin der verkoop
LESTEX
hebben. „Het* wonderlijk uur" be
hoort tot de soort van openluchtspe
len, die men slechts zelden te zien
krijgt. Alleen de costumering reeds
is een lust voor het oog, terwijl de
regie in een woord perfect is. De al
gemene leiding berust bij Cees La-
seur, Yvonne Georgi verzorgt de
choreografie en de begeleidende mu
ziek is van de 22-jarige componist
Jurriaan Andriessen. Een bijzondere
hulde verdient de auteur van dit
werk, Ary den Hertog. Met de be
langrijkste medewerkers werd hij
na afloop onder bloemen bedolven.
De kosten en moeite, die aan dit
spel zijn gespendeerd, hebben een
resultaat gegeven, dat daarmee in
overeenstemming is.
Bij deze première waren tal van
autoriteiten aanwezig o.w. de groot-
M, de Koningin, mevrouw C. M. ba
ronesse van Tuyll van Serooskerken,
de grootmeester mr. G. C. D, baron
van Hardenbroek.
Op de eerste rij zaten vele leden
van het demissionnaire kabinet en
hun dames: de minister-president dr.
L. J. M. Beel, en de ministers W.
Drees, prof. mr. P. Lieftinck, luite
nant-kolonel A. H. J. L. Fievez, S.
L. Mansholt, mr. J. A. Jonkman en
mr. dr. J. in 't Veld.
Vele vertegenwoordigers van het
corps diplomatique toonden even
eens hun belangstelling voor deze
gebeurtenis: de ambassadeurs van
België en China, de gezanten van
Zwitserland, Finland, Griekenland,
Zuid-Afrika, Turkije, Roemenië, Bra
zilië- en Venezuela en de zaakgelas
tigden van de Sovjet-Unie, Oosten
rijk, Polen, Tsjecho-Slowakije, Ca
nada, Columbia, Noorwegen, Cuba,
Hongarije en de Dominicaanse repu
bliek. Voorts waren aanwezig de
commissaris van de Konigin in Zuid-
Holland, mr. Kesper, de voorzitters
van de Eerste en Tweede Kamer der
Staten-Generaal.
Ook tal van burgemeesters bevon
den zich onder de belangstellenden.
Wij noemen de burgemeesters van
's-Gravenhage, Rotterdam, Leiden,
Schiedam, Dordrecht, Vlaardingen,
Voorburg, Rijswijk, Wassenaar, Mon
ster, Leidschendam, Wateringen en
Delft
AMNESTIE
Naar aanleiding van het pleidooi
voor amnestie aan politieke delin
quenten, ter gelegenheid van de aan
staande Kroningsfeesten, ontving ,.De
Linie" adhaesiebetui'gingen en pro
testen.
Als Aalmoezenier ben ik bijna
S jaar werkzaam onder de politieke
delinquenten, en ben volkomen op de
hoogte van de grote fouten van deze
mensen tijdens de oorlog begaan,
maar zie ook dagelijks hun grote
moeilijkheden. Honderden gezinnen
gaan moreel en maatschappelijk ten
gronde, honderden huwelijken zijn
ontbonden, talloze kinderen vinden
geen ouderlijk tehuis meer en verblij
ven bij medelijdende familieleden,
particulieren of in kindertehuizen.
De politieke delinquenten zijn gro
tendeels van goede wil en zij zien
grotendeels hun fouten in, en zullen
deze fouten blijven herstellen door
mede te werken aan de opbouw van
ons Vaderland. Maar laat de vrije
maatschappij dan hier tegenover ook
een grootse daad stellen the Act
of Oblivion Ik hoop, dat uw arti
kel het beoogde succes heeft. Nog is
het niet te laat maar dan er is
rog maar één weg. amnestie!"
PROF. MOLKENBOER t.
