Hubertus
Herziening van Bioscoopwet
Een oplichter!
WOENSDAG 9 JUNI 1948
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Commissie adviseert:
kinderen beneden 14 jaar
uit de bioscoop!
NEGATIEF CRITERIUM
GEHANDHAAFD.
Verschenen is het verslag der com
missie inzake herziening van de Bios
coopwet.
De commissie heeft, ter beantwoor
ding van de vraag, in hoeverre de
Bioscoopwet in het algemeen nog wel
voldoet aan de eisen, welke in de hui
dige tijd daaraan moeten worden ge
steld in verband met het levendig
worden van het besef, dat de cultu
rele mogelijkheden van de film meer
dan tot dusverre dienen te worden
gestimuleerd en tot haar recht ge
bracht, gemeend in de eerste plaats
te moeten nagaan of, en zo ja, in hoe»
verre bij de keuring van films een po
sitief criterium dient te worden aan
gelegd.
De commissie is eenstemmig van
mening, dat geen positief criterium
dient te \vorden aangelegd cn er geen
aanleiding bestaat de Bioscoopwet op
dit stuk aan te vullen.
Niettemin meent de commissie dat
de overheid op velerlei gebied stimu
lerend kan optreden.
Op het terrein van de productie,
zal steun van de overheid onontbeer
lijk zijn. Wat Nederland toch op dit
gebied tot heden door het particu
liere initiatief tot stand heeft ge
bracht, was te gering en van inhoud
en vorm vaak hoogst onvoldoende.
De overheid mag niet afwachten of
in de toekomst door particulier ini
tiatief in ons land meer en betere
producten vervaardigd zullen wor
den. Zij zal ten aanzien van het tot
stand komen van waardevolle Ne
derlandse films steunend en stimule
rend te werk moeten gaan.
Voor zover het gaat om de posi
tieve bevordering *van de vertoning
van goed films, ligt hier, zoals reeds
thans het geval is, bij uits-tek een
laak voor het particulier initiatief,
met name voor de filmclubs," film
liga's, filmacties, instituten voor
volksontwikkeling, enz. Zij moeten
het publiek opvoeden in het gaan zien
van goede films.
De commissie heeft overwogen, dat
de hierboven genoemde filmorganisa
ties haar arbeid doeltreffender zou-
Radio
DONDERDAG.
HILVERSUM I. (301 M.)
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymn.;
7.30 Gr.pl.; 7.50 Dagopening; 8.00
Nieuws; 8.45 Offenbach; 9.15 Morgen
wijding, ds. B. J. Lietaert Pcerbolte,
Ned. Herv. predikant te Hilversum;
9.30 Strijkorkest; 10.30 Van Vrouw
tot Vrouw; 10.35 The Inkspots en The
Andrew Sisters; 10.50 Kleuterprogr.
11.45 Palestina; 12.30 Weerpraatje;
12.33 Johan Luger; 13.00 Nieuws;
13.45 Gerhard Hüsch; 14.00 De Vrouw;
15.00 Ziekenprogr.; 16.00 Tussen vier
en vijf; 17.00 Kaleidoscoop; 17.20 Dr.
Portielje; 17.30 Vaudeville-strijkor
kest; 18.00 Nieuws: 18.15 De Davis-
cup-Tenniswedstrijd Engeland-Neder-
land; 18.30 Ned. Strijdkr.; 19.00 Sport-
pr aatje; 19.15 Volksmuziekschool;
19.45 Reg. Voorl. Dienst; 20.00 Nieuws
20.15 Kurhaus, Residentie-orkest o.l.v.
de Amerikaanse dirigent Leonard
Bernstein. Soliste: Ginette Neuveu,
viool; 21.45 Techniek en Noodlot (II).
22.20 Pierre Palla, orgel, Rob Richard,
zang; 22.45 Onder vier ogen; 23.00
Nieuws; 23.15 Schlagers na 1920.
HILVERSUM II. (415 M.)
