S)e £cid6e(Eoii^cmt
ÉS
Nederland zwicht niet voor
druk
Verkeersbelemmering in de
berlijnse zone
Aan de Palestijnse fronten
heerst rust
1
Rondom het huwelijk van
ex-koning Michaël
DE HOUDING VAN DE H. STOEL
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. WÏLMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 11 JUNI 1948
39ste JAARGANG
De H. Stoel en het
huwelijk van Prinses
Anna van Bourbon
Bar. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w„ 11.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert- 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Scherpe rede van v. Kleffens in de
Veiligheidsraad
IN DE GISTEREN gehouden bijeenkomst van de Veiligheidsraad heeft
de Nederlandse afgevaardigde, mr. E. N. van Kleffens, naar aanleiding
van een redevoering van de republikeinse gedelegeerde Palar verklaard,
dat sommige blijkbaar een debat in de Raad uitsluitend gebruiken om
druk op de Nederlandse regering uit te oefenen, Nederland is echter geen
natie, die bereid is voor druk te zwichteij, aldus mr. Van Kleffens. Het
geschil in Indonesië wordt door onderhandelingen geregeld en bespre
kingen „over incidentele kwesties van ondergeschikt belang" kunnen aan
de sfeer bij deze besprekingen sléchts afbreuk doen.
Belangrijke
ontwikkelingen' op tri
Palar somde in zijn rede, die aan
de toespraak van mr. Van Kleffens
voorafging, enige recente v gebeurte
nissen op, die, naar Kij zeide, in de
republiek wantrouwen hebben ge
wekt, zoals het instellen door de Ne
derlanders van de z.g. voorlopige fe
derale regering voor Indonesië op 9
Maart, het Nederlandse verbod tot
het houden van een congres van met
de Republiek sympathiserende Indo
nesiërs in dooii de Nederlanders be
zet gebied en de volksstemming op
Madoera. Hij beschuldigde de Neder
landers eveneens van schending van
het recht van vergadering en de pers
vrijheid.
Mr. Van Kleffens deed een beroep
op de Veiligheidsraad om niet door de
wijze van gedachtenwisseling, als door
Palar geïntroduceerd, in de onder
handelingen, die thans in Indië wor
den gevoerd, een storend element té
brengen. Volgens mr. Van Kleffens
krijgt men de indruk, dat sommige
der republikeinse leiders nog steeds
dromen over de grondvesting van een
eenheidsstaat in Indonesië onder re
publikeinse leiding. Met hun ver
stand hebben zij het denkbeeld van
de federale staat aanvaard, doch deze
ïeeft niet in hun harten: De Neder
landse afgevaardigde weerlegde ver
volgens de door Palar naar voren ge
brachte punten.
In het geval van Madoera hebben
wij juist gehandeld en daar zijn wij
trots op. Te Bandoeng kon men vrije
lijk tot besluiten komen.
De Raad besloot ten slotte de be
sprekingen te verdagen tot 17 Juni.
Klein legertje voor
de Uno
Trygve Lie heeft de vorming van
een vrijwilligersleger gevraagd, om
de beslissingen van de Veiligheids
raad kracht bij te zetten, in afwach
ting van een leger van de Uno. Zelfs
een kleine legermacht zou voldoende
zijn, omdat men weet, dat de Uno er
achter staan, zegt Trygve Lie.
Er wordt vermoed, dat Lie man
nen in verscheidene landen zou wil-
achter staat, zegt Trygve Lie.
UNO worden betaald.
Zal de Franse
regering het halen?
Politieke waarnemers voorspellen,
dat de Franse regering een kleine
maar veilige meerderheid in de Na
tionale Vergadering zal verkrijgen
voor de zes Westelijke mogendheden,
die te Londen werden opgesteld. Het
debat begint heden.
De vrees^dat de regering zou val
len wegens de oppositie van de com
munisten en M.R.P., maakt thans
plaats voor de mening, dat de rége-
ring met een meerderheid van vijf
tien tot vijf-en-twintig stemmen de
overwinning zal behalen. De voor
naamste punten, die oppositie tegen
de overeenkomst verwekt, zijn: het
ontbreken van een militaire garantie
en het besluit om een West' Duitse
staat te stichten.
