Hubertiis Minister Witteman praatte met „financiën" Prins Bernhard danst op een boerenbruiloft Een zwarte dag voor de Colorado-kevers VRIJDAG II JUNI 1948 DE LEIDSE COURANT PAGINA 2 TWEEDE KAMER Enige verbeteringen in de Pensioen regeling aanvaard De Tweede Kamer heeft gister middag de heer Hoogcarspel (C.P. N.) verlof verleend tot het richten van vragen over het feit, dat in vele gemeenten van ons land de burge meesters van die gemeenten bepaal de groepen de gelegenheid tot het houden van bijeenkomsten met de kiezers onmogelijk maken door zalen en andere gelegenheden voof derge lijke bijeenkomsten te weigeren. De interpellatie zal op een nader te be palen dag gehouden worden. COMMUNISTISCHE WETHOUDERS Vervolgens is voortgezet de behan deling van het wetsontwerp tot aan vulling van de Provinciale Wet eil de Gemeentewet; tussentijds ontslag van leden der Gedeputeerde Staten en van wethouders. De heer. Haken (CPN) verklaarde er zich vierkant tegen. i De heer Korthals (WD), die het ontwerp gelegenheidswetgeving vond, vreesde, dat de aantrekkelijkheid van de wethoudersfunctie zeer zal verminderen. De heer - Steinmetz (K. V.P.) meende, dat hier niet van ge legenheidswetgeving gesproken mag worden. Hij verklaarde zich voor ongewijzigde aanvaarding. De heer van Dis (S.G.) had zeer ernstige be zwaren; de bepalingen hebben z.i. 'n te algeipeen karakter. Hij diende een amendement in om de bij deze wet betrokkenen een behoorlijke rechts positie te verschaffen i.v.b. met de situatie, waarin zij ambtelijk verke ren op het moment, dat het vonnis over nen wordt uitgesproken. De heer Joekes (Arb.) wees er o.a. op, dat men de ogen open moet hou den voor het gevaar, dat het tussen tijds ontslag gehanteerd kan wor den in gevallen, dat het niet ge grond is. Vandaar het amendement- Scheps, om de nodige waarborgen vast te leggen. De Minister van Binnenlandse za ken, de heer Witteman, zeide Ijet be zwaar, dat het voorstel ondemocra tisch zou zijn, niet te begrijpen. Het' is juist democratisch, misschien te democratisch.. Dat het een stukge legenheidswetgeving zou .zijn kon hij niet of nauwelijks begrijpen. De wet is niet bedoeld voor één jaar of voor één gelegenheid. Ze is van blijvende aard. Iïet is geen anti-communisten- wet. Een bezwaar* dat hij niet on derschreef is, dat de wet te eenvou dig van conceptie is. Naar zijn oor deelt hoort 'n omschrijving van „ver trouwen" in de wet niet thuis. Dat er misbruik van de wet gemaakt zal Radio ZATERDAG. HILVERSUM I, 301 meter. 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 8.00 Nieuws. 8.18 Morgenklanken. 9.15 Composities van Jos Jongen. 10.00 Morgenwijding, ds. F. Oort, Ned. Herv. pred. te Naarden. 10.20 Feuille ton. 10.55 Zang. 12.00 Salonorkest. 12.30 Weerpraatje. 12.33 Lichte mu ziek. 13.00 Ned. Strijdkr. 13.30-Orgel- spel. 14.00 Het Ned. lied. 14.15 Vau deville-Orkest. 15.15 Nieuws van -de platenmarkt. 15.45 The Honolulu Birds. 16.15 Amateurs. 17.15 Volks concert. 18.00 Nieuws. 18.30 Ned. Strijdkr. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Vragen en wensen in verbarfd met Amsterdam. 19.45 Voor de Ne derlanders in Duitsland. 20.00 Nieuws. 20.15 Bont programma. 21.30 Vindo- bona-Schammel'n. 22.00 D? Bronzen Fles. 22.30 The Ramblers. 23.00 Nieuws. 23.15 'Orgel. 23.35 Gram.pL HILVERSUM II, 301 meter. 7.00 Nieuws. 7.15 Gr.pl. 8.00 Nieuws. 8.15 Gr.pl. 9.00 Voor de vrouw. 9.30 Waterstanden. 10.00 Kleuterprogr. 10.15 Opera-progr. 11.00 Ziekenbe zoek. 11.45 Schoolradio. 12.30 Weer- overzicht. 12.33 Klaas van Beeck. