Min. Gielen over Anjerdag
4Smokke!ende jongens door
de Duitsers doodgeschoten
MAANDAG 21 JUNI 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
Zaterdagavond hield de minister
van onderwijs, kunsten en weten
schappen, dr. Jos. J. Gielen, in ver
band met de anjeractie 1948 de vol
gende toespraak over Hilversum 2:
Het woord „Anjerdag" roept bij
ons de herinnering op aan de 29ste
Juni 1940, de eerste demonstratie te
gen de bezetter. De witte anjer, bij
deze demonstratie gedragen, werd
onlangs, in een gesprek met de pers,
door Z.K.H. Prins Bernhard, regent
van het Prins Bernhard-fonds, dan
ook terecht genoemd het symbool
van onze geestelijke vrijheid en van
ons verzet tegen de tyrannic. Ik zou
hieraan willen toevoegen, dat de
witte anjer naast het symbool van
vrijheid en van verzet tevens is het
symbool van blijheid, offervaardig
heid en dankbaarheid.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft An
jerdag willen maken tot een dag van
blijheid voor het gehele Nederlandse
volk, en om hieraan mede te wer
ken doen wij een beroep op alle Ne
derlandse mannen cn vrouwen, op
oud en jong.
Wat is voor ieder onzer meer vol
doening gevend dan blijheid te
brengen aan onze omgeving?
Wanneer van u gevraagd zal wor
den op 29 Juni a.s. de lievelings
bloem van de Prins te dragefi en
hiervoor een bijdrage te willen stor
ten op de girorekening van het Prins
Bernhard-fonds, dan vragen wij u
hiermede blijheid te willen brengen
bij de scheppers onzer cultuur en
dusbij u zelf. Is er iets, dat in
deze donkere wereld meer nodig is?
Het'Prins Bernhard-fonds, dat op
gericht is in de oorlog, in de zomer
van 1940, had tot doel ons aandeel
in de geallieerde oorlogvoering te
vergroten. Na de bevrijding heeft het
fonds zich als taak gesteld, de strijd
voort te zetten voor het behoud en
de versterking van onze cultuur, in
een wereld, die juist op dit terrein
zo ontzagelijk veel door de oorlog
heeft geleden. De overheid deed en
doet reeds, wat zij kan, maar er is
zoveel meer nodig, om datgene, wat
wij aan geestelijke goederen bezit
ten, te behouden en te vermeerde
ren.
/Daarom steunt het Prins Bernhard-
fonds iedere vorm van Nederlandse
cultuurarbeid, van welke richting
of gezindheid ook, waar dit nodig
mocht blijken.
Wetenschap, kunst, jeugd, volks
ontwikkeling, overzeese gebiedsdelen
en buitenland zijn de onderafdelin
gen van de werkzaamheid van het
Prins Bernhard-fonds. Hieronder
vallen bijdragen voor laboratoria,
bibliotheken, muziekverenigingen,
studentenverenigingen, letterkundige
clubs, kortom alles, wat het leven
kleur, warmte, schoonheid, waarde
en inhoud geeft. Van het materifle
alleen kunnen wij niet leven, wij
hebben dingen van ideële aard even
nodig als brood. En de instellingen,
Coördinatie van vervoer
Tijdelijke vergunningen voor
autobussen.
Voordat Minister Vos zich uit de
regering terugtrekt, heeft hij bij de
Kamer een wetsontwerp ingediend,
waarin middels een herziening var* de
Wet „Autovervoer Personen", 'smi-
"•histers plannen voor het vervoer
langs de weg 'n wettelijké bepalingen
zijn neergelegd. Met name is de
coördinatie van het vervoer in dit
stuk nader omschreven en mocht het
worden aangenomen, dan zal, zoals
de minister verwacht, een stap wor
den gezet naar een meer efficiënte en
economische wijze van vervoer, door
dat autobusdiensten over verschillen
de trajecten niet als afzonderlijk en
los van elkaar staande beschouwd
worden, maar dit vervoer tot een sa
menhangend net van diensten zal
worden gecoördineerd.
Daardoor zou worden bereikt, dat
door combinatie van rendabele en
niet-rendabele trajecten het onder
houden van autobusdiensten over
laatstbedoelde trajechten economisch
mbgelijk zou zijn, zonder dat daar
voor overheidssteun nodig is.
Dit plan tracht de minister te ver
wezenlijken door het verlenen van
streekvergunningen. Hij verstaat
daaronder dat voor nader aan te wij
zen trajecten slechts vergunningen
kunnen worden verleend tezamen
met andere vergunningen in een be
paald vervoersgebied.
