3)e CéidóeSoti/fca/nt Amerika en Rusland willen samen praten Europa-Congres gaat uiteen President Truman vordert Amerikaanse spoorwegen Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DINSDAG 11 MEI 1948 39ste JAARGANG Amerika en Rusland willen het uitvechten aan de conferentietafel Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs £0.30 p. w., 1.30 p. mnd., £3.90 p. kwart. Franco p. p. £4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 1.50 V On-Nederlands REEDS meer hebben wij geschre ven over de deportaties van Duitsers, die al reeds lang vóór de oorlog in Nederland vertoefden en aan wie geen ernstige misdragingen (kunnen worden ten laste gelegd, Naar de „Maasbode" dezer dagen mededeelde, hebben vertegenwoor digers der Kerken zich tot de Minis ter van Justitie gericht, om een ein de te maken aan bedoeld liefdeloos en órnbarmhartig optreden. Vóóral in de grensstreek, waar ge boren Duitsers en Nederlanders sa menwonen in buurtgenootschap, ter wijl het verschil in nationaliteit zo goed als geheel verdoezeld is wekt een zo bruut optreden grote ergernis. Naturlijk worden niet bedoeld zij, die een verraderlijke rol hebben ge speeld en ook niet zij, die, hoewel niet direct verraderlijk, met de be zettende vijand op grof hinderlijke wijze hebben meegeheuld. Bedoeld zijn, zoa.s gezegd, zij, die 'zich niet ernstig hebben misdragen. Zij moeten in ons land even rus tig kunnen blijven wonen als vóór de oorlog. Wij mogen niet vergeten, dat een land, hetwelk gelukkig nog zich graag christelijk wil noemen, ook er naar moet streven christelijk te han delen. En die uiteenzetting van de hier bedoelde Duitsers met verlies van alles naar een land, waar zij armoe en ellende zullen vinden, is een ■wreedheid, welke vloekt met chris telijke begrippen. Wij weten, dat de regering reeds geruime tijd geleden ingegrepen heeft om de uitzetting te mitigeren, te verzachten. Maar klachten van de laatste tijd wijzen er op, dat er nog wordt op getreden in strijd met de aard van het Nederlandse volk. De Zondag IN de beleving van de christelijke beginselen is de christelijke Zon dagsviering een hoogst belangrijk element. Wij durven ook zeggen: een nood zakelijke voorwaarde. Naar onze overtuiging, zullen de christelijke beginselen niet worden ibeleefd, als door de christenen niet zoveel mogelijk de Zondag speciaal ivordt geheiligd. De overheid kan zich niet direct met de_ Zondagsheiliging bëmoeien. Maar wèl kan en moet zij ijveren voor de Zondagsrust, waardoor de Zondagsheiliging wprdt bevorderd. De Zondagsrust die ook een weldaad is voor hen, die de Zondag niet op christelijke wijze willen heiligen. Het is erg jammer geweest, dat. het Congres voor een Verenigd Eu ropa te 's-Gravenhage Zaterdag nacht heeft vergaderd tot drie uur en toen Zondagmorgen wéér is bijeen gekomen. Het heeft verzuimd aan de wereld te demonstreren, dat Europa, als het die cultuur, waarop het terecht trots gaat, wil behouden, de Zondag moet heiligen! De regeringscrisis in België De oplossing van de Belgische re geringscrisis komt in 't zicht. De bei de regeringspartijen, C.V.P. en socia listen, hebben zich bereid verklaard een modus vivendie te aanvaarden, mits Spaak opnieuw met de leiding der regering belast zal worden en deze regerihg voor het grootste deel dezelfde ministers zal bevatten als het afgetreden kabinet. Het wachten is thans op Spaak, die vooralsnog niet geneigd schijnt te zijn om een twee-partijenregering te vor men. De strijd om het presidentschap der V.S. Dit jaar zullen de verkiezin gen voor het presidentschap der Verenigde Staten worden gehouden Deze verkiezingen b^'oven uitermate belangwekend te worden. De popu lairste