SeCeidóeSou/tatil Conferentie te Bogota gaat door Welkom in Djokjakarta Joden vormen een eigen regering Ook opstand* in Costa Rica Russen saboteren onderzoek naar vliegramp Directeur: C M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" WOENSDAG 14 APRIL 1948 39ste JAARGANG NA' COLUMBIA COSTA-RICA IN OPSTAND Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs t 0.30 p. w., 11.30 p. mnd., I 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 De mens en de techniek T^ER opening van de viering vian hèt tiende lustrum van de Stu dentenvereniging „.Sanctus Vingi-, lius" is te Delft in het afgelopen week end een we tensohappelij k congres gehouden, waarop prof. F. J. Th. Rutten gesproken heeft over ,;De plaats van de arbeid in het leven van de mens", prof. W. R. Heere over „Het sociale aspect van de techniek", dr. ir. A. F. vdn Leeu wen over „De morele verantwoorde lijkheid van de ingenieur" en dr. A. van der Wey over „Vermoordt de techniek de religieuze mens?" Deae lezingen zijn, ook in veribaind met de noo'dzakelijike verdere indus trialisatie van Nederland, van groot belang. En wij hopen' dan ook, dat aan het plan, om ze in druk te doen verschijnen, gevolg zal worden ge geven. Wij willen nu volstaan met aan de interessante, zeer instructieve, leerza me Voordrachten enlkele kernachtige gedachten te ontlenen, waarop de aandacht van allen, die, direct of in direct, bij het bedrijfsleven zijn be trokken. moet geconcentreerd zijn. Prof. Rutten constaterend, dat aan de arbeid nu eenmaal zowel lasten als lusten zijn verbonden, wëes op de plicht, om de arbeider zich in.de fabriek, in de onderneming, thuis te 'doen gevoelen. Er moet daar heer sen een echte gemeenschapsgeest, waardoormen, eikaars werk ken nend, dat'ook waarderen kan. Misschien zullen voorstanders van personeelsverenigingen hieruit de conclusie trekken, dat er dus per soneelsverenigingen moeten zijn. om de gemeenschapsgeest te vonmen en te versterken. Maar dan wijzen we op de vol gende uitspraak van prof. Heere: Het is onjuist een kortstondi- ge organisatie voor vermaak op te bouwen; als de inrichting van het normale werk niet goed is, kan ook de trije tijdsbesteding niet harmonisch worden aange vat. Het kwaad moet bij de wortel worden aangepakt: van primair belang is het de deel nemer aan 'het productieproces zijn arbeidstrots terug te geven. Daar komt het op aan: de arbei der moet weten, dat de arbeid, door hen verricht, wordt gewaardeerd; dat hij, de arbeider zelf, wordt ge ëerbiedigd in zijn menselijke eigen schappen: verstand, wil, gevoel; dat hij wordt geëerbiedigd als een vol waardig mede-mens. De beroepstaak van de ingenieur aldus dr. v. Leeuwen is: de hu manisering van de technische arbeid. Humanisering: zorgen,, dat de mens door het machinale rhythme .niet wordt gestoord in zijn geestelijk le ven', niet wordt afgestompt. De laaste spreker dr. van der Wey hield in een vurig betoog zijn gehoor voor de fundamentele waarheid, dat de teohniek als schepping van de mens geen bezwaar is voor de reli gie, indien men durft geloven in de alles-overheersende christelijke waar den, indien men dat geloof durft be leven in Paulinische zin. Zoals we zeiden, hebben we slechts enkele gedachten gegrepen uit ge noemde voordrachten, waarvan wij, indien zij worden uitgegeven, de be studering nu reeds gaarne aanbeve len. Zevenhonderd doden te Bogota DADIO-NEW YORK heeft bekend gemaakt, dat de Pan-Amerikaanse conferentie, die door de ongeregeldheden in Columbia was onder broken, vandaag in Bogota zal worden voortgezet. De V.S. hebben aan geboden te helpen bij de voedsel voor ziening van de afgevaardigden door legerrantsoenen, waarschijnlijk uit Panama, per vliegtuig aan te voeren Naar verluidt hebben de afgevaardigden besloten alle economische aangelegenheden, in tegenstelling m et het oorsprokelijke plan, op een- later in het jaar, vërmoedelijk* te Buenos Aires, te houden speciale eco nomische conferentiete bespreken t en einde het werk van de conferen tie te bespoedigen. RUSTIG IS HET NOG NIET» IN BOGOTA. Dinsdagavond heeft er een schiet partij plaats gevonden