3)e CcidóeSoti^cmt Hoe zal de Amerikaanse garantie zijn? De Britten grijpen in bij Jaffa Besteedt Uw bonnen bij ROSELEUR Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DONDERDAG 29 APRIL 1948 '39ste JAARGANG No. 11377 Koningskwestie in België opgelost? Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mnd., £3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Ondernemings raden 1 vraag, of ondernemingsraden ef fectief kunnen werken voordat de wettelijk geregelde bedrijfsschap- pen er zijn. Naar onze besliste overtuiging kunnen ongetwijfeld ondernemings raden uitstekend functioneren, óók al zijn de bedrijfsschappen nog niet tot stand gekomen. Zeker is er voor geen enkel be drijf enige reden, om niet een begin te maken met een ondernemingsraad De arbeidsvreugde, de samenwerking in gemeenschapsbesef, de sociaale vrede moeten hun bron en hun kiem vinden in de afzonderlijke onderne ming. W_ij hebben al vaak betoogd, dat aan de ondernemingsraden bij de sociale hervormingde grootste waarde moet worden toegekend. Dat deze overtuiging nog niet gemeen goed is van allen, die in de leiding van het sociale leven invloed kun nen uitoefenen, is o.i. zeer te betreu ren. Ook bij een goede regeling voor het landelijk bedrijf kan er nog ge gronde. gemotveerde ontevredenheid bestaan bij de arbeiders in de afzon derlijke onderneming. In en door de onderneming moet voornamelijk de arbeidsvrede verzekerd worden. V „Het Schild" IK maak geen reclame voor.... Het is een opmerking, die men vaak hoort. En die, min of meer, er gerlijk is, als daarbij genoemd wordt iets, waarvoor men, als katholiek, re clame maken moet. Natuurlijk op ge paste en niet op hinderlijk-indringe rige wijze. Zou b.v. een communist geen re clame maken voor de „Waarheid."? En móet een katholiek dat dan niet doen voor het katholieke dagblad. Wij zijn vaak te bescheiden of te bang ofte traag, om reclame te maken voor een goede zaak Van al gemeen belang. Wat wij hier opmerken is heel eerlijk gezegd bedoeld als een in troductie ofwel een aanloopje voor de reclame, die wij nu hier willen maken voor een katholiek tijdschrift. Voor het Schild. Vandaag slechts met een enkel woord. Het Schild, apologetisch maand schrift van de A.V. „Petrus Canisius", bestaat 25 jaar. Op 1 Mei verschijnt er een jubileum-nummer, waarop wij dan nader terugkomen. Nu willen wij reeds de aandacht vestigen op het zilveren jubileum van een tijdschrift, dat voor duizenden katholieken en honderden andersdenkenden in ons land een zegen is geweest om de hier gegeven verantwoorde voorlichting inzake de katholieke geloofsleer, ook in verband met actuele feiten en mo derne religieuse stromingen. De verspreiding van „Het Schild" is een direct-practische apologie. En gaarne brengen wij ook hier onder de aandacht een voorstel van de hoofd redacteur prof. Verhaar, om aan de administratie een bijdrage te zenden voor een jaarabonnement voor hen, die daarom hebben verzocht. (De ad ministratie van „Het Schild" is geves tigd Oranje Nassaulaan 16 's-Herto- genbosch, giro 128815, en de abonne mentsprijs bedraagt 3.50 per jaar). Politiek advies Wapens voor West-Europese Unie /■"•EORGE MARSHALL, de Amerikaanse minister van buitenlandse za- ken, heeft gisteren bekend gemaakt, dat zijn ministerie overweegt, militaire uitrusting te leveren aan de ondertekenaren van het Brusselse vijfmogendhedenpact. De levering zou kunnen geschieden op basis van leen en pacht. Verdere inlichtingen over de verwezenlijking van Trumans toezegging van steun aan de