S)e CeidóeSowta/itt
Geen vrede in
het H. Land
De hervatting van de strijd
in Palestina
Vastbesloten om Berlijn niet
te verlaten
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH^ WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
ZATERDAG 10 JULI 1918
39ste JAARGANG No. 11437
Televisie in Leiden!
Voorlopig nog to duur?
Dan Is 't nu nog do gelegenhoid om
Giro 477359
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 0.30 p. w., 1.30 p. mnd., 3.90 p.-kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
GRAAF BERNADOTTE is er niet
in geslaagd, om in de tijd van de
wapenstilstand in Palestine een basis
te leggen voor overeensteming tussen
de Arabieren en de Joden. Wij heb
ben aan het begin van het bestand,
vier weken geleden, geschreven dat
wij niet twijfelden aan de diploma
tieke capaciteiten van de bemiddelaar
der V.N., maar dat wij toch een hard
hoofd hadden in de resultaten van
zijn pogingen. Graaf Bernadotte heeft
inderdaad bovenmenselijke pogingen
gedaan om een compromis te vinden
tussen de zozeer uiteenlopende stand
punten det beide partijen; hij is heen
en weer gevlogen met zijn witte
vliegtuig, bestuurd door de Neder
landse piloot Viruly, van Amman naar
Cairo en van Cairo naar Rhodos,
waar hij zijn hoofdkwartier had, en
heeft op alle uren van de dag en mis
schien ook wel van de nacht gecon
fereerd met de afgezanten der beide
strijdende volken. Hij heeft zelfs
voorstellen geformuleerd en deze
aan de partijen voorgelegd, maar de
ze voorstellen zijn zowel door de
Arabieren als door de Joden verwor
pen, een bewijs, dat Bernadotte als
onpartijdig bemiddelaar een werke
lijk compromis heeft willen berei
ken, dat wil zeggen een situatie,
waarin beide partijen wat krijgen en
eveneens wat prijs geven. Beide par
tijen wilden echter van hun stand
punt niets prijs geven, met het ge
volg, dat den bemiddelaar niets an
ders overbleef dan zijn waarnemers
uit het land terug trekken en erken
nen dat zijn missie-gefaald heeft. Wel
blijft hij zich nog beschikbaar stel
len voor eventuele bemiddeling, in
die en voorzover dat gevraagd zou
worden, maar veel verwachting be
hoeft men daarvan niet te koesteren.
Wanneer de Joden zeggen: „Wij wil
len per se een onafhankelijke Joodse
staat" en de Arabieren zeggen: „Wij
willen per se geen onafhankelijke
Joodse staat", dan kan men nog zo'n
ijverige en nog zo'n goedwillende be
middelaar zijn, maar dan valt er niets
te bemiddelen.
Nu kan men zich afvragen, hoe
het komt, dat Joden en Arabieren zo
zeer op hun stukken blijven staan?
In de internationalè politiek immers
pleegt het niet aan te komen op ge
voelens van billijkheid of op verstan
delijke erkenning van de juiste
waarde der wederzijdse aangevoerde
argumenten: het is geen academisch
debat noch minder een wedstrijd in
•edelmoedigheid. Wie op zijn stand
punt blijft staan verwacht, dat de tijd
in zijn voordeel zal werken of dat
hij met of zonder hulp van buiten
in staat zal zijn om zijn wil door te
zetten.
Ook hier staat de Palestijnse kwes
tie niet los van haar" internationale
achtergrond. Wij wezen er reeds eer
der op. Met Midden-Oosten is een
knooppunt van allerlei internationale
belangen en het spel der grote mo
gendheden met hun verbindingsdra
den over Palestina beïnvloedt de op
lossing van het Palestijnse geschil in
hoge mate.
1I7IJ HADDEN VERWACHT, dat
de gevolgen van de Britse poli
tieke omzwaai, welke zich enige we
ken geleden voltrok, toen Engeland
zich bereid verklaarde de wapenleve
ranties aan de Arabische staten stop
te zetten zich meer zouden open
baren. Wanneer de grote mogendhe
den één lijn zouden trekken, zouden
zij zeker kunnen bewerken, dat één
der partijen de redelijkheid van de
eisen der wederpartij spoediger en
klaarder ging inzien dan nu het geval
is. Maar blijkbaar vinden beiden in
de houding der grote heren te Wash
ington, Londen en Moskou aanlei
ding om zich schrap te zetten.