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 14.10 „Elck wat Wils". 15.15 Tom Hart- velt. 16.00 Old songs of England. 16.20 De vliegende Hollander. 17.00 De Wigwam .18.00 Volksliederenkwartet. 18.30 Daviscuptenniswedstrijd. 18.40 „Spineuza". 19.00 Nieuws. 19.15 De Raaff—Schutte. 20.00 Nieuws. 20.05 De gewone man. 20.12 Merjdelssohn. 20.50 Klein orTcest. 21.25 Pluvier knapt het op. 22.00 Omreeporkest. 23.00 Nieuws.- 23.15 Concertgebouworkest. kunnen worden kan z.i. geen reden zijn haar niet in te voeren. Voor het amendement-Scheps verklaarde spr. veel te voelen, voor het stellen van een termijn aan de wet echter ge voelde h(j zeer weinig. BEHANDELING GESCHORST. Na re- en dupliek kwamen de arti kelen en amendementen aan de or de. De heer Scheps (Arb.) lichtte een amendement toe, beogende in de wet te waarborgen, dat een voorstel tot ontslag tenminste acht dagen te voren aan de leden van Provinciale Staten wordt toegezonden, teneinde te verzekeren, dat de leden tijdig kerr nis krijgen van de behandeling van een dergelijk besluit.r Verder beoogt het amendement voor zoveel moge lijk te waarborgen, dat een besluit tot ontslag slechts' zal plaats hebben in de gevallen, waarin de bezwaren tegen een ambtsdrager zo overwe gend zijn, dat er aanleiding is tot tussentijds ontslag over te gaan. De heer Algera (A.R.) verdedig de een sub-amendement om in het door de heer Scheps voorgestelde nieuwe artikel met waarborgen, te doen uitkomen, dat het lid vap Ge deputeerde Staten „op grond van re- volutionnaire gezindheid" het ver trouwen van de Staten heeft opge houden te bezitten. t)e heer Krol (C.H.) lichtte een amendement toe ten doel hebbende buiten twijfel te stellen, dat bij tus sentijds ontslag aanspraken op wachtgeld en pensioen blijven be staan. De minister gaf te kennen, dat het amendement-Scheps door de rege ring kan worden overgenomen. Hij verklaarde zich echter tegen het sub amendement. Het sub-amendement werd in stem ming gebracht. Daar de stemmen staakten (3636) werden de beraad slagingen geschorst tot morgen. DE PENSIOENWET. Daarop is de beraadslaging over de wijziging der pensioenwet hervat. De minister deelde mede, dat het overleg, dat hij met zijn ambtege- noot van financiën heeft gepleegd tot het resultaat heeft geleid, dat op enkele punten aan geuite verlangens kan worden tegemoet gekomen. Uit zicht op uitgesteld pensioen van voor 1922 gepensionneerden is thans aan vaardbaar. Eveneens is aanvaardbaar uitbreiding fan deelgerechtigdheid in het gezinspensioen door verhoging van 4500 tot 5000, doch zonder verhoging van het percentage. Een weduwe zonder kinderen kan nu ko men tot ƒ2200, een weduwe met vier kinderen tot 4000. Voorts ver klaarde de minister aanvaardbaar uitbreiding van het eigen pensioen, echter niet tot 5000, doch tot 4800. Nadat enige afgevaardigden zich over de nadere toezegging van de minister hadden uitgesproken, werd izonder hoofdelijke stemming de mo tie-van Sleen aanvaard. Deze luidt: „De Kamer, van oordeel, dat het on billijk moet worden ^bacht, dat voor de voorlopig gepensionneerden niet zal gelden, dat een bepaald percen tage van genoten inkomsten buiten beschouwing blijft, dringt er bjj de regering op aan artikel 14 van het reglement op de voorlopige pension nering op korte termijn in overeen stemming te brengen met het gewij zigde tweede lid van art. 67 der pensioenwet 1922". Daarna is de Kamer verdaagd tot hedenmiddag. Vragen ii^de Tweede Kamer De vrijlating van de „Kriminal- direktor" der Sicherheitspolizei Het