K.V.P. manifesteert
te Gouda
Hubertus
R. K. arbeiderkader bijeen
West-Europa te
Den Haag
MAANDAG 28 )UNI 1948
DE LEIÜSE COURAN1
EERSTE BLAD - PAGINA 2
EEN MANIFESTATIE IN GROOTSE STIJL
Utrecht, 27 Juni 1948
rjE ZON* SCHIJNT OOK DOOR DE KLEINE RUITJES". Dat was een
bemoedigend woord, aangeplakt op enkele van de tachtig autobus
sen en de 7 extra treinen, die uit alle oorden van ons vaderland naar
het centrale punt Utrecht waren gereisd. Hoezeer opwekkend deze ge
drukte gedachte ook was, de realiteit openbaarde een urenlang aanhou
dende regenbui. Dit heeft nochtans geen der tienduizend kaderleden van
de Kath. Arbeidersbeweging weerhouden, op te trekken naar de Jaar
beurshallen, En men kwam ruimte tekort voor nog wel 10.000 plaatse
lijke bestuurders.
Door de Zweedse hall zijn we lang
zaam binnen getreden. Welk een
prachtig propaganda-materiaal, over
huifd door zinrijke leuzen, had de
culturele dienst van de K.A.B. tot
op het laatste ogenblik, bijeenge
bracht! Hier bestond gelegenheid,
kennis te nemen van een rijkdom
actuele schrifturen.
Dan lag de immense, dubbele ruim
te van de vergaderhall open, met
het bevlagde podium, met de sym
bolische voorstellingen, met een or
kest hoog achter felle schijnwerpers
en met een ganse filmapparatuur,
want dit eerste Kaderfeest sedert de
bevrijding zal in bewegelijke beel
den worden bewaard.
Daar klonk het populaire strijdlied,
voor het eerst meerstemmig, door
het a cappella-koor van Guus Stoop,
En terwijl een 16e eeuws huldelied
werd gezongen, traden de bisschop
pen binnen: mgr. Mutsaerts van Den
Bosch en mgr. Baeten, de coadjutor
van Breda, vergezeld van mgr. Huur-
aeman de vertegenwoordiger van
Kardinaal De Jong. Met minister
president Beel waren nog drie ka
tholieke ministers gekomen: mr. v.
Maarseveen, prof. v. d. Brink, kolo
nel Fievez en met hen minister
Drees. Verder behoorden tot de ge
nodigden diplomatieke vertegenwoor
digers van België, Engeland en Ame
rika, Utrechts geestelijkheid en ge
meentebestuur, vertegenwoordigers
van zusterorganisaties in België,
Luxemburg en Duitsland, het Int.
christ. Vakverbond en bevriende
verenigingen.
Radio
HILVERSUM I, 301 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendigymn.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15
Aubade. 8.45 Gr. muziek. 9.15 Mor
genwijding, ds. H. J. ter Haar Rome-
ny, Ned. Herv. pred. Bussum; 9.45
Ai-beidsvitaminen. 10.30 Van Vrouw
tot Vrouw. 10.35 Gr.platen; 10.50
Kleuterprogr.; 11.00 Orgelconcert.
1.1,45 Twee gedichten in proza. 12.00
Fluit en piano; 12.30 Weerpraatje.
12.33 Ons platteltnd. 12.43 De Raaff-
Schutte; 13.00 Nieuws. 13.15 The Sky-
masters; 13.45 Prins Bernhard-pro-
gramma; 14.30 Opera; 16.40 De
Schoolbel. 17.00 Dat kun jij ook!
17.30 Wimbledon Int. Tenniskam
pioenschappen; 18.00 Nieuws. 18.15
Tom Erich, piano. 18.30 Ned. Strijd
krachten. 19.15 Strijkorkest. 19.45
NTWIN-klanken. 189.50 Wederop
bouw; 20.00 Nieuws. 20.0524.00 Na
tionaal programma.
HILVERSUM n, 415 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gr. muziek. 8.00
Nieuws. 8.15 Gr.pl.; 9.30 Waterstan
den; 10.00 Kleuterprogr.; 10.15 Cow
boy-liederen; 10.30 Schoolradio 11.00
Muziek houdt fit. 11.40 Handel. 12.03
Zang en orgel. 12.30 Weeroverzicht.
