S)eCcidóc6oii^ant
Atoombommen op Jeruzalem
Knooppunten
der
wereldpolitiek
Marshall beschuldigt de
Sovjet-Unie
De Joden capituleren in
oud-Jeruzalem
Oproep van Pater Mateo
ZATERDAG 29 MEI 1948
39ste JAARGANG No. 11401
Directeur: O. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. W1LMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Nog niet waar maar wal mogelijk
En zal dan do wereld vergaan Geel
In alk geval eerst nog even wat voor
ons Don Bosco-werk. Giro 230414
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. 11.30 p. mnd., 1 3.90 p. kwart. Franco p. p. 14.65 - Adverts 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1-50
ÏJET ZAG ER aanvankelijk naar
**uit, alsof de ontwikkeling in Fin
land het grote nieuws van de week
zou vormen, doch het is met een sis
ser afgelopen.
Wat zich daar in het hoge Noor
den van Europa afspeelde leek ver
dacht veel on het voorspel van de
Tsjecho-Slowaakse omwenteling in
Februari, zodat menigeen niet ten
onrechte vreesde, dat Finland de
zelfde kant zou opgaan. Evenals m
Praag was ook in Helsinki het mi
nisterie van binnenlandse zaken in
handen van een communist, en daar
mee had deze de beschikking over
de politie en ook over de geheime po
litie. In Praag had Moskou daar
handig gebruik van gemaakt en ae
communistische Finse minister Lei-
no werd er van verdacht, hetzelfde
spelletje te willen uithalen; een paar
uitleveringen van Finse onderdanen
en staatlozen aan Rusland wezen in
die richting. Dparom sprak het par
lement z'n wantrouwen in deze mi
nister uit. Maar de communist wei
gerde heen te gaan (echt volks-demo-
cratisch) en moest door de president
worden weggestuurd. Daarop maak
ten de communisten een voor hun
aantal onevenredig kabaal door sta
kingen uit te lokken en men vroeg
zich met bezorgdheid af, of Mosoku
nu tussen beide zou komen*en de
Finse regering onder druk zou zet
ten. Want aan zichzelf overgelaten,
zouden de Finse communisten ten
slotte het onderspit hebben moeten
delven.
De partijen hebben het echter be
ter gpvond'en, de kwestie niet op de
spits te drijven en hebben toege
stemd in een compromis. De porte
feuille van binnenlandse zaken is
nu in handen van een links-socialist,
die zeer dicht bij de compiunisten
staat, en in plaats van meneer Leino
is nu mevroyw Lëino minister ge
worden, zij het zonder portefeuille.
De stakingen zijn daarop afgelast.
Het gevaar is voorlopig althans
weer bezworen, maar mevr. Leino is
niet voor de poes! Oppassen is de
boodschap in Helsinki.
1WTU FINLAND als topic "of the day
*"is uitgeschakeld, komt de nete
lige Palestijnse puzzle weer de aan
dacht voor zich opeisen. Niet alleen
omdat het een smartelijke ervaring
is, te weten, dat er zo'n ellendig ge
harrewar is juist in het land, dat zo
dierbaar is aan de Christenheid, en
niet alleen omdat de H. Stad Jeru
zalem een Joods Stalingrad dreigt te
worden, maar ook omdat de strijd
tussen Joden en Arabieren een steen
des aanstoots is voor vele interna
tionale betrekkingen. De wereld is
nu eenmaal 'een levertd organisme
en als in één van de ledematen een
haard van ontsteking optreedt, heeft
dat z'n gevolgen ook voor de rest
van dat organisme.