Tweede Kamerlid, de heer Goedhart, zal hedenmiddag te kwart voor vier in de vergadering der Tweede Kamer vragen stellen aan de Minister-President en de Minister van Justitie. Deze vragen luiden: 1. Is het juist, dat de „Kriminaldi- rektor der Sicherheitspolizei" Schreie- der, dia in de bezettingsjaren een rol speelde in het sindsdien berucht ge worden England-spiel, op bevel van de procureur-fiscaal bij het Bijzonder Gerechtshof te 's-Gravenhage op 7 Juni j.l. in vrijheid is gesteld, daar' van door hem gepleegde oorlogsmis drijven .niet gebleken zou zijn? 2. Moet op grond van de commen taar. die van de zijde der* justitie in verband met deze aangelegenheid aan het A.N.P. verstrekt werd, aangeno men worden, dat:' a. Scheiieder de uit Engeland hier neergelaten parachutisten niet in vier categorieën heeft verdeeld, t.w.: 1. Degenen, die zonder be zwaar terstond doodgeschoten kon den worden; 2. Degenen, die nog enig belang voor het „England- spiel" hadden, maar niettemin ge dood mochten worden. 3. Degenen, die vóór het „Engla^-spiel" van waarde waren, zodat zij voorlopig' niet voor executie in aanmerking kwanten, en 4. Degenen, die zo voortreffelijk met de Duitse con- tra-spiónnage samenwerkten, dat hun leven gespaard moest worden? b. Schreieder op geen enkele wijze betrokken is geweest bij de dood van enige uit Engeland hier gekomen agenten, die na hun ont snapping uit Haaren opnieuw gear resteerd en daarna in hun cel ver moord werden? c. Schreieder niet medeverant woordelijk gesteld wordt voor de als „wapen-dropping" te Helvoirt opgezette hinderlaag, ten gevolge van welke provocatie verscheidene Nederlandse jonge mannen de dood ingejaagd zijn? d. Schreiieder niét zelf voor de revolver gezorgd heeft, waarmede de N.S.B.-er Reydon door mannen van de verzetsbeweging uit de weg geruimd werd? 3. Indien het inderdaad juridisch onmogelijk mocht zijn om de vrijge laten „Kriminal-direktoi;" op grond van oorlogsmisdrijven te vervolgen, achten de ministers het dan op zijn plaats, dat Schreieders invrijheidstel ling gepaard gaat met een toelichting van de zijde der justitie, waarjn dezë Duitser, die zo nauw betrokken is ge weest bij een onafzienbare reeks van tragedies die de vijand in de oorlogs jaren over de beste zonen van ons volk heeft gebracht, een „zeer knap en correct politie-ambtenaar" wordt genoemd? 4. Weten de ministers overigens, dat de vele'bijzonderheden, die lang zamerhand over het „England-spiel" zijn uitgelekt, in brede kring grote beroering hebben verwekt, daar nu wel is1 vast komen te staan, dat door deze Duitse machinatie tientallen ge dropte agenten en een zeer groot aantal Nederlandse verzetslieden in de cel en voor het executiepeleton zijn gekomen, terwijl hierdoor even eens grote hoeveelheden wapens, die de Nederlandse verzetsbeweging zo dringend nodig had, in handen van de vijand zijn gevallen," en kunnen zij mededelen, wat thans gedaan wordt of reeds gedaan is om de achtergron den van dit drama bloot te leggen? 5. Bestaat zekerheid, dat: a) De vrijlating van de „Krimi- nal-Direktor" Schreieder het on derzoek naar het „Engeland-spiel" niet zal vertroebelen of belemme ren? b) Schreieder ter beschikking blijft van de instanties, die zich met het onderzoek naar het „Eng land-spiel" bezighouden, met name van de parlementaire enquête-com missie? PRIJZEN HUISHOUDELIJK AARDEWERK. In de Staatscourant van 9 Juni is verschenen de prij zenbeschikking huishoudelijk aardewerk 1948. Hierin staat o.a. dat de hoogst toelaatbare prijs voor een effen kleurig