S)e ftjidóeSoti/to/nt Russische controle op het verkeer met Berlijn Millioenen Duitse krijsgevangenen stierven in Rusland 25 Plan-Marshall aangenomen DONDERDAG 1 APRIL 1948 39ste JAARGANG No. 11353 Directeur: C. M. VAN HAMEKSVELD Hoofdredacteur: TH. WÏLMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DE'RUSSEN EN HET VERKEER TE BERLIJN Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 Abonnementsprijs f 0.30 p. f 1.30 p. mnd., f3.90 p. kwart. Franco p. p. £4.65 Adverts 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 *t* Ons zogenaamd „isolement" DE Aartsbisschop van Utrecht, Z. Em. Kardinaal de Jong. heeft dezer dagen verklaard, dat de Katho lieke Café-restaurant- en hotelhou ders behoren georganiseerd te zijn in een katholieke organisatie. Dus: de katholieken blijven door gaan met zich te isoleren; blijven vol harden in hun isolement, hun 'afge scheidenheid! Een dwaze conclusie! Een groot-industrieel, die iedere dag leeft en werkt onder tientallen en honderdtallen niet-katholieken wiens sociale denkbeelden en hande lingen en óók wiens particulier leven door tallozen worden gekend, bezien en beoordeeld hij zou leven in een „isolement'', omdat hij katholiek ge organiseerd is. Dwaasheid! Een middenstander, die in dage lijks contact staat met mensen uit alle kringen der bevolking, van wie zeer velen hem kennen in zijn handel en wandel hij zou leven in een „isole ment", omdat hij katholiek georgani seerd is. Dwaasheid! Een arbeider, die zijn dagelijks werk verricht te midden van vele an dersdenkenden; die woont in een straat en in een buurt, met vele men sen van een andere levensovertuiging hy zou leven in een „isolement", omdat hij katholiek georganiseerd is. Dwaasheid! Wij willen katholieke organisaties op sociaal terrein, omdat wij ons daar kunnen bezinnen op de taak, die wij moeten vervullen in het maatschap pelijk leven krachtens onze godsdien stige beginselen. Een taèk, die wij willen ten uitvoer brengen in samen werking met anderen. Zó dienen wij de gehele gemeen schap. Twee principen stellen wij vast, die vóór de oppervlakkigen m tegen spraak schijnen, maar die in werke-* lijkheid volstrekt niet een tegen spraak inhouden: Wij zijn voorstanders van katholie ke organisaties op sociaal terrein. Wij zijn tegenstanders van een iso lement der katholieken in het sociale levèri, het sociale leven in de meest uitgebreide zin van het woord. Het is het recht en het is de plicht van de katholieken te staan midden in het leven en te werken óók daadwerkelijk saam te werken met anderen, die het ware en het goede nastreven Om de aardse maatschap pij te vervolmaken, te verbeteren. Maar dan moet de katholiek ook weten, wat hij wil, in een even grote rechtzinnigheid als ruimheid van geest. En voor die vorming zijn de katholieke organisaties van grote waarde en in ons land en in onze tijd volstrekt onmisbaar. Nieuwe schending der overeenkomst JI/ÏAARSCHALK SOKOLOFSKY, de Sovjet-Russische militaire gouver neur in Duitsland, heeft de drie Westelijke bevelhebbers op de hoog te gesteld van het Sovjet-Russische voornemen strengere controlemaat regelen toe te passen op het verkeer tussen de Sovjet-zóne en de Weste lijke zones. De desbetreffende kennis gevingen werden apart verzonden. Het secretariaat van de geallieerde bestuursraad werd in deze stap niet gekend. Treinaanslag in Palestina 40 DODEN Bij Benjamina (in de kustvlakte van Palestina) hebben Joden een trein, die op weg was van Cairo naar Haifa, in de lucht laten vliegen. De locomotief en 4 wagens ontspoorden. Hét aantal doden bedraagt 40, on geveer 60 personen werden gewond. De