De Russische
troepen
in Noord-Korea
Radio Moskou heeft Donderdag
avond een officieel communiqué van
het Russische militaire bestuur in
Noord-Korea bekend gemaakt, waar
in gezegd wordt, dat op bevel van
het Russische militaire bestuur tot
een beperking van het aantal Russi
sche troepen in Noord-Korea wordt
overgegaan.
In verband hiermede is generaal
Korotkof, de opperbevelhebber, met
zijn staf naar de Sowjet-Unie ver
trokken. De Sowjettroepen in Noord-
Korea staan thans onder bevel van
generaal-majoor Merkoelof, aldus het
communiqué.
Politieke waarnemers te Seoel zijn
van mening, dat de Russen met hun
bekendmaking de Amerikanen in ver
legenheid willen brengen. Volgens
hen zullen de Russen hun strijdkrach
ten niet 'eerder heperken, tenzij zij
er zeker van zyn door middel van
de communistische „Volkspartij van
"onrd-Koréa" de macht over dat ge-
te zullen behouden.
Gisteren heeft een woordvoerder
van de commissie van goede diensten
te Kalioerang gezegd, dat er naar zijn
mening opmerkelijke ontwikkelingen
in de Nederlands-Republikeinse on
derhandelingen op til zijn. Maar,
voegde hij er aan toe, ik mag er ver
der, niets over zeggen. Hoewel de
commissie over haar werk van de
laatste dagen heeft gezwegen, neemt
men te Kalioerang algemeen aan, dat
het van groot belang is voor haar lot.
Volgens de correspondent van Asso
ciated Press bestaan er aanwijzingen
voor een breuk in de commissie, om
dat het Belgische lid zich zou ver
zetten tegen oorstellen, die zijn ge
daan of ondersteund worden door de
Amerikaanse en Australische leden.
Alles wijst er op, dat zij voor een crisis
staat.
TELEURGESTELDE LONDENAREN.
Duizenden Londenaren waren Dón-
derdag samengestroomd <?m de parade
ter ere van de verjaardag van de Ko
ning gade te slaan. Een uur voordat
de parade zou beginnen kondigden
echter luidsprekerswagens aan, dat
de koning de parade afgelast had
„vanwege het weer". Teleurgesteld
verspreidde zich de menigte, waar
onder men buitenlandse diplomaten
met grijze hoge hoeden en dames in
modieuse „new look" kon waarnemen,
terwyl de zon helder scheen.
„Aan de parade zouden 67 officieren
en 1755 onderofficieren en manschap
pen deelnemen in de schitterende
scharlaken-wit-zwarte paradeuniform
en reeds maanden van te voren had
men geëxcerceerd. Een uur te voren
echter kregen zij opdracht hun laar
zen, die zij reeds vanaf de ochtend
aan het poetsen waren, weer uit te
trekken. Men kan namelijk in het
tegenwoordige Engeland van gestren
ge soberheid niet het risico nemen,
dat een storbui zich over de scharla
ken uniformen zou ontlasten, daar
deze er niet zo goed tegen kunnen en
moeilijk te vervangen zijn. De koning
zou zich te paard, in de uniform van
kolonel-generaal van de „British
Guards Regiments" vergezeld door
een bereden gevolg van officieren,
naar het paradeveld begeven, terwijl
prinses Elizabeth, de Koningin en en
kele andere leden van de koninklijke
familie zouden toekijken. Het was de
eerste keer na de oorlog, dat de praal-
uniformen weer bij deze gelegenheid
gedragen zouden worden.
Enige tijd van te voren waren er
regen- en onweersbuien boven Lon
den geweest en weerkundige waarne
mers hadden nog meer buien voor
speld. Voor Buckingham Palace ver
zamelde zich een grote menigte en
hier en daar hoorde men de kreet „de
koning". Hij liet zich echter niet zien.
Allerlei geruchten verspreiden zich.