Wat het vervoer van eigen perso
neel betreft, ligt het slechts in de be
doeling daarvoor een groepsvergun-
ning te verlenen, wanneer dit voor
de betrokkenen een aanmerkelijk
voordeel zal opleveren.
De minister meent, dat de beslissing
omtrent vergunningen voor huur
auto's niet dient te worden opgedra
gen aan de Commissie Vergunningen
Personenvervoer, doch aan gemeen
tebesturen. wel wordt het wenselijk
geoordeeld, voor te schrijven, dat de
gemeentebesturen, alvorens hierover
te beslissen,'een niet bindend advies
van een op vervoersgebied deskun
dig lichaam inwinnen.
De minister heeft kans gezien de
Wet Autovervoe. Personen, die reeds
van 1939 dateert en enkele lacunes
vertoont, zodanig te wijzigen, dat zij
nog bruikbaar is. Er worden enkele
bevoegdheden overgedragen aan an
dere functionarissen. Zo zal b.v. de
Directeur-Generaal van het Verkeer
de werkzaamheden, welke oorspron
kelijk aan de Inspecteur-Generaal
waren opgedragen, overnemen. Het
geven van een advies omtrent aan
vragen voor een vergunning wordt
opgedragen aan de Rijksinspecteurs.
Om zoveel mogelijk te voorkomen,
dat de eenheid in het vervoersbeleid
wordt .doorbroken, wordt voorgesteld
de bevoegdheid tot het verlenen van
tijdelijke vergunningen voor auto
busdiensten en groepsvervoer in meer
dan één gemeente op te dragen aan de
voorzitter van de Commissie 'Vergun
ningen Personenvervoer. De minister
ziet in, dat hij daarbij afwijkt van
het standpunt van de oorspronkelijke
wetgèver.
die ons dit brengen, cfe mannen en
vrouwen, die met hun talenten woe
keren, hieraan hun tijd en moeite
geven, moeten geholpen worden. Het
Prins Bernhard-fonds brengt die
hulp, maar het kan dit uitsluitend
met ons aller steun.
De steunverlening door het .Prins
Bernhard-fonds geschiedt, na ampel
onderzoek zij de in moeilijkheid ver
kerende culturele instelling, in de
vorm van subsidies. Wanneer een
organisatie, die gesteund wordt, na
verloop van tijd weer zichzelf kan
redden, wordt.de subsidie ingetrok
ken en kan daarmede een andere in
stelling of persoon worden geholpen.
Geeft daarom, opdat deze steun niet
vermindere, maar groter wordt.
Anjerdag is behalve %en dag van
blijdschap, de dag van offervaardig
heid. Het zal u- vreugde geven, wan
neer u voor u zelf iets nalaat, om
daardoor anderen te kunnen helpen.
Stelt deze daad van gemeenschaps
zin. Toont, dat gij trots zijt op wat
ans land en de overzeese gebiedsde
len bijdragen aan onze culturele
schatten d.w.z. aan de geestelijke
weerbaarheid van ons volk. -
Hoe u geven kunt, wanneer u de
witte feestbloem wilt dragen, die
dezer dagen door de P.T.T. in uw
huis komt, wordt u in de dagbladen
en door de radio duidelijk gemaakt.
50.000 Winkeliers hebben geheel be
langeloos hun medewerking toege
zegd. Blijft u niet achter; geeft in
het besef, dat u met blijheid iets
moet offeren voor een gezamenlijk
goed en voor een groot doel.
En tenslotte is Anjerdag: dag van
dankbaarheid. Dankbaarheid jegens
hen, die tussen 1940 en 1945 hun le
ven hebben gelaten voor de vrij
heid van land en volk en voor het
behoud van onze cultuur. Zij geloof
den hierin, cLw.z. zij begrepen, dat
dit een land groot maakt en geluk
kig. Jegens hen is onze schuld nooit
gedelgd. En wanneer zij hier het
hoogste voor' offerden, dat zij te of
feren hadden hun leven kun
nen wij dan beter onze dankbaar
heid tonen dan door iets, ja door
veel af te staan ter bevordering van
deze cultuur? Laten wij daarom h^t
antwoord niet schuldig blijven op
de vraag van het Prins Bernhard-
fonds: „Wat is u deze vrijheid
waard?" Zet uw antwoord om in een
daad van offervaardigheid en dank
baarheid.
Brengt blijheid, nu gij dit kunt, en
de witte anjer zal op Anjerdag-1948
voor u zelf en voor anderen het ge
tuigenis zijn van uw levend besef
van saamhorigheid.
Met allen voor allen! En de
grote Anjer-actie op 29 Juni a.s. zal
dan vanzelf een succes worden!
