S)e &2id6e(5owfcc!/nt Wil Sokolowsky het conflict niet op de spits drijven De banvloek van het Kremlin over Tito Arabieren zijn onverzoenlijk WOENSDAG 30 JUNI 1948 39ste JAARGANG No. 11428 Directenr: C. M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. W1LMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Vierling geboren Dat vergt altijd heel wat zorg. Maar onze Jongens eischen nog meer zorg Wie helpt ons wat? Giro 477359 But. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mnd., f3.90 p. kwart, franco p. p. 14.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Woningbouw in Leiden Maandag heeft de gemeenteraad van Leiden in principe besloten tot de bouw van 292 woningen. 292 Wo ningen van de 390, waarop de ge meente meent recht te hebben voor 1948, terwijl nu reeds de helft van het jaar is verstreken. En: die 292 woningen zijn er nog niet.' Eerst moet nog in Den Haag het Maandag geno men Raadsbesluit worden goedge keurd en dan kan tot aanbesteding worden overgegaan. Er is Maandag heftig gecritiseerd op de kwaliteit, de grootte van de te bouwen woningen. Maar, zoals reeds te voren vaststond, is het voor stel van B. en W., méde geadviseerd door de gehele Commissie van Fabri cage, zonder hoofdelijke stemming aangenomen. De Raad oordeelde: be ter déze woningen, dan geen wonin gen, waarvoor groot gevaar zou be staan bij verwerping van dit voor stel. Wij zijn het eens met een spreker van de K.V.P.-fractie, de heer Lom- bert, dat het funest is, zó te bezuini gen op te bouwen woningen, dat de ze niet meer voldoen aan de redelij ke, zij 't dan ook sobere, eisen van een gezin, dat wij beschouwen als een normaal gezin, en dus zeker niet aan die van grotere en zeer grote ge zinnen. Men voere dan echter zijn ac tie op een zo doeltreffend mogelijke wijze; en men vergete daarbij vóóral niet, dat het tenslotte de minister is, die bepaalt en beslist; dat het dus tenslotte de -minister is, tot wie men zich met zijn bezwaren kan èn moet richten. En: hoe staat het nu met de wonin gen, tot welker bouw Maandag is be sloten. Na de heftige critiek daarop heeft wethouder Jongeleen als zijn mening gegeven, dat, hoewel ook hij de bouw liever anders had ge2ien, die critiek naar zijn oordeel overdre ven was. Wij hebben uit de gevoerde discus sie over de kwaliteit der woningen de conclusie getrokken, dat het be ter zou zijn geweest een zeker per centage minder woningen te bou wen en dan (deels) grotere. En, als, zoals wethouder Jongeleen verklaar de, de kubieke inhoud der woningen is verkleind geworden niet alléén om de geld-kwestie, maar óók om de slechte positie der bouwmaterialen en het gebrek aan bekwame bouwvak arbeiders, dan had dit denkbeeld in de Commissie vanFabricage bespro ken kunnen worden en daarover had men met „Den Haag" kunnen beraad slagen. Wij betwijfelen, of dit is ge schied (wij hebben er niets van ver nomen); het zou in ieder geval op bouwende critiek zijn geweest, waar van o.i. de redelijkheid niet had kunnen worden geloochend! Maar, zoals gezegd is in de ge meenteraad, de vraag, waarom het gaat, is nu: wanneer zal met de bouw van die 292 woningen worden begon nen? Op déze vraag hebben B. en W. helaas geen concreet antwoord kun nen geven: B. én W. hopen eind Juli op begin Augustus te kunnen aan besteden. Bij de discussie van j.l. Maandag rondom het door B. en W. gedane voorstel zijn wij versterkt geworden in de overtuiging, dat wat wij schre ven in dit blad van 22 Juni over „Woningbouw in Leiden" gegrond is op feiten. Toen op 31 Mei j.l. in de gemeen teraad de interpellatie over de wo ningbouw werd gehouden, deelde wethouder Jongeleen mede, dat hij er over had gedacht, reeds in die vergadering voor te stellen een plan tot bouw van 292 woningen. Hij had er echter van afgezien, om dit voor stel gelijktijdig te behandelen met bedoelde ip^rpellatie, maar hiJ °ver- woog nu, zo zeide hij, aan B. en W. voor te stellen, een spoeideisende vergadering daarvoor te beleggen. Ensinds dien en de vergadering van