S)e CaidóeSoti/fca/nt Nog geen einde van de koude oorlog Wordt Jeruzalem open stad? WOENSDAG 12 MEI 1948 39ste JAARGANG No. 11387 Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Hallo, hallo, hier de ultra-korte golf Ieders Woensdag en Zaterdag komen wij in de aether 1 Luister naar de U.K. de ultra-korte I Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie"20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Het program der K.V.P. Er wordt de laatste tijd in enkele persorganen geschreven over de aard van het program, dat de K.V.P. als basis moet hebben voor haar po litieke actie. Wij willen hierop nu niet in den brede ingaan. Maar toch nu al reeds al is het niet direct aan de orde van de dag! een enkele korte op merking maken. Er zijn twee uitersten in de me ningen. De een wil een program, dat een uitdrukking is van „de voorschriften in het Evangelie en in de pauselijke encyclieken". Met andere woorden: een beginsel-program. Hierbij moet worden geconstateerd, dat de K. V. P., wil zij voor haar leden en ook voor andere partijen, zij 't dan ook in grote lijnen, kenbaar maken, wat zij „hic et nunc" „hier en nu" wil na streven, een meer concreet program van actie absoluut nodig heeft. Het andere uiterste wil een pro gram, dat zoveel mogelijk in alle on derdelen is uitgewerkt. Met andere woorden: een program van actie of een urgentie-program, zoals dat tot #op heden gebruikelijk was. Men kan zelfs helaas, o.i.! een streven opmerken, om dat program steeds meer in alle mogelijke details uit te werken! De juiste weg ligt o.i. in het mid den. Moet in het midden liggen, ener zijds om voldoende bevrediging te schenken aan hen, die terecht een concrete uitwerking willen zien, pas send in de eigen tijd, van de alge mene beginselen anderzijds om de politieke eenheid van de katholieken, belichaamd in één politieke partij, te kunnen consolideren, ondanks me ningsverschillen. Natuurlijk komen we na de ver kiezing op dit belangrijke vraagstuk nader terug. Amerikaans verzoek betekent geen koerswijziging PRESIDENT TRUMAN heeft verklaard, dat het Amerikaanse verzo.ek aan Molotof om „behoorlijke en redelijke betrekkingen" tussen beide landen „geen nieuwe richting in de Amerikaanse politiek betekende". Het doel van het verzoek is, aldus Truman, „het onmiskenbaar duidelijk te maken, dat de Ver. Staten gegn vij andige of agressieve bedoelingen met betrekking tot de Sovjet-Unie hebben". Nog geen besluit genomen Uit de verklaring van de president bleek, niet, of de -door Bedell Smith, de Amerikaanse ambassadeur te Mos kou, op 4 Mei aangeboden nota zou kunnen worden gezien als een Ame rikaans voorstel ter bespreking en regeling van de bestaande menings verschillen tussen beide landen. In officiële Amerikaanse kringen verklaart men, dat het door Molotof naar voren gebrachte als antwoord aan Bedell Smith niet voldoende blijk geeft van bereidheid tot onderhan delen om te rechtvaardigen, dat Amerika thans toestemt in een ver gadering om dé geschillen op te los sen. In deze kringen geeft men te kennen, dat meer initiatief van de zijde der Sovjet-Unie noodzakelijk is om de hoop op zulk een vergade ring in vervuiling te doen gaan. Men verklaart in deze kringen, dat „am bassadeur Smith het de Russen dui delijk heeft gemaakt, dat de Ver. $taten te allen tijde beschikbaar zijn". „Aan de andere kant zijn wij niet bereid met de Russen te vergaderen op basis van schitterende algemeen heden. Als de Russen iets