Aan een „in memoriam" in de
„Tijd" ontlenen we:
In de orde dpr Dominicanen, waar
in hij in 1899 werd opgenomen, maak
te hij zijn philosophische en theologi
sche studies, en vond er tevens de
tijd om zich te verdiepen in de lite
ratuur en de kunstgeschiedenis, waar
bij hij zijn voorkeur voor de twee
grote katholieke dichterfiguren, die
zijn leven getekend hebben: Vondel
en Dante, verdiepte. In deze orde, die
hem later de etetitel „Praedicator
Generalis" zou verlenen, werd hij in
1906 priester gewijd en met deze wij
ding begon zijn priesterlijke arbeid,
die zo zeer met heel zijn persoonlijk
heid verweven is, dat men die niet
van zijn wetenschappelijke arbeid
kan losmaken. Jaren heeft men hem
gekend als „lector" Molkenboer, de
Dominicaanse titel, die tegen 't docto
raat opweegt, en als hoedanig hij de
jonge ordebroeders inwijdde in de
godgeleerdheid en de gewijde wel
sprekendheid. Bij de oprichting van
de Katholieke Universiteit verzocht
rren hem op te treden als lector in de
speciale Vondelstudie, een lectoraat
dat bij het tweede lustrum van de
Universiteit werd omgezet in een bui
tengewoon hoogleraarschap in de Ne
derlandse zeventien-eeuwse letter
kunde en in de studie van Vondel.
Daarmee had men zijn verdiensten er
kend en geëerd, zoals dat enkele ja
ren later, in 1937, nogmaals geschied
de toen de Amsterdamse Universiteit
hem, bij de 350ste geboortedag van
Vondel, het ere-doctoraat in de lette
ren en wijsbegeerte aanbood.
De uitvaart en begrafenis hebben
plaats a.s. Maandag.
POST VOOR MILITAIREN
ONDERWEG NAAR INDIë.
De opvarenden van het s.s. „Zui
derkruis", dat met militairen on-
.derweg naar Indië is, kruinen in
Port-Said post ontvangen, mits deze
uiteriijk 1 Augustus in de brieven
bussen zit.
Voor correspondentie, die direct
bij aankomst in Batavia moet wor
den uitgereikt, is de uiterlijke datum
van ter post bezorging 15 Augustus.
„ORANJE" ARRIVEERT
17 AUGUSTUS.
Het m.s. „Oranje", dat 26 Juli van
Batavia is vertrokken, wordt, o.o.v.,
17 Augustus tegen twaalf uur met een
kleine 700 passagiers; in Amsterdam
verwacht.
Burgers en militairen van/het
K.N.I.L. kunnen door familieleden
of relaties worden afgehaald, mits die
over een eigen vervoermiddel of een
taxi beschikken, waarmede de pas
sagiers met handbagage kunnen wor
den vervoerd.
Daar de ruimte in de ontschepings-
loods zeer beperkt is, kunnen ver-
welkomers, die niet voornemens zijn
de passagiers met eigen vervoermid,-
del mee te nemen, voorlopig nog
niet tot de loods of het terrein wor
den toegelaten.
Voor het afhalen zijn speciale kaar
ten nodig, welke tijdig aangevraagd
moeten worden bij het Hoofdbureau
Passagedienst van de Stoomvaart
Maatschappij „Nederland", „Het
Scheepvaarthuis", Amsterdam.
DE KATHOLIEKE MOLENAARS
VERGADEREN.
De 600 leden van de R.K. Mole-
naarsbond „St. Victor" die, velen met
hun vrouwen, ter jaarvergadering
naar Eindhoven waren gekomen,
werden opgemonterd door de mu
ziek Van het pas onlangs uit Mole
naars gevormde harmoniecorps.
In zijn openingswoord zei de
bondsvoorzitter de heer Trowen, dat
men meent het einde van de veevoe
derdistributie tegemoet te gaan.