In dit geval begon zich een span
ning te ontwikkelen tussen de poli
tiek van Amerika en die van Enge
land. De Amerikaanse politiek is op
portunistisch en vrij simpel. Wash
ington was eerst vóór het Verdelings
plan, omdat het de Joden ook eeh
stuk grond gunde. „Waarom zouden
wij. die arme kerels, die overal ver
jaagd worden, niet een lap grond ge
ven waar zij rustig kunnen werken
en leven", was de opvatting van de
doorsnee-Amerikaan. Toen de Ara
bieren echter op hun achterste benen
gingen staan, zei Washington: „Neen,
het gaat niet. Dat wordt oorlog. Ik
trek me terug". Maar toen de Jood
se staat werd uitgeroepen en bereid
was zich met geweld zelf te hand
haven, was Truman de eerste om 1^-
paël de facto te erkennen.
Met een grote sprong springt de
Amerikaan over> alle 'politieke be
zwaren, voetangels en klepimen
heen; hij voelt de sportiviteit van
het geval en roept van harte: „Hup,
Israël!"
Engeland beziet de kwestie ech
ter niet zo simplistisch. Het heeft
z'n erVaringen in het Midden-Oosten
en weet, hoe ingewikkeld het lijnen
spel is, dat loopt over dit snijpunt
van internaitonale machtsverhou
dingen. Het is bovendien gebonden
aan verdragen met de Arabische lan
den en kan zich als mogendheid, die
zeer vérzwakt uit de oorlog is ge
komen, niet veroorloven, zich zorge
loos vijanden te maken. Het moet
voorzichtig manoeuvrerend trachten
zonder kleerscheuren weg te komen
en te zorgen nog iets van z'n oude
invloed te behouden.
FNGELAND bleef dus wapens leve-
^*ren aan de Arabische staten en
had tot nu toe een dertigtal officie-
reft zitten bij het Arabische Legioen.
Dat Arabische Legioen, dat onder
Britse leiding staande bestemd was
om de orde te handhaven in Pales
tina, zou na 15 Mei ontbonden wor
den, doch het is er nog en neemt
zelfs deel aan dé strijd om Jeruza
lem.
Dat was natuurlijk niet naar de zin
van de Joden en zette kwaad bloed
in Amerika, dat deze achterbakse
houding van de Engelsen niet be
greep.
Thans heeft Engeland in de Vei
ligheidsraad een standpunt ingeno
men, dgt waarschijnlijk het resul
taat is van besprekingen met Ameri
ka. De officieren bij het Arabische
legioen worden teruggenomen, nu de
Arabieren «weigeren om het vuren
te staken. Want ook Engeland is van
mening, dat er een wapenstilstand
moet komen. Willen de partijen niet,
dan moeten er door de Veiligheids
raad maatregelen worden genomen,
o.a. een verbod van wapenleveran
ties, en daarbij zal Engeland zich
aansluiten.
Dat is een belangrijke verheldering
van het Britse standpunt, waardoor
de dreigende tegenstelling tussen de
twee Angelsaksische landen aan
merkelijk geluwd zal zijn. Jammer
misschien voor Rusland, dat een ver
wijdering maar wat graag gezien
zou hebben.
Praeses H.J. van Deursen
Op 1 Juni viert de Hoogeerw^
Hooggeleerde Heer H. J. van Deur
sen, President van het Groot Semi
narie te Warmond, zijn 25-jarig pries
terfeest.
Behalve de eerste twee jaren van
parochiële zielzorg, achtereenvolgens
te 's Heerenhoek en Rotterdam, wa
ren al die jaren gewijd aan de op
leiding van de toekomstige priesters
in ons Bisdom.
De Hoogeerw. Jubilaris was eerst
ruim 18 jaar leraar aan het Semina
rie Hageveld te Heemstede, waar hü
les gaf in de Duitse taal en letter
kunde. Het tekent de toenmalige le
raar, dat hij ondanks zijn drukke be
zigheden de gelegenheid vond het
staatsdiploma Middelbaar Duits te
behalen.
Reeds in zijn Hageveldse jaren
bleef de belangstelling van de jubile
rende president niet beperkt binnen
de kleine wereld van het Seminarie
en dikwijls gaf hij daarvan blijk door
zijn gesproken of geschreven woord.
