S)e Gcicbe(Eou^<Mit
Hoop op sociale opbouw en
rust weergekeerd
Haganah verovert Haifa
Ook de Nord-Express mag
niet meer rijden
Directeur: C. M. VAN HAMERS VELD
Hoofdredacteur: TH. WILMER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 23 APRIL 1948
39ste JAARGANG
Nog steeds
politieke verwikkelingen
te Berlijn
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs £0.30 p. w., £1.30 p. mnd., £3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Een voorbarige
verklaring
IN de Eerste Kamer is gisteren ge
debatteerd over de Indische be
groting, welk debat het wordt
nog voortgezet geen enkel nieuw
gezichtspunt opende. AI1 es: herhaling
en herhaalde herhaling.
Een uitzondering moeten wij ma
ken voor de mening,' die de voorzitter
van de fractie Ier K.V.P. in de Eer
ste Kamer, de heer Kersten, verkon
digde:
„Voor politieke samenwerking
moet er een minimum-basis aan over
eenstemming zijn op essentiële pun
ten. Welnu, namens mijn fractie kan
ik verklaren, dat zelfs dit minimum
bij de anti-revolutionairen en bij de
christelijk-historischen gehoord
de door hun woordvoeders hier ge
houden redevoeringen ontbreekt.
Die redevoeringen op zichzelf kan ik
allesbehalve bewonderen. Maar zij
hadden althans één goed ding, dat zij
de toestand op politiek gebied vol
komen duidelijk maakten.'' Aldus
de heer Kersten, die daarmee te ken
nen gaf, dat de Katholieke fractie in
onze Senaat geen kans meer ziet voor
een zo brede basis, dat zij ook de
twee door hem genoemde partijen
mee het regeringskasteel zouden wil
len zien bewonen.
Deze mening is nieuw. In deze zin,
dat van de zijde der K.V.P. tot nu
toe nog met geen enkel woord is
gezinspeeld op wat de heer Kersten
hier meent te mogen verklaren. In
tegendeel! Juist is meermalen de
hoop uitgesproken, dat er na de ver
kiezing een regering mogelijk zal zijn
op e enbredere basis een hoop, die
men klaarblijkkelijk niet ij del achtte
We mogen de verklaring van de
heer Kersten daarom niet beschou
wen en waarderen als een verklaring
van de Kath. Volkspartij.
Zij is ook uitermate voorbarig
Even voorbarig als nutteloos.
Z.H. DE PAUS OVER DE VERKIEZINGEN
f>IJ HEBT ZONDAG een dag meegemaakt, die als gedenkwaardig zal
worden opgetekend in de annalen van de Italiaanse geschiedenis.
Het gehele volk heeft blijk gegeven van een ernstig gevoel voor bur
gerplicht en de hoop is weer opgelicht aan de Italiaanse hemel. De
hoop, dat er rust za1 komen en dat de sociale wederopbouw van het
land thans kan worden verwezenlijkt, hetgeen een noodzakelijke voor
waarde is om aan allen en vooral aan de arbeiders en werklozen recht
te kunnen doen." Aldus Z.H. de Paus in een verklaring aan de Ameri
kaanse pers over de Italiaanse ver kiezingen
De Paus vervolgt dan:
„Deze dag heeft echter ook in ge
heel Europa, ja in de gehele wereld
het vertrouwen doen opleven. Uit al-
He werelddelen bereiken ons berich
ten, waarin ons medegedeeld wordt,
hoe onze kinderen zich op dit gewich
tige ogenblik eenparig en spontaan
tot de oneindige God, de Heerser van
alle volken, hebben gewend met de
bede dat Hij Zijn zaak zou verdedi
gen tegen de dwaling en de onrecht
vaardigheid.
Tot Hem richt zich ook ons vader
lijk hart, bedroefd door het schouw
spel van zoveren, die .in hun egoïsme
of blindheid het pad bleven bewan
delen dat slechts tot rampen voor
lichaam en ziel kan leiden.