Drs. H. Lammers adjunct-secreta
ris van de Ned. R.K. Middenstands
bond hield een inleiding over de ge
ordende handel in het molenaarsbe
drijf en de veevoeder- en kunstmest
handel, die zware concurentie van
dq machtige coöperaties hebben te
doorstaan. Voorts besprak hij de col
lectieve reclame in het molenaarsbe
drijf.
Het voorstel om het hoofdbestuur
te machtigen tot het aangaan van een
handelsovereenkomst met meng
voederfabrikanten en groothandela
ren in kustmeststoffen werd met al
gemene stemmen aangenomen. Dit
voorstel heeft de bedoeling de beun
hazerij en het depotsstelsel uit deze
branche te weren.
Het voorstel van het hoofdbestuur
om als afweermiddel tegen de recla-
ma der coöperaties een collectieve
reclame van „St. Victor" te stellen,
en daarvoor een fonds van 100.000
te stichten, werd in principe aan
vaard. Er zal een commissie van
voorbereiding en uitwerking worden
benoemd.
Van de rondvraag maakte de heer
Kameraad, voorzitter van de alg.
Ned. Molenaarsbond, gebruik om
over de samenwerking van beide zus
terverenigingen in verband met de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisa
tie te spreken.
GOEDE EXPORTMOGELIJKHEDEN
VOOR BOLLENKWEKERS.
De laatste tijd zijn handelsverdra
gen gesloten met verschillende lan
den, waarin o.m. posten zijn opgeno
men voor in- en uitvoer van sierteelt
producten, die voor de belangen der
bloembollen-exporteurs zeer welkom
zijn. Gedurende de periode van 1
Juni 1948 tot 31 Mei 1949 mogen
naar Denemarken worden uitgevoerd
bloembollen ter^waarde van 1.500.000
D. Kronen (ƒ830.000).
Naar Frankrijk mogen gedurende 1
Aug. '48 tot 31 Juli '48, 2000 ton
bloembollen worden geëxporteerd,
waarvan 150 ton voor Noord-Afrika.
In tegenstelling tot vorig jaar zijn
thans geen uitzonderingen opgeno
men voor boom- en bloemkwekerij
producten. Hiertegenover staat een
invoer van bloembollen ter waarde
van 30 millioen Franse francs
(ƒ371.100.—).
Het verdrag met Zwitserland i:
verlengd tot 30 Juni 1949. Gedurende
deze periode mogen worden uitge
voerd: bloembollen ter waarde van
2 500.000 Zw. francs 1.540.000).
Gedurende 1 Juli 1948 tot 30 Juni
1949 zullefi naar de Russische zone
in Duitsland mogen worden gexpor-
teerd boomkwekerijproducten tot een
bedrag van 50.000.
De uitvoer zal plaats hebben op
compensatie-basis.
BLOEMBOLLENHANDEL.
Voor de export van bloembollen
worden reeds sinds jaren voorschrif
ten gegeven betreffende de minimum
eisen van maat en kwaliteit, waaraan
uit te voeren bloembollen moeten
voldoen.
De detailhandel in het binnenland
kende dergelijke voorschriften tot op
heden nog niet, hetgeen tot min of
meer ongewenste toestanden aanlei
ding gaf.
Teneinde hieraan een einde te ma
ken, heeft bet Bedrijfschap voor Sier
teelt producten besloten ook voor de
in, het binnenland te verhandelen
bloembollen bepaalde eisen met be
trekking tot maaten kwaliteit vast
te stellen.
De hiertoe strekkende verordening
is gepubliceerd in het Voedselvoorzie-
hingsblad no. 62 van Zaterdag 24
Juli 1948.
