De Republiek breekt de onderhandelingen af Westelijke geallieerden zijn bereid tot bespreken Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" VRIJDAG 23 JULI 1948 39ste JAARGANG No. 11448 Afgebroken of onderbroken onderhandelingen? Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm, en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mud., f3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Teleurstellend Dr. l. j. m. beel heeft gis termorgen ter kennis van h.k.h. de regentes ge bracht, dat hij tot zijn leedwezen niet geslaagd is in de samenstelling van een parlementair kabinet. hij heeft verzocht van de hem gegeven opdracht te mogen worden ontheven. Een teleurstelling dat is het in derdaad. In deze allerbelangrijkste tijd zou het voor ons land een zegen zijn weest, als de opdracht, door H.K.H. de Prinses-Regentes aan dr. Beel ge geven, zou zijn geslaagd: als dr. Beel had kunnen vormen een parlementair Kabinet op een zo breed mogelijke basis. Naar onze mening betekende dat feitelijk: een Kabinet op bredere ba sis, dan het huidige: een Kabinet, steunend op vier partijen: K.V.P.. P. v d. a., Chr. Hist, en V.V.D. Daar zijn er, die meenden, dat. deze opdracht niet uitsloot de vorming van een parlementair Kabinet, steunend op slechts twee partijen fzoals het huidige), indien de vorming van een parlementair Kabinet op breder ba sis onmogelijk zou zijn gebleken. Deelde dr. Beel deze laatste inter pretatie van de hem gegeven op dracht niet? Of is hem óók de vor ming van zulk een parlementair Ka binet onmogelijk gebleken? Wie van deze teleurstellende gang van zaken de schuldige is? In de „Volkskrant" van hedenmorgen be handelt prof. Romme o.m. deze vraag, maar, aan het eind van zijn be schouwing gekomen, is men nog even wijs als bij het begin! Wat de schuld vraag betreft, doen wij het verstan digst met af te wachten de tijd, dat de kaarten op tafel komen, n.l. als het nieuwe Kabinet er is. Intussen kan men er-niemand een verwijt van maken, als veronderstellingen bij hem oprijzen. Een zeer juiste veronder stelling lijkt ons wel, dat de schuld van de mislukking van een vier par tijen Kabinet in ieder geval niet bij de K.V.P. ligt.... En:'wat nu? Terwijl wij dit schrijven, is ons nog niet bekend, aan wien de Prinses-Re gentes nu een opdracht heeft gegeven en hoé die opdracht nu luidt. Hoewel wij verreweg de voorkeur geven aan een parlementair boven een extra-parlementair Kabinet, zou den we toch onder de huidige om standigheden liever zien een extra parlementair Kabinet, dan een Kabi net, steunend op slechts twee par tijen, i.e. de K.V.P. en de P. v. d. a. Hoopvol ER is toch ook een zonzijde in de besprekingen, die de partijleiders Dver de Kabinetsformatie hebben ge voerd. Als de geruchten juist, dan zou den zij overeenstemming hebben be reikt inzake de Indonesische politiek. En dat is zeer belangrijk. Dat geeft hoop, dat ons land ten- opzichte van Indonesië een politiek zal kunnen gaan voeren, gesteund door de overgrote meerderheid van het Nederlandse volk. Wij mogen niet nalaten, op dit ver blijdende gerucht en wij hebben rede, om aan de juistheid ervan te geloven de aandacht te vestigen. De critiek op de K.V.P. |>E katholieke pers is volkomen onafhankelijk van de K. V. P. Er wordt nog wel 'ns anders be weerd, en de schijn geeft daar soms ook wel 'ns aanleiding toe, maar in werkelijkheid bestaat die onafhan kelijkheid volkomen. Wij willen graag nog 'ns consta teren. dat ons blad open staat voor critiek op de K. V. P., en.... dat wij zelf ook critiek hebben. Critiek in het bijzonder op het feit, dat er voor minderheden, speciaal ook voor minderheden onder „intellec- tuleen", practisch (wel in theorie) weinig gelegenheid is om hun mening uiteen te zetten, eventueel te verde digen en te propageren. Maar dat wil natuurlijk ook weer niét 'zeggen, dat wij alle critiek op de K. V. P. langs ons heen zouden laten gaan, alsof ze ons helemaal niet deerde! Gègronde critiek vindt in ons een medestander, terwijl wij critiek, die o. i. ongegrond is, zullen bestrijden, yan welke kant deze ook komt. Zo willen wij nu met een enkel woord nog 'ns onze hartgrondige af keer uiten over critiek, die in de da gen vóór de verkiezingen is uitgestort over de K. V. P., ook van katholieke zijde. Ons staan hier voor de geest beweringen als: De K. V. P. heeft in de rooms-rode coalitie haar beginselen prijsgege ven; De K. V. P. heeft in de rooms-rode coalitie gelopen aan de leiband der P. v. d. Arbeid. Wij hebben ons geërgerd over die critiek, omdat zij, naar onze over tuiging, onwaar is, terwijl degenen, die haar lanceerden, voor hun bewe ringen zelfs geen schijn van bewijs voering aanvoerden. En wij wachten nóg op enige bewijsvoering. Zulke critiek noemen wij laster. Zulke critiek moet de zo noodza kelijke eenheid der katholieken op organisatorisch-politiek terrein ra dicaal ondermijnen en ten slotte blijvend verbreken. Men critisere, maar: waar, argu- menteerd, concreet. ^^E REPUBLIKEINSE REGERING van Indonesië heeft heden besloten de onderhandelingen met de Nederlanders over de toekomstige sta tus der Republiek af te breken, aldus meldt volgens Reuter het republi keinse persbureau Antara. De regering is bereid de overeenkomstige be sprekingen met de Nederlandse autoriteiten over het tot stand brengen van een bestandsovereenkomst voort te zetten. Volgens Antara zullen de leden van het lichaam, dat hierover onderhandelt, 'in de republikeinse hoofdstad Djogjakarta blijven. In een communiqué, waarin de re publikeinse i-egering haar besluit be kend maakt, verklaart zij, dat .,vijf weken geleden de voorstellen van de Australische en Amerikaanse leden der Commissie van Goede Diensten om tot een oplossing te komen, zon der toelichting door de Nederlandse werden afgewezen". Nederland had ook geen andere methodes voorge steld om een impasse in de politieke besprekingen te voorkomen, aldus het communiqué. „Daardoor zijn de on derhandelingen over een politieke re geling tot stilstand gekomen en zij kunnen op het ogenblik onmogelijk worden hervat". „Het heeft geen zin voor de poli tieke sectie van de republikeinse dele gatie, bijeenkomsten voort te zetten, waar niets zal besproken worden. De regering heeft besloten, dat het voor de politieke sectie der republi keinse delegatie niet nodig is na de huidige besprekingen te Kalioerang bij Djogja naar Batavia te gaan. Al leen de commissies der delegatie die over de totstandkoming van een be standsovereenkomst besprekingen voeren, zullen voortgaan met haar werk", aldus het communiqué. DEN HAAG NEEMT HET KALM OP In regeringskringen te 's-Gravcn- hage was men hedenochtend niet ge neigd het bericht, dat dc Republiek de politieke onderhandelingen zou hebben afgebroken, anders dan zeer rustig te beoordelen. Hoewel men nog geen beschik king had over officiële gegevens, ver onderstelde men voorshands, dat het woord, „afbreken" dient te worden begrepen in de zin van „onderbre ken" evenals zulks het geval is ge weest, toen op 16 Juni j.l. onzerzijds de politieke besprekingen werden geschorst. Zulk een onderbreking, zo meende men heeft op dit tijdstip zeer zeker hare objevtieve merites. Ten eerste immers is de Nederlandse regering demissionnair en kan het optreden van een nieuwe regering nog niet in de eerstkomende