candidaat voor het president schap is de'veertig-jarige Harold Ed ward Etassen, Gouverneur van Min nesota. Hij bekleedt deze laatste functie al 3 periodes en wordt ge noemd „De Witte Ridder van Minne sota." Foto A.N.P./R. Vreedzame regeling der geschillen HET IS TE MOOI OM WAAR TE ZIJN OADIO-MOSKOU deelt vanmorgen vroeg mede, dat generaal Bedell Smith, de Amerikaanse ambassadeur te Moskou, zes dagen geleden aan de Sowjet minister van buitenlandse zaken, Molotof, een verkla ring 'ovei^ de Sowjet-Russisch-Amerikaanse betrekkingen heeft overhan. digd. Radio-Moskou meldt voorts, dat Molotof de Amerikaanse ambas sadeur Zondag heeft meegedeeld, dat de Sowjet-Unie instemt met een Amerikaans voorstel om besprekingen te beginnen over de regeling van geschilpunten, die tussen beide lan den bestaan. Rusland is de schuldige, zegt Washington In de Amerikaanse nota wordt ver klaard, aldus radio-Moskou, dat de bezorgdheid en de vastbeslotenheid van het Amerikaanse volk is toege nomen-ki verband met de vijandige houding, die door de Sowjet-Unie aan de dag is gelegd met betrekking tot het program voor Europees herstel. Dit program betekent naar het in zicht der V.S. slechts een maatregel om Amerikaanse hulp te brengen voor het herstel, op een gemeen schappelijke basis. Zonder dat dit bedreigingen inhoudt, tegen wie dan ook. Volgens de verklaring is de hui dige toestand ontstaan door het op treden van de Sowj et-regering of van politeke groepen, die onder haar controle staan. De politiek der V.S., zo gaat de no ta voort, is zo uitgewerkt, dat zij in het geheel geen ongunstige invloed kan hebben op de belangen van de Sowjet-Unie, indien de Sowjet-Unie er naar streeft in vrede met haar na buren te. leven en zich onthoudt van pogingen om directe of indirecte in vloed uit te oefenen op de zaken van anderen. Indien deze pogingen ophouden, dan zal de noodzaak van zekere nia- nifestaties in de buitenlandse poli tiek der V.S., die klaarblijkelijk te Moskou ontevredenheid wekken, ver dwijnen. „Tot nu toe hebben wij chter in 't geheel niet de hoop opgegeven op een wijziging in de politek, welke ons in de gelegenheid stelt een weg te vinden voor het herstellen van goede en redelijke betrekkingen tus sen onze beide landen, tezamen met een redelijke vermindering van de verwarring, die op het ogenblik zulk een ongunstige invloed op de inter nationale betrekkingen heeft." Wat de V.S. betreft blijft de deur altijd open voor discussie en regeling van onze geschillen, aldus de nota. Rede van H. M. de Koningin H.M. de Koningin zal morgen om 1730 uur een radiorede hou den voor Nederland en de Overzeese Gebiedsdelen. Voor Nederland zal de rede mdtge- zonden worden over beide Hil- versumse zenders. Demilitarisering van Jeruzalem Arabieren en Joden hebben in be ginsel toegestemd in een plan tot de- militairisering van Jeruzalem, waar bij de stad onder bescherming van het Rode Kruis zal worden geplaatst. Het Joods Bureau heeft dit bericht echter tegengesproken. De gehele kwestie van vrede te Je ruzalem zou afhangen van de hoofd weg Tel AvivJeruzalem, welke de Joden spoedig verwachten te herope nen, aldus een woordvoerder van het Bureau. Indien de Joden er in sla gen de controle over deze weg, wél ke van vitaal belang is, te verkrij gen, zijn zij in staat de voorwaarden voor een wapenstilstand voor de stad te dicteren. Zij hebben duidelijk ge maakt, dat demilitarisering van de stad de gewapend macht van beide partijen slechts tot ondergrondse strijdkrachten zal maken. Volgens een Arabisch communiqué zou de poging van de Haganah om de weg van Jeruzalem naar Tel Aviv vrij te maken mislukt zijn. Hetzelfde communiqué geeft toe, dat de Ara