speciaals hebben voor te stellen, constructieve suggesties hebben te doen, zullen de besprekingen,, waarop wij vurig ho pen, worden gehouden". In deze kringen wordt de onver wachte Sovjet-Russische publicatie van de verklaring van de Ameri kaanse ambassadeur uitgelegd aLs een poging om door een schending van het diplomatiek vertrouwen de V. S. in de ogen van de wereld de schijn te geven, dat zij een poging van de S. U., de geschillen tussen beide landen bij te leggen, af wil len wijzen. Alles wijst er op, dat Molotof's nota zorgvuldig door het ministerie van buitenlandse zaken en Marshall met Truman en het kabinet bestu deerd zal worden, voordat enig bin dend commentaar wordt gegeven of enige bijzondere verplichting op zich w.ordt genomen. Hoe weinig zin het overigens heeft, om besprekingen met de Sovjets te openen en te vertrouwen, dat zij ge sloten overeenkomsten ook inder daad zullen naleven, blijkt uit een mededeling van ambassadeur Bedell Smith. Hij had onlangs enkele Ame rikaanse overeenkomsten met de Sovjets nog êens nagegaan en was toen tot de conclusie gekomen, dat de enige bepaling, welke de Sovjets niet geschonden hadden, die was aan gaande de toestemming tot de aan wezigheid van een Amerikaans gees telijke te Moskou. Voorbereiding voor de aanstaande verkiezingen Voor de aanstaande verkiezing van de Tweede Kamer, welke waarschijnlijk in de eerste week van Juli zal worden géhoCiden, maakt Amsterdam voor het aanleg gen van de voor de 519 stembureaux nodige kiezerslijsten voor het eerst gebruik van een ponskaarten-collec tie, Vroeger vergde het typen van de kiezerslijsten 6000-man-uren, waarna er nog 4000 man-uren nodig waren voor correctie en collatie. De ponskaarten-collectie maakt het mo gelijk, daarvan door middel van een reproducerende schrijfmachine in 170 uren een uittreksel in dupi'o te ma ken van de meer dan een half mil- lioen tellende kiezerslijst. Dit voor ons land en waarschijnlijk voor de gehele wereld nieuw systeem is een novum, dat een aanzienlijke tijdsbesparing oplevert, hetgeen wel blijkt uit de vroegere nodige 10.000 man-uren en de 170. machine-uren van thans. Wij zien hier de „typiste" werkzaam op dg wondermachine. Vrouw door bliksem gedood Tijdens het hevige noodweer van Maandagmiddag is bij een zware slag de bliksem ingeslagen in de woning van de familie Limmen, wonende Tjallewa1. te Schagen. Plotseling wer den allen, die daar aanwezig waren, tegen de grond geslagen. De zoon en dochter moesten later worden weg- fedragen, omdat bleek, dat zij niet onden lopen. Het ergste was de 63- jarige moeder er aan toe; zij was ge heel buiten bewustzijn geraakt en dokter Koning die inmiddels was ge waarschuwd kon slechts de dood con stateren. Pastoor Brouwer uit Scha gen diende haar nog het H. Oliesel toe. f DE PALESTIJNSE PUZZLE h Veiligheidszone voor non-combattanten JERUZALEM zal Woensdag of Donderdag tot open stad verklaard wor den, tenzij zich onvoorziene omstandigheden voordoen, zo heeft het Internationale Rode Kruis te Genève medegedeeld. In de verklaring van het Rode Kruis wordt gezegd, dat Engeland, de commissie der V. N. in Jeruzalem en de Arabische en Joodse politieke en militaire organisaties gunstig tegenover het plan staan, dat van geheel Jeruzalem één veilig heidszone zal maken ter bescherming van non-combattante burgers, in het bijzonder van kinderen en invaliden. De Belgische ministercrisis Het wil nog niet vl'-tten met de Belgische regeringscrisis. Het