dagen worden verwacht. Voorts vertoeft jhr. Van Vredenburgh nog in Neder land, zodat de Nederlandse onderhan delingsdelegatie bezwaarlijk tot be slissingen kan geraken. En ten derde heeft de vervanging Weldra vorming van een West-Duitse staat Volgens het gisteren door de elf West-Duitse premiers uitgegeven slotcommuniqué is het zo goed als zeker, dat tussen de Westelijke ge allieerden en de premiers der West- Duitse staten overeenstemming wordt bereikt over de spoedige vor ming van een afzonderlijke West- Duitse staat. De premiers, die hun bijeenkomst te Rüedesheim gistermiddag hebben beëindigd, hebben een formule uit gewerkt, die naar zij geloven zal leiden tot een wederzijds bevredi gende overeenkomst met de drie mi litaire gouverneurs in West-Duits- land op de vergadering van Maan dag. Twee commissies, die in het leven zijn geroepen tijdens de ver gadering te Rüedesheim om een compromis uit te werken inzake de voorstellen van de Londense confe rentie van zes, zullen de volgende week een begin maken met het voorbereidende werk voor de vor ming van een Constituerende Ver gadering. André Marie (radicaal) heeft van morgen vroeg definitief de uitnodi ging van de Franse president, een nieuwe regering te vormen, aan vaard. Marie heeft tijdens besprekingen met leden van de M.R.P. getracht hun goedkeuring er voor te verkrij gen, dat Bidault niet meer als mi nister van Buitenlandse Zaken in het nieuwe kabinet zou optreden. Hij slaagde hier echter niet in. Eerder werd bericht, dat Marie van plan was Bidault, die als leider van de M.R.P. vier jaar minister van Buitenlandse Zaken is geweest, de post van minister zonder porte feuille aan te bieden. Ambtenaren-staking geëindigd. Het lijkt wel alsof er in Frankrijk gestaakt moet worden zolang er een regering is, maar of de stakingen ophouden zodra er geen legering is. Nu de regering-Schumann gevallen is, is ook de staking der ambtenaren geëindigd. Te Parijs en in de pro vincie is op de verschillende bu reaux, die van Financiën inbegrepen, het werk volledig hervat. van Voert Dubois in de C. v. G. D. nog niet haar feitelijk beslag gehad. Tenslotte wees men er met vol doening op, dat blijkens het persbe richt, de Republiek thans ook een duidelijke onderscheiding heeft ge maakt tussen de politieke onderhan delingen en de besprekingen over het bestand: een onderscheiding, waaraan de Nederlandse regering steeds zeer princiuieel heeft vastge houden. COMMUNISTISCHE PARTIJ MALAKKA VERBODEN. De regering van Malakka heeft heden bekend gemaakt, dat zij de communistische partij in Malakka heeft verboden. Schiphol herrijst Reeds zijn verschei dene nieuwe gebouwen op Schiphol geheel of gedeeltelijk in gebruik ge nomen. Daardoor is het mogelijk geworden binnenkort 'n aantal hou ten noodgebouwen af te breken. Ge zicht op Schiphol van de verkeers toren uit. Mits de Berlijnse blokkade wordt opgeheven ^AAR REUTER VERNEEMT is algehele overeenstemming bereikt tus sen de Britse en Amerikaanse functionarissen die de tekst opstellen van de komende nota der Westelij ke geallieerden aan Moskou inzake de Berlijnse blokkade. Deze overeenstemming betreft mede de voorstellen voor besprekingen met de Sowjets over het gehele Duitse probleem en andere hangende geschillen tussen de Sowjet-Unie en het Westen. Het komt er dus op neer, dat de Westelijke geallieerden bereid zijn om op nieuw besprekingen te openen met de Russen over het gehele Duitse probleem, op voorwaarde dat de blokkade van Berlijn ophoudt. maanden Juni-Juli-Augustus de ko len voor de winter aangevoerd, ter wijl in de maanden September en October de scheepsruimte en spoor wegwagons nodig waren