Zo wist hij ook tijd te vinden voor
het vertalen van verschillende Duit
se boeken. Het meest bekend is zijn
boek „Occulte Verschijnselen", dat
veel meer is dan een vertaling van
professor Feldmann's „Okkulte Phi
losophic". Omdat in ons land nog
geen uitvoerige katholieke publicatie
op dit gebied het licht had gezien,
moest de vertaling een bewerking
wgrden, die ten opzichte van het
oorsprokelijk werkteen zeer sterke
uitbreiding onderging. De bewerker
wilde, zoals hij zelf in zijn voor
woord schrijft, de niet-ingewijde le
zer inleiden in de toenmalige stand
der occulte en para-psychologische
problemen en van het modern we
tenschappelijk onderzoek op dit ge
bied.
Sommigen zullen verband gezocht
hebben tussen deze wetenschappelij
ke arbeid en de eervole benoeming
tot directeur van het Philosophicum
te» Warmond in Decembe» 1943. In
gewijden kenden reeds lang zijn gro
te gaven van geest en hart, waardoor
hij dan ook gehïeken is een bestuur
der te zijn van groot formaat, de
beste Warmondse traditie waardig.
Bij zijn benoeming tot directeur
van het Philosophicum was het ge
bouw nog door de Duitsers bezet en
tot aan de bevrijding genoten direc
teur, professoren en studenten gast
vrijheid in het Theologicum.
Onmiddellijk na de bevrijding stel
de de directeur alles in het werk om
zijn Philosophicum na ruim twee
jaar Duitse bezetting zo spoedig mo-
gelk weer geschikt te maken voor
zijn eigenlijke bestemming en het
was voor een groot deel aan zijn
voortvarendheid en doorzetten
danken, dat reeds op 2 Juli de PlH-
losophie-studentsn hun eigen htis
weer konden betrekken.
Reeds enkele maanden later werd
de directeur benoemd tot president
van het Theologicum en kreeg daar
door de meest belangrijke functie bij
de opleiding van de toekomstige
priesters. Het moet voor hem wel
een grote voldoening geweest zijn,
na zovele jaren de eerste schreden
van de priesterstudenten geleid te
hebben, nu tot taak te krijgen hen
rechtstreeks naar het altaar te voe-
Zijn hoogst *be*langrijk werk blijft
voor het grootste deel verborgen bin
nen de muren van het Seminarie.
Maar wie zal de grenzen aangeven
van de invloed, die van zijn leiding
in lessen, conferenties, persoonlijke
raadgevingen en vooral van zijn
voorbeeld uitgaat op de studenten,
die van hem hun naaste voorberei
ding op hun priestertaak pntvangén?
Het is ook de president, die zelf
jaarlijks de grote retraite leidt, \^1-
ke voorafgaat aan de Subdiaken- >zk
Priesterwijding.
Zo draagt het werk van de presi
dent vruchten in heel het Bisdom,
waar priesters werken,, die van hem
leiding mochten ontvangen en die
nooit zullen vergeten zijn voorbeeld
van priester vóór alles en in alles.
Daarom is ook het zilveren priester
feest van de president niet iets, wat
alleen het Groot Seminarie te War
mond aangaat.
Moge dit voorél betekenen, dat ve
len de jubilerende' president geden
ken in hun gebed om hem te steunen
in zijn taak, die van het allergrootste
gewicht is voor ons gehele Bisdom
N. Ph. T. VAN RUYVEN,
Pr.
Van bekende en cynische propaganda
^USORGE MARSHALL, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Za
ken, heeft irt een rede voor de „General Federation of Womens
Clubs"1 te Portland (Oregon) de Sowjet-ulie er van beschuldigd een
„berekende en cynische propaganda-campagne"® te voeren teneinde "de
ernstige Amerikaanse pogingen om eerlijke onderhandelingen te "begin
nen voor de regeling der wereldvraagstukken teniet te doen."
