Hübertus Z.H. de Paus verheft Haarlem s Kathedraal tot Basiliek MAANDAG 3 MEM948 DE LEIDSE COURANT EERSTE BLAD PAGINA 2 Een feest van gebed en bloemen in de bisschopsstad Nadat de jeugd bij gelegenheid van het gouden kathedraal-jubileum Za terdagmiddag dp het plein voor de kerk een grootse Mariahulde had ge houden, welke manifestatie in de ka thedraal besloten werd, was het gis teren de grote dag, waarop met alle luister het Kerkelijk feest werd in gezet. Pontificale Hoogmis. Met hun zware bronzen stemmen riepen de klokken van St. Bavo in de vroege morgen de vele genodigden naar de kathedraal om daar aanwe zig te zijn bij de pontificale Haogmis, op te dragen door de Pauselijke In ternuntius, mgr. P. Giobbe. Zo eenvoudig de versiering bui tenkerks was, zo rijk en weelderig was het interieur getooid met hor tensia's, anjers en witte lelie's, terwijl de pilaren bedekt waren met rode vanen. Deze versiering was èeh schenk van de L.T.B. De kathedraal was tot in de uiterste hoeken bezet, toen de Internuntius naar het altaar schreed, waaraan hij in aanwezigheid van Haarlem's bis schop, mgt. J. P. Huibers en de bis schop van Nellore, mgr. W. Bouter, de pontificale Hoogmis opdroeg. Hij werd daarbij geassisteerd door H. de Wijs en rector J. Rutten als diaken en subdiaken en als troon diakens door de rectoren J. de Groot en van der Kraan. De Schola Canto rum o.l.v. dr. A. Kat zong de Missa Pange Lingua van Josquin des Prez. In zijn feestoredicatie was de ple baan, mgr. F. Filbry, de tolk van alle Haarlemse diocesarten, toen hij God dank bracht voor de vele genaden, in de afgelopen vijftig jaren zo o vloedig ontvangen. Feestcongregatie H. Familie. Een bijzondere plechtigheid was de indrukwekkende feestcongregatie van de Aartsbroederschap van de H. Fa- Verdachte van moord te Naaldwijk heeft beken I De Naald wij kse polite is er in sa menwerking met de Haagse recher che in geslaagd enig licht te bren gen in de duistere moord te Naald wijk. Tijdens het verhoor bekende de reeds eerder gearresteerde Duitser S. er met de vroegere knecht van 't Hoen, Z. genaamd, in de avond van Zaterdag 24 April op uitgetrokken te zijn om met een geladen pistool en een masker voor, de tuinder 't Hoen te dwingen, geld af te geven. Omdat 't Hoen zich te weer stelde, had S., om hem schrik aan te jagen, zo 'ver klaarde hij, geschoten in de richting van rt Hoen. Dit heeft tot gevolg-ge had, dat hij 't Hoen bij het tweede schot zodanig trof, dat deze kort daóróp overleed. Z. had verdachte S. op de plaats van het misdrijf gebracht en hem de woning aangewezen. De politie van Naaldwijk en de Haagse recherche zijn er in geslaagd zoveel overstel pend bewijsmateriaal tegen de ver dachte in te brengen dat ontkènnen onmogelijk bleek. Z. moet nog nader worden verhoord. De Hagenaar B., die ook was gearresteerd, bleek niets met het misdrijf te maken te hebben. Hij werd op vrije voeten gesteld. ZEVENTIENVOUDIG MOORDENAAR TER DOOD VEROORDEELD De Bijzondere Raad van Cassatie verwierp heden het beroep van de 50- jarige ex-,politieman Maarten Kuiper die door het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam ter dood werd veroor- dee'd. De procureur fiscaal van de Bijzondere Raad achtte drie weken geleden geen termen aanwezig het vonnis tegen K. te verzachten. Hij concludeerde tot verwerping van het -beroep. K. nam tijdens de bezetting in dienst van de vijand dee.1 aan ar restaties van Joodse en communis tische landgenoten, waarbij minstens tien personen het leven lieten. Voorts nam h\j deel aan silbertanne moor den en het neerschieten van illegale werkers o.w. Hannie Schaft Engels man en Bakker. milie, din in