Moge Hij door Zijn genade en
liefde hun geest veriichten, opdat zij
hun dwalingen inzien. Moge Hij het
spookbeeld van het wantrouwen, of
wat nog erger is, van de strijd, van
De Engelsen beschermen slechts hun
eigen belangen
J7EN FELLE STRIJD is gisteren uitgebroken tussen Joden en Arabie
ren in het gebied van Haifa. Strijdkrachten van de Haganah vielen de
Arabische stad aan en de Arabieren vluchtten hals over kop naar het na
burige Acre. De Joden bestormden de strategische stellingen der Ara
bieren en namen ten slotte de gehele stad in bezit met uitzondering van
de haven, waar de Engelsen zich hebben verschanst. De verliezen der Ara
bieren moeten zeer hoog zijn. Op geisoleerde punten houden Arabische
eenheden nog stand. Ook hebben Britse troepen zich ingegraven rond
om Kings way, het voornaamste zakencentrum, dat tussen het Arabische
en het Joodse stadsdeel in ligt. Haifa heeft 145.000 inwoners, van wie ruim
40 pet. Arabieren zijn.
nieuw, volgen de zittingen van de
Uno, gewijd aan Palestina, elkaar op,
zonder ooit een noemenswaardig re
sultaat op te leveren. De Zuid-Sla
vische afgevaardigde maakte giste
ren van de gelegenheid gebruik om
een felle aanval tegen de Verenigde
Staten te lanceren en bleef, evenals
zijn Oekrainse en Russische collega's
van mening, dat ondanks alles de
verdeling van Palestina moet wor
den uitgevoerd.
ALS EEN LAWINE.
De Joodse troepen hadden zich ge
nesteld op de berg Carmel en zet
ten van daar hun offensief in. Als
een lawine stortten de mannen van
de Haganah zich op de Arabische
stellingen, liepen ze onder de voet
en dreven de vluchtende Arabieren
voor zich uit in de richting van de
stad, waar Arabische vrouwen en
kinderen reeds in paniek begonnen
weg te treken naar Acre.
De Arabieren deden weinig moeite
om de stad te behouden. Hier en
daar lieten zij in de huizen scherp
schutters achter, maar het gros pro
beerde zich in veiligheid te brengen.
Slechts op enkele plaatsen wordt nog
gevochten en de Haganah probeert
wat orde in de chaos te brengen. In
de havenwijk zitten de Engelsen ach
ter hun mitrailleurs om zo nodig de
haven te verdedigen, want die heb
ben zij nodig voor de evacuatie van
hun troepen. Zij nemen geen deel
aan de gevechten en zullen alleen op
treden, wanneer hun verbindingslij
nen in gevaar worden gebracht. Alle
telefoon- en telegraafverkeer met de
rest van Palestina is verbroken. De
enige verbinding wordt onderhou
den door de radio-zenders van de Ha
ganah. Het eerste wat de Joodse
troepen deden, toen zij de stad had
den bezet, was het aanbieden van
een wapenstilstand aan de verslagen
Arabieren. Deze moesten hun wapens
inleveren en alle buitenlandse troe
pen moesten uit Haifa worden ver
wijderd. Of de Arabieren op de Jood
se voorwaarden zijn ingegaan is niet
bekend.
De Arabieren zijn niet van plan,
te berusten in de succesvole actie
van hun tegenstanders. Zes Arabi-
se regeringen zijn overeengekomen
om hun troepen op 16 Mei in Pales
tina te laten opruken, tenzij de Uno
met een aanvaardbare oplossing voor
de dag komt.
Die zestiende Mei is niet meer dan
een formule, want dagelijks over
schrijden Arabische troepen de gren
zen. Gisterochtend werd bekend ge
maakt dat het Syrische leger bevel
had gekregen om zich aan de gren
zen te legeren, en enige uren later
reeds vertrokken vier batterijen ar
tillerie naar Palestina. Het offensief
van de Haganah is al begonnen",
zeggen de Syriërs, „en de toestand is
te ernstig, dan dat wij kunnen wach
ten op de evacuatie van de Britse
troepen. De Arabieren worden ais
honden afgeslacht en wij zullen on
ze legers zenden, om hen te bescher
men."
DE UNO DISCUSSIEERT.