12.33 Orkest zonder naam. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws.«13.45 Uit het
Boek der Boekn. 14.00 Pianoduo. 14.30
Onder ons. 15.00 Schoolradio. 15.30
Opera. 16.00 Ziekenbezoek. 17.00 Na
Schooltijd. 17.15 Kinderkoren. 17.45
Debussy. 18.0 Volksliederenkwartet.
18.30 Oude melodieën met nieuwe
harmonieën. 19.00 Nieuws. 19.15 Cello
en clavecombel, Couperin. 19.45 Zuid
Afrika. 20.00 Nieuws. 20.0524.00
Nationaal programma.
20.05 Prof. Cleveringa over de An
jer-vrijheidscampagne; 20.15 Orkest
De Witte Anjelieden; 20.45 Verzoe
ning tussen Tromp en De Ruyter.
21.00 Populair concert. 21.45 Dichters
om Oranje. 22.00 Beetho'ven-concert.
23.00 Nieuws, 23.15 Lichte klanken
tot besluit.
„Om heilige rechten".
Verbondsvoorzitter A. C. de Bruijn
had vdbr hen allen een bijzonder
woord. Tot de bisschoppen zeide hij:
„U en wij zijn één; wij vertrouwen
op u, gelijk u, onder alle omstandig
heden, op ons kunt rekenen". Tot
de landsbestuurders: „gij zijt. allen
vlees van ons vlees; in zekere zin is
ook Drees een van de onzen". En tot
de vier afgevaardigden van de Ka
tholieke „Arbeiterverein" in Duits
land: „wij reiken elkaar de broeder
hand; misschien kan deze dag in
enigerlei opzicht voor u van bete
kenis zijn".
Dan wees de heer de Bruyn op de
indiening van het belangrijke wets
ontwerp over de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie. Dit Onderwerp
en dat 'over de plaats van alle soor
ten arbeiders in de onderneming hou
den in, dat het gaat om heilige rech
ten, zoals het programma voor deze
Kaderdag reeds had aangekondigd.
Dr. Beel: de K.A.B. schraagt
het werk der ministers.
Als tolk van de Regering heeft de
minister-president dank gezegd voor
de steun en het vertrouwen, die de
K.A.B. dagelijks schenkt en -waar
mee zij de werkzaamheid der minis
ters schraagt. Nu wij staan voor "de
oplossing van ontzaglijke problemen,
wilde dr. Beel teruggrijpen naar de
beginselvragen over gezag en vrij
heid, over de verhouding van mens
tot mens en van mens tot God. „Het
gaat om de toekomst van Europa en
de wereld, het gaat om christendom
of communisme". Dat vordert enorme
strijd, zeide de minister, doch met
Gods hulp kan die strijd worden ge
wonnen, mits we één zijn en volle
medewerking verlenen voor het ver
heven einddoel.
Ter ontspanning tussen de toespra
ken heeft de Haagse harmonie „Sint
Gregorius" onder leiding van Henk
Hoogervorst op waarlijk opvallende
wijze verklankt de triomfantelijke
maft „Death of Glory" van Hall.
De mens koning der Schepping.
In een breed betoog herinnerde de
heer W. J. Andriessen er aan, dat
de arbeid is bedoeld als middel
om de mens het levensonderhoud te
verschaffen. Maar het hogere doel
is, dat de arbeider een door God ge
wilde levensroeping vervult. Daar
na schilderde hij het ideaal, dat ons
christendom worde gekend als de
leer, wa^in de mens als Koning der
Schepping in volle omvang veilig is.
Onder toejuiching zeide de heer
Andriessen te hopen, dat het bedrijfs
leven niet zal worden verstikt in het
keurslijf van overheidsmaatregelen.
Tenslotte drong hij bij het kader
aan op voortgaande scholing, op
sterkt ontwikkeld plichtsbesef en
hoog-opgevoerde gemeenschapszin.
Waardigheid van de arbeider.
Mr. W. C. L. van der Grinten heeft
gewezen op de noodzakelijkheid, ook
van de arbeiders, in te gaan tegen
de geest van onze tijd, door mannen
en vrouwen te vormen tot bewust
levende mensen, met diep verant
woordelijkheidsbesef. Verder betoog
de hij, dat het normale gezin niet
behoort te worden bijgespijkerd met
kinderbijslag en consumentencrediet.