7.00 Nieuws; 7.15 Omroep Kamer
koor; 8.00 Nieuws; 8.15 Gr.pl.; 9.00
Voor de vrouw; 9.05 Kwintet; 9.30
Waterstanden; 9.45 Schoolradio; 10.00
Brandenbrugs Concert; 10.15 Morgen
dienst, ds. P. "Boes. Geref. pred. te
Tienhoven; 10.45 Orgelspel; 10.00 Zie
kenbezoek; 11.45 Gr.pl.; 12.03 Maria
Leentvaer, zang, Cor van Boven,
piano; 12.33 Metropole Orkest; 12.55
Zonnewijzer; 13.00 Nieuws: 13.45
'Hors d'oeuvre; 14.00 Gr.pl.; 14.40 Voor
de vrouw; 15.00 Sopraan; 16.00 Bij
bellezing; 17.00 Jeugdjournaal; 17.30
Orgel; 17.50 De Tongtong; 18.00 Pia
nomuziek; 18.30 Orkestmuziek; 19.00
Nieuws en weeroverzicht; 19.15 Leger
des Heils; 19.30 Actueel geluid; 20.00
Nieuws; 20.15 Plaatvaria; 21.00 „Wen
telende wieken"; 21.20 Robert Casa-
desus; 21.30 Omroeporkest; 22.15 De
Vaart der Volken; 22.45 Avondover
denking; 23.00/ Nieuws; 23 15 BBC-
Symphonie-orkest.
den kunnen verrichten, indien zij in
engierlei vorm subsidie van de over
heid zouden ontvangen.
SCHADELIJKE FJLMS.
Voorts heeft de commissie zich be
zig gehouden met de vraag of het ne
gatieve criterium, weergegeven in ar
tikel 16 der Bioscoopwet, in deze
vorm gehandhaafd moet worden.
De commissie is eenstemmig van
oordeel, dat de motieven, die in 1928
tot de invoering van een algemene
systematische controle op films heb
ben geleid, ook thans nog in onver
zwakte mate gelden.
Over de vraag of het negatieve cri
terium in de practijk voldoet, lopen
in de commissie de meningen uiteen,
zij het in mindere mate voor wat be
treft de keuring voor volwassenen
dan ten aanzien van de keuring voor
de jeugd.
Van de zijde van één der adviseurs
wordt er op aangedrongen, het nega
tieve criterium aan te vullen met een
bepaling ,dat de films niet schadelijk
mogen zijn voor de geestelijke volks
gezondheid.
De commissie heeft echter gemeend
tot een dergelijke aanvulling niet te
moeten adviseren, aangezien naar
haar inzicht de bestaande normen
het weren van films, die schadelijk
zijn voor de geestelijke volksgezond
heid, mogelijk maken.
De commissie heeft tenslotte nog
overwogen of het gewenst is maatre
gelen te nemen tegen films, die het
Nederlandse volk geestelijk armer
maken. Zij moet erkennen, dat zij
met het negatieve criterium in de
hand geen mogelijkheid ziet tegen
films van laag gehalte, welke niet strij
dig zijn met de openbare orde en goe
de zeden, langs de weg van de film
keuring op te treden.
Het hier geconstateerde euvel zal
slechts bestreden kunnen worden
door voorlichting van het publiek
door de verenigingen en het stimu
leren van de productië >an goede
films.
KEURING VOOR DE JEUGD
Ten aanzien van de keuring voor
de jeugd is men niet algemeen inge
nomen met het bestaande stelse1.
Na overweging van de verschil
lende voorstellen werd tenslotte bij
stemming besloten de betreffende
ministers te adviseren een algeheel
verbod van filmbezoek voor kinderen
beneden 14 jaar in te voeren met de
volgende twee uitzonderingen:
1. Ten aanzien van voorstellin
gen, waar films vertoond worden,
welke goedgekeurd, zijn voor r\Te
leeftijden: voor die kinderen, welke
onder geleide van hun ouders,
voogden onderwijzers of andere op
voeders staan.
DE NAKEURING
Aan het vraagstuk van de na
keuring heeft de commissie bijzon
dere aandacht gewijd.
e meerderheid der commissie
heeft tegen de huidige nakeuring
ernstige bezwaren.
De commissie heeft besloten te ad
viseren de mogelijkheid tot gemeen
telijke nakeurig uit artikel 4 te
schrappen. Door een drietal leden,
hetwelk hiermede niet kan instem
men is een minderheidsnota aan dit
rapport toegevoegd, waarin wordt
voorgesteld de nakeuring te hand
haven.
CABARETS EN VARIéTé
De vraag, of er bezwaren tegen
bestaan, dat van een filmvoorstelling
andere* vertoningen deel uitmaken,
vormde het laatste afzonderlijke
punt van bespreking.