West-Europese Unie wilde minister Mars hall niet geven. Wel zei hij, dat leve ring van militaire uitrusting op basis van leen- cn pacht slechts één van de mogelijkheden is. OPGAVE VAN PLANNEN EN BEHOEFTEN GEVRAAGD. Uit Londen meldt Ass. Press, dat de Verenigde Staten aan de leden van de Westelijke Unie hebben verzocht om opgave te doen van hun plannen en behoeften op het gebied van de landsverdediging. Een overzicht daar van zou in Amerika worden gebruikt als basis voor besprekingen over de door Amerika te verlenen steun. Er zijn reeds besprekingen gevoerd tussen de chefs van de generale sta ven van Engeland, Frankrijk en Be nelux enerzijds en Amerika ander zijds, maar zij waren van zeer voor lopige aard. Vrijdag komen de minis ters van defensie van de vijf landen weer te Londen bijeen om te bespre ken. hoe er hulp moet worden ver leend, wanneer een van de vijf wordt aangevallen. Ook zullen de ministers dan bezien, wat er moet worden ge daan om de Amerikanen te helpen aan de gevraagde inlichtingen. Marshall waarschuwt Moskou George Marshall, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, heeft Woensdag op een persconferen tie te Washington voorlezing gedaan van een op schrift gestelde verkla ring, waarin tot de Sow jet-Unie de waarschuwing werd gericht, geen schending toe te laten door de Sow- jet-Russische militaire autoriteiten in Oostenrijk van hun verplichtingen of van de Amerikaanse rechten in We nen, zoals door internationale over eenkomst omschreven. „Een derge lijke schending, aldus de verklaring, zou niét voorbijgezien kunnen wor den als maatstaf voor de goede trouw van de Sow jet-Russische regering ten opzichte var. de bespreking over het vredesverdrag met Oostenrijk, welke thans te Londen gaande is." Marshall zeide, dat volgens de laat ste berichten uit Wenen er geen schending van het Amerikaanse recht op doortocht naar de stad plaats vindt. Wel waren posten ingericht langs de kortste route naar het Ame rikaanse vliegveld van Tulln, doch tot nog toe kon het Amerikaanse ver keer vrijelijk langs die route passe ren. dat er in brede kringen ontevre denheid heerst over het feit, dat het Kamerlid v. d. Weyden is geadviseerd op een niet-verkiesbare plaats. Wij aarzelen niet, als onze overtui ging uit te spreken, dat deze ontevre denheid aan alle zijden gemoti veerd is. Gemotiveerd, omdat het hier be treft een zittend Kamerlid, dat zijn taak steeds heeft vervuld met grote kennis van zaken op het terrein, dat hem speciaal was toegewezen, op het terrein van de landbouw; een Kamer lid, dat met grote toewijding belang stelling heeft getoond voor alle ande re onderwerpen, die aan het oordeel van de Volksvertegenwoordiging worden onderworpen. Gemotiveerd, omdat hgt hier be treft een zittend Kamerlid, dat de enige persoon was in de Tweede Ka mer, die het boerenbedrijf kent uit eigen practijk, zodat, als het advies wordt opgevolgd, er niemand meer in de Tweede Kamerfractie der K.V. P. zal zijn, die uit het boeren-bedrijf komt en midden in de practijk leeft. Gemotiveerd ten slotte, omdat dit Kamerlid de functie van gedeputeer de in de Prov. Staten van Zuid-Hol land enkele jaren geleden heeft af gewezen, daar hij na overleg met gezaghebbende personen in de leiding van de K.V.P. meende, de kiezers, die hem hadden afgevaardigd in de Volksvertegenwoordiging, niet te mo gen teleurstellen, waarbij de heer v. d. Weyden klaarblijkelijk zijn per soonlijk belang stelde achter het al gemeen belang, dat hij meende het best te kunnen dienen als afgev. in de