3)e CoidóeSoii^ant
Spanning in Palestina stijgt
KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ
DINSDAG 6 JULI 1948
39ste JAARGANG
Weet ieder nu goed
hoe hij, 't moet doen
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. WILMEB
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
De EERSTE lijst
De EERSTE naam
Het EERSTE vakje
.GROEN"
Bur* Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Xdm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
V De Oud-Leidenaar
Aalberse f
f N Aalberse eren wij de man, die,
zoals wij gisteren schreven, de gro
te stuwer en bouwer van de sociale
wetgeving in ons land is geweest.
In Leiden heeft hij die leveristaak
aangevangen.
Hier heeft hij opgericht zijn Ka
tholiek Sociaal Weekblad en zijn Ka
tholiek Sociaal Bureau. Van dat Bu
reau was hij de eerste directeur, la
ter opgevolgd door mr. Tepe, die te
voren zijn medewerker was geweest
een Bureau, dat, helaas, ontijdig
zijn werkzaamheden heeft moeten
staken.
Vanuit Leiden heeft hij met mgr.
Aengenent, toen hoogleeraar in War
mond, mr. Tepe, Engels voorbereid
en georganiseesrd de Sociale Studie
weken, welke zoveel initiatief hebben
losgeslagen.
Tn Leiden is Aalberse geweest 19
jaren Raadslid, waarvan 2 jaar wet
houder.
Toen in 1918 prof. Aalberse werd
benoemd tot minister heeft katholiek
Leiden een afscheidsavond georga
niseerd, op 15 October in de foyer
van de Stadsgehoorzaal.
Voorzitter van het huldigingscomi
té was dr. Taverne, terwijl in het
ere-comité zitting hadden genomen
deken Dessens, de pastoors Crom-
bag en Hafkenscheid, het Kamerlid
Engels en mr. Tepe.
Verscheiden sprekers dankten prof.
Aalberse voor wat hij in en voor
Leiden had gedaan.
De eerste spreker bracht de schei
dende minister dank voor de oprich
ting van De Leidsche Courant,
waartoe hij het initiatief had geno
men. Dan spraken de voorzitters
van de Kath. Raadsfractie, van het
plaatselijk comité der K.S.A., van
de R.K. Studenten ver., van de R.K.
Kiesv., van het R.K. Armbestuur.
De muziek van het 4e reg. inf., de
zangeres mej. M. Driessen en de
pianiste mej. R. Batenburg omlijst
ten het gesprokene op deze mooie,
hartelijk-gemeende avond, waarvan
de prettige herinnering ons nu nog
vers ii\het geheugen ligt.
Een der sprekers zeide aan het eind
van zijn korte rede: „Ik maak mij tot
tolk van alle aanwezigen en ik ver
zeker u. Excellentie, dat wij allen en
ieder in het bijzonder Gods zegen
zullen afbidden over uw nieuwe
zwaar-gewichtige en ontzaglijk-ver
antwoordelijke taak als minister van
onze geëerbiedigde Koningin",
Wij hopen ons nü ook tot tolk te
maken speciaal van vele oude beken
den en vrienden van wijlen prof.
Aalberse in stad en gewest, als wij
openlijk neerschrijven, dat veler ge
bed zal worden gestort voor de ziele-
rust van deze harde werker, deze
sympathieke mens.
Wat erg opvalt
Wat in de verkiezingsactie erg op
valt, dat is, dat de Partij v. d. Ar
beid in haar propaganda-geschrif-
ten en -redevoeringen tracht neer te
halen de Kath. Volkspartij. Zij heeft
blijkbaar haar actie er vooral op ge
richt, om de K.V.P. te verzwakken,
stemmen van de K.V.P. af te trek
ken.
Tot de ouden van dagen b.v. zegt
zij, dat alléén de P. v. d. A. voor
hun belangen opkomt, niet de ka
tholieke partij.'Alsof het ouderdoms
pensioen niet is tot stand gekomen
mede dank zij de medewerking van
de K.V.P.!
En in een ander P. v. d. A.-ge-
schrift leien we de misselijke be
wering dat Drees, „onze Drees"
(voor wie ook wij veel waardering
hebben!) moest ingrijpen met zijn
sociale maatregelen, daar zijn coBega
de K.V.P.-minister, „die het had
moeten doen"' (die de economie beter
had moeten leiden!) werkloos was
gebleven. Het is niet te veel gezegd,
als wij zulke propaganda even on
waar als onwaardig noemen en als
mièselijk betitelen!