Er zou een aanslag op de koning be
raamd zijn of de koning zou 'plotse
ling ziek geworden zijn. Militairen
konden zich niet herinneren, dat de
parade ooit eerder wegens het weer
was afgelast.
Dl-. -
r)E PLAGERIJ van de Russen om de Westelijke geallieerden uit Berlijn
te dringen schijnt opnieuw te beginnen. Van verscheidene controlepos
ten langs de grenzen van de Russische zóne wordt gemeld, dat het ver
keer ernstig in de war is gestuurd door plotseling afgekondigde maatre
gelen. By de grenspost Hof stond het verkeer vrywel stil. De internatio-
ne bus, welke mensen van de Westelijke zones naar Berlijn vervoert,
moest terugkeren.
Het verkeer zou daarvoor geheel wor-
len stilgelegd èn het werk zou zeer
lang duren.
De plagerij begint
weer
HOORNBLAZERS STAKEN DE TROMPET
J^OORNBLAZERS van het Egyptische leger hebben in de historische
citadel te Cairo om 8 uur plaatselijke tijd formeel „staakt het vuren"
geblazen bij het begin van het bestand van vier weken in Palestina. La
ten wij hopen, dat het rustig blijft want de wapenstilstand is niet overal
met overtuiging aanvaard. Zo zou bijv. de Stern-groep geweigerd heb
ben het voorstel te aanvaarden en zou de „Irgoen" het een nationale
schande hebben gevonden, dat Israëi er in had toegestemd.
Graaf Bernadotte heeft zijn voor
genomen reis naar Jeruzalem uitge
steld tot Zaterdagmorgen, 24 uur na
dat de order staakt het vuren van
kracht zal zijn geworden. Daarna
zal hij naar Rhodes gaan om daar
zijn hoofdkwartier in te richten. Hij
zal twee dagen op Rhodes blijven,
dan weer voor twee dagen naar Cairo
gaan en zich vervolgens naar Tel
Aviv begeven.
President Truman heeft in een re
de te Bremerton het bestand in Pa
lestina een overwinning voor de V.N.
genoemd.
De secretaris-generaal van de Ara
bische Liga, Azzam Pasja, heeft ver
klaard, dat hij graaf Bernadotte heeft
medegedeeld, dat de Arabieren het
bestand zullen ignoreren, zodra men
ook maar het geringste teken van
schending van het bestand door de
Joden zal waarnemen.
In de vergadering van Donderdag
avond van de Veiligheidsraad bracht
^e Amerikanse afgevaardigde, Jes-
sup, Bernadotte dank voor zijn ver
standig, fair en energiek optreden.
Gromyko verzocht, met steun van
de Oekraine, dat ook Sow jet-Russi
sche militaire waarnemers in Pales-
Gisterochtend heeft een hefschroef-
vliegtuig, de Sikorski S 51, PH-HAA,
in de omgeving van Halfweg voor het
eerst in Nederland op grote schaal
DJD.T. gesproeid over peulvruchten-
velden. In zes uur tijd „bewerkte" het
vliegtuig 110 H.A., verspreid over 27
bedrijven. Het vliegtuig vloog op een
hoogte van één tot twee meter en had
een snelheid van 45 K.M. per uur.
tina zouden worden toegelaten. De
overige leden van de raad oordeel
den het echter beter de keuze aan
Bernadotte te laten.
EEN LAATSTE POSITIE
VERBETERING.
Donderdagavond werd een op
laaien van de militaire activiteit in
Noord- en Centraal Palestina ge
meld. Enkele uren vóór het vuren
gestaakt werd waren beide partyen
er blijkbaar op uit, de gunstigst mo
gelijke posities te verkrijgen. De
Egyptenaren die te Isdoed waren af
gesneden, deden een laatste poging
naar het Zuiden door te breken, doch
volgens Joodse berichten hebben hun
pogingen geen succes opgeleverd.
