Hubertus
De opbrengst der
„buitengewone heffingen"
Ontslagen wethouders
ontvangen wachtgeld
ZATERDAG 12 JUNI 1948
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 2
Zwarte winsten voor eén groot
deel reeds weg-belast
HET GEREEDKOMEN van het overzicht over de opbrengst der
rijksmiddelen in Api# j.l., is het resultaat van de voorlopige aan
slagregeling in de beide buitengewone heffingen bekend ge woorden. Dit
resultaat heeft betrekking op de stand van de kohierbedragen op 15 Mei
1948, aangevuld met een vry nauwkeurige schatting van de. wel gere
gelde, doch op die datum nog niet op kohier gebrachte, aanslagen.
Dit resultaat Vertoont volgens me
dedeling van het Ministerie van Fi
nanciën, het volgende beeld:
1. Vermogensaanwasbelasting te
gen 90 f 181 millioen, normaal ta
rief f 1834 min. totaal f 2.015 min.
2. Vermogensheffing ineens f 977
millioen tezamen f 3.012 miUioen
Uiteraard zal dit bedrag nog worden
verhoogd met hetgeen bij de defi
nitieve aanslagregeling, meer wordt
opgelegd dan bij de voorlopige het
geval was. Daartegenover staat ech
ter, dat ip een aantal gevallen de de
finitieve aanslag lager zal worden
vastgesteld dan de voorlopige.
Het staat wel vast dat de oorspron
kelijke ramingen van f 3,5 milliard
voor de vermogens aanwasbelastin-
gen en f 1,6 milliard voor dè heffing
ineens niet zullen worden bereikt.
Er moet thans worden gerekend met
een opbrengst welke zal liggen tus
sen f 3 en f.3K milliard.
Er zijn verschillende oorzaken
voor deze lagere opbrengst aan te
wijzen. In de eerste plaats zijn na het
totstandkomen van bovenstaande
uiteraard aeer global schattingen
talrijke tegemoetkomingen in de wet
ten en in de uitvoeringsvoorschriften
opgenomen, vooral inzake de ver
mogensaanwasbelasting, welke tege
moetkomingen de opbrengst belang
rijk verminderen.
Voorts blijkt steeds meer, dat uit
achterstand en navordering terzake
van de normale kohierbelastingen
over de jaren 1940-1945 grotere be
dragen binnenkomen, dan is ge
raamd. Aangezien deze bedragen als
schuld mogen worden afgetrokken
ibij de vaststelling van het vermogen
per 31 December 1945 voor de bui
ten gewone heffingen, hebben zij
daar een lagere opbrengst tengevolge
De volgende gegevens kunnen dit
verduidelijken.
De jaren 1945 en vroeger
Uit analyse van de ramingen in de
Middelenwetten voor 1946 en 1947
volgt, dat van 1 Januari 1946 af nog
verwacht werd aan aanslagen in de
inkomsten-, beide vermogens-, de
vennootschaps- en de ondernemings-
belasting, uit hoofde van op die da
tum materieel aanwezige belasting
schuld, dus over de jaren 1945 en
vroeger, een totaal bedrag van fl.172
imillioen.
In feite van 1 Januari 1946 tot
ultimo Maart j.l. over deze oude ja
ren reeds f 1.231 millioen op kohier
gebracht, d.wz. reeds f 59 millioen
meer dan werd geraamd.
Een meer recente opgave kan eerst
na afloop van het lopende kwar-
■worden opgesteld, doch wel kan wor
den medegedeêld, dat na 31 Maart
jl. nog vele definitieve aanslagen
over genoemde jaren moesten wor
den vastgesteld, en ten dele thans
reeds zijn vastgesteld.
Dit blijkt uit de afboekingen op
de zekerheidstellingen voor genoem
de belastingen in de maand April,
van f 54 millioen en uit de grote
toedragen aan nog niet afgeboekte en
aan nog in te vorderen zekerheid
stellingen op einde April teza
men ruim f 1,5 miliard welke
slechts ten dele betrekking hébben
op verplichtingen uit hoofde van de
buitengewone heffingen nl. naar
schatting voor de helft en nog
vast te stellen aanslagen over ge
noemde op de belastingjaren.