Terwijl de gevechten honderden
slachtoffers eisen, elke dag op-
MIJNSTAKING IN FRANKRIJK.
Ongeveer 130.000 mijnwerkers
zijn in staking in het mijngebied
rondom Rijssel in Noord-Frankrijk.
De mijnwerkers stelen de eis, dat
hun een rouwdag met doorbetaling
van hun loon wordt toegestaan, in
verband met explosie, die Maandag
te Salaumines plaats vond. Zij eisen
voorts betaling voor de dagen, waar
op tengevolge van de ramp niet
werd gewerkt, vol loon voor de ge
wonden en een premie van 5.000 fr.
voor de leden der reddingsploegen.
In vele mijnen is het werk ten dele
neergelegd, in andere geheel.
het aanschijn der aarde wegnemen.
Moge Hij indien de mensheid
slechts in nederigheid inziet, dat Hij
verlangt haar te helpen moge Hij
verlenen, dat er een edelmoedige en
broederlijke samenwerking tussen al
le volken kome. Moge Hij' ons de
waarachtige vrede verlenen en deze
zeker en duurzaam doen zijn.
Wij bidden tevens, dat de zegen
van de hemel op u en uw dierbaren
nederdale en u steeds begeleide".
De paus legde zijn verklaring af
naar aanleiding van een verzoek, dat
twee dagen geleden door vertegen
woordigers van drie Amerikaanse
nieuwsdiensten tijdens een particu
liere audiëntie tot hem was gericht.
De verklaring is Donderdagmiddag
op het bureau van Myron C. Taylor,
de persoonlijke vertegen woordiger
van president Truman bij de Heilige
Stoel, binnengekomen, ter overhan
diging aan de drie Amerikaanse cor
respondenten.
DE GASPERI DIENT TOGLIATTI
VAN ANTWOORD
De Italiaanse minister-president
de Gasperi heeft gisteren op een pers
conferentie geantwoord op de be
schuldigingen van de communisten
leider Togliatti
„Togliatti heeft verklaard, dat de
verkiezingen niet vrij waren en niet
de wens van het volk uitdrukken. Dit
zijn ernstige beschuldigingen uit de
mond van iemand, die aan het hoofd
staat van een grote parij. TogihatÉ
zegt, dat de verkiezingen verloren
zijn door drie oorzaken: ten eerste in
terventie van het buitenland, ïért
tweede bedreiging met oorlog uit
het buitenland, ten derde beinvloe-
ding en tussen komst van de kerk.
Mijn antwoord luidt: Ten eerste heb
de voedselcommissaris Ronchi
naar Amerika gezonden om extra
graan te verkrijgen, waarmede wij
de periode tot aan het bergen van
de nieuwe oogst zouden kunnen door
komen. Hij slaagde en het komt mij
voor, dat Amerika, wanneer het had
willen doen zoals Togliatti suggereert
het graan achtergehouden zou heb
ben tot dat het wist wie het zou
krijgen. Doch Ronchi kreeg het graan
Wat het tweede punt betreft:
Italianen hebben zeer wel begrepen
het onderscheid tussen een imperia
listisch Amerika, dat zou pogen Euro
pa te overheersen door middel van
oorHogsbedreigingen, en een Ameri
ka, dat streeft naar heropbouw van
Europa door samenwerking van gan
ser harte.
De suggestie van Togliatti, dat Ame
rika atoombommen zou willen wer
pen op zekere Italiaanse steden, is .zo
verbazingwekkend, dat ik haar on
beantwoord laat.
Op de derde beschuldiging kan ik
antwoorden, dat de door de kerk
aangewende invloed louter van gees
telijke aard was. De kerk heeft reeds
geconstateerd, wat aan de geeste
lijkheid en haar instellingen in an
dere landen is overkomen en was
dus met recht bezorgd over de toe
komst ervan in Italië. De Kerk is
overigens het voorwerp geweest van
zeer krachtige aanvallen van de zij
de der communisten en hande'de dus
in grote mate uit zelfverdediging."
Een grote menigte luistert te Ro
me op het Piazza Colonna naar de
uitslagen van de verkiezing.