Duidelijk is het: De K.V.P. moet
omlaag, opdat de P. v. d. A. de
grootste partij worde. En als een Ka
tholiek b.v. aan een propagandist
van de P. v. d. A. zou vragen: wat
vindt gij beter: te stemmen op de
K.V.P. of op de lijst-Welter, dan zou
hij tot antwoord krijgen: natuurlijk
moet u op de lijst-Welter stemmen!
Want zó wordt de K.V.P. verzwakt.
De les, die de Katholieken uit dit
alles moeten trekken, is o.i. zonne
klaar
Zij moeten morgen demonstreren
een hechte organisatorische politieke
eenheid.
„VOORKOMT .BREUK TUSSEN
NEDERLAND EN INDONESIë".
„Katholiekéh van Nederland be
spaart ons land de schade en schan
de om de band tussen Nederland en
Indonesië voorgoed te breken door
alleIndonesiërs van federalistisch
tot unitarisch gezinden op een hoop
te jagen met te stemmen op een
groep, welke de op handen zijnde
grondwetsherziening verwerpt". Al
dus verklaarde prof. Romme in zijn
laatste verkiezingsrede, die hij gis
teravond voor een enthousiaste
schare Hagenaars op het Houtrust-
terrein uitsprak.
VANAVOND VAN 7.30 TOT 7.45
'PREEKT OVER HILVEfeSUM I
•if. mr. ROMME OVER „NEDER-
\ND EN INDONESIë".
Waarom nu
verkiezingen
Slechts 37% der kiezers weet het.
De Nederlandse stichting voor sta
tistiek te 's-Gravenhage heeft een
opinie-onderzoek over het onderwerp
„Waarom nu verkiezingen?" ingesteld.
„Eigenlijk hadden er pas in 1950
weer Kamerverkiezingen moeten ko
men. Kunt u ook zeggen, waarom ér
nu een tussentijdse Kamerverkiezing
nodig is geworden?"
U denkt misschien: bijna iedereen
zal toch weten dat we ter stembus
gaan, omdat de grondwetswijziging
ten aanzien van de overzeese gebieds-
delen moet worden goedgekeurd door
een nieuw gekozen Kamer?
Welnu, dan ziet u het al te roos
kleurig, want eind Juni was slechts
één op elke drie kiezers daarmee op
de hoogte!
Men zie onderstaande uitslag
een nauwgezet onderzoek dat door de
Nederlandse stichting voor statistiek
onder een groot aantal kiezers van
alle partijen is gehouden.
De antwoorden op bovenstaande
vraag waren als volgt verdeeld:
4% wist niet eens dat» er verkiezin
gen kwamen;
51% wist de reden der verkiezingen
niet;
8% gaf een fout antwoord;
37% gaf een goed antwoord.
Dit betekent dus dat van de 5H mil-
lioen kiezers, die Woensdag ter stem
bus geroepen worden, maar ruim 2
millioen weten, waarom dat geschiedt.
Ter toelichting diene, dat als goede
antwoorden bijv. ook werden be
schouwd „in verband met Indië",
„grondwetswijziging" e.d.
Foutive antwoorden waren bijv.
„inhalen van de verkiezingen die in
de oorlog niet gehouden werden", „in
1946 waren het noodverkiezingen",
„om de communisten er uit te druk
ken", „omdat deze ministers weg moe
ten en er nieuwe moeten komen", e.d.
STEMGERECHTIGDE MILITAIREN
EN DE VERKIEZINGEN
Stemgerechtigde militairen, die,
nog buiten Nederland vertoevend,
niet in staat zijn geweest een vol
macht tot stemmen af te geven, daar
zij vóór de uitreiking dezer vol
machten zijn gerepatrieerd, kunnen
toch aan de verkiezing voor de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
op 7 Juli a.s. deelnemen, indien zij
op 31 December 1947 in enig bevol
kingsregister in Nederland waren op
genomen. In de meeste gevallen is dit
zo, aangezien militairen die hun
dienst buiten Nederland vervullen,
ingeschreven blijven in het bevol
kingsregister van de plaats hunner
inwoning. Voor zover deze militairen
nog geen persoonlijke oproeping voor
de steming in Nederland hebben ont
vangen, dienen zij zich alsnog ten
spoedigste te wenden tot de secreta
rie der gemeente in welker bevol
kingsregister zij op 31 December 1947
waren opgenomen, ter verkrijging
van bovenbedoelde oproeping.
Zal de strijd Vrijdag hervat worden
REUTER'S correspondent meldt uit Amman, dat de spanning in Palesti
na stijgt, nu naar verluidt Arabieren en Joder\ de voorstéllen van
Bernadotte hebben verworpen en beide partijen zich gereed maken de
strijd na 9 Juli te hervatten. Men heeft nog slechts een geringe hoop
op verlenging van het bestand. Waarnemers hebben ae algemene indruk,
dat men 'zich verder in gewapende strijd wil meten, nu het bestand bei
de zijden de gelegenheid heeft gegeven zich te versterken.