Ook het in de Memorie van Ant-
wordt. inzake de rijksbegroting 1948
genoemde bedrag van f 1500 min.
zijnde een schatting van hetgeen
vanaf 1 Januari 1946 over oude jaren
moest worden opgelegd, zal der
halve aanzienlijk worden overschre
den.
Vooral voorzover zwarte winsten
ten belasting zijn weg-belast, zodat
uit de oorlogsjaren door de inkoms
tenbelasting zijn wegbelast. zodat
deze opbrengst in de plaats treedt
van een aanslag in de vermogens
aanwasbelasting tegen 90% betékent
dit een niet onbelangrijke verminde
ring van de opbrengst der buiten
gewone heffingen.
De vordering van de in de buiten
gewone heffingen opgelegde aansla
gen verliep tot ultimo April gunstig.
Hieronder volgt een vergelijking
van de'bedragen, welke in feite zijn
geind en die, welke men uit hoofde
van de opgelegde aanslagen mocht
verwachten, uitgaande van de nor
male vervaldata; de bedragen, welke
in 5 of 8 jaar vervallen, konden om
technische redenen niet worden uit
geschakeld, zodat de hierna in de eer
ste en tweede kolo.n te noemen be
dragen feitelijk nog te hoog zijn.
Ontvangsten aan vermogensaan
wasbelasting en heffing ineens;
S ft Ti a
o «a 5 jg c -o
gjïS .Ssg "s
«So
A". s.s -sl
S3 s g "d
oÊ? g«g>
o m
tot uit. Dec. '47 114,4 114,4 99.-
Jan. 1946 16,4 129,8 1!16,5
Februari 1948 29,2 169.- 163,4
Maart 1948 74.6 j-233,6 j 256,2
April 1948 140.- i 373,6 440,5
Hieruit blijkt dat de invordering
van Februari tot ultimo April snel
ler verliep dan volgens de verval
data mocht worden verwacht. Dit
is een gevolg van het feit, dat ver
rekening met gestorte zekerheid
stellingen onmiddellijk geschiedt en
dat betalingen uit termijn moeten
geschieden. Verder heeft de kor
tingsregeling in April j.l. reeds in
vloed uitgeoefend. De hieruit vol
gende versnelde invordering was
dus belangrijker dan de vertragin
gen tengevolge van het verlenen van
uitstel van betaling.
Van de totale ontvangsten per 30
April (440,5 miln) was f 167,2 min.
voldaan door afboeking van zeker
heidstellingen en f 152,8 min uit ge
blokkeerde tegoeden inclusief het
grootboek 1946. Voorts was f 35,4 min
voldaan met obligaties en overige ge
consolideerde schuld zodat het res
tant, zijnde 86 millioen uit vrij geld
was betaald. Bij de laatste
post moet echter enig voorbe
wijzen van overschrijving uit ge
blokkeerd tegoed dit feit niet uit
drukkelijk vermelden
Tenslotte wordt opgemerkt dat de
lagere opbrengst van de heffingen
geen nieuwe bijzondere voorzienin
gen met betrekking tot de afwikke
ling van de geblokkeerde tegoeden
nodig maakt, omdat er opties zijn
waarbij rechtstreekse overdracht van
het geblokkeerde tegoed naar de fis
cus niet vereist is (beleggingsreke
ning, investeringscertificaten, aan
koop van lijfrenten e.d., obligaties in
een staatslening)
De „feestrok" van de
Nederlandse vrouw
Op een te 's-Gravenhage belegde
persconferentie van het bestuur der
stichting „Tentoonstelling De Ne
derlandse Vrouw 18981948", deed
•mevrouw J. L. Seret-Sijthoff, twee
de secretaresse der tentoonstelling,
de volgende mededelingen: Het be
stuur der stichting organiseert ter
gelegenheid van het gouden rege
ringsjubileum van Hare Majesteit,
een feestelijke bijeenkomst op het
Binnenhof te 's-Gravenhage 2 Sep
tember a.s. te 2 uur.