ontbijt bord 65 ct. bedraagt, gedecoreerd of meer-kleurig 80 ct. Vobr platte en diepe borden zijn de prijzen op 70 ct. en op 85 ct., indien meer-kleurig. Voor een effenkleurige nestschaal met een inhoud van 20 cl. is de prijs 30 ct., met een inhoud van 300 cl. 2.05. De prijzen voor een theepot variëren al naar gelang inhoud en kleur van 2.15 tot 4.40. De hoogste prijs voor een theekop met oor en schotel is 1.De maxi mumprijs voor een zgn. herenkop met schotel is vastgesteld op 1.15. „Alsof ie een lid van de familie was" EEN WALS voor de bruidegom en een voor de Prins". Deze uitroep weerklonk gisteravond in de grote deel van de boerderij van de heer Veltkamp bij Lochem, wiens zoon Hendrik Jan gisteren in de echt werd verbonden met Jantje Tuiters Exel. Het doel van Prins Bernhards drie-daags bezoek aan de Achterhoek en de Lijmers was een beter inzicht te krijgen in de" daar heersende verhoudingen en een inniger contact op te nemen met de bevolking. En kon er voor dit laatste een betere gele genheid bestaan dan een echte Achterhoekse bruiloft? Veertien dagen was het huwelijk uitgesteld om de Prins toch maar van dit grootse feest getuige te doen zijn. Geen wonder dan ook, dat op de boerderij een gespannen stemming heerste. Honderd vijftig families, die allen vele zielen omvatten, waren opeen gedrongen op erf en in deel en wacht ten de komst van de Prins al hos sende en zingende af. Het verblijf van Prins Bernhard op boer Velt- kamps boerderij zal in de annalen van dit geslacht ingaan. Het was dan ook geen kleinigheid. Een aankomst naar goed Achter hoeks gebruik .met voor de Prins „een glaasje sterk en een glaasje zeut", dié de koninklijke gast deel de met zijn begeleider, de Commis saris van de Koningin in Gelderland, jhr. dr. C. G. C. Quarles van Ufford. En dan omstuwd door de honderden boeren en boerinnen naar de feeste lijk versierde deel, waar aan het ein de een boerenstrjjkje zijn best doet hoorbaar te blijven boven het lawaai in de deel uit. Natuurlijk volgt dan een kijkje in de „broedskamer" en een naar de vele geschenken, die hét jonge boe- renpaar ten deel zijn gevallen. De Prins vertelt dan, dat hij zo juist Prinses Juliana aan de telefoon heeft gehad. „Ook mijn vrouw ver zoekt mij u van harte geluk te wen sen". En clan behoort de Prins niet lan ger alleen aan zijn gastvrouwe en gastheer. Naar de deel gaat het, waar de honderden opeengepakt staan. Met moeite wordt er een kring gemaakt en dan begint „het in het lint draaien", een oud gebruik, waarbij de bruid en bruidegom al dansende in serpentine worden gewikkeld, waar mede de verbondenheid tussen man en vrouw wordt gesymboliseerd. VeiVolgens moet het jonge paar op stoelen plaats nemen en te midden van de massa worden zij rondgedra gen, terwijl de muziek moeilijk te definiëren wijsjes ten gehore brengt. En dan plotseling, voor men er erg In heeft, ziet men de Prins eveneens op een stoel gezeten boven de me nigte zweven. Minuten Jang, gedra gen door tientallen armen, balanceert hij, de sigaar in de mond, boven de boeren en onder het dak van de deel. Steeds sneller gaat het in de rondte, steeds luider speelt de muziek, steeds groter wordt het enthousiasme van de Lochemers. Het „Leve de Prins" is niet van de lucht. En als Prins Bernhard eindelijk weer op de begane grond staat weer klinkt uit een forse mannenkeel de roep: „Een wals voor de Buidegom en een voor de Prins". Hendrik Jan walst tussen de hon derden met zijn bruid en de Prins kijkt toe, maar dan breekt zijn beurt Even grijpt hij quasi