Wat er precies gaande is achter de
schermen, daar weet het grote pu
bliek niets van, maar zoveel is toch
wel duidelijk, dat de Joden kenne
lijk speculeren op de sympathie van
de Amerikanen, terwijl de Arabie
ren menen te kunnen rekenen op de
steun van de Britten, die nog altijd
grote belangen hebben in de Arabi
sche streken. Het voortduren van
het conflict in Palestina en de mis
lukking van de zending van graaf
Bernadotte lijkt op de eerste plaats
te wijten te zijn aan het feit, dat
Amerika en Engeland er niet in ge
slaagd zijn hun Midden-Oosten-poli-
tiek op elkaar^ af te stemmen. Ber
nadotte had daarom misschien beter
tussen Londen en Washington heen
en weer kunnen vliegen dan tussen
Cairo en Tel Aviv.
Amerika is in 't algemeen gepor
teerd voor een Joodse staat. De
Amerikanen redeneren zó: „De staat
Tsraël is er nu eenmaal, wij moeten
dat erkennen en deze staat zo royaal
mogelijk te hulp komen, anders is
het gevaar groot, dat hij in. het vaar
water van Moskou terecht komt."
Maar de Britten bouwen meer op
de Arabieren; voor hen is van Mos
kou geen gevaar te duchten en door
hun landen loopt de pijpleiding van
de petroleum.
Zo hebben de beide strijdende
partijen in Palestina hun „grote
broer" achter zich en daarom weige
ren zij een compromis te aanvaar
den.
De strijd wordt nu hervat; een
voorstel van Bernadotte om de wa
penstilstand te verlengen is door de
Arabieren verworpen en reeds ko
men de eerste berichten binnen van
hernieuwde gevechten.
Slechts voor Jeruzalem zou men op
een verleriging van het bestand mo
gen hopen.
Arm land.
Bernadotte vertrekt naar Lake Success
j^A EEN LAATSTE BEROEP te hebben gedaan op de Joden en de
Arabieren, om een nieuwe wapenstilstand, je aanvaarden, welke
Zaterdagmiddag om 1 uur zou moeten ingaan en tien dagen duren, heeft
Bernadotte aangekondigd, dat hij naar Lake Success vectrekt om de Vei
ligheidsraad verslag uit te brengen. Tevoren had hij een onderhoud ge
had met koning Abdoella van Transjordanië, over de demilitarisering
van Jerusalem, Intussen zijn de vijandelijkheden opnieuw uitgebroken.
Gistermiddag is de eerste luchtaanval op Tel Aviv sedert het einde van
het bestand gedaan. Een enkel vijandelijk vliegtuig liet bommen van
klein kaliber op de buitenwijken van de stad vallen. Drie Joden werden
gedood. De Joodse troepen met inbegrip van de luchtmacht begonnen
gisteren operaties tegen verscheidene "duizenden Arabieren in West-Ga-
lilea, zo werd te Haifa officieel medegedeeld.
Een nieuw voorstel der
Arabieren
De Arabieren zijn tevoorschijn ge
komen met een plan voor een voor
lopige regering voor Palestina, dat
zij, als tegenvoorstel, zullen overhan
digen aan graaf Bernadotte. Het plan
voorziet in de oprichting van een
„eenheidsstaat", waarin alle groepen
van de bevolking volgens hun groot
te vertegenwoordigd zullen zijn.
1. De Grondwet moet voorzien in
een vrije toegang tot de heilige
plaatsen en de bescherming van de
Heilige stad. De menselijke rechten
moeten worden geëerbiedigd zonder
aanzien van ras, taal of godsdienst.
2. In gebieden waar een Joodse
meerderheid woont zal Hebreeuws
de officiële taal zijn.
3. Arabieren en Joden zullen vol
gens hun aantal in het wetgevende
lichaam vertegenwoordigd zijn.