„Indien de Sowjet-Unie van zeke
re handelwijzen en daden, welke de
wereld sinds het beëindigen van de
vijandelijkheden in een toestand van
ongerustheid en verwarring hebben
gehouden, .zou afzien, zou zij een
geheel nieuwe internationale sfeer
scheppen. Als zij dit deed, zou zïj
niet stuiten op enig gebrek aan be
grip van de zijde der Amerikaanse
regering", zo zeide Marshall. Daar
entegen waarschuwde de minister de
Verenigde Staten dat de volken van
Europa de „voortdurende vrees koes
teren, dat zij niet op ons kunnen
rekenen, dat wij van plan zullen
veranderen, dat wij een officieel
aanvaarde politiek, zoals het Euro
pese herstelplan, zonder opzegging
zouden laten varen zonder acht te
slaan op de vernietigende gevolgen,
die een dergelijke wankeling ten ge
volge zou hebben."
Daartegenover verklaarde hij, dat
„sinds het begin van dit jaar „uit
stekende vorderingen" waren ge
maakt in de strijd voor een veilige
vrede en de terugkeer van algemene
welvaart in de wereld". „Ik ben er
zeker van," aldus Marshall, „dat het
vasthouden aan de vaste koers, die
wij volgen, zal leiden tot de oplos
sing van de ergste moeilijkheden en
tenslotte de weg zal banen tot een
gezonde basis vod* de vrede."
Omtrent de veel besproken nota-
wisseling tussen {le V.S. en de Sow
jet-Unie zeide hij dat men bij de
discussie hieromtrent veelal uit hét
oog verliest, dat men te maken heeft
met een „doelbewuste en cynische
propaganda-campagne om eerlyk ge
meende Amerikaanse pogingen, om
een basis te scheppen voor onder
handelingen en overeenkomsten ter
stabilisatie van de wereldtoestand,
teniet te doen". De recente verkla
ringen van Molotof en Stalin waren
bedoeld om de Amerikanen en fei
telijk de gehele wereld om de tuin
te leiden wat betreft de waarachtig
heid van hun wens om tot een ac-
coorfl te komen."
DE „KAREL DOORMAN" OVER
GEDRAGEN Vrijdag is te Ply
mouth het Engelse vliegkampschip
„Venerable"' aan de Nederlandse Ma
rine overgedragen, dat als nieuwe
„Karei Doorman" aan de Nederlandse
vloot is toegevoegd. De Nederlandse
vlag wordt gehesen, de Eng©1 se
wordt gestreken. Foto: A.N.P.-R
Ned. verliezen in Indië
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen in de afge
lopen week de navolgende ver
liezen zyn geleden:
Koninklijke landmacht:
Huzaar le kl. F. J. van de Poel,
afkomstig uit Apeldoorn, overle
den t.g.v. oorlogsverwonding 19
Mei 1948.
gold. Vermeer, afkftnstig uit
Vlaardingen, overleden t.g.v. oor
logsverwondingen 24 Mei 1948.
Koninklijk Nederlands-Indische
leger:
heeft in de periode van de afge
lopen week geen verliezen ge
rapporteerd.
Koninklijke marine:
Treeft in de periode van de af
gelopen week geen verliezen ge
rapporteerd.
AANTASTING VAN DE GOEDE
NAAM VAN VATICAANS
PRELAAT.
14 Maanden opsluiting. 150.000 lire
als boéte en 100.000 lire als morele
schadeloosstelling «dit is de prijs
die de verantwoordelijke rédacteur
van het voornaamste Italiaanse com
munistische dagblad „l'Unita" moet
betalen wegens het aantasten van de
eer en goede naam van mgr. Frances
co Roberti, Secretaris van de H. Con
gregatie van het Concilie.
Op 15 April, drie dagen voor ae
algemene verkiezingen droeg de
voorpagina van de „Unita" de volgen
de lasterlijke kop boven een arikel
van vijf kolommen „Mgr. Roberti,
Kardinaal Lavitrano en'de Augustij
nen betrokken bij een grote oplichte
rij van 50.000 dollar". Mgr. Roberti,
di^ juist als scheidsrechter was op
getreden in een ernstig geschil tus
sen een industriële onderneming en
een religieuze impelling, zag zichzelf
aldus beticht van oplichterij en dien
de een aanklacht in wegens laster.