De mens moet voldoende kunnen
verdienen om zelf met eigen arbeid
zijn vrouw en kinderen van het no
dige te kunnen voorzien. En zo
vervolgde mr. v. d. Grinten: een vol
waardige arbeider moet niet ver
plicht zijn het gezin te beperken,
omdat hij anders zijn vrouw en kin
deren niet van het nodige kan voor
zien. Deze spreker besloot met de op
wekking aan de katholieke arbeiders,
onverzwakt het voorbeeld te geven
van katholieke organisatie als onmis
baar middel, om al het geschapene
te gebruiken-naar Gods wil en wet.
Dank van de Kardinaal.
Nadat voorlezing was gedaan van
een ontroerend gesteld telegram van
dr. Poels, die bedlegerig is, deelde
mgr. Huurdeman mede, dat de Kar
dinaal wederöm zijn werk heeft op
genomen en blijkbaar nieuwe krach
ten heeft verworven. Mgr. stelde er
prijs op, te verklaren, dat er nooit
moeilijkheid heeft bestaan tussen
Episcopaat en K.A.B. en dat de bis
schoppen van harte instemmen met
de verschillende instellingen van de
kath. arbeiders. En nu wilde mgr.
uit naam van de Kardinaal een
woord van aanmoediging spreken:
„Ga voort op de door dr. Sohaep-
man aangewezen,, met zoveel moed
gevolgde weg! De bisschoppen mar
cheren mee en moedigen u aan".
Welke conclusie moeten wij trek
ken aan het slot van deze Kaderdag,
vroeg voorzitter De Bruyn. Deze: er
moet komen een nieuwe maatschappij
zonder proletariaat, zonder over
heersers en overheersten, waarin
alle bedrijfsgenoten elkaar als mede-
werkers zien en behandelen. Verder
heeft deze dag opnieuw helder be
licht het wezen, de kracht, de bete
kenis, en daardoor de noodzakelijk
heid van de Nederlandse K.A.B. En
om tenslotte de kracht van het cij
fer te meten, zeide de heer De
Bruyn te vertrouwen, dat het leden
tal weldra de 300.000 zal hebben be
reikt.
De betekenis van deze landelijke
manifestatie tenslotte, vonden wij
geïllustreerd in het massaspel van
Jan Muller „De weg der werkers",
door 600 jongelui onder regie van
Anton Sweers met veel élan uitge
voerd. Deze uitvoering was dermate
kunstzinnig en propagandistisch ver
antwoord, dat wij ons voorstellen, in
een critische beschouwing er op te
rug te komen.
Zaterdag heeft de algemene ver
eniging van Nederlandse reserve-
officieren in hotel „De Nieuwe Doe
len" te Leeuwarden haar jaarlijkse
vergadering gehouden, onder voor
zitterschap van de heer J. Rooden-
burg uit Rotterdam.
Allereerst werden staande de over
leden leden herdacht, waarna werd
medegedeeld, dat de vereniging thans
1123 leden telt met 13 afdelingen.
De voorzitter verklaarde lot zijn
grote spijt verplicht te zijn in het
openbaar melding te maken van het
feit, dat hij tekenen meende te be
speuren, die wijzen op grote onrust
in het coi"ps reserve-officieren. Was
de positie der reserve-officieren vóór
1940 practisch geconsolideerd, aldus
spr., nadien is deze positie van alle
kanten onzeker geworden.
Wij begrijpen nog steeds niet de
doelstelling van de nationale reser
ve, waarvoor nu weder een beroep
op ons wordt gedaan, aldus spr.
Besloten werd telegrammen van
hulde en trouw te zenden aan H. M.
de Koningin en H.K.H. de Prinses
regentes.
DE PRIJZEN VOOR SLACHTVEE.
In de hoofdbestuursvergadering
van de Friesche Maatschappij van
Landbouw, is een voorstel tot „ver
eenvoudiging" van de slachtvee-in
name en vleesdistributie voor .de
tweede maal besproken. Het hoofd
bestuur is tot de conclusie gekomen,
dat de georganiseerde landbouw zich
dient te verzetten tegen ieder sys
teem, waarbij de garantie-prijs voor
slachtvee wordt vervangen door een
„richtprijs" tenzij voldoende waar
borgen aanwezig zouden zijn, dat
deze richtprijs ook inderdaad op
critieke ogenblikken benaderd kan
worden.
Minister Witteman spreekt in telegram-stijl
Muziek, wit-gele kleuren, K.V.P.-
affiches, 'n drom van fietsers en wan
delaars, voorafgegaan door twee mu
ziekcorpsen. Dat was het beeld, dat
de straten van Ter Gouw Zaterdag
middag vertoonden. Om ruim half
vier arriveerde de stoet op het ter
rein aan de Burg. Martenssingel
waar de propagandamiddag zou wor
den gehouden. Als sprekers zouden
optreden Z. Exc. mr. dr. Witteman,
minister van binnenlandse zaken, en
dr. Albering, secertaris der partij.