verlegen naar het hoofd, doch het volgend ogen blik zwiert Prins Bernhard over de ruwe bodem van de deel te midden van de Lochemer boeren met een stralende Jantje Tuiters Exel. Iedereen voelt het. Den Haag en Amsterdam mogen de Prins vele ma len binnen haar muren hebben ge herbergd, Soestdijk moge zijn woon plaats zijn, een dag als gisteren heeft EEN JONGE BRUUT. Zeventien jaar telde de landbou wersknecht Geert Gerrits uit Weyers- wold (Coevorden) toen hij zich bij de landwacht aansloot. Ondanks die jeugdige leeftijd heeft hij in de omstreken van Coevorden, in de Z.- O.-hoek van Drenthe een bijzonder slechte reputatie verworven bij zijn optreden tijdens huiszoekingen, arres taties en patrouilletochten. Deze jonge blaag ontzag zich niet zijn arrestanten te mishandelen en velen, die dit aan den lijve onder vonden hadden deden hierover Don derdag op de zitting van het Asser Bijzonder Gerechtshof een boekje open. Het Hof veroordeelde Gerrits tot een gevangenisstraf van 9 jaar met aftrek en ontzetting uit beide kiesrechten. nog geen stad in Nederland beleefd. De Prins te midden van de boeren en boerinnen. „Alsof ie een lid van de familie was" zegt een der Velt- kamps. Ten afscheid allemaal op de kiek! „Ik vond het heerlijk bij jullie te mogen zijn", zegt Prins Bernhard, als hij omstuwd door de bruiloftgangers de deel om tien uur verlaat. Maar voor hij in zijn Cadillac stapt, die op ieder, die niet zou. willen geloven, dat het erf is geparkeerd, vinden de Velt- kamps, dat nu hèt ogenblik is êange- broken voor een familiefoto. Drie geslachten Veltkamps moeten op de kiek met de Prins. Die foto zal een onlóochenbaar bewijs zijn voor een ieder, die niet zou willen geloven, dat de Prins in hoogst eigen persoon boe renbruiloft heeft gevierd bij Jan Hen drik en Jantje Veltkamp. Het duurt een volle vijf minuten voor de 78-ja- rige Opa Veltkamp uit de menigte is opgevist en dan flitst het blitzlicht en staan de Veltkamps met hun Prins op de plaat. Nogmaals bedankt de Prins voor de onvergetelijke avond en dan ver dwijnt hij weer over het zandwegge tje in snelle vaart. WEERSVERWACHTING HETZELFDE WEERTYPE Droog weer behoudens een kans op enkele verspreide orf- weersbuien, voornamelijk in het Zuiden en Oosten van het land Overdag zonnig en behalve langs de Waddenzee warm weer Zwakke tot matige wind uit Oostelijk richtingen, doch in de namiddag op enkele plaatsen invallen van een koelere zee wind. GEMEENTEWERKMAN UIT HAARLEM VERDWENEN. Op 7 Juni j.l. vertrok de Haarlem se gemeentewerkman P. C. van der Meyden voor het verrichten van werkzaamheden, het plaatsen van nieuwe electrische meters, met een Ford-auto. Hij werd voor het laatst gezien te Amsterdam omstreeks drie uur des middags. Een ongeluk wordt gevreesd. Torpedo door zomerhitte ontploft? Naar „Trouw" verneemt is de mo gelijkheid niet uitgesloten, dat de ex plosie op Schaarsbergen, waarbij vijf manschappen van de hulpverlenings dienst om het leven kwamen, te wij ten is aan gasontwikkeling. De in vloed der zonnestralen op de lucht- torpedo zou namelijk een dergelijke ontwikkeling' veroorzaakt hebben, waardoor het wapen, bij het verdere transport naar de munitieruimten, explodeerde. De torpedo, die een ge wicht had van 4000 Engelse ponden, was afkomstig uit de omgeving van Oldebroek. Aanvankelijk had men haar daar willen „invriezen". Hier van heeft men moeten afzien. Het projectiel is toen, na verwijdering' van het ontstekingsmechanisme, ver voerd naar de bunker te Schaarsber gen. De torpedo, die Maandagavond was