Hubertus Gemeenteraad van Woubrugge Gemeenteraad van Leiderdorp DOLLE DADEN ZATERDAG 1 MEI 1948 DE LEIÜSE COURANT TWFFnp RT.AD - PAGINA 1 GEMEENTERAAD VAN KATWIJK Tuinders kwamen voor niets, midden standswoningen worden gebouwd Na opening deelde de voorz. mede, dat, omreden, de tijd tussen deze en de vorige zitting te kort is geweest, enige stukken moeten wachten tot de volgende zitting, ojn. ook het be- kende adres van de Tuinderscom missie. Dit was voor de tuinders, die in massa waren opgekomen en bijna de gehele tribune bezette, een teleur stelling. Naar aanleiding van een goedge keurde verordening, vraagt de heer Soheerens degelijk toezicht bij de komende feeste.ijkheden. B.v. heb ben de laatste drie dagen meer orde verstoringen te Katwijk aan Zee plaat^ gehad, dan in de vorige drie jaren. Ook de heer .v. Duyvenbode wijst op het toenemend gebruik van alcohol; hij wenst in dergelijke ge vallen de vergunning in te trekken, hetgsen volgens de voorz. niet mo ge, ijk is, doch sterk toezicht wordt toegezegd. Dan een mededeling van B. en W. over de exploitatie van Ihet strand, waarmede verschillende leden het niet eens zijn. De heer J. v. d. Plas wijst er op dat vorig jaar een nieuwe regeling is toegezegd. Hieraan is niet voldaan. Incommis- sievergadering is dit besproken, doch intussen is het nu te laat. Met de verplaatsing van het badhuis zijn (meerdere leden het niet eens. Na een lange discussie wordt besloten het voorlopig zo te laten doch voor het volgend seizoen tijdig een regeling te treffen. Een motie van de heer J. v. d. Plas luidende: in aanmerking nemende, dat de raad zich reeds eeixler in deze zich heeft uitgesproken, betreurt dat deze zaak niet eerder aanhangig is gemaakt, spreekt tevens uit dat het badbedrijf in het centrum zal blij ven, wordt met 133 stemmen aan genomen. Tegen de heren Bloot, Kleen, erf v. d. Marei. De heer A. Wassenaar heeft als lid van de commissie voor de huis vesting bedankt, dientengevolge moet een nieuw lid gekozen worden. Na een drietal stemmingen werd geko zen de heer Soheerens. Het voorstel om in beroep te gaan tegen de beslissing van de F. O. G., waarbij geweigerd wordt de uitke ring van de gemeente, wegens scha de door fraude (het geval Bakhuis) wordt aangenomen. Het Armbestuur der Geref. Kerk (art. 31) wenst een noodkerk te bou wen voor Katwijk aan den Rijn, K. -Zee en Va kenburg, dus" zo centraal mogelijk. De Bouwcommissie vraagt een terrein te mogen huren voor minstens 10 jaren, liggende aan de Cantineweg, groot 475 M2. 20 ct. per M2. per jaar. B. en W. hebben geen bezwaar en evenmin de raad. Wordt goedgekeurd. Een voorstel tot het verlenen van toeslag op het pensioen van C. Bakikcnes groot 1183.90 om het verschil tussen in validiteitspensioen en gemeentelijke toelage te ovetrbruggen, wordt aangenomen. Kleuterschool. Volgt het voorstel tot het ver bouwen van de vm. gemeentezaal, ten behoeve van de gemeentelijke Kleuterschool en tot het verlenen van medewerking tot het stichten van een semi-permanent gebouw, ten behoeve van het bijzonder k'eu- teronderwijs, wordt aangenomen. Kosten van herbouwing en bijbouw gemeentelijke school 25.000.Voor de Bijz. Kleuterschool stellen B. en W. voor een terrein, dat de hoek vormt tussen SchoolstraatPark laanR. v. Limib.straat en de W. Malefijtstraat. Tot grondslag aan te nemen een levensduur van 20 jaar, terwijl het schoolbestuur zorgt voor de jaarlijkse annuiteiten, berekend op een basis van 3 pet. van 67.215. waardoor zij ten slotte het eigendom van het gebouw verwerft. Het voorstel tot het bouwen van een rijwielbewaarplaats, aan de Z.