Weer brand in
kamp te Laren
In het interneringskamp Crailoo
bij Laren is gisteravond brand uit
gebroken in één van de werkbarak-
ken. De kampbrandweer kwam on
middellijk in actie, maar het vuur
greep zo snel om zich heen, dat ook
de Larense brandweer werd gealar
meerd. Honderden nieuwsgierigen
en ook de manschappen van de lucht
strijdkrachten te Êussum trokken
kampwaarts. De Larense politie, die
met acht man kwam toegesneld,
werd de toegang tot het kamp ge
weigerd en aanvankelijk mocht ook
Larens burgervader het 'terrein niet
betreden. Tenslotte openden de poli
tiemannen zelf de poort en geflan
keerd door zijn agenten reed de bur
gemeester het kamp binnen. Een half
uur later was men de brand mees
ter. Over de oorzaak van deze vier
de brand binnen twee maanden kon
de kampleiding niets meedelen.
De zeer vaste stemming voor aan
delen Nederl. Irylische Handelsbank
was gisteren de fature van de beurs.
Voor eind Augustus moet het jaar
verslag verschijnen. De belangstelling
voor dit fonds ontstond dan ook door
geruchten omtrent een mogelijke
uitkering in aandelen Hierover is
echter nog niets definitiefs bekend.
De vergadering van commissarissen
moet zelfs nog gehouden worden. In
middels openden aandelen Indische
Bank 2 pet. hoger op 128 en verbe
terden tot 134, waarna enige reactie
in trad. De gehele middag was hier
in een open hoek en ook aandelen
Kol. Bank waren onder invloed daar
van beter gestemd. Deze liepen op
tot 97. Certificaten Handel Mij. pro
fiteerden van de betere tendens voor
Indische credietinstellingen met een
koersverheffing van 2 pet. tot 162.
Overigens waren Indische Cultuur
fondsen stil en weinig veranderd. Al
leen aandelen Indische Spoor trok
ken enige belangstelling en liepen
iets op. Rubber en Tabaksfondsen la
gen goed prijshoudend en suikerwaar-
den wisten zich, na aarzelende ope
ning .eveneens iets^boven het vorig
peil te verheffen. Overigens had de
aandelenmarkt weer het bekende on
geanimeerde aspect.
WEERSVERWACHTING
DROOG WEER.
Langs de Westkust: veel bin-
nendrijvende wolkenbanken,
overwegend droog weer met
zwakke tot matige Zuid-Weste-
lijke wind. Ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag. In het
overige gedeelte van het land:
plaatselijk ochtendmist, overi
gens enkele overdrijvende wol
kenbanken met droog weer en
weinig wind. In de Noord-Ooste
lijke provincies koeler.
Door de tram te 's Gravenhage
is de 62-jarige mevr. v. M.L. bij
het oversteken van de weg overreden.
Zij is aan de gevolgen overleden.
Te Rotterdam is de tweejarige F.
de W door de tram overreden.
Krenten en rozijneA. Binnenkort
zullen de winkeliers weer de be
schikking krijgen over wat krenten
en rozijnen. De maximumprijs voor
krenten" is ƒ0.22 per 100 gram en
voor rozijnen 0.16.
De twee oudste tweelingen.
Op 5 Aug. hopen mej. Anna Maria
Theresia de Bont te Waspik en de
v/ed. Huiberdina Petronella van
SchijndelDe Bont te Baardwijk
Waalwijk) haar 95ste verjaardag te
vieren.
Een ernstige brand, waarvan de
oorzaak nog onbekend is, heeft de
magazijnen van de nacht- en thee-
lichtenfabriek van Raymakers te Hel
mond in de as gelegd.
Het water eist slachtoffers. Gis
teren zijn in de omtrek van Amster
dam verdronken de 28-jarige Amster
dammer F. Mechiot en de 16-jarige
dekknecht Ph. v. d. Minne. Gisteren
is te Amersfoort in het Bosbad Birk-
hoven het 8-jarige zoontje van de
III.