Eerstgenoemde was reeds voor de
stoet aanwezig in gezelschap van de
burgemeester van Gouda, die e%htpr
weer spoedig vertrok. Deze middag
w?s georganiseerd dopr het Kfing-
bestuur van Gouda terwijl de rege
ling berustte bij de afd. Gouda van
de K.V.P. De voorzitter hiervan, de
heer A. de Vos, beklQm het eerst het
spreekgës|oele om de bedoeling van
deze bijeenkomst kort uiteen te zet
ten en de sprekers welkom te heten.
Dan kondigde de heer Honout,
penn. van het Kringbestuur als eer
ste spreker aan de minister van bin
nenlandse zaken. De forse gestalte
van deze bewindsman werd met een
applausje begroet. Spr. ving aan
met de vraag: waarom zijn deze ver
kiezingen nodig? En via de grond
wetswijziging kwam Z. Exc. er aan
toe om in telegramstijl en in grote
lijnen het regeringsbeleid onder de
loupe te nemen.
a) Buitenlands beleid. Zijn het
vijfmogendhedenpact, de Benelux en
de samenwerking der 16 Marshall-
landen geen mooie resultaten!
b) Indonesisch beleid. Dit is een
steen des aanstoots voor uiterst rechts
en uiterst links. Toch is het slechts
een uitvoering van de Koninklijke
rede van Dec. 1942, waarin aan de
koloniale volken vrijheid en gelijk
waardigheid werd beloofd. Node
moet de regering militaire macht in
Indië laten,om de aan de Indone
siërs gegeven of te geven vrijheid
niet aan anderen te doen verliezen.
Linggadjatti zal worden uitgevoerd.
En hier kwam Z. Exc. op de actie
Welter, die met 'n boomering werkt
en door succes bij zijn afbraakmetho
de het tegendeel zal oogsten van
wat hij beoogt. Immers verzwakking
van de K.V.P. doet de invloed van de
P. v. d. A. stijgen.
c) Sociaal-economisch beleid. Ge
werkt is of wordt aan de sanering
van het geldwezen, beheersing van
lonen en prijzen, export-verhoging,
maatregelen ter bevordering der ar-
beidsrust (wat ook al ligt in het sa
mengaan met de P. v. d. A.); het
gunstige oordeel van buitenlanders;
efefctenwaardering, e.m.
Over onze regeringspartner merk
te ,spr. aangaande religieuse princi
pes op, dat het nog de vraag is, of
onze godsdienstige beginselen met
velen in de P. v. d. A. wel meer ver
schilden dan met de principes van
A.R. en C.H. Idem wat betreft de
staatkundige beginselen. In de K.V-P-
is ruimte voor Weiter zowel als voor
Ruijgers c-s. Spr. memoreerde nog de
verbeteringen van pensioenen, sala
rissen. consumentencrediet, subsidie
Bijz. Hoger Onderwijs, jeugdsubsidie
e.m. Toch staat er nog veel op sta>
pel o.a. Zondagsrust, openbare zede
lijkheid, bibliotheekwezen, regeling
oorlogschade, bestrijding van het
communisme, waarbij genoemd wer
den de herinvoering van het ambte
narenverbod, tussentijds ontslag van
bepaalde functionarissen e.m.
De 33 1.
Zijne Exc. eindigde met een krach
tige opwekking om de 33 1 te hei
pén halen.
Na de korte pauze kreeg dr. Albe-
ring het woord, die de K.V.P. zag als
de gezinspartij. Hierbij noemde spr.
de kinderbijslag, en hoe de K.V.P.
alleen stond bij de stemming over
de progressiviteit. Via woningbouw
kwam spr. op onderwijs. Het aantal
studiebeurzen is vier maal zo groot
dan voorheen. Genoemd werden nog
de regeling voor ouden van dagen en
de Huwelijkswetgeving.
De positie van de K.V.P. is
maar een opinie-onderzoek in Maart
1948 gaf de communisten toch nog
9 pet.! Dus waakzaamheid geboden.
Weiter maakt in zi#n politieke blun
der nog een bar slechte en sluwe
propaganda! Dit is reclame voor de
KiV.P.!
