S)e CeidóeSowta/itt Geen vrede in het H. Land De hervatting van de strijd in Palestina Vastbesloten om Berlijn niet te verlaten Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH^ WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" ZATERDAG 10 JULI 1918 39ste JAARGANG No. 11437 Televisie in Leiden! Voorlopig nog to duur? Dan Is 't nu nog do gelegenhoid om Giro 477359 Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 0.30 p. w., 1.30 p. mnd., 3.90 p.-kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 GRAAF BERNADOTTE is er niet in geslaagd, om in de tijd van de wapenstilstand in Palestine een basis te leggen voor overeensteming tussen de Arabieren en de Joden. Wij heb ben aan het begin van het bestand, vier weken geleden, geschreven dat wij niet twijfelden aan de diploma tieke capaciteiten van de bemiddelaar der V.N., maar dat wij toch een hard hoofd hadden in de resultaten van zijn pogingen. Graaf Bernadotte heeft inderdaad bovenmenselijke pogingen gedaan om een compromis te vinden tussen de zozeer uiteenlopende stand punten det beide partijen; hij is heen en weer gevlogen met zijn witte vliegtuig, bestuurd door de Neder landse piloot Viruly, van Amman naar Cairo en van Cairo naar Rhodos, waar hij zijn hoofdkwartier had, en heeft op alle uren van de dag en mis schien ook wel van de nacht gecon fereerd met de afgezanten der beide strijdende volken. Hij heeft zelfs voorstellen geformuleerd en deze aan de partijen voorgelegd, maar de ze voorstellen zijn zowel door de Arabieren als door de Joden verwor pen, een bewijs, dat Bernadotte als onpartijdig bemiddelaar een werke lijk compromis heeft willen berei ken, dat wil zeggen een situatie, waarin beide partijen wat krijgen en eveneens wat prijs geven. Beide par tijen wilden echter van hun stand punt niets prijs geven, met het ge volg, dat den bemiddelaar niets an ders overbleef dan zijn waarnemers uit het land terug trekken en erken nen dat zijn missie-gefaald heeft. Wel blijft hij zich nog beschikbaar stel len voor eventuele bemiddeling, in die en voorzover dat gevraagd zou worden, maar veel verwachting be hoeft men daarvan niet te koesteren. Wanneer de Joden zeggen: „Wij wil len per se een onafhankelijke Joodse staat" en de Arabieren zeggen: „Wij willen per se geen onafhankelijke Joodse staat", dan kan men nog zo'n ijverige en nog zo'n goedwillende be middelaar zijn, maar dan valt er niets te bemiddelen. Nu kan men zich afvragen, hoe het komt, dat Joden en Arabieren zo zeer op hun stukken blijven staan? In de internationalè politiek immers pleegt het niet aan te komen op ge voelens van billijkheid of op verstan delijke erkenning van de juiste waarde der wederzijdse aangevoerde argumenten: het is geen academisch debat noch minder een wedstrijd in •edelmoedigheid. Wie op zijn stand punt blijft staan verwacht, dat de tijd in zijn voordeel zal werken of dat hij met of zonder hulp van buiten in staat zal zijn om zijn wil door te zetten. Ook hier staat de Palestijnse kwes tie niet los van haar" internationale achtergrond. Wij wezen er reeds eer der op. Met Midden-Oosten is een knooppunt van allerlei internationale belangen en het spel der grote mo gendheden met hun verbindingsdra den over Palestina beïnvloedt de op lossing van het Palestijnse geschil in hoge mate. 1I7IJ HADDEN VERWACHT, dat de gevolgen van de Britse poli tieke omzwaai, welke zich enige we ken geleden voltrok, toen Engeland zich bereid verklaarde de wapenleve ranties aan de Arabische staten stop te zetten zich meer zouden open baren. Wanneer de grote mogendhe den één lijn zouden trekken, zouden zij zeker kunnen bewerken, dat één der partijen de redelijkheid van de eisen der wederpartij spoediger en klaarder ging inzien dan nu het geval is. Maar blijkbaar vinden beiden in de houding der grote heren te Wash ington, Londen en Moskou aanlei ding om zich schrap te zetten. Wat er precies gaande is achter de schermen, daar weet het grote pu bliek niets van, maar zoveel is toch wel duidelijk, dat de Joden kenne lijk speculeren op de sympathie van de Amerikanen, terwijl de Arabie ren menen te kunnen rekenen op de steun van de Britten, die