S)e &zidóe(2oii/^a/fit
Uitbreiding Kon. Landmacht
Veiligheidsraad bespreekt
Tsjecho-Slowaakse kwestie
Nu weigeren de anderen
De plaats van Communisten
in Nederland
Joden proclameren een eigen staat
WOENSDAG 24 MAART 1948
39ste JAARGANG No. 11348
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. WIL MER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Oprichting
Nationale Reserve en
Reserve Grensbewaking
DE VERSTERKING VAN HET GEZAGSAPPARAAT
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs £0.30 p. w., f 1.30 p. mnd-, £3.90 p. kwart. Franco p. p. £4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 1.50
J^LJ DE VOORTGEZETTE BEHANDELING van de kwestie Tsjecho-Slo-
wakije door de Veiligheidsraad heeft de Franse vertegenwoordiger,
Parodi, verklaard, dat he* volle gewicht van de V.N. geplaatst moest
worden achter de Chileense klacht, dat de Sowjet-Unie de souvereiniteit
van Tsjecho-Slowakije heeft geschonden. Volgens Parodi is het niet on
waarschijnlijk, dat president Benesj gevangen gehouden wordt en dat hij
„weerstand geboden heeft aan alle druk om hem zijn autoriteit te doen
plaatsen achter de nieuwe orde".
„Een vuile manoeuvre" zegt Gromyko
Masaryk, aldus Parodi, is er niet
meer om te getuigen, doch zijn dood
spreekt voor hem. Wat de omstandig,
heden van zijn dood ook zijn, deze
heeft slechts één duidelijke betekenis:
de drager van een roemvolle naam
kon er niet mee instemmen die naam
te verbinden aan het in slavernij
brengen van zijn land. Niemand ge
looft, aldus Parodi dat een minder
heid in Tsjecho-Slowakije haar doel
zou hebben kunnen bereiken zonder
de nabijheid van de Sowjet-Russische
strijdkrachten.
Andrei Gromyko (Sowjet-Unie)
noemde de Chileense klacht ter on
dersteuning van de klacht van Papa-
nek een „vuile manoeuvre".
Volgens Gromyko was het duidelijk,
dat de Chileense regering geen eigen
buitenlandse politiek voerde en dat
de „financiële en industriële koningen
van Wallstreet" de Chileense economie
en binnen- en buitenlandse politiek
in hun greep hadden. Het was een
dwaasheid, te beweren, dat de wijzi
gingen in de regering van Tsjecho-
Slowakije het resultaat waren van
inmenging door de Sowjet-Unie. Deze
fantasie kon wedijveren met de
sprookjes van „duizend en één
nacht". De auteurs ervan gebruiken
oude rommel uit de propagandakeu-
ken van Goebbels.
Warren Austin (Verenigde Staten)
vroeg of de nieuwe Tsjecho-Slowaak
se vertegenwoordiger uitleg kon ge
ven van de aankomst van de plaats
vervangende Sowj et-Russische minis
ter van buitenlandse zaken Zorin in
Praag onmiddellijk voor de politieke
crisis, en of hij kon verklaren, dat de
weigering tot deelneming aan het
plan-Marshall door Tsjecho-Slowa
kije uit vrije wil gedaan was. Waar
om pleegde MSsaryk zelfmoord en
waarom is Benesj blijven zwijgen?
De zitting werd verdaagd tot 31
Maart.
De kwestie Triëst
POLI TIE-VERSTERKINGEN AAN
DE GRENS.
Nieuwe detachementen Britse mili
taire politie zijn overgebracht naar
het grensgebied van Triëst, waar een
gespannen toestand heerst, werd
Dinsdagavond officieel medegedeeld.
Deze mededeling werd tijdens een
persconferentie gedaan door gene-
raal-majoor Terence S. Airey chief
civil officer van het geallieerde mi
litaire bestuur. Hü zei: „Ik heb meer
Engelse militaire politie, naar het
grensgebied gebracht voor het geval
er zich herhalingen voordoen van de
incidenten op 15 September."
„Franco Soir" meldt, uit Triëst, dat
maarschalk Tito voornemens if Triëst
aan Italië af te staan. Hij zou hier
mee voor hebben de komende -alge
mene verkiezingen in Italië een voor
communisten gunstige richting te ge
ven.