meeste slachtoffers zijn Ara bieren. Een woordvoerder .van het Brit se leger heeft verklaard, dat geen Engelse soldaten onder de slachtof fers waren. De politie heeft verklaard, dat de trein ontspoorde doordat mijnen eiectrisch tot ontploffing werden ge bracht. De locomotief werd uit de rails gesmeten en drie wagons scho ven in elkaar. In een ander deel van Palestina is een Joods voedsel-convooi, dat van Tel Aviv op weg was naar Jeruza lem, ter ontzetting van de Joden, die daar belegerd worden, door honder den Arabieren aangevallen. Tijdens de gevechten, die sinds Woensdag duren, is volgens de Ha- ganah, één Jood gedood. Arabische berichten spreken van vele doden aan Joodse zijde. Tevens werd van Arabische zijde bekend gemaakt, dat de Arabieren een zware aanval deden op de grote Joodse nederzetting van Hadera. Volgens de berichten zijn de aanval lers leden van het „Arabische bevrij dingsleger". DE FINS—RUSSISCHE ONDERHANDELINGEN. De Finse president Paasikivi heeft gisteravond met zijn kabinet en de fractieleiders vergaderd om nieuwe instructies uit te werken voor de Finse delegaties te Moskou. Naar verluidt zoekt men naar een com promis. Een speciale koerier, die gisteren per vliegtuig uit Moskou te Helsinki is aangekomen met het eerste rap port van de Finse delegatie, zou van daag met de nieuwe instructies naar Moskou terugkeren. Naar te Helsinki wordt vernomen, vormt de omstandigheid, dat Finland op het standpunt blijft staan dat de Sow jet-Unie alleen op speciaal ver zoek van Finland militaire hulp zal zenden, een belemmering bij de on derhandelingen. Tijdens een bijeenkomst van IX uur met de leiders van het parlement heeft president Paasikivi hun ge heimhouding opgelegd. IJZEREN GORDIJN VERZWAARD Hoewel er nog geen bijzonderhe den bekend zijn over de Sovjet-Rus sische mededeling, verluidt, dat de Sovjet-bevelhebber verklaarde, dat in de toekomst iedereen, die tussen Berlijn en het Westen reisde, aan een strengere controle zou worden onderworpen en een doorreisvergun ning van de Sovjetautoriteiten nodig zou hebben. Ook het goederenverkeer zal wor den gecontroleerd. Naar verluidt wensen de Weste lijke geallieerden geen eenzijdige be slissing over een dermate belangrij ke aangelegenheid te accepteren. In kringen der Westelijke geal lieerden was men niet verrast door de Russische stap, die men ziet als een onderdeel van de campagne, die klaarblijkelijk tot doel heeft de posi tie van het Britse, Amerikaanse en Franse militaire en administratieve personeel te Berlijn moeilijk te ma ken. CHAOS HET GEVOLG. Door de plotselinge maatregel van ce Russen konden Woensdagavond 25.000 Amerikaanse, Engelse en Fran se militairen en burgers Berlijn niet verlaten, tenzij zij een Russische vergunning hadden. Volgens het be vel, dat Woensdagavond om 24 uur van kracht werd, mochten geen Amerikaanse, Engelse of Franse on derdanen Berlijn verlaten of binnen komen zonder hun identiteit bewe zen te hebben op nieuw gevestigde controleposten van het Russische le ger. Ook het goederenvervoer mocht geen doorgang vinden, tenzij dc Russen de wagons gecontroleerd had den. Het bevel bevatte verder de op dracht, om Amerikaanse," Britse en Franse militaire treinen tot staan té brengen en te inspecteren. WESTELIJKE GEALLIEERDEN ERKENNEN GEEN CONTROLE. De Britse autoriteiten hebben de eis Woensdagavond afgewezen en de Britse trein commandanten bevel ge geven, om Russische soldaten niet toe te staan hun treinen binnen te komen. Generaal-majoor N. C. D. Brownjohn, de plaatsvervangende Britse militaire gouverneur, ver klaarde in een Woensdag aan het Russische militaire