Hubertus
BeneluxDrie in-een
geslagen handen
DINSDAG 8 JUNI 1948
DE LEÏDSE COURANT
PAGINA 2"
Elkaar vinden, kennen en begrijpen
I.
E'en reis door België en Luxemburg, de twee bevriende landen, waar
mede wij meer dan gewone vriendschappelijke betrekkingen onder
houden, bracht ons bij de haard van de snel-groeiende Benelux-gedachte.
Hier en daar hebben wij ons licht opgestoken en ervaren, dat de Bene
lux een begrip is geworden, dat ondanks nauwere samenwerking tussen
de Europese landen met het Europa- congres in Den Haag als hoogtepunt,
geenszins overbodig is.
Want niemand minder dan Chur
chill heeft verklaard, dat de Be-
nelux-landen pionnen zijn op het
bord, waarop het spel van de Euro
pese samenwerking wordt gespeeld.
Die samenwerking vindt Ijaar stu
wing door de dreiging uit 't Oosten;
daarboven staat de Benelux, geboren
uit deze positieve overtuiging, dat de
drie lage landen op elkaar zijn aan
gewezen.
Terwijl de* drie Regeringen in zo
menig opzicht samen optrekken, mag
een reactie uit de bevriende volken
niet ontbreken. Vooral op cultureel
terrein zullen deze elkaar moeten
vinden.
Hun ideële taak komt hierop neer,
dat de samenwerking moet steunen
op de hechte wil, hand in hand de
toekomst in te gaan. Wij moeten el
kaar vinden, leren kennen en begrij
pen.
Wij, in Nederland, zullen niet ver
geten. dat België ons reeds trouw
h?elp in de Indonesische kwestie, en
dat intussen vriendschappelijke ban
den werden gesmeed tussen dertig
sted%n in de Benelux-landen. Advo
caten, smeden, politiemannen en an
deren gaan over en weer logeren; er
bestaat een uitwisseling van studen
ten en scholieren, van sportmensen
en technici; en in deze maand Juni
verschijnt het eerste nummer van
het Benelux-maandblad en van de
Benelux-Exporter.
/"\p hét secretariaat van de Benelux-
^unie te Brussel heeft mr. dr. E.
Jaspar ons verklaard, dat de econo
mische samenwerking in de drie lan
den spoediger een feit zal zijn dan
men vermoedt. En het zal geen scha-
blone worden! De eigen nationaliteit,
het. eigen vorstenhuis en het eigen
karakter zullen volkomen bewaard
blijven. Maar.... men zal elkaar
aanvullen.
In de Wereldoorlog I noemden de
Belgen ons demi-boches, halve mof
fen, en men keek scheel, omdat wij
toen zoveel geld met onze nefttraliteit
Wonderbare genezing
Voor de tweede maal sinds het jaar
1946 wordt een genezing, welke wordt
toegeschreven aan O. L. Vrouw, van
Lourdes als een wonder erkend. Deze
genezing geschiedde niet in Lourdes
maar in Oran (Algiers) en betreft
mej. Gabrielle Clauzel.
Gabrielle Clauzel leed sinds No
vember 1937 aan een bijzonder ern
stige vorm van gewrichts-rheumatiek.
Ondanks alle maatregelen der ge
neesheren werd haar toestand steeds
ernstiger. Begin Augustus 1943 woog
zij nog slechts 35 Jtg. Op 15 Augus
tus van dat jaar voelde de zieke haar
einde "naderen, zij wist haar omgeving
te bewegen haar nog eenmaal naar de
kerk te brengen om haar gebed daar
te verenigen met dat van de Vereni
ging der Vrienden van O. L. Vrouw
van Lourdes, waarvan zij de presi
dente was. Deze vereniging had zich
tot doel gesteld de bedevaarten naar
Lourdes, die door de tijdsomstandig
heden onmogelijk waren geworden
door bijzondere gebeden te vervan
gen. Tussen de Consecratie en de
Communie was Gabrielle Clauzel zeer
onrustig. Toen de mens-en naar hun
plaats waren teruggekeerd, stond zij
op en kon zich ongehinderd bewe
gen. Zij had geen tijd nodig om tot
volledig herstel te komen, maar kon
ogenblikkelijk haar vroegere werk
weer opnemen. Zij werkt in een kli
niek te Oran en heeft daar een zeer
zware dienst terwijl zij bovendien
zich reeds tweemaal ter beschikking
heeft gesteld voor bloedtransfusie.