overgebracht, was tijdelijk bui ten de bunkèr neergelegd. Aanval over de gehele linie afgeslagen De Coloradokever-invasie aan onze kusten moet wel de grootste kever-in vasie genoemd worden, die wij tot nu toe hebben ifieégemaakt, naar het Mi nisterie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening ons meedeelt. Ons land staat hierbij niet alleen. Ook aan de kusten van Engeland zijn grote hoeveelheden coloradokevers aange spoeld, terwijl België en Frankrijk eveneens aangespoelde kevers signa leerden. Reeds thans kan gezegd worden, dat het grootste gevaar geweken is en dat, dank zij de ontplooide activiteit van de schooljeugd, in de eerste linie veel onheil is voorkomen. De school jeugd heeft zich dapper geweerd en heeft vol enthousiasme de gevangen kevers afgeleverd aan de politie of ambtenaren van de plantenziekten- kundigen diénst, die de kevers met benzine of petroleum overgoten en verbranden, dan wel in kokende olie aan hun eind lieten komen. Het zoeken van kevers door de jeugd op het strand moet van grote waarde geacht worden, temeer daar chemische bestrijding op het strand niet uitvoerbaar is. Vlammenwerpers bestrijken slechts een smalle strook, terwijl voor bestrijding met giftige middelen de kevers te veel verscholen zitten tussen zand en aangespoeld zeewier, e.d. Toch zal het wel voor gekomen zijn, dat enkele schoolkin deren of andere helpers enige leven de kevers in een luciferdoosje mee naar huis genomen hebben. Hoewel deze daad volkomen begrijpelijk is. Hoe gemakkelijk kan een op derge lijke wijze meegenomen, kever ont snappen. Het parool is dan ook: ver nietig de kever ter plaatse! Ouders, wier kinderen met kevers thuiskomen zijn verplicht deze kevers te doden, b.v. door ze plat te trappen. Er zullen er wel ontsnapt zijn. Ondanks de activiteit in de eerste linie is het onvermijdelijk, dat een aantal kevers aan de speurende ogen van politie en schoolkinderen ont snapt is en het land in gevlogen is. Hier vinden zij evenwel een tweede barrière op hun weg in de vorm van de algemene voorzorgen, die de land en tuinbouw overeenkomstig de voor schriften van de plantenziektenkundi- ge dienst te Wageningen heeft geno men. In de provincies Noord- en Zuid- Holland eindigde de verplichte spuit- periode zoals wij reeds meldden, juist 9 Juni, de dag, waarop de colorado kever-invasie plaats had. De tuinders zullen er nu ongetwijfeld nog een schepje op doen. Zodra de kevers op de tuinderijen neerstrijken en het aardappelgewas opzoeken zullen zij door het in de afgelopen spuitperiode gespoten vergif verdelgd worden. Ge vaar, dat de kevers in leven blijven wanneer zij neerstrijken op een ter rein met b.v. groenten, dat niet be spoten is, bestaat er niet, aangezien - de kever alleen van het aardappel loof vreet- en al dit loof is met be strijdingsmiddelen bespoten. Mocht onverhoopt nog een kever in leven blijven dan is er nog altijd de tuin der, die hem, onmiddellijk nadat hij zijn aanwezigheid heeft geconstateerd, te lijf gaat en hem zal verdelgen, al dus de Minister van LandbouW. De plantenziektenkundige dienst is uitermate tevreden over het verloop van de „afweerslag" en vertrouwt, dat de activiteit van de strandbezoe- kers in het verdelgen van de kevers niet zal verslappen nu de grootste in vasie-golf achter de rug is. De ko mende dagen is oplettendheid nog geboden, omdat niet te voorzien is of nog meer kevers zullen aanspoelen. Jeugd de lucht in! Tenslotte kan nog worden medege deeld, dat het K.L.M.