in de buurt van het verblijf van de Amerikaanse minister .van buitenlandse zaken, Marshall. Volgens waarnemers zoi^ dit een poging van linkse opstande lingen geweest zijn de toestand ge spannen te houden om aldus de vo9r- genomen voortzetting van de Pan- Amerikanse conferentie te belemme ren. Naar schatting is te Bogota het aantal doden tengevolge van de re volutie tot 700 gestegen. Het herstel van de schade aan gebouwen z$l tien jaar vorderen. Reuters correspondent meldt, dat men de toestand in de stad thans geheel meester is. Slechts sporadisch wordt nog geschoten. Men heeft een uegin gemaakt met de opruimings werkzaamheden. De regering heeft de delegaties van de Pan-Amerikaanse conferentie ver zekerd, dat tegen het einde van de week de orde en rust volkomen zul len zijn teruggekeerd. Alle delega ties hebben de beschikking over een militaire lijfwacht. Het Amerikanse departeemnt van buitenlandse zakerPheeft bericht van de Amerikaanse vice-corisul te Me- dellin (Columbia) ontvangen, dat volgens een onbevestigde medede ling Buerto Berio, de voorhaven van Medéllin, verbrand en in handen van de communisten is. Volgens een ander onbevestigd bericht uit Medellin*is gisteren te Ca- racoli een trein met troepen tot ontsporing gebracht en zijn deze troe pen thans in gevechten gewikkeld. Ook wordt gemeld, dat een Colum- biaans vliegtuig," bestuurd door een Amerikaan, Zaterdag door Commu nisten onder vuur is genomen en er niet in is geslaagd troepen aan land te zetten. Van «de vice-consul te BUenaven- ture is door het departement bericht ontvangen, dat men daar de toestand meester is. HET VATICAAN OVER DE OPSTAND. Reuter verneemt uit Vaticaankrin gen, dat de eerste- berichten, die het Vaticaan bereiken over de opstand in Columbia „aanduiden, dat de re volutie te Bogota overwegend com munistisch was en gericht was tegen de Katholieken". Alle kerken te Bogota zouden ver nield of ernstig beschadigd zijn. De woning van de Apostolische nuntius zou 'n puinhoop, zijn geworden. De be richten melden voorts, dat de nun tius en de leden van zijn staf zich in veiligheid bevinden. Marshall-tarwe naar ons land De eerste leverantie in het ka der van de Marshall-hulp .aan Nederland zal bestaan uit e$n scheepslading van 10.000 long ton tarwe, die met het s.s. „Prins Willem II" vervoerd zal worden. Gisteren, de eerste dag van de uitvoering van hét plan-Mar shall, is men met de lading te Galveston begonnen. Het schip vertrekt vandaag. Eén reis met hindernissen Na een tocht van veertien uren is de trein met personeel van het se cretariaat der Commissie van Goede Diensten, de delegaties van Neder land en de republiek alsmede een aantal journalisten in Djokjakarta aangekomen. Een pleizierreis was het niet. De secretaris van de Ned. delegatie, dê heer H. K. Brandt, viel in de nabijheid van Proepoek, 75 km. ten *Zuid-Oosten van Cheribon, van de trein, waarbij hij een been brak. Een eind verder werd de trein opge houden door republikeinse soldaten, Intussen worden de gevechten«hevigér HET JOODS BUREAU heeft officieel de vorming van een Joods ka binet gemaakt. Dit Kabinet, dat 13 leden telt, zal de kern vormen van de voorgestelde Joodse staat in Palestina. Het is samengesteld uit 1/2 ministers en een regeringshoofd. De ministers zullen de regering over Joods Palestina 16 Mei overnemen De Nederlandse regering jieeft het Bestuur van de Jaarbeurs op kas teel Oud-Wassenaar ontvangen. Tij dens de receptie: V.l.n.r. min v. d. Brink, de heer Fentener van Vlis- sirigen voorzitter der "Jaarbeurs mevr. Nemry. Z. Exc. Nemry, Bel gisch ambassadeur^ min. pres. Beel, min. Jonkman, M. A. Reinalda, Com missaris der Koningin in Utrecht. „Arbeidstrots'' ER wordt teveel „Gestudeerd". Wij bedoelen hiermee dat* er te veel kinderen gaan „leren", om later een ander vak te kiezen, dan een vak van han denarbeid. Met het gevolg, dat zij in dat vak een veel minder nuttige plaats zullen gaan innemen, den welke zij zich zouden hébben kun nen verwerven,* als zij handenarbeid hadden gekozen. Eenvoudig, omdat zij voor het laatste hetzij meer ge schiktheid hetzij meer