VERKIEZINGEN IN ITALIË
VUURGEVECHT TE LUSCIANO BIJ
NAPELS.
Te Lusciano bij Napels is het gis
teren tot een vuurgevecht tussen
communisten en de politie gekomen,
nadat de communisten, die over een
geheime wapenopslagplaats beschik
ten, hadden getracht de keric en an
dere gebouwen in brand te steken, zo
meldt een correspondent van Reuter.
Een communist were' gewond en vijf
gearresteerd. Een hoeveelheid wa
pens en munitie werd in beslag ge
nomen.
GEEN OPENBARE
MANIFESTATIES IN ITALIë.
In een aan alle prefecten gezonden
rondschrijven heeft het Italiaanse mi
nisterie van binnenlandse zaken be
vestigd, dat opei.bare manifestaties
va npolitieke partijen ter viering van
haar verkiezingsoverwinning verbo
den zijn, evenals betogingen ter ge
legenheid van de jaardag van de be
vrijding van Italië op 25 April.
Wat de bevrijdingsfeesten betreft,
heeft de minister verenigingen van
militairen en partisanen toestemming
gegeven kransen bij de monumenten
voor de gevallenen te doen leggen.
Het organiseren van optochten is ech
ter verboden.
Besprekingen te
Djokja
BELANGRIJKE MATE VAN
OVEREENSTEMMING.
Uit het gisteravond door de Com
missie voor Goede Diensten uitge
geven communiqué blijkt, dat in
financieel-economische commissie op
verschillende punten een belangrijke
mate van overeenstemming werd be
reikt. Het verkeer, zowel van per
sonen als handelsgoederen over de
status quo-lijn zal worden hervat.
Naar het communiqué zegt, zullen
de eerste resultaten van de hervat
ting van het verkeer spoedig merk
baar worden. De republikeinse verte
genwoordiger gaf uiting aan de hoop,
dat de bestaande bepalinen voor het
handelsverkeer spoedig zullen kun
nen worden gewijzigd ten einde een
versnelling van 't economisch verkeer
te bewerkstelligen.
Gisteren zijn Abdoelkadir, jhr. v,
Vredenburgh, de sultan van Pontia-
nak en Raden Tjakraningrat, verte
genwoordiger van Madoera, uit Djok
ja te Batavia aangekomen.
DE KOUDE OORLOG VAN BERLIJN
IN HET KADER van hun pogingen om de Westelijke geallieerden uit
Berlijn weg te dringen hebben de Russen gisteren de mededeling ge
daan ,dat de Nord-Express niet mag rijden voordat nieuwe regelingen
zijn getroffen met de Sowjet autoriteiten. De Nord Express onderhoudt
de verbinding van Berlijn met het Westen sinds 1945 en vervoerde
staatsburgers van geallieerde mogendheden, die op verzoek van de Russi
sche beambten him bagage en papieren moesten tonen. Deze Sow jet-
maatregel zal de laatste schakel in het passagiersvervoer van Berlijn
naar het Westen verbreken.
De Franse autoriteiten treffen voor
bereidingen om in verband hierme
de bussen te laten rijden tussen Ber
lijn en Brunswijk. Sinds begin April
onderhouden de Engelsen een bus
dienst op deze route.
Generaal-majoor Herbert, de Brit
se commandant van Berlijn, heeft
het tegenhouden van postzendingen
naar de Westelijke zones door de
Sowjets „een unilaterale schending
van een vierzijdige overeenkomst"
genoemd. De Engelsen hadden sinds
7 April 6 keer vergeefs bij de Rus
sische autoriteiten aangedrongen op
intrekking van het verbod tot ver
zending van postpakketen, zo zeide
hij. De Sowjet-autoriteiten zouden de
redenen hiervan niet openlijk dur
ven noemen.
Sinds het vervoer van postpakket
ten uit Berlijn naar het Westen op 1
April door de Russen werd verboden,
hebben 2500 ton pakketten zich in
Berlijn opgestapeld.
CONFISCATIE VAN FABRIEKEN
IN SOWJET-SECTOR VAN
BERLIJN.