voor naamste beletsel om te komen tot een vergelijk tussen katlolieken en socialisten is de kwestie van subsidie aan het büzonder technisch .onder wijs. Hier zijn principiële menings verschillen in het spel, die een ac toord zeer moeilijk makei. Dn patty- Iracties zijn echter altijd nog bezig om te trachten tot overeenstemming cc komen. Op een vraag aan Ro in, de voor zitter van de Senaat, of de bespre kingen nog steeds gevoe J worden, gebaseerd op de veronderstelling, dat Spaak terug zal komen als eerste- minister, antwoordde Rolin bevesti gend. „Wij achten het in het belang "an het land, dat de heer Spaak weer hei eerste-ministerschap op zich neemt. Indien zou blijken, dat Spaak om persoonlijke redenen het premier schap niet wilde aanvaarden, zouden wij de gehele toestand opnieuw'moe ten onderzoeken" verklaarde hij. CHURCHILL IN OSLO. De Britse oud-premièr Winston Churchill, met zijn echtgenote uitge nodigd tot het koninklijk banket van koning Haakon van Noorwegen, heeft te Oslo voor'de radio gesproken. Hij bracht hulde aan Noorwegen „voor de onschatbare hulp van de Noorse tankschepen en voor het offer van zovele gezonken schepen en verlo ren gegane levens." Ohiurohill dankte voor de eer, hem bewezen door de uitnodiging naar Oslo. In het bijzonder zeide hij ge roerd te zijn door de geestdriftige ontvangst, waaraan jong en oud had I rikaanse in deèlgenomen. munt. EEN COMPLOT TEGEN PRINSES ELIZABETH? Volgens een bijzondere correspon dentie in het „Algemeen Dagblad" zouden gisteren in Frankrijk 75 per sonen gearresteerd, die deel zouden uitmaken van een complot, dat prin ses Elizabeth van Engeland en haar echtgenoot, de hertog van Edinburg, tijdens hun vierdaags bezoek aan Frankrijk wilde vermoorden. Inspec teurs van politie hebben gisteravond 34 verdachte lieden op de trein naar Zuid-Frankrijk gezet. „Wij sturen ze naar Bordeaux, Tou louse en Marseille of iedere andere stad, waaraan ze de voorkeur geven, vertelde iemand van de Franse vei ligheidspolitie mij. Maar wij willen er zeker van zijn, dat zij weggaan. Wij gaan voortdurend hun bewegin gen na gedurende het bezoek van de Prinses." Het complot zou in verband staan met de Stern-groep, de Joodse ver zetsorganisatie. Vrijdag begint de reis van het prin selijk paar. Een Roosevelt-penning In op dracht 'van een Amerikaanse firma heeft de Nederlandse beeldhouwer Geurt Brinkgreve een herinnerings- munt geboetseerd ter herdenking van wijlen President Roosevelt. De her inner ingsmunt wordt geslagen bij 's Rijks Munt te Utrecht. Voor- en keerzijde van deze Ame- Nederland gemaakte Strijd in Jeruzalem weer opgelaaid Te middernacht is te Jeruzalem het vuren weer begonnen. In de voorstad Mekor Hayim in het Zuid-* westen van de stad werd met zwaar geschut geschoten. Na vier dagen rust is de stad weer opgeschrikt door het geluid van schoten uit lichte wa pens en mortieren. Volgens Joodse kringen zouden de'Arabieren een aanval begonnen zijn. Volgens een bekendmaking van het Arabische bevrijdingsleger van Dins dagavond zouden bijna 1.000 Joden van de hoofdmacht zijn afgesneden in een hernieuwde strijd bij de weg- ersperring te Bab el Wad op de vi tale Joodse verbindingsweg van Tel Aviv naar Jeruzalem. Het Arabische communiqué verklaart, dat 4.000 Jo den aan de strijd deelnemen en de afgesneden Joden met artillerievuur worden bestookt. In centraal Pales tina zouden 2 Joodse aanvallen met zware verliezen voor de Joden zijn afgeslagen. Een woordvoerder