NOG STEEDS BLOEIT DE
ZWARTE HANDEL
Er ry'st verbittering tegen de Duit
se douanebeambten in het grensge
bied Aken-Vaals-Eupen-Malmédy, die
vier smokkelende kinderen de laat
ste dagen hebben doodgeschoten, al
len jongens tussen 10 en 15 jaar, al
dus de „N. Rott. Crt."
Reeds lang is Nederland in de ogen
der Duitsers weer een welvarend
land. Duitsers sturen de jeugd de
grens over en deze zwermt bedelend
uit over de Limburgse steden en dor
pen. Zij bedelen in België en NederT
land hun „pungel" vol sigaretten,
brood enz. Een sigaret doet 7 mark
en 1 kilo koffie brengt hun 800 tot
1000 mark op. Zij komen van de ste
den uit het Roergebied naar Aken,
nemen daar de tram tot aan de grens
en trekken dan naar België en Ne
derland. Doch niet alleen de jeugd
smokkelt en het zijn niet alleen de
Duitsers, die trachten de onwettige
buit binnen te halen. Ook de Bel
gen weten, wat zaken doen is en de
Nederlanders geven wat dit betreft
hun buren niets toe.
Enorme hoeveelheden goederen
verdwijnen illegaal over de grens. In
1947 zijn meer dan 30.000 kilo kof
fie, 660 kilo tabak, meer dan 50 mo
torrijwielen, grote hoeveelheden rij
wielbanden, 55 auto's en 300.000 si
garetten in beslag genomen. Ook de
schippers vullen de ruimen hunner
schepen niet alleen met goederen,
die op de vrachtbrieven vermeld
staan.
De sigaret vormt het meest gewil
de artikel daar het de functie vervult
van betaal- en ruilmiddel. De Ame
rikanen geloven, dat de georgani
seerde smokkelhandel zijn orders
voor sigaretten in Rotterdarfl en
Antwerpen plaatst. Men vermoedt
MGR. HANSEN WIJDT NIEUW
UNIVERSITEITSGEBOUW IN.
Mgr. dr. J. Hansen, bisschop-coad
jutor van Roermond, heeft Zater
dagochtend de inwijding verricht
van het nieuwe gebouw van de ka
tholieke universiteit aan de Berg en
DaaLseweg te Nijmegen, waarin het
Psychologisch Instituut van prof. dr.
Th. Rutten en het Psychopatholo
gisch en Neuro-physioJigisch Insti
tuut van prof. dr. J. Prick zijn on
dergebracht.
TARIEFLONEN IN HET
BOUWVAK.
De minister Van Wederopbouw en
Volkshuisvesting, mr. dr J. in 't Veld
heeft op een te Venlo gehouden bij
eenkomst van de Partij van de Ar
beid de verwachting uitgesproken-,
dat in September a.s. de proeven,
die thans worden genomen met ta
riefionen voor bouwvakarbeiders
zonder het geldende maximum-pla
fond van 25 pet. boven het uurloon,
zullen kunnen worden uitgebreid
tot een dergelijke regeling voor het
gehele land.
In de eerste maanden van 1948
zijn gemiddeld meer dan 2000 wo
ningen per maand afgebouwd. Hierop
grondde de minister de verwachting,
dat dit jaar 30.000 v/oningen klaar
zullen komen. Voor 1949 verwacht de
minister een zelfde aantal, vermeer
derd met 8000 montagewoningen. Te
gen het einde van dat jaar zal naar
zijn verwachting het evenwicht tus
sen de toename van beschikbare wo
ningen en de bevolkingsaanwas zijn
hersteld. Daarmede is natuurlijk de
grote achterstand niet ingehaald.
JEUGDLONEN RIJKSDIENST
WORDEN VERHOOGD.
In verband met de afschaffing van
de ongehuwdenaftrek voor het
Rijkspersoneel* worden de lonen
voor het jeugdige personeel in Rijks
dienst met ingang van 1 Juli \*er-
hoogd. De jeugdloonregeling, die tot
nu toe was afgestemd op de sa'arissen
voor ongehuwde volwassenen, zal
voortaan aansluiten bij die van ge
huwde volwassenen in Rijksdienst.
De jeugdlonen zullen dientenge
volge gaan bedragen: 14 jaar 3540
gulden per maand, 15 jaar 4055 gul
den, 16 jaar 5070 gulden, 17 jaar
6080 gulden, 18 jaar 70—95 gul
den, 19 jaar 80105 gulden, 20 jaar
90—-120 gulden per maand.
dat de vrachtauto's, die het transito-
verkeer tussen Nederland, België en
Tsjechoslowakije onderhouden, ge
durende hun rit door de Amerikaan
se zone veel aan gewicht verliezen.
Tekenend is het geval van vijf
vrachtauto's, die 14 millioen sigaret
ten vervoerden, doch nog altijd in
Tsjechoslowakije moeten aankomen.