In een vorig artikel heb ik critiek ge
oefend op de mentaliteit van sommige
Fransen, die hun superioriteitswaan maar
zo moeilijk kunnen afleggen. Men mag uit
deze kritiek niet bes1 uiten, dat de Semaine
sociale mislukt zou zijn. Het was de indruk,
die ik de eerste dag ontvangen had en die
door meerdere niet-Fransen met mij ge
deeld werd. Maar de dagen, die volgden
hebben ruimschoots vergoeding gebracht
voor wat aanvankelijk zo pijnlijk gemist
werd. Men wordt vooral getroffen door de
geniale wijze, waarop men een zeer uiteen
lopende groep van sprekers kan doen sa
menwerken tot het construeren van een
werkelijk geheel. Het centrale probleem
wordt langzaam opgebouwd en van alle
kanten belicht. Zo heeft' Jean Guitton een
meestér1 ijke exposé gegeven over de crisis
en de blijvende waarde van de Westerse
beschaving. De geweldige veranderingen,
die de wereld sinds tien jaar heeft doorge
maakt, hebben ook de vertakkingen tus
sen de verschillende beschavingen gewij
zigd. Het Westen verloor zijn overwicht.
De wereld verkreeg een grotere eenvor
migheid, hetgeen niet betekent, dat zij ook
meer één is geworden. Toch is de verhou
ding van de Westerse beschaving tot de
niet-Westerse wereld in de grond niet ver
anderd.
Guitton belichtte glashelder de diepste
grond, waaruit de crisis van de Westerse
cultuur is voortgekomen. Deze beschaving
ontving het Christelijke zuurdeeg, maar
zonder het ooit ten volle te aanvaarden en
te assimileren. Daardoor ontstond een toe
stand van gisting en schuiming, van doods
angst en soms van hypocrisie, die het Wes
ten doet lijken op een geniale, maar ge
kwelde jonge man. In deze toestand van
jeugdcrisis breidt het Westen zijn imperium
uit en deelt het zijn boodschap mee. Juist
daarvoor ontstaat de impasse in zijn be
trekkingen met de volken van Overzee. De
werkelijke beschaving veronderstelt de so
ciale rechtvaardigheid, het Westen heeft
die echter nog lang niet verwezenlijkt. De
beschaving veronderstelt de erkenning van
het geestelijke en de kennis van God, de
overwinning van de mystiek over de tech
niek, de vrede en de waarachtige gemeen
schap en op al deze gebieden is het Wes
ten tekort geschoten.
En door een onwaarschijnlijke samenloop
van omstandigheden heeft Europa juist op
het moment, waarop deze crisis het hevigst
was zijn grootste koloniale expansie ge
kend Van de 19e eeuw.
In de 20ste eeuw komt dan een nieuwe
samenloop van omstandigheden. Op het mo
ment, waarop de volkeren uit de overzee
se gebieden zich bewust worden van hun
aspiraties en van de problemen der sociale
rechtvaardigheid, komt het Communisme op
en biedt zich aan als de oplossing van het
sociale probleem van het Westen, van het
sociale probleem van het Oosten en boven
dien nog van het koloniale probleem. De
verhouding immers van kolonie en moeder
land valt vrijwel samen met de verhouding
van arbeider tot kapitaal. Het gaat hier
over een universele oplossing ongetwijfeld,
maar die zich tot de materiële orde beperkt
En hoewel deze boodschap van het Westen
naar het Oosten gekomen is, is zij onttrouw
zowel van de spiritualiteit van het Westen
als van de mystiek van het Oosten, omdat
zij het menselijke wezen met het loutere
bezit van de aarde tevreden wil stellen.