Tweede Kamer. Wij noemen dit motief voor ontevredenheid over het advies opzettelijk het laatst, maar het had toch ook wel o.i. mogen meewe gen. Waarom wij dit alles schrijven? Omdat de door ons geconstateerde ontevredenheid ook een uitweg moet vinden in de eigen katholieke pers. En wij schrijven'dit met grote ge rustheid, omdat wij er zeker van zijn, dat, als de stemming van de groslijst heeft plaats gehad, alle hier bedoelde ontevreden leden der K.V.P. wat het zwaarst weegt ook het zwaartst zul len tellen en zullen stemmen op de lijst der K.V.P. Nationalisatie in Tsjecho-Slow. aanvaard Het Tsjechoslo waakse parlement heeft Woensdagavond de nationali satie van alle industrieën en onder nemingen, welke meer dan vijftig personen in dienst hebben, aanvaard en een speciale wet aangenomen ter nationalisering van de radioomroep. Na het aanvaarden der wetten zon gen de afgevaardigden staande het volkslied. GRENS TUSSEN JOEGO-SLAVIë EN TRIëST GESLOTEN. Volgens radio Rome is dc grens tussen Joegoslavië en Triëst Woens dag gesloten. Er zijn Joegoslavische troepenbewegingen naar de grens geconstateerd en Joegoslavische strijdkrachten hebben nieuwe obser vatieposten langs de grens ingericht. Er hebben voortdurend incidenten plaats langs de grens tussen Italianen en Joegoslaven. OPLOSSING VAN DE KONINGSKWESTIE Prins Boudewijn naar België? Prins Boudewijn, de zeventien-jari- ge zoon van koning Leopold van Bel gië, zal waarschijnlijk binnenkort uit Zwitserland naar België terugkeren. In een te Brussel uitgegeven commu niqué van de secretaris van de koning wordt gezegd, dat de schoolopleiding van de prins bijna is voltooid. Voor dat hij aan de militaire academie in België gaat studeren, zal hij enige cursussen volgen, die speciaal voor hem zijn ontworpen. Boudewijn zou kort na ijn achttiende verjaardag waarop hij automatisch lid van de se naat wordt in België terugkeren. Ingewijden menen, dat het besluit van koning Leopold om zijn zoon naar België te laten vertrekken het ko- ningsvraagstuk belangrijk nader tot een oplossing brengt. Sommigen ver wachten zelfs, dat de vorst niet meer naar België zal terugkeren en dat hij erin toestemt, dat zijn zoon hem als koning der Belgen zal opvolgen. PERSSPI EGEL 's Werelds sn<?'ste gevechtsvlieg tuigen tijdens een vlucht. Het zijn de Engelse Mark IV Meteor vliegtuigen van de R.A.F. Deze Mark IV Meteor motoren van de vliegtugen zijn een verbetering op de Mark III Meteor en hebben ten opzichte vaq laatst genoemde een dubbel krachtvermo gen. RAZZIA IN COMMUNISTISCHE WIJK VAN MILAAN. Een groep van vijfhonderd carabi nieri en politiemannen heeft een razzia gehouden in de communistische wijk van Milaan en daar zestig ge weren, twee machinegeweren en vele handgranaten in beslag genomen. Al le wapenen waren in goede conditie. Nog andere wapenen werden gevon den en een aanzienlijke hoeveelheid dynamiet. Er werden zeven arresta ties verricht. De razzia werd gehouden in ver band met verwachtingen van moge lijke ongeregeldheden op de eerste Mei. Spitfires tegen de Irgoen-troepen DRITSE TROEPEN zijn gisteren overgegaan tot dc aanval op tweedui- zend manschappen van de Irgoen, nadat de Joden de Engelse waar schuwing om hun aanval op Jaffa te staken, in de wind hadden geslagen. Spitfires van de R.A.F. beschoten met mitrailleurs en raketgeschut de oprukkende troepen van de Irgoef. Het is voor het eerst dat de Engelsen zich op zo grote schaal en met dergelijke middelen in de strijd mengen. Woensdagmiddag werd te Tel Aviv op de Moskee Hazzan Bey