nog altijd grote belangen hebben in de Arabi sche streken. Het voortduren van het conflict in Palestina en de mis lukking van de zending van graaf Bernadotte lijkt op de eerste plaats te wijten te zijn aan het feit, dat Amerika en Engeland er niet in ge slaagd zijn hun Midden-Oosten-poli- tiek op elkaar^ af te stemmen. Ber nadotte had daarom misschien beter tussen Londen en Washington heen en weer kunnen vliegen dan tussen Cairo en Tel Aviv. Amerika is in 't algemeen gepor teerd voor een Joodse staat. De Amerikanen redeneren zó: „De staat Tsraël is er nu eenmaal, wij moeten dat erkennen en deze staat zo royaal mogelijk te hulp komen, anders is het gevaar groot, dat hij in. het vaar water van Moskou terecht komt." Maar de Britten bouwen meer op de Arabieren; voor hen is van Mos kou geen gevaar te duchten en door hun landen loopt de pijpleiding van de petroleum. Zo hebben de beide strijdende partijen in Palestina hun „grote broer" achter zich en daarom weige ren zij een compromis te aanvaar den. De strijd wordt nu hervat; een voorstel van Bernadotte om de wa penstilstand te verlengen is door de Arabieren verworpen en reeds ko men de eerste berichten binnen van hernieuwde gevechten. Slechts voor Jeruzalem zou men op een verleriging van het bestand mo gen hopen. Arm land. Bernadotte vertrekt naar Lake Success j^A EEN LAATSTE BEROEP te hebben gedaan op de Joden en de Arabieren, om een nieuwe wapenstilstand, je aanvaarden, welke Zaterdagmiddag om 1 uur zou moeten ingaan en tien dagen duren, heeft Bernadotte aangekondigd, dat hij naar Lake Success vectrekt om de Vei ligheidsraad verslag uit te brengen. Tevoren had hij een onderhoud ge had met koning Abdoella van Transjordanië, over de demilitarisering van Jerusalem, Intussen zijn de vijandelijkheden opnieuw uitgebroken. Gistermiddag is de eerste luchtaanval op Tel Aviv sedert het einde van het bestand gedaan. Een enkel vijandelijk vliegtuig liet bommen van klein kaliber op de buitenwijken van de stad vallen. Drie Joden werden gedood. De Joodse troepen met inbegrip van de luchtmacht begonnen gisteren operaties tegen verscheidene "duizenden Arabieren in West-Ga- lilea, zo werd te Haifa officieel medegedeeld. Een nieuw voorstel der Arabieren De Arabieren zijn tevoorschijn ge komen met een plan voor een voor lopige regering voor Palestina, dat zij, als tegenvoorstel, zullen overhan digen aan graaf Bernadotte. Het plan voorziet in de oprichting van een „eenheidsstaat", waarin alle groepen van de bevolking volgens hun groot te vertegenwoordigd zullen zijn. 1. De Grondwet moet voorzien in een vrije toegang tot de heilige plaatsen en de bescherming van de Heilige stad. De menselijke rechten moeten worden geëerbiedigd zonder aanzien van ras, taal of godsdienst. 2. In gebieden waar een Joodse meerderheid woont zal Hebreeuws de officiële taal zijn. 3. Arabieren en Joden zullen vol gens hun aantal in het wetgevende lichaam vertegenwoordigd zijn. Een treinongeluk met 60 doden Bij een treinbotsing in de omgeving van het dorp Oerosevac in Beneden- Servië zijn zestig mensen gedood. Het ongeluk gebeurde op de hulplijn tus sen Belgrado en Sofia, die wordt ge bruikt wegens de overstroming van sommige gedeelten van de hoofdlijn. 4. Plaatselijke bestuurslichamen zullen vérstrekkende volmachten hebben op het gebied' van onderwijs, gezondheidsdienst en sociale aange legenheden. 5. In de Grondwet vastgestelde waarborgen ter bescherming van de rechten van minderheden zullen al leen veranderd kunnen worden met toesteming van de betrokken min derheid. Als Nationaal Huldeblijk van de gehele Nederlandse bevolking bij het gouden jubileum van H.M. de Koningin wordt Haar een bedrag aangeboden, dat Zij beschikbaar zal stellen voor een fonds, waaruit de kosten der onderzoekingen op het gebied van de Kankerbestrijding zullen worden bestreden. De gelden voor dit fonds worden verkregen door de verkoop van jubileum speldjes, die in elke gemeente onder leiding van de burgemeester zal ge schieden. In de kamer van B en W, reikte de heer P. C. Besanger, chef van het Centraal Bureau van het Uitvoerend Comité hedenochtend de eerste speldjes aan de