Algemeen werd er bezwaar tegen
gemaakt, dat filmvoorstellingen
worden afgewisseld met cabaret-
of variéténummmers, omdat op deze
vertoningen niet voldoende toezicht
gehouden wordt, zodat veel van het
gebodene de grenzen van het toe
laatbare overschrijdt.
De commissie meent derhalve te
moeten adviseren te dezer zake een
absoluut verbod in te voeren betref
fende het deel doen uitmaken van
andere vertoningen van .een .film
voorstelling.
De commissie is zich er van be
wust, dat een verbod als voorgesteld
een ernstige inbreuk betekent op de
vrijheid vertoningen als hier be
doeld te houden, doch zij meent, dat
de belangen, welke aldus gediend
worden, een dergelijke inbreuk ten
volle rechtvaarigen.
Nog aanvullende bevoegdheid
voor gemeenten?
Is er na de totstandkoming van de
nieuwe wet nog plaats voor zoge
naamde aanvullende bevoegdheid
van de gemeentebesturen? De com
missie meent deze vraag voorshands
ontkennend te moeten beantwoorden,
aangezien de uitoefening van deze
bevoegdheid zich niet zou verdragen
met de structuur van de wet.
Niettemin heeft zij het verstan
dig geoordeeld in het wetsontwerp
niet een uitdrukkelijk verbod inzake
het uitvaardigen van verdere voor
schriften door de gemeentebesturen
op te nemen, aangezien de ontwik
keling van de door het ontwerp ge
regelde materie niet is te overzien.
DE FILM BIJ HET R.K. ONDER
WIJS.
Mgr. Dr. Th. Verhoeven, Direc
teur van het R.K. Centraal Bureau
voor Onderwijs en Opvoeding te
's-Gravenhage, handelende namens
de R.K. Schoolraad in Nederland,
Mgr. Prof; Dr. F. R. L. Sassen,
hoogleraar aan de Rijksuniversiteit
te Leiden en de Reserve-Majoor bij
de Generale Staf S. P. van 't Hof te
Leiden hebben een stichting in het
leven geroepen onder de naam
„Filikon" (Film en Lichtbeeld voor
het Katholieke Onderwijs in Neder
land).
De Stichting heeft ten doel, het
onderwijs, de opvoeding en de we
tenschap in des ruimste zin te bevor
deren door middel van de film en
het stilstaande lichtbeeld; zij tracht
haar doel te bereiken door het ver
tonen en doen vertonen van naar
haar oordeel geschikte films en
lichtbeelden, zowel geheel als ger
deeltelijk in eigen uitvoering als
door anderen vervaardigd, alsmede
door andere middelen, welke voor
haar doel bevorderlijk zijn. Een en
ander op de grondslag der katho
lieke beginselep.
Het Secretariaat is voorlopig ge
vestigd ten kantore van het R.K.
Centraal Bureau voor Onderwijs en
Opupeding,Bezuidenhoutsewe'g 275,
's-Gravenhage.
WEINIG ANIMO VOOR DE
HULPPOLITIE
In Den Haag hebben zich 296 per
sonen voor de hulppolitie aangemeld
Twee en twintig hiervan bleken di
rect al niet in aanmerking te komen
voor toelating tot het corps. Dertig
hebben zich verder gauw eigener
beweging teruggetrokken, zodat er
nog 240 candidaten overbleven. Van
de eerste ploeg zijn er twintig af
gekeurd. aldus het „Alg. Dag
blad"
Het onderzoek naar de anteceden
ten van hen, die zich hebben aan
gemeld, is aan de gang en men ver
wacht dat er tenslotte niet meer
dan 150 personen zullen overblij
ven, die het nieuwe corps in Den
Haag zullen moeten vormen.
Bij deze cijfers zijn niet vermeld
de aanmeldingen uit de gemeentebe
drijven. Maar ook daar blijkt het
aantal opgaven ver beneden de ver
wachtingen te blijven. Zo hebben
zich van het personeel van de Drink
waterleiding, bij wie men veel animo
voör de hulppolitie verwachtte,
slechts veertig leden aangemeld.
Ook in het Noorden van het land
blijkt er weinig interesse te bestaan
om bij het nieuwe corps dienst te
doen.
Nachten van lijden - jaren van leëd
- door Rheumatische pijnen.