de vroege middag werd gehouden. Uit -bijna alle parochies in ons bidom, waar een afdeling van de H. Familie gevestigd is, waren afge- voordigden gekomen om deze feeste lijke vergadering bij te wonen. Ook uit Leiden waren verschillende verte genwoordigers. Aan deze plechtigheid werd wel een zeer bijzonder karakter gegeven door de pontificale assisten tie, die mgr. W. Bouter verleende. In een entho'usiaste en gloedvolle rede schilderde pater W. Jonckbloedt de schoonheid en symbolische rijkdom van de kathedraal. Kap. P. Bottelier sprak na afloop van deze plechtigheid een woord over de feestgave, die pl.m. 75 afdelingen uit het bisdom bij elkaar gespaard hadden, waaronder ook twee Leidse afdelingen van de dekenale en de Haagweg-parochie. Hij bood daarbij de plebaan een fraaie oorkonde aan, waarop de aanbieding van de feest gave staat beschreven. Hierna kwam de initiatiefnemer van deze spaaractie op het priester koor; de heer Wildschut uit Rotter dam, en overhandigde deze mgr. Fil bry een envelopne, inhoudende een bedrag vanf 4000.Deze feestgave is bedoeld voor een schildering in de kathedraal. Ontroerd dankte ten slot te de plebaan, en beloofde hij te zul len zorgen, dat het geld besteed zou worden voor een artistiek verzorgde schildering. Pontificaal Lof. Geen plaats was er in de kathedraal onbezet, toen in de avonduren mgr. Huibers zegenend langs de rijen, trok om aan het bisschoppelijk altaar een pontificaal Lof te celebreren. Mgr. werd daarbij geassisteerd door de Z. E. heer N. van Ruyven, subre gent van het. seminarie „Hageveld" als diaken, en als subdiaken door de Z. E. heer .J. de Jong, oeoonoom op dit seminarie. De pastoors C van Mierlo en A. Wennen vervulden de functie van troondiaken. De plech tigheid werd o.m. bijgewoond door de kanunniken F. Filbry, C. J. Hen- ning, C. van Trigt, G. van der Burg. De deken van Amsterdam, mgr. van der Burg, zette in zijn predicatie de betekenis uiteen van de kathedraal als de kerk, van waaruit de bisschop de kerk bestuurt en zijn wetten uit vaardigt. Het hoogtepunt van de avond, en van de gehele dag, was wel het ogen blik, toen de plebaan aan het einde van het Lof de kansel besteeg en de mededeling deed, dat het Z. H de .Paus had behaagd de kathedraal van het Haarlems diocees te verheffen tot Basiliek. Heel ifl het kort zette hij de beteke nis uiteen van. deZe. verheffing tot basiliek, d.i. koningshuis, waarbij hij tevens mededeelde, dat ér een tel e» gram zou gezondenworden ^rjaar H. Vader met betuiging van trouw en dankbaarheid voor deze bijzondere gunst. Enthousiast zette hij het Alleluja in van de Psalm Laudate Dominum en even enthousiast werd dit ovqrgq. nomen door de talloze aanwezigen. Onder de indruk van deze grootse gebeurtenis verlieten allen "de basi liek, die als enige» in ons bisdom met nog meer trots zijn torens eri koepel ten hemel mag richten. Demobilisatie vrijwilligers geregeld Inscheping tussen 24 April en 3 Sept. Naar de „Volkskrant" verneemt, ligt het in de bedoeling van de leger leiding om alle oorlogsvrijwilligers, die vóór Juni 1946 in de Nederlands- Indische Archipel zijn aangekomen, te demobiliseren vóór October 1948. Het inschepingsschema voor deze troepen is als volgt samengesteld: Op 24 April vertrok met de „Johan van Oldenbarnevelt" het 1-8 R.I. en het 2-6 R.I. Op 3 Mei vertekt met de „Grote Beer" het 1ste regiment Jagers. Op 12 Mei vertrekken met de „Ko- ta Baroe" het 1-3 R.I. en het 1-11 R.I. Op 20 Mei vertrekken met de „Wa terman" het 1-5 R.I. en het 1-4 R.I. Op 11 Juni vertrekken metde „Sibajak" het 2-4 R.I. en het 1-9 R.I. Op 22 Juni vertrekt met de „Zui derkruis" het 8e bataljon van het