bestuur gezonden nota: „Wij erkennen niet, dat'de Rus sische autoriteiten het eenzijdige recht hebben, om te beslissen welke personen of goederen de stad Berlijn mogen binnenkomen of verlaten. De Russische autoriteiten hebben geen recht, zich te bemoeien met treinen, waarmee Brits personeel van en naar Berlijn, vervoerd wordt". Verder betoogde Brownjohn zijn antwoord, dat de invoering van maatregelen als de door de Russen voorgestelde op zo korte temijn on mogelijk was. Hij verzocht 'daarom terstond besprekingen te beginnen, om te beslissen of nadere regelingen noodzakelijk waren. Ook de Amerikanen hebben de Russische vaoorstellen verworpen, daar zij een schending zijn van de overeenkomsten tussen de vier mo gendheden. Generaal Lucius D. Clay verklaarde: „de door de Russische bezettingsautoriteiten uitgestippelde procedures zijn niet in overeenstem' ming met onze afspraken.. Wij be reiden een antwoord voor". DE AANHOUDING VAN TREINEN AAN DE SOWJET-RUSSISCHE ZoNEGRENS. Een Britse trein, die vannacht uit Berlijn naar de Britse zóne vertrok ken was, stond hedenmorgen om 6 uur nog op het Russische grenssta tion Mariënbom met nu reeds bijna drie uur vertraging. Naar verluidt staat de tegenligger, de Britse trein, die op weg naar Berlijn is, eveneens reeds 2 uur aan de andere zijde van dit station. De Britse autoriteiten kunnen zich op geen wijze in ver binding stellen met de beide treinen en moeten afgaan op berichten van Duitse spoorwegarbeiders aan beide zijden van de grens. Even na 6 uur kwam een Ameri kaanse trein met slechts 30 minuten vertraging te Helmstedt (Britse zóne) aan. De trein was na een kort onder zoek door de Sovjet-Russische grens wachters ^vrijgegeven, die toestem ming gekregen hadden de papieren van de pasagiers in de trein te con troleren. Dit zou in strijd zijn met de gisterenavond te Berlijn uitge sproken verklaring, dat de Sovjet- Russische autoriteiten geen toestem ming zouden krijgen in de trein te komen. Hedenmorgen is een Amerikaanse trein op weg van Bremerhaven naar Berlijn bij de Sow jet-Russische zóne- grens aangehouden. De trein moest op een zijspoor naar de Britse grens post terugrijden. Dit geschiedde om dat de Amerikaanse treincomman- dant weigerde de Russische grensbe ambten toegang tot de trein te ver lenen. Om dezelfde redenen werd dc Amerikaanse militaire trein „The Berliner", op weg van Frankfort naar Berlijn, te Mariënborn opgehouden. Men verwacht, dat hij later naar de Britse zóne teruggezonden zal wor den. Er is nog steeds geen nieuws over de twee Britse treinen, die sinds van morgen vroeg op een zijspoor te Ma riënborn staan, de een met bestem ming Berlijn en de ander met het Westen als bestemming. Sinds de nieuwe Sowjèt-Russische vervoersbepalingen te middernacht van kracht geworden zijn, is maar één geallieerde trein de Sowj et-Rus sische zönegrens gepasseerd. Dit is de Amerikaanse trein, waarvan de reizigers door de Russische grens wachten mochten worden gevisi teerd. AUTO-AANKOOPVERGUNNINGEN DRIE MAANDEN GELDIG. De KNAC vestigt er de aandacht op, dat de thans vrij geworden keuze van merk en type by de aankoop van een personenauto slechts geldig is binnen zekere grenzen, n.l. al naar gelang een vergunning voor de lich te of de zware klass is uitgegeven. De grens hiertussen ligt bij 2,4 1. cy- linderinhoud van de motor, hetgeen globaal genomen een scheiding tus sen Europese en Amerikaanse mo dellen betekent. Binnen twee weken moet men zijn keuze bepalen, daar de bestelbon binnen die tijd moet zyn ingeleverd. De vergunning zelf blijft 3 maanden geldig. Daarna kan men slechts eenmaal by de