En dat, terwijl toch voor velen de af
doende remedie voor 't grijpen ligt:
Kruschen Salts! De meeste rheumati
sche aandoeningen komen voort uit
onzuiver bloed. Daar brengt de bloed
zuiverende Kruschen-kuur uitkomst.
De zes minerale zouten waaruit Kru
schen is samengesteld hebben re
gelmatig gebruikt een weldadig
aansporende werking op lever, nieren
en ingewanden. De kleine dagelijkse
dosis Kruschen spoort ze aan tot
krachtiger werking; onzuiverheden
in het bloed worden afgevoerd, in
plaats van zich vast te zetten in spie
ren en gewrichten, waar ze anders
oorzaak zouden worden van die on
dragelijke pijn. Volg het voor
beeld van die talloze Rheumatiek-
lijdens over de hele wereld, voor wie
het leven weer kleur kreeg, nu ze
vrij zijn van die tergende, slopende
pijn. Vraag Kruschen bij Uw Apo
theker of Drogist. 4809
De pas afgetreden Afrikaanse pre
mier, Generaal Smuts, die op 18 Juni
het ere-doctoraat van de Leidse Uni
versiteit in ontvangst zal nemen,
vertoeft nu in Engeland. Smuts arri
veert op het Northolt vliegveld nabij
Londen, waar hij verwelkomd wordt
door luchtmaarschalk Lord Tedder.
f 10.000 in drie weken
verboemeld
Martinus Bonnema, een 26-jarge
oplichter, die vooral gedurende de
laatste weken weer veel van zich
deed spreken, is in een luxueus ca
baret op het Rembrandtplein te Am
sterdam gearresteerd. Omstanders
herkenden hem, dank zij het signale
ment, dat vorige week van hem in de
bladen verscheen, en waarschuw
den de polite.
Bonnema, die gedurende de laat
ste weken verscheidene juweliers en
bankinstellingen voor minstens
10.000 had opgelicht, was bij zijn
arrestatie nog slechts in het bezit
van zeven centen. Hij had kans ge
zien de rest van het geld in nog geen
drie weken te verboemelen. Hij was
verder voorzien van verscheidene
officiële en vervalste bescheiden en
een boekje met traveller-chèques,
met behulp waarvan'hij zijn oplich
terijen pleegde.
Op een briefje, dat de politie op
hem vond, had hij nauwkeurig de
namen van zijn slachtoffers geschre
ven alsmede de waarde, waarvoor
hij hen had opgelicht. Dat dit lijstje,
dat hij waarschijnlijk uit gewoonte
hij was vroeger boekhouder heeft
samengesteld, voor de politie van
veel gemak zal zijn, is duidelijk.
Van het boekje met traveller-
chèques, dat hij onder valse voorspie
gelingen van een Haagse bankinstel
ling in handen had gekregen, heeft
hij twaalf chèques uitgeschreven, op
naam van de - Amerikaanse consul,
wiens handtekening hij vervalste.
Vorige week vermeldden wij reeds,
dat hij de Nederlandse Middenstands-
bank in Amsterdam en Den Haag
had opgelicht, waarbij hij zich uitgaf
onder de naam Van Oord, een reke
ninghouder in Arnhem, bij wie hij
vroeger boekhouder is geweest.
Verscheidene juweliers in verschil
lende steden moesten eveneens het
loodje leggen tegen zijn geslepen
heid. Bij een van hen gaf Martinus
Bonnema zich uit als de heer Bonne
ma van de bekende stroopfabriek en
hij beloofde deze juwelier, die er
niet inliep, en passant een paar kilo
lekkenijen. In Amsterdam kreeg hij
verkering met een meisje uit de Van
Baerlestraat. Hij wilde zich onmid
dellijk verloven en vroeg het meisje
hem een van haar ringen te le
nen om de maat vast te stellen voor
haar verlovingsring. Daarna was de
verkering prompt ujt en Bonnema
vergat de ring terug te geven.
De K.N.A.C. raamt het totaal aan
tal motorrijtuigen per 1 Juni 1948 op
226.300, verdeeld als volgt: personen
auto's 76.000, bussen 4800, motorrij
wielen en driewielers 79000, vracht
auto's en tractoren 66.500.
Op 1 Mei 1940 waren deze getallen
resp. 104.000 .76.000, 4700, 71.500,
66.500.
