Veertiende Olympiade op plechtige wijze geopend Na Oorlog Verbroedering Défilé en openingsplechtigheid VRIJDAG 30 JULI 194S DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA 1 Toen de koning de Spelen voor geopend verklaarde werden zeven duizend postduiven losgelaten om, zo als in oude tijden de Grieken gewaarschuwd werden, de wereld kond te doen dat de Spelen waren begonnen. WEMBLEY, 29/7 (bijz. dienst ANP). De vlaggen op* het grote Empire- stadion wapperen fier in de wind. Was het vanmiddag tot de nok toe bezet, op de avond van de opening ligt het verlaten en slechts werksters zijn druk bezig alle ongerechtigd heden te doen verdwijnen. Alle belangstellenden trekken vanavond naar de Wennbley-pool het olympische zwemstadion, waar om zeven uur de eerste twee waterpolo- wedstrijden worden gehouden. Het is een prachtig stadion maar warm, doordat het overdekt is en de zon de gehele dag door het glazen dak de atmosfeer tot een tropische heeft gemaakt. Men zat letterlijk van hoog tot laag te wapperen met het programma om enige koelte te krij gen. Tussen de wedstrijdert in gaven verscheidene springsters en springers van allerlei nationaliteit een demon- stratie-schoonspringen van de 5- en 10 meterplank. Men kreeg vast een staaltje van wat komt in de wedstrij den die morgen beginnen. De wedstrijden ZwedenZwitser land- eindigde in een 6-1 overwin ning voor de Zweden, ruststand 3-0, De ontmoeting Hongarije'Egypte was vrij fors, doch de leiding was in goede handen van de Ialiaan Raglio- ne, die voor alles floot en onverbid- dellijk spelers eruit stuurde. Op een goed moment zaten zelfs zes spelers, drie van elke ploeg aan de kant. Hon garije won met 4-2, nadat de rust met 3-1 was ingegaan. 17EERTIG JAAR GELEDEN opende koning Edward VII de olympische spelen, die dat jaar in Londen gehouden werden en thans nadat sindsdien twee oorlogen de mensheid hebtëen geteisterd en de olympische idealen dreigden te verstikken, sprak, zijn kleinzoon de openingswoorden uit voor de eerste ontmoeting van de sportieve jeugd uit alle werelddelen, die na de tweede wereldoorlog plaats heeft, wederom in Engeland. De olympische gedachte heeft overwonnen. De jeugd van 58 landen waar van sommigen tegenover elkaar hebben gestaan in de bloedige worste ling, die de laatste wereldoorlog was, zal zich nu op grondslag van de idealen van baron de Coubertin meten in een geheel andere worsteling, een worsteling waarin het niet er om gaat te winnen, doch die het doel in zichzelf moet vinden; een sportieve ontmoeting onder de ogen van de gehele wereld. En in die sfeer presenteerde de deelnemers zich gister middag aan het staatshoofd van het ontvangende land, koning George van Groot-Brittapnië. Een machtig en ontroerend schouwspel, neen, meer dan een schouwspel: een grootse betoging was het, dit binnentrek ken en defileren van de athleten der deelnemende landen. Groter verbroedering van de jeugd van vrijwel alle windstreken is na de laatste wereldbrand niet aanschouwd. In de brandende hitte van deze tro pische dag (het was des morgens al zes graden Fahrenheit warmer dan gisteren op hetzelfde uur) betrad groep na groep het door meer dan tachtigduizend toeschouwers gevulde Wembley-stadion. Tot een onafzien baar carré van ongeveer zesduizend athleten op het veld stond opgesteld. Er waren groepen van meer dan drie honderd man en afvaardigingen van twee man, doch hoe groot of hoe klein de groep ook was, het publiek gaf allen een even hartelijk én herhaald applaus. „Citius, altius, fortius: sneller, ho ger, krachtiger", zo luidt het devies dat met grote letters in het stadion is aangebracht onder het olympisch symbool, de clooreengestrengelde rin gen. Dat dit devies niet alleen betrek king heeft op de sportieve prestaties, doch ook op een overdrachtelijke be tekenis heeft, daarvan waren de ath leten en de tienduizenden toeschou wera ongetwijfeld doordrongen. De gehele opening zo vol zinrijke Bymbolen voltrok zich in een plech tige