Het is druk aan de grens en leven
dig is de handel in zoetstof, zeep,
cacao, kogellagers, koeien, paarden,
auto's en onderdelen van nrechines.
Maar elke week eist de gevaarlijke
handel zijn slachtoffers. Een op de
tien smokkelaars wordt aangehou
den of doodgeschoten.
RAZZIA OP ZWARTE HANDEL
IN LOOSDRECHT.
Nadat verleden jaar bij enige raz
zia's van C.C.D. en prijzencontrole
in Loosdrecht tijdens het seizoen
vele overtredingen waren geconsta
teerd, heeft men thans deze scherpe
controle voortgezet, teneinde de
zwarte handel in veel te hoge prijzen
in vacantie-oorden zoveel mogelijk
te bestrijden. Bij de thans uitgevoer
de controle werd o.a. een zwarte
boekhouding gevonden bij een melk
handelaar, die grote hoeveelheden
boter en eieren zwart verkocht aan
een hotelhouder en vele vacantiegan-
gers. Deze melkhandelaar is gevan
gen genomen, evenals éen zuivel-
grossier uit Hilversum, die de goe
deren aan hem verkocht. Voorts
werd een groot aantal processenver-
baal aan de kopers uitgereikt.
Ter gelegenheid van liet regerings
jubileum van H. M. de Koningin, zal
vanwege de provincie Zuid-Holland
op 1 September een plechtige bijeen
komst worden belegd te Delft.
De Kon. Ned. Middenstandsbond,
de Ned. Kath. Middenstandsbond, de
Nederl. Moderne Middenstandsbond
en de Chr. Middenstandsbond heb
ben aan de ministers vazi Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening en
van Economische Zaken een tele
gram van de volgende inhoud ge
zonden:
„De gezamenlijke middenstands
bonden vrezen, dat in het bijzonder
het middenstands-kruideniersbedrijf,
ook indien dit efficient wordt ge
leid, bij handhaving der huidige
marges bedreigd wordt in zijn voort
bestaan.
Ondersteunen ten krachtigste het
uwe excellenties per 4 Juni jl. door
de bij de ondertekenaars aangesloten
kruideniersvakbonden toegezonden
adres en dringen er derhalve bij uwe
excellenties met klem op aan op kor
te termijn een verbetering dezer
marges over de gehele linie wel te
willen bevorderen."
BELASTINGHEFFING VAN OUDE
PENSIOENEN.
De vroegere wet op de inkomsten
belasting kende de bepaling, dat van
bepaa'de categorieën van vóór 1 Mei
1915 ingegane pensioenen en lijf
renten de eerste 1000 slechts voor
de helft aan de belasting was onder-
thans goedgekeurd, dat deze bepaling
met ingang van 1946 ook voor de te
genwoordige belastingen van toe
passing wordt geacht.
Ten einde deze tegemoetkoming te
kunnen genieten dienen belangheb
benden een daartoe strekkend ver
zoek in te dienen bij de inspceteur
der bslastingen, bij wie tevens na
dere inlichtingep kunnen worden
verkregen.
MR. DR. N. J. L. BRANTJES
OVERLEDEN.
In het ziekenhuis te Heerlen is
op 74-jarige leeftijd overleden mr.
dr. N. J. L. Brantjes, oud-gouverneur
van Curasao. Na zijn aftreden is mr.
Brantjes nog enige tijd officier van
justitie te Maastricht geweest. Hij
woonde in de laatste jaren te Amby
nabij Maastricht. De thans overle
dene was ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeu^r, commandeur
in de Orde van Sint Gregorius en
commandeur in de Orde van Siihon
Bolivar. De begrafenis is Woensdag
te Heerlen.
Donderdag en Vrijdag a.s. zullen
de Prinses-Regentes en Prins Bern
hard met het prinselijk jacht „Piet
Hein" een bezoek brengen aan de
eilanden Terschelling en Texel, ge
volgd door een bezoek aan de ge
meente Den Helder en de Kon. Ma
rine aldaar. Het ligt in de bedoeling
in Den helder enige schepen en in
richtingen van de Kon. Marine te
bezichtigen. Bovendien zal het Prin
selijk paar gedeelten van de zeil
wedstrijden van de Kon. Marine
Jacht Club en de athletiekwedstrij
den O. en O. bijwonen.
Te Hilversum zal op een terrein
aan de Kamerlingh Onnesweg een
katholieke lagere school worden ge
bouwd, waarvoor in onderwijskrin
gen in den lande, ook op het» minis
terie, grote belangstelling bestaat.