j.l. Maandag heeft men weer bij na een maand laten verstrijken! Dit is één feit, dat ons versterkt in onze stellige overtuiging, dat van de zijde van het gemeentebestuur niet alles wordt gecjaan wat gedaan worden kan om de woningbouw in Leiden te bespoedigen, de achter stand van 1947 in te halen. Th. W. Zondag naar de Burcht te Leiden Zondag a-s. om 3 uur naar de Eurcht te Leiden! Op deze oude historische plaats zullen spreken over de betekenis der verkiezing op de d.a.v. Woensdag 7 Juli mr. J. H. v. Maarseveen, mi nister van Justitie, en de heer M. P. van der Weijden, lid van de Tweede Kamer. worden een demonstratie! worden omlijst. De regeling van deze meeting is gesteld in handen van de plaatselijke Afdeling, waarbij de Jongeren en de Propagandaclub Dr. Schaepman zul len medewerken. Ook worden ver wacht de afdelingen Hazerswoude, Hoogmade, de Kaag, Katwijk, Lei derdorp, Oegstgeest, Oud Ade, Oude Wetering, Roelofarendsveen, Rijpwe- tering, Stompwijk, Voorschoten, Warmond, Zoeterw-oude (dorp) en Hoge Rijndijk. De toestand te Berlijn Maatregelen te Berlijn slechts tijdelijk /"GISTERAVOND, kort voor middernacht, is te Berlijn het antwoord ge publiceerd van maarschalk Sokolofsky op het verzoek van generaal Robertson om de blokkade van Berlijn op te heffen. In het antwoord staat, dat de verkeersbeperkingen, die op 19 Juni tussen de Westelijke zone en de Russische zijn ingesteld, slechts van tijdelijke aard zullen zijn. De beperkingen dienden ter bescherming van de valuta in de Russische zone wegens de gescheiden geldsanering ïn het Westen. Voorts spreekt Sokolofsky de hoop uit, dat de Berlijnse crisis kan wor den opgelost, vóór de voedselvoorra den van de Duitse burgerbevolking zijn uitgeput. Het Deense ministerie van Buiten landse Zaken heeft gisteren bevestigd dat de gemeenteraad van Berlijn door bemiddeling van de Deense militaire commissie aldaar, een verzoek tot de regering heeft gericht om de toestand aan de Ver. Naties voor te leggen. De gemeenteraad heeft gisteren zijn goedkeuring gehecht aan een resolu tie, krachtens welke - bij wijze van laatste kans de tussenkomst van de Ver. Naties zal worden ingeroepen, ten einde het urgente gevaar voor de wereldvrede, dat de Sowjet-maatre- gelen in het leven hebben geroepen, te bezweren. De Deense regering heeft haar hou ding dienaangaande nog niet bepaald. Zij is verplicht deze zaak met de po litieke commissie van het parlement te behandelen. De centrale commissie van de vrije vakvereniging te Berlijn, waarin de communisten de overhand hebben, heeft de berichten tegengesproken, dat tot een algemene staking besloten was, „teneinde de orde in de stad te herstellen". Zij voegde echter hieraan toe, dat zij „niet terug zou schrikken om tot een algemene staking op te roepen, indien het nodig is om de eisen van de arbeiders kracht bij te zetten". De So wj et-Russische bezettings autoriteiten hebben gisteren alle scheepvaart op de Elbe, hgt transito vervoer naar Tsjecho-Slowakije in cluis, stopgezet, aldus maakt de Duit se bizonale vervoersadministratie te Frankort bekend. Het verbod voor de scheepvaart op de Elbe betreft het interzonale ver keer in beide richtingen, zelfs voor schepen uit de Sowjetzóne, die uit het Westen terugkeren. BERLIJNSE KWESTIE NOG NIET IN VEILIGHEIDSRAAD. Trygve Lie,*de secretaris-generaal van de V.N. heeft gisteravond mede gedeeld, dat het nog niet in zijn be doeling lag de Berlijnse kwestie aan de Veiligheidsraad voor te leggen. Hij had hieromtrent de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad ge raadpleegd, doch tot nog toe geen en kel antwoord ontvangen. VERHOUDING TUSSÊN POLEN EN HET VATIC AAN. In katholieke kringen te Warschau hoopt men, dat de spanning tussen Polen en het Vaticaan zal verminde ren door het voorgestelde bezoek in Juli van Kardinaal Sapieha, aarts bisschop van Krakau, aan Rome. In genoemde kringen legt men verband j tussen het voorgestelde bezoek en de aanhoudende anti-Vaticaanse propa- ganda in de Poolse pers, nadat