De kwaliteit van het motorrijtui
genpark staat nog aanzienlijk ten
achter bij dat van voor de ooi-log.
Voor wat betreft het personenwa-
genpark, dat thans meer dan ander
half maal intensiever wordt gebruikt
dan voor 1940, moge dit blijken uit
het feit, dat ongeveer 3/5 deel van
vooroorlogs fabrikaat is.
De opbrengst van de jaarlijkse in
zameling voor de St. Radboud-
stichting zal in het vervolg niet n
uitsluitend de Universiteit van Nij
megen en de bijzondere leerstoelen
aan de andere Nederlandse Univer
siteiten, maar ook aan de Econo
mische Hogeschool van Tilburg ten
goede komen. De opbrengst van de
inzameling 1947 bedroeg f 339.000.-
netto; een behoorlijke som, die ech
ter ondanks de op handen zijnde
subsidie nodig is om de balans in
evenwicht te houden.
Jlaite
BINNENLAND.
De drukst-bezochte hogeschool
van Nederland is Delft met 5424 stu
denten, onmiddellijk gevolgd door
de Stedelijke Universiteit te Am
sterdam; daarna Utrecht, Leiden,
Groningen, Wageningen en Rotter
dam. Nijmegen heeft 733 volledig in
geschreven studenten, Tilburg 709.
In totaal voor ons land 25000 studen
ten.
Een hele familie in Oss is ach
ter slot en grendel gezet wegens be
rovingen. Alle cellen van het politie
bureau zitten vol met leden van de
familie V.
Met zand moest een brand wor-
deji geblust te Ekamp bij Winscho
ten, omdat er geen water in de buurt
was. Het huis is afgebrand, maar door
de emmers zand van hand tot hand
werd een dreigende uitbreiding voor
komen.
De militaire missie te Tokio zou,
naar verluidt, in een Nederlandse
ambassade worden omgezet.
De Haagse bomaanslag is giste
ren verder gerechtelijk behandeld
met de zaak tegen de koopman F. G.
A. Bakker, tegen wie wegens mede
plichtigheid 10 jaar werd geëist.
De actie voor veilig verkeer is
voorlopig afgelast; mede in verband
met een voorgenomen herziening
van de verkeerswetgeving.
Mevr. NoordewierReddingius
hoopt op 1 Sept. 80 jaar te worden.
De ?ott. Lloyd heeft over 1947
een bevredigend resultaat geboekt.
De exploitatie-rekening sluit met een
voordelig saldo van 16.721.255,
waarvan 2.450.000 beschikbaar is
voor een dividend van 7 pet.
Het aantal aangegeven radio
toestellen in Nederland bedroeg op
1 Juni j.l. 1.027.506 tegen 1.017.753
op 1 Mei. Op 1 Mei waren it 495.431
aangesloten op het rijksradio-distri
butienet, tegen 494.860 op 1 April j.l.
De prijs van kaarsen is ver
hoogd. Een pak van 300 gram kost
thans 1.10. Voor kerk-kaarsen zijn
nü ook maximum-prijzen vastgesteld.
Gratie van doorstraf is verleend
aan de 41-jarige Willem Pons.
doodstraf is veranderd in levenslange
gevangenisstraf. P. had door ver
raad verscheidene levens op zijn ge
weten.
Belgische kersen worden van he-
den af weer in ons land ingevoerd
door erkende groothandelaren. In het
kader van de Benelux-overeenkomst
is een prijs van 10 frs. per K.G. vast-
Bij de gouden bruiloft van het
echtpaar Philips heeft de gemeente
Eindhoven een damast tafelkleed met
bijbehorende servetten, naar het on
derwerp van Cornelis van der Slik,
waarbij het stadswapen der gemeente
en de jaartallen en data der gouden
bruiloft zullen worden ingeweven.
Dit geschenk acht het gemeentebe
stuur het best in overeenstemming
met het karakter van dit familiefeest
van deze ereburger van Eindhoven.
Het publiek wordt aangeraden
zo spoedig mogelijk de brandstoffen,
waarop men volgens de ingeleverde
bonnen recht heeft, af te nemen. Wan
neer de thans aanwezige voorraden
bij de detail en groothandel resp.
door de cliënten en de detailhandel
afgenomen worden, is er weer plaats
voor de aangevoerde en nog aan te
voeren brandstof. Dan ook zal men iit
de herfst of winter niet in de kou be
hoeven te zitten.