Regiment Stoottroepen. Op .28 Juli vertrekken met de „Jo han van Oldenbarnevelt" het 2-5 R.I. en 2-7 R.I. Op 20 Augustus vertekken met de „Waterman" het 1-12 R.I. en het 1-11 R.I. Op 3 September tenslotte ver trekken met de „Sibajak" het 2-19 R.I. Aan- en Afvoertroepen en Le- gergenie. GEVALLENEN VAN VOORBURG MET MONUMENT GEëERD. Zaterdagmiddag werd ter nage dachtenis van drie en dertig inwoners van de gemeente Voorburg, die in de strijd tegen de vijand vielen, een mo nument, ontworpen door de beeldhou wer G. van Remmen, onthuld. Dit monument is een strakke, vrij korte gedenknaald, aan de voet ver sierd met reliefs, die onderdrukking, verzet en overwinning symboliseren. Vele gemeentenaren gaven blijk van hun belangstelling. Na de ont hulling werden vele kransen en bloemstukken aan de voet van het monument, dat midden in een plant soen aan de Zwarteweg in het hart van de gemeente staat, neergelegd. MAN DOOR SCHOT GEDOOD. In een kamer van hotel Polen te Amsterdam heeft een lid van het personeel Zaterdagmiddag om 2 uur het lijk van een 24-jarige koopman gevonden. Uit het onderzoek van de recherche is gebleken, dat de koop man tijdens het schoonmaken van zy'n parabellumpistool door een schot in het .hoofd is getroffen. De man moet op slag gedood zijn. KAMER-CENTRALE LEIDEN. Volgens artikel 25 van het Kiesreg lement is door het Kringbestuur een Commissie benoemd, bestaande uit de heren Mr. E. J. M. H. Bolsius te Lei den, B. P. Kousemaeker teWasse naar en H. J. van te Mil te Zoeter- woude, welke tot taak heeft: a. eventuele bezwaarschriften be treffende de groslijststemming te on derzoeken en daarover in hoogste in stantie te beslissen; b. het houden van toezicht op en het beoordelen van de werkzaamhe den van Kiescomités in zijn gebied. Zij is bevoegd een stemming on geldig te verklaren, in welk geval door haar een nieuwe stemming kan worden uitgeschreven. HET POLITIEK ADVIES VAN DE K.V.P. EN DE KATHOLIEKE BOEREN EN TUINDERS; In „Boer en Tuinder", het orgaan van de Katholieke Nederlandse Boe ien- .ep? Tuindersbond,;schrijft de di recteur-hoofdredacteur-, :drs. -Th. J. Platenburg, dat hij het vorige week door de verkiezingsraad van- de ka tholieke. Volkspartij uitgebrachte po litiek advies zeer teleurstellend' acht vóór de katholieke boeren en tuin ders. „Dat het aantal agrarische ver tegenwoordigers in de Tweede Ka mer bij opvolging van het advies van zeven teruggebracht zou zijn op-vier", aldus drs. Platenburg, „daarmede zou desnoods om hoger belangen te die nen genoegen genomen kunnen wör? den; dat er onder de vier verkiesba re agrariërs zich geen enkele prac- tische boer bevindt, daarmede kun nen en mogen de katholieke boeren en tuinders geen genoegen nemen." DE PRIJS VAN HET KRENTEN BROOD. De minister van Landbouw, Visse rij en Voedselvoorziening heeft be paald, dat de prijs van het krenten brood wordt gesteld op 1.per brood van 800 gram en op cent per bolletje van ten. minste 50 gram.' Voorts is 'bepaald, dat het krenten brood ten minste 20 pet. krenten, ro zijnen of sucade moet bevatten. Het publiek dient er rekening mede te houden, dat de hoeveelheid aan de bakkers gedistribueerde krenten en rozijnen betrekkelijk gering is, zodat zij hun klanten slechts mondjesmaat van krentenbrood kunnen vóórzien; GRIJSAARD VERSTIKT DOOR GAS In een kamer van zijn woning in de Derde Hugo^de Grootstraat te Amsterdam is Zondag een 84-jarige man door gasverstikking om hét le ven gekomen. Hij had de gaskraan per ongeluk open laten staan. CHURCHILL KOMT DONDERDAG NEDERLAND. Naar wij vernemen zal de heef Winston Churchill Donderdagmiddag 6 Mei a.s. op Schiphol aankomen. De heer Churchill