Prinses Juliana heeft toegezegd
bij de opening der tentoonstelling
op 18 Augustus a.s. in de Houtrust-
hallen en, indien mogelijk, eveneens
op 2 September aanwezigi te zijn.
De bijeenkomst op 2 September zal
worden opgeluisterd o.a. door koor
zang van circa 1200 vrouwen en
dans onder leiding van juffrouw
Stolk en regie van Corry Hartong.
Vrouwen in klederdracht en feest
rok kunnen deelnemen aan het de-
filé. Het secretariaat der tentoon
stelling: Koninginnengracht 12b te
Den Haag verstrekt inlichtingen
over deelname enz.
In Kennemerland is de aardbeien- pluk van de koude grond begonnen.
TWEEDE KAMER
De noodwet gemeente-financiën
in behandeling
De Tweede Kamer heeft gisteren
middag het wetsontwerp tot aanvul
ling van de Provinciale Wet en de
Gemeentewet, tussentijds ontslag van
leden der Gedeputeerde Staten en
van wethouders aangenomen met 48
tegen 34 stemmen. Vooraf waren nog
enige stemmingen nodig.
Donderdag hadden de stemmen
gestaakt over het subamendement-
Algera (A.R.) op het amendement-
Scheps (Arb.), welk laatste amende
ment een ontslag met de nodige
waarborgen wilde omgeven. Het sub
amendement bedoelde in het amen
dement van de heer Scheps vast te
leggen, dat het vertrouwen niet meer
moet bestaan „op grond van revolu-
tionnaire gezindheid" van de gezags
drager, die ontslagen wordt. Met 49
tegen 34 stemmen werd dit amende
ment verworpen, waarna de minis
ter het amendement-Scheps over
nam.
Met algemene (83) stemmen
werd aanvaard een amendement-
Krol (C.H.) dat ten doel had buiten
twijfel te stellen, dat bij tussentijds
ontslag aanspraken op wachtgeld en
pensioen blijven bestaan.
De Minister nam daarop amende
menten van de heren Scheps en
Krol van gelijke strekking en be
trekking hebbend op de gemeentewet
over.
Het. amendement-Hooij (K.V.P.)
beogende te bepalen, dat de betrok
ken wet met ingang van 1 Januari
1949 vervalt werd na bestrijding
door de minister, verworpen met 45
tegen 38 stemmen.
Zonder beraadslaging of stemming
gingen onder de hamer door ontwer
pen tot wijziging van de Geldschie-
terswet, de Noodtoewijzingswet en
tot wijziging van de wet van 2 Aug.
1935, houdende bepalingen betrek
king hebbende op de zeevaartdiplo
ma's. Door dit laatste ontwerp wordt
de mogelijkheid geschapen, dat aan
ongediplomeerden, die tijdens de
tijdens de oorlog met dispensatie
Rebben gevaren en daarbij blijk heb
ben gegeven in staat te zijn hun
werkzaamheden naar behoren uit te
voeren, een dienstdiploma wordt uit
gereikt, waardoor zij ook in den ver
volge met hun werkzaamheden kun
nen voortgaan.
WIJZIGING PENSIOENWET
AANGENOMEN.
Vervolgens is de behandeling van
de wijziging der Pensioenwet 1922
voortgezel» en tenslotte zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Zonder hoofdelijke stemming werd
aanvaard een amendement van de
commissie van rapporteurs om de
mogelijkheid! te scheppen de tijd door
gebracht in een betrekking met een
wedde van minder dan 400.in
te kopen, ook voor hen, die op 1
Maart 1942 reeds ambtenaar waren
in de zin der Pensioenwet.
Een amendement-Fortanier-De Wit
(V.V.D.) om recht op ouderdoms
pensioen voor onderwijzeressen bij
het lager onderwijs reeds te doen
ontstaan als de leeftijd van 60 jaren
is bereikt, werd met 47 tegen 30
stemmen verworpen.
Enige amendementen-Koenen (C.
P. N.) tot verhoging der pensioenen,
die door de minister onaanvaardbaar
waren verklaard oj) financiële gron
den, werden bij zitten en opstaan
verworpen. Alleen de communisten
stemden voor.