- Boulevard tegen de muur, welke de Westelijke afsluiting vormt van het parkeerterrein en de Boulevard, ten Zuiden van het Nood-Restaurant. Kosten 24.000.—. Aangenomen. 41 Middenstandswoningen. Het voorstel tot het bouwen van 41 middenstandswoningrn, op het terrein Witte Hek, Piet Heinlaan, Jac. van Heemskerklaan en Jan Evertsenlaan. Aan de architecten Laurentius en Verloop is opdracht .gegeven een schetsplan te maken, omreden er van particu1 iere zijde nog weinig animo is om te bouwen. Dé jaarlijkse bijdrage zal vermoede lijk bedragen 14.435.bij een huur waarde van 17.515 20 Kosten der grond 61.573,40, bouwkosten 572.400, totaal 634 073,40. De op merking wordt gemaakt, dat het wenselijk is dat B. en W. toezien, dat, zoals b.v. op het Wantveld, geen wanproducten worden gebouwd en de gelegenheid wordt gegeven aan kleine bouwers, mede te kunnen inschrijven. Aldus aangenomen. Door de minister van Wederopbouw is een regeling getroffen, ter toeken ning van premiën. ten behoeve van het verbeteren en/of splitsen van bestaande woningen. Het Rijk is nl. bereid in sommige gevallen van wo ningverbetering en/of splitsing een financië'e tegemoetkoming te ver lenen, indien de gemeente zich voor dat doel eveneens wil getroosten. Dit offer bestaat uit het voor K ge deelte voor hare rekening nemen van de premie. De premie bedraagt to taal 60 pet. der verbetering en/of splitsing. De gemeentelijke bijdrage dus 15 pet. der totale kosten. Beslo ten wordt deze regeling te aanvaar den. Het voorstel tot het aangaan van een rekening-courant overeen komst met de Bank van Nederlandse 500.000.wordt aangenomen. Rijnlands Borgstellingsfonds. Het prae-advies op het verzoek van het bestuur van de Stichting Rijnlands Borgste'lingsfonds, lokt vele en lange discussies uit. B. en W. staan er zeer afwijzend tegen over. Meerdere leden zijn van oor deel, dat er toah wel een bijzondere reden aanwezig moet zijn, om dit verzoek af te wijzen. 12 jaar heeft deze instelling naar genoegen ge werkt. B. en W. staan echter afwij zend tegen de nieuwe regeling, welke h. i. de risico teveel op de overheid legt. Ten slotte dient de heer Ou we rling een motie in, waarin uitge sproken wordt dat de gemeente Kat wijk blijft deelnemen in het t Fonds onder de nieuwe regeling. Deze motie wordt aangenomen met 97 stemmen. Besloten wordt nog van Rijnland voor de duur van 1943 te pachten de percelen grond in de nabijheid van het toekomstige industrieterrein. Enige percelen mogen voorlopig in gebruik blijven bij de tegenwoordige pachters. Totaal huurprijs 489.50. Een verordening wordt vastgesteld, waarin vastgelegd wordt dat telken jare vóór 1 Juni aan de raad ver antwoording over het gevoerde be heer als bedoeld in art. 265 der ge meentewet moet worden afgelegd. Vervolgens nog een eindeloze dis cussie over het voorstel in verband met de verpachting der standipteatsen van ijscowagens. Uiteindelijk komt een voorstel van de heer J. v. d. Plas in stemming, om in de veror dening op te nemen „met dien ver stande dat de standplaatsen niet op Zondag zullen worden ingenomen. Dit voorstel wordt met 79 verwor pen en de verordening is hierdoor aangenomen zoals door B. en W. voorgesteld. De heer W. van Bee- len vraagt, in verband met een wo ningtekort van 1800 woningen, de mogciijkheid te overwegen voorlo pig 200 noodwoningen te bouwen. Zo als de toestand nu is kan het als een ramp beschouwd worden. De voorz. zegt, dat dit de aandacht