van de Haganah verklaarde, dat een grote Arabische strijdmacht, .gesteund door artillerie, een tank en verscheidene pantserwa gens, de Joodse nedei zetting Kfar Darom heeft aangevallen. Kfar Da- rom is een kleine geïsoleerde neder zetting, de Zuidelijkste Joodse re derzetting in Palestina, welke nor maal door ongeveer honderd perso nen wordt bewoond. De woordvoer der zei, dat de Arabische aanval tot ru toe geen succes heelt >»had. In een communiqué van de Haga- nah wordt meegedeeld, Jat de Jood se strijdkrachten Palestina's grootste politiebureau op de berg Kanaan na bij de stad Safad hebben veroverd. HET EINDE DER AMERIKAANSE SPOORWEGSTAKING. De Amerikaanse spoorwegen de len mede, dat het spoorwegverkeer in alle delen van het land normaal is .geweest. De minister van het le ger, Kenneth Royal, heeft er op ge wezen, dat 7 kolonels belast waren met de verzekering van de voort gang bij de spoorwegen en aan het hoofd der spoorwegdistricten waren geplaatst. Al de kolonels zijn direc teuren van spoorwegmaatschappijen. Johnson, voorzitter van de machinis- tenbond, verklaarde dat de bonden van het spoorwegpersoneel hadden afgezien van het eisen ener loons verhoging van 30 pet. en dat zij de door de spoorwsgmaatschappijen' toe gestane verhoging van 15 yT procent aanvaarden. Nieuwe president van Italië SENATOR EINAUD1 GEKOZEN. Senator Luigi Einaudi, de welbe kende Italiaanse financiële deskun dige, werd gisteravond gekc?en tot president van de Italiaanse repu bliek. De 74-jarige Einaudi behaald' de meerderheid in de vierde stem ming. De drie voorafgaande nadelen voer geen der candidaten de vereiste meerderheid van tweederde opgele verd. De vierde stemming had deze rrtoj derheid niet nodig, hierbij was een- enkelvoudige meerderheid vol doende. Ir. de eerste ronde had de Nicola de meeste stemmen; in de tweede had Sfcrza de leiding en in de derde kwam Einaudi reeds met hoe hoogste aan*al uit de bus. Er bleek echter nog een vierde stemming nodig om zijn overwinning te bevestigen. Bij de voorlaatste stemming kreeg Einaudi 462 stemmen, de Nicola 13, graaf Sforza 9 en Orlando 7. De Ni- cola en Sforza hadden te voren me degedeeld dat zij het presidentschap niet zouden aanvaarden. Einaudi, Italië's eerste constitutio nele president, zal vanmiddag voor het parlement zijn ambtseed afleg gen. Deze gebeurtenis zal door ge heel Italië als eenj nationale feest dag worden gevierd. De nieuwe president van Italië, die 74 jaar oud is, behoort tot Europa's bekendste economen. Hij is liberaal vice-premier en minister van finan ciën geweest in het kabinet van de Gasperi. Einaudi is geboortig uit Cu- neo. Geruime tijd was hij hoogleraar in de economie te Turijn, hetgeen hij gedurende het bewind van Mussolini gebleven is „ondanks zijn critiek op totalitaire economische theorieën". In 1945 is hij gouverneur van de Italiaanse Bank geworden. KARDINAAL DE JONG IN BETHANlë. Z. Em. J. Kard. de Jong heeft Zon dag 1.1. een kort bezoek gebracht aan het Moederhuis der „Vrouwen van Bethanië" te Bloemendaal. Z.' Emi- nen gaf de verzekering van zijn steun en sympathie, e:i uitte grote waarde ring betreffende het apostolaat van Bethanië, zoals dat in de verschillen de huizen van dit Instituut wordt uitgeoefend. Vier arbeiders van stelling gestort TWEE DODÈN Door het breken van de planken ener hangstelling, welke met touwen aan katrollen hing, zijn gistermid dag vier arbeiders in de werkplaats van de Verenigde Chemische Fabrie