Tenslotte heeft de Minister nog
overgenomen een amendement-
Terpstra (A.R.), dat een onbillijk
heid wegneemt voor de onderwijzers
bij het bijzonder lager onderwijs, die
gepensionneerd zijn in de tweede
helft van 1947 en die daardoor f 300
minder pensioen per jaar zouden
ontvangen dan de onderwijzers bij
het openbaar onderwijs.
NOODVOORZIENING
GEMEENTEFINANCIEN.
Tenslotte heeft de Kamer nog een
aanvang gemaakt met de behande
ling van het wetsontwerp Noodvoor
ziening gemeentefinanciën.
De heer Sweens (K.V.P.) belicht
te enige bezwaren, doch over het al
gemeen kon hij ziah wel met het
ontwerp verenigen. Een indeling der
gemeenten in acht klassen voor de
belasting vond hij evenwel zeer be
zwaarlijk.
5)e heer Verkerk (AR.) bleek om
verschillende redenen verheugd over
het ontwerp. Hij wilde alleen in zeer
uitzonderlijke gevallen straatbelas
ting en verder bepleitte hy een ze
ker eigen belastinggebied $en daar
naast een uitkering.
De heer Tuin (Arb.), met voldoe
ning vaststellende, dat er zo spoe
dig mogelijk een definitieve voor
ziening zal komen, meende, dat aan
de noodvoorziening geen overdreven
eisen mogen worden gesteld. Hij was
van oordeel, dat het bedrag van
TVs millioen voor bijzondere uitke
ringen te gering zal blijken.
De vergadering is daarop ver
daagd.
Thuis-kerenden op
de „Kota Baroe'
Met de „Kota Baroe", welke
30 Juni te Rotterdam wordt ver
wacht, zullen o.m. de volgende per
sonen huiswaarts keren:
Leiden: sergt. D. Baart, Lage Rijn
dijk 93; sold. Ie kL Fr. van Benten,
Gerard Doustraat 6; korp. A. van
Biemen, Waardstraat 45; sold. J.
Bink, Leuvestraat 10; sold. J. H. van
Buel, Hugo de Vriesstraat 1; korp.
J. van Dam, Uiterste Gracht 107a;
sold. J. Devilee, Houtmarkt 10; korp
J. A. van Egmond, Herenstraat 43a;
sergt. A. C. Klinkenberg, Jacob
Catslaan 97; sold. Ie kl. Th. H.
Kloosterman, Zoeterwoudseweg 58;
sold. Ie kl. J. P. v. d. Linden, Ha
ven 13; sold. Ie kl. F. Pijnnaken,
Langebrug 25a; korp. D. Ringelberg,
Waardstraat 25; sold. Ie kl. N. F. del
Sasso, Lange Mare 39a; sold. A.
Speel, Morsweg 156a; sold. J. Tel-
jeur, Munnikenstraat 79; sold. Ie kl.
C. Vinkesteijn, Haarlemmerstraat
200a; korp. W. Voorzaat, Ter Haar-
kade 7a; sold. Ie kl. L. v. d. Wal,
Aalmarkt 1; korp. W. D. van Wei
zen, Vrouwesteeg 4 (allen van 1-4
R.I.); korp. A. W. Tammer, Meloen
straat 11 (15 R.I.); F. A. Ver-
hoekx (S.M.I., Sub Cie K. L. Ban
doeng), Roemer Visscherstraat 12a;
kapt. C. Borghart, Franchimontlaan
3 (Staf D.C.O.); N. A. Biegstraaten,
Kijfgracht 12 (T. Kpl. OVWLV, Ma
rine); sold. J. J. Koperen, Lombok
straat 14 (KNIL), W. van Son, Bor-
gerstraat 10 (Owmr KNIL); H.
Soholte, W. Rozenstraat 64, apothe
ker RMA 2 Vaste Staf).
Aarlanderveen: sold. G. v. d. Berg
Noordeinde 55 (1-4 R.I.); sergt. W.