van B. en W. reeds eerder had. De heer v. d. Zwaan vraagt naar de open stelling van de nieuwe weg Katwijk- Noord wijk-Wassenaar. De voorz. zegt dat de aanbesteding op 5 Apri' heeft plaats gehad en de gunning zal waar schijnlijk op 5 Mei plaats hebben. Dan sluiting met gebed. Voor de tweede in de maand April April kwam de Raad der gemeente in vergadering bijeen. Na opening door de voorz. werden de notulen der vorige vergadering gelezen en vastgesteld. Onder de ingekomen stukken be vond zich het certificaat van de Na tionale Monumentencommissie, dat, door de bevolking aan het Gemeente bestuur wordt aangeboden. In dank werd dit aanvaard. De in de vorige vergadering gemaakte opmerking over de verordening tot heffing van vermakelijkheidsbelasting had B en W geen aanleiding vermogen te ge ven een wijziging der verordening voor te stel1 en. Wel zal bij de toe passing soepelheid worden betracht mits ook van de zijde der ingezete nen hiervan geen misbruik zal wor den gemaakt. De voorz. deelt nog mede, dat het opstellen van speciale aanplakborden voor de a.s. verkiezingen niet doel treffend wordt geacht, doch adviseert de partijen de meest mogelijke dis cipline in acht te nemen en zegt toe door de politie te zullen doen toezien op naleving van desbetreffende in de alg. Po'itieverordemng opgenomen bepalingen. Z.h.s. wordt hierna besloten, na een uiteenzetting van het daarom trent door Ben W uitgebrachte prae- advies, een bedrag van f 300.- be schikbaar te stellen voor aanschaf fing vain leermiddelen voor het vak lich. oefening op de O.L.-school en om de termijn, binnen hetwelk z.g. landbouwverlof kan worden verleend te bepalen op de vier volle weken voegende op de derde Maandag in Juni. Op het verzoek van de Comm. tot wering van schoolverzuim te Hoog- made om een tegemoetkoming voor het gebruik van een vergaderruimte wordt na enige discussie gunstig be schikt in dier voege, dat f 1.50 per vergadering met een maximum van 10 vergaderingen per jaar vastgesteld Op voorstel van B en W wordt z.n. stemmen een crediet toegestaan van f 3000.- ten behoeve van het ver strekken van premies voor woning verbetering en woningsplitsing. Van verschillende raadsleden werd ver nomen, dat- een zo ruim mogelijke toepassing dezer regeling zeer op prijs zou worden gesteld. De aan dacht van betrokkenen en gegadig den werd nog eens gevestigd op de grote moeilijkheden, welke in deze ruimte geschillen. Op voorstel van B en W werd, ten overvloede door de Raad een blanco crediet verstrekt voor gevallen, dat de gemeente wordt gedaagin woon- ruime geschillen. In verband met de wijziging van de voorschriften inzake woningwetbouw werd het raadsbesluit van 2 j.l. in getrokken en werd besloten de wo ningen te doen bouwen, echter mét financiering van de door de N.V. Bank van Ned. Gem beschikbaar te stellen bedragen in de vorm van rek. courant, kasgeldlening en even tueel vaste lening, terwijl aanspraak werd gemaakt op de volledige ver goeding van het exploitatie-tekort Vooral dit Matste werd door de Raad met vreugde bepaald. Ten behoeve van de watervoor ziening van de Vrouwgeestpolder onder de gem. Alphen a. d. Rijn werd besloten met de bedoelde gemeente een overeenkomst inzake waterleve ring te sluiten, waarbij werd bepaald dat alte uit te voeren werken voor rekening van Alphen a. d. Rijn zou den komen. In verband met de eventueel in 1948 te houden verkiezingen werd overgegaan tot het benoemen van de leden en plv. leden van de diver se stembureaux, waarbij het daar omtrent