De Centrale der Ned. Verbrui
kerscoöperaties telt 281.909 leden. De
geldomzet in 1947 bedroeg 39.383.000
(v.j. ƒ30.888.000). De algemene resul
taten-rekening geeft een overschot
ana van 44.693 (vorig jaar 279.675).
Er is vergunning gegeven tot vesti
ging van een nieuwe meelfabriek.
De spoorwegen in Brabant zul
len eind 1950 geëlectrificeerd zijn. De
lijn Oost-West komt het eerst aan de
beurt.
Prins Bernhard brengt een dezzer
dagen een bezoek aan Oost-Gelder-
land.
^PERSSPIEGEL j
De belasting-lawine
De Nieuwe Rott. Courant bespreekt
klacht, dat de belastingbetaler
met aanslagbiljetten wordt bestookt.
De aanslagbiljetten hopen zich op.
„Haarlems Dagblad" heeft zich
reeds dezer dagen de tolk gemaakt
van degenen, die nu in het nauw
worden gebracht. Terecht wees dit
blad er op, dat de opgelegde lasten
zo redelijk moeten worden verdeeld,
dat een paniekstemming wordt ver
meden en het geeft in overweging,
dat algemene maatregelen zullen
worden toegepast, welke verandering
brengen in de huidige methode van
fiscale aanval.
De „N. Rott. Crt." voegt daaraan
toe:
Het is beslist noodzakelijk, dat
een uitgewerkte regeling wordt
getroffen, volgens welke aan de
genen, die gelijktijdig verschillen
de belastingen wegens onlangs
uitgereikte biljetten moeten vol
doen, ruimere termijnen wor
den toegekend. Niet alleen zou
zulks een aanzienlijke ontlasting
brengen aan de velen, die nu in
de verdrukking dreigen te ko
men, bovendien zou een dergelij
ke psychologisch hoog te waar-
deren maatregel een administra
tieve behandeling van de onge
twijfeld talrijke individuele -ge
vallen, waarin uitstel aan de be
lastingdienst zal worden ge
vraagd, voorkomen. Het is best
mogelijk, dat een regeling als
door ons bepleit, weer andere ad
ministratieve beslommeringen
zal meebrengen. Doch het resul
taat is dan precies omgekeerd:
bij de belastingbetaler wordt
het aangename gevoel gewekt,
dat met zijn belangen in rede
lijkheid reke#ning wordt gehou
den, instedc van de geprikkeld
heid, welke een strijd voor uit
stel in het individuele geval on
getwijfeld doet ontstaan.
Intussen blijft dan nog bij heel
wat aangeslagenen het 'onpret
tige gevoel bestaan dat zij het
slachtoffer zijn van fouten, wel
ke de thans zeker niet feilloos
werkende belastingdienst blijkt
te maken. Opk in dit opzicht blij
ven ons klachten bereiken. Ge
wone rekenfouten bij het calcu
leren van aftrekposten, hqt ver
onachtzamen van behoorlijk aan
gegeven aftrekken, zoals van er
fenissen voor de vermogensaan-
wasbelasting, dan wel van een
behoorlijk gestaafd beroep op
besparing uit arbeidsinkomen
(de z.g, tweede ƒ5000) e.d. ko
men voor. Om nog maar te zwij
gen van boven de aangifte aan
zienlijk uitgaande aanslagen,
waarvan de belastingplichtige
niet kan bevroeden, of hier een
doodgewone rekenfout in het ge
ding is dan wel de inspecteur
bepaalde vermogensbestandde
len anders heeft gewaardeerd
dan in de aangifte is geschied.
Wij hebben de indruk, dat men
aan de Kneuterdijk de psycholo
gische uitwerking van het ge
voerde beleid onvoldoende in
zijn overwegingen betrekt. Laat
minister Lieftinck thans tonen,
dat hij de toch reeds bestaande
tegenstelling tussen overheid en
burger niet onnodig wil ver
scherpen.
COLORADOKEVERS BEZOEKEN
HET SCHEVENINGSE STRAND.
Hedenmorgen ontdekte mén op het
Scheveningse strand ter hoogte van
het Volkszeebad een grote menigte
Coloradokevers, die door de zee wa
ren aangespoeld. De schadelijke in
secten zijn waarschijnlijk afkomstig
uit België en Frankrijk, dat op het
ogenblik zeer te lijden heeft van dit
schadelijk ongedierte. De gemeente
lijke plantsoendienst heeft reeds een
aantal krachten ingeschakeld om de
Coloradokevers te vangen en te ver
delgen. Ook is een aantal vrijwilli
gers bezig het strand van 'deze die
ren te zuiveren.