Aan het slot riep spr. allen op om
7 Juli te zorgen, dat het huisnum
mer van de K.V.P. niet verandert,
maar blijve No. 1.
De heer Honout dankte hierna spre
kers en allen, die hadden meege
werkt deze middag te doen slagen*
(ook al had de opkomst veel beter
gekund). Speldjesverkoop, Volkslied,
huistoe.
Reuters diplomatieke correspondent
meldt:
Waarnemers te Londen zijn van
mening, dat de vergadering van de
ministers van buitenlandse zaken van
de landen der West-Europese Unie,
op 19 Juli in Den Haag te houden,
aan betekenis wint door de crisis te
Berlijn en de deze week te Warschau
gehouden vergadering van de minis
ters van buitenlandse zaken der Oosi-
Europese landen.
Verwacht wordt, dat de ministers
in Den Haag de volgende vier be
langrijke kwesties zullen bespreken:
1. De coördinatie van de defensie
plannen.
2. De betrekkingen met andere re
gionale groeperingen in het niet-
communistische deel van Europa, zo
als de Scandinavische groep of de
Middellandse-Zeegroep (Griekenland,
Turkije en Italië).
3. De plannen voor West-Duitsland
in het bijzonder waar het gaat om
internationale controle op het Ruhr-
gebied en de houding van de West-
Europese Unie met betrekking tot de
ontwikkeling in Oost-Duitsland in het
licht van het te Warschau uitgegeven
acht-landencommuniqué.
4. De economische problemen in
verband met het E.R.P.
DE N.A.T.U. EN HET KATHOLIEK
WERKVERBAND
(Van een speciale medewerker)
Naarmate het amateurtoneel in ons
land zich ontwikkelde, groeide het
verlangep naar aaneensluiting. Men
riep daarom de Nederlandse-toneel
unie in het leven, een neutrale in
stelling, die vooral na de oorlog zich
wist in te burgeren en in alle delen
van het land het amateur toneel
aan z ch verbond. Zo is het tot de
huidige dag en zo was het te begrij
pen, dat het derde congres, dat in
het voorbije weekeinde te Hilversum
werd gehouden, allerwegen belang
stelling trok. Zelfs uit Be7gië waren
de belangstellenden gekomen.
Uit de mond van de voorzitter,
mr G^veringa te Leiden, hebber
wij gehoord, wat de Natu zoal doet,
om de aangesloten toneelgroepen te
binden. Zij heeft weekenid-cursus-
sen georganiseerd, die onder leiding
van beroepstoneelspelers de ama
teurs weten los te maken van een
dosis eigenwaan.' Deze zomerzal
men za'fs komen tot een toneelkamp
waartoe Drakenburg is uitgekozen.
Een experiment was het een-acter-
tournooi; maar hieraan zal nog wel
wat te verbeteren zijn, opdat het kan
uigroeien tot een wezenlijk stuk
soholingswerk. Drie letterkundigen,
onder wie Jurriaan Zoetmulder,
schrijven stukken voor het amateur
toneel en velen 'helpen aan de op
bouw van een eigen bibliotheek. En
voor de toekomst denkt men aan het
jeugdtoneel en aan verbetering van
de toneel-outillage. Al deze activi
teiten zijn moge1 ijk gemaakt, mede
dank zij de geldelijke steun van mi
nister Gielen en van het Prins Bern-
hardfonds.
Nochtans zullen velen, die dit Hil-
versums congres hebben meege
maakt, een volgende keer ontbre
ken, omdat zij reeds in beginsel héb
ben besloten, toe te treden tot het
Werkverband „Katholiek Amateur
toneel", dat thans officieel is gesticht
Natuurlijk is er overleg gep^egd
tussen dit Verband en de Natu.
en begrijpelijk tracht de Natu de
aangesloten katholieke clubs te be
houden. Doch in de „wandelgangen"
van het congres hebben wij duide
lijk vernomen, dat het daartoe niet
zal komen. Niet alleen de zuidelijke
clubs, die- een grote groep vormen,
zullen de Natu veriaten, maar ook
het katholieke amateurtoneel boven
de rivieren. Katholieke bestuursle
den van de Natu, die wij spraken,
zeiden, hun houding alsnog te zul
len bepalen.