Mgr. Lacaste, Bisschop van Oran,
heeft de noodzakelijke voorbereidin
gen getroffen om deze gebeurtenis als
wonderbare genezing te doen erken
nen. Dit is het 35e geval dat tot dus
verre officieel als een wonder is er
kend.
verdienden. Maar de economische
crisis van 1929 bracht ons dichter by
elkaar. Geleidelijk is een toenade
ring gekomen, sterk bevorderd door
Koningin Wilhelmina en koning Al-
bert. Maar dit laatste kwam toen
niet in de krant. Er werd binnens
kamers gewerktEn tijdens We
reldoorlog II waren wij reeds zo
danig naar elkaar toegegroeid, dat
die zelfde Belgen van 1914 de groot
ste bewondering betuigden voor de
geestkracht van ons, Nederlanders.
j^et nadruk heeft men, zowel in
Den Haag als in Brussel, ons
toegelicht, dat de Benelux geen poli
tieke eenheid is; het blijven drie af
zonderlijke landen. Er wordt echter
één economie opgebouwd. De eerste
phase, de tariefunie, is nog maar een
stap, bedoelende, onderling 4geen
invoerrechten te heffen en gelijke
invoerrechten van andere mogendhe
den.
Zijn wij goed ingelicht, dan zal 1
Januari 1949 die douane-unie een
feit zijn. Dit betekent, dat aan de
grenzen der Benelux-landen geen
enkel recht van de drie partijen zal
worden geheven. Natuurlijk bete
kent dat nog piet een volkomen vrij
verkeer. Want zowel de deviezenbe-
perking -als de licenties en de contin-
gen teringen gaan door. Wij mogen
niet vergeten, dat Nederland een
deviezen-arm land is!
Toch zal het geen jaren duren, eer
ook de economische unie is verwe
zenlijkt. Dat betekent een econo
misch territoir van Delfzijl tot Bad
Mondorf in Luxemburg. Dan zullen
er nog slechts staatkundige grenzen
tussen de Benelux-landen bestaan.
Doch mensen, goederen en geld zul-
lenn vrij van het ene dahd naar het
andere kunnen overgaan.
Moeilijkheden, die te over
winnen zijn.
\7oor het echter zover is, moeten
allerlei ingewikkelde vraagstuk
ken worden opgelost. Want, aldus on
ze zegsman, in de economische unie
kan slechts één systeem worden toe
gepast.
Wij vroegen een voorbeeld.
Een der grote moeilijkheden is
gelegen in het feit, dat België geen
geleide economie wenst als doel,
hoogstens als tijdelijk middel om uit
de moeilijkheden van deze tijd te ge
raken.
Waaruit leidt "u dit af?
Wel: steun aan de landbouw,
monopolieheffing en bedrijfsorgani
satie zijn uitingen van geleide eco
nomie, die de Belgen 'verfoeien. Én
dan is er de havenkwestie Rotter
damAntwerpen, waarbij het chau
vinisme zal moeten wijken; de loon-
en prijspolitiek, die Nederland iets
moet laten vieren en zo meer. Ver
der moeten beide valuta's uitwissel
baar worden op gelijke pariteit. U
ziet: dit alles is niet eenvoudig op te
lossen, doch waar de ernstige wil
heerst
Drie kleine landen dragen in deze
moeilijke jaren de fakkel van vrij
heid en recht. Benelux wil aan dit
geslacht en de nakomelingen vrede
brengen, vrijheid en geluk, en een
voorbeeld zijn voor de ganse we
reld.
Dat de idee op weg is, bleek ons
uit verdere besprekingen met auto-
ritsten uit alle drie Benelux-landen.
Daarover een andere keer.
geldleningen voor
bijzonder hoger onderwijs.
Bij de Tweede Kamer is- ingediend
het wetsontwerp „Machtiging tot het
van Rijkswege garanderen van geld
leningen, ten behoeve van ^de stich
ting en de inrichting van de gebou
wen en terreinen van gesubsidieerde
bijzondere universiteiten en hoge
scholen".
Nieuwe wrijving te berlijn?
Het Sowjet-nieuwsbureau S.N.B.
meldde vandaag, dat het Britse mi
litaire bestuur de Sowjet-bezettings-
autoriteiten heeft verzocht haar ra
diostation, dat uitzendingen naar de
Sowjet-zone van Duitsland verzorgt,
uit de Britse sector van Berlijn te
verwijderen. Het nieuwsbureau zin
speelt op „tegenmaatregelen" in
verband met dit verzoek.