sfeer. Ademloos luisterden de 85.000 aanwezigen naar het afleggen van de olympische eed. Ademloos zag men de zevenduizend duiven de klassieke vredeboden uitzwermen om in alle landstreken te verkonden dat een strijd is ontbrand, een felle strijd, maar een vreedzame. De 85.000 toeschouwers en de 6.000 athleten voelden een trilling van ontroering door zich heen gaan toen daar in de toegangspoort het fel brandende olympische vuur verscheen, gedra gen door een jonge, veerkrachtige athleet, de 23-jarige Engelse athleet John Mark, het vuur, dat over 4800 kilometer uit Olympia is aangevoerd. En in diepe stilte luisterde men naar de woorden van wijding, die de aarts bisschop van York uitsprak en naai1 het „Hallelujah" van Handel door een zeer groot geheel in het wit ge kleed koor ten gehore gebracht. Wanneer men niet het geluk had een plaatsje in de schaduw te hebben bemachtigd op een van de beide over dekte tribunes, beschermde men zich het hoofd tegen de onbarmhartige zonnestralen met zakdoeken of opge vouwen kranten. John Mark, een deelnemr aan de Spelen uit Cambridge, was de laat ste estafette-loper, die de fakkel van Griekenland in het Wembley Stadion bracht en te tien minuten voor vier uur de Olympische toorts in het Sta dion ontstak. Er zat geen man op de tribunes of hij had zijn jasje thuisgelaten of uit getrokken. Het stadion bood daardoor een wel zeer vrolijke aanblik. Men moest medelijden hebben met de le den van de bands der garde regiments die vóór de koning arriveerden en de plechtigheid begon de toeschouwers bezig hielden, de hoge kolbakken en zware uniformen zijn niet de aange wezen kledij voor dergelijke verto ningen in de £elle zon. Met de luch tige kleding rondom contrasteerde ook wel heel sterk het zwart (met hoge hoed) van de leden van het I.O.C., die lange tijd op een rij in de zon stonden opgesteld. Na 17 dagen onafgebroken ge brand te hebben zal het olymuisch vuur weer voor vier jaar worden ge doofd en zal de olympische vlag wor den neergehaald. Maar bij millioenen over de gehele aarde zal de olympi sche gedachte blijven voortleven „Tot eer van hun land en tot roem van de sport". A LLER AANDACHT is nu geconcentreerd op de toegangspoort waar- ^door overeenkomstig het protocolC-riekenland als eerste het stadion zal mogen betreden om het défilé te openen een eer, die het werd toege kend sinds Pierre de Coubertin de spelen in moderne vorm deed herle ven. En passant zij opgemerkt,, dat eigenlijk niet een Griek de stoet opent: dat is een Britse padvinder, die onaandoenlijk maar ongetwijfeld met trots vervuld, het veld op marcheert met een bord waarop de naam „Greece". Achter hem loopt met fiere tred de vaandeldrager der Griek se ploeg, en de grootse ovatie, welke aan de Grieken gebracht wordt, is de inzet van een hele reeks geestdriftige betogingen waarmee een uur lang achtereenvolgens de ploegen van de 59 deelnemende landen bij hun entrée ia het Olympische strijdperk zullen worden verwelkomd. Telkens wanneer een groep de ko ninklijke loge nadert worden de hoofden gewend, doch, voor de eer ste maal in de geschiedenis der spe len, antiek en modern, wordt geen groet met de arm gebracht, in afwij king dus van de traditie: alleen de vaandeldrager salueert met de vlag. Achter Griekenland marcheren de vertegenwoordigers der overige deel nemende landen in Britse al- phabetische volgorde, met dien ver stande, dat de Britse ploeg de rij sluit. Protocolair zou aan Duitsland, dat de vorige, spelen georganiseerd heeft, de eer toekomen om in de stoet onmiddellijk na de Grieken te marcheren. Maar de Duitsers ontbre ken, omdat nog geen vredesverdrag getekend is en zij niet tot de spelen zijn toegelaten. De openingsplechtigheid. Alles gaat op de minuut af. Als de Grieken binnenkomen, een groep van 60 man in het grijs gekleed en eén meisje in het wit, speelt de muziek de Enzug der Gladiatoren, dan de Afghanen groene blazers, witte broek, fezzen op het hoofd, dan een enorme Argentijnse delegatie, waar