Vertegenwoordigers van katholie
ke clubs spreken alvast als hun me
ning uit, dat zij meer gebaat zijn met
het nieuwe Werkverband van kath.
amateurtoneel, voornamelijk vanwe
ge het milieu. Bovendien respecteert
men de activiteit van het Kath. Ne
derlands cultuurcentrum, dat na ver
schillende besprekingen met lande
lijke organisaties het Hoogwaardig
Episcopaat een plan tot principieel
toneelverband heeft voorgelegd. En
men weet reeds uit de pers, hoezeer
de bisschoppen wensen, dat aUe to
neelgroepen, welke de katholieke
grondslag aanvaarden, zich daarbij
zullen aansluiten, met uitsluiting
ANJERDAG
Zonder cultuur geen geestelijke
vrijheid, zonder cultured arbeiders
geen cuituur. Het is goed dat te zeg
gen, maar.het helpt niet veel als
wij die arbeiders alleen woorden
schenken. Daden zijn nodig om hen
in de gelegenheid te stellen hun
werk te verrichten en te voltooien.
Daden of nuchter gezegd geld. Het
Prins Bernhard Fonds zorgt ervoor,
dat het geld voor de culturele ar
beid, die onze geestaMjke vrijheid
moet waarborgen, daar komt, waar
net nodig is!
Doch dan moet het fonds zelf eerst
voldoende geld hebben. Wij allen
moeten het geven. Daarom zijn nu
de witte anjers thuis bezorgd. Die
moet ge dragen op 29 Juni. Met het
wimpeltje!
Bij ruim 50.000 sigarenwinkeliers,
kruideniers, bakkers, banketbakkers,
bloemisten en in verscheidene plaat
sen ook bij andere groepen, winke
liers kunt u tegen vrije gift in de
offerbus de Rood-Wit-Blauwe vrij
heidswimpeltjes verkrijgen. Deze
winkeliers tonen door deze daad van
burgerzin, dat hun vrijheid wat
waard is. Toont gij dat ook; laat uw
geldt in de offerbus niet te beschei
den zijn. Geeft wat u missen kunt. Of
meer.
Tua res agitur; het gaat om uw
a^er zaak!
Wie geen anjerkaart mocht hebben
ontvangen kan bij de winkelier, waar
hij het wimpeltje koopt, een los an
jer-embleem krijgen.
evenwel van semi-beroepsgroepen.
Dan zal men bij de Natu niet ach
terstaan omdat ook het voorlopig be
stuur van het katholiek verband
aantrekkelijke plannen heeft uitge
werkt, o.'a. voor zo noodzakelijke
regie-cursussen, voor een bibliotheek
een orgaan en een centraal advies
bureau. Op de grote Landdag die 17
en 18 Juli in Utrecht wordt gehou
den, zal men er meer van horen.
Op een druk bezochte openlucht
meeting heeft minister Fiévez Vrij
dagavond te Helmond belangstelling
gevraagd voor de grote vraagstukken
van deze tijd.
Spr. verklaarde, in de afgelopen
twee jaren met* hart en ziel voor de
West-Europese samenwerking te heb
ben gewerkt en als minister van Oor
log zegt hjj uitdrukkelijk, dat de mi
litaire samenwerking niet betekent,
dat anderen nu voor onze veiligheid
zullen gaan zorgen. Onze militaire
krachtsinspanning is tot heden uit
sluitend op Indonesië gericht en met
de opbouw van het machtsapparaat
voor eigen land moet nog worden be
gonnen. Als het Nederland ernst is
met de samenwerking, duldt die op
bouw geen uitstel meer.
Als minister van Oorlog kan spr.
met grote voldoening verklaren, dat
de militaire samenwerking in de Be-
neluxlanden zich in volkomen har
monie en overeenstemming voltrekt.
Spr. verzekert, dat de opbouw in
Indonesië in volle gang is, dank 'zij'
de grote bijdrage van ons leger en
onze vloot. De in korte tijd uit de
grond gestampte Nederlandse 'strijd
macht is met een geest bezield en
verricht haar taak op een wijze, waar
voor men in de hele wereld bewon
dering heeft. De minister verzekerde,
dat Nederland trots kan zijn op deze
strijdmacht en hij drong er ten sterk
ste op aan onze terugkerende jongens
ten dank niet alleen met muziek te
begroeten maar de steun te geven,
waarop zij recht hebben.
CLANDESTIENE SLACHTING.
De Delftse politie is er dezer da
gen in geslaagd enige clandestiene
slachters te arresteren. Een agent
van politie trof op de Laan van Al-
tena een man aan met ongeveer
25 kg vlees. Hij zeide het te hebben
gevonden. Hij zou juist op weg zijn
naar het bureau van politie om het
daar aan te geven. De agent stelde
echter een nader onderzoek in. Na
lang en nauwlettend zoeken ontdek
te m'en te Den Hoorn de slachtplaats.