-werkkledingbe- drijf „Ehco" te Haaksbergen besloten heeft, gezien de enorme medewerking van de scholen, het aantal uitgeloof de gratis vluchten SchipholTwente met bezichtiging van het bedrijf te verhogen tot tien. Deze 10 gratis vluchten zullen wor den verloot onder' die scholen, wier leerlingen aan de verdelging van de colorado-kever hebben deelgenomen. Dit geldt niet alleen voor de scho len tussen Hoek van Holland en Zandvoort, doch ook voor die in Zee land en eventueel andere plaatsen, wéar de schooljeugd actief is opge treden. Het aanwijzen van de winnende scholen zal geschieden door het Mi nisterie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening. De schoolhoof den van de winnende scholen zullen zelf kunnen bepalen wie van hun leerlingen het meest actief is geweest en voor een prijs in aanmerking komt. EEN ROMAN VAN HET WOUD Paul Keiler 44) Ze rent nog wel geagiteerd aoor erf en tuin op en neer om alle mo gelijke voorwerpen, die buiten liggen tegen de regen te beschermen; maar zodra vallen de eerste druppels, of ze is binnen, slaat.de handen in el kaar en schreeuwt „Wat'n weer! Wat 'n weer!" Voor de bliksem schrikt ze niet zo overmatig. Maar voor de donder! Dan draait ze haar schort om haar hoofd en maakt buigingen ongeveer tot de grond. Ik heb geprobeerd, die angst van vrouw Stur$ voor het onweer wat te matigen. „Vrouw Sturz," heb ik gezegd, „van elk kwart millioen mensen dat er-in Duitsland sterft, komt er maar één door de bliksem aan z'n end dat wijzen de statistieken uit; begrijpt u, dat is nauwkeurig berekend!'' „Maar dat is verschrikkelijk!" riep het mens uit; „dat is verschrikke lijk!" Het was volmaakt vergeefs, haar van een onweer duidelijk te maken, haar te bewijzen, dat influenza honderdmaal gevaarlijker is, zij bleef erbij: het dondert en dat is ontzettend! Balthassar zwierf tijdens het on weer door het dorp, Hij. droeg dan een langen gummie jas met kap. „Ja, ziet u," zei hij me eens, „die gummiejas heeft me eens iemand in de stad, toen ik toevallig niet meer helemaal nuchter was, voor 'n grof sommetje aangesmeerd. Moet de jas nu het hele jaar door in de kast hangen, verschrompelen, en scheu ren krijgen? Als ik ze bij regenweer op het land aantrek, lachen de men sen me uit. Zie je, daarom gebruik, ik ze maar als onweersjas. Nietwaar: gumriimi isoleert. Er kan me in d;e jas dus niets gebeuren.'1 Hij Jachte. „Ja, en ziet u, als het eens ergens inslaat uw berekening v^n één persoon op het kwart millioen komt misschien uit voor heel Duitsland, maar zeker niet procentsgewijze voor ons wouddal als het hier dus eens ergens inslaat, dan ben je di rect bij de hand en kun je ingrij pen." Vorige week Dinsdag weer bla kende zonneschijn. Ik was tot 's mid dags zes uur in het woud geweest; er hing zo'n vochtige warmte, en de vliegenplaag was zo hinderlijk, dat ik niets van het „koele lommer" ge waar werd, dat de dichters tijdens „de hete zomertijd'' zo bijzonder prijzen. De lucht stond tussen de bo- jpen als de vuurhitte tussen de wan den van een bak-oven. Ik ben altijd blij, als ik op het open veld kom, Daar was wel geen schaduw, maar er hangt toch een vrije, enigszins bewogen lucht. Vader woud heeft gedurende de zomer geen koel hart. Ik Héb nog zeven keer bij het oogs ten geholpen, de achtste maal werd ik afgewezen.Hoffelijk en glim lachend, maar toch enigszins .be schamend. De mensen vertrouwen noch mijn spieren noch mijn uit houdingsvermogen, noch mijn han digheid. Een boer zei me ronduit: „Alle respect voor uw goede wil, mijnheer Hubertus, die doet 'n mens echt plezier. Maar van