de Paus in een brief aan de Duitse bis schoppen zijn misnoegen te kennen had gegeven over de massale uitzet ting van Duitsers uit Oost-Europa. Kardinaal Sapieha, die in hiërar chische rang" volgt op primaat Hlond, is een persoonlijke vriend van de paus, zo tekent Reuter hierbij aan. Engelse havenstaking afgelopen De Londense havenarbeiders heb ben besloten vandaag het werk te hervatten. De tweeduizend havenar beiders te Birkenhead, die uit soli dariteit met de stakers in- Londen het werk hadden neergelegd, waren van plan gisteravond weer aan het werk te gaan. De stakingsleiders verzekeren, dat de arbeiders niet aan het kortste eind hebben getrokken. Een van hen heeft' tot de stakers gezegd: „Wij zullen krijgen wat wij wensen als wij te rugkomen. De volgende maal zullen wij 74.000 en geen 30.000 stakers ach ter ons hebben". Dte trein-ontsporing en beschieting op de lijn Batavia Bandoeng Deblokkering van dollars voor Joego-Slavië De regering van de Verenigde Staten zal onverwijld wellicht volgende week 55 millioen goud dollar deblokkeren, die Joegoslavië in de V.S. bezit, aldus heeft een ge zaghebbende persoonlijkheid aan een A.F.P.-vertegenwoordiger verklaard. Hij voegde er aan toe, dat Joego- Slavië als tegenprestatie ongeveer 20 millioen dollar zal storten voor Amerikaanse burgers, als vergoeding voor het verlies, dat zij geleden heb ben ingevolge de nationalisatie van sommige Joego-Slavische fabrieken. Anderzijds zal Joegoslavië de gevor derde vergoeding betalen vpor de twee Amerikaanse militaire vlieg tuigen, die in 1946 zijn neergescho ten. Dit bedrag zal in dinar gestort worden bij de Amerikaanse ambas sade te Belgrado, voor haar behoef ten ter plaatse De uitslag van da onderhandelingen te Washington zou volgens de aangehaalde bron geen verband houden met. de recente cri- tisering van maarschalk Tito door de Kom inform. -De waarnemers in de Amerikaanse hoofdstad mepen, dat de Sovvjet-Unie tot nog toe ge kant was tegen het betalen van be langrijke vergoedingen voor de na tionalisaties cn de vernieling der twee vliegtuigen. De aanvaarding van die clausule door de Joegoslavi sche regering wordt opgevat als be wijs, dat de regering van Tito de betrekkingen met de Westerse mo gendheden en vooral met de Ver enigde Staten wil verbeteren. CANADESE SPOORWEG ARBEIDERS DREIGEN MET STAKING. Ongeveer ^onderdtwintigduizend Canadese spoorwegarbeiders hebben besloten 15 Juli in staking te gaan, wanneer niet tegemoet wordt geko men aan hun looneisen. De vakver eniging wil een verhoging van 35 cents per uur en heeft een voorstel van de bemiddclingsraad van de re gering ad zeven cents van de hand gewezen. Legercontacten meldt thans de vol gende bijzonderheden over de trein- overval bij Tjikampek, welke" op 23 Juni heeft plaats gehad en waarvan we bovenstaande foto's publiceren. De trein BataviaBandoeng, die Woensdagmiddag te circa 15.45 uur uit Tjikampek was vertrokken, is on geveer 3 km ten Zuiden van deze De aardbeving in Japan DE AARDBEVING IN JAPAN. MEER DAN 3.000 SLACHTOFFERS. Volgens een schatting van de Ame rikaanse reddingsploeg, die gisteren naar Foekoei is gegaan, zjjn er te Foekoei en 39 plaatsen in de buurt van deze stad 3155 personen om het leven gekomen en 7752 ernstig ge wond. Te Foekoei alleen al hebben ongeveer 1000 personen het leven verloren. Ruim 47.000 huizen werden vernield. De helicoptère van de Stichting Hef- schroefvliegtuigen moest wegens een motorstoring een noodlanding uit voeren op een weiland bij Nootdorp, waarbij de machine kantelde en de rotorbladen beschadigden. Het vlieg tuig ligt in het weiland te wachten op het transport naar het vliegveld Ypenburg. Foto A.N.P./de Wt. Belgrado zegt: „gefantaseerde laster" IJOEWEL de Zuidslavische regering ihet niet nodig schijnt te hebben gevonden om de bevolking mee te delen, Mat Moskou maarschalk Tito en de Zuidslavische communistische partij niet langer met welge vallig oog gade slaat, hebben alle zenders van het land wél het ant woord op de beschuldigingen