De Sowjets hebben het radiosta
tion in gebruik genomen, toen zij
Berlijn bezetten. De Britten gaven
hun toestemming het te blijven ge
bruiken, ofschoon de studio in het
hart van de Britse sector ligt en de
zender in de Franse sector. De
Sowjets verklaarden destijds, dat zij
niet over andere faciliteiten be
schikten voor uitzendingen ngar de
Sowjet-zone. Er is steeds een gewa
pende Sowjet-soldaat in het gebouw
gestationneerd geweest.
de betrekkingen tussen
praag en het vaticaan.
Machula Jaromir, geestelijk advi
seur bij de Tsjechoslovaakse legatie
bij de Heilige Stoel, is door de
Tsjecho-Slovaakse regering van zijn
functie ontheven, zo wordt door het
nieuwsbureau Ansa uit Praag ver
nomen. Dit bericht heeft in gods
dienstige kringen een pijnlijke in
druk gemaakt. Men ziet er. een
symptoom in van een mogelijke ver
slechtering der betrekkingen tussen
Tsjechoslowakije en het Vaticaan.
Machula Jaromir was persoonlijk
benoem'd door president Benesj, die
zopas ontslag heeft genomen en die
zich de regeling der kwestie van de
betrekkingen met de Heilige Stoel
had voorbehouden.
Handel in West-Europa
krimpt in
De Amerikaanse autoriteiten, be
last met de uitvoering van het plan-
Marshall toiicn zich ernstig veront
rust over de voortdurende achter
uitgang in het handelsverkeer tussen
de Wes»-Europese Isncen. De Ame
rikaanse regering heeft door middel
v«»n inmiddels naar Europa gezon
den vortegenwoo-c.gers te kennen
gegeven, dat zo sp"edig mogeijlk
aan dez* ontw.keling <en einde moet
komen, daar- anders het succes van
het plan-Marshall in gevaar zou ko
men. Een handel op grote schaal *us
sen de 16 landen van het plai-
Marshall v» crl+ beschouwd als een
der belangrijkste facto: en, waardoor
West-Europa zich in Ie kader van
het pi a i-Marshall zelf kan helpen.
Door Amerikaanse autoriteiten is
gisteren verklaard, i'at tenzij eei
oplossing voor de n-oeilijkhedn
wordt gconden, overschotten aan
groenten en fruit vein cedelijk -.ui
len gaan gerrotten in landen als Ita
lië en Nederland, terwijl aangrenzen
de landen, die andere producten heb
ben te verkopen, aan deze groente
en dit fruit behoefte hebben.
De dalende beweging in de inter-
Europese handel heeft volgens de
Amerikaanse autoriteiten de volgen
de b'asisoorzaken:
1. Ieder land beperkt op drasti
sche wijze zijn invoer, teneinde zijn
schaarse dollarvoorraad te handha
ven. 2. Landen zoals België, Zweden
en Zwitserland verstrekken niet lan
ger crediet aan behoeftige landen,
die hun goederen te hoog stellen.
De landen van het plan-Marshall
zijn thans in Parijs druk bezig met
besprekingen om voor de huidige
moeilijkheden een oplossing te vin
den en in Amerikaanse regerings
kringen verwacht men, dat waar
schijnlijk binnen enkele weken een
of andere vorm van overeenkomst
zal worden bereikt. Een eventuele
overeenkomst zal volgens deze krin
gen de grootste stap vooruit bete
kenen in de richting van het herstel
der Europese landen. Een der rege
lingen. waarover naar verluidt de
besprekingen gaan, betreft een multi.
lateraal clearingssysteem.
staalproducten en
penicilline naar nederland
Aan een aantal Europese landen
zijn in het kader van het E.R.P. nieu
we aankoopmachtigingen voor voe
dingsmiddelen en goederen verstrekt
ten bedrage van totaal 33.638.370
dollar.
Nederland heeft machtiglhg ont
vangen voor een bedrag van 1.311.000
dollar. Geleverd zullen worden
staalproducten uit de V.S. ter
waarde van een millioen dollar pe
nicilline en andere medicamenten
ter waarde van 250.000 dollar en een
hoeveelheid dwarsliggers.
Geen processie-verbod
in Brabant!
In Aug. 1946' liet de deken van
Steenbergen een processie in Steen
bergen houden, in verband waarmee
hij voor het gerecht werd gedaagd.