ingediende voorste1 behou dens enkele kléine wijzigingen, z.h.s. werd aanvaard. Bij de rondvraag wordt door de heer Zwetsloot, na dank voor her stel van het hek nabij S. C. Borst de aandacht gevestigd op de slechte toe stand van het hek nabij J. W. v. Tol. Ook de heer den Hertog had een dankwoord t.w. voor het doen aart- vangen van de werkzaamheden aan de los- en laadplaats. Hij. verzocht echter de kwestie van de reparatie van de duiker van P. Groot voor re kening van de gemeente te nemen. Naar de billijkheid hiervan zal een onderzoek worden ingesteld. De heer Boon verzoekt na te gaan of ook de Veenpolder niet kan wor den aangesloten aan het waterlei dingnet van de gemeente Alkemade, overeenkomstig de wijze waarop Al phen aan den Rijn aansluiting in de Vrouwgeestpolder tot stand brenigt. De kosten, aldus de voorz. zijn zeer hoog en zullen gedeeltelijk door de eigenaren der aan te sluiten perce len dienen te worden betaald, waar voor tot nu toe geen bereidheid be staat Ook vraagt de heer Boon nog eens de bijzondere aandacht voor de straat verlichting vooral op het We teringpad. De voorz? geeft aan, dat toch al veel verbeterd is na de be vrijding maar zegt toe zijn volte aan dacht aan dit vraagstuk te zullen wijden. De heer Boon merkt nog op, dat misschien het batig saldo van het G.E.B. voor dit doel zou kunnen wór den besteed. De heer Schraverus merkt n.a.v. het door de heer Boon besprokene inzake de waterlevering in de Vrouw geestpolder nog op, dat ook daar de aangeslotenen een bijdrage moéten betalen. Hij wijst, nog op de lekke goofcbodems van de woningen van „NieuwLeven" en vraagt of ook de ze woningen onder de z.g. premie regeling kunnen worden gebracht, hetgeen door de voorz. ontkennend moet worden beantwoord Hierna sluiting. Geboren: Klaas Pieter z. v. W. F. Bulk en L. Both. Ondertrouwd: Johannes A. C. Slin- getfand 29 j. en Aaltje Hoogendoorn 21 jaar.; Albertus C. v. d. Meer 29 j. Alkemade en Petronella E. Zonne veld 28 jaar. Uit Stadsnieuws: „Gelukkig passeerde juist een lid van de L.R.B1 Leidse Reddingsbrigade BODEGRAVEN GEMEENTERAAD Burgemeester Croles leidde deze tussentijdse Raadsvergadering, die hoofdzakelijk bijeen was geroepen voor de bespreking van de onder wijskosten. Afwezig waren de heren weth. Boer en G. Stolwijk. De voor zitter deelt mede, dat 3000,be schikbaar was gesteld voor de kin derfeesten van de a.s. zomer. Over het bedrag van f 413,18 voor subsi die voor het Middelbaar Onderwijs, wil de heer Karssen nreer weten en vraagt nader onderzoek. B. en W. zullen de volgende maal met d§ze post terugkomen. Verzoeken om voorschot op de gemeentelijke vergoeding van ex ploitatiekosten der bijzondere scho len wprden z.h.st. aangenomen. Over het verzoek tot toepassing van art. 56 sub 4 der L.O.-wet wordt druk gesproken. De heer Karsen vraagt, waarom B. en W. dit voor stel niet voor 1 Mrt hebben inge diend. De openbare school, plaats biedend voor 300 11. wordt slechts bezocht door 120 11., zodat diverse lokalen onbenut blijven en de ex ploitatie te duur wordt. De bijzondere scholen zouden met een bedrag, van 12,50 moeten kun nen rondkomen. Meerdere stemmen gaan op tegen dit lage bedrag. Men wil door verhuur aan verenigingen de exploitatiekosten der openbare school verkleinen. De heer Batelaar vraagt tenslotte of'B- en W. het voorstel in stem ming brengen of het» terugnemen. Daarop nemen B. en W. het voorstel terug. Gedeputeerde staten hadden de conversiegeldnening niet goedge keurd. Naar aanleiding hiervan stel len B. en W. voor