in de 12 ruiters opvallen met een grote horizontaal gedragen vlag, blauw en wit een zeer grote groep, dan de veel bescheidener Australi sche afvaardiging, donderend toege juicht, de Oostenrijkers groen en grijs, de Belgen, achter hen zwart- geel-rode baniers. De meesten geheel in klaterend wit gekleed, het kleine groepje uit Bermuda, zeventien man nen en een vrouw, Brazilië, hemels blauw en grijs, Brits Guyana, Birma, dan een grote Canadese groep met een vijftiental kittige meisjes, die er uit zien om te stelen dan Chili, sterk vertegenwoordigd, de Chinezen achter hun grote vlag met blauwe kwartier en witte ster, Columbia, Cuba, waarvan de vlaggendrager in de paradepas marcheert, de Tsjechen zeer stemmig en stijlvol gekleed als gingen ze op visite, de Denen in vuurrode blazers met witte broeken en vervolgens Egyptenaren, man nen en vrouwen uit de Ierste Vrij staat, dan de Finnen, de Fransen, ook in een grote groep aanwezig, die luide wordt toegejuicht, de Hon garen, de IJslanders, vervolgens groepen uit India, Italië, Jamaica en steeds klatert het applaus op uit het thans vrijwel gevulde stadion en 'weerklinken de opwekkende marsen uit de verschillende muziekkorpsen van de Guards. En dan achter het kléine groepje van de Libanon en het slechts uit drie leden bestaande team van Liechten stein, de in het blauw geklede Luxemburgers achter hun vlag van rood-wit en flets blauw en achter de zeer grote groep van Mexico, ze ker een honderdtal athleten in don- Postzegels van de Olympische Spelen. Engeland heeft als organisa trice van de Olympische Spelen 1948 een serie van vier speciale postzegels uitgegeven in de waarden van 2Jk9 3 en 6 penny en van 1 shilling. Van heden af worden zij in alle Engel se postkantoren verkrijgbaar gesteld De zegels hebben hetzelfde formaat als de 2'/j d postzegel, welke ter ge legenheid van het zilveren huwelijks feest van het Engelse koningspaar werd uitgegeven. kerblauwe jasjes en witte broeken en het geheel in het wit geklede vijftal van Monaco. Dan komen ook de jonge man nen en vrouwen, op wie wij Ne derlanders vooral hebben ge wacht, omdat zij zullen trachten en dat met inzetting van alle krachten onze kleuren sportief hoog te houden, de Nederlandse athleten, keurig in hun blauwe blazers met de Oranjeleeuw als schild op de borst, waarboven het woord Nederland, een kranig wit jockeypetje op het hoofd, grijze broeken voor de heren, grijze rokken en witte sokjes en witte schoenen voor de dames. Voorop gaat de vlaggendrager Landman, dan komt de chef de mission Karei Lotsy met alle chefs d'equipe en onder hen mevr. Suttorpvan der Berg als enige dame en vervolgens de le den der verschillende ploegen, allen door elkaar in formaties van drie marcherend, de klein tjes voorop en de groten achter aan. De hockeyers zijn au grand complet aanwezig, bij de voet ballers ontbreekt de onfortuin lijke Roozenburg, Bonte en Kie vit lopen mee, maar de meeste zwemsters niet. Zij sparen zich voor de krachtmetingen, die aan staande zijn. De schutters die speciaal uit Bisley zijn overge komen en de roeiers pas gearri veerd uit High Wycombe. Ook de athletekmeisjes, maar niet De Nederlandse deelnemers aan de Olympische Spelen tijdens de opmars in het Wembley Stadion ter gelegenheid van de opening der Olympi sche Spelen. Fanny BlankersKoen, onze voornaamste kanspaardje, dat al trappelt van ongeduld voor mor gen, maar dat rust moet houden om haar krachten te sparen, een keurige groep die luide toege juicht wordt als ze langs de tri bune trekt en langs de konink lijke loge, waar Prins Bernhard een plaats heeft gewonden bij de Hertog en hertogin van Glou cester, lord en lady Mountbattcn, de Sjah van Perzië en de secre taris van de Verenigde Naties Trygve Lie. Het défilé gaat voort: Nieuw-Zee- landers, Noren, een buitengewoon schilderachtige groep van Pakistan met groene tulbandachtige hoofd deksels, waarvan een sluier afhangt, Panamezen, Philippijnen, Polen, Por tugezen, Zwitsers. Al die