Alle scholen op jacht!
De burgemeester van 's Gravenhage
heeft de waarnemende wethouder
van onderwijs, de heer Dresmé vol
macht gegeven alle scholen in de ge
meente te mobiliseren om de kevers
te vangen.
De wethouder heeft de hoofden der
scholen doen weten, dat het onder
wijs gestaakt kan worden om, zoals
hij het noemde, „deze vijand te lijf te
gaan".
EEN ROMAN VAN HET WOUD
Paul Keiler*
42)
„Dat is loffelijk van u, mijnheer
Balthassar. Maar u zei zelf, dat het
cude mens geen enkele reden had om
haar kleindochter te vermoorden,
aangezien zij haar kostwinster, haar
voornaamste bron van inkomsten
was, het beste paard uit haar stal,
zoals u zeide."
„Komt uit Maar komt ook hele
maal niét uit. Was zeer logisch ge
dacht, maar helaas geheel verkeerd.
Dat komt voor bij de logica. .Weet
u, wat het oude mens vorig jaar
Kerstmis gedaan heeft? Ze heeft een
levensverzekering op haar klein
dochter gesloten. Van zesduizend
mark. Er liep destijds hier in het
dorp een vertegenwoordiger rond,
die heeft ook hij een nieuwe vijf
duizend aangesmeerd bij de hele sta-
pei lasten die ik, als alleenstaand
sterveling, reeds aan begrafenis-
gelden levensverzekeringspremies,
invaliditeitsrente etc. te betalen heb.
Wat ik echter zeggen wil: vrouw
Krügel heeft ^Jianca voor zesduizend
mark verzekerd. Stelt u zich voor,
een houthak'kersvrouw! De man ver
diende in drie maanden nog niet
zoveel als de premie bedroeg."
„Ze' had haar bijverdiensten."
„Toegegeven! Maar zo'n hoge
premie hadden de Krügels op de
duur nooit op kunnen brengen. Neen
de opzet van die ouwe duivelin was
eenvoudig deze: ik verzeker Bianca
vermoord haar, en strijk vervolgens
de zesduizend mark op. 'n Vlot en
eenvöudig zaakje! Gaat u een licht
op? Die vent, die vertegenwoordiger
was vandaag bij me. De verzeke
ringsmaatschappij vindt de zaak
eveneens hoogst verdacht."
Ik 'haagde de schouders op.
„De relatief-hoge verzekering is
inderdaad vreemd; maar ze kan
ook gesloten zijn uit andere over
wegingen dan u veronderstelt. Vrouw
Krügel meende uit de handlijnen
van haar kleindochter met zeker
heid te weten, dat ze nog maar 'n
half jaar te leven had en kan toen
op het idee zijn gekomen, haar te
voren flink te verzekeren."
„De lijnen van een hand! Aan zo
iets gelooft u toch zeker niet?"
„Zeker niet! Maai* zij g^oofde er
aan, en daarmee hebben wij hier re
kening te houden."
„Ah, u wilt me weer dwars zitten.
Maar ik laat me niet van m'n stuk
brengen. Als ik me ook al 'ns ver
gis, ik zoek tenminste; u excu
seert u me u doet helemaal niets
in deze aangelegenheid!''
„Oho... ik zoek ook!"
„Naar wie?"
„Naar Emil Bönisch."
„U beweert, dat Emil.
„Ik beweer niets. Ik houd het al
leen met de meest voor de hand lig
gende oplossing Emil was bij Bian
ca; Ifij liep haar na, hij was razend
jaloers, Bianca was 'n wispelturig
ding; wat ligt nog meer voor de hand
dan de verondersteUing, dat hy haar
pnderweg tegenkwam, haar mis
schien op ontrouw betrapte en haar
toen heeft neergeslagen. Waarom is
hij anders verdwenen?"
„Omdat hij - zijn vader heeft be
stolen en diens molen waarschijn
lijk in brand heeft gestoken."
„En wie heeft Bianca dan ver
moord?"
„Vrouw Krügel. Zij benutte de
dubbelgunstige gelegenheid, die de
verdenking of op haar man of op
Emii! moest richten."