Deze kwestie is thans door de ci
viele kamer van de Bredase recht
bank behandeld. De verdediger, mr.
van Wymén uit Breda, was van oor
deel, dat er in feite geen processie
verbod bestaat, doch een absolute
processie-vrijheid behoudens ingrij
pen door de overheid ter verzekering
van de openbare rust en orde. Hij
vroeg vrijspraak, De officier van ju
stitie mr. Bosch concludeerde tot vrij
spraak daar hij geen strafbaar feit
kon bewijzen.
EEN BESLUIT VAN DE RAAD VAN
ARBEID TE LEIDEN.
Vragen van het Kamerlid Hooij.
Het Tweede Kamerlid Hooij heeft
óan de Minister van Sociale Zaken
schriftelijk de volgende vragen •ge
steld:
1. Is het juist, dat de minister
aan de Rijksverzekeringsbank schrif
telijk heeft doen weten, niet gene
gen te zijn, een besluit van de Raad
van Arbeid te Leiden, waarbij, in af
wijking van de opvatting van de
Centrale Raad van Beroep met be
trekking tot het bepaalde in het eer
ste lid van artikel 24 van de kinder
bijslagwet, kinderbijslag aan een on
gehuwde moeder voor haar natuur
lijk kind werd toegekend, wegens
strijd met de wet aan de kroon ter
vernietiging voor te dragen.
2. Indien vraag 1 bevestigend
wordt beantwoord, heeft dan niet het
door de minister ingenomen stand
punt, in verband met de bedoelde
opvatting van de Centrale Raad van
Beroep, de weg geopend naar tweeër
lei rechtsbedeling, welke niet mag
worden bestendigd?
3. Is het voorts juist, dat het kin-
derbijslagvereveningsfonds bij rond
schrijven van 31 December 1947, No.
806. zich op het standpunt heeft ge
steld, dat geen verevening behoort
plaats te vinden van kinderbijslag,
welke in afwijking van de meerbe-
doelde opvatting van de Centrale
Raad van Beroep wordt uitgekeerd,
zodat in verband hiermede de met.
de opvatting van de Centrale Raad
van Beroep strijdige houding van de
minister tot tegenstrijdige wetstoe
passing leidt?
4. Is de minister bereid aan de in
de vragen 2 en 3 bedoelde toestand
een einde te maken door ook hier de
rechtscheppende werking van de
uiftpraak van de Centrale Raad van
Beroep te erkennen en zich dien
overeenkomstig te gedragen.
5. is de minister voorts bereid op
korte termijn de totstandkoming van
een voorziening te bevorderen, waar
door, zonder dat deswege wettelijke
rechten worden toegekend, de moge
lijkheid van uitkering van kinder
bijslag voor natuurlijk erkende kin
deren wordt geopend, b.v. door ter
zake te doen opnemen een post op de
begroting voor sociale zaken, gelijk
door de ondergetekende in overwe
ging is gegeven bij de behandeling
van Hoofdstuk XII der Rijksbegro
ting voor 1948?
de financiering van de
woningbouw
Op de 37ste Spaarbankdag heeft
prof. N. J. Polak medegedeeld, dat
er een nieuw financieringssysteem
met Rijksbedragen ten behoeve van
het opvoeren van.de woningbouw is
ontwikkeld. Dit biedt aan eigenaren
en exploitanten behoorlijke rende
mentsvooruitzichten en zal er waar
schijnlijk toe bijdragen, de vraag
naar hypotheken in de komende tijd
belangrijk te vergroten.
in juni meer fietsbanden
Het kwantum rijwielbanden, dat
door de fabrieken mag worden afge
leverd op de binnenlandse markt,
zal in de maand Juni met een extra
hoeveelheid worden verhoogd, ten
einde aan de vacantie-vraag tege
moet te komen.
Ofschoon de handel niet meer zal
bevoorrading met rijwielbanden, zo-
kunnen rekenen op de overvloedige
als die kort na de opheffing der dis
tributie plaats vond, ziet de voor
ziening van rijwielbanden er voor
het puibliek niet slecht uit.
In totaal zullen er dit jaar onge
veer evenveel banden voor de bin
nenlandse markt worden afgeleverd,
a's in 1939. Anderzijds is het aantal
rijwielen nog steeds lager dan voor
de oorlog zodat men vertrouwt in de
normale vraag te kunnen blijven
voorzien. „Vrije Volk".
pensioentrekkers vragen
40 pCt. verhoging.