Men gaat er n.l. toe over een semi
permanent schoolgebouw volgens het
z.g. systeem-Knoop te bouwen. Hier
bij wordt een procédé van steengaas
toegepast, waarvan men uitstekende
resultaten verwacht. Dit is de eerste
school, die volgens dit systeem ge
bouwd zal worden. Als het ook in de
praktijk aan de verwachtingen be-
WEERS VER W ACHTING
TIJDELIJK ENIGE REGEN.
Vanavond en vannacht tijdelijk
enige lichte regen. Morgen over
dag half tot zwaar bewolkt,
doch overwegend droog weer.
Matige tot vrij krachtige wind
tussen Zuid en WSst. Vrij koel.
antwoordt, is het mogelijk, dat men
zal overwegen volgens dit systeem
een groot aantal scholen in ons land
te bouwen.
Personeelscoöperatie van de N.S.
wordt geliquideerd.
De personeelscoöperatie van de
Nederl. Spoorwegen wordt geliqui
deerd, omdat de prijsvaststelling
van de Overheid een niet voldoende
winstmarge toelaat om de hoge kos
ten te dekken.
Op de lenmg van een millioen gul
den, die de N.S. in 1923 verstrekte
is 770.000 afgelost. De rest zal uit
het liquidatieoverschot betaald wor
den. De leden zullen de consequeri-
tie van de persoonlijke aansprakelijk
heid moeten dragen. Zij zullen f 40
a 45 moeten opbrengen, aldus de
„Nieuwe Courant".
NIEUWE MANOEUVRE VAN
TSJECHISCHE COMMUNISTEN
REGERING INZAKE DE
ONDERWIJSHERVORMINGEN.
Aartsbisschop Beran liet zich geen
zand in de ogen strooien.
(Speciale K.N.P.-Correspondentie).
De Communistische Regering van
Tsjecholowakije schijnt het krachtige
verzet, dat van Katholieke zijde ge
boden is in verband met de voorge
stelde nationalisatie der bijzondere
scholen, thans meester te willen wor
den door pogingen om de Katholieken
in slaap te sussen. Gedurende de
jongste besprekingen met de Kerke
lijke autoriteiten over het lot van de
katholieke onderwijsinstellingen, die
door de desbetreffende nationalisatie
wet bedreigd worden, werd de^ beslis
sing naar later datum verschoven,
terwijl van regeringszijde de toezeg
ging werd gedaan, dat alles voorlo
pig b\j het oude zou mogen blijven
cn de inschrijving voor het volgende
schooljaar dus ook opengesteld mocht
worden.
In een schrijven van Mgr. Dr. Be
ran, Aartsbisschop van Praag aan de
Communistische Minister van Justitie,
Dr. Alexej Cepicka, drukt de Aarts
bisschop dan ook wel zijn dank uit
over deze concessies, maar hij voegt
eraan toe:
„Hiermede is het voortbestaan van
de Katholieke scholen nog niet wet
telijk gewaarborgd. Ik verzoek daar
om vriendelijk, mij schriftelijk te wil
len bevestigen, hetgeen gisteren in
de zitting van de Commissie voor
kerkelijke-politieke zaken met be
trekking tot de Katholieke scholen,
met inbegrip van die voor het La
ger Onderwijs, werd vastgesteld,
n.l. dat zij dopr de grondwet zullen
worden toegelaten en dat dit go spoe
dig mogelijk Volgens par. 4, al. 2 in
de wet zal worden vastgelegd.
En Mgr. Beran vervolgt dan:
„Ik moge cr overigens nogmaals
aan herinneren, dat al debe beloften
en verzekeringen, die ons zowel door
U, Excellentie, ais ook door andere
leden van de Regering gegeven zijn,
onze vrees en ons wantrouwen niet
geheel vermogen op te heffen. Mis
schien wilt U zich de verordeningen,
die men de schoolbesturen heeft doen
toekomen, eens doen voorleggen: hier
wordt volgens een nauwkeurig voor
bereid plan tewerk gegaan, een sche
ma dat de opzet heeft alles volgens
de leer van een bepaalde partij naar
één model om te vormen. De officiële
onderwijsinstellingen treden hierin
ambtelijk op als agenten van een po
litieke partijde inschrijving van eer
ste jaars studenten aan hogescholen
wordt afhankelijk gesteld van de
goedkeuring van de „Bond der Tsje
chische Jeugd" en van het „Revolu-
tionnaire Vakverbond; studenten die
geen lid van de Communistische Par
tij zijn, worden tot verdere studie niet
toegelaten; van leken, die het beroep
van godsdienstleraar uitoefenen,
wordt geëist, dat zij niet langer de
Kerkelijke autoriteiten, doch de Cen
trale Raad van Vakverenigingen zul
len gehoorzamen. De Kerk en de
geestelijkheid zullen voorzeker niet
nalaten hun plicht te doen, doch er
kan niet in toegestemd worden, dat
de Clerus en de leken die in kerke
lijke instellingen werkzaam zijn, tot
politieke demonstraties worden ge
dwongen en dat de godsdienst voor
politieke doeleinden wordt misbruikt.