Th. Herr, Dorpsstraat 73 (idem);
sold. G. H. v. d. Pijl, Dorpsstraat 47
(idem).
Alphen aan den Rijn: korp. P.
Lens, Pr. Hendrikstraat 23 rood (1-4
R.I.)r sold. C. Verhagen, Hoofdstr.
118 (idem'); sold. H. Spierenburg,
Oranjestraat 13 (Sub. Cie K.L.).
Benthuizen: korp. M. Klomp,
Dorpstraat 83 (1-4 R.I.).
Hazerswoude: Korp. C. P. v. d.
Aar, Dorpstraat 243 (1-4 R.I.); sold.
Ie kl. J. G. van Rijssel, Westeinde
D 275 (idem); sergt. H. Wouda, D
164 Dam (idem).
Katwijk: sold. R. A. Cleveringa,
Zeeweg 11; sold. D. Haasnoot, Sak
senstraat 22; sold. A. M. Hoppers,
Kortenaerkade 10; sold. Ie kl. W.
Kuijt, Varkevisserstraat 124; sold.
A. Ravensbergen, Grote Steeg 7
(allen 1-4 R.I.); K. Schaap, Valken-
burgseweg 16 (Marn. I OVW LV,
Marine); D. van Duijn, T. Kpl. OV
W LV, Marine, Zeeweg 46..
Leiderdorp: korp. J. v. d. Brink,
Resedastraat 18; sold. A. A. de Haas,
Hoofdstraat 97; sold. Ie kl. A. B. v.
Winkel en sold. K. van Winkel,
beiden Dr. de Bruynestraat 19 (al
len 1—4 R.I.); C. Boot, O.v.G. II, 36
Hup VA, Hoekstein.
Noord wijk: Sergt. P. van Duin,
Pietemelweg 4b; sergt. J. F. Groe-
newoud, Voorstraat 115, sold. Ie kl.
H. Haasnoot, Vinkenlaan 12; korp.
P. E. Hegéman, Beeklaan 1; sold. Ie
kl. L. v. d. Linden, Egb. de Groot
straat 9; serg, C. v. d. Luyt, Katen-
blankweg 10; sold. J. Plug, School
straat 41 (allen I4 R.I.).
Oegstgeest: korp. H. Vermond,
Duivenvoordestraat 35 (1-4 R.I.);
sold. H. Vianen, Javastraat 14 (Co
L.G.T.).
Rijnsburg: korp. B. van Starken-
burg, Duikersweg 4 (1-4 R.I.).
Sassenheim: sold. Ie kl. W. J. van
Benten, Warmonderdam 31 (I4
R.I.).
Voorhout: sold. Ie kl. J. Marijt,
Boerhaavestraat 27 (1-4 R.I.); sold.
Ie kl. C. v. d. Tang, Rijnsburger weg
32 (idem).
Voorschoten: Sold. Ie kl. M. Bol,
Bijdorpstraat 20; sold. Ie kl. W. C.
van Brecht, Erasmusstraat 11; sold.
Ie kl. C. H. Karremans, Bijdorp
straat 50; sold. Ie kl. A. J. Lamboo,
korp. B. J. Lamboo en sold. Th. J.
Lamboo, allen Leidseweg 38; le luit.
A. L. Melai, Veurseweg 20; serg.
H. Moman, Stadwijkstraat 1; sold.
Ie kl. J. M. v. d. Vlekkert, Donk
laan 58; F. Vrolijk, S.M., Narcis-
straat 12 (allen I4 R.I.); korp. C.
G. de Bruijn, Bijdorpstr. 20 (Veld
post Bandoeng); kapt. R. A. Damsté
Leidseweg 181 (Tpn Det. HKAG);
F. K. Achtien, Narcisstr. 32 (Marn.
1 OVW LV, Marine).
Warmond: sold, le kl. A. J. v. d.
Kerkhof, Herenweg 49 a (1-4 R.I.).
Wassenaar: Sold, le kl. R. M. H.
Brandes, v. Zuilen v. Nijeveltstraat
155; korp. E. J. Hendriks, Klein
Hoefijzerlaan 4; le luit. C. van Hol
ten, Rijksstraatweg 364; sold. Ph. v.