ken te Rotterdam van negen meter hoogte gestort. Twee hunner, de 36- jarige P. Hoogland, uit Vlaardingen en de 17-jarige A. Kooyman, uit Rot terdam, liepen een schedelbasisfrac- tuur op en zijn overleden voordat zij in een ziekenhuis konden worden op genomen. De twee andere arbeiders liepen verwondingen op en werden lar het ziekenhuis vervoerd. Het gebeurde verwekte in de fa briek begrijpelijkerwijze grote ver slagenheid. De bouwpolitie stelt een onderzoek in naar de deugdelijkheid van de gebruikte stelling. Zeven arbeiders bedolven VIJF ZWAAR GEWOND Dinsdagmorgen, omstreeks zeven uur, heeft zich bij de bouw van be tonconstructies voor een nieuwe be drijfsruimte op het terein van de A. K. U., Kleefse Waard bij Arn hem, een ernstig ongeluk voorge daan, aldus „Trouw". Bij het optrekken van de tussen- bogen knapten deze betonconstruc ties in de nokken aan weerszijden af, waardoor vier werklieden neer stortten en drie anderen op de beganen grond werkzaam, onder het vallende beton bedolven werden. Door het opvijzelen van de beton blokken konden de zeven slachtof fers met moeite bevrijd worden. Vijf hunner bleken zeer ernstig gewond te zijn. In deerniswekkende toe stand werden zij naar het gemeen teziekenhuis te Arnhem vervoerd Voor het leven van één van hen wordt gevreesd. De twee andere arbeiders konden, na verbonden te zijn, naar huis wor den overgebracht. De oorzaak van dit ongeluk moet worden gezocht in een constructie fout. Na het ongeluk werden de ver dere werkzaamheden direct stilge legd en verlieten de arbeiders, in af wachting van de resultaten van het officiële onderzoek, het werk. De coloradokever dreigt! Het warme, zonnige weer gedu rende de laatste dagen heeft o. m. tot gevolg, dat momenteel de over winterde kevers uit de grond ko men, zo deelt de afdeling voorlichting van het ministerie van landbouw, visserij en voedselvoorziening mede. Vooral in het Zuiden, midden en Oos ten van ons land zijn op sommige plaatsen de aantallen kevers zelfs zeer groot. Het is daarom van het allergrootste belang alle kevers on middellijk op te sporen en te ver nietigen, om aantasting von het aardappelgewas en ei-afzetting te voorkomen. Indien zeer veel kevers voorko men en het afzonderlijk verdelgen daardoor bijna een onbegonnen werk is, dient een grondige behandeling met een insectendodend middel te worden uitgevoerd, waarbij in dit stadium om verjaging der kevers te voorkomen de voorkeur moet worden gegeven aan behandeling met D. D. T.-middelen. Aardappeltelers, let thans regel matig op uw gewas. Elke kever, die nu vernietigd wordt, betekent een groot aantal larven minder in de toekomst. Uitwisseling van jeugdige personen De mening van het Hoogwaardig Episcopaat In het Aartsbisdom Utrecht is Zon- ig een herderlijk schrijven voor gelezen van Johannes Kardinaal de Jong betreffende de uitwisseling van jeugdige personen tussen Neder land en het buitenland, hetwelk wij hier voor onze lezers laten volgen: Het is Ons gebleken, aldus de Kardinaal, dat zowel bij de leiding van scholen als bij organisaties en comité's grote belangstelling be staat voor de uitwisseling van jeug dige personen tussen Nederland en het buitenland. De bedoeiiing, die hierbij voorzit, kan men op zich nut tig noemen, maar de gevaren, die aan deze uitwisseling zijn verbonden, achten Wij veel groter. Wy vinden het daarom van belang aan boven bedoelde lichamen hiermede te la ten weten, dat het Onze wens is, dat noch door de leiding