bieren Safad hebben moeten ontrui men, na de Joodse wijk volledig ver woest te hebben. WEER KLEINERE EIEREN IN DISTRIBUTIE. De kleinere eieren zijn enige tijd niet in distributie gebracht, zodat het publiek op zijn bonnen bijna uitslui tend eieren van de gewichtsklasse 1 en 2 ontving. Thans worden de win keliers ook weer bevoorraad met eieren van de lagere klassen, zodat men op de bon, welke Donderdag a.s. bekend gemaakt wordt ook met deze eieren genoegen moet nemen, aldus de afd. Voorlichting van het ministe rie van Landbouw, Visserij en Voed selvoorziening. (Dit is nog niet de officiële vast gestelde uitslag). Amerika is dë schuldige, zegt Moskou Op negen Mei ontving Molotof ge neraal Bedell Smith en hij verklaar de, dat de Sowjet-regering een posi tieve houding innam tegenover de Amerikaanse wensen om de betrek kingen tussen beide landen te ver beteren. Hij verklaarde zich accoord met het voorstel om'besprekingen te beginnen om de geschilpunten, die tussen beide landen bestaan, te re gelen. Radio-Moskou voegt hieraan toe: „Tezelfdertijd verklaarde Molotef, dat de Sowjet-regering het niet eens kar. zijn met de Amerikaanse regering, dat de oorzaak voor de huidige on bevredigende toestand der SOwjet- Russisch-Amerikaanse betrekkingen en van de spanning in de internatio nale toestand de politiek is van de Sowjet-Unie^ in Oost-Europa en de vergroting van de invloed der Sow jet-Unie. „Het is bekend", zo gaat de ver klaring voort, „dat de V.S. eveneens een politiek voeren, welke is ge richt op versterking van hun betrek kingen met naburige landen bij-* voorbeeld met Canada, Mexico en ook andere landen van Amerika hetgeen geheel begrijpelijk is. Het is evenzeer begrijpelijk, dat de Sowjet- Unie eveneens een politiek van ver sterking van haar betrekking met naburige en ander landen van Euro pa volgt. De SowjetAJnie zal in de toekomst voortgaan met een politiek van versterking der vriendschappe lijke betrekkingen—met deze landen van Europa". „Tezelfdertijd acht de Sowjet-re gering het nodig te verklaren, dat de huidige onbevredigende toestand der Sowjet-Russisch-Amerikaanse be trekkingen en de spanning in de in ternationale toestand een gevolg zijn van de politiek der V.S. gedurende de jongste periode. Het scheppen van een dergelijke gespannen toe stand wordt in de eerste plaats aan gemoedigd door de stappen, die de regering der V.S. heeft genomen in de richting van de steeds grotere ont wikkeling van het netwerk van mi litaire, marine- en vliegtuigbases in alle delen van de wereld, met inbe grip van gebieden in de buurt van de Sowjet-Unie. Meer nog: de pers en een aantal officiële vertegenwoor digers der V.S. verklaren ronduit, dat de stichting van deze bases ge richt is op de omsingeling van de Sowjet-Unie. Dergelijke maatrege len kunnen niet worden verklaard uit het belang der zelfcrerdediging." WESTELIJKE MILITAIRE ALLIANTIE GEEN ZELF VERDEDIGING? „Voorts is er onlangs een militai re alliantie van Westelijke landen, omvattende Engeland, Frankrijk. België, Nederland en Luxemburg gevormd, terwijl alle verdragen van wederzijdse bijstand tussen de Sow jet-Unie en de Oost-Europese lan den en ook met Engeland en Frank rijk ten doel hebben nieuwe agres sie van Duitsland te voorkomen en niet gericht zijn tegen enige geal lieerde staat. De militaire alliantie, die door de vijf Westelijke mogendheden is ge vormd, heeft, zoals uit het verdrag is te zien, niet alleen Duitsland op het oog, maar kan in gelijke mate worden gericht tegen alle staten, die in de tweede wereldoorlog geallieer den waren. Het kan bovendien niet worden voorbijgezien, dat de vor ming van de militaire alliantie mo gelijk tverd alléén