Aan het centrale front zouden de
Joden het initiatief herwonnen heb
ben te Ramleg en Latroën, waarbij
zij. Gezer veroverden. In het Noor
den vielen Syriërs, die de' Jordaan
overstaken, een aantal nederzettin
gen aan, waarvan zij er vier ver
overd zouden hebben.
REEDS TOEPASSING ATOOM
ENERGIE ALS KRACHTBRON.
„In Groot Brittannië zijn ketels ge
bouwd, die met atoomenergie ge
stookt worden", aldus heeft Redstone,
inspecteur-generaal van de gezond
heidsdienst der stad Bristol, ver
klaard.
Hij voegde er aan toe, dat naar zijn
mening, over ien jaar in Groot-Brit-
tannië electriciteitscentrales zullen
werken, waarvan uranium de voor
naamste energiebron is.
1
i
1
f
Honderden Duitsers strandden aah
de grens, omdat hun passen voorzien
waren van gestempelde handtekenin
gen, in plaats van geschreven, zoals
sinds gisterochtend wordt geëist.
Alle reizigers, die uit het Westen
komen en zich naar de Russische zó
ne begeven, moeten aan de Russische
autoriteiten een reis- en verblijfsver
gunning voorleggen, afgeleverd door
de burgemeester van de plaats in de
Russische zóne, waarheen zy zich be
geven. Voor het eerst sinds twee jaar
wordt dit voorschrift toegepast.
Alleen de reizigers, die zich recht
streeks van West-Duitsland naar de
Westelijke sectoren van Berlijn be
geven, mogen nog overeenkomstig de
oude voorschriften passeren.
In Duitse kringen is men van oor
deel, dat de strenge maatregelen te
verklaren zijn doordat de Russen de^
invoer van marken in hun zóne tegen
willen gaan, evenals de aankoop van
kostbare voorwerpen door inwoners
van West-Duitsland, vóór de munt'
hervorming.
Als aankondiging van nieuwe on
aangenaamheden vatten de Westelij.
ke geallieerden het bericht op, d^t is
verschenen in een Duitse krant, vol
gens hetwelk een belangrijke brug in
de autoweg van het Westen naar Ber
lijn nodig gerepareerd moet worden.
MONUMENT VOOR SLACHT
OFFERS VAN DE CAP ARCONA
EN DE THIEBECK.
Op 3 Mei 1945 werden in de Golf
van Lubeck twee schepen, de Cap
Arcona en de Thiebeck met onge
veer achtduizend gevangenen uit het
kamp Neuèrigamme door een lucht
aanval tot zinken gebracht. Slechts
tweehonderdvijftig mensen konden
worden gered. Dezer dagen heeft
men op het strand bij Timme^dorfer,
waar na de ramp honderden lyken
zyn aangespoeld, een monument ont
huld. Ruim vijftienhonderd ex-ge
vangenen uit het kamp Neuengam-
më hebben de plechtigheid bijge
woond.
Deens schip op
mijn gelopen
VELE SLACHTOFFERS GEVREESD
Het 1.668 ton metende Deense
passagiersschip „Kjobenhévn" is ter
hoogte van de oostkust van Jut
land vanochtend op een mijn ge
lopen èn gezonken. Vijftig zieken
auto's en een aantal dokters en ver
pleegster zijn naar de kustplaats
Hai's gedirigeerd om de gemelde
slachtoffers op te nemen. Het schip
zonk 24 km uit de kust binnen tien
minuten. Ondanks de beperkte tyd
was het mogelijk twee boten uit te,
zetten. Er waren 400 passagiers aan
boord en gevreesd wordt, dat ver
scheidene hunner om het leven zijn
gekomen. Volgens latere berichten
zijnreeds 200 passagiers gered.
ledereen lid van
het Rode Kruis
Gistermiddag heeft de directeur-
generaal van „het Nederlandsche
Roode Kruis" de heer H. P. J. van
Ketwich Verschuur tijdehs een pers
conferentie de plannen ontvouwd
voor de campagne 1948.
Geconstateerd moet worden, dat
het begrip, dat het Nederlandse Rode
Kruis aan de zorgen van het Neder
landse volk in zijn geheel dient te
worden toevertrouwd, is lang niet tot
allen doorgedrongen.