Rijksver keersinspectie een nieuwe aanvra gen. De „Kota Baroe" is met 1800 mi litairen aan boord naar Indonesië vertrokken. De marinierskapel gaat ook naar Indië en de stafmuziek bracht een afscheidserenade aan de vertrekkende kapel. DORPEN AAN DE ELBE WORDEN ONTRUIMD. Boeren en inwoners van kleine dorpen aan beide zijden van de gro te verkeersweg van Berlijn naar Helmstadt in de Britse zóne hebben, volgens het onder Frans toezicht ver schijnende Berlijnse blad „Der Ku- rier", aanzegging gekregen te eva cueren. Het betreft hier vooral dor pen in de buurt van Maagdenburg. Maagdenburg ligt op een afstand van ongeveer 50 kilometer van de El be. die de grens vormt tussen de Rus sische zóne en West-Duitsland. De boeren hebben toestcming gekregen om hun akkers te blijven bebouwen. Zij moeten echter in achterwaarts gelegen dorpen gaan wonen. In ge allieerde kringen wordt aangenomen, dat deze evacuatie-maatregelen der Russen dienen om kwartier te maken voor grenstroenen en eenheden van ae Duitse politie, die ter versterking van de grenscontrole zullen worden gebruikt. In de buurt van Brunswyk zijn de Russen bezig met het bouwen van een aantal hoge uitkijktorens langs de grensstrook, die door het Harzgebergte loopt. De dichte bossen in dit gebied vormen een welkome dekking voor de vluchtelingen uit de Russische zóne, die illegaal de grens trachten te overschrijden. De Russi sche grensposten zijn daar ook ver sterkt. In de buurt van Brunswijk leggen de Russen eveneens beslag op grote gebouwen, hotels en restau- ants. VLUCHTELINGEN UIT DE RUSSISCHE ZÓNE. Het Duitse persbureau DPD meldt uit Neurenberg, dat het aantal vluchtelingen uit Thueringen (Sow- jet-zóne), dat in Beieren (Ameri kaanse zóne) zinnenkomt, met de helft is toegenomen, zodat thans on geveer 150 personen per dag de grens overschrijden. In da vlaggenhandel in ons land heerst op het ogenblik een grote drukte. Grote partijen vlaggen wor den uitbesteed als huis industrie zo dat vele vrouwen onafhankelijk van elkaar er aan medewerken, dat bin nenkort bij het a.s. regeringsjubi leum heel Nederland de vlag kan uitsteken. Een student in de theologie van een Rijnlandse universiteit, die eerst kort geleden uit Russische krijgs gevangenschap teruggekeerd is, deelde aan een der correspondenten van het K.N.P. in Duitsland mede, dat de sterfte onder de Duitse krijgsgevangenen in de Sovjet-Unie ongemeen hoog is. De zegsman haalt de verklaring aan van Molotof op de Conferentie der Ministers van Buitenlandse Zaken, volgens welke zich in de Sovjet-Unie nog ongeveer 800.000 Duitse krijgsgevangenen zouden bevinden, terwijl er tot nog toe ongeveer 400.000 man in vrijheid gesteld zouden zijn. Tegenover deze verklaring van Molotof stelde de Duitse zegsman een bericht uit Maramarosh-Sighet (Stuhlweissenburg, Hongarije), in de „Pravda" van 25 Augustus 1945, volgens hetwelk het aan het Rode Leger gelukt zou zijn gedurende de oorlog en daarna nret door de Ame rikanen uitgeleverde gevangenen, in het geheel zes millioen Duitse krijgsgevangenen te maken. De Duitse theologiestudent schat het sterftecijfer der Duitse krijgsgevan genen op 80 hetgeen 4.800.000 doden zou betekenen. Hij is over tuigd, dat alle uit Rusland terug- kerenden dit cijfer zullen staven, daar zij zelf de verschrikkelijke toeneming van het sterftecijfer mee maakten. Tot bewijs voor zijn bewering gaf de zegsman de volgende statistiek, die hij zelf in het arbeidskamp van Siemmicha, in de streek van Penza, Midden-Wolga-gebied, opgesteld had. In dit kamp bevonden zich op 2 Oc tober 1945, 912 Duitse krijgsgevan genen. Hiervan waren er drie ziek; de