a/mlbitie heb ben, hetzij beide, terwijl zij de eerst bedoelde weg door verkeerde advie zen of onverstandige pressie als- 't ware zijn opgedrongen. Ook is er vaak een dwaze eerzucht in het spel. Alsof een vdk-bekwaam arbeider niet een eervolle positie jn de maatschappij inneemt! Voor de vorming van vak-bekwame arbeiders nemen de Nijverheidsscho len een zeer voorname plaats in. Nijverheidsscholen, waarop niet al leen het vak moet worden geleerd, maar waarin ook de toekomstige ar beider als mens met „arbeidstrots" moet worden gevormd! Vandaar, dat wij ook verlangen: Katholieke Ambachtsscholenv En ambachtsscholen kunnen niet worden Vervangen door fabrieks scholen, waar de opleiding voor het vak uiteraard een zekere eenzijdig heid heeft, zodat de jonge arbeiders reeds vroeg aan een bepaald onder deel van het vak enzelfs aan eéh bepaalde fabriek, als worden vast geklonken. Nederland, dat wij herhalen het verder moet gaan industrialise- ren, heeft behoefte aan vak-bekwame arbeiders. Als deze er niet in vol doende mate zullen zijn, zal ons land arm blijven. Het komt ons voor, dat niet allen, die een overheidsfunc tie vervullen en als zodanig oök op dat terrein grote invloed kunnen uit oefenen, hiervan diep genoeg door drongen zijn. Buitenlandse diplomaten konden het niet tegenhouden f^A COLUMBIA is ook Costa Rica het toneel geworden van een burger- oorlog. De aanval schijnt in Costa Rica echter niet van links, maar van rechts te komen, daar de bestaande regering te San'José door de communisten wordt gesteund. De eerste tijding dat er iets gaande was, kwam van de waarnemende minister van Buitenlandse Zaken van Costa Rica, die het corps diplomatique te San-José verzocht, de stad te beschermen tegen gewapende opstandelingen, die de stad naderden. Op het ogenblik zijn partago, 20 K.M. van San José, en Limon aan de Oostkust in handen der opstandelin gen. In de laatste week voor de alge mene verkiezingen zoekt de Italiaan se politie met verdubbelde ijver naar geheime wapenvoorraden. Bij .ver schillende speurtochten in onderschei dene streken van Italië zijn anti tank-kanonnen, machinegeweren, mortieren, ammunitie, brandbommen en vlammenwerpers te voorschijn gebracht. In een landkapelletje bij No vara in Noordoost-Italië vond men acht anfitankkanonnen, een mortier en vijf machinegeweren. SOVJET-NOTA OVER TRIëST. De Sovjet-Unie- heeft de wijze, waarop de voorstellen van de V. S., Frankrijk en Engeland voor het te ruggeven van Triëst aan Italië wer den gedaan, „onaanvaardbaar" ge noemd. In het Sovjet-antwoord wordt ver klaard: „Hét voorstel Om door mid del van correspondentie of het bij eenroepen van bijzondere- conferen ties te beslissen over de kwestie Van een herziening van het vredesverdrag met Italië, ten aanzien van een of ander deel, wordt als onaanvaard baar beschouwd en als een schen ding van de elementaire principes van democratie'. De commissie der Ver. Naties voor Palestina heeft aan de Alg Vergade ring rapport uitgebracht over de si tuatie in het H. Land. Zij consta teert, dat tenzij onmiddellijk krach tige maatregelen genomen woiden, Palestina in een chaos zal worden gestort. De commissie 'verwijt En geland, geweigerd lë hebben een ge leidelijke overdracht van het gezag toe te staan. „De georganiseerde pogingen van Arabische elementen om de verdc- j te verhinderen en de vastbeslo ten pogingen der Joden om de op richting van een Joodse staat te ver zekeren, alsmede het feit, dat het de manaaat-mogendheid, die bezig is met de-liquidatie van zijn bestuur en de gntruiming van Palestina, on mogelijk is gebleken het conflict vol ledig te beheersen, hebben tot een feitelijke burgeroorlog in Palestina geleid, tot een voortdurende ver slechtering van de veiligheid en het bestuur en tot een dreigende alge mene chaos, hongersnood, strijd en bloedvergieten van ongekende af metingen." In het -rapport wordt nog gezegd, dat indien er geen wapenstilstand tot stand komt en in acht genomen wordt, de strijd in Palestina in de komende weken in hevigheid zal toenemen. Volgens een -vertraagd bericht uit San José had president Teodore