boven de maansikkel de blauwwitte Hebreeuw se vlag gehesen, waarmee de verove ring van de hele Mansiehwijk van Jaffa door de Irgoen werd bekend gemaakt. Op de Allenbey-weg was het reeds spoedig zwart van de men sen, die de vlag wilden zien. De vrachtauto's vol in khaki geklede Ir- goensoldaten werden toegejuicht. Sommigen dezer soldaten droegen buitgemaakte Arabische fezzen. Onder de door de Joden gemaakte gevangenen bevinden zich verschei dene Duitse officieren, die omstreeks 1942 deel uitmaakten van Rommels leger. Mosje Sjertok van het Joodse bu reau en Djamal Hoesseini van het Arabische hoge comité, zijn het er ever eens geworden, dat zij hun or ganisaties zouden aanbevelen, on middellijk een order tot staken van het vuren binnen de grenzen van de oude stad van Jeruzalem uit te vaar digen, mits de tegenpartij zich er aan houdt. Er bestaat, aldus Reuter, een kans, dat de wapenstilstand zal worden uitgebreid tot geheel Palestina. Op het Centraal Station te Utrecht heeft de overdracht plaatsgevonden van de laatste van de 2000 wagons aan de Nederlandse Spoorwegen van de Transportation Corps van de U.S. Army Op de foto Kolonel Dewitt, Chief Transportation Corps U.S. Ar my in Europa draagt de laatste wagon over aan Ir. Q. den Hollander, direc teur der N.S. HET KAN NOG JAREN DUREN. Militaire deskundigen te Londen, die de strijd van Joden en Arabie ren in Palestina hebben bestudeerd, geloven, dat een dergelijk conflict jaren zou kunnen duren, tenzij de V. N. tussen beide komen. Volgens deze deskundigen hebben de Arabie ren het meeste voordeel bij een guerilla, daar de uitgestrekte woes tijngebieden achter hen bij geregel de gevechten moeilijkheden voor de verbindingen zouden opleveren. Bo vendien zou een Arabisch leger al thans in de eerste stadia van de strijd het Joodse leger niet kunnen even aren op het gebied van opleiding en gevechtservaring. Slechts een gedeel te van de ongeveer 120.000 man ster ke strijdkrachten der landen van de Arabische Liga zou naar Palestina gezonden kunnen worden. y De Joodse strategie is thans duide lijk, aldus deze deskundigen. Zij wil len eerst de drie grote havensteden, Haifa, Jaffa en Acre veroveren in de hoop, dat zij- van overzee uitrusting en versterkingen zullen krijgen. Naar verluidt tellen de Haganah en Irgoen samen ongeveer 100.000 man. Volgens „radio Galilea", een om roep van de Haganah, hebben de laatste Britse troepen Woensdag Oos telijk Galilea verlaten en staat dit gebied thans onder Joodse controle. In het Lagerhuis heeeft minister Bevin gisteren het hoofd moeten bie den aan een storm van vragen over Palestina. Hij weigerde te zeggen of Engeland zal doorgaan met het Ara bische Legioen Transjordanië te fi- nancieeren en van wapens en officie ren te voorzien, na het eindigen van het mandaat over Palestina op 15 Mei DE STRIJD OM JAFFA DUURT VOORT. De Britse troepen, die gisteren in de strijd om Jaffa hebben ingegre pen met gebruikmaking van Spitfires me raketgeschut, zijn de gehele nacht door in de strijd gewikkeld geweest. De Irgoen beschoot de Britse stellin gen in Jaffa met mortieren. De Ir goen beheerst thans gedeeltelijk de wijk Mansjieh van Jaffa na een ge vecht van huis tot huis. Het Britse hoofdkwartier meldt, dat spoorweg eigendommen te Jaffa, die door de Jo den worden beschoten, in brand staan. De Arabieren, die volgens de radio van de Haganah zware verlie zen geleden hebben, beschieten met hun artillerie de voornaamste straten van Tel Aviv. LUCHTPOST VOOR PALESTINA STOPGEZET. Naar wij vernemen