Deze kon onmiddellijk ontzenuwd
worden met voor de hand liggende
bewijzen. De 12de strafrechtelijke af
deling van het Romeinse Gerechts^
het vonnis in de rode bladen „l'Uni-
ke hoofdredacteur tot bovengenoem
de straffen en gelastte publicatie van
het vonnis in de roden bladen „l'Uni.
ta", „l'Avantf", „II Paese" en „La
Republica".
Mgr. Roberti heeft de hem als mo
rele schadevergoeding uitgekeerde
100.000 lire ter beschikking gesteld
van het Italiaanse Werklozenfonds.
Na een heldhaftige strijd van twaalf dagen hebben de Joodse verdedi-
gers in het oude stadsgedeelte van Je ruzalem, samengedrongen op een met
puin bezaaide oppervlakte van enige honderden vierkante meters, zich
overgegeven aan de troepen van Abdoella's Arabische legioen. De Ara
bieren begonnen onmiddellijk met het wegvoeren van de vijftienhonderd
gevangenen en gaven de Joodse bevolking bevel om in de huizen te blij-*
ven. De strijd om het nieuwe gedeelte van de stad wordt voortgezet, in
hooidzaak langs de weg van de hoofdstad naar Tel-Aviv, in de buurt van
Latroen.
Ware veldslag in
de omgeving
vari Latroen
Een werkelijke veldslag woedt*in
de omstreken van Latroen, ten
Noordwesten van Jeruzalem, waar de
Haganah en het Arabische Legioen
van koning Abdoella tegenoyer elkaar
staan. Latroen beheerst de weg van
Jeruzalem naar de havensteden aan
de kust.
Twee Arabische dorpen ten Zuiden
van Latroen zijn door de Joden be
zet, ma,ar verdere bijzonderheden zijn
niet bekend gemaakt. Andere Jood
se successen worden gemeld uit
Noord-Galilea, waar vrijwel alle Ara
bische troepen zijn verjaagd. West-
Galilea, dat volgens het verdelings
plan behoort tot dé Arabische staat,
is door de troepen van de Haganah
bqzet, welke waren gerecruteerd uit
zeer jonge, doch geharde jongens en
meisjes, die over geen enkel zwaar
wapen beschikten.
JODEN TEGEN BRITS
WAPENSTILST^NDSVOORSTEL.
De Veiligheidsraad beraadslaagt
over de nieuwe voorstellen van Enge
land en RusLnd. Het Russische voor
stel kan rekenen op de steun van de
Verenigde Staten. China heeft be
loofd, het Engelse te steunen.
De Joden zien het Britse voorstel
(wapenstilstand van vier weken, ge
durende welke tijd geen weerbare
Joden mogen immigreren en geen
wapenen worden ingevoerd) als een
vorm van hulpverlening aan de Ara
bieren.
De Arabieren zouden bij een ter
mijn van vier weken, waarin de Jo
den geen enkel wapen mogen ont
vangen, ten zeerste gebaat zijn, daar
zij zelf over grote voorraden, uit En
geland afkomstig, beschikken. Bo
vendien zouden de Arabieren dan de
tijd hebben om hun veroveringen te
consolideren.
De Joodse militaire bevelhebber
van Jeruzalem heeft de Wapenstil
standscommissie der V.N. meege
deeld, dat zijn manschappen genoopt
zoudfen zijn bij wijze van réprésaille
de Heilige Plaatsen aan te vallen, in
dien de Arabieren doorgaan met hun
aanvallen op synagogen in de oude
stad. Deze waarschuwing was ver
vat in een telegram van de Commis
sie, die gisterenavond door de Fran
se afgevaardigde in de Veiligheids
raad is voorgelezen ter ondersteuning
van een nieuw Frans voorstel tot een
onmiddellijk bevel „staakt het vu
ren". De Franse resolutie, waarover
niet gestemd is, werd met de Britse
en Sowj et-Russische resoluties op ta
fel gelegd.