Volgens een woordvoerder van het
Italiaanse ministerie van buitenland
se zaken heeft de Italiaanse regering
nog geen officieel bericht ontvangen
over een Jougoslavische nota. De
woordvoerder verklaarde echter op
grond van hem ter beschikking
staande berichten, dat Italië geen
voorstel kan aannemen, waarin. Gori-
zia in ruil voor Triëst wordt geëist.
WAAR INVLOEDSSFEREN
ELKAAR RAKEN
VRIJE VERKIEZINGEN, MAAR
NIET VOOR IEDEREEN.
Nosek, de communistische Tsjechi
sche minister van binnenlandse za
ken, heeft bekend gemaakt, dat niet
iedereen zijn stem zal mogen uitbren
gen. Aan een groot aantal burgers zal
het recht worden ontnomen om deel
te nemen óan de verkiezingen voor
het parlement. Allen die met de Duit
sers hebben gecollaboreerd en allen
die sinds 1945 „het volk en de demo
cratie hebben tegengewerkt", zullen
van de kiezerslijsten worden ge
schrapt.
Het is nog niet zeker of de ver
kiezingen voor de nationale vergade
ring op 9 of 25 Mei gehouden zullen
worden. Dat hangt af van de snelheid,
waarmee de nationale vergadering
haar agenda afwerkt: nationalisatie
van de groothandel, buitenlandse han
del, fabrieken en winkels met meer
dan vijftig employé's en de nieuwe
constitutie.
De communisten zullen met een
onafhankelijke lijst uitkomen.
Terwijl Tsjecho-Slowakije zich
voorbereidt op de verkiezingen, wel
ke de communisten een grote meer
derheid zullen bezorgen, probeert
prof. Osusky in de Verenigde Staten
om het half millioen Tsjechen, dat
zich in de vreemde bevindt, te ver
enigen voor de strijd tegen het com
munistische regiem in hun vaderland.
Osusky was een van de belangrijkste
medewerkers van Thomas Masaryk,
toen die in 1918 de grondslagen legde
voor de Tsjechische republiek. Hij is
nu professor aan een Amerikaanse
universiteit.
Volgens het te Bratislava verschij
nend blad „Praca" zou dr. Jozef Lett-
richt, de voormalige voorzitter van
de Slowaaks-democratische partij,
van wie onlangs gemeld werd dat hij
naar het buitenland was gegaan,
Tsjecho-Slowakije verlaten hebben in
een grote vrachtauto van een Neder
landse transportmaatschappij, welke
hem uit Bratislava naar Wenen ge
bracht zou hebben. Dr. Lettricht ver
toeft thans in de Amerikaanse zóne
van Oostenrijk, aldus het blad
De breuk in geallieerde bestuursraad
IN HET CONFLICT over de geallieerden bestuursraad hebben Amerika,
Engeland en Frankrijk het initiatief overgenomen van de Russen door de
mededeling, dat zij geen deei zullen nemen aan zittingen van de sub
commissies van de raad, zolang Rusland geen verklaring heeft gegeven
voor zijn verdwijnen uit de bestuursraad. De Russen hadden namelijk
enige subcommissies in vergadering bijeen geroepen en daardoor zij
het tijdelijk hun boycot van de be stuursraad opgeheven. Twee uur na
dat de oproep voor de zittingen was verzonden, maakten de Amerikanen
op hun beurt bekend, dat zij deze zouden boycotten. De beide andere
Westelijke mogendheden sloten zich bij hen aan.
AMERIKAANS BESTUUR VOOR
DUITSLAND BLIJFT MILITAIR.
Het Witte Huis te Washington heeft
medegedeeld, dat het de plannen tot
overdracht van het bestuur van de
Amerikaanse zóne van Duitsland in
de komende zomer aan het departe
ment van Buitenlandse Zaken heeft
laten varen en dat het leger voor on
bepaalde tijd de controle over het
bestuur van de zóne in handen zal
h uden.
De Berlijnse gemeenteraad heeft
gisteren zijn zitting moeten onder
breken, omdat generaal Kotikof, de
Russische bevelhebber, order had ge
geven dat „de sprekers moesten op
houden, de gemeenteraad te gebrui
ken om hun anti-communistische pro
paganda te spuien".
Voorzitter Suhr weigerde aan de
order gehoor te geven omdat het Rus
sische opperbevel naar believen zou
kunnen verklaren dat bepaalde uitin
gen in de gemeenteraad anti-commu
nistisch zijn.