ener katholieke school, noch door de daaraan ver- bQnden leerkrachten, noch door een katholieke organisatie, noch door een katholiek comité of door ka tholieke leden van een officiële of semi-officiële organisatie of comité medewerking aan deze uitwisseling wordt verleend. Geen van hen toch is in staat voor de verschillende om standigheden, waarin de jeugd kan komen te verkeren, de volle verant woordelijkheid te dragen. Deze be rust uitsluitend bij de ouders en het behoren alleen de ouders te zijn, die individueel voor hun kinderen be slissen, of zij een uitwisseling voor hen al dan niet van nut vinden. Het Hoogwaardig Episcopaat is van me ning. dat het eerder op de weg van katholieke instanties ligt de ouders voor deze uitwisseling te waarschu wen 'en bun op te merken, dat de Kerkelijk- Overheid er zeer gereser veerd tegenover staat. •NEDERLANDSE BLOEMEN NAAR FATIMA. Evenals het vorige jaar, hebben Nederlandse katholieken bloemen naar Fatima in Portugal gezonden Met het K. L. M.-toestel, dat gister morgen naar Lissabon vertrok wer den de bloemen, die in totaal onge veer 500 kg. wogen, vervoerd. Op de Fatima-dag, 12 Mei, zal dit Ne derlandse geschenk het hoofdaltaar der basiliek van Fatima sieren. BLOEMEN NAAR KEVELAER. Op de vooravond van de Maria maand zijn 2000 van de mooiste tul pen, welke de bollenstreek leveren kan, in de Genadekapel te Kevelaer neergezet als een bewijs van liefde en trouw der Nederlandse Mariaver- eerders, die zelf nog niet kunnen op gaan naar de „Troosteres der bedroef den". Nog tweemaal gaan deze maand bloemen naar Kevelaer. Nederlandse Franciscanen in China Het ministerie van buitenlandse zaken deelt ons het volgende mede: „Van H. M. ambassade te Nanking is bericht ontvangen, dgt van de Ne derlandse Franciscaner paters in Shansi er vier in zijn geslaagd het rode gebied te ontvluchten. Op 3 April bereikte de ambassade het nieuws, dat de paters C. v. d. Eynde, R. Dassen, D. Mulder en S. Molen kamp in de provincie Shansi in vei ligheid zijn, alsmede de zusters Ju lienne, Wenceslaus en Flora. Om trent bisschop Pessers en pater Ruys alsmede de zusters, v/elke met hen zijn gevangen genomen, is geen na der bericht ontvangen, doch de ver onderstelling is gewettigd, dat zij nog in leven zijn". GEBLOKKEERDE SPAARSALDI_ GELEIDELIJK VRIJ. Degenen, die een spaarbankboekje bezitten met een geblokkeerd tegoed van 500.of meer, worden, voor zover zij tot nu toe nog geen stappen hebben ondernomen tot het over schrijven van dit tegoed naar een op tierekening, door de Ned. Spaarbank- bond geadviseerd zich zo spoedig mo gelijk tot dt betrefende spaarbank te wenden: Na goedkeuring van het verzoek tot overschrijving van het geblokr keerde tegoed naar een optierekening door de ontvanger-der directe belas tingen, kunnen zij een bedrag van maximaal 3500.of 75 pCt. van het saldo per 30 Juni 1939, doen over schrijven naar een beleggingsreke ning, waarvan per 1 Juni aanstaande en zo vervolgens ieder jaar een vijfde gedeelte met een minimum van 300 naar vrije rekening mag worden over geschreven. £m &aAAe£é/e... Wij herhalen daarom uitdrukkelijk het verlangen, destijds uitgesproken: Ook voor de Middenstand achten wij Katholieke vakorganisatie nood zakelijk, vooral OP>dat wij de vrije vakorganisaties thans de aangewe zen grondslagen achten voor de tot standbrenging en bestuur der pu bliekrechtelijke organen. Kard. De Jong (Jan. 1947).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1