Op een vergadering, welke gepen-
sionneerden uit vele delen van het
land in Den Haag hebben gehouden,
is pen resolutie aangenomen, waarin
wordt verklaard, dat de voorstellen
der regering, betreffende de verbete
ringen in de positie der gepension-
neerden, in het algemeen op zo goed
als alle punten onvoldoende zijn.
Volgens de heer J. Huijkman, voor
zitter van de Algemene Nederlandse
Bond van Gepensionneerden, die de
vergadering leidde, verlangen de be
langhebbenden een verhoging van het
percentage van de toeslag tot 40 per.
cent. Zij vragen een wijziging van
het betreffende wetsontwerp en vast
stelling van de volgende verhogin
gen: voor gepensionneerden van vóór
1920 100 percent, idem in 1920
80 percent, idem in 1921 60 per
cent en voor de overigen een verho
ging van 40 percent. Verder wenst
men de maxima te verhogen tot 1000
gulden voor eigen pensioen, 500 gul
den voor pensioen van ouders, groot
ouders en schoonouders, 600 gulden
voor weduwenpensioen, 100 gulden
voor wezenpensioen voor het eerste
en 200 gulden voor elk volgend kind.
De vermiste
zeilboot gevonden
Ruim een dag nadat zij voor het
laatst bij de monding van de Eem
zijn gezien, is er nog steeds geen
spoor van de drie jongelui gevonden,
die. Zondag met de kleine BM „Jan
van Gent" op het IJsselmeer gin
gen zeilen. Voortdurend gaan vrien
den van de opvarenden op de fiets of
per boot er op uit om te trachten een
spoor van de vermisten te vinden.
Ook de rivierpolitie van Amsterdam,
Urk en Harderwijk zoekt.
(De namen van de verdwenen jon
ge mensen zijn: J. Brei, 21 jaar, leer
ling stuurman te Baarn, Elly Loopuit,
20 jaar, leerlinge aan het lyceum te
Baarn. G. J. Brakel, 24 jaar, studen
te te Utrecht, afkomstig uit Opheus-
den).
lijk van stuurman aan
boord.
Vanmorgen om half twaalf is een
Harderwijker visser met de vermiste
zeilboot „Jan van Gent" de haven
van Harderwijk binnengekomen. Het
lijk van de 21-jarige leerling-stuur
man J. Brei, uit Baarn, bevond zich
nog aan boord.
burgemeester verbood
leuzen
Achtduizend jongeren van de A.R.
Jongeren Studieclub hielden Zondag
in Amsterdam een toogdag. De bur
gemeester van Amsterdam had ver
boden spandoeken, waarop de leu
zen voorkwamen: „Indië niet los
van Holland" en „Niet de chaos der
republiek maar de rechtstaat'', in het
openbaar mede te voeren. Wel wa
ren andere spandoeken toegestaan
De heer Bruins Slot zeide, dat door
dit verbod de grondwettelijke vrij
heid was aangetast. „In deze verbo-.
den leuzen manifesteren zich de prin
cipes van de A.R.-Partij." „Tijd"
In weerwil van over het algemeen
niet ongunstig beoordeeld nieuws uit
het bedrijfsleven, blijft de beurs lij
den onder gebrek aan orders en is
er van enige activiteit op de fond-
senmarkt geen sprake. Practisch al
le hoeken waren gisteren ongeani
meerd en het publiek bleef sterk op
de achtergrond, zodat ook in het
koersverloop weinig beweging zat.
Enige belangstelling ging uit naar de
oliehoek, waar oude aandelen Ko
ninklijke van bepaalde zijde gekocht
werden en een vijftal punten hoger
noteerden, waarbij uiteraard de koprs
der nieuwe aandelen zich aansloot.
Het slot kwam weer iets lager op
circa 352voor.de nieuwe aandelen.
Met grote belangstelling heeft men
ter beurze uiteraard ook kennis ge
nomen van de mededeling aan aan
deelhouders der rubbercultuur-mij.
„Amsterdam", welke mededeling
over het algemeen niet ongunstig
werd opgevat en waaruit met name
de opmerking werd genoteerd, dat
naar verwachting de uitgaven voor
rehabilitatie en exploitatie gedekt
kunnen worden uit de opbrengst der
oogsten van 1948. Hieruit zou men
kunnen opmaken, dat het niet in het
voornemen der directie ligt binnen
kort tot een uitgifte van nieuwe aan
delen over te gaan.
Prolongatie 2 1/4 pet.
WIE HAD ZICH ZO VOOR P.
GEÏNTERESSEERD?