Hoven, Herman Costerstr. 19; sergt.
W. A. van Keulen, Havenstraat 6;
sold. J. Knaap, Klein Hoefijzerlaan
6; serg. W. G. J. Koenen, Rijksstraat
weg'306a; sold, le kl. P. Burger,
Windlustweg 5 (allen 1-4 R.I.); kapt
J. C. Margadant, Hoge weg 18 (HK
AG) sold.-analyst A. E. Heusen,
Jonckerlaan 29 (Vaste Staf).
Zoeterwoude: korp. J. van Gerven,
Schenkelweg 12 (1-4 R.I.); sold, le
kl. J. J. v. d. Hoeven, Hoge Rijndijk
20 (ideirf); J. M. van der Lutobe,
Weipoortseweg 104 (T. Sgt. OVW
LV, Marine).
De gezonken „Coen"
wordt in stukken
geschoten
De firma Volkers uit Schiedam,
die reeds geruime tijd bezig is met de
opruimingswerkzaamheden van de
„J. P. Coen", die tijdens de oorlog
tussen de pieren van IJmuiden tot
zinken werd gebracht, zal nieuwe po
gingen gaan doen om het wrak te ver
wijderen.
De stroom, het wier en allerlei
technische moeilijkheden hebben
vroegere pogingen telkens weer te
niet gedaan.
Thans is men van plan het schip
met zandzuigers schoon te maken en
vervolgens een duiker naar beneden
te sturen, die wat men noemt „er
stukken af zal schieten". Wanneer dit
met behulp van springstoffen gelukt
is, hoopt men de resten van de Coen
per drijvende bak naar elders te kun
nen overbrengen.
Ruzie om „Vaderdag
Door de voorzitters van de Ned.
Kath. Bond van Drankslyters en van
de Ned. Kath. Bond van Sigarenwin
keliers is protest aangetekend tegen
de vaststelling van de „internationale
vaderdag" op Zondag 20 Juni.
Deze vaststelling geschiedde zonder
voorafgaand overleg met de organi
saties in ons land. Genoemde bonden
stellen zich op het standpunt, dat de
„vaderdag" een geschenkendag is en
dat daarbij in de allereerste plaats
drankslyters en sigarenwinkeliers be
lang hebben. In afwachting van een
landelijke regeling besloten bovenge
noemde bonden dan ook om evenals
in het verleden de le Zondag van Oc
tober als „vaderdag" te beschou
wen.
VLIEGTUIGEN OP DE WEG.
De laatste dagen landen er gere
geld Fireflyvliegtuigen op het vlieg
veld Ypenburg' bij Den Haag. Deze
vliegtuigen van de Marine Luchtvaart
Dienst zyn afkomstig van het vlieg
veld Valkenburg en bestemd voor het
nieuwe vliegdekschip, de „Karei
Doorman". Na de lhnding op Ypen
burg worden de vleugels van de
vliegtuigen opgeklapt en achter een
auto over de rijksweg Den Haag
Rotterdam naar de Rotterdamse ha
ven gebracht. Daar worden ze aan
boord van de „Karei Doorman" gehe
sen. Wanneer alle .vliegtuigen aan
boord zyn, en de marinemannen zich
op hun nieuw tehuis geheel hebben
geïnstalleerd, 7jal de „Karei Door
man" uitvaren voor een oefenreis
langs de Schotse kust, waar deklan-
dingsproeven zullen worden uitge
voerd.
SPELDEN-GELD.
Op Zondag 13 Juni a.s. organiseert
het Katholiek Thuisfront evenals ver
leden jaar, een landelijke speldjes
dag ten behoeve van het algemeen
Thuisfrontwerk. Aanbeveling in aller
belangstelling overbodig....