Guitton heeft daarna in een magistrale
uiteenzetting de eigenlijke waarden van het
Westen gedemonstreerd. Hij groepeerde ze
rondom drie steden, die alle drie symbo
lische betekenis hebben: Athene, dat wil
zeggen de rede en de kunst, het afwegen,
het maathouden, de proportie, de bevallig
heid en de menselijkheid. Rome, dat bete
kent de regel en de wet, het recht, het wet
boek, de gelijke gerechtigheid voor allen,
de orde en de vrede. Jeruzalem en dat wil
zeggen de aanbidding in geest en waarheid,
de liefde tot God en tot alle mensen ,het
uitzicht op het einde der tijden. Deze con
ferentie liet weer eens duidelijk uitkomen,
.hoe volstrekt onmogelijk 'het is, de moderne
problemen te begrijpen en op te lossen
zonder een diepe kennis van de geschiedenis
Men heeft daarna gezorgd voor gedegen
lezingen over de grote culturen van het
Oosten, Indië, China, de Islam. Te zeer zijn
wij geneigd geweest, deze cultuur-werel
den als verstard en verouderd te beschou
wen. Hier werd ons door deskundigen uit
eengezet, hoe de laatste decennia een her
leving brachten van het nationale zelfbe
wustzijn van de Oosterse volkeren, die niet
ze1 den met een religieuze bewustwording
gepaard ging. Wij hebben ons er reken
schap van te geven, dat Hindoeisme, Boe-
dhisme en Islam geestelijke machten zijn,
wier rol in de wereld nog niet is uitge
speeld.
Woensdagmorgen kregen we een der
sympathiekste tezingen te horen, die de
Semaine te bieden heeft. Zij kwam van een
neger, een hoogbeschaafde, fijnzinnige man,
Alioune Diop, raadsheer van de Republiek
Senegal. Men heeft hem bijna met geweld
moeten dwingen om naar Lyon te komen,
zozeer zag hij er tegen op, om voor de Se
maine sociale te spreken. Maar hij heeft 'n
algemeen enthousiasme verwekt. Hij begon
met een hoffelijk verwijt: hij vroeg de
Fransen met aandrang te willen aannemen,
dat de zwarte volkeren van Afrika óók hun
beschaving hebben, een andere beschaving
dan de onze, maar niettemin een werkelijke
beschaving. Hij» heeft zijn these vooral ge
demonstreerd aan de hand van de neger-
philosophie. Het is een bekend feit, dat b.v.
de Bantoe-talen een rijkdom aan philoso
phische begripsuitdrukking bezitten, waar
bij vergeleken het Mijn een arme taal ge
noemd moet worden. De neger denkt an
ders dan wij, maar hij denkt, veel geeste
lijker vaak dan de oppervlakkige Wester
ling, die geheel opgaat in zijn stompzinnige
jacht naar geld.
De lezing van Diop werd gevolgd doör
een conferentie van Pierre Rijckmans. oud
gouverneur-generaal van de Belgische Congo
die echter zelf niet aanwezig kon zijn, maar
zijn tekst ter beschikking had gesteld. Het
was werkelijk een knappe beschouwing,
waarin ik echter herhaaldelijk pijn1 ijk
getroffen werd door het spreken'over „tri
bus de sauvages" stammen van wilden.
Men vraagt zich af, hoe de aanwezige
Afrikanen zo iets moeten voelen. Een zeer
juiste opmerking overigens was m.i. deze,
dat het dwaas is, dat bepaalde z.g. koloni-
erende mogendheden aan de U.N.O. reken
schap moet geven van de volkeren, die zich
onder hun heerschappij bevinden, terwijl,
Andere landen, die precies dezelfd e verhou
ding hebben, dat niet behoeven te doen.
Amerika en Denemarken b.v. moeten re
kenschap geven van de Eskimo's, die in
hun gebied wonen, Rusland en Canada niet,
„Over Oost-Europa zullen we" aldus de
oud-gouverneur, „liever taaar helemaal
zwijgen."