Wij zien ons gedwongen om bepaalde
brochures en vlugschriften, die in de
kerken rondgedeeld worden, te ver
bieden. Vergrijpen tegen de discipline
van de zijde der geestelijkheid en
van lekenhelpers in kerkelijke in
stellingen zullen evenmin geduld
worden.
Wij beogen niets anders dan het
welzijn van volk en Staat: toch vrees
ik, dat tenslotte al deze positieve po
gingen schipbreuk zullen leiden.
Joseph, Aartsbisschop
KLOOSTER VAN DOMINICANES
SEN DER STRICTE OBSERVANTIE
IN TSJECHO-SLOWAKIJE
GESTICHT.
Na de vele bedroevende berich
ten en de vele verwarring stichten
de gegevens uit het gelijkgescha
kelde Tsjecho-Slowakije, ontvangen
wij thans een'meer bemoedigend be
licht uit dit land:
Krachtens een decreet van de H.
Stoel is na een lange tijd van voor
bereiding thans definitief een kloos
ter van de Dominicanessen der Stric-
te Observantie (Tweede Orde te
Aussig. in Noord-Bohemen gesticht).
Een dergelijk klooster heeft er sinds
het jaar 1780, toen keizer Josef II
de contemplatieve vrouwelijke kloos
terorde in het gebied van het oude
oude Oostenrijk ophief, niet meer in
Tsjecho-Slowakije bestaan.
Deze wedergeboorte van de twee
de orde van St. Dominicus in Tsje
cho-Slowakije is te danken aan het
initiatief van twee Tsjechische Domi
nicanen, pater Mag. Methodius Ha-
ban en Pater dr. George Vesely. Dit
initiatief dateert reeds uit het jaar
1941 toen Bohemen en Moravië nog
door de Duitsers bezet waren. Drie
zusters Dominicanessen uit de Tsje
chische Congregatie van de Derde
Orde der Zalige Zdislava, die verlof
gevraagd hebben tot de stricte Ob-
servanti over te gaan en enige jonge
postulanten, van wie er een ver
scheidene maanden heeft doorge
bracht in het klooster der Dominica
nessen te Bologna om daar de geest
van de Tweede Orde aan de bron te
leren kennen, hebben geduldig tot dit
grote ogenblik gewacht. Weliswaar
volgden zij reeds de regels maar nog
zonder gelofte en zonder Pauselijk
Slot.
Thans heeft Mgr. Rabas namens de
Bisschop van Litamerice Mgr.
Troghta, de plechtige geloften afge
nomen aan de drie genoemde Domi
nicanessen, die als priorin, sub
priorin en novice-meesteres de nieu
we communiteit zullen leiden en de
inkleding verricht van devier pos
tulanten. Hiermede is de grote Do
minicaanse Orde ook in Tsjecho-Slo-
wijke weer vertegenwoordigd. De
Tsjechische katholieken verwachten
dat dit klooster als een plaats van
voortdurend gebed bijzondere gena
de over het zwaar beproefde land
zal afroepen, dat voor de tweede
maal in tien jaar onder dictatuur ge
bukt gaat.
DROSTE-LITERATUURPRIJS
TpEGEKEND AAN GERTRUD
VON LE FORT.
Voor enkele weken -ontving de
Duitse dichteres Gertrud von le Fort
de Droste-literatuurprijs, door de
Zuid-Badense regering uitgeloofd, ter
gelegenheid van de honderdste sterf
dag van Annette von Droste-Hülshoff.
Een betere bestemming had in deze
na-oorlogse tijd aan deze onderschei
ding wel nauwelijks gegeven kunnen
worden. Gertrud Von le Fort is im
mers- in de geestelijke chaos van het
hundige Duitsland als een .lichtbaken
ver vertrouwen, moed en hoop op de
toekomst. Haar eigen opgang naar de
Waarheid en haar grote ontwikkeling
als schrijfster en dichteres dateren
uit de tijd toen Duitsland eenzelfde
chaotische crisis na de nederlaag
doormaakte als thans. In 1878 in
Mecklenburg geboren, in de féodale
adellijke kringen van die tijd, bracht
Gertrud van le Fort haar jeugdjaren
door te midden van de daar heersende
Protestantse geest, en voltooide ze
haar jeugdvorming met herhaaldelij
ke reizen in binnen- en buitenland.
In die tijd reeds toonde ze, naast
haar intellectuele aanleg, een mystie
ke drang, die haar ertoe bracht
iets zeer ongewoons voor een vrouw
de studie der Protestantse theolo
gie te beginnen.