bij de Kroon voorziening te vragen. Dit wordt z. h.st. aangenomen. De Verlengde Willemstraat zal voortaan Nassaustraat heten. Over de verbetering van 't slacht huis geeft Weth. de Mars een uit voerige technische toelichting. Behalve de vernieuwing van het dak zal de inschrijving geschieden na inschrijving door aannemers uit de gemeente. B. en W. worden ge machtigd tot uitvoering der plan nen. Waarschijnlijk zal de aanbeste ding in het openbaar plaats hebben. Ten laatste zegt de voorz. toe, dat de begroting in de volgende verga- Onder voorzitterschap van burge meester K. van Diepeningen heeft de Raad een uitgebreide agenda afge werkt. De voorzitter deelde mede, dat door de provinciale waterstaat een aan vang is gemaakt met de aanleg van een rijwielpad op de Ruigekade, lei dende naar Woubrugge en Koudekerk aan de Rijn. Reeds in 1943 was tus sen de provincie en genoemde ge meenten daartoe een overeenkomst gesloten. De aanleg wordt uitgevoerd in D.U.W.-verband; de arbeidslonen komen voor 100% voor rijksrekening De overige kosten, bijv. grondaan koop, komen voor K voor rekening der provincie en voor voor reke ning der drie gemeenten. Het onder houd komt voor rekening der ge meenten. De aanleg van het thans begonnen gedeelte worden geraamd op 1000.—. Bij de discussie over de woonruim teverordening in de vergadering van 30 December j.l. deden B. en W. de toezegging te zullen overwegen een nadere regeling te treffen voor wo- ningruil. B. en W. waren echter van mening dat bij woningruil met zoveel omstandigheden van uiteenlopende aard rekening gehouden moet wor den, dat elke concretisering van wo ningruil niet anders dan belemmerend kan werken. Nadat de heren Gijzel (P.v.d.A.) en de Haas (A.R.) hierover hun mening naar voren hadden ge bracht werd z.h.s. besloten de veror dening op dit punt ongewijzigd te laten. In de vergadering van 2 December j.l. pleitte de heer Gijzel voor een wijziging van het reglement van het Bureau Sociale Zorg in die zin, dat daarin meer tot uitdrukking zou wor den gebracht dat het B.S.Z. ten aan zien van de door haar verzorgde per sonen naast materiële hulp ook mo rele steun zou worden verleend ter versterking van het geestelijk weer standsvermogen. Hoewel B. en W. hier sympathiek tegenover staan meenden zij dat het B.S.Z., in ver band met de aard der gemeente, slechts moet worden gezien als een aanvullend lichaam, naast de kerke lijke organen. Zij achtten het daarom niet noodzakelijk het reglement te wijzigen. De heer Gijzel spralrer zijn blijdschap over uit, dat zijn gedachte ook bij het dagelijks bestuur weer klank vond. Aangezien geen enkel niet-kerkelyk geval in zorg is en de ze gevallen slechts sporadisch voor komen kon hij de mening van B. en W. respecteren. dering zal worden behandeld, zodat ook het verzoek van de Commissie tot wering van schoolverzuim, die om verhoging van de jaarlijkse uit kering had verzocht, dan ter tafel zal komen. Geboren: Cornelis Bartholo mew, z. van L. Kalshoven en C. E. Balvert. Ondertrouwd: Johannes Jozef van Deuren, 22 j. en Johanna Vonk, 21 j.; Cornelis v. Leeuwen, 32 j. en Petronella Cornelia Röling, 30 jaar; Arie Tollenaar. 