VERBETERINGEN IN BRITS-
AMERIKAANSE BETREKKINGEN.
In Amerikaanse ambtelijke krin
gen wordt het jongste Britse voor
stel aan de Veiligheidsraad inzake
Palestina een basis voor een grote
verbetering in de Brits-Amerikaanse
betrekkingen genoemd.
Ofschoon het Amerikaanse dppar-
„Een wereldoffensief"
„De tijd, die wij beleven is zorg
wekkend. Meer dan ooit wordt thans
het woord van Pius XI bewaarheid:
„Wij beleven het donkerste uur der
geschiedenis sedert de zondvloed"
.Maar de Paus liet er aanstonds op
volgen: „De Kerk heeft echter een
groot vertrouwen. Want wij beleven
ook ten volle het uur van het H.
Hart!"
Met deze woorden begint de ook in
Nederland overal bekende heraut
van het H. Hart Pater Mateo S.S.C.C.
een oproep tot geheel de wereld, om
dit jaar nu het feest van het H. Hart
tevens valt op de Eerste Vrijdag van
de Junimaand op grootste wijze deze
dag te vieren.
Pater Mateo, die zich in de gehele
wereld een grote naam heeft verwor
ven door zijn onvermoeibare aposto
laat voor de Intronisatie van het éH.
.Hart in de huisgezinnen, is thans,
zoals hy zelf zegt, een „wrak en een
invalide". Van zijn ziekbed in Canada
schrijft hij: „Nu het moderne San-
.hedrin met evenveel hartstocht als
succes een storm heeft ontketend, is
het onze plicht de tegen het Chris
tendom gerichte campagne te doen
mislukken. We moeten een barrica
de opwerpen van echte apostelharten
en een rotsvaste vesting bouwen van
diep-godsdienstige gezinnen".
Zo wil hij in de gezinnen, die hij
door zijn Intronisatie werk voor
Christus mocht winnen of behouden,
in deze tijd van grote beslissingen
Voor het Christendom de liefde doen
oplaaien tot een machtig wereldoffen
sief, by gelegenheid van het H. Hart-
feest, dat dit jaar wel van bijzondere
betekenis is.
Dit offensief worde ingezet met:
een waardige viering van het H. Hart-
feest, door zoveel mogelijk de H. Mis
bij te wonen en door een algemene H.
Cofnmunie van eerherstel op deze
dag. 's Avonds hemieuwe men by het
avondgebed de Toewijding van het ge
zin aan het H. Hart. Het offensief
wordt dus begonnen niet een dag van
gebed, boete en eerherstel. Maar h^t
mag geen stroovuur zijn. Het offen
sief moet krachtig worden doorgezet:
door een vurig Eucharistisch leven;
dodr een leven van liefde en eerher
stel; door een goed verzorgd gods
dienstig gezinsleven en door de er
kenning van Jezus' Liefdekoning
schap in het openbare leyen.
„Op 4 Juni, op het Feest van het
H. Hart begint het nieuwe offensief
voor het Rijk va: het H. Hart, dat
een Rijk zal zyn van liefde en vrede!
Hij moet heersen! )Dat is onze leu
ze; dat is onze redding, de redding
van de hele wereld!"
tement van buitenlandse zaken offi
cieel het „stilzwijgen bewaart, ver
klaren verantwoordelijke autoritei
ten, dat de Britse belofte een alge
meen wa|fcnembargo te aanvaarden
als het nieuwe plan voor wapenstil
stand mislukt, rechtstreeks in over
eenstemming is met de wensen van
de Amerikaanse regeringsleiders.