dank zij de steun van de regering der V.S. Het is dui delijk, dat de militaire alliantie van de vijl Westelijke staten niet kan werden beschouwd als een verdrag van zelfverdediging". De Sowjet-regering heeft, aldus radio Moskou, altijd een politiek van vi ede en samenwerking ten opzich te van de V.S. gevolgd. De Sowjet-regering verklaart, dat zij van plan is deze politiek ook in de toekomst volkomen conseauent te voeren en trachten zal haar we gen te vinden om de bestaande ge schilpunten uit de weg te ruimen en goede betrekkingen tot stand te bren gen. OPLUCHTING IN ENGELAND. Te Londen is men zeer opgelucht bij het vernemen van het nieuws, dat de Sowjet-Unie heeft ingestemd met het Amerikaanse voprstel om bespre kingen te openen over de geschil punten, die tussen beide landen be staan, aldus schrijft Reuters diplo matieke correspondent, die hieraan toevoegt, dat deze eerste reactie de algemene vrees onthult voor een nieuwe wereldoorlog, welke vrees de vorige week de debatten over de buitenlandse politiek in het Lager huis beheerste. Politieke kringen te Londen waren van mening, dat het Amerikaanse voorstel is geinspi- reerd door de erkenning, djit de toe stand te Berlijn critiek wordt en eventueel zich zal ontwikkelen tot een oorlogstoestand. Ook elders vond met het een goed teken, dat in principe is besloten tot besprekingen, al maakt men zich nog niet veel illusies omtrent de resul taten. Nabij Quarto d'Altino, vijftien kilo meter van Venetië, is de exprestrein TriëstVenetië ontspoord. Volgens officiële berichten zyn er negen per sonen omgekomen en 60 gewond. Het ongeluk gebeurde op de spoor baan, die de twee plaatsen direct ver bindt en die drie dagen geleden her opend was nadat de oorlogsschade aan de lijn hersteld was. Drie Amerikaanse superforten B 29 zijn uit Californië vertrokken voor een vlucht om de wereld. Zij gaan via Olinawa Oostwaarts over Florida, de Azorren, Duitsland, Saoedi-Arabië en de Philippijnen. DISTRIBUTIENIEU W S WASPOEDER. EIEREN EN OLIE. De bonnenlijst van a.s. Donderdag zal bonnen bevatten voor 250 gr. was- poeder (kinderen t.m. 4 jaar 500 gr.), twee eieren en 120 gr. spijsolie. TIET EUROPA-CONGRES is gisteravond in een laatste plenaire zitting in de Ridderzaal van het Binnenhof te Den Haag gesloten. Er werd in het Frans en het Engels een boodschap aan het volk van Europa voor gelezen, waarin gezegd werd, dat Europa verdeeld is en dat de ernstigste bedreiging juist in het feit van deze verdeeldheid ligt. Het eens is gewor den om stappen te doen. Slotzitting in de Ridderzaal Allen tezamen kunnen wij morgen, met de volken van overzee, die met ons bestaan zijn verbonden, de groot ste politieke formatie en het omvang rijkste economische gehee1 van onze tijd bouwen. Nimmer zal de wereld geschiedenis zulk een machtig ver bond van vrije mensen .hebben ge kend. Nooit zullen oorlog, vrees en armoede door zulk een geweldige te genstander in bedwang zijn gehou den. De roeping van Europa is: zijn vol ken te verenigen volgens hun ware. karakter, dat gekenmerkt wordt door verscheidenheid en onder de om standigheden van de 20e eeuw, zich kenmerkende door gemeenschapszin, teneinde voor de werejd de weg te openen, die zij zoekt, de weg van ge organiseerde vrijheid. Laat het dus allen 'bekend zijn, dat wij, Europeanen, hier verzameld, om een stem te geven aan alle volken van dit werelddeel, plechtig onze ge meenschappelijke wil uitspreken in de zes volgende artikelen: 1) Wij wensen een verenigd Euro pa, op welks gebied de vrije bewe ging van mensen, ideeën en goederen is verzekerd. 2) Wij wensen een Handvest voor de rechten van de mens, dat de vrij heid van gedachten, vergadering en meningsuiting en het recht tot vor ming ener politieke oppositie garan deert. 