ia de verzen ding van alle correspondentie per I uchtpost naar Palesttina stopgezet. I De nog op de postkantoren aanwezige I stukken zullen aan de afzenders wor- I den teruggezonden. Uit de Labourpartij gestoten Het hoofdbestuur van de Britse La bourpartij heeft gisteren het lid van het Lagerhuis Platts Mills uit de par tij gestoten. Na een vergadering van twee en een half uur heeft het partij bestuur besloten deze drastische maatregel te nemen. Platt Mills had de laatste tijd nogal wat beroering in zijn partij veroor zaakt door zijn verdediging van de communistische staatsgreep in Tsje- cho-Slowakije en door een telegram te sturen aan Nenni de leider van die Italiaanse socialisten, die met de communisten in het Volksfront ver enigd waren in welk telegram hij aan Nenni succes toewenste bij de verkiezingen. Een en twintig van de mede-onder, tekenaars van het bewuste telegram hebben een ernstige waarschuwing van het partijbestuur gekregen. In dien zij voor 6 Mei niet schriftelijk verklaren, dat zij hun politieke leven zullen beteren, delen zij het lot van Platts Mills. Afschuwelijke moord op 9-jarig knaapje In de Delfshavense Schie hebben spelende jongens Woensdagmiddag een kinderlijkje in een zak ontdekt. Zij zagen ter hoogte van de Mathe- nesserbrug de jute-zak, die schijnbaar gevuld op het water ronddreef. Niet vermoedend wat de inhoud was, be kogelden zij deze met stenen. Na eni ge keren geraakt te zijn, scheurde de zak open, waarna de jongens een beentje van een kind zagen. Even later zonk de zak naar de bodem. Onmiddellijk werd de politie gewaar schuwd, die de omtrek afzette. De rivierpolitie heeft de zak met inhoud kunnen opdreggen. De justitie heeft het onderzoek in handen. Men meldde nader: Dacht men aanvankelijk met een kind van ongeveer twee jaar te doen te hebben, toen de zak eenmaal ge opend was en het lichaampje te voor schijn kwam, bleek dit van een on geveer tienjarig jongentje te zijn. On middellijk werd gedacht aan de 9- jarige C. F. Vermeulen uit de Aelwijn Floriszstraat te Rotterdam, die sedert 11 April vermist werd en over wiens verdwijneti de politie reeds inlichtin gen had verzocht. Het pakje kleren, dat apartde zak was gestopt, werd aan de ouders getoond, die ze met een oogopslag herkenden. Gezien de omstandigheden, waar onder het lijkje werd gevonden is een ongeluk natuurlijk uitgesloten. Wie inlichtingen meent te kunnen geven wordt verzocht zich ten spoe digste te wenden tot het politiebu reau Oostervantstraat, afdeling re cherche, telefoon 35888. Daders van moord op Naaldwijkse tuinder ver moedelijk gepakt Op verzoek van de Naaldwijkse politie zijn door de politie te Kerk- rade aangehouden en opgegoten de vermoedelijke dader van en zijn me de plichtige aan de moord op A. 't Hoen, die Zaterdagavond te Naald wijk in 'zijn woning aan de Zwarten dijk 12d, na twee schoten zodanig was gewond, dat hij de volgende morgen in het ziekenhuis Westeinde te 's-Gravenhage overleed. Het onderzoek werd geleid door de Naaldwijkse adjudant van politie W. C. van Leeuwen en zijn hoofd agent W. F. van der Vooy, in samen werking met de Haagse recherche. ANTHRACIET DUURDER EIERKOLEN GOEDKOPER Met ingang van 1 Mei wordt de prijs van eierkolen met f 0.40 per hl verlaagd. Op dezelfde datum zullen de prijzen van de meest courante anthracietsoorten met f 0.35 per hl worden verhoogd. Door deze wijziging wordt de ver houding tussen de prijzen van an- thraciet en eierkolen, die voor de oorlog bestond grotendeels hersteld. GEVAAR IN EIGEN HUIS. Onder