zal gedurende zijn verblijf in Nederland in de Brit se ambassade logeren. MISSIESCHOOL VOOR JONGE VROUWEN. Zaterdag heeft de Bisschop van Den Bosqh, Mgr. W. Mutsaerts, te Ubber- gen de Missieschool voor jonge vrou wen ingewijd. Deze school is "tijdelijk gevestigd geweest in de Tiltenberg te Vogelenzang, waar op 7 November door Mgr. Huibers een officieel begin was gemaakt met de opleiding van vrouwelijke rekenkrachten voor de missiegebieden. De Missieschool, die thans een opleidingscentrum in Ub- bergen in gebruik heeft genomen, geeft geen vakopleiding. Alleen jonge vrouwen, wier vakopleiding al is vol tooid, kunnen er geplaatst worden. Naast de geestelijke vorming en re gelmatige lessen in Maleise taal, vol kenkunde, missië-geschiedenis enz. valt de aandacht vooral op de prac- tijk van het leven en werken in Indo nesië, o.m. .geeft de heer Max van Poll voordrachten over geestelijke wording in Indonesië. Leidt de eerste vormingscursus dus op voor het mis siewerk in Indonesië, de bedoeling is ook een uitzending naat de West 3roor_te_ bereiden. De plechtigheid der inzegening werd door* talrijke .genodigden bijge woond, onder wie oversten van mis sionerende orden. Mej. M. van Gilze, internationaal hoofd-leidster van de „Vrouwen van Nazareth", de heer .Ridder de van der Schueren, voorzit ter van het Nijmeegs Missie-comité, .pater, van der Drift, procurator van -de Surinaamse missie en- vertegen woordigsters van de „Vrouwen van Nazareth", die de leiding van het Mis sieschoolwerk hebben. Vooraf celebreerde de Bisschop in de Kapel van de school een H. Mis. Na de inwijdings-plechtigheid heeft de Bisschop een toespraak gehouden, waarin hij de betekenis van de Missie actie in ons land belichtte. Hij wees' er op, hoe daaraan verbonden is een missie-plicht voor de gelovigen en dus zeker voor de J3isschop, waarbij hij verzekerde, dat hij het zijn plicht achtte, nu „de Vrouwen van Naza reth" hier deze school beginnen, aan wezig te zijn. Hij verwelkomde haar hartelijk in zijn Bisdom. Mgr. Mut saerts wees voorts op .de betekenis van deze eerste dag van de aan Ma ria gewijde maand, welke speciaal voor deze plechtigheid is gekozen. „Als er bi j wordt gewerkt, wordt er vruchtbaar gewerkt". Daarom wen ste de Bisschop tenslotte allen die blijheid. p Mgr. prof. dr. Mulders, de leider van het Missiologisch instituut aan de R.K. Universiteit te Nijmegen, wenste de „Vrouwen van Nazareth" geluk met haar initiatief. Hij belicht te de taak, welke zij op zich hadden genomen te missioneren in Europa en daarbuiten. Hij hoopte, dat in de komende jaren regelmatig veel jon ge vrouwen zich zullen aanmelden om hier te acclimatiseren voor haar werk tot steun aan de missionarissen. De Bisschop onderhield zich ten slotte nog- geruime tijd met de aan wezigen en in het bijzonder met de genen, die de eerste cursus hebben doorlopen, en straks naar het eiland Flores zullen vertrekken, haar de bes te wensen meegevend voor haar ar beid aldaar. DODELIJKE AANRIJDING TE 's-GRAVENHAGE. Zaterdag is een motorrijwiel, be stuurd door de 39-jarige W. E. en met op de duo zijn broer, de 35-jarige H. "E. beiden uit 's-Gravenhage, op de Benoordenhoutseweg, hoek Leidse Straatweg te Den Haag in botsing ge komen met een personenauto. W. E. werd zwaar gewond overgebracht naar het ziekenhuis aan het West einde, waar hij later op de dag over leed. Zijn broer brak beide tenen. FIETgER DOOR HARTVERLAMMING GETROFFEN. Zaterdagavond om 8 uur is de 60- jarige Amsterdammer R. S„ wonende aan de Lauriergracht, die op zijn rij wiel door de Willemparkweg reed, door een hartverlamming getroffen en ter plaatse overleden. èn zestig