voor het transport van aardappelen en suiker bieten, zodat zelfs in het gunstigste geval d.w.z. bij een opheffing van de blokkade, een gebrek aan het een of het ander moet ontstaan. De bezorgdheid der Berlijnse bur gerij voor de komende winter wordt nog vergroot door de waarschijnlijk heid, dat door het stijgen van de nood en met een verscherping van de tegenstellingen tussen de Westelijke geallieerden en de Sowjets, ook de politieke harsttoclrten van de ver schillende bevolkingsgroepen zullen toenemen, zodat het gevaar van een burgeroorlog aanwezig wordt geacht derd, indien w'eldra de spoorlijnen, Men is het erover eens, dat een ca tastrofe slechts kan worden verhin- auto- en waterwegen van het Westen naar Berlijn worden heropend om de verzorging der bevolking te waar borgen. DE TOESTAND IN DE STAD Het Britse militair bestuur heeft het aanbod van de Russische militaire autoriteiten om de A.E.G.-fabrie- ken in de Britse sector van stroom te voorzien afgewezen. Volgens een officiële Britse verklaring was aan het Russische aanbod de voorwaarde verbonden dat de stroom gebruikt zou worden voor reparatie van uit rusting voor een electrische centrale onder Russische controle. Het Russische militaire bestuur heeft aangekondigd, dat met ingang van 1 Augustus slechts postzegels met een speciale overdruk, die is goedgekeurd door de Russische auto riteiten, gebruikt mogen worden voor brieven of pakketten in de Sowjet-zöne en geheel Berlijn. Na 1 Augustus zullen volgens een officiële Russische verklaring brieven en pak ketten met postzegels, die door de Westelijke bezettingsautoriteiten zijn uitgegeven niet door de postbeamb ten voor verzending aangenomen worden. In kringen van het Berlijnse be drijfsleven voi'gt men met grote be zorgdheid de ontwikkeling van de kolen situatie,- die reeds zodanig is, dat dagelijks bedrijven moeten wor den gesloten en arbeiders moeten worden ontslagen. In normale tijden werden in de Aan de rand van de afgrond De Italiaanse Senaat heeft Don derdagavond een door de oppositie ingediende motie van wantrouwen in de regering in verband met haar beleid tijdens de jongste algemene staking verworpen met 173 tegen 83 stemmen, bij twee onthoudingen. „Wij dachten een ogenblik in Tsjechoslowakije te zijn," zei minis ter-president De Gasperi gisteren in de Italiaanse Senaat, toen hij het debat sloot over de motie van wan trouwen. Hij vond dat de gebeurte nissen van vorige week duidelijk hebben bewezen, dat de communis ten een opstand haddén voorbereid. Na de door de communisten rond gedeelde vlugschriften te hebben voorgelezen, waarin het volk tot opstand wordt aangezet en verzocht wordt „actiecomité's in te stellen, zei De Gasperi „De toestand is ern stig geweest. De regering heeft het hoofd moeten bieden aan een staats greep. De communistische partij had een geheim plan tot opstand voorbe reid. Daarom kunnen wij er niet aan denken met hen in de regering sa men te werken." TOGLIATTI AAN DE BETERHAND Togliatti is aan de beterhand en men meldt dat de Italiaanse com munistische leider gisteravond, nau welijks een week na de aanslag, ge durende een half uur het bed heeft kunnen verlaten. Het werd hem te vens vergund kranten te lezen, zo dat hij zich rekenschap heeft kun nen geven van wat er in Italië na de aanslag is gebeurd. DE „HEILIGE DER KAMPEN". Te Portici bij Napels is op plech tige wijze de nagedachtenis gevierd van pateL Maximiliaan Kolbe, van de Orde der Minderbroeders, die de „heilige van de concentratiekam pen" genoemd wordt. Pater Kolbe was een Pool, die in het kamp van Auschwitz vrijwillig de plaats in nam van een sergeant, vader van een gezin, die met negen andere mi litairen bij wijze van represaille door de Duitsers terechtgesteld zou worden. Hij vond op 14 Augustus 1941 de dood door een inspuiting met zoutzuur. Dezer dagen vloog een extra K.L.M. machine een groep Mennonieten reisde daarmee van Amsterdam, via Parijs-Dakar-Natal-Rio de Janei ro, naar Ascumption (in Paraguay). De gezagvoerder, H. de Laat, die als commandant van een z.g. Slip crew de machine van Dakar naar Rio de Janeira vloog, bracht circa 4 uur later het K.L.M.