W. P. uit Valkenburg (L.) was
door het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam tot 12 jaar gevangenis
straf met aftrek veroordeeld wegens
dienstneming bij de Waffen SS en
bij de S.D. Zijn zaak werd opnieuw
behandeld «door de Bijz. Raad van
Cassatie.
Verdachte's raadsman,- mr. P. J. M.
Ruyssenaars uit Amsterdam, wees er
op, dat verdachte reeds een tijd voor
waardelijk in vrijheid gesteld is ge
weest door de procureur-fiscaal uit
's-Hertogenbosch, nadat alle verhoren
waren geschied. Nu i§ verdachte we
derrechtelijk van de vrijheid beroofd.
Door zijn moeder, die niet een an
dere man samenleefde, werd ver
dachte de straat opgestuurd, zodat h-
gemakkelijk een prooi van de S.S.
werd. Toen verdachte in het inter
neringskamp'zat en zijn moeder hem
eindelijk eens zou bezoeken, bleek
deze vrouw bij aankomst dood.
Een meisje uit de omgeving, getrof
fen door deze tragische omstandig
heden. belastte zich daarop om voor
verd^hteês pakketjes te zorgen. Met
dit meisje is verdachte nu in het hu
welijk getreden. Hij is inmiddels ka
tholiek geworden en kent voor het
eerst een behoorlijk gezinsleven.
Depresident drukte er zijn ver
wondering over uit, dat de procu
reur-fiscaal in 's-Hertogenbosch ver
dachte voorwaardelijk in vrijheid
had gesteld, gezien de gepleegde
strafbare feiten. Hij vroeg zich af
wie zich zo voor P. hadden geïnte
resseerd.
De procureur-fiscaal'achtte de ge
pleegde feiten dermate erg, dat niet
veel rekening gehouden kon wor
den met de verwachtingen bij ver
dachte opgewekt door de voorwaarde
lijke in vrijheidstelling. Hij conclu
deerde tot een gevangenisstraf van
10 jaar met aftrek.
Nadat de Raad zich in raadkamer
had teruggetrokken, werd bij herope
ning der zitting P.'s onmiddellijke
in vrijheidstelling gelast, omdat hij
bij de tweede keer wederrechtelijk
gevangen was genomen. De presi
dent waarschuwde verdachte, dat de
vervolging, ondanks deze invrijheid
stelling, toch gewoon doorging.
Verdachte vroeg voorwaardelijke
clelijk te mogen worden veroordeeld
ën toonde zijn bereidheid om in de
mijnen te gaan werken.
Uitspraak over 3 weken.
Radio
woensdag
HILVERSUM I (301 M.)
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymn.
7.30 Gr.pl. 8.00 Nieuws. 8 18 Lichte
rüorgenklanken. 8.50 Voor de huis-
vrouw. 9.30 Smetana. 10.00 Morgen
wijding, dr. H. A. Enklaar, voorgan
ger v. d. N.P.B. te Laren. 10.20
Kookpraatje. 10.30 Halfuur voor de
vrouw. 11.00 ..Hollands familieleven
in de 17e en 18e eeuw". 11,30 „Non
stop". 12.00 „Vincentino". 12.30
Weerpraatje. 12.38 Licht orkestcon
cert. 13.00 Nieuws. 13.20 Malando.
14.00 Gesproken portretten. 14.15
Kamermuziek. 15.00 Jeugd-hoorspel.
15.30 Regenboog. 16.00 Roodborstjes.
16.45 Vragen staat vrij. 17.15 Orgel.
17.30 Maatschappelijk werk. 17.35
Virtuoso-trio. 18.00 Nieuws. 18.20
Gr.pl. 18.30 Ned. Strijdkr. 19.00 Ne
derlandZweden. 21.00 Operaprogr.
22.00 Hoorspel. 22.35 The Ramblers.
HILVERSUM II (415 M.)
7.00 Nieuws. 7.15 Réveille. 7.45
Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws.
8.15 Mendelssohn. 8.30 Gr.pl. 9.00
Onze jonge zieken. 9.30 Waterstan
den. 9.35 Beethoven. 10.30 Morgen
dienst,- A. Ramaker, Rotterdam,
Evangelist voor Vergaderingen van
Gelovigen. 11.00 Viool. 11.15 „Stan
ley' (IV). 12.00 Mefropole- Orkest.
12.30 Weekoverzicht. 12.33 Wil Strie-
der, cello en Meindert Boekei, orgel
12.55 Het P. T. T. F. spreekt. 13.00
Nieuws. 13.15 „Van Rameau tot Ra-
vel". 13.50 Vrolijke middagklanken.