Haar intense belangstelling voor de
geestelijke waarden, en de „onbe
schrijfelijke terneer drukkende perio
de van de na-oorlog", zoals ze zelf
schrijft, stuwde haar als het ware
voortdurend in het zoeken naar de
diepere Waarheid, die z ondanks al-
les niet in het Protestantisme kon
vinden. Geleidelijk kwam ze dan ook
meer en meer open te staan voor het
Katholicisme. Opvallend is daarbij
dat haar ontwikkeling als dichteres
gelijke tred hield met de verruiming
van haar katholiek den" en.
Voor haar bekering nog, schreef ze,
in 1924, haar '„Hymnen aan de Kerk",
die als het ware het potische intieme
dagboek waren van haar bekerings
proces. Nu nog worden in de Duitse
katholieke kringen de „Hymnen aan
de Kerk" beschouwd als de literaire
uitdrukking van de katholieke re
naissance in het Duitsland van na de
eerste wereldoorlog.
Niemand kan het nu nog verwon
deren, dat Gertrud von le Fort in de
winter 1925'26 de grote stap deed
en over ging tot de Katholieke Kerk.
Za was toen te Rome, waar ze „De
zweetdoek van Veronica" en latèr
„De Paus uit het Ghetto" schreef. Zo
wel in deze als in haar andere wer
ken met godsdienstige inslag is het
haar grote verdienste, dramatische
spanning te durven'leggen in proble
men van actue'e geestelijke aard, te
getuigen van de „présence chrétien-
ne" hét alom belééfde christen
dom waarvan een Frans dichter
gewaagde
Gertrud von le Fort i juist daarom
van zo grote betekenis in het Duits
land van heden, omdat ze haar volk
is voorgegaan in een tijd die zo
nauw te vergelijken is met de hui
dige chaos in Duitsland op de weg
naar een hechte geestelijke verdie
ping en omdat ze in het Duitsland
van heden een toortsdraagster is van
de enige kracht die haar volk uit
zich zelf kan putten om „zijn geeste
lijke en sociale ontmanteling zonder
weerga te boven te kofnen".
PAUSELIJKE ONDERSCHEIDING
VOOR DE HEER J. TH. HOSMAN.
Gisteren vierde de heer J. Th. Hos-
man zijn zilveren jubileum als Vin-
centiaan. Om 9 uur werd in de Ka
pel van de Voorzienigheid een ge
zongen H. Mis opgedragen, waarna
alle aanwezigen zich verenigden aan
een gemeenschappelijk ontbijt. Ge
durende dit ontbijt, waarbij vele spre
kers het woord voerden deelde Kape
laan Bende bij ontstentenis van Pas
toor Beukers mede, dat het Zijne Hei
ligheid de Paus heeft behaagd de
heer Hosman de onderscheiding: Pro
Ecclesia et Pontifice te verlenen.
Moge de heer Hosman nog vele ja
ren dit kruis dragen!
f BLOEMENCORSO.
Zoals bekend organiseert het Jubi
leumcomité-1948, in het kader van
de Jubileumfeesten, ter gelegenheid
van het 50-jarig regeringsjubileum
van H. M. de Konigin, ook een bloe
mencorso.
Thans is door het uitvoerend co
mité bepaald, dat dit bloemencorso
op Zaterdagmiddag. 28 Augustus zal
worden gehouden. Het ligt in de be
doeling. dat aan dit corso drie mu
ziekcorpsen zullen medewerken, ter
wijl het in zes groenen is onderver
deeld en wel een afdeling praalwa
gens, luxe auto's.' rijtuigen, reclame
wagens, rijwielen (in groeoen van
tenminste 12 person en j en een groep
welk? door verenigingen kan worden
samengesteld. Voor dit corso ziin ook
geldprijzen beschikbaar gesteld wel
ke variëren van 25.tot #00.
De inschrijving is onengeste'd tot
1 Augustus bil de secretari'-nenning-
meester van het comité de heer E.
Binsbereen. Brederodestraat 37. ter
wijl men ook inlichtingen kan ver
krijgen bii het Jubileumcomité Sta
tionsweg 12 tel. 21245. In de tech
nische commissie hebKen zitting de
heren J. Jonker, C. Kriest en M.
I. Smit.
RODE KRUIS-COLLFCTE.
De Zaterdag hier ter stede gehou
den 'coRecte, ten bate van het Ned.
Rode Kruis heeft opgebracht 4145.
Daarbij hebben enkele leden van
het Rode Knus in L-iden verschil
lende grote firma's bezocht em bij
elkaar een bedrag ontvangen •van
2309zodat in totaal ingezameld
is 6454.—.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Ges^agd voor het candida^tsexa-
men Geneeskunde: de dames: A. M.