-lijnvliegtuig van Rio de Janeiro naar Dakar terug waar op nieuw een slip-crew gereed stond, die de machine naar Schiphol doorvloog. Toen piloot De Laat in Dakar de stuurhut verliet bleek, dat hij binnen een tijdsverloop van 20 uur twee maal de Oceaan was overgestoken. Kardinaal de Jong bezoekt politiecongres Om elf uur gisterochtend bezocht Z. Em. Joh. Kardinaal de Jong het congres van de Ned. R.K. Politiebond St. Michaël, dat in Tivoli te Utrecht wordt gehouden. Hem werd een pla quette aangeboden als blijk van er kentelijkheid. De kardinaal uitte zijn bewondering voor de houding van St. Michaël on der de zeer moeilijke omstandigheden gedurende de bezetting. In de na-oorlogse jaren is gebleken van welk een grote betekenis een krachtige houding van de politie kan zijn, o.a. in Italië. „Ik vertrouw er op. dat ook de politie in Nederland bij evenuele onlusten haar taak zal we ten te verstaan." De kardinaal eindigde met de wens, dat alle katholieke politieman nen, ook die uit de hogere rangen, tot de organisatie zouden toetreden. Bij de daarna aan de orde zijnde bestuursverkiezing werden de af tredende voorzitter Körner en de be stuursleden Sturkenboom en Van Spee herkozen. Het hoofdbestuur werd uitgebreid met de heren P. Wannet en G. van Ba vel. De voor zitter deelde het congres mede, dat de vorig jaar ingestelde commissie, in zake aansluiting van „St. Michaël" bij de K.A.B., tot de conclusie was gekomen, dat zulk een aansluiting nog net mogelijk en niet wenselijk was, met welk standpunt het hoofd bestuur zich had verenigd. Brand in gesticht voor zwakzinnigen In het Sint Josephgesticht te Heel, n&bij Roermond, een inrichting waar ongeveer 300 zwakzinnigen worden verpleegd, heeft Donderdagmorgen een hevige brand gewoed. De plaatse lijke brandweer, alsmede de brand weren van Venlo, Heerlen en Roer mond konden tegen de vuurzee wei nig of niets uitrichten, daar de capa citeit van de spuiten te gering was om de hoogste verdiepingen van het gebouw te kunnen bereiken. De ver pleegden, die, voor zover thans be kend, allen ongedeerd zijn gebleven, zyn met Rode Kruisauto's naar ver schillende gestichten in de omtrek, o.a. te Sterksel en Helden, gebracht. De brand is vermoedelijk door kort sluiting ontstaan. ZILVEREN PRIESTERJUBILEUM VAN DE RADIO-PRIESTER HENRI DE GREEVE. Op 15 Augustus a.s. is het 25 jaar geleden, dat de bekende radiospre ker Henri de Greeve tot priester werd gewijd. De jubilaris heeft de wens te ken nen gegeven, zich deze dag terug te trekken. Hij wenst niet het voorwerp te worden van een huldiging, die enke le zijner vrienden hadden voorbereid, doch hij heeft er in toegestemd, dat hem in plaats van bloemen of ge schenken een som geld wordt over handigd, die door hem besteed zal worden voor het sociale en geestelij ke werk, waar hij zich mee bezig houdt. De vrienden en luisteraars van de Nederlandse radio-priester worden in de gelegenheid gesteld hun geluk wensen met hun naam te doen op nemen in een aan hem te overhan digen „Zilveren Boek der Naasten liefde", als zij ten name van de pen ningmeester van het Henri de Gree- ve-fonds (postgiro nr. 8025) het be drag