De thans opgezette campagne wil
hierin verbetering brengen en in het
boekje, dat onder de titel „Feiten"
wordt uitgegeven en in ruime mate
verspreid, worden 32 vragen op dui
delijke wijze beantwoord. De grote
vraag blijft echter: hoe komt het Ro
de Kruis aan de vele millioenen, die
er nodig zijn, om aan zijn doelstelling
te kunnen beantwoorden?
Medegedeeld werd, dat men thans
wil breken"met het systeem van de
rammelende busjes, die men het pu
bliek op straat op gezette tijden voor
velerlei doeleinden voorhoudt.
In plaats daarvan komt het systeem
van het persoonlijk contact met de
Nederlandse bevolking door middel
van huisbezoek en zo nodig voor
lichting van het publiek door propa
gandisten, tevens collectanten, die
zich daarvoor beschikbaar stellen. De
bedoeling is, dat alle standen, ook de
minder bedeelden, lid worden van het
Nederlandse Rode Kruis en dat zij
naar vermogên bijdragen, om het hu
manitaire doel, dat het nastreeft te
helpen verwezenlijken.
Als vanzelfsprekend werd ook dat
gene wat in de laatste tijd het Rode
Kruis in opspraak bracht tijdens deze
conferentie aangeroerd, doch de heer
Van Ketwich Veerschuur zeide wel
zoveel vertrouwen in het gezond be
grip van ons volk te hebben, dat het
fouten, die er begaan mochten zijn,
zeker ter wille van het menslievend
streven van het Rode Kruis met de
Z.II. Exc. de Bisschop van Haar-
Vijf Zweedse officieren zullen in Palestina er op toezien, dat de wapen
stilstand in het Heilige Land in acht genomen wordt. Van het Zweedse
vliegveld Bromma vertrokken zij naar. hun bestemming.
Naar aanleiding wan het Donder
dag j.I. voltrokken huwelijk tussen
Koning Michael van Roemenië van
de schismatieke Orthodoxe Kqrk en
de katholieke prinses Anna van
Bourbon Parma, hebben {verschei
dene dagbladen en persbureau's tal
van onjuistheden gepubliceerd, voor
al omtrent de houding van de H.
Stoel in deze kwestie. Het kan daar
om nuttig zijn de waarheid omtrent
deze feiten vast te stellen en de hou
ding van de H. Stoel te preciseren.
In Februari van dit jaar ontving de
H. Vader in particuliere audiëntie
de vroegere^Koningin-Moeder van
Roemenië met de moeder van prin
ses Anna van BourbonParma, die
met de Kerk tot overeenstemming
wilden komen omtrent het huwe
lijk van hun kinderen, dat dus een
gemengd huwelijk zou zijn.
Klaarblijkelijk hadden de beide
moedérs gemeend, dat de Paus een
speciaal privilege kon toestaan, doch
de Paus kan dit ni?t doen, omdat het
huwelijk in de Katholieke Kerk een
Sacrament is. Elke huwelijkssluiting
wordt geregeld overeenkomstig de
bepalingen van het Kerklijk Wet
boek, welke voor alle gelovigen on
geacht hun staat of stand gelijkelijk
gelden.
Daar het hier een „gemengd hu
welijk" betrof, zou voor de sluiting
daarvan een bijzondere dispensatie
vereist zijn, welke de Paus kan
verlenen, door middelvan de Con
gregatie van het H. Officie, waarvan
de Paus prefect is.
Een dergelijke dispensatie kan
echter alleen worden gegeven, wan
neer bepaalde waarborgen worden
gesteld en wel:
le. De niët-katholielce partij moet
De opbouw van
Nijmegen
In 1946 en 1947 werden te Nijmegen
ongeveer 14000 nood- en vaste wo
ningen gebouwd. Voorts is er nog
een toewijzing van 620 woningen, en
nóg eens 149 woningen, die speciaal
voor de industrie bestemd zijn.