groepen scharen zich op de voor hen bestemde vakken van het middenterein. frontmakend naar de eretribune. Strak schijnt de zon op het groene grasperk, met zijn veel kleurig borduursel van de tientallen vertegenwoordigende landenploegen. In de massieve gelederen van de zes komen de mannen en vrouwen uit de V.S. achter de Stars en Stripes voor bij. Het is verreweg de sterkste af vaardiging, die echter meer indruk maakt door haar getal, dan door haar gevoel voor rhytme, want vooral achteraan in de groep gaat de maat nog al eens verloren. En tenslotte komen als laatste achter de Union Jack de Engelse athleten aangemar- cheerd en het spreekt vanzelf, dat aan hen de meest enthousiaste ont vangst ten deel valt. Waar zij langs de enorme tribunes trekken is het een zee van wuiven de handen en een daverend applaus volgt hen langs de rangen, terwijl zij voorbij marcheren. Zodra de laatste ploeg, in casu de Britse, het deflé besloten heeft, ver heffen de leden van het I.O.C. en van het Britse O.C. zich van hun zetels en vormen een halve cirkel op het veld. Toespraak Lord Burghley Lord Burghley, de president van het organisatie-comité betreedt nu het podium en houdt een toespraak, waarin hij zegt, dat de droom van daag werkelijkheid is geworden. In 1946 ging de oproep uit naar alle athleten om hen uit te nodigen in 1948 naar Londen te komen om daal de spelen van de veertiende, Olym piade te vieren. Hier, zo zegt Lord Burghley, zijn zesduizend deelnemers tezamen gekomen, de bloem van de jeugd van de gehele wereld. Het is het antwoord op de oproep en hier is het bewijs van de onvergankelijke kracht en vitaliteit van de Olympi sche gedachte. In de eerstvolgende twee weken zullen deze jonge mannen en vrou wen elkaar in vriendschappelijke strijd ontmoeten. De ogen van de wereld zijn gevestigd op Londen. In de harten van millioenen mannen en vrouwen in, ieder hoekje van de wereld zal de vlam van de hoop branden voor een betere verstand houding en wellicht, dat de sport er in zal slagen deze hoop sterker te doen worden. Lord Burghley vervolgt dan: Uwe Majesteit, wij zijn diep vereerd dat u er in hebt toegestemd naar het Wembley Stadion te komen om de spelen te openen; het is ons diep ge loof, dat u de toorts draagt, waarvan het licht tot in de uiterste hoeken van de aard zal schijnen, een toorts van het diepe gebed van de mens heid van de gehele wereld voor vre de en goede wil onder allen. Uwe Majesteit, zo besluit lord Burghley, ik vraag u nederig de spelen van 1948 voor geopend te verklaren. Koning George opent de spelen Nu is dan het grote ogenblik waarop heel Wembley gewacht heeft: het moment van de offi ciële opening der spelen 1948. Het is precies 4 uur als koning George de protocolaire woorden uitspreekt: Ik verklaar de Olym pische spelen van Londen, die de veertiende Olympiade inlei den, geopend. Terwijl hij deze woorden uit spreekt staan alle groepen, die aan het défilé hebben deelgeno men in carréformatie om het po dium. Trompetgeschal weer- klinkt door het stadion, 21 sa- luutschoten worden gelost, ter wijl zevenduizend duiven om hoog wieken om het nieuws van de opening der spelen te ver breiden. Dit laatste is een herin nering aan de antieke spelen en heeft tevens een symbolische zin immers waren het duiven, die het bericht van de opening der spelen naar alle delen van het Griekse rijk brachten, opdat, waar gevochten werd, een wa penstilstand zou intreden voor de duur van de vreedzame krachtmeting in het Olympisch stadion. Maar nog voordat deze vredesbo- den zijn opgestegen en de dreun der saluutschoten heeft weerklonken door de warme lucht (de tempera tuur is 90 graden Fahrenheit) is langzaam de witte. Olympische vlag met de vijf ringen in top gehesen. Fier wappert ze door de lichte bries aan de hoge mast. En daar zal ze blijven zolang de Londense spelen duren. Wie zal de laatste Olympische lo per zijn, de athleet, die de interna tionale sportwereld vertegenwoor digt en tevens een symbool is van