leden van het Am sterdamse gemeentebestuur uit. De protestnota's der geallieerden aan Moskou ^ISTERAVOND heeft de Engelse regering de tekst van de nota aan Moskou vrijgegeven, waarin de Sow jet-Unie met de meeste klem wordt gewezen op de hoogst ernstige internationale situatie, die de voed sel- en brandstofblokkade van Berlijn heeft teweeggebracht. De regering verklaart, dat zij vastbesloten is haar rechten op het verblijf in Berlijn tot het uiterste te handhaven. Tegelijkertijd werd bekend, dat ook de Amerikaanse en Franse nota's waren gepubliceerd.' De inhoud komt vrij wel overeen met de Engelse. Duidelijke schending der overeenkomsten De nota wijst er op, dat Berlijn geen deel uitmaakt van de Sowjet- zöne, maar een internationaale bezet tingszone is. De overeenkomsten, die te goeder trouw zijn aangegaan en bekrach tigd door het gewoonterecht en het geallieerde bestuur, waarborgen het recht van toegang der Britse en an dere westelijke mogendheden om de verplichtingen als bezettende mo gendheid te kunnen nakomen. Iede re andere uitlegging zou schending betekenen van alle wetten der rede lijkheid en alle beginselen van inter nationaal gedrag. De negering ver klaart, dat noch dreigementen, pres sie of enige andere actie haar er toe zal brengen afstand te doen van haar rechten als bezettende mogendheid. Zij hoopt, dat de Sow jet-regering op dit punt geen enkele twijfel koes tert. De Britse nota verklaart, dat Enge land de Russische maatregelen be schouwt als een duidelijke schending der bestaande overeenkomsten be treffende het bestuur van Berlijn door de vier bezettingsmogendheden. De Engelse rechten, als een der bezet tende mogendheden te Berlijn, wer den vastgelegd door de nederlaag en onvoorwaardelijke overgave van Duitsland. De nota verwijst naar een briefwis- In de Detmar-kazerne te Eefde worden dienstplichtigen opgeleid tot militair kok, bestemd voor de dienst in de tropen. In 12 weken tijd wor den de so1 daten, allen afkomstig uit de levensmiddelenbranche, geschoold in het bereiden Van maaltijden on der alle omstandigheden, slagers- werkzaameenhd, receptenleer, wa renkennis, E.H.B.O., administatie, enz. De voormalige kruideniers, sla gers en koks doem vóór hun examen de laatste proeven van bekwaamheid in de openlucht. seling tussen Truman ën Stalin en tussen Churchill en Stalin, waarbij de overeenkomsten werden bekrachtigd. Dienovereenkomstig trokken de Brit se en Amerikaanse troepen, die de lijn WismarSchwerinLudwigs- lustDomitz bezet hielden, zich te rug op hun eigen zönegrenzen en in hun sectoren van Berlijn. De Britse regering zou haar troe pen niet hebben teruggetrokken uit een dergelijk groot gebied, dat de Sowjet-Unie thans bezet, indien er ook maar enige twijfel had bestaan over de eerbiediging van het recht van vrije toegang tot Berlijn door de Sowj et-zóne. De rechten van de En gelse regering op haar positie berus ten op dezelfde gronden als die der Sowjet-Unie en het is onmogelijk, de laatste te erkennen en de eerste te verwerpen. NIEUWE RUSSISCHE MAATREGEL Het onder Russisch toezicht staan de agentschap A.D.N. heeft vannacht bekend gemaakt, dat het geallieerde autoverkeer naar Berlijn door zal mogen gaan, indien de bestuurder in het bezit is van een speciale reisver gunning van de Russische autoritei ten. In het bericht, dat volgens A.D.N. van officiële Russische zijde afkom stig was, werd geen datum voor ds hervatting van het verkeer genoemd. De geallieerden zijn niet erg inge nomen met deze maatregel, die im mers betekent, dat ook de controle op het militaire geallieerde verkeer in Russische handen komt. Men vat de nieuwe order op als een teken, dat de Russische reactie op de drie protestnota's niet van ver zoenende aard zal zijn. ER MANKEERT NIETS AAN DE SPOORLIJN. De Engelse en Amerikaanse mili taire regeringen hebben gisteravond in een officiële bekendmaking laten weten, dat een onderzoek naar de Sovjet-beweringen als zou de spoor lijn die Berlijn met West-Duitsland verbindt op grond van reparatie werkzaamheden door hen gesloten zijn, uitgewezen, dat deze bewerin gen in strijd met de waarheid zijn. „Er mankeert niets aan de spoor