„Enigszins ver gezocht, mijnheer
Balthassar. Ik ben ook eerst lang
zamerhand tot de mening van juf
frouw Isenloh overgeheld, dat Emil
Bianca heeft vermoord."
„Vervloekt, dan wordt het oppas
sen, want die heeft 'n heldere kop.'*
„Gelooft juffrouw Isenloh dat
ook?"
Ik geneerde het voor mij weinig
vleiende, dat in deze woorden be
sloten lag; het verheugde mij te
zeer, als Erica geprezen werd.
Balthassar liep nadenkend op en
neer. Einde1 ijk zei hij:
„In de Ijijbel staat: Ons weten is
ten dele. Dat is opvallend juist. Nou,
volgt u uw spoor, ik volg mijn spoor.
Wat mijnheer Timm betreft, ik
heb zojuist een brief aan juffrouw
Emilia geschreven. Doet u me 't ge
noegen en leest u hem 'ns door."
Hij reikte me een groot vel papier
Hooggeachte Mejuffrouw!
De verdenking die ik in mijn
functie van ambtenaar en inge
volge van mijn beroep op mijnheer
Max Timm deed rusten, schijnt
niet bewaarheid te worden. Ik
haast mij u hiervan te verwittige
en tegelijk als man van eer uit
drukking te geven aan mijn leed
wezen, indien ik u in verband met
mijnheer uw verloofde onaange
naamheden heb bezorgd."
Uw dienstwillige
Balthassar."
„En?" vroeg hij nieuwsgierig naar
mijn oordeel.
„Goed!" zei ik. „Heel goed!"
„Stuur ik vandaag nog weg!"
Difl»onderhoud had in mijn priëel
plaats. De deus ex machina is in de
litteratuur verboden, in het leven
verschijnt hij maar al te vaak. Juist
liep vader Jensch, onze postbode,
langs de haag van mijn tuin.
„Dag mijnheer Hubertus. Weet u
waar Timm zit? In Bremen. Volgen
de week vertrekt hij met de boot
naar Amerika."
„Hoe weet u dat?"
„Staat op de kaart, die ik u breng."
Hij reikte me de kaart over de haag
aan, en ik gaf hem verheugd een
foöi.
„Van Timmm?" vroeg Balthassar
nieuwsgierig. Ik las hem de kaart
voor.
„Hooggeachte Heer!
Ik ben Europa moe. Ik heb in
de oude wereld te droeve ervarii>
gen opgedaan. Ik heb een goede
betrekking als plaatsvervangend
steward op een der grote L'oyd-
schepen aangenomen en denk
reeds de volgende week te ver
trekken. ik neem de vrijheid u
vóór mijn vertrek mijn nederig
ste groeten aan te bieden.
Max Timm thans Bremen
Wasser weg 25
Helemaal Timm! 'n Opgeblazen,
maar trouwe kerel. Jensch, de post
bode, stond bij het hek af te gluren
wat ik van deze kaart wel zou zeg
gen: ik zei echter niets doch trok
mijnheer Balthassar mee dieper de
tuin in.
„Tja!" zei hij. „Daar nu het adres
vaststaat moet ik ook mijnheer Timm
wel mijn excuus aanbieden. Pijnlijk,
maar er zit niets anders op! 'k Heb
altijd gezegd: kom bij iedereen wel
voor dat hij zich tegenover een derde
vergaloppeert, maar dan moet je ook
de moed hebben te zeggen: 't Spijt
me, het was onzin, dat ik gezegd
heb, 'k vraag om verontschuldiging!"
„Bravo, beste Balthassar! Zo
spreekt een man van eer!"
Hoogopgericht liep hij naast me
voort.
,Zou ik in een naschrift juffrouw
Emilia niet tevens het adres van
mijnheer Timm mededelen?"
„Ja doet u dat!"
Op een tuintafel voegde hy aan
zijn brief nog de volgende woorden
toe:
„Zojuist verneem ik van mijn
heer Hubertus het adres van mijn
heer uw verloofde: Bremen, Was-
serweg 25. Hij wil helaas reeds de
volgende week naar Amerika rei
zen. Er is dus haast bij! Indien ik
u in iets met mijn bemiddeling be
hulpzaam kan zijn, zal het mij zeer
aangenaam zijn.
Balthassar.''