3) Wij wensen een hof van justitie met toereikende sancties voor de in het Handvest vervatte rechten. 4) Wij wensen een Europese As- semblée, waarin de levende krachten van al onze volkeren vertegenwoor digd zullen zijn. 6) Wij nemen te goeder trouw de verplichting op ons met al onze kracht, zowel in huiselijke kring als in het openbaar, in onze partijen, ker ken, beroepskringen en vakverenigin gen die mannen en regeringen te steunen, die dit werk tot heil van het algemeen bevorderen. Paul van Zeeland sprak een bewo gen slotwoord, waarin hij de Neder landse gastheren en de medewer kers van het Congres dank bracht. Onder daverend applaus van bijna duizend aanwezigen werd het Con gres om tien minuten voor acht gis teravond door Paul van Zeeland ge sloten verklaard. Nationale herdenking op eregraf te Bloemendaal Vanuit alle streken van ons land waren gisteren oud-illegale werkers in Haarlem bijeen gekomen om geza menlijk vanaf de Grote Markt naar het eregraf in Bloemendaal te trek ken ter herdenking van de gevalle nen uit de jaren 19401945. Vooraf sfcrak de burgemeester van Haarlem, mr. P. Cremers, in het Frans een woord van welkom tot de presi dent van de internationale federatie van ex-politieke gevangenen, waar na hij de vele aanwezigen aanspoorde te blijven strijden voor de gerechtig heid omwille van' ons volk. Nadat het Wilhelmus was gespeeld, zette zich de atoet in beweging en trok men provincie-gewijs naar het eregraf in Bloemendaal. Overal luid den de klokken en hingen de vlag gen half-stok. Na een tocht van an derhalf uur kwam men op het graf aan, waar o.m. het woord gevoerd werd door minister Mansholt en en kele gedichten werden gedeclameerd. H. M. de Koningin werd bij deze plechtigheid vertegenwoordigd door kapitein Buurman. Vele aanwezigen legden kransen en bloemen, waarna allèn weer naar Haarlem terugkeerden. Met 'een indrukwekkende samen komst werd 's avonds in het Gem. Concertgebouw deze herdenkingsdag besloten. „HET DAGBLAD" OPGEHEVEN. Naar wij vernemen heeft het te 's-Gravenhage verschijnende „Dag blad" opgehouden te bestaan. Reeds heden is het niet meer verschenen. Het was één van de drie ochtendbla den in ons land. Het leger met de leiding belast piRESIDENT TRUMAN heeft gistermiddag eert decreet getekend, waar bij het leger opdracht ontvangt, de Amerikaanse spoorwegen te be dienen. De regering heeft deze maatregel getroffen in de verwachting, dat de spoorwegvakbonden het wapen van de staking, die tegen heden was afgekondigd, niet tegen de regc ring zullen hanteren. De president heeft tevens een beroep gedaan op alle spoorwegarbeiders om samen te werken met de regering door aan het werk te blijven. derzoek in gesteld, die een loonsver hoging van 15.5 pet. heeft gead/i- seerd. De spoorwegdirecties en een aantal vakbonden zijn1 met deze ver hoging accoord gegaan, maar de drie bonden van machinisten, stokers en seinwachters, die 190.000 arbeiders omvatten op een totaal van 1 .'300.000 spoormannen, eisen 30 pet. en weige ren op het advies van de commissie in te gaan. Sinds vorige week werden er voortdurend besprekingen gevoerd tussen de vakbonden en de spoor wegmaatschappijen inzake lonéu en arbeidsvoorwaarden, maar men slaag de er niet in tot een vergelijk te ko men. De staking was tegen vandaag uitgeroepen. In dit stadium besloot dt' reger>ng de spoorwegen over te ne men om zodoende het Hef te kun nen uitnodigen tot tussenkomst. Nu de arbe ders a itomatisch zijn over gegaan in dienst van du federaie re gering kan het Hot een s takings ver bod uitvaardigen. De regering is na melijk gerechtigd een