Nu heb ik formeel voorgesteld, dat,
mocht de oorlog opnieuw uitbreken,
blijft,
Graaf Bernadotte heeft gisteren be
kend gemaakt, dat hij de Arabieren
en Joden heeft verzocht om verlen
ging van de wapenstilstand. Deze
loopt Vrijdag af, maar indien beide
partijen instemmen met 'de verlen
ging, kan worden uitgemaakt, hoe
veel langer de wapenen zullen rusten.
Tevens heeft de bemiddelaar voprge-
steld om Jeruzalem, en-de haven en
raffinaderijen van Haifa te demilita
riseren.
Graaf Bernadotte herinnerde er
aan, dat hij een overeenkomst be
reikt had over de demilitarisering van
de berg Scopus en het terrein van het
Duitse ziekenhuis in Jeruzalem.
De vliegramp bij Londen. Gedeel
te van de vleugel van het R.A.F.
York-transportvliegtuiig, dat door,
een boom werd doorboord, toen het,
na de botsing in Shrubbs Cornetf, on
geveer drie mijl van het Northolt
vliegveld neerstortte.
Jeruzalem gedemiliïariseerd
zei de bemiddelaar*
In Jeruzalem en het havengebied
van Haifa zou politie van de Uno
dienst moeten doen. Haifa is het'eind
punt van een zeer belangrijke olie
leiding en stopzetting van de levering
zou een ramp betekenen voor het
Midden-Oosten en voor een deel van
Europa.
SCHENDING BESTAND DOOR
EGYPTENAREN?
In een IsraOlisch communiqué van
gisteravond wordt beweerd, dat de
Egyptische troepen in Zuid-Palestina
het bestand gedurende de laatste da-
gén hebben geschonden.
In het communiqué wordt gezegd,
dat de geïsoleerde Joodse nederzet
ting Kfar Darom Vrijdagavond werd
beschoten. Deze beschieting bleef de
volgende dagen voortduren, aldus het
communiqué.
BERNADOTTE WACHT TOT
WOENSDAG
Graaf Bernadotte heeft naar offi
cieel te Tel- Aviv is medegedeeld, de
Arabieren en Joden tot Woensdag
de tijd gegeven om te antwoorden op
zijn voorstel tot verlenging van het
bestand in Palestina. Ingeval een der
partijen, of allebei niet met dit
voorstel accoord gaan, kan men ver
wachten dat de Veiligheidsraad bij
een geroepen wordt om over nader
optreden te beraadslagen aldus heeft
Bernadotte in een boodschap 'aan
Mosje Sjertok de Israëlische minister
van buitenlandse zaken medegedeeld
Naar verluidt zal waarschijnlijk
binnen de komende vier en twintig
uur een gezamelijk protest van de
regerirfgen van Groot-Brittannië, de
Verenigde Staten en Frankrijk wor
den uitgebracht tegen de blokkade
van Sowjet-Russische zijde van het
rail- weg- en waterverkeer naar Ber
lijn. Men verwacht dat in de nota
onmiddellijk opheffing van de blok
kade geëist zal worden.
De katholieke minister-president dr.
L. 1M. Beel, wiens kabinet, wegens
de verkiezingen, morgen demission-
nair, wordt.
EEN COMMUNISTISCH COMPLOT?
Om de Westelijk geallieerden uit
Berlijn te drijven
DE LIJST VAN^DE
XXXXXx
XXXXXx:
MORGEN.
Morgen gaan allen, die steïnrecht
hebben, hun stemplicht vervullen.
Het is een morele en een wettelij
ke plicht.
Niemand onzer mag zich er aan
onttrekken.
Om veilig te zijn tegen onvoor-
.iene belemmeringen, ga men zo
rroeg mogelijk stemmen.
De stembureaux zijn geopend van
8 tot 5 uur.
Men krijgt op het stembureau een
stembiljet in ruil voor zijn oproe-
pingskaart. Met dit stembiljet ga
men naar een der daarvoor bestemde
lessenaars, om het daar in te vullen.
Dan vouwt men het weer dicht, en
men werpt het in de stembus.
Als men zich heeft vergist, kan
men één keer een ander stembiljet
krijgen.
Men doe alles rustig!
Een stembiljet ^s van onwaarde,
als men meer of minder heeft ge
daan, dan één wit stipje vóór één
der namen rood maken.