Naar vernomen wordt, is een aan
zienlijk aantal fabrieken in de Sow-
jet-sector van Berlijn gisteren ge
confisqueerd door het door de Russen
ingestelde beheersinstituut. Dit
lichaam is belast met de inbeslagne
ming en „ovedracht aan het volk"
van industriële ondernemingen, die
aan vroegere nazi's en oorlogsmisda
digers behoren.
RADIO-ACTIEF METAAL TEGEN
KANKER.
De voorzitter van de Amerikaanse
commissie voor atoomenergie, David
Lilienthal, wiens ambtstijd juist
weer met vijf jaar is verlengd, heeft
president Truman op de hoogte ge
bracht van de ontdekking van een
procédé, waardoor sommige metalen
radio-actief worden gemaakt.
Deze metalen kunnen dan gebruikt
worden bij de behandeling van kan
ker op overeenkomstige wijze, als
thans met het schaarse en dus kost
bare radium geschiedt
Het decreet van het Russische mi-
litaire bestuur, dat de wettelijke basis
van de confiscatie vormt, is voor de
Russische zóne enkele dagen geleden
ingetrokken, doch geldt klaarblijke
lijk nog voor de Sowjet-sector van
Berlijn.
Regeringsjubileum
H.M. de Koningin
Naar wij vernemen, heeft de minis
terraad het besluit genomen 31
Augustus officieel vast te stellen als
de Nationale Feestdag, waarop het
50-jarig jubileum van de Koningin
zal worden gevierd. De feestelijkhe
den in Amsterdam zijn daarentegen
vastgesteld op de dag der inhuldi
ging, namelijk 6 September.
Spinazie wordt vernietigd
Men schrijft ons:
Door het zonnige weer van de laat
ste dagen is de spinazie dermate ge
groeid, dat voor de aanvoer op de
veurse veiling geen afzet gevonden
kon worden. Voor een partij van
17.000 k.g. kon dan ook de mini
mumprijs van 9 cent per k.g. niet be
dongen worden, zodat 17.000 k.g. spi
nazie aan vernietiging moest worden
prijs gegeven. En nu staan wij feite
lijk nog aan het begin van de groen-
teoogst. Met angst vraagt men zich
af waar het heen moet als over eni
ge tijd het hoog-seizoen is aangebro
ken en de kostbare producten van
onze bodem door net overgieten met
petroleum voor de consumptie on
bruikbaar gemaakt worden. Alle
huisgezinnen kunnen er van mee
spreken, dat de dagelijkse uitgave
voor groente abnormaal hoog is, zo
dat het toch nu wel irriterend is, dat
de groente moedwillig vernietigd
wordt om de prijs voor de verbrui
kers zo hoog mogelijk te houden. Al-
lerwege hoort men van saneren. Hier
is een terrein, waarop aan de ten he
mel schreiende practijken ten spoe
digste een einde gemaakt moet wor
den.
BEURSOVERZICHT.
De daling, die de laatste dagen op
de effectenbeurs te Amsterdam kon
worden waargenomen, had gisteren
geen verdere voortgang, doch van
een flink herstel na de recente re
actie was toen allerminst sprake en
de gehele markt wekte de indruk
van ongedecideerdheid. Bij de ope
ning bestond er klaarblijkelijk eni
ge vraag, ten minste kon dit wor
den afgeleid uit het feit, dat de koer
sen van de aandelen, welke voor de
beurs als toonaangevend kunnen
worden bestempeld, vrijwel" alge
meen iets hoger waren dan de vori
ge slotprijzen. Zo opende Koninklij
ke op 330, bij een vorige slotkoers
van 32714, Unilevers golden aanvan
kelijk 294, terwijl Woensdag bij het
slot 287 werd besteed. De Philips-
aandelen waren met een koers 264
een 9-tal punten boven het vorige
slot, terwijl de nieuwe Philipsaande-
len 250 bedongen. Ook Scheepvaart
Unies Amsterdam Rubbers en HVA
waren iets hoger. Het duurde echter
niet lang of de koersen liepen tame
lijk scherp naar beneden. Koninklij
ke reageerden tot 325, nieuwe Ko-
ninkl. zakten in van 320 tot 316. De
Philipsaandelen daalden van 264 tot
257, de nieuwe Philips van 250 tot
243 en Unilever van 294 tot 288. Op
dit verlaagde peil werd echter goed
weerstand geboden en kwamen ko
pers in de marlet met het gevolg,
dat de koersen weer snel naar bo
ven liepen, terwijl bij het slot werd
gehandeld op ongeveer het peil van
de openingsprijzen, of zelfs nog
een kleinigheid daarboven.