Na Suhr's verklaring heeft de ge
meenteraad zijn vertrouwen in hem
uitgesproken. Alleen de vertegen
woordigers van de S.E.D. stemden,te-
gen. Deze partij deed daarna "het
voorstel, de geallieerde bezetters te
verzoeken, een delegatie te ontvan
gen, om de klacht der Russen te be
spreken. Dit voorstel werd aangeno
men. Een ander voorstel van de S.E.
BESPREKING VAN VIJF LANDEN
MET MILITAIRE GOUVERNEURS.
De drie militaire gouverneurs van
West-Duitsland hebben gisteren te
Berlijn besprekingen gevoerd met
vertegenwoordigers van de vijf lan
den, die het verdrag van Brussel ge
sloten hebben, namelijk Frankrijk,
Groot-Brittannië België, Nederland
en Luxemburg. Omtrent de bespre
kingen zelf wordt strikte geheimhou
ding in acht genomen. De aanwezig
heid van de Benelux-vertégeijwoor-
digers en van hooggeplaatste gealli
eerde adviseurs op economisch poli
tiek en financieel gebied wordt ech
ter opgevat als een aanwijzing, dat bij
deze gelegenheid de vorige maand te
onden begonnen besprekingen over
trizonale aaneensluiting werden
voortgezet.
D., om de werkzaamheden op te
schorten tot na beëindiging van die
onderhandelingen, is echter verwor
pen.
De nachtelijke
auto-roof
Wagen stond 2Y2 dag
aan Amsterdamse grachl
Bijna 3 dagen lang heeft de politie
gespeurd naar de bij de overval te
Duivendrecht geroofde donkerblau
we, nieuwe Mercury-eight, terwijl de
ze al die tijd aan de Herengracht te
Amsterdam stond geparkeerd. Zater
dagmiddag j.l. schijnt de gemaskerde
bandiet, die de eigenaar in de vroege
ochtenduren onder bedreiging van
een revolver gedwongen had zijn wa
gen in de steek te laten, deze Mer
cury reeds voor de Forumbank aan
de Herengracht te hebben neergezet.
Het was de portier van deze bank,
die zich meent te herinneren, dat er
vier heren uitstapten. Een van hen
sloot de portieren, waarna'allen zich
rustig wandelend verwijderden.
Men vermoedt, dat de rover nadien
getracht heeft een koper voor de wa
gen te vinden. Nadat echter des
Maandags door pers en radio het be
richt van de overval bekend was ge
maakt, zodat de Mercury in het
brandpunt der belangstelling stond,
heeft geen heler het gewaagd tot de
aankoop over te gaan. Het gevolg
was, dat de auto ook Dinsdagmorgen
nog voor het bankgebouw stond en
de portier, die het bericht van de
overval had gelezen, argwaan kreeg.
Hij waarschuwde de politie, die tot
de ontdekking kwam, dat de Mercu
ry inderdaad het eigendom van de
beroofde fabrikant uit Leidschendam
Het Prinselijk Gezin in Zwitserland
Op het stoepje van het chale-
pcseert de Prinselijke Familie even
voor de fotograaf.
Naar wij van bevoegde zijde ver
nemen ligt het in het voornemen
naast de enige dagen geleden aange
kondigde versterking van het gezags-
apparaat der regering niet een uit
vrijwilligers bestaande reserve Rijks
politie en reserve gemeentepolitie, op
korte termijn over te gaan tot een
sterke uitbreiding van de Koninklijke
Landmacht met formaties vrijwilli
gers, welke in voorkomend geval on
der de wapenen zullen worden geroe
pen, om met de overige daarvoor be
stemde onderdelen van de Koninklij
ke Landmacht militaire bijstand ter
handhaving van orde en rust te ver
lenen.
HIERTOE ZAL WORDEN OPGE
RICHT EEN „NATIONALE
RESERVE" EL EEN „RESERVE
GRENSBEWAKING".
De onderdelen, welke tot de „Na
tionale Reserve" zullen komen te be
horen, worden opgenomen in het nor
male iegerverband, terwijl de „reser
ve grensbewaking" zal worden geor
ganiseerd in het verband van de Ko
ninklijke Marechaussee.