22 j. en Adriana Jo- zina Schouten, 20 jaar. Getrouwd: Martinus Cornelis Mou- ris, 29 j. en Alida Wilhelmina de Wit, 28 Martinus Gerardus Krom wijk 31 j. en Cornelia Johanna Bun- nik 27 j.; Krijn Kok, 37 j. en Mslia Boeide 36 j.; Huibert Jasper v. Os, 24 j. en Gerritje v. Zeideren 2 j.; Jan Abram Koudijzer, 29 j. en Fijtje Zaal 28 j.; Cornelis v. Baren, 28 j. en Metje Cornelia de Koning, 28 j. 28. Hoej j j j jDaniël rilt. Als bevroren zit hij en staart.naar de deurope ning. Vaag ziet hij iets vreemds.... iets onwezen lijks. Een stem siddert door het vertrek. „Hoedt U voor De SchimDe Schim.... de Schim..". De verordening op de bestrijding van wandgedierte werd z.h.s. vastge steld. Het voorstel tot vaststelling van een verordening tot bescherming van de titel kraamverzorgster en gelijksoor tige benamingen maakte de tongen los. De heren van der Stoel (A.R.), van Winkel (C.H.), van Stralen (R. K.), Gijzel en de Graaf (C.H.) waren het er na uitvoerige discussie over eens, dat het niet juist was de oude re, in de practijk gevormde, vroed vrouwen door deze verordening van hun naam te beroven. B. en W. na men hun voorstel .terug teneinde te overwegen of hieraan iets gedaan kon worden. De voorstellen tot overname van het onderhoud van de brug in de Hoofdstraat (nabij de heer Huisman), tot wijziging der beheersverordening voor het grondbedrijf, tot aankoop van grond voor de nieuwe algemene begraafplaats en een gedeelte van de Hoogm.weg om de nieuwe begraaf plaats, tot overname in onderhoud van de Steenbakkerslaan e.a. gingen z.h.s. onder de hamer door. Het besluit van de raad tot omleg ging der sportvelden werd door Ged. Staten goedgekeurd. Het werk werd opgedragen aan de Grontmij. De aanleg van decentrale verwar ming in de nieuwe openbare lagere school werd opgedragen aan de fa. W. Slotboom Zn. te 's Gravpnh^ge voor 7500. De voorzitter deelde m -de, dat de gemeente in de gelegenheid is een projectietoestel aan te schaffen voor de vertoning van films ten dienste van het onderwijs Na een uitvoerige discussie werd besloten dit toestel aan te kopen. Alle scholen in de ge meente zullen hiervan gebruik kun nen maken. In verband met het bijzonder ka- rakterv der herdenkingsfeesten in 1948 werd besloten aan het feestcomi té een subsidie te verlenen van 100.en de subsidie aan de Oran jevereniging voor de kinderfe sten te verhogen van f 0.40 tot 0.60 per 'kind. In verband met de plaats gehad hebbende grondaankopen en de voor genomen reconstructie der sportvel den werd bij de N.V. Vesta te Arnhem een geldlening aangegaan van 55.000.tegen een rente van 3% gedurende de eerste tien jaren en daarna tegen 3j^%- Af te lossen in 40 jaren. De salarisverordening gemeenteper - soneel werd z.h s. vastgesteld. In de ze verordening werd rekening ge houden met het feit. dat het plaatse lijk loonpeil hoger ligt dan de rijks normen voor een derde klasse ge meente. In enkele gevallen werd bo ven het rijkspeil uitgegaan omdat voor bepaalde met name genoemde functies ervaren personeel noodzake lijk is. Voor dffKverklieden werden 5 loongroepen ingevoerd. Eveneens werd z.h.s. besloten aan mej. N. van Varick, eervol ontslag te verlenen als schoolschoonmaakster, om gezondheidsredenen. De geloofsbrieven van het nieuwe raadslid, de heer Los (A.R.) werden onderzocht én in orde bevonden. Bij de rondvraag informeerde de heer de Haas hoever het stond met de verbetering van de Van'der Does straat. De voorzitter antwoordde, dat de plannen in verre staat van voor bereiding waren en dat hij hoopte dat men per 15 Augustus a.s. de Van der Doesstraat „Doeslaan" zou kun nen noemen. Nadat de scheidende wethouder de Bruijne zijn dank had overgebracht aan de raad voor de prettige samen werking de voorzitter hem het beste had gewenst, sloot de voorzitter de vergadering. Afscheid wethouder de Bruijne. Wethouder G. A. de Bruijne heeft af scheid genomen