Een treinongeluk
met 60 doden
Bij een treinbotsing in de omgeving
van het dorp Oerosevac in Beneden-
Servië zijn zestig mensen gedood. Het
ongeluk gebeurde op de hulplijn tus
sen Belgrado en Sofia, die wordt ge
bruikt wegens de overstroming van
sommige gedeelten van de hoofdlijn.
4. Plaatselijke bestuurslichamen
zullen vérstrekkende volmachten
hebben op het gebied' van onderwijs,
gezondheidsdienst en sociale aange
legenheden.
5. In de Grondwet vastgestelde
waarborgen ter bescherming van de
rechten van minderheden zullen al
leen veranderd kunnen worden met
toesteming van de betrokken min
derheid.
Als Nationaal Huldeblijk van de
gehele Nederlandse bevolking bij
het gouden jubileum van H.M. de
Koningin wordt Haar een bedrag
aangeboden, dat Zij beschikbaar zal
stellen voor een fonds, waaruit de
kosten der onderzoekingen op het
gebied van de Kankerbestrijding
zullen worden bestreden. De gelden
voor dit fonds worden verkregen
door de verkoop van jubileum
speldjes, die in elke gemeente onder
leiding van de burgemeester zal ge
schieden.
In de kamer van B en W, reikte de
heer P. C. Besanger, chef van het
Centraal Bureau van het Uitvoerend
Comité hedenochtend de eerste
speldjes aan de leden van het Am
sterdamse gemeentebestuur uit.
De protestnota's der geallieerden aan Moskou
^ISTERAVOND heeft de Engelse regering de tekst van de nota aan
Moskou vrijgegeven, waarin de Sow jet-Unie met de meeste klem
wordt gewezen op de hoogst ernstige internationale situatie, die de voed
sel- en brandstofblokkade van Berlijn heeft teweeggebracht. De regering
verklaart, dat zij vastbesloten is haar rechten op het verblijf in Berlijn
tot het uiterste te handhaven. Tegelijkertijd werd bekend, dat ook de
Amerikaanse en Franse nota's waren gepubliceerd.' De inhoud komt vrij
wel overeen met de Engelse.
Duidelijke schending der
overeenkomsten
De nota wijst er op, dat Berlijn
geen deel uitmaakt van de Sowjet-
zöne, maar een internationaale bezet
tingszone is.
De overeenkomsten, die te goeder
trouw zijn aangegaan en bekrach
tigd door het gewoonterecht en het
geallieerde bestuur, waarborgen het
recht van toegang der Britse en an
dere westelijke mogendheden om de
verplichtingen als bezettende mo
gendheid te kunnen nakomen. Iede
re andere uitlegging zou schending
betekenen van alle wetten der rede
lijkheid en alle beginselen van inter
nationaal gedrag. De negering ver
klaart, dat noch dreigementen, pres
sie of enige andere actie haar er toe
zal brengen afstand te doen van haar
rechten als bezettende mogendheid.
Zij hoopt, dat de Sow jet-regering op
dit punt geen enkele twijfel koes
tert.
De Britse nota verklaart, dat Enge
land de Russische maatregelen be
schouwt als een duidelijke schending
der bestaande overeenkomsten be
treffende het bestuur van Berlijn
door de vier bezettingsmogendheden.
De Engelse rechten, als een der bezet
tende mogendheden te Berlijn, wer
den vastgelegd door de nederlaag en
onvoorwaardelijke overgave van
Duitsland.
De nota verwijst naar een briefwis-
In de Detmar-kazerne te Eefde
worden dienstplichtigen opgeleid tot
militair kok, bestemd voor de dienst
in de tropen. In 12 weken tijd wor
den de so1 daten, allen afkomstig uit
de levensmiddelenbranche, geschoold
in het bereiden Van maaltijden on
der alle omstandigheden, slagers-
werkzaameenhd, receptenleer, wa
renkennis, E.H.B.O., administatie,
enz. De voormalige kruideniers, sla
gers en koks doem vóór hun examen
de laatste proeven van bekwaamheid
in de openlucht.
seling tussen Truman ën Stalin en
tussen Churchill en Stalin, waarbij de
overeenkomsten werden bekrachtigd.