Wie geen oproepingskaart heeft
ontvangen en meent stemgerechtigd
te ?ijn, kan zich wenden tot de ge
meente-secretarie of het stembureau,
waaronder hij ressorteert.
Lichamelijk hulpbehoevenden kun
nen zich bij het invullen van hun
stembiljet, met goedvinden van het
stembureau, laten bijstaan.
Morgenavond zal Nederland vra
gen: hoe hebben de katholieken ge
stemd; hoeveel zetels hebben de ka
tholieken; is de kracht der politieke
eenheid van de katholieken gebro
ken?
Katholieke kiezers, gij hebt het in
uw hand, dat antwoord te bepalen.
LUST 1 No. 1 (GROEN).
Een woordvoerder van de Britse
ambassade heeft verklaard inzage
gehad te hebben van een correspon
dentie aan het Parijse blad „Le Fi
garo" over een Russisch plan om de
Westelijke geallieerden uit Berlijn te
verdrijven. De zegsman verklaarde
dit rapport als „door en door echt"
te beschouwen.
Het rapport bevatte gegevens over
een geheim^ order aan de communis
tische cellen in Berlijrf'om op een ge
geven tijdstip betogingen tegen de
Westelijke bezettingstroepen te hou
den. De Berlijnse politie zou opgeroe
pen worden om de geallieerde militai
ren tegen de menigte beschermen. Zij
zou verklaren niet bij machte te zijn
dit goed te doen. Hierna zou zij de
hulp van de Russische troepen inroe
pen. Deze zouden de geallieerde mi
litairen in speciale kampementen bij
eenbrengen en ze naar de Westelijke
zone afvoeren. Volgens het rapport
moesten de communistische cellen de
bevelen na lezing verbranden. Het
complot zou door een lid van een
communistische cel in Berlijn verra
den zijn.
Het Franse ministerie van buiten
landse zaken heeft de inhoud van de
brief aan „Le Figaro" aan de hand
van zijn gegevens bestudeerd. De
Quay d' Orsay is tot de conclusie ge
komen, dat het rapport in grote trek
ken overeenstemt met de gegevens
waarover het Franse ministerie Van
buitenlandse zaken beschikking had.
DE LUCHTBRUG.
Woordvoerders der Westelijke ge
allieerden hebben te Berlijn ver
klaard, dat, zodra de voedselvoorraad
te Berlijn groot genoeg is, verbruiks-
goederen per vliegtuig aangevoerd
zullen worden. Op 15 Juli zal er min
stens voor een maand voedsel in de
stad zijn en de transportvliegtuigen
kunnen dan gebruikt worden om ver-
bruiksgoederen te brengen en goede
ren, die in de Westelijke sectoren
worden gemaakt, weg te voeren.
Deze maatregel heeft ten doel de
Deutsche Mark in -de Westelijke sec
toren te consolideren.
Dti plan werd op een persconferen
tie medegedeeld door Freeman, Ame
rikaans plaatsvervangend financieel
adviseur, en Cook de Britse directeur
van de afdeling interne financiën. Zij
kenschetsten de Deutsche Mark, die
in de toekomst gebruikt zal worden
om Slechts 25 procent van het loon
ip de Westelijke sectoren te betalen,
als „in feite een bonus in solide va
luta boven het normale loon".
OM HET PRESIDENTSCHAP
DER V.S.
Wie wordt candidaat
der democraten
Generaal Eisenhower zou ervan
verzekerd kunnen zijn, dat hij tot
candidaat voor het presidentschau zou
worden gekozen door de Democrati
sche partij, wanneer hij maar de
moeite nam om zich candidaat te stel
len, schrijft Reuters correspondent in
Washington. Maandag begint de con
ventie van de Democratische partij en
wanneer Eisenhou-wer erin toestemt
om zich candidaat te stellen, zal hij
een grote kans maken om Truman te
verslaan. Deze schijnt tegen enige, van
zijn vrienden reeds te hebben gezegd,
dat hij zijn candidatuur zal intrekken,
wanneer Eisenhower bekend maakt,
dat hij zich candidaat stelt.
ONTPLOFFING ^TE LIVORNO.
Tien personen zijn om het leven ge
komen bij een ontploffing, welke zich
heeft voorgedaan in een huis in de
haven Capraia, nabij Livorno. Drie
personen werden gewond en drie an
dere huizen zijn door de luchtver
plaatsing met de grond gelijk ge
maakt. Men vreest, dat nog andere
lijken onder het puin liggen. De oor
zaak van de ontploffing is onbekend.
£en kaAA&Üje...
Vrije tijd' zonder studie is de doo3,
is een levend graf. (Seneca).