van de Raad in ver band met het vertrek van dokter Ba- kema, die in militairen dienst is op geroepen. Hij bracht dank aan de Raad voor de buitengewoon goede sa menwerking. De goede harmonie en de aangename toon in de raadsverga deringen had een diepe indruk op hem gemaakt. Het was een moeilijk besluit voor hem geweest, want hij beschouwde het steeds als een voor recht om in het midden van de Raad te mogen verkeren. De voorzitter dankte hem voor de diensten als wet houder aan de gemeente bewezen. Burgemeester en wethouders hebben steeds dankbaar gebruik gemaakt van zijn kundige en goede adviezen. De geest in de vergadering was steeds zeer amicaal. Hij prees de scheidende wethouder als een man met een ruim inzicht. Niettemin was hij een prin cipieel man. Ook de heer de Haas bracht nog de dank van de Raad over. Na afloop der vergadering bleef men nog enige tijd gezellig bijeen. EEN ROMAN VAN HET WOUD Paul Keiler 13) Na afloop vergezelde ik de jonk vrouw uit de ..Druiventros" naar huis. Toen wij het heel spaarzaam verlicnte voorhuis betraden kwam ons mijnheer Balthassar tegemoet en riep geërgerd: „Maar Mieltje, hoe heb je dat gun nen doen?" Het meisje lachte. „Ach," aarzelde Balthassar, „heeft Maaltje gerodeld?" Het meisje lachte opnieuw. „Het was Mielje, mijnheer Bal thassar, Mieltje!" riep ik. Waarna hij geërgerd in de gelagkamer verdween Tijdens het sleeën zag ik voor het eerst de hut bij het moeras. Daar boven begon onze baan. De hut bij het moeras zag er van buiten erg opgelapt uit. De oude Krügel hield ze met bijl, zaag, hamer en witkwast in orde Binnen moet het er erg slordig uitzien Dat kon ik me leven dig voorstellen toen ik de oude vrouw Krügel één keer had gezien Een heks van een wijf met verwaarloosde kleren, met wild, nog zeer dik grijs haar en grote ogen in het rimpelige gezicht Dat was dus de grootmoeder van Bianca, de kaartlegster en waar zegster Bianca nam eveneens aan het sleeën deel. Dat had juffrouw Isen- loh doorgezet. Tengevolge waarvan drie meisjes niet op de baan versche nen waren, onder wie ook Elisabeth Ranke. Des te uitgelatener was Emi1 Bönisch. Hij zette Bianca voor zich op de slee en suisde met haar de berg af, nagenoeg zonder te remmen. Het wilde paar paste slecht bij het ove rigens zo degelijke gezelschap, dat zich iedere dag voor een uur on schuldig vermaak bij de hut aan het moeras verzamelde. Een keer sleede ik achter de beide wildzangen omlaag. Wij naderden de houtzagerij. Ik moest krachtig remmen daar de oude houtzager Bö nisch midden op de weg stond en rechts naast zich nog een grote mand had neergezet dus met andere woorden de weg versperd hield. Emil met Bainca omlaagsuisend, moest scherp naar links uitwijken en vloog met te harde slag tegen een hek op. Een ongeluk! De jonge Bönisch trok zich bloedend aan het hek op, het meisje bleef bewegingloos op straat liggen. „Vader!" hijgde de jongen, buiten zich zelf van woede. De oude man stond recht als een eikenstam. „Naar binnen!" zei hjj en wees naar de huisdeur. „Dat doe ik niet!" schreeuwde de jongen. .,Je moet!" „Je heb Bianca vermoord!" „Doet er niet toe!" Ik was van mijn slede gestapt en kwam naderbij. „Dat had een dodelijke afloop kun nen hebben, zei ik streng. „Des te beter!" anwoordde de oude man ruw. „We kunnen het meisje niet zo laten liggen!" „Zorgt u er dan voor. Dat canaiTe gaat mij niets aan!" Op hetzelfde ogenblik stond Bian ca van de grond op, begon te schreien en te weeklagen en tegen de oude houtzager uit te varen, en wilde niet naar