Boissevain te Amsterdam en M. M.
Bouwes Bavinck. J. de Lint en M. de
Viieger, allen te 's-Gravenhage; en
de heren H. H. Beneken gen Koll-
mer te 's-Gravènhage: R H. Corma-
ne te Leiden; G. L. J. M. Driebeek
te Rotterdam: J. Heckman te 's-Gra-
venha°>~; j, g. Hofman te Rotter
dam; C. G. J. Starrenbur» te 's-Gra
venhage en J. J. v. d. Werff ten
Bosch te Leiden.
TOEL^TNGS-FXAMFN le KL Af
H.B.S. VOOR MEISJES.
(Garenmarkt).
B. A. Ballego, H. G. G. van Bins-
bsrgen, M. L. van Boetzelaer, T. A.
J. M. Brongersma, J. van Diest, M.
Dros. J. van Duyn, V. F. van Dijk,
Lye Huyg, E. I. C. Fennema, P. D.
J. Fluyt. D. J. van Gelderen, C. J.
Goudsmit. J. G. E. van Hoeken, J. F.
van der Hoeven, J. H. Kaumans, W.
M. A. Kelder, I. Lewin. S. E. F. van
Linden van den Heuvell, E. N. Lu
cas, S. J. C. Meertens. M. Mëuleman,
J. Meyer, J. A. M. Nachtegaal. J. T.
Rehling, M. J. Reitsma, M. Rosen,
J. M. Rummenie, F. M. Rijnbende, I.
A. G. Saveur, E. J. Schophuizen, J.
A. Sloos, I. Souman, J. le Sueur. M.
van Sijll, Y. Tijgistra, W. Vavier, J.
Veenvliet, L. M. van der Werf, G.
van de Wetering. C. van de Weterink
E. de Winter, C. M. H. Wurzer, A.
II. Horiks. Toegelaten 43; afgewezen
10 candidaten.
„St. Christoffel". De R.K. ver.
van Handelsreizigers „St. Christoffel"
vergaderde in de Hariponie.
Nadat de voorzitter een protest had
laten horen aan het adres* \*an het
hoofdbestuur, omtrent een niet be
antwoordde vraag aangaande-enige
leden, werd het woord gegeven aan
de heer Koot, lid v. h. hoofdbestuur, t
spreker van deze avond, die het on-'
derwerp behandelde „De algemene
sociale economische toestand van de
handelsreiziger". Deze rede bewees,
dat het hoofdbestuur voor de belan
gen een grote activiteit ontwikkelt.
Nog verschillende andere agenda
punten werden op deze bijeenkomst
behandeld.
Swift-Combinatie. Jac. de Groot
wist beslag te leggen op de 4e plaats
in de ronde van den Haag van onge
veer 120 deelnemers; gezien het ster
ke veld een pracht-prestatie.
R. Riethoven won op overtuigende
wijze de 120 K.M. met ongeveer 4 mi
nuten vooruit: 2e werd in de sprint
Jac. de Jong die W. Vrèeswijk klopte.
Rijnbergen kreeg 2 lekke banden en
gaf op, alzo ook Zoetemelk.
In de B liepen H. Knopperts en
Bouthoorn ongeveer 1 minuut uit en
de sprint bracht Knopperts* de over
winning. Bouthoorn 2e, B". Kruis 3e,
4 J. Vermeulen, 5. H. Vos.
C-klasse gewonnen door R. Wallet
met als 2e A. Vermeulen.
De stand der competitie is nu met
nog 1 wedstrijd te rijden als volgt:
1. R. Riethoven 6 uur 47.25; 2. Jac. de
Jong 6.57.314; 3. Rijsbergen 6.59.51;
4. Wolvers 6.59:53; 5. Zoetemelk
6.59.55; 6. Vreeswijk 7.49 2/5; 7. Jooris
7.2.22. 8. J. Riethoven Az. 7.4.48.2.
Niet geplaatst Jac. de Groot, Joop
Riethoven en C. de Raadt.
B-klasse: 1. Knopperts 4 uur 30.24.
2. Vermeulen 4.35.2 2/5; 3. B. Kruis
4.40.46 3/5^ 4. G. v. Velzen 4.51.13.4;
5 H. Vos 4.41.40.4; 6. Goudkuil
4.51.52; 7. Bunnik 4.51.52; 8. Vervoe
ren 4.53.54; 9. Brugman 4.53.54; niet
geplaatst W. v. Vliet en J. Vos.
C-klasse: 1. Wallet 2.26.58, 2. A.
Vermeulen 2.29.28. 3. Nieuwenburg
2.30.28; 4. Heemskerk 2.33.28.