jarig bestaan der Leidse Ambachtsschool Het 65-jarig bestaan der Leidse Ambachtsschool is Zaterdagmiddag iri - het ruime schoolgebouw aan de Haagweg in tegenwoordigheid van ruim 400 aanwezigen herdacht. Onder hen, die deze samenkomst bijwoonden, merkten wij o.m. op ir. A. G. Van den Hoek, inspecteur van het- NijvexTieidson'derwijs, als verte genwoordiger van de minister van Onderwijs, K. en W„ de wethouders A: J. Jongeleen en J. C. van Schaik, vertegenwoordigers van het gemeen tebestuur, afgevaardigden van tal vbn onderwijsinstellingen en vereni gingen, welke op het gebied van het Nijverheidsonderwijs werkzaam zijn, Verschillende directeuren Van grote bedrijven, oud-leerlingen en voorts een deputatie van leerlingen uit elke kias.. u. Een historisch overzicht. Alvorens gelegenheid tot het aan bieden van gelukwensen werd ge geven, heeft de voorzitter van het be stuur der Ambachtsschool, ir. J. J. G,-van Hoek, een beknopt overzicht gegeven van het werk en de groei der school. In 1883 begonnen met 2 leraren en 34 leerlingen, werd in 1892 voor het eerst éen aantal van meer dan 100 leer-in^en nareikt. In 1914 werd de 2Q0 gepasseerd, in 1922 de 300, in 1932 de 400, in 1934 de 500, in 1945 zakte dit aantal terug tot 450, öm daarna weer op te klimmen tot ruim 600, waarbij het onderwijs ver zorgd v/ordt door 26 leraren. Met de vakavondschool werd in 1933 begon nen met 147 leerlingen, welk aantal geleidelijk is toegenomen tot ver in de 500. In 1919 werd begonnen met een machinistenavondschool, in 1926 met een cursus voor landmachinis- ten. Sinds 1932 is er ook een typogi'a- fenópleiding, terwijl in 1941 werd begonnen met een textielavondschool. Sinds het vorige jaar is er ook een texfieldagschool aan de school ver- bonwen, terwijl dë oprichting van cursussen voor broodbakkers, ban ketbakkers, kleermakers en schoen makers in een vergevorderd stadium is. Daarnaast heeft men een oplei ding volgens het leexdingenstelsel als een der eerste ambachtsscholen ter hand genomen. Nadat ir. van Hoek stil had ge staan bij de geleidelijke uitbreiding van de school en de plannen, welke men in deze richting thans nog heeft, wees hij op het voortreffelijke werk, dat de oprichters hebben verricht. Zij hadden daarbij een vervooruit- ziende blik. In dit verband herinner de spx\ aan de drie drijfveren, welke -inaertijd tot de oprichting van de Practische Ambachtsschool hebben geleid en die door de eerste voorzit ter, wijlen prof. J. M. van Bemme- len, bij de opening der school zo na- di'ukkelijk zijn* uiteengezet. Wat dit in de eerste plaats een zèdelijk-op- vöëdkundige, dSa.rnaast was dit ook een technische en een maatschappe- lijk-sociale drijfveer. Na de oprichting hebben nog tal van uitermate verdienstelijke man nen belangrijk wérk voor de ver eniging verricht. Met name noemde spr. de eerste directeur, de heer A. J. van Achterberg, die 42 jaar lang zijn beste krachten aan de school heeft gegeven. Ook de huidige direc teur, de heer Kuijntjes, is een man, die al zijn tijd beschikbaar stelt om iie belangen van het nijverhendson dex'wijs te bevorderen en aan wiens bekwaamheid de reputatie van de school in de eerste plaats te danken is. Hulde bracht spr. vervolgens aan de huidige secretaris, mr. De Clerq, die reeds 33 jaar lang de vereniging op zulk een voortreffelijke wijze dient. lx-. Van Hoek eindigde met de wens uit te spreken, dat de school moge blijven bloeien tot heil van werknernrs en wrekgevers in am bacht en industrie en tot heil van het vaderland. Aanbieding van gelukwensen. Een groot aantal personen heeft hierna de gelegenheid aangegrepen om de gelukwensen aan te bieden. Als eerste