me luisteren. Tenslotte stak ze haar tong tegen hem uit. „Naar binnen!" „Neen!" Met gebalde vuisten stonden vader en zoon tegenover elkaar. „Gaat u nu met uw vader mee," probeerde ik te kalmeren. „Wees ver standig." „Laat me met rust!" Een nieuwe slee komt aangesuisd; daarop zit de jonge Hillmann. Hij houdt'stil. „Wat is hier aan de hand?" Bianca begint weer te huilen en te schelden. „Ah!" roep Hillmann. „Gooit de oude Bönisch de sleeën om? Kom maar bij mij, Biance, kom op mijn slee! Dan moet hij het lef niet heb ben!" Ryds zit het meisje bij hem. „Lianca!" schreeuwt de jonge Bö nisch razend van jalouzie. „Bianca, blijf hier!" Hij wil naar haar toe. Zijn vader grijpt hem vast. Zij vechten met el kaar. Intussen schreeuwt Hillmann: „Bianca rijdt met mij mee! Ik ben mijn eigen baas! Ik kan doen wat ik wL1! Nu krijgt Emil van zijn vader voor z'n broek! Haha!,r En hij sleet met Bianca, <üe schril lacht, de weg af. Met krijtwit gezicht kijkt Emil Bö nisch het tweetal na .Dan lacht hij zacht én zegt met arigstig-kalme stem: „Dat heb je 'm goed geleverd, vader! Daarvoor krijg je je dank nog wel thuis!" En hij gaat naar binnen. De oude Bönisch blijft onbewege lijk staan. De muts is van zijn hoofd gevallen en z n zoon heeft onder het vechten zijn buis opengetrokken. Ik buk me naar de muts en geef ze hem terug. Tegelijkertijd komt de oude Krü gel met zijn bijl de straatweg op. Hij is vandaag met het houthakken bij me klaar gekomen en gaat nu naar huis. „Die komt net gotegen, die oude schurk!" knarsetandt Bönisch, gaat Krügel een paar stappen tegemoet en zegt: ,,'t Is maar dat je 't weet, Krügel, maar het volgend kwartaal trek je uit de hut bij het moeras!" „Héhéhé!" lacht Krügel verschrikt en verlegen. „Er uit trekken! Waar om er uit trekken?" „Omdat jullie tuig bent.*' „Manheer Bönisch... ik ben toch geen tuig; ik ben toch de oude Krü gel!" „Tuig zijn jullie, allemaal! En het ergste is, die meid van je, die Bianca Die houdt het met alle jongens, a'- leen om hun geld uit de zak te trog gelen en er zich prullen voor te ko pen. Maar nu is het uit! Mijn Emil laat ik niet in het Verderf storten." „Mijnheer Bönisch, ik heb uw Emil al driemaal bij me de deur uitge smeten. „De deur uitgesmeten' Heb je mijn zoon de deur uitgesmeten? De moe rashut is van mij! Je hebt hem met rust te laten!" „Wij doen hem toch niets! Mijn heer Bönisch, ik woon nu toch al twee en dertig jaar in het huisje... moet ik op mijn oude dag..." „Er uit zeg ikhet volgende kwartaal, en daarmee basta De houtzager haaste zich naar binnen. De oude Krügel staat ge bukt op straat en schaaft met het scherp van zijn bi*1 over de sneeuw. „Twee en dertig jaar woon ik in het huisje... er is bijna niets meer aan het huis, dat ik niet zelf gemaakt hebde planken en de posten en het dak. En nu.er uit!" „Krügel," zeg ik, „Kun je niet in een ander huis trekken?'' Hij schudde het hoofd. „Geen mens, die me neemt. Dan moet ik hier vandaan. Maar hier vandaan eerder... eerder..."* Hij keert zich oqj en gaat weer de bergweg naar beneden. Ik roep hem nog na: maar hij hoort me niet meer. Nu sta ik alleen op straat. Ginds bij het hek lgt, de half vernielde bobslee van de 'jonge Bönisch. Het hek omgeeft het erf van vrouw Ran ke, de koopvrouw. Zij is de moeder van Elisabeth Ranke. Terwijl ik op kijk, zie ik het meisje met diep ern stig gezicht en wijd opengesperde ogen voor een open raam staan. Als ze bemerkt, dat ik haar zie, ver dwijnt ze. (wordt vervólgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 6