Een der beste conferentie, die we ge
hoord hebben, was die van Joseph Folliet,
op Donderdagmorgen. Folliet is de Secre
taris-generaal van de Semaines sodales en
de directeur van de Chronique sociale de
France. Vroeger heb ik al eens meer in dit
blad over hem geschreven. Hij is een bij
zondere persoonlijkheid, professor in de
sociologie, daarnaast litterator en chanson
nier, schrijver o.a. van een uitstekend le
ven van Marius Gonin, de stichter van de
Semaines sociales. De zaal was voller dan
ooit voor zijn lezing, men kon zien, dat
hier een man van naam ging spreken. Als
onderwerp had hij gekozen: „Van de kote-
nisatie naar de menselijke gemeenschap."
Sommigen hebben me gezegd, dat het hun
was tegengevallen, persoonlijk heb ik bui
tengewoon genoten. Folliet gaf eerst in
brede trekken een geschiedenis van de ko
lonisatie, zoals die zich ontwikkkeld heeft
van de oudste historische tijden af (hij be
gon met de Grieken) en liet vervolgens
zien, waar het tenslotte heen moest. De
kolonisatie was onvermijdelijk, maar de
eigenlijke kolonisatie moet maar al te vaak
nog beginnen. Zij moet niet op de eerste
r/aats erop belust zijn te gaan „halen", zij
moet vooral gaan „brengen". De ware ko
lonisatoren zijn daarom niet de militairen
en de handelslui, maar de agronoom, de me
dicus, de ingenieur, de professor, de maat
schappelijke assistente. Folliet- had hier ook
de missionaris kunnen noemen, hij liet het
achterwege, als ik het goed begrepen heb,
omdat hij als leek zich buiten het terrein
van de Kerk wil houden, zoals hij zich
steeds ertegen verzette, dat de Kerk het
terrein van de leken zou betreden. Ten
slotte moet aFe kolonisatie voeren, niet tot
een heerschappij van het ene volk over
het andere, maar tot een ware broederschap
der volkeren, een gelijkwaardig naast elkan
der leven van alle volkeren in de grote,
wereld-omspannende volkeren gemeenschap
Geen kolonisatie, maar federatie. Folliet
heeft nergens over het Christendom gespro
ken: de menselijke volkerenfamilie, zoals
die door hem werd voorgesteld, kan slechts
bestaan, wanneer zij (dat is ook zijn mening)
door de wetten van het Evangelie beheerst
wordt.
DR HENRI VAN ROOIJEN.
Kruisheer.
familie O. bij het zwemmen verdron
ken.
Dodelijk ongeluk. Gisteravond is
de ongeveer 40-jarigé J. Jansen uit
Winssen bij Nijmegen doordat een
hooikar omsloeg gedood.
BUITENLAND.
Een delegatie van Leidsche pro
fessoren is ontvangen door de voor
zitter der Franse assemblée. Zij heb
ben een onderhoud gehad over de om
vorming van een koloniale mogend-
hedi in een „unie" tussen het moeder
land en de vroege .koloniën.
14 Passagiers en de bemanning
van een Engels1 vliegtuig zijn ter nau
wer nood aan de dood ontsnapt. Het
toestel trachtte een noodlanding uit
te voeren, doch smakte bij de rand
van het vliegveld Northampton tegen
de grond. Onmiddellijk nadat allen
het vliegtuig verlaten hadden vloog
het in brand. De passagiers verloren
alle bagage.
De enige overlevende van de
„Catalina", een vliegboot die midden
Juli bij Macao in zee stortte, heeft
verklaard, dat vier Chinezen alspas-
sagiers aan boord waren gekomen en
in de lucht getracht hadden de be
manning te overmeesteren, ten einde
de passagiers te beroven. De „pira
ten" waren van plan geweest het
vliegtuig op een eenzame plaats op
een rivier te laten dalen. Een der
luchtrovers kon vliegen, aldus deze
overlevende.
De eerste internationale vredes-
bedevaart naar Lourdes werd Vrijdag
besloten met een plechtigheid voor
de grot, waaraan tien duizehd bede
vaartgangers uit 20 landen deelna
men. Mgr. Theas, bisschop van Tar-
bes en van Lourdes richtte een bood
schap tot de bedevaarsgangers. Kard.