overigen in staat te werken. Na een half jaar, op 1 April 1946, be droeg het aantal zieken 305 een derde deel van het totaal aantal mannen. In staat tot werken waren er nog 18, d.i. 2 en in dit halve jaar waren er in het geheel 589 ge vangenen gestorven (65%). Een bericht van overlijden zendt de Russische overheid niet aan de familieleden. Deze zijn uitsluitend aangewezen op de mededelingen van terugkerenden. Hijzelf had in het genoemde kamp van Siemmicha meer dan 300 namen, adressen en data van overlijden genoteerd. Voor zijn invrijheidstelling werd heirr echter de lijst afgenomen door de N.K.W.D. en hij kon later slechts met veel moeite in 46 gevallen in contact komen met de familieleden van hen, wier namen hij onthouden had. Textielpunten geldig! Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat 25 punten van dc nieuwf textielkaart VA 804 worden geldig verklaard. Er wordt op gewezen, dat van deze 25 punten er vijf als extra be schikbaarstelling zijn te beschou wen. Met ingang van 1 April 1948 worden geldig de bonnnen ge merkt: „Textiel J één punt", „Textiel J vijf punten", „Textiel J reserve" ter waarde van 10 punten en „Textiel K één punt". De bonnen „Textiel K vijf pun ten" en „Textiel K reserve" zijn derhalve voorlopig niet aange wezen voor de aankoop van tex- tielgoederen. En nu met de nieuwe punten naar aan Gieef daar is VOLOP iextie' PJET AMERIKAANSE HUIS van Afgevaardigden heeft het wetsont werp voor de buitenlandse hulpverlening, waarmee een bedrag van 6.205.000.000 dollar gemoeid is, aangenomen met 329 tegen 74 stemmen. Hierby inbegrepen is een bedrag van 5.300.000.000 dollar voor de kosten van het Europese herstelprogramma in het kader van het (plan-Mar shall), gedurende het eerste jaar. Binnen veertien dagen De Marshall-hulp zal nu, naar men verwacht, binnen 14 dagen kunnen beginnen. Een gemeenschappelijke bijeen komst van de leden van het Huis van Afgevaardigden en de Senaat zal vandaag beginnen om een gemeen schappelijke versie van het wetsont werp, dat door de president zal wor den getekend, gereed te maken. Hier in zullen de versie van het Huis van Afgevaardigden, die Woensdagavond haar beslag kreeg en het door de Senaat begin Maart aangenomen wetsontwerp opgenomen worden Het voornaamste verschil in deze twee versies wordt veroorzaakt door het besluit van het Huis van Afge vaardigden om Spanje te betrekken bij het wetsontwerp. Vermoedelijk zal de oplossing van deze verschillen slechts enkele dagen vergen en zo dra de president het definitieve wetsontwerp tekent, zal de hulp een aanvang nemen. Reuter verneemt van gezagheb bende zijde, dat de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken, George Marshall, aan zijn departement te Washington instructies heeft gegeven om alles in het werk te stellen het besluit van het Huis van Afgevaar digden, om Spanje in het hulppro gramma op te nemen, te niet te doen. Moskou doet een concessie Inzake herstelbetalingen door Oostenrijk Onverwacht heeft de Russische re gering tijdens de besprekingen van de plaatsvervangers van de ministers van Buitenlandse Zaken te Londen een concessie geaan t.a.v. het onaf hankelijkheidsverdrag voor Oosten rijk. Nicolai P. Koktomoy, de Russi sche gedelegeerde, deelde n.l. mede, dat zijn regering bereid was haar herstelbetajingseisen te verminde ren tot 150 millioen dollar in ver wisselbare valuta en in zes jaar tijds betaalbaar. Dit Russische aanbod verraste de Amerikaanse, Britse en Franse gede legeerden, die, naar vernomen wordt, verwacht hadden, dat de conferen tie omstreeks het weekend afgebro ken zou worden. De gedelegeerden