van de Kominform omgeroepen. Het ant woord noemt het communiqué van de Kominform kortweg „gefanta seerde laster" en bepaalt zich ertoe, de ergste beschuldigingen te weer leggen. Voorts.zegt het, dat de Zuidslavische communistische partij niet verder wenst te discussiëren over de beschuldigingen. Hoe de toestand in Zuid-Slavië op het ogenblik is, schijnt niemand te weten. Gistermiddag werd het be richt verspreid, dat de staat van be leg was afgekondigd, maar gister avond werd het alweer tegengespro ken. De tekst van het communiqué van de Kominform wordt te Londen be schouwd als de belangrijkste verkla ring over de communistische politiek sinds de oorlog. Men vraagt zich vooral af, waarom juist op dit ogen blik, nu na de bijeenkomst te War schau een verenigd front van Ooste lijke mogendheden aan de wereld wordt voorgelegd, de Kominform het noodzakelijk vindt om een aanval op Zuid-Slavië te publiceren, die een gapende kloof in het kamp der satel lieten van Moskou aan de dag legt. De verlegenheid, waarin de com munistische propaganda door het communiqué is gebracht, blijkt uit het feit, dat alle onder communisti sche 'controle staande radiostations tot nog toe geen uitleg of commen taar hebben gegeven, daar Moskou zelf zich. nog niet over dit onder werp heeft uitgesproken of richtlij nen heeft gegeven. Van Londens standpunt bekeken, maakt het communiqué overduide lijk, dat van alle ledenstaten der Kominform verwacht wordt, dat zij hun nationale belangen onderge schikt zullen maken aan de voor schriften van de Russische commu nistische partij. Dat gaat lijnrecht in tegen de opvatting, welke geldt in landen, die verschillende overgangs stadia meemaken naar volledige communistische overheersing, dat volledige nationale souvereiniteit verenigbaar is met communisme.. En dat, terwijl Moskou geregeld aan Washington l^eeft verwéten dat Ame rika zich wil mengen in de binnen landse aangelegenheden van soouve- reine staten. Men acht het te Londen van bij zonder belang, dat duidelijk uit het communiqué blijkt, dat de ter elfder ure aangewende pogingen der Zuid slavische communisten om tegemoet te komen aan de critiek van Moskou, van de hand zijn gewezen en on vruchtbaar en onoprecht werden ge noemd. Amerikaanse communistische lei ders hebben de critiek op Tito toe gejuicht, als „een buitengewoon gro te dienst aan de zaak der wereld vrede". ZJj bestempelen het optreden van Tito als „verraad". TROEPENBEWEGINGEN IN EN BIJ JOEGO-SLAVIë? „Daily Mail" schrijft bij een tele fonisch onderhoud met een der per soonlijkheden van de residentie van maarschalk Tito te Belgrado verno men te hebben, dat de maarschalk de Joegoslavische hoofdstad Dinsdag heeft verlaten. Milovari Djilas, mi nister zonder portefeuille, en Ed ward Kardelj, eerste vice-minister- president, zouden hun woning even eens hebben verlaten. Voorts maakt de Daily Mail gewag van een bericht uit Triëst, volgens hetwelk talrijke Joegoslavische vluchtelingen, onder wie bekende persoonlijkheden, de Italiaans-Joegoslavische grens heb ben overschreden. Deze vluchtelin gen zouden verklaard hebben, dat in Joego-Slavië troepenbewegingen plaats hebben en dat eenheden van het rode leger zich langs de Joego slavische grenzen verplaatsen. plaats, In de'buurt van de halte Tji- boenggoer ontspoord ten gevolge van sabotage aan de spoorweg. Toen de trein tot stilstand was gekomen, werd hij gedurende ongeveer 10 minuten van beide zijden beschoten, waarbij van de passagiers 5 mensen gedood Het Amerikaansee ministerie van buitenlandse zaken heeft officieel medegedeeld, dat Court Dubois, het Amerikaanse lid van de -Commissie zijn. en 8 gewond. In de verwarring voor Goede Diensten, verzocht 'heeft van het eerste ogenblik werd het aan tal slachtoffers aanvankelijk te hoog opgegeven. Zodra de trein tot stilstand was ge komen, werd fyij beschoten. De baan ligt ter plaatse enigszins ingezonken. Zowel van de 4 meter hoge helling ter rechterzijde, als vanuit de vallei aan de andere kant, werd