Maandag zal de eerste steen ge
legd worden voor ruim 200 midden-
stand- en arbeiderswoningen in West
Nijmegen.
Volgens mededö'ingen van de wet
houder van Openbare Werken te
Nijmegen zal er de eerstvolgende ja
ren nog wel geen sprake kunnen
zijn van de wederopbouw van de
verwoeste binnenstad van Nijmegen
Niet wegens gebrek aan arbeiders
maar omdat de opbouwkosten voor
lopig wel zo hoog zullen blijven, dat
de meeste zakenlieden, ook al helpt
de overheid, wel niet aan opbouw
zullen denken. Slechts enkele ka
pitaalkrachtige middenstanders en
grootbedrijven zullen hun panden in
de kern der stad binnen afzienbare
tijd wellicht opbouwen.
Sinds het begin, van de week is
een begin gemaakt met het herstel
van de St. Stevenstoren te Nijmegen
Ook zal spoedig begonnen worden
met de restauratie van de kerk,
waarvan de aanbesteding inmiddels
reeds is geschied.
schriftelijk beloven op geen enkele
wijze de Katholieke partij in de vrije
uitoefening harer godsdienstplichten
te hinderen.
2e. Bovendien moeten beide par
tijen zich schriftelijk verplichten al
hun kinderen in de katholieke gods
dienst £root te brengen.
Dit is ook het antwoord geweest
van Z. H. de Paus aan de beide moe
ders.
Onmiddellijk hierna zijn tussen de
beide vorstelijke familie de bespre
kingen begonnen en aanvankelijk
scheen het, dat men tot een accoord
zou komen.
.Volgens artikel 34 van de Roe
meense grondwet moeten de afstam
melingen van de Koning „onderwe
zen" worden in de godsdienst van
de Oosterse Orthodoxe Kerk.
Wanneer men dit in ruime zin ver
klaart, betekent dit dus niet, dat de
afstammelingen van de koning ook
gedoopt en grootgebracht moeten
worden in die godsdienst.
Bovendien wordt in een der eer
ste artikelen van genoemde grondwet
vastgelegd, dat „de vrijheid van ge
weten en godsdienst aan allen wordt
gegarandeerd", vanzelfsprekend dus
.ook aan de koning.
Volgens betrouwbare bron zou
een accoord gemakkelijk bereikt heb
ben kunnen worden onder de vol
gende formule:
Prinses Anna van Bourbon Parma
gaat over tot de Oosterse Ritus van
de Katholieke Kerk, het huwelijk
wordt katholiek gesloten volgens de
Oosterse' ritus en de kinderen uit dit
huwelijk zullen allen volgens de
Oosterse ritus katholiek worden ge
doopt ei* groot gebracht, ook dus
een eventuele troonopvolger. Alleen
zal deze laatste bovendien onder
richt krijgen in de leer van de schis
matieke Orthodoxe Kerk, zonder zelf
tot» die Kerk te behoren. Dit is niet
zo vreemd, want omdat het grootste
deel van het Romeense volk de or
thodoxe godsdienst belijdt, mag van
een Koning wel gevraagd worden,
dat hij ook op de hoogte is van de
godsdienst van het merendeel zijner
onderdanen.
Door welke motieven koning Mi
chael en Prinses Anna zich overigens
ook hebben laten leiden, een zaak is
zeker: de Kerk is onverzettelijk ge
bleven in Haar houding, geen dispen
satie te verlenen, ook niet waar het
vorstelijke personen betreft, tenzij
schriftelijke ywaafborgen zijn gege
ven, dat het geloof van de katholieke
partij geen gevaar zal lopen en dat
alle kinderen, welke- mogelijk uit
een huwelijk worden geboren, ka-,
tholiek zullen worden gedoopt en
grootgebracht.
Uit het feit, dat de ex-koning en
prinses Anna voor de Schismatieke
aartsbisschop Damaskinos zijn ge
trouwd, blijkt, dat geen dispensatie
is verleend.
£m
Hoeveel goeds men ook van ons
zegt, men leert ons niets nieuws!
(La Rochefoucauld).