gaven echter onomwonden blijk van hun waardering voor de Russische stap. Oorspronkelijk hadden de Russen betaling van 200 millioen dollar ge- eist in twee jaar tijds te voldoen. Daarna bood Koktomow op 18 Maart aan genoegen te zullen nemen met 175 millioen dollar. Toen de bespre kingen begonnen, hadden de Fransen voorgesteld, dat de Russen genoegen zouden nemen met een betaling van 100 millioen dollar, te voldoen in tien jaar tijds. Samuel Reber, de Amerikaanse ge delegeerde, trachtte zonder succes tot overeensteming te komen op een bedrag van 150 millioen dollar, ter wijl het land dan verder geen her stelbetalingen zou hebben te ver richten. Toen Reber Koktomow vroeg, of het nieuwe Russische cij fer ook de Oostenrijkse activa in Hongarije, Roemenië en Bulgarije cmvatte, antwoordde Koktomow KATHOLIEKE LERAREN VERGADERDEN. In een vergadering van „St. Bona- ventura", te Alkmcar gehouden, heb ben de katholieke leraren besproken een door een daartoe benoemde com missie uitgebracht rapport over wij ziging in de onderwijs-organisatie. Pater A. Wessels S.J leidde het rap port in, waarop een gedachtenwisse- ling is gevlogd, welke nog niet tot een conclusie heeft geleid. In zijn openingswoord memoreer de de voorzitter, ir. J. Chr. Deuss, nog even de strijd, die in het afgelopen jaar gevoerd is voor de materiële be langen van de leraren. Wel ia waar voldoet het bereikte zeker nog niet aan de wensen, zo zei hij, maar in elk geval is de publieke opinie wak ker geschud. Naast een salarisverho ging, die in de allerergste nood voor ziet, zag de heer Deuss vooral het herstel van de volledige leraarsbe trekking als een feit van niet te on derschatten betekenis. DISTRIBUTIENIEUWS NIEUWE BONNEN. Elk der volgende bonnen geeft recht op het kopen van: BONKAARTEN KA, KB, KC 802. 293 alg. 295 alg. 297 alg. FRUITVERWACHTING MATIG VOOR 1948. Het zachte weer doet de bloesem knoppen van de fruitbomen zwellen. Wat zal er dit jaar aan gaaf fruit af komen? De appels in Zeeland staan er goed voor. Voor de rest van Ne derland zyn, ook wat de peren be treft, de verwachtingen matig. Kwe kers verwachten veel goeds van de aanwezigheid van extra by en in de boomgaarden tijdens de bloeitijd. 250 gram waspoeder 500 gram suiker, bo- terhamstrooisel, enz. of 1000 gram jam, stroop, enz. of 500 gr. versnaperingen 400 gr. brood of 1 rantsoen gebak 1600 gr. brood (gel dig t.m. 10 April) 299 alg2 eieren 284 res800 gr. brood (gel dig t.m. 10 April) 286 res400 gr. brood (gel dig t.m. 10 April) BONKAARTEN KD, KE 802. 789 alg500 gram waspoeder 793 alg500 gram suiker, bo- terhamstrooisel enz., of 1000 gram jam, stroop enz., of 500 gram versnaperingen 795 alg400 gram brood of 1 rantsoen gebak 797 alg400 gram brood (gel dig t.m. 10 April) 799 alg2 eieren 783 res400 gram brood (gel dig t.m. 10 April) 788 res500 gram bloem of zelfrijzend bakmeel of kindermeel of kin derbiscuits TABAK- EN VERSNAPERINGEN- KAARTEN ENZ. QA, QB, KC 802 31, 35 tabak 2 rantsoenen siga retten of kerftabak 33 versn200 gram versn. of 200 gram suiker, bo terhamstrooisel enz. of 400 gram jam, stroop enz. 36 versn-100 gram versn. of 100 gram suiker, bo terhamstrooisel of 200 gram jam, stroop enz. Res. a tabak 50 gram scheer zeep of 100 gram scheercrême of 400 gram snelscheer- crême. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 2 April worden ge bruikt. Niet-aangewezen zijn en vernie tigd kunnen worden de bonnen 242, 244, 245, 744, 745 melk, 250, 251, 252, 257, 754, 756, 757 reserve. <£m Ware voornaamheid is even be scheiden, als ware bescheidenheid voornaam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1