bovenstaande titel schrijft de Maasbode: „De kogel is door de kerk. Er is een Katholiek Comité van Actie ge vormd, met de heer Weiter als voor man en generaal Bajetto als onder voorman Dit comité zal met een eigen kie zerslijst uitkomen. Het program zal zich practisch volkomen bij dat van de K.V.P. aansluiten, alleen in de In dische kwestie zal een eigen stand punt, dat van het Comité Rijkseen heid, worden ingenomen. Tegelijker tijd zal sterk geageerd worden tegen een toekomstig samengaan met de P. v.d.A. Daarmede dreigt, meer willen we er op het ogenblik nog niet van zeg gen. een scheur te komen in de ka tholieke eenheid op politiek gebied. En de gevolgen zouden wel eens ern stiger kunnen zijn dan de fceren zich voorstellen, en precies het tegenover gestelde bewerken van hetgeen zij nastreven. Want halen zij, zoals te verwachten is, slechts een klein aantal stemmen, dan knabbelen zij aan een hecht bouwwerk, en vernielen zij alleen wat van de ornamentatie. Zouden zij ech ter enige stenen wegrukken, dan be staat het gevaar, dat de P.v.d.A. de grootste partij in de nieuwe Kamer wordt, met alle consequenties daar aan verbonden, ook voor de Indische politiek van de toekomstige regering. Mogen de heren dit bedenken. En overigens beseffen, dat de politieke eenheid van Nederlands katholieken een onzer kostbaarste schatten is. ook al moeten daarvoor soms individuele offers worden gebracht. De ervarin gen in het buitenland hebben toch wel getoond, welke de gevolgen van ver deeldheid zijn. Alleen eendracht maakt macht". DISTRIBUTIENIEUWS NIEUWE BONNEN VOOR HET TIJDVAK VAN 2 tot en met 15 Mei 1948. Elk der volgende bonnen geeft recht op het wopen van: BONKAARTEN KA, KB, KC 804. 349 algem. pl.m. 225 gr. huis houdzeep of 180 gr. toiletzeep 350 algemx» 400 gram brood of 1 rantsoen gebak. 351 algem. 1600 gr. brood (gel dig t.m. 8 Mei). 353 algem. 500 gram suiker, bo terhamstrooisel, enz. of 1000 gram jam, stroop enz. of 500 gram versna peringen 355 algem. 2 eieren 345 reserve 800 gr. brood (gel dig t.m. 8 Mei). 348 reserve 400 gram brood (gel dig t.m. 8 Mei). BONKAARTEN KD, KE 804. 849 algem. pl.m. 450 gr. huis houdzeep of 360 gr. toiletzeep. 850 algem. 400 gram brood of 1 rantsoen gebaik. 851 algem. 400 gram brood (gel dig t.m. 8 Mei). 853 algem. 500 gram suiker, bo- terhaanstrooisel enz. of 1000 gram jam, stroop, enz. of 500 graan versna peringen. 855 algem. 2 eieren. 845 reserve 400 gram brood (gel dig t.m. 8 Mei). 848 reserve 500 gram bloem of zelfrijzend bakmeel of kindermeel of kin der-biscuits. TABAK-, EN VERSNAPERINGEN- KAARTEN ENZ., QA, QB, QC 802. 43, 47 tabak 2 rants, sigaretten of kerf tabak. 45 versn. 200 gram versnape ringen. of 200 gram suiker, boterhamstrooisel enz. of 400 gram jam, stroop, enz. 48 versn100 gram versnape ringen, of 100 gram suiker, boterham- strooisel, enz. of 200 gram jam, stroop enz Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 30 April worden gebruikt. Niet-aangewezen kunnen vernietigd worden de bonnen: 302, 304, 305, 804, 805 melk, 310, 311, 312, 317, 814. 816. 817 reserve, 310, 819 algemeen. BANKETBAKKERIJ Breestraat 54, Leiden, Telef. 23571 E&ti kaAAettie... „Het is wel droevig, dat er katho lieken zijn, die zich katholiek noe men en toch de verheven wet van rechtvaardigheid en liefde bijna ver geten zijn, welke ons verplicht, niet alleen aan ieder het zijne te geven, maar ook onze behoeftige broeders te ondersteunen, alsof het Christus zelf was." Quadragesimo Anno".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1