storten, dat zij anders besteed zouden hebben om pater De Greeve op zijn jubileumdag bloemen of een cadeau te geven. FNUIKENDE BELASTINGEN. Op de jaarvergadering der Kath. Werkgevers heeft mr. F. Teulings critiek geleverd op de politiek van minister Lieftinck. Volgens spr. heeft de deblakkering gefaald; ook de con- servie der staatsleningen kon zijn goedkeuring niet wegdragen. Wat de fiscale politek betreft, hier richtte mr. Teulings zich met krach tige argumenten vooral tegen het boek van Hofstra: „Socialistische be- lastingpolitiek" en verklaarde, dat het fnuikend voor de herleving van Nedgrland is, wanner een onderne mer maar tot een bepaalde grens zijn energie wil ontplooien, omdat boven die grens de opbrengst toch voor het allergrotste deel door de Staat wordt wegbelast, iets wat ook gebeurt in de vrije beroepen en zelfs in de lagere inkomens, als het over werk betreft. Interessant was ook het debat. Mr. Teulings verklaarde er b.v. nadruk kelijk in, dat er in de K.V.P. on danks aule fabeltjes geen linker- en rechtervleugel bestonden; er heerste principiële eenstemmigheid. Merkwaardig incident te Lake Succes Donderdagmiddag vloog een on bekend vliegtuig over het hoofd kwartier van de V.N. te Lake Suc cess en wierp een zwart voorwerp af, bevestigd aan een parachute. Het explodeerde in de lucht met een ge luid als van een mortiergranaat. Schade aan het gebouw der V.N. werd niet veroorzaakt. Het was hel der weer en het vliegtuig vloog met geringe snelheid. Een vliegende bri gade van de politie begaf zich in allerijl naar de plaats van het ge- Jubileumgave van de vereniging ,Simavi". De vereniging „Simavi" heeft heden per s.s. „Celebes" van de Stoomv. Mij. „Nederland" 80 kjsten bevattende geneesmiddelen, ver- bandstoffen en instrumenten naar Indië verzonden. Deze kisten zijn een jubileumgift van de vereniging ,Simavi" aan H.M. de Koningin, en zijn bestemd voor het Nederlandse Rode Kruis, de Protestantse zending en de R.K. Missie. Alvorens aan boord gehesen te worden wordt een der kisten door het bestuur van de vereniging nagezien. V.l.n.r.: dr G. Royer (voorz.) dr Ch. F. W. Winc- kel (secr.) en dé heer D, Saathof (dir. bureau „Simavi''.) beurde en zocht in het dichte struik gewas bij het gebouw naar de res ten van het geëxplodeerde object, dat op een bus leek, en de para chute. Een van de wachten van het gebouw had kans gezien om het nummer van het vliegtuig gedeelte lijk op te nemen. Deskundigen geloven, opgrond van verklaringen van ooggetuigen, dat het uit elkaar gesprongen object een kleine „torpedo" geweest kan zijn van het type, dat tijdens de oorlog werd gebruikt om de troepen op de grond te waarschuwen, dat er post zakken uit vliegtuigen werden ge worpen. Uit het vliegtuig is inderdaad een voorwerp, dat met een postzak ge lijkenis vertoont, geworpen. Dit voorwerp is nog niet teruggevonden. Inmiddels is op Laguardia een vliegtuig geland, dat veel gelijkenis vertoont met het bewuste vliegtuig. De piloot landde zonder waarschu wingstekens en verklaarde, dat hij even geld wilde gaan lenen. Hij is niet meer teruggekomen. De piloot, die zich op het vlieg veld als Supina bekend had ge maakt, zou met een sterk buiten lands accent hebben gesproken. De politie, die het vliegtuig doorzocht had. vefklaarde, dat tij een kaart van het gebied van Lake Success had gevonden, waarop de gebouwen van de V.N. met kruisen waren aan gegeven. De politie verklaarde, dat Supina's broer haar had medegedeeld, dat zijn broer, een leerling-piloot, aan hallucinaties leed en zich zeer be zorgd maakte over de toestand in Europa. Een

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1