weg", zei een Amerikaanse autoriteit. Het onderzoek had via „Duitse bron nen" plaats gehad. Het bleek, dat de Russen zelfs geen reparatieploegen aan het werk hadden gezet. De Russen hebben gisteren einde lijk antwoord gegeven op de vraag waarom zij geen boten voor Berlijn meer doorlaten. Drie Juli hebben de Britse autoriteiten om uitleg gevraagd waarom 34 boten worden opgehouden bij Wittenberg. Generaal Kwaschnin, chef van de Russische transportafde ling heeft vandaag geantwoord dat er een sluis gerepareerd moet worden ir„ de buurt van Rathenau. Hij zei dat het herstelwerk zo snel mogelijk uit gevoerd zal worden. „Onzin", zei een Britse woordvoer der in Berlijn. Sneeuwstorm teistert Zuid-Duitsland De sneeuw, die dezer dagen Franse boei-en noopte hun vee weer in de stallen te brengen, blijkt de voorbode te zijn geweest van erger gebeuren. Zuidwestelijk Duitsland werd giste ren geteisterd door een sneeuwstorm. Over een uitgestrekt gebied daalde de thermometer een flink eind bene den nul. Sneeuw bedekt het Zwarte Woud. De Zugspitze in Beieren, de hoogste bergtop van Duitsland, was gistermorgen met twee voet sneeuw bedekt. Sneeuw is hier in Juli een zeer ongewoon verschijnsel. Ook Zwitserland is gehuld in win- tergewaad. In alle gebieden boven de 3000 voet valt sneeuw. Het verkeer wordt hierdoor ernstig belemmerd. Sneeuwploegen zijn er op uit om 'de wegen van een twee tot drie voet hoge sneeuwlaag te bevrijden. De St. Gotthardpas is gesloten. Het vee, dat naar de bergen ge bracht was1, heeft ernstig te lijden en moest in vele gevallen naar de dalen teruggebracht worden. Er is een grote sterfte onder het jonge vee. Regen en sneeuw hebben de Rijn doen zwellen. Het verkeer op de ri vier tussen Straatsburg en Mainz is stilgelegd, doordat het water bij Straatsburg tot 15 voet boven het normale peil is gestegen. Dit is in veertig jaar niet voorgekomen. DAKOTA NEERGESTORT. Het weer is de laatste 48 uür bui tengewoon slecht geweest. Een Ame rikaanse Dakota die gisteren uit Wies- baden met levensmiddelen naar Ber lijn vertrok is verongelukt en de pi loot en een andere Amerikaan kwa men om het leven. Het vliegtuig ver brandde. Gistermorgen stonden 30 viermotorige vliegtuigen op het vlieg veld van Gatow opgesteld om te ver trekken. Wegens het slechte weer kon er slechts elke 10 minuten een opstij gen. De Engelsen hebben bovendien een strenge controle op het verkeer inge voerd om verkwisting van benzine te voorkomen. De laatste „stunt" van de Russen behelst het bericht van vliegtuig-oefeningen van de Russen in de Berlijnse corridor. Voor de oefenvluchten wordt een groot vlieg veld op ongeveer vijf kilometer van Brandenburg als basis gebruikt. De vluchten worden uitgevoerd op een hoogte van 1800 meter. „In het Seine-departement wordt één persoon op 80 levend begraven. De artsen zijn het er over eens, dat van de 500 personen die begraven worden één niet dood is", zo luidt de verklaring, die gistemamiddag door dr. Hiet in de departementale raad van de Seine is afgelegd. Volgens dr. Hiet laat de controle door de dokter van de burgerlijke stand veel te wensen over; in de meeste gevallen is zijn bezoek en het afleveren van een attest een doodge wone formaliteit. Het lijk wordt slechts zelden onderzocht en de voor het toezicht vastgestelde termijnen zijn niet voldoende. De gevallen van schijndood zijn steeds talrijker, vooral wanneer het overlijden te wijten is aan een ongeval zoals electrocutie, verdrinking, verstikking, enz. Dr. Hiet heeft een wens ingediend om de nodige maatregelen te treffen ter voorkoming van voorbarige teraarde bestelling". Zijn wens is aan 'de be voegde commissie overgemaakt. EEN ROKENDE EKSTER. Een jager uit Tarbes (Hautes Py renées) is op een eigenaardige wijze er in geslaagd een ekster tam te ma ken. Deze vogel rookt dagelijks als een kennen drie sigaretten. Talrijke Engelse en Amerikaanse toeristen hebben tot 50.000 fr. geboden om de ekster te kopen. Onder hen bevindt zich een regisseur, die van plan is de vogel te doen optrede^ in een film met de Marx Brothers. Onbewaakte overweg te Boxtel eist twee doden Gistermiddag omstreeks half zes had