Sailiege, aartsbisschop van Toulouse,
kardinaal Frings (Duitsland) en
kard. Segura- (Spanje) hebben de me
nigte gezegend.
PERSSPIEGEL
FEITEN.
De Linie schrijft.:
Dinsdagavond vergastte De Waar
heid haar afbrokkelende lezersschaar
op een grote verklaring „Brief van
het Partijbestuur der CPN aan de be
sturen, leden en vrienden der Partij",
een document van monumentale on
zinnigheid, aanvangend met de phra
se: „De verkiezingen die achter ons
liggen stonden in het teken van de
dollar". Op dit ogenblik kon men de
gramofoonplaat wel weer afzetten.
Volhardende belangstellenden, die het
schriftstuk hebben doorworsteld,
mochten kennis' maken met een van
de fameuze vormen van „auto-cri-
tiek" welke de Kominform van tijd
tot tijd aan te kort geschoten sup
porters oplegt. De zeven oorzaken
van het failliet der CPN beginnen in
genoemde brief puntsgewijze:
1. De partij is er niet in ge
slaagd
2. De partij is1 tekortgeschoten.
3. De partij is schromelijk tekort
geschoten
4. De partij heeft veel te weinig
5. De partij is tekortgeschoten
6. Onze partij vertoont nog steeds
zeer grote zwakten
7. Op het gebied van de organisa
tie is de toestand in onze partij
zeer onbevredigend.
Tevens wordt vermeld dat Saul de
Groot zijn scherts-hoofdredacteur-
schap heeft moeten neerleggen.
Het gewetensonderzoek der Komin
form gaat dus voort. Het front wordt
strakker, en gezuiverd van onwilli-
gen. Tito moet getemd worden om
Fijade naar voren te schuiven. Gott-
wald krijgt een -veete met Siansky,
Thorez wordt vervangen door Marty,
Togliatti zou op de wip zitten indien
hij niet op tijd een bruikbare marte
laar geworden was-, de Amerikaanse
CP-leiding tracht uit de band te sprin
gen, en thans staat ook Saul de Groot
op het matje.
„In het teken van de dollar", heet
het.
RECHTZAKEN
HAAGSE RECHTBANK
Diefstal Wegens diefstal door
middel van inbraak op verschillen
de plaatsen in de bollenstreek, heeft
P uit Lisse terecht gestaan, waarbij
tegen hem drie jaar gevangenisstraf
met aftrek van preventief werd ge-
eist. De rechtbank heeft hem ver
oordeeld tot twee jaar en zes maan
den met aftrek.
Heling A.R. te Hillegöm heeft
terecht gestaan omdat hij een kist
met gereedschap had gekocht en
verkocht: de kist was van diefstal
afkomstig. Verdachte wist dat niet,
zo zei hij, en hij had het gedaan om
iemand te helpen. Wegens heling
eiste de Officier tien maanden ge
vangenisstraf. De rechtbank heeft
verdachte veroordeeld tot vier maan
den gevangenisstraf.
Om een ander te helpen. G. T.
V. d. M. te Lisse had een hoeveelheid,
papier gestolen, omdat een kennis
daar erg om verlegen zat. Hij had er
zelf geen voordeel van gehad, zo
vertelde hij. De Officier vorderde
tien maanden gevangenistraf in ver
band met het gunstig rapport over
verdachte. De rechtbank heeft vier
maanden gevangenisstraf opgelegd.
Diefstal. De boekbinder J. J. O.
te Lisse heeft zich voor de rechtbank
te Verantwoorden gehad wegens
diefstal van verschillende goederen,
voor welk feit de Officier tien maan
den gevangenistraf eiste. De recht
bank heeft vier maanden gevange
nisstraf opgelegd.