Prolongatie 2 K procent.
KERKNIEUWS.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haar-
lem zal Dinsdag 27 April geen
audiëntie verlenen.
GROTE VALSE BONNEN-HANDEL
ONTDEKT.
Van 10 uur 's morgen tot 9 uur des
avonds was het douanekantoor van
Baerle Nassau te Amsterdam het to
neel van justitiële bedrijvigheid.
Vier Nederlanders en vier Belgen
werden daar op scherpe wijze onder
vraagd, tot zij eindelijk door de mand
vielen en bekenden schuldig te zijn
aan een zeer grote handel in valse
distributiebescheiden.
Het begon op 4 April, toen de Am
sterdamse politie een 35-jarige koop
man en een 47-jarige perser met hun
respectieve echtgenoten, allen woon
achtig in de Sint Anthoniebreestraat
tte Amsterdam, arresteerde wegens
"liet in bezit hebben van valse distri
butiebescheiden. Reeds grote aantal
len hadden zij in omloop gebracht
textielcoupures ter waarde van 1000
punten, losse textielp. a 5 en 1 stuks,
vleestoewijzingen van 100 rantsoenen
en brandstoffenbonnen nummers 76
en 77. De gearresteerden bleken niet
minder dan 75 a 80.000 textielbonnen
en 1500 mud kolen te hebben ver
handeld. Bij hun verhoor verklaarden
zij de coupures gekocht te hebben
van een Belg, die zij of in Tilburg of
in België ontmoetten. Als naam van
een der Belgen noemden zij een ze
kere M. Hierop heeft de Belgische po
litie vier Belgen aangehouden, die
gisteren met vier Amsterdammers
zijn geconfronteerd en tenslotte be
kend hebben.
Bij de gearresteerde Belgen bevond
zich ook de drukker van de valse cou
pures. De Belgische justitie zal voor
de berechting van de vier Belgen zorg
dragen op beschuldiging van benade
ling ener bevriende mogendheid. De
vier Amsterdammers vallen uiter
aard onder Nederlandse jurispruden
tie. Een groot aantal der distributie
bescheiden kon worden achterhaald.
BINNENLAND.
De 58-jarige ambtenaar der Ne
derlandse spoorwegen A. M. uit de
Schagerlaan te Amsterdam, was be
zig met werkzaamheden in de kelder
van zijn woning, waarbij hij gebruik
maakte van een electrische looplamp.
Deze lamp bleek sluiting te hebben,
zodat de man door de stroom werd
getroffen en onmiddellijk overleed.
De A.N.W.B. raadt houders van
tijdelijke rijvergunningen aan zich
tot de rijksverkeersinspectie van hun
district te wenden, teneinde deze tij
delijke vergunningen voor een defi
nitieve telaten wisselen.
Over enkele dagen zal in Ne
derland de „Renault vier" personen-
automobiel aankomen, waarvan de
constructie afwijkt van wat tot nu
toe op dit gebied werd gemaakt.
De algemene studentenvereni
ging Amsterdam is niet bereid aan de
oprichting van studentenkorpsen bin
nen de Nationale reserve med te wer
ken, op grond van de overweging
dat door deze speciale korpsen zeke
re sociale tegenstellingen in het le
ven zouden worden geroepen.
Ter dood veroordeeld is door
het Bijz. Gerechtshof te Arnhem de
25-jarige K. J. R., die als S.D.-be-
ambte schuldig werd bevonden aan
het doodschieten van een Eng. offi
cier bij Vorden en van twee illegale
werkers in Zutphen.
£m tcaJiAeJktje,...
Met de gedachten, waarmede de
mens naar bed gaat, staat hij op.