HYPOTHEKEN
voor alle andere zaken
°P ^et gebied van on-
roerende goederen
Bouw-en Makelaarsbedrijf
v.d. Drift
Ouda Vest 29 - Lelden
Telef. 20513
BEURSOVERZICHT
Van de kleine beweging die zich
Donderdag op de effectenbeurs te
Amsterdam in enkele fondsen ont
wikkelde, waardoor de markt nu en
dan een voorkomen van activiteit
kreeg, was gisteren gisteren vrijwel
niets meer overgebleven. De markt
was zeer stil en de belangstelling,
die zich Donderdag voor speciali
teiten als Algemene Exploratie Mij,
Aniem, en Indische Banken open
baarde, was zogoed als geheel ver
dwenen. Over het geheel genomen
was de markt prijshoudend.
De Amerikaanse markt v/as zeer
stil en was fractioneel slechts ver
anderd. De beleggingsmarkt was rus
tig. De Nederlandse staatspapieren
waren prijshoudend, maar zo goed als
onveranderd. En het hetzelfde kon
gezegd worden gezegd van de pand
brieven en de gemeentelijke en pro
vinciale obligatiën.
Prolongatie 2procent.
EEN ROMAN VAN HET WOUD
Paul Keiler
45)
„Juffrouw Isenloh en ik moeten u
dadelijk in zeer dringende aangele
genheid spreken. Komt u alstublieft
naar huis. Wij wachten in uw tuin.
Hubertus.''
Een stevig meisje vertrok als bode
en kwam na een half uur druipend
van zweet teruggedraafd. Zij bracht
als antwoord eveneens een notitie
blaadje mee.
„De dringendste aangelegenheid
is nu de gerste-oogst, aangezien het
vanavond weer gaat regenen. Laat
u zich door vrouw Schubert een kou
de bowl schenken. Zodra het regent
kom ik. Balthassar."
Naar het veld dus. Jammer van het
halve uur, dat we verloren hadden.
Reeds van verre hoorden we Balthas
sar' machtige commandostem. Hij zag
ons, doch kwam ons nog geen tien
stappen tegemoet en liet zich abso
luut niet storen. Ik ging naar hem
toe, en daar er arbeiders in de buurt
waren, fluisterde ik hem in het oor:
„Emil Bönisch is in de omgeving
opgedoken."
Hij keek me vertoijsterd aan en
trok me terzijde.
„U hebt waarschijnlijk een zonne
steek opgelopen?"
„Ik heb hem niet alleen gezien,
maar ook gesproken."
„Wat zoekt hij hier?"
„Dat weet ik niet Hij schrok ge
weldig, toen we elkaar ontmoetten
en toen ik hem aansprak, vluchtte
hij."
„Verdomd nog toe, en dat juist
terwijl ik met de gerst toezig ben.
Wat te doen? De oogst kan evenmin
uitstel lijden als die misdaad, Ik
blijf hier op het land en u gaat ogen
blikkelijk terug; u belt de politie op
en vertelt alles, wat u weet. begre
pen?"
„Jawel;; maar ik zou toch liever
hebben gezien..."
„Lieve koekjes bakken we niet. Ik
verzoek u geen moment meer te
wachten."
„Ik ga al."
Hij keerde zich weer naar zijn ar
beiders.
„Emil Bönisch,'' brulde hij, ik be
doel, ik wilde natuurlijk peggen,
Max Seidel, ga met de wagen meer
naar rechts."
Erica Isenloh en ik haastten ons
terug. De arbeiders keken ons
nieuwsgierig na en Balthassar raas
de en donderde om zijn noodlottige
vergissing te verdoezelen.
Nog voor we het dorp hadden be
reikt, kwam ons een ruiter achter
op gedraafd: Balthassar... op een
ongezadeld ploegpaard.
„,Ik telefoneer toch liever zelf.
Vogt moet toezicht houden bij de
gerst."
Daarop namen we plaats in de
tuin en overlegden.
„Zo, en wat moeten we nu het
eerst doen?" vroeg Balthassar.
„Het bos afzoeken," opperde Erica
Balthassar lacht.
„Heel goed! En misschien stuurt
de keizer wel twee legercorpsen
om één vierkante mijl van het bos
af te snuffelen."
De detective ontwaakte weer in
hem.
„De jóngen zal ergens moeten eten
en onder een dak willen slapen.
Weet u waar?"
„In de moerashut misschien?"