Pi- cado, wiens regering door de com munisten wordt gesteund en wiens militaire macht door de communist Manuel Mora wordt geleid, een be roep gedaan op de diplomatieke ko lonie te San José om de stad tegen vernietiging te beschermen. Volgens het bericht zou een diplomatieke delegatie, onder leiding van de Amerikaanse ambassadeur en o.a. bestaande uit de ambassadeurs van Panama en Mexico en de pauselijke nuntius, getracht hebben tot de op standelingen door t£ dringen om een wapenstilstand tot stand te brengen. Deze deputatie, zo wordt thans te Panama gemeld, had geen succes. Do communistische leiders hebben verdedigingsstellingen in San José opgeworpen en zouden gereed zijn de stad huis voor huis te verdedigen. De communistische Vangüardia- partij heeft haar aanhangers per ra dio opgeroepen naar het hoofdkwar tier van de vakvereniging. Gemeld werd, dat de Vanguardia-oartij de telefooncentrale te San José had overgenomen en leden van het per soneel, die niet geheel aan de kant van de communisten staan, heeft ge weerd. Men gelooft niét, dat de troepen van de regering de stad zullen .kunnen houden. De Eerste Kamer heeft beslo ten tot toelating van de heer A Kie vit (Arb) te Rotterdam, die benoemd is verklaard in de vacature,In 't Veld Hef 2-jarig kindje B te 's-Her- togenbosch is in een dakgoot geklom men en vandaar op straat gevallen waarna het spoedig is overleden. Zij weigeren Amerikaanse en Duitse getuigen TlET GEMEENSCHAPPELIJK onderzoek "van Britse en Russische deskundigen naar de oorzaak v an de vliegtuigbotsing boven Berlijn t is volkomen vastgelopen, omdat de Sowjets weigeren Am'erikaanse en Duitse getuigen te horen. Generaal Alexandrow, de leider van de Sow- jet-commissie wenst alleen rr.'aar getuigen toe te laten van de betrokken partijen en Duitse verklaringen acht hij onbetrouwbaar. De Engelse autoriteiten hebben in een nota laten weten, dat zij het onderzoek van- d»g zullen voortzetten, al dan niet met de medewerking van de Sow- j «-delegatie. Dat de woorden van de Commissie geen ijdele woorden zijn bewijst het bericht, dat een tweede Arabisch le ger bezig is Palestina binnen te mar cheren. Het bestaat uit ongeveer vijfdui zend Syriërs, Lïbanezen, Irakezen, Egyptenaren, Transjordanen en Pa lestij nen, die in hun uniformen en met hun moderne wapens een krijgs haftige indruk maken. De nieuwe legergroep zal deelne men aan de operaties rondom Jeru zalem, waar zij de losse Arabische eenheden in haar gelederen zal op nemen. De actie van de Arabieren, die hoofdzakelijk is gericht op het afsnijden van de verbindingslijnen, waardoor de Joden in Jeruzalem zullen kunnen worden uitgehongerd, zal de komende dagen in hcvigneid toenemen. De Arabische tegenstand werd geleidelijk sterker. Rondom de berg Scobus bij Jeruzalem is een zware strijd geleverd, die zes uur duurde. Een Joods convooi werd ge deeltelijk vernietigd. Britse troepen trachten tevergeefs een einde aan de aanval te maken. In Zuid-Jjadea bij Béthlehem, heb ben de Arabieren een offensief ge opend. Er zijn 45 Arabieren gesneu veld. die drie Chinese correspondenten nauwkeurig fouilleerden en de op hen gevonden brieven en republi keins geld in beslag namen. Bij de aankomst van de tfein Maandagavond om 20 uur, werd het station overstroomd door een me nigte, die naar de reizigers opdrong en beledigingen schreeuwde en spuw de naar Abdoelkadir en Hoessein Djajadiningrat. Abdoelkadir's secre taris, Gandi, incasseerde de voor zijn chef bestemde stokslagen. Het volk kon d,oor de geringe politiemacht niet wordeh bédwongen en deze deed hiertoe ook geen pogingen. De treinreizigers werden gedwongen spitroeden te lopen door de schreeu wende, slaande en spuwende menig te. op hun weg naar de auto's. Vrij wel alle reizigers vdn de Neder landse delegatie en de pers zijn hier bij iets van hun bezittingen kwijtge raakt. Sommigen raakten vulpennen, por tefeuilles met inhoud, geld en pa pieren kwijt. De camera's van de fo tograaf van de R.V.D. en de cor respondent van Aneta' werden door de menigte gesjolen. Bij de republikeinse delegatie zal in overleg met de leiding