spreker voex-de het woord de vertegenwoordiger van de minis ter van Onderwijs, K. en W„ ir. A. G. van den Hoek, die er op wees, dat de regering met grote belangstelling en waardering het werk van deze school volgt. De school heeft in het land een zeer goede naam, hetgeen door de uitkomsten var. deze onder wijsinstelling reeds voldoende wordt aangetoond. Vervolgens zette spr. de verantwoordelijke taak van leraren en directeur uiteen. Hulde bracht WEERSVERWACHTING MORGEN IETS ZACHTER Koude nacht met weinig -wind - en op vele plaatsen geleidelijk toenemende bewolking en 'ater voornamelijk in het Zuid-Westen van het land emge regen'óf mot regen, Iets zacmer dan vandaag. Meest matige wind uit Zuidelij ke richtingen spr. ten slotte aan het huidige be stuur, dat op zulk een voorteffelijke wijze zijn taak vervult. Wethouder van Schaik, die de fe licitaties van het gemeentebestuur overbracht, wees op de gelukkige omstandigheid, dat deze school bxj het%bereiken van de 65-jauge leef tijd, in tegenstelling met de ambte naren, niet „met pensioen behoeft te gaan". In tegendeel, deze school is springlevend en denkt nog aan vele uitbreidingen. Grote bewondering heeft spr. voor de inrichting der school en voor al hetgeen hier aan jonge mensen wordt ten koste gè- legd. Nadrukkelijk bestreed de heer Van Schaik de in sommige kringen heersende mening als dat een am bachtsschool van mindere betekenis zou zijn dan een H.B.S., gymnasium of Ulo. Ook vanuit de ambachts school komen mensen voort, die in het maatschapeplijk leven een pracht plaats innemen. In gelijke geest voerden nog het woord de heren De Waal, voorzitter van de Bond van besturen van Nij verheidsscholen, van Kimmenade, se cretaris van de Bond van directeu ren van Nijverheidsscholen, ir. M. C. de Jong, voorzitter van M.S.G., van der Lelie namens de Ned. Bond van leerkrachten bij het N.O., J. J. van Weerlee, voorzitter van de Vereni ging van oud-leerlingen der Am bachtsschool, Philippo, voorzitter van het Ned. Verbond van directeu ren en leerkrachten bij het NO., v d. Valk, namens de afd. Leiden van de Ned. Bond van leerkrachten bij het N.O., Guldemond, voorzitter van het bestuur van de Ambachtsschool te Woerden. B. Hoek, directeur van de Ambachtsschool te Hogezand en oud-leraar van de Leidse Ambachts school en Bouter als werkgever en oud-leerling van M.S.G. Tenslotte heeft de heer Meurs, leraar der school, namens de leerlingen nog het woord gevoerd. Vele sprekers de den hun gelukwens met het aanbie den van een geschenk vergezeld gaan. Alvorens de heren ir. Van Hoek en Kuijntjes een dankwoord spraken heeft nog de adj-directeur, de héér Brilman, namens leraren het woord gevoerd, die o.m. herinnerde aan het grote werk, dat op deze plaats in eendrachtige samenwerking is tot stand gebracht. Spi\ betreurde het, dat indertijd de 3-jarige cursus in een 2-jarige is omgezet. Volgens spr. door deze maatregel aan het nijver heidsonderwijs grote schade toege bracht. Glas in loodraam aangeboden; Nadat deze samenkomst gesloten was heeft de heer A. Brittijn, oud directeur der ambachtsschool té Winterswijk en oudste reünist, na mens de oud-leerlingen een glas in loodraam aangp' oren, dat in de hal van het schoolgebouw is aangebracht. Tijdens deze overdracht haalde spr. nog vele oude herinneringen op. Het raam, dat werd ontworpen en ge schilderd door e heer Cors. van der Kaa3', oud-leerüng der school, geeft een afspiegeling van enkele am bachten, terwijl aan weerszijden de wapens zijn geplaatst van de ge meenten, welke de ambachtsschool bestrijkt. Met 2n kort woord heeft ir. Van Hoek voor dit kostbare ge schenk bedankt. Na deze onthulling volgde