Dienovereenkomstig trokken de Brit
se en Amerikaanse troepen, die de
lijn WismarSchwerinLudwigs-
lustDomitz bezet hielden, zich te
rug op hun eigen zönegrenzen en in
hun sectoren van Berlijn.
De Britse regering zou haar troe
pen niet hebben teruggetrokken uit
een dergelijk groot gebied, dat de
Sowjet-Unie thans bezet, indien er
ook maar enige twijfel had bestaan
over de eerbiediging van het recht
van vrije toegang tot Berlijn door de
Sowj et-zóne. De rechten van de En
gelse regering op haar positie berus
ten op dezelfde gronden als die der
Sowjet-Unie en het is onmogelijk, de
laatste te erkennen en de eerste te
verwerpen.
NIEUWE RUSSISCHE MAATREGEL
Het onder Russisch toezicht staan
de agentschap A.D.N. heeft vannacht
bekend gemaakt, dat het geallieerde
autoverkeer naar Berlijn door zal
mogen gaan, indien de bestuurder in
het bezit is van een speciale reisver
gunning van de Russische autoritei
ten.
In het bericht, dat volgens A.D.N.
van officiële Russische zijde afkom
stig was, werd geen datum voor ds
hervatting van het verkeer genoemd.
De geallieerden zijn niet erg inge
nomen met deze maatregel, die im
mers betekent, dat ook de controle op
het militaire geallieerde verkeer in
Russische handen komt.
Men vat de nieuwe order op als
een teken, dat de Russische reactie
op de drie protestnota's niet van ver
zoenende aard zal zijn.
ER MANKEERT NIETS AAN DE
SPOORLIJN.
De Engelse en Amerikaanse mili
taire regeringen hebben gisteravond
in een officiële bekendmaking laten
weten, dat een onderzoek naar de
Sovjet-beweringen als zou de spoor
lijn die Berlijn met West-Duitsland
verbindt op grond van reparatie
werkzaamheden door hen gesloten
zijn, uitgewezen, dat deze bewerin
gen in strijd met de waarheid zijn.
„Er mankeert niets aan de spoor
weg", zei een Amerikaanse autoriteit.
Het onderzoek had via „Duitse bron
nen" plaats gehad. Het bleek, dat de
Russen zelfs geen reparatieploegen
aan het werk hadden gezet.
De Russen hebben gisteren einde
lijk antwoord gegeven op de vraag
waarom zij geen boten voor Berlijn
meer doorlaten. Drie Juli hebben de
Britse autoriteiten om uitleg gevraagd
waarom 34 boten worden opgehouden
bij Wittenberg. Generaal Kwaschnin,
chef van de Russische transportafde
ling heeft vandaag geantwoord dat
er een sluis gerepareerd moet worden
ir„ de buurt van Rathenau. Hij zei dat
het herstelwerk zo snel mogelijk uit
gevoerd zal worden.
„Onzin", zei een Britse woordvoer
der in Berlijn.
Sneeuwstorm
teistert
Zuid-Duitsland
De sneeuw, die dezer dagen Franse
boei-en noopte hun vee weer in de
stallen te brengen, blijkt de voorbode
te zijn geweest van erger gebeuren.
Zuidwestelijk Duitsland werd giste
ren geteisterd door een sneeuwstorm.
Over een uitgestrekt gebied daalde
de thermometer een flink eind bene
den nul. Sneeuw bedekt het Zwarte
Woud. De Zugspitze in Beieren, de
hoogste bergtop van Duitsland, was
gistermorgen met twee voet sneeuw
bedekt. Sneeuw is hier in Juli een
zeer ongewoon verschijnsel.
Ook Zwitserland is gehuld in win-
tergewaad. In alle gebieden boven
de 3000 voet valt sneeuw. Het verkeer
wordt hierdoor ernstig belemmerd.
Sneeuwploegen zijn er op uit om 'de
wegen van een twee tot drie voet hoge
sneeuwlaag te bevrijden. De St.