op de trein ge schoten. Dit duurde ongeveer 5 tot 10 minuten, daarop zijn de daders ge vlucht. Bij onderzoek van de spoorbaan na het ongeluk bleek dat de rails op 2 plaatsen waren los geschroefd. Ook de verbindingsplaten tussen de rails waren verwijderd. Naar de kracht van het geweervuur te oordelen, schatte men met een bende van onge veer 20 man te maken te hebben. Automatische wapens werden niet ge hoord. Dezelfde avond werden zowel vanuit Poerwakarta als vanuit Tji kampek militaire maatregelen geno men. In de hele -omgeving werd ge patrouilleerd, waarbij men op 2 plaat sen in vuur-aanraking kwam. Hierbij is een Nederlandse soldaat gesneu veld. wegens zün gezondheidstoestand van zijn functie te worden ontheven en naar huis te kunnen terugl^pren. .Lesvliegtuig over de kop geslagen EEN DODE Gistermiddag omstreeks twaalf uur heeft een tweemotorig Oxford-les- vliegtuig van de luchtvaartschool we gens een defect aan de gastoevoer een noodlanding gemaakt in de buurt van Oldenzaal. De piloot trachtte te lan den op een roggeakker. Het toestel gleed echter door, raakte een verho ging aan het einde van»de akker en sloeg over de kop. De een en vijftig jarige adjudant onderofficier K. P. M. werd uit de machine geslingerd en was op slag dood. De twee andere in zittenden liepen slechts lichte ver wondingen op. Het/ vliegtuig is niet ernstig beschadigd HET GERUCHT GAAT, dat graaf Bernadottc aan Israël en de Arabische staten voorstellen heeft gedaan, die tot basis hebben, dat de Arabieren de staat Israël erkennen en dat de Joden enkele gedeelten van hun ge bied prijsgeven. In Arabische kringen verwacht men, dat de voorstellen zullen worden verworpen. AL VECHTEND ONDERHANDELEN De secretaris-generaal van de Ara bische Liga heeft meegedeeld, dat de Arabieren de oorlog zullen hervatten, terwijl zij de besprekingen over de vrede voortzetten. De premier van Irak heeft in de senaat voorspeld, dat Irak dt voor stellen van Bernadotte van de hand zal wijzen. MET TWEE TANKS ER VANDOOR. Van het vliegveld van Haifa zijn twee Engelse Churchill-tanks ver dwenen. Een derde tank, die van het zwaar bewaakte vliegveld werd ge stolen, is met motorpech enkele^kilo- meters ver van het vliegveld gevon den. De Engelsen stellen de Joden verantwoordelijk en noemen het een schending van het bestand. Er zijn echter ook twee Engelse soldaten te gelijk met de tanks verdwenen. Het kan zijn, dat zij zijn gedeserteerd. Luitenant-generaal MacMillan cn tien officieren van de staf hebben uit pro test op het laatste ogenblik geweigerd het door de burgemeester van Haifa aangeboden afscheidsdiner bij te wo nen. BRITSE BEZETTING HOUDT 1 JULI OP. De bevelhebber der Britse troepen in Palestina, l,uitenant-generaal Mac Millan, heeft Dinsdag in een procla matie medegedeeld, dat de Britse strijdkrachten 1 Juli op zullen hou den enig gebied in Palesina te bezet ten. De proclamatie kondigt het beëin digen der militairie, jurisdictie van MacMillan in Palestina aan. Hiermede houdt het Britse bestuur in Palestina na 25 jaar geheel op te bestaan. DE AMERIKAANSE POLITIEK IN PALESTINA. Het te Beiroeit verschijnende blad „Asj Sjaak" schrijftfover de politiek der V.S. in Palestina^ Het wordt thans zeer duidelijk, dat na het terugtrek ken van Britse troepen uit Haifa hun plaats zal worden ingenomen door Amerikaanse. Tientallen Amerikaan se officieren zijn in de stad aangeko men onder het voorwendsel, dat zij de uitvoering van het bestand con troleren en honderden Amerikanen arriveren onder het mom van een in ternationale politiemacht. Onder het zelfde voorwendsel, zo gaat het blad voort, laten Amerikaanse oorlogsche pen het anker vallen in de Palestijnse territoriale wateren. Klaarblijkelijk zal de bezetting van Haifa door de Amerikanen niet zo genoemd worden, teneinde internationale verwikkelin gen te vermijden, zo besluit het blad. £m De man, die het meest bereikt, is hij, die het rijkst is a^i liefde en vrede. Daniël Rops.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1