Tot het sluiten van een vrijwillige
verbintenis bij de „Nationale Reser
ve" of de „Reserve Grensbewaking"
zulle-i voorlopig in aanmerking ko
men gezagsgetrouwe Nederlanders,
die hetzij als vrijwilliger, hetzy als
d:enstDlichtige Gedurende ten minste
6 maanden militaire dienst hebben
vervuld en de leeftijd niet hebben
overschreden van, voor wat betreft
officieren 55 jaar en, voor wat be-
Meningen der fractie-leiders uit de
Tweede Kamer
De parlementaire redacteur van
het „Alg. Handelsblad" heeft zich
tot de voorzitters van de niet com
munistische Kam er-fracties gewend
met het verzoek in enkele korte
trekken hun mening te geven over
de mogelijkheid en wenselijkheid
van verscherpt optreden tegen, sub
sidiair verbod van, de Communis
tische Partij
Het oordeel van prof. Romme
Prof. mr C. P. M. Romme, de voor-
-itter van de fractie der Katholieke
Volkspartij, doet zijn antwoord voor
afgaan door de opmerking, dat het,
gelukkig toch niet geheel zo is, dat
de vraag naar „het recht der vrij
heid om elke vrijheid te vermoor
den" te onzent eerst aan de orde is
gekomen door de gebeurtenissen in
Tsjecho-Slowakije. Hij herinnert in
dit verband o.a. aan de wetenschap
pelijke discussie hierover vóór de
oorlog, en aan de politieke beschou
wingen in de Tweede Kamer en in
de Eerste Kamer ter zake gemaakt
bij de behandeling van de ontwerp
begroting van 1948.
En hij gaat dan verder: „Zoals u
bekend zal zijn (en uit wat ik vóór
de Tsjechoslowaakse gebeurtenissen
in 1946 en 1947 in de Kamer en
daarna onlangs in de Partijraad van
de K.V.P. heb gezegd) ben ik voor
stander van een verscherpt optre
den tegen de communistische partij
te onzent.
Voor dit ogenblik lijkt mij een
verbod dier partij minder gewenst
Beter komt het mij voor, de gelegen
heid aan te grijpen om haar te ver
slaan, opdat zowel binnen als buiten
TARIEFSVERHOGING VOOR
ZIEKENHUIZEN.
Tengevolge van de toegenomen ex
ploitatiekosten is een wijziging van
de ziekenhuistarieven noodzakelijk
geworden. Naast o.m. een verhoging
van de salarissen met 1 Januari j.l.
enerzijds, is anderzijds de verzorging
van zaalpatiënten, door het veelvul-
diger nemen van Röntgenfoto's en het
toepassen van nieuwe dure genees
middelen aanzienlijk uitgebreid, zo
dat de zogenaamde „all-in" tarieven
een zekere aanpassing behoefden.
Een en ander is aanleiding geweest
de ziekenhuistarieven met 0.50 per
verpleegdag te v:rhogen. Voor zover
van een „all-in" tarief sprake is, mo
gen bovendien voor het overgrote
deel der zaal-patiënten de kosten van
de dure peniciline en streptomycine
worden doorberekend. Deze regeling
was. Van de dader zelf ontbreekt nog zal met 1 April 1948 van kracht wor-
ieder spoor. 1 den.
JP^ET JOODSE AGENSCHAP en de Joodse Nationale Raad hebben tij
dens een gezamenlijke zitting te Tel Aviv besloten om op 16 Mei
de dag na het einde van het Britse mandaat een Joodse staat in Pale
stina uit te roepen. Op deze wijze zullen de Joden zelf het verdelingsplan,
waaraan de Verenigde Staten hun steun hebben ontzegd, uitvoeren.
treft de overige vrijwilligers, 50 jaar.
In bijzondere gevallen zullen vrij
willigers kunnen worden aangeno
men, die nog niet als militair zijn ge
oefend.
Zij, die bestemd zijn om bij de
krijgsmacht, in het algemeen dus zü
die behoren tot de lichting 1945 en
jonger, zullen niet tot een verbinte
nis bij de ..Nationale Reserve" of de
„Reserve Grensbewaking" worden
toegelaten
De reserve-officieren en het reser
ve en dienstplichtig kader van vóór
1940, zullen uit hoofde van de vroeger
verkregen militaire kennis en erva
ring in aanmerking komen om lei
ding te geven aan dit nieuwe gezags-
apparaat Ook eervol ontslagen be
roeps- en reserve-officieren en be
roepsonderofficieren. alsmede oud-re
serve- en dienstplichtige onderoffi
cieren zullen een verbintenis kunnen
aangaan.