Gotthardpas is gesloten.
Het vee, dat naar de bergen ge
bracht was1, heeft ernstig te lijden en
moest in vele gevallen naar de dalen
teruggebracht worden. Er is een grote
sterfte onder het jonge vee.
Regen en sneeuw hebben de Rijn
doen zwellen. Het verkeer op de ri
vier tussen Straatsburg en Mainz is
stilgelegd, doordat het water bij
Straatsburg tot 15 voet boven het
normale peil is gestegen. Dit is in
veertig jaar niet voorgekomen.
DAKOTA NEERGESTORT.
Het weer is de laatste 48 uür bui
tengewoon slecht geweest. Een Ame
rikaanse Dakota die gisteren uit Wies-
baden met levensmiddelen naar Ber
lijn vertrok is verongelukt en de pi
loot en een andere Amerikaan kwa
men om het leven. Het vliegtuig ver
brandde. Gistermorgen stonden 30
viermotorige vliegtuigen op het vlieg
veld van Gatow opgesteld om te ver
trekken. Wegens het slechte weer kon
er slechts elke 10 minuten een opstij
gen.
De Engelsen hebben bovendien een
strenge controle op het verkeer inge
voerd om verkwisting van benzine te
voorkomen. De laatste „stunt" van
de Russen behelst het bericht van
vliegtuig-oefeningen van de Russen
in de Berlijnse corridor. Voor de
oefenvluchten wordt een groot vlieg
veld op ongeveer vijf kilometer van
Brandenburg als basis gebruikt. De
vluchten worden uitgevoerd op een
hoogte van 1800 meter.
„In het Seine-departement wordt
één persoon op 80 levend begraven.
De artsen zijn het er over eens, dat
van de 500 personen die begraven
worden één niet dood is", zo luidt de
verklaring, die gistemamiddag door
dr. Hiet in de departementale raad
van de Seine is afgelegd.
Volgens dr. Hiet laat de controle
door de dokter van de burgerlijke
stand veel te wensen over; in de
meeste gevallen is zijn bezoek en het
afleveren van een attest een doodge
wone formaliteit. Het lijk wordt
slechts zelden onderzocht en de voor
het toezicht vastgestelde termijnen
zijn niet voldoende. De gevallen van
schijndood zijn steeds talrijker, vooral
wanneer het overlijden te wijten is
aan een ongeval zoals electrocutie,
verdrinking, verstikking, enz. Dr.
Hiet heeft een wens ingediend om de
nodige maatregelen te treffen ter
voorkoming van voorbarige teraarde
bestelling". Zijn wens is aan 'de be
voegde commissie overgemaakt.
EEN ROKENDE EKSTER.
Een jager uit Tarbes (Hautes Py
renées) is op een eigenaardige wijze
er in geslaagd een ekster tam te ma
ken. Deze vogel rookt dagelijks als
een kennen drie sigaretten. Talrijke
Engelse en Amerikaanse toeristen
hebben tot 50.000 fr. geboden om de
ekster te kopen. Onder hen bevindt
zich een regisseur, die van plan is de
vogel te doen optrede^ in een film
met de Marx Brothers.
Onbewaakte overweg te
Boxtel eist twee doden
Gistermiddag omstreeks half zes
had op de onbewaakte overweg in de
lijn. Boxtel-Veghel onder de gemeen
te Boxtel een ernstig ongeluk plaats,
dat aan twee personen het leven
kostte.
Op het moment dat een uit de rich
ting Veghel komende personentrein
de overweg naderde, trachtte de arts
J. W. van Rooy uit Boxtel, komende
van Oirschot, met zijn auto waarin
ook zijn vijftienjarig zoon je was ge
zeten, de spoorweg-overgang te pas
seren.
De machinist kon ondanks krach
tig remmen niet voorkomen, dat de
auto werd gegrepen en vrijwel door
midden gesneden.
Het zoontje van de heer van Rooy
werd hierbij op s'ag gedood, terwijl
de heer van Rooy na aankomst in
het ziekenhuis te 's-Hertogenbosch
is overleden.