een z?er druk bezochte receptie waaron zeer velen uit handel en industrie het bestuur kwamen gelukensen. C.V. TIELEMAN EN DROS. In de aandeelhoudersvergadering der C.V. Tieleman en Dros te Leiden werden de jaarstukken goedgekeurd. Het dividend werd overeenkomstig het voorstel bepaald op-8%. De pe riodiek aftredende commissaris, de heer ir. J. H. Hoog uit den Haag, werd herbenoemd. Examen voor kraamvex-zor^ter. Uitgaande van de Stichting Kraam- centrum Leiden zijn de exameps voor kraamverzoi'gster gehóuden, waarbij geslaagd zijn de dames: M. Breuker, J. v. Leeuwen, J. v. d. Mey, H. v. Mosseveld, Ti\ Schoenmaker, Th. v. Slingerland, J. Stouten, S. Verboom, M. de Vries, M. Weers, H. Wolfs, J. v. Weizen, A. de Zwijger. EEN ROMAN VAN HET WOUD Paul Keiler 14) Eindelijk haal ik mijn slee, doch weet aanvankelijk niet, wat ik doen zal. Tenslotte trek ik mijn slee weer de berg op. Twee, drie, sleden pas seren. Dan komt Erica Isenloh Ik houd haar aan. „Juffrouw Isenloh, ik moet u spre ken. Beneden bij de houtzagerij zijn hoogst betreurenswaardige dingen voorgevallen. Alstublieft, rijdt u .vooruit, ik volg, en beneden op de straatweg praten we met elkaar!" Wij wandelen over de effen straat weg naast elkander voort, de sleden achter ons aantrekkend. Ik vertelde haar, wat ik had meegemaakt. Erica hoorde mij met toenemende opwin ding aan. Tens'otte bleef ze staart. „O, God! En nu ben ik van al dat verschrikkelijks de schuld!" „U bent niet de schuld. Erica! Hoe zo? Zelfs de oude woedende Bönisch zal moeten toegeven, dat, als het'niet door het sleeën was gebeurd, het op een andere manier gebeurd zou zijn!" Wij liepen door „U begrijpt wel, Erica, het zou wat moois zijn als alle nieuwigheden, al le voortuitgang en dat is nu een maal de invoering van de sledesport in een bergstreek moest worden tegengehouden, alleen omdat daar door enige "sluimerende veten sneller tot gisting en uitbarsting komen. Ik ga rustig met sleeën door!" „Ik niet, ik doe het nooit meer!" „Ik begrijp u niet, juffrouw Isen loh!" Dit meisje was zeker vrij van all*» ongezonde sentimentaliteit; maar zij was nu te zeer geschokt, haar gebe ten verontrustte haar. „Het is niet alleen om die nieuwe sport, het is omdat ik me het lot van Bianca heb aangetrokken". „Begint u aan uw mooie taak te twijfelen?" „Ja! ik heb het gevoel alsof. alsof ik een rotte appel tussen gave ge'egd heb!" Een ogenblik liepen wij zwijgend voort. Ik zocht naar een passend ant woord. Toen haalde zij diep adem en zei: „Ach neenIk wil niet laf wor den. Misschien was het verkeerd, mischien was het te haastig zoals ik het met Bianca geprobeerd heb. Ik had ze niet dadelijk op gelijke voet met de anderen moeten behandelen. Omdat zjj mee-slede, zijn drie fat soenlijke meisjes weggebleven, onder andex*e Elisabeth Ranke, om wie het me het ergste spijt. Laatst, toen ik in twijfel verkeerde of Bianca moest mee-sleeën, dacht ik: Zijn dan de andere heiligen weggelopen, toen Magda'ena in de hemel kwam? Moe ten onze" boerenmeisjes van de baan wegblijven, alleen omdat Bianca meedoet?" „Uw gédachtengang is ontroerend, beste jufrouw Isenloh!" Zij zuchtte. „Ach, ik had het mis! Magdalena was geen zondares meer, toen zij in de hemel kwam. Zij had jaren lang over hraar zonden geweend en had genade gevonden!" Over haar open, eerlijk gezicht gleed een diepe schaduw van droef heid. „Ik zal helaas nog wel veel ver keerd doen. Ik ben nog te jong. Jon ge geneesheren veroorzaken menig maal de dood van hun patiënten." Ik bewonderde" dit jonge, ernstige meisje. Eindelijk wist ik haar iets te antwoorden: „Ja, juffrouw Isenloh, ik ber. niet bijster bijbo'vast. Ik geef