van de Ne derlandse delegatie zeer ernstig wor den geprotesteerd en Nederlandse kringen achten de mogelijkheid van een terugkeer der Nederlandse dele gatie naar Batavia* niet uitgesloten, indien van republikeinse zijde geert of onvoldoende excuses worden aan geboden. f COMMUNIQUE NEDERLANDS- INDISSHCE REGERING. Betreffende de gebeurtenissen bij de aankomst van de delegaties in Djogja heeft de Nederlands-Indische regering heden het volgende, commu niqué uitgegeven. „Naar aanleiding van de berich-' ten omtrent de vijandige en beledi gende befbningen en handtastelijk heden te Djogja bij aankomst van de Nederlandse delegatie, welke berich ten eerst hedenmorgen binnenkwa men. is de regering met de Neder landse delegatie in contact getreden over hieraan te verbinden conse quenties. De republikeinse autoritei ten waren blijkbaar niet in stgat de ze gebeurtenissen te voorkomen of tegen te gaan. De regering wenst de Nederlandse delegatie niet aan der gelijke beledigingen en bedreigingen blootgesteld teNzien en kan moeilijk aannemen, dat de daardoor gesfha- oen atmosfieer voor verdere bespre kingen te Djogja'geschikt is.' Zodra bericht van de leiding der delegatie is ontvangen, zullen defintieve be-' sluiten bekend worden gemaakt. De regering verklaart uitdrukkelijk, dat zij de reDublikeinse autoriteiten voor de veiligheid van de Nederlandse delegatie en van de door deze dele gatie medegebrachte goederen en Uitrustingen nansorakeliifc stelt". De Russische verkeerscontrole in Oostenrijk Het Britse en Amerikaanse spoor wegverkeer. in Oostenrijk heeft tot nu toe weinig hinder ondervonden van de Russische controle. De trei nen worden bij de controleposten slechts korte tijd opgehouden. Daar de Engelsen weigeren, andege papie ren aan de Russische wachten te tonen, dan de „grijze pas", hacf men moeilijkheden verwacht, maar de Russen namen met het. document genoegen. De Engelsen weigeren commentaar te leveren op deze mil de houding. Meer last van deze* maatregelen ondervindt het wegverkeer tussen Wenen en de Britse zone van Oos tenrijk, daar de Russen er op staan, dat elke geallieerde militair boven de rang van korporaal zijn identi teitskaart vertoond. Zo werd b.v. een kolonel niet toegelaten, terwijl auto's met solda'ten en korporaals ongehinderd over de grens gingen. Het enige incident Vah betekenis, dat zich in Oostenrijk heeft voorge daan, was de weigering van de Rus sen om een Britse koerier door te laten, die brieven naoest afleveren op het' Britse vliegveld Cchzechat, een eindje buiten Wenen. De koe rier, die in een jeep reed. werd bij een nieuwe Russische post tegenge houden, waar hij, behalve zijn grijze pas, oen identiteitskaart moest to nen. De Engelsen hebben opdracht gekregep, geen andere papieren dan hun pas te laten zien, en de Russön weigerden dan ook, de koerier door te laten. De speciale correspondent van Aneta te Djogja seinde gisteravond, dat de voorzitter der republikeinse delegatie. Moh. Roem. de sultan van Djogja, alsmede de militaire gouver neur \an Djogja naar Kalioerang zijn gekomen om aan Abdoelkadir hun verontschuldigingen aan te bie den voor de gebeurtenissen met de delegntietrein Het te Batavia verschijnende Dagblad' schrijft'heden over de ge beurtenissen te Djogja: „Het is een schandaal dat zijn weerga niet heeft sedert de Japanse veldheren Terau- 1 chi en Yamamoto aan Soekarno ver zochten de .Indonesische republiek uit te roepen". Het blad is van mening, dat het eigeni'jke.volk hiermee niets te ma ken heeft; het zijn de. leiders, die verantwoordelijk ^jjn, aldus het Dagblad. Op het ogenblik worden proe ven genomen met een eierconser- veermachine met «een capiciteit van 10.000 eieren per *uur. Door dit pro cédé wordt de houdbaarheid van die aard, dat zij na opslag in koel huizen of verre transporten niet van verse eieren te onderscheiden zijn. 3.000.000 eieren worden „even" ge conserveerd. Een kaAJi&^e.... Een tot onleesbaar wordens toe doorgeschrapt woord boezemt de ont vanger van een brief meer belang in dan vier zijdjes leesbaar schrift.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1