recutsvervol- ■ging in te stellen tegen haar wtii nemers, indien zij in staking zijn of dreigen dit te enen. De president zeide in zijn bekend making, dat in hetbelang van de volksgezondheid en het algemeen welzijn deze nationale ramp door,de regering moest worden afgewend. Voorlopig zullen de huidige lonen en voorwaarden gehandhaafd blijven. Truman heeft een commissie van on- Nederland op de Jaarbeurs le Poznan De Dienst voor Buitenlandse Jaar beurzen en Exposities heeft in sa menwerking met een 25-tal Neder landse bedrijven een gemeenschap pelijke inzending georganiseerd op de Internationale Jaarbeurs te Poz nan (Polen). Aan deze inzending nemen o.a. het Centraal Bureau voor Tuinbouwveilingen in Nederland, Philips te Eindhoven en andere gro te bedrijven deel. In,de Oost-Euro pese Pers wordt aan deze Neder landse manifestatie de grootste aan dacht besteed. Toen een extra toestel van de K.L.M. 36 Nederlandse standhouders naar Poznan bracht, verwelkomden 4 Poolse jagers de Nederlandse Skymaster. De foto geeft een beeld van de entrée van de Ne derlandse inzending op de Jaarbeurs te Poznan Foto A.N.P. PRIJSVRAAG MISSIE- TONEELSTUK. De besturen der Pauselijke Missie genootschappen hebben besloten een prijsvraag uit te schrijven teneinde de leemte in bruikbare Missietoneel- stukken zoveel mogelijk aan te vul len. Zij doen een beroep op de katho lieke toneelschrijvers en letterkun digen in Nederland en Vlaanderen, cm hun talent in dienst te stellen zo wel van de Missie als van het to neel. De inzending moet geschieden in twee getypte exemplaren vóór Aller heiligen 1948 aan het Nationaal Bu reau der Pauselijke Missie-actie, Hui ze Bijdorp, Voorschoten. Volledige inlichtingen geeft het Nat. Secretariaat der H. Kindsheid, Seminarie, Roermond. STAKING AFGELAST. Nader wordt uit Washington be richt: De Amerikaanse spoorwegvak verenigingen hebben Maandagavond de staking van 190 duizend spoorweg arbeiders, die Dinsdagmorgen zou hebben moeten beginnen, afgelast, na dat een federaal gerechtshof de vak verenigingsleiders bevel had gegeven de stakingsorder in te trekken. TWEE GRATIEVERLENINGEN. Bij K. B. is gratie verleend aan G. R. Mozer, tot de doodstraf veroor deeld bij sententie van het bijz. hof te Amsterdam en aan F. Th C. Ro sier uit OegstgeeSt, tot de doodstraf veroordeeld bij arrest van de bijz. raad van cassatie. In beide gevallen is de doodstraf veranderd in een le venslange gevangenisstraf. HANDHAVING VAN TWEE DOODSTRAFFEN. Twee doodvonnissen, door het ge rechtshof te 's-Hertogenbosch uitge sproken over de verdachten J. H. L. en J. S.. beiden uit Breda, wegens hun aandeel in de overval op een bos wachterswoning op de Vloeiweide nabij Reisbergen, waar 19 illegalen waren ondergebracht, die o.m. een geheime zender bedienden, zijn door de bijz. raad van cassatie gehand haafd. EX-BOERENLEIDER ROSKAM TOT 3'2 JAAR VEROORDEELD. Zaterdag hield het Arnhemse tri bunaal zich gedurende vijf uren be zig met de zaak tegen de boerenlei der uit de bezettingstijd. Evert Jan Roskam. Het tribunaal stelde vast. dat beklaagde niet op eigen voordeel uit was, geen verraad pleegde en landgenoten heeft geholpen. Daarte genover staat, dat Roskam zich niet ontzag met Duitse hulp en Duits geld zijn inzichten te verwezenlijken. Het tribunaal veroordeelde Roskam tot een internering van 31A jaar, zodat hij begin November vrij komt. De voor malige dir.-gen. van de Landbouw, Geert Ruiter, beschreef Roskam als een fantast, niet belust op eigen voor deel, maar ten slotte toch onhoud baar. £m In God roemen wij de ganse dag en Zijn naam willen wij lof brengen in eeuwigheid. Psalm 42.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1