toe, dat'ik met dergelijke dingen weinig heb be zig gehouden Maar ik herinner me de parabel van de goede herder. Die ging tóch'hét-ene verloren schaap na en' liet er 'rtegëri eii negentig "in de woestijn achter." Zij dacht na. „Ik zal Bianca niet loslaten," zei ze. „Het is moelijk." „Ja, juffrouw Isenloh, ik geloof, dat- paedagogische vraagstukken - de moeilijkste zijn, die er bestaan." ZESDE HOOFDSTUK Ik begaf mij met m'n bobslee naar dé „Druiventros"'. Ik was er de eni ge bezoeker. Ëen der meisje, het was Maaltje, naar ze me zei, kwam bij me zitten. Ik vertelde haar v&n het gebéurde bij de houtzagerij Over en kele dagen zóu het toch overal De kend zijn. Toen zei ze: „De oude Krügel is straks hier geweest. Hij vertede me, dat de oude Bönisch hem uit zijn huisje wil zetten. Hij heeft 'n hele htér jenever gekocht. Ik wilde het hem eerst volstrekt niet meegeven, maar hij hield niet op." „U had hem de jenever toch wer kelijk niet moeten meegeven!" „Ach wat! Hij doet wel vaker zo. Dikwijls drinkt hij wekenlang geen druppel en dan ineens weer dagen aan 'n stuk.*' „Dus" een kwartaaldrinker! Zijn vrouw moet zo'n soort waarzegster zijn?" „Ja, die verdiént meer geld met haar kaartleggen'dan Krügel met zijn byl.' Van hëindé en ver komen de mensen naar haar toe, voora! defti ge dames uit de stad!" „Nu ja, dat kijn dan ook vaak de meest imbeciele!" „O, maar de oude vrouw Krügel heeft het dikwijls bij 't rechte eind. Sterfgevallen voorspelt ze 't zekerst Het is dikwijls angstwekkend, zoals dat uitkomt!" „U moest aan dergelijke dingen geen geloof hechten, juffrouw Maal tje! Maar nu iets anders: Elisabeth Ranke schijnt het buurmeisje te zijn van de houtzaver Bönisch," „Ja, de jonge Bönisch had het vroeger erg op Elsabeth begrepen. Liesel is dan ook 'n hee1 knap meis je. Ze is zelfs twee jaar in de stad op school geweest. Ze heeft Emil nog altijd onzinnig lief. Zijn vader, de houtzager, heeft, zich -tegen deze ver loving altijd verzet; hij moest er niets van hebben, dat zijn zoon maar de dochter van een koopvrouw zou krijsen. Emil was koppig en liet Lie sel niet los. Toen moest hij onder dienst; in de stad ontmoette hij Bianca, die er diende, en toen hij daarna thuis kwam, was het uit met Liese.1. Nu is het zóó gelopen. Dat heeft de oude er nu van. Met Liesel was hij duizendmaal beter af ge weest." Het was avond geworden. Tóen ik büitèn kwam, bemërkte 'ik dat de wind was gedraaid en zeer in hevig heid was toegenomen. Zuidewind! Dooiwind! Nu zou het met de sleebaan toch afgelopen zijn geweest. Erg jammer was dat niet! De „Druiventros"' lag beneden in de dallengte; ik moest dus tegen de Zuidelijke* helling op om mijn huis te bereiken. Maar het was alsof eert onbekende macht mij dwong de noordelijke helling naar de hut bij het moeras te bestijgen. De oude Krügel liet me niet met rust. Wanneer zo 'n vex*eenzaamde, hulpeloze ziel door een groot onge luk getroffen wordt, zoals de angst uit het oude, vertrouwde, geliefde huisje te worden gezet, kan er iets ernstigs gebeuren. Temeer nu de oude man zoveel jenever had mee genomen. Ik besloot Krügel niet eerst een verschrikkelijke nacht te laten doormaken, maar hem dadelijk te gaan opzoeken en hem een voor* stel te doen. Hij moest Bianca-weer in de stad in'betrekking doen. Ik zelf zou haar aan een goede betrek king helpen. Als op deze wijze dan de steen des aanstoots verwijderd was, zou ik de houtzager verzoeken, de oude Krügels in hun huisje te. la ten blijven. Ik weet niet hoe, maar het schoot mij te binnen, dat een der gelijke regeling ook de goedkeuring van Ërira Isenloh zou wegdragen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 2