„Juist Daar alleen. Ergens anders
waagt hij zich niet. Het allerminst
in de houtzagerij. Hij is dus bij de
oude vrouw Krügel. Nog deze avond
zal ik dat roversnest uithalen. Tele
foneren doe ik niet; die lui uit de
stad krijgen hem toch niet te pak
ken. Ik rijd nu naar het veld terug
en u beiden hebt intussen niet an-
Bij het invallen der schemering
had de tweede krijgsraad plaats.,De
veldwachter was erby tegenwoordig
en ook de voorzanger. Erica mocht
er niet meer aan deel nemen.
„We zijn met z'n vieren, dat is
voldoende," zei Balthassar. „Ieder
van ons heeft een revolver bij zich
Om tien uur is het donker. We heb
ben nieuwe maan. We gaan niet door
het dorp maar over de berghelling.
Op flinke afstanden van elkaar.
Driehonderd meter van de moeras
hut, bij de boom waarvan de onder
wijzeres beweert, dat het onze enige
esp is, wachten we. Mijnheer Huber
tus bewaakt de voordeur, u, veld
wachter de twee ramen op het zui
den, en u, mijnheer de voorzanger,
de achterdeur en de trap naar de
hooizolder. Niemand mag ontsnappen
alleen in geval van nood wordt er
geschoten. Ik zelf ga het hol bin
nen."
„Ik zal met u piee naar binnen
gaan," zei ik.
„U zult gehoorzamen!" snauwde
hij me toe. „Bij de voordeur de wacht
houden, niemand naar buiten laten.
U, veldwachter, slentert nu het dorp
in, zodat het niet opvaüt, dat u hier
bent geweest. In de „Druiventros"
drinkt u twee glazen bier. Geen
druppel meer! Wij drieën gaan in
de tuin een spelletje skaat spelen,
zodat de mensen ons zien zitten."
Met het skaatspelen werd het niet
veel, Niemand was er met zijn ge
dachten bij. Balthassar schold aan
één stuk door op de onoplettendheid
der anderen en verloor zelf het
meeste.
De lucht was ondragelijk zwotf,
het muggentuig was irriterend op
dringerig.
„We krijgen vannacht zwaar
weer," zei Balthassar. „Maar dat is
goed. Met dergelijk weer moet hy
beslist een schuilplaats zoeken."
Kwart voor tien rommelde er een
verre donderslag. Even later kwam
de veldwachter naderbij geslopen.
Klokslag tien uur toraken we op.
Ik ging a?s derde. Deze ongewone
roversromantiek enerveerde me Mijn
pols sloeg snel en ik struikelde nog
al eens op het smalle donkere wolid-
pad. De weg over de berghelling naar
de moerashut is meer dan een uur
gaans; hy beschrijft een grote boog
naar het Oosten en gaat afwisselend
berg op, berg af.
De donder kwam nader; het vale
licht van 'n paar bliksemstralen
spookte door het donker van het
woud.
Om half tff begon het kletterend
te regenen. Een paar donderslagen
knalden door de lucht. Balthassar,
die de voorhoede van onze troep
vormde, wachtte 6p ons en zei:
„We kunnen nu wel bij elkaar
blijven; we komen nu geen sterve
ling meer tegen."
Ik was echt blij, weer by de ande
ren te zijn. Hoe luguber was dit
duistere onweerswoud. Het sidderde
en steunde er van storm en regen.
En wywij hadden geladen re
volvers bij. ons waren op mensen
jacht.
Langzaam en zwijgend zetten wij
onze tocht voort. Een paar malen
volgden b'iksem en donder vlak op
elkander.
„Raak!" zei Balthassar dan tel
kens.
Het zal even na half elf zyn ge
weest, toen een vaalrode gloed aan
de hemel opsteeg.
„Er is weer brand!" zei de voor
zanger
„Ergens voor ons!" riep de veld
wachter.
„Ergens voor ons! Ergens voor
ons!"
„Dat kan alleen de moerashut
zyn!"
„Vooruit!" hijgde Balthassar,
„vooruit! Anders komen we te laat!"
(Wordt vervolgd)