Autoriteiten te Washington voor
spellen, dat, ofschoon de Russische re
solutie in wi Veiligheidsraad door de
V.S. zal worden.gesteund, zij niet vol
doende stemmen zal krijgen om te
worden aangenomen. Men gelooft
voorts, da£ de V.S. voor het Britse
voorstel zullen stemmen als de Rus
sische resolutie wordt verworpen.
Schuman stelt kwestie
van vertrouwen
De Franse regering staat weer eens
voor eerr mogelijke crisis.
ïn de Franse nationale vergadering
heeft de minister-president, Robert
Schuman, bij de behandeling var. het
wetsontwerp tot bezuiniging op de
staatsuitgaven de kwestie van ver
trouwen gesteld.
Bij de verdediging van dit voorste!
ondervond d. minister van Financiën,
Mayer, krachtige oppositie van socia
listische zijde, omdat bij aanvaarding
150 duidend ambtenaren ontslagen
zullen worden.
De stemming zal Dinsdag £.s. plaats
vinden. Bij verwerping van het voor
stel zal dan de regering-Schuman af
treden.
De vier geallieerde bevelhebbers
van Berlijn zijn Vrijdag van 10 uur
's morgens tot 01.15 uur des nachts
bijeen geweest. Het diner werd over
geslagen. De enige overeenstemming
die tijdens deze zitting van 15% uur
werd bereikt, was over de onderbre
king van de zitting vooY dé lunch,
zo meldt Reuter. Alle onderwerpen
van bespreking werdén successieve
lijk onopgelost van de agenda afge
voerd.
Na Smuts' nederlaag
- De nederlaag van Smtits heeft
grote verrassing gewekt in politieke
kringen te Londen en men toont
zich aldaar ten zeerste ongerust om
trent de loop der gebeurtenissen in
dit Dominion. De heersende onge
rustheid is op de navolgendeover
wegingen gesteund:
1. Malan stond tijdens de oorlog
een neutrale houding jegens Duits
land voor en de Nationalistische Par
tij zou geruggesteund worden d,oor
een anti-Engelse, de negers vijan
dige en antisemitische organisatie, de
„Ossewa-braridwag", die een groot
aantal Boeren omvat, alsook door de
geheime vereniging „Öie Boeren-
broederskap".
2. De hoofdoorzaak van Smuts' ne
derlaag moet worden gezocht in zijn
voorstellen tot, verbetering van de
rechtspositie der 9 millioen .negers,
welke voorstellen, hoe gematigd zij r
ook mogen wezen, onaanvaardbaar
worden geacht door de Boeren, d.i.
het merendeel van de blanke bevol
king.
3. Malans verheffing tot het be
wind brengt niet alleen Zuid-Afri
ka's lidmaatschap vsn het Britse
Gemenebest in het gedrang, maar
dreigt eveneens een spanning met
India te verwekken in verband met
de nog steeds scherp omstreden
rechtspositie van de Indiërs in Natal
en elders. Het is niet uitgesloten dat
dit tot een regelrechte economische
en politiefce boycott van Zuid-Afri-
ka door India leidt. Engeland zou
dan partij moeten kiezen in een ge-
Ichil tussen leden van het Gemene
best onderling.
Ih Labourkringen wordt de mening
geopperd, dat Smuts' nederlaag met
de gevolgen van dien een tegenval
ler te meer is voor het kabinet-Att-
lee. op het tijdstip, dat het buiten
lands beleid van de regering reeds
een vuurproef ondergaat in verband
met de Palestijnse kwestie. Men ver
heelt niet te Londen, dat Zuid-Afri-
ka, ofschoon niet door Labour be
stuurd, Engeland tot nog 'toe finan
cieel heeft ondersteund. Gevreesd
wordt thans, dat een nationalistisch
bestuur met een bepaalde fascistische
strekking deze hulp zal stopzetten
en zelfs terugbetaling van de ver
leende credieten zal verlangen.
£en.(ioM£.Vt je...
Wie van anderen graag het goede
denkt maakt zichzelf goed.