landarbeid hebt u geen verstand. En dan, als u meehelpt staan de knechten en meiden te gapen en domme grap pen te maken en dat houdt meer op dan dat het voordeel oplevert." Sedert deze uitspraak -luier ik weer met een gerust geweten. Vorige Dinsdag had ik een grote, tocht gemaakt en na uren ronddo len was ik weer op de terugweg. Ik naderde de hut bij het moeras van de bergzijde. Ik teerde van de pro viand in mijn rugzak. Laat in de middag strekte ik mij uit op een open plek' Zoals vrouw Sturz schrik heeft voor onweer, zo heb ik een bijna ziekelijke angst voor adders. Vóór ik in het bos op de grond ga liggen, klop ik eerst met een stok ae hele aardbodem niets zo ontzet tends, niets waarvan ik lichamelijk en psychisch zo'n afkeer heb, als zo'n slag. Mpe en afgemat lag ik tussen de heidestruiken. Wilde bijen zoemden hun hete honing liederen. Een ge voel van grote eenzaamheid over meesterde mij, en ik had er spijt van, dat ik mijn honden niet had meegenomen. Ik had kunnen door lopen en begrijp thans nog niet wat mij toen eigenlijk zo lange tijd aan die eenzame plek, waar ik ze^fs geen uitzicht had, gebonden hield. Ik lag er meer dan een uur. Plotseling kraakte en ritselde het achter me. Mijn oude angst voor slangen ontwaakte onmiddellijk, ik sprong overeind en keerde me om. Ik stiet een kreet uit. Voor mij stond Emil Bönisch. De voortvluchtige. Hij schrok hevig als ik. We ver bleekten beiden, stotterden en sta melden. „Emil Bönisch... waar... komt u" Hij slaakte een kreet en balde zijn vuisten, „U mag niet-weten, dat ik hier ben... u mag het tegen nie mand zeggen!... ik waarschuw u, als u. Hij keerde zich om. „Emil, Wijf... spreek'met mij!" „Neen! Neen! Neen!" Wild stootte hij dat uit en rende toen weg. Ik probeerde hem te vol gen, maar hij was spoorloos verdwe nen. Ik voelde me ijskoud worden. „Waar... waar is mijn hoed?" Ik duizelde, terwijl ik zo tegen me zelf sprak. Ik vond m'n hoed 'en be reikte eindelijk de hoofdweg. Daar begon ik te lopen alsof ik acntervolgd werd, alsof een moordenaar me op de hielen zat. Weldra was ik bij de moerashut. Ik schrok er van als van een rovershol. Het heksengezicht van de oude vrouw Krügel verscheen voor het raam en verdween weer on middellijk. De weg naar het dorp legde ik grotendeels op een draf af. Ik moest iemand spreken. Wie? Balthassar was ergens op he't land. Dus snelde ik naar de school. Ik smeekte Erica Isenloh, mij een eind- weegs te vergezellen, daar ik haar iets te vertellen had. Dit meisje was in werkelijkheid reeds mijn levens gezellin; ik had de dringende be hoefte haar van al mijn belangerij- kere ervaringen mededeling te doen. „Hebt u hem werkelijk gezien?" vroeg ze verschrikt. „Ik heb hem zelfs gesproken. Het was ontzettend, omdat het zo on verwachts gebeurde." „U ziet bleek ondanks de warmte. We moeten over het geval naden ken." „Zeg eens, Erica, waarom zwerft hij hier plotseling rond?" „Uit heimwee of..." „Of?" „Omdat zijn misdaad hem hier heen drijft." „Of om beide redenen." „Ja wij moeten het Balthassar mel den. Emil Bönisch' aanhouding is verzocht. Eindelijk komt er dan licht in deze zaak. We moeten het ook doen om wille van de oude Krüge.1." Wij begaven ons naar het landgoed en vernamen, dat Balthassar op het gersteveld was. Vrouw Schubert, de huishoudster, was beleefd genoeg om ons uit te nodigen, in de tuin plaats te nemen; zij zou dadelijk een boodschap naar mijnheer Balthassar sturen. Op een blaadje van een notitie boekje schreef ik: (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 2