De oorzaak van het ongeval is
vermoedelijk te wijten aan onoplet
tendheid van de bestuurder van de
auto. Alhoewel het uitzicht ter plaat
se goed is eiste deze onbewaakte
overweg reeds eerder een slachtoffer.
Ned. verliezen in Indië
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen in de af
gelopen week de navolgende ver
liezen zijn gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht:
Sold. J. B. Eekelder, afkomstig
uit Lichtenvoorde. Gesneuveld
24 Juni 1948.
Korp. H. P. A. J. Kampinga.
afkomstig uit Almelo. Gesneu
veld 30 Juni 1948.
Serg. L. Reeskamp, afkomstig
uit Naarden. Gesneuveld 23 Juni
1948.
Koninklijk Ned.-INL. Leger:
Kapt. B. Wetters, afkomstig
uit Ned.-Indië. Gesneuveld 23
Juni 1948.
Koninklijke Marine:
Heeft in de periode van de af
gelopen week geen verliezen ge
rapporteerd.
Overvallen op Java
De administrateur van een onder
neming tussen Tjiaadjoer en Tjibe-
ber bij Bandoeng is Donderdagmid
dag in zijn tuinen vermoord. Het
slachtoffer var. de overval reed met
een ondernemingswachter in zijn jeep
en moest bij een bocht in de weg
stoppen voor een omverliggende
boom. Op dat ogenblik viel een schot,
dat de administrateur dodelijk trof.
De ondernemingswachter vluchtte en
ging versterking halen. Bij terug
komst vond men de administrateur
nog in zijn jeep, terwijl de dader ont
snapt was met medeneming van een
polshorloge en het geld, dat het
slachtoffer bij zich had om enkele
uitbetalingen te verrichten.
Inmiddels komt uit Semarang het
bericht, dat twee leden van de onder -
nemingswacht van een suikeronder
neming bij Brebes door extremisten
werden beschoten, waarbij een van
hen op slag werd gedood, terwijl de
andere wist te ontkomen. De wach
ters waren met een tiental werklie
den bezig de waterpomp-installatie
te repareren. De werklieden wisten
eveneens te ontkomen. De gedode
wachter was een Timorees. Het wa
pen, dat hij zich droeg werd door
de extremisten medegenomen. De
actie die direct daarop door de poli
tie werd ondernomen, kon niet tot
arrestatie leiden.
TRUMAN EERT DE STICHTER
VAN „JONGENSSTAD".
Op zijn verkiezingsreis door de Ver-
enigde Staten bezocht President Tru
man „Jongensstad" in de staat Ne
braska. Hij legde een krans neer op
op het graf van Mgr. Flanagan, de
stichtèr van dit jeugdwerk, die eni
ge maanden geleden te Berlijn aan
een hersenverbloeding overleed.
Truman verklaarde, dat hij grote be
wondering koesterde voor deze pries
ter met wie hij in persoonlijk con
tact gestaan heeft.
LEIDEN
De weleerw. heer B. Geyer, Sale-
siaan, die a.s. Zondag zijn eerste
plechtige H. Mis opdraagt in de St.
Petruskerk te Leiden.
De Salesianen van J5on Bosco vor
men een nog jeugdige, maar zeer
actieve congregatie. Met haar meer
dan 15.000 leden en 750 huizen, over
geheel de wereld verspreid, met haar
talrijke missies in' alle werelddelen,
staat zij voor de schone maar zware
taak, de jeugd op te voeden tot goe
de burgers en overtuigde strijdvaar
dige katholieken.
Don Bosco was, in zijn voortduren
de zorg voor de uitbreiding van
Christus Rijk, bezield met het stre
ven, om aan de Kerk vele goede
priesters te schenken. Veel teleur
stellingen brachten hem er toe, een
bijzonder terrein voor priesterroe
pingen te ontginnen: de „Late Roe
pingen", jongemannen, die op la
tere leeftijd roeping gevoelden voor
het Priesterschap. En dat- streven is
met een verblijdend resultaat be
loond.
£en HoMattje...
De fouten zijner vrienden moet
men wél kennen, maar niet noemen.