In een achter de woning gelegen tuin
trof men de resten van een paard
en twee koeien aan. Djie personen,
onder wie een uit Delft en twee uit
Den Hoorn, zijn gearresteerd. Inmid
dels heeft de Rotterdamse politie on
geveer 110 kg vlees in beslag geno
men, dat van dezelfde glachtiifg af
komstig was.
RANTSOENBONNEN SERIE G
NA 3 JULI 1948 ONGELDIG.
De rantsoenbonnen van de serie G
zullen na 3 Juli a.s. niet meer gel
dig zijn. Na die datum zijn voor
voedingsmiddelen, tabak 'en zeep-
artikelen uitsluitend de rantsoen-
bonnen van de serie H geldig.
EEN ROMAN VAN HET WOUD
Paul Keiler
57)
Eveneens heb je ten enemale te
vergeten, dat je eens als schoolin-
specteur boven zijn echtgenote hebt
gestaan en dat je toen over haar
prestaties als onderwijzeres alle
mogelijke nonsens in je notitieboekje
hebt genoteerd; kortom, de juiste
toon zou ik wel spoedig gevonden
hebben.
Ik onderbrak hem.
„Mijn beste BaHhassar, de juiste
toon tegen mij en mijn vrouw is al
leen die, welke een oprecht en ge
waardeerd vriend bezigt."
Hij keek op zij.
„Mooi heel mooi, mijnheer Huber
tus, Maar het gaat niet. 't-Zit zo...
Maaltje, wil trouwen. Sedert die af
faire met Mieltje wil ze niet langer
wachten. En ik ben eigenlijk al se
dert tien jaar in het geheim met
haar verloofd. Tja, mijnheer Hu-
:rtus, u zult toch hopelijk niet den-
en dat ik ooit tussen de tweelingen
weifaM heb? Want zie eens hier,
als je de keus hebt tussen twee
vrouwen, waarvan de een twee-en-
dertig eigen tanden heeft en de an
der maar een-en-dertig en een kunst
tand, dan neem je toch de eerste
nietwaar?"
„Natuurlijk!"
Hij glimlachte.
Ik ben altijd voor 't complete ge
weest. De andere gebreken van
Emilia wil ik buiten beschouwing
laten, want Maaltje heeft me opge
biecht dat zii eveneens gesleed heeft
Maar nu in''ernst: de „Druiventros"
kunnfen we niet laten schieten. Het
is haar vaders erfgoed. En je wilt
toch ook wel eens zelfstandig wor
den. En dan, mijnheer Tinim heeft
er maar weinig geld uitgenomen, zo
dat ik, met wat ik zelf bezit, de
aangrenzende grond erbij zou kun
nen kopen en er een mooi bedrijf
van maken. Ik kan mij natuurlijk
niet mijn leven lang met die tapperij
occuperen; dat laat ik over aan die
lieden die daarvoor zijn aangesteld
en aan het toezicht van de vrouw.
Ja, mijnheer Hubertus, u zult het
wel verschrikkelijk egoiètisch van
me vinden, dat ik me zelfstandig wil
maken en ik heb weken lang met me
zelf overhoop gelegen over de vraag
of ik nu trouwen moest of bij u rent
meester worden; maar per saldo, ik
ben op Maaltje verliefd en als je
zeven-en-veertig bent, is het voor
trouwen niet te vroeg. Neemt u het
me kwalijk?"
„Neen, Balthassar! Maar ik zal het
landgoed nu natuurlijk niet kopen."
Hij liet het hoofd hangen.
„Neen, mijnheer Hubertus, dat
kunt u ook niet. Zonder mij gaat u
bankroet!"
Gisteren is Emil Böriisch veroor
deeld. Hij kreeg twee jaar. Verzach
tende omstandigheden. Ik geloof, dat
het een minimum-straf is, die hij ge
kregen heeft. Ik was de rechters
voor deze menselijke uitspraak op
recht dankbaar. De kerel, die de
jonge Lohmann zijn arm heeft ver
brijzeld heeft, kreeg anderhalf jaar.
Dat vond ik niet veel. Tenslotte
heeft de een het vaderland van een
houtzagerij, de ander van een be
gaafde ofschoon lichtzinnige schil
der beroofd
Elisabeth Ranke woont in de stad.