14.05 „Haensel und Gretel", Hum-
perdinck. 15.05 Kamerorkest. 16.00
Onze jeugdige postzegelverzame-
laars. 16.15 Jeugdprogr. 17.30 Zwem
wedstrijden. 18.00 Ned. koren en
korpsen. 19.00 Nieuws en weerover-
zicht. 19.15 Nieuws uit Indië19.45
Ned. Kamerkoor. 20.00 Nieuws. 30.15
Residentie-orkest. 21.05 Ds. J. H.
Grolle. 21.25 Orgel en piano.
minderheidsopvatting
•in de k. v. p.
Via de K. R. O. zal Vrijdag 11
Juni a.s. om 20.35 uur een gesprek
om de ronde tafel worden uitgezon
den, waaraan deelnenien de voorzit
ter der K. V. P., de heer W. J. An-
driessen en Mr. Vogelaar, medewer
ker aan het rapport van jonge Ka
tholieke intellectuelen. Het gesprek
zal gaan over politieke organisatie.
EEN ROMAN VAN HET WOUD
Paul Keiler
41)
Ik .zei hem, dat „uitsmijtersnooit
goede politici zijn geweest. Hij heeft
me geantwoord, dat hij zich noch
door mij, noch iemand ander liet
voorschrijven wat hij als rentmees
ter of baljuw voor politiek had te
voeren.
Ik ben wel in- 'n zeer bewogen
jaar in dit woud-dal terecht geko
men! Wij maken al weer een nieu
we emotie, mee. De oude vrouw Krü-
gel is uit 'haar voorarrest ontslagen.
Het heette, dat Bianca's geweMda-
dig einde bewezerr was als doodslag
door haar man bedreven; de verden
king dat de vrouw de houtzager be
stolen en zijn huis in brand gestoken
had, kon- met bewezen worden
weshalve zij werd vrijgelaten. Het
oude mens is naar de houtzager ge
gaan om hem te vragen, haar ver
der weer in de moerashut te laten
wonen. De houtzager kreeg een aan
val van razernij, is de vrouw naar,
de keel gevlogen en heeft haar de
deur uitgesmeten, maar trok 'er zich
toch verder niets van aan toen de
oude vrouw Krügel weer in de hut
bij het moeras trok. Bönisch is nage
noeg voor alles onverschillig gewor
den. Hij kijkt alleen iedere dag uit
naar de postbode of deze hem niet
eindelijk bericht brengt van zijn zoon
De ruwe oude man heeft een gren
zeloze liefde voor zijn zoon. Hij
heeft zes kinderen gehad. Drie ervan
zijn aan kinderziekten gestorven,
een is bij het skilopen gevallen en
omgekopien; een is in het machine
huis vqn de zagerij door een drijf
riem zodanig gewond, dat hij stierf.
Alleen Emil heeft hij overgehouden
Toen Emil de wintersport ging "be
oefenen, da.cht vader aan het kind,
dat gevallen was efl toen Emil zich
aan de houtzagerij vergreep, dacht
hij aan die ander, die door de drijf
riemen was gegrepen. En hij raakte
buiten zichzelf. Hoe kan zo'n een
voudige ziel, die in zó diepe een
zaamheid en menselijke verlatenheid
leeft, dat alles ook verwerken, hoe
kan zij dergelijke slagen van het
noodlot verdragen?
Ik dacht vaak, dat ik my het lot
van de oude Bönisch wat meer moest
aantrekken; hij mocht niet zo een
zaam blijven, niet zo van alle men
sen verlaten. Ik dacht aan Erica Isen-
loh die overal ingreep waar zij een
leven bedreigd meende. Maar ik was
ouder dan Erica, veel sceptischer
dan zij; ik wist hoe moeilijk het is
een schip in nood te redden.
Erica ging altijd weer moedig aan
het werk. Ik draalde.
Eens heb ik de houtzager een be
zoek gebracht. Het duurde enige tijd
vooraleer hij mij bij zich toeliet. Ik
zei hem toen op de iman af:
Beste Bönisch, je verlangt naar je
zoon!"
Hij steunde.
„Zie je, Bönisch, enige schuld is
er absoluut niet bewezen kunnen
worden. Het bevel tot aanhouding
heeft je zo aangegrepen. Maar daar
moet je je overheen zetten. Het ge
recht werkt nu eenmaal zo. En je
ziet als er niets bewezen wordt, volgt
er ook vrijspraak. Dat zie je immers
zelfs bij zo iemand als de oude vrouw
Krügel."