de hoogste olympische idealen? Andermaal is aïler aandacht ge concentreerd op de ingang, waardoor straks de^ Grieken aan het hoofd van het défilé binnen kwamen en waar door thans slechts één persoon als vertegenwoordiger van millioenen de toorts zal dragen die op 17 Juli in het Griekse Olympia met een brand glas is ontstoken en die nu de laat ste honderden meters van het 4800 kilometer traject door zeven landen zal afleggen? Dan valt een plotselinge stilte.in -- een in het wit geklede athleten- figuur is verschenen in de grijze toe gangspoort. Hij blijft even staan, in de omhoog geheven hand een toorts, 15 KM. lange file van auto's, twee rijen dik Duizenden afdrukken van meer voor een koele duik. elegante damesschoenhak- Slechts enkele officials jes en platte herenmolières voeren diepgaande bespre- staan in het asfalt van kingen. Het perscentrum, Wembley* het centrum van ondergebracht in de Civic- de Olympische Spelen. hall, zoemt als een bijen- Enkele uren voordat de korf. Twintig filmcamera's opening der spelen door staan opgesteld en worden de Engelse koning zou ge- r.og even goed nagegaan, schieden, is het Engelse zodat straks films naar alle plaatsje in de roep geko- delen der wereld gezonden men die tot 15 Augustus kunnen worden en iedereen zal voortduren. Het un- dergroundstatiqp is feeste lijk versierd met vlaggen van vele naties en schilden in vrolijke kleuren zijn aan gebracht met welkomst groeten. 2elfs de grote olympische reclame-platen hebben een nieuw verfje gekregen. Buiten gekomen ziet men op primitieve wij ze overal vlaggen aange- bracht. Wembley is te ver- °P het witte doek de ver gelijken met een Koningin- richtingen van de sport- nedag in een Nederlands jeugd kan aanschouwen, dorp. De politie treft ook de Reeds van verre ziet men mpf^hiin de Viae en rond het Olym- v*le bobbles met hun pireh Stadion met op de, merkwaardige hoge hel- twee hoogste torens de vlag men knjgen instiucties. In met de vijf ringen en Union een der vane_ Jack gangspoort staan de poli- tt'f urrt- tiepaarden in de schaduw Het zwemstadion ligt opgesteld. in afwachting vrijwel verlaten. Immers v|n dj-ukltc verkeer van de deelnemers lopen in het straks. De ijskarretjes doen défilé en hebben geen tijd goede zaken. Iedereen heeft behoefte aan een lik kou op deze moordend warme dag Velen, die getuigen willen zijn van de aan komst van de Koning en de autoriteiten zoeken nu nog een beetje schaduw op overdekte terrassen en on- <jer de winkelstores. Reeds om één uur begin nen de auto's aan te rijden en een half uur later is er aan Da £ondeuaa'i denkt aCCeen, de hitte aan de dag, een file van twee rfj wa gens naast elkaar, zeker 15 km. lang. De automatische verkeerslichten zijn uitge schakeld en worden door o'e politie met de hand be diend. opdat geen opstop pingen zullen komen en inderdaad alles loopt op rolletjes en iedereen is op tijd voor de ceremonie. In Londen zelf merkt men vrijwel niets van de spelen. Vele Engelsen weten zelfs niet eens. dat zij er zijn. En een gedeelte draagt er kennis van, alleen omdat er geen windhondenrennen meer in het Empirestadion worden gehouden. Slechts enkele winkels hebben een toepasselijke etalage ge maakt en h'ebben een pui met vlaggen versierd en dan alleen nog in het ty pische vreemdelingencen trum Piccadilly Circus. Ook de kranten zijn vrijwel niet geïnteresseerd. Sinds de fakkel echter op Engelse bodem arriveerde bevatten de sportkolommen elemen tair nieuws van dit voor de rest van de wereld zulk be langrijk gebeuren. Neen, de Londenaar heeft het veel drukker met te puf fen in de warmte en voor boodschappen in de queue te staan en kijkt nieuws gierig naar een vreemde ling met een olympisch speldje op. Misschien komt het en thousiasme nog als de spe len zijn begonnen en trekt iederen morgen de ene trein en bus na de andere vol met belangstellenden naar de stadions. Waterpolo-overwinning van Zweden en Hongarije

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 5