Zij wacht. Wacht op de verlossing
uit schande en lijden, wacht op de
liefste. Ik heb beiden bezocht: Emil
in de gevangehis en Elisabeth. Emil
heeft me volmacht gegeven zijn va
derlijk erfgoed te verkopen.
„Naar mijn geboortegrond ga ik
niet meer terug," zei hij. „Ik kan me
niet door iedere schobbejak met sche
ve ogen laten aankijken. Ik zal in
een ander Silezisch dorp grond ko
pen en me daar vestigen. Ergens,
waar ook veel bos is.''
„Denk maar a'door aan het bos,
beste Etmil. Twee jaren zijn geen
eeuwigheid. In het groene woud zul
je weer blijmoedig worden, zul je
je thuis voelen. Het woud is overal
hetzelfde."
Elisabeth Ranke trof ik aan vol
vertrouwen.
„Ik geloof, dat Emil goed voor me
zal zijn," zei ze. „We hebbben el
kander vergeven en we moeten er
nu alleen voor waken, dat we el
kaar nooit meer iets te vergeven
zullen hebben."
Ik stond verbaasd, toen het meisje
dat zo zeide, hoe klaar zij haar toe
stand inzag en hoe zij met weinig
woorden haar toekomstige levens
taak schetste.
Balthassar en ik hebben ons voor
genomen over enige tijd voor Emil
een verzoek om gratie in te dienen
bij de overheid.
Eerst vandaag kwam de oude Krü
gel thuis. Er komen 'n heleboel
plichtplegingen aan te pas en het
duurt 'n hele tijd voor aleer een on
schuldige na 'n revisie van het von
nis in vrijheid wordt gesteld.
Balthassar heeft bij deze invrij
heidstelling een dubbele rol ge
speeld. Ten eerste moest hij zelf als
aangeklaagde voor de rechtbank
verschijnen, aangezien hij de ambte
naar die zich indertijd voor Krü-
gel's schuld het meest „verdienste
lijk" had gemaakt, openlijk een
„idioot" had genoemd, welke be
lediging hem een amende honora
ble en een geldboete van tweehon
derd mark heeft gekost. In zijn ver
dedigingsrede voerde hij aan, dat hij
de ambtenaar niet had willen kren
ken, maar slechts critiseren; ieder
een had het in deze zaak bij het ver
keerde eind gehad; zijn eigen de
tective-pogingen en die van mijnheer
Hubertus waren eveneens idioot ge
weest. Zo offerde hij zichzelf en mij
op het zoenaltaar der gerechtigheid,
maar hij ontkwam er niet mee aan
een veroordeling. De beledigde amb
tenaar was iemand zonder humor
en trok derhalve zijn aanklacht niet
terug.
De tweede rol, die Balthassar bij
Krügel's in vrijheidstelling speelde,
was werkelijk schoner en verheffen
der. Hij zelf is de oude Krügel in
een koets met twee. paarden aan de
gevangenis gaan afhalen, terwijl hij
tevoren de navolgende bekendma
king aan het brandspuithuisje had
laten bevestigen:
Attentie!
Onze dorpsgenoot Joseph Krü
gel werd onschuldig veroordeeld
en bijna ten gronde gericht. Hij
heeft een vreselijke tijd achter de
rug Onze gemeente moet hem bij
zijn terugkeer een feestelijk ont
vangst bereiden. Ere, die ere toe
komt, en wie komt meer eer toe
dan hem, die onschuldig geiden
heeft? Tot deze feestelijke samen
komst van de gemeente Zaterdag
a.s. des avonds te zeven uur in de
„Druiventros" nodigt u uit
Balthassar, baljuw.
De voordeur van de „Druiventros''
was met guirlandes versierd. In de
zaal stond een versierde stoel. Bier
vaten waren gereed gezet. De hele
gemeente was verenigd. Een wagen
reed voor. Balthassar betrad met de
oude Krügel de zaal. Eerst heeft hij
zich met 'hand en tand tegen deze
hem toegedachte hulde verzet. Bal
thassar heeft hem toen bepraat en
toen dat niet hielp, heeft hij hem on
zacht toegebeten dat hij zich had
te schikken en tegen geen staats
macht verzet had te plegen a^s deze
hem wilde huldigen. Met het gevolg
dat Krügel's schuchtere ziel hele
maal in elkaar kroop en hij zich alle
hulde- en vriendelijkheidsbetuigin
gen willoos liet welgevallen.
(Wordt vervolgd)