Dat was onhandig van me Böniscb
geraakte buiten zich zelf van drift
Hij verwenste de beide Krügels er
hun kleindochter naar het diepst var
de hel. Pas op, Hubertus, dacht ik.
anders bezorg je met al je gbede wi1
het strandend schip nog een nieuw
lek!
„Mijnheer Bönisch, ik wil alleen
maar zeggen, dat ik uw zoon voor een
goed mens houd."
Hij l^eek mij verschrikt aan. Toen
stamelde hij:
„Wat... wa't zei u?"
„Dat ik uw zoon voor een goed
mens houd."
Toen begon hij te snikken,. Hij
snikte bitter. En knikte aldoor met
het hoofd. „Jaja... jaja!"
lik liet hem een tijdlang alleen met
zijn gedachten. Toen zei ik:
„U moet het me niet kwalijk ne
men, als ik mij met uw aangelegen
heden bemoei Maar ik meen, dat ik
in de wereld wat meer huis ben en
als u er niets op tegen hebt, zou ik
u wPlen helpen, uw zoon te zoeken."
Hij staarde mij aan.
„Wat wilt u?"
,Uw Emil helpen zoeken."
Daarop ontstak hij opnieuw in woe
de. „Ik weet al, wat dat wil zeg
gen... u wilt hem laten arresteren
laten arresteren... u, en Balthassar
die al zo lang mijn vijand is.maak
dat u wegkomt!"
Hijgend stond de oude man voor
nij. De weinige woorden, die ik nog
;prak waren volkomen vergeefs; er
bleef mij niets anders over dan heen
te gaan.
Ik liet mezelf eerst wat tot kalmte
komen, toen begaf ik niij naar de
school.
Daar vertelde ik Erica Isenloh al
les, wat ik beleefd had
Zij keek mij vriendelijk aan en zei:
„Het is goed van u. mijnheer Hu
bertus dat u het met de oude Bönisch
geprobeerd hebt. Maar het is moei
lijk, anderen te helpen. Als u hot
zelfs niet klaarspeelt, wat moet ik
hem dan zeggen?"
„Erica, u bent zoveel handiger dan
ik."
Zij schudde het hoofd.
„Neen!... Ik heb nog niets bereikt
Elisabeth Ranke is... geloof ik... op
het ogenblik al verloren."
De oude vrouw Krügel leidde een
mensenschuw bestaan in de moeras
hut. Sedert ze in de gevangenis heeft
gezeten, is haar roem als kaartleg
ster slechts gestegen. Het vrouwvolk
verdringt zich om haar. Maar ze laat
geen mens toe, en ze versmaadt zelfs
de overvloedige inkomsten die zij
zou kunnen genieten.
Zelfs de vrouw van de burgemees
ter uit de stad moet bij haar zijn
geweest en tien mark hebben aan
geboden. Ook zij is afgewezen.
Dat zeggen de mensen of het Waar
is, weet ik niet.
Bönisch schimt op haar, maar weet
niet, hoe hij haar uit de moerashut
moet krijgen. Met de wachtmeester
wil hij er niet over spreken; hij is
maa rbang, dat die voortdurend op
zijn zoon Joert. Om dezelfde reden
gaat hij Balthassar en de laatste
tijd ook mij uit de weg. De zoon...
de zoon!
Ik geloof niet; dat Balthassar zich
door de lectuur van detectiveverha
len van de kook heeft laten brengen
ik geloof zelfs, dat hij, behalve de
krant, in het geheel niets leest. Maar
hij voelt nu eenmaal iets van de
speurhond in zich en vooral voor het
gev?V Krügel laat hem niet met rust.
Gisteren kwam hij weer geagi
teerd bij me aanlopen, met een
nieuwe „oplossing" van het myste
rieuze geval.
„De oude vrouw Krügel heeft het'
toch gedaan," barstte hij los.
„Wat heeft ze gedaan?"
Bianca vermoord."
„Mijnheer Balthassar! En Timm
heeft haar immers doodgeslagen".
„Ik heb me wat Timm betreft ver
gist. Zelfs een baljuw kan zich wel
eens vergissen. Ik zal hjet mens in het
nauw drijven, Krügel uit de gevan
genis verlossen en mijnheer Timm
elk door hem gewenst eerherste1
doen geworden, en zijn veroofde,
juffrouw Emilia, natuurlijk even
eens."
(Wordt vervolgd)