op de onbewaakte overweg in de lijn. Boxtel-Veghel onder de gemeen te Boxtel een ernstig ongeluk plaats, dat aan twee personen het leven kostte. Op het moment dat een uit de rich ting Veghel komende personentrein de overweg naderde, trachtte de arts J. W. van Rooy uit Boxtel, komende van Oirschot, met zijn auto waarin ook zijn vijftienjarig zoon je was ge zeten, de spoorweg-overgang te pas seren. De machinist kon ondanks krach tig remmen niet voorkomen, dat de auto werd gegrepen en vrijwel door midden gesneden. Het zoontje van de heer van Rooy werd hierbij op s'ag gedood, terwijl de heer van Rooy na aankomst in het ziekenhuis te 's-Hertogenbosch is overleden. De oorzaak van het ongeval is vermoedelijk te wijten aan onoplet tendheid van de bestuurder van de auto. Alhoewel het uitzicht ter plaat se goed is eiste deze onbewaakte overweg reeds eerder een slachtoffer. Ned. verliezen in Indië De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de af gelopen week de navolgende ver liezen zijn gerapporteerd: Koninklijke Landmacht: Sold. J. B. Eekelder, afkomstig uit Lichtenvoorde. Gesneuveld 24 Juni 1948. Korp. H. P. A. J. Kampinga. afkomstig uit Almelo. Gesneu veld 30 Juni 1948. Serg. L. Reeskamp, afkomstig uit Naarden. Gesneuveld 23 Juni 1948. Koninklijk Ned.-INL. Leger: Kapt. B. Wetters, afkomstig uit Ned.-Indië. Gesneuveld 23 Juni 1948. Koninklijke Marine: Heeft in de periode van de af gelopen week geen verliezen ge rapporteerd. Overvallen op Java De administrateur van een onder neming tussen Tjiaadjoer en Tjibe- ber bij Bandoeng is Donderdagmid dag in zijn tuinen vermoord. Het slachtoffer var. de overval reed met een ondernemingswachter in zijn jeep en moest bij een bocht in de weg stoppen voor een omverliggende boom. Op dat ogenblik viel een schot, dat de administrateur dodelijk trof. De ondernemingswachter vluchtte en ging versterking halen. Bij terug komst vond men de administrateur nog in zijn jeep, terwijl de dader ont snapt was met medeneming van een polshorloge en het geld, dat het slachtoffer bij zich had om enkele uitbetalingen te verrichten. Inmiddels komt uit Semarang het bericht, dat twee leden van de onder - nemingswacht van een suikeronder neming bij Brebes door extremisten werden beschoten, waarbij een van hen op slag werd gedood, terwijl de andere wist te ontkomen. De wach ters waren met een tiental werklie den bezig de waterpomp-installatie te repareren. De werklieden wisten eveneens te ontkomen. De gedode wachter was een Timorees. Het wa pen, dat hij zich droeg werd door de extremisten medegenomen. De actie die direct daarop door de poli tie werd ondernomen, kon niet tot arrestatie leiden. TRUMAN EERT DE STICHTER VAN „JONGENSSTAD". Op zijn verkiezingsreis door de Ver- enigde Staten bezocht President Tru man „Jongensstad" in de staat Ne braska. Hij legde een krans neer op op het graf van Mgr. Flanagan, de stichtèr van dit jeugdwerk, die eni ge maanden geleden te Berlijn aan een hersenverbloeding overleed. Truman verklaarde, dat hij grote be wondering koesterde voor deze pries ter met wie hij in persoonlijk con tact gestaan heeft. LEIDEN De weleerw. heer B. Geyer, Sale- siaan, die a.s. Zondag zijn eerste plechtige H. Mis opdraagt in de St. Petruskerk te Leiden. De Salesianen van J5on Bosco vor men een nog jeugdige, maar zeer actieve congregatie. Met haar meer dan 15.000 leden en 750 huizen, over geheel de wereld verspreid, met haar talrijke missies in' alle werelddelen, staat zij voor de schone maar zware taak, de jeugd op te voeden tot goe de burgers en overtuigde strijdvaar dige katholieken. Don Bosco was, in zijn voortduren de zorg voor de uitbreiding van Christus Rijk, bezield met het stre ven, om aan de Kerk vele goede priesters te schenken. Veel teleur stellingen brachten hem er toe, een bijzonder terrein voor priesterroe pingen te ontginnen: de „Late Roe pingen", jongemannen, die op la tere leeftijd roeping gevoelden voor het Priesterschap. En dat- streven is met een verblijdend resultaat be loond. £en HoMattje... De fouten zijner vrienden moet men wél kennen, maar niet noemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1