Bij de „Reserve Grensbewaking"
hebben zü, die vroegrr gediend heb
ben bij het wapen der Koninklijke
Marechaussée en bij het korps poli-
tietroepen voorrang
De aanmelding voor de „Nationale
Reserve" zal, ingaande 19 April as.
worden opengesteld bij de burge
meesters. die daaromtrent ieder voor
hun gemeente, voor zoveel betreft
tijdstippen en plaats van aanmelding,
SDoedig nadere mededelingen zullen
doen.
RIJKS- FN OEMEENXEPERSONEEL
A.S. ZATERDAG VRIJ
Nader is beslist, dat alle Rijks
diensten, voor zover mogelijk, aan
staande Zaterdag gesloten zullen zijn
maar dat de verloren gegane ar
beidsuren dienen te worden inge
haald.
Aan de gemeentebesturen is ver
zocht, een overeenkomstige gedrags
lijn te volgen.
onze grenzen met niet te verlooche
nen duidelijkheid blijkt dat het com-
mun'sme bij ons op de terugtocht is.
Op zich zelf is het weren van
communisten uit de Kamers en an
dere vertegenwoordigende lichamen
m.i. stellig gerechtvaardigd .De
grondwettelijke vrijheden zijn rech
ten van ieder mens maar de
handhaving van een democratische
bestuurs- en rechtsorde is van alge
meen rijksbelang. Dit belang be
hoort te worden beschermd tegen
een uitoefening der grondwettelijke
vrijheden, welke gericht is od de
vermoording er van voor ons alle
maal. Daarom kan naar mijn me
ning in beginsel alleen het tegen
deel van rechtsbezwaar worden ge
maakt tegen een orde van zaken,
waarbij communisten uit de verte
genwoordigende lichamen worden
geweerd.
Naar mijn oordeel is het een vraag
van politiek beleid, of op een be
paald ogenblik al dan niet tot het
weren van communisten uit de Ka
mers en andere vertegenwoordigen
de lichamen wordt overgegaan. Maar
het voeren van dit politieke beleid
mag niet in de rechtsorde hinderpa
len ontmoeten. De rechtsorde be
hoort derhalve zodanig te wezen
dat het meerbedoeld weren kan ge
schieden.
De heer Tilanus aan het woord
De heer H. W. Tilanus, voorzitter
van de Christelijk-Historische Twee
de Kamerfractie, beantwoordt onze
concrete vragen aldus:
L De gebeurtenissen in Oost-
Europa en de daarmede sympathi
serende reacties in communistische
kringen en pers hier te lande nopen
m.i. tot een verscherpt optreden te
gen de C.P.N.. De jaren van vóór
1940 (N.S.B.) hebben ons wat ge
leerd!
2. Verbod van de Communis
tische Partij acht ik vooralsnog niet
gewenst. Het Nederlandse volksle
ven is geestelijk fit en gezond ge
noeg om zelf te reageren. Een ver
bod zou aanleiding kunnen geven
tot oprichting bijv. van een „Wel
vaartspartij' of iets dergelijks!
Met belangstelling en naar ik ge
loof met vertrouwen kan worden af
gewacht hoe de Nederlandse kiezers
en kiezeressen op het huidige ge
beuren reageren.
3. Een rechtsgrond voor het we
ren van communisten uit de open
bare lichamen ware te vinden in
het algemeen belang. Vooralsnog
ware m.i. een afwachtende houding
aan te nemen en de uitslag van de
naderende verkiezingen af te wach
ten.
4. Verscherping van enkele wet
telijke bepalingen is gewenst. Ge
dacht wordt ook aan enkele voor
stellen van de commissie ter herzie
ning van de grondwet (1936, die toen
niet zijn aanvaard. De strafwet biedt
overigens ruimte voor scherper op
treden dan thans geschiedt.
In een volgend overzicht zullen
de meningen worden weergegeven
van de heren mr Van der Goes van
Naters, Schouten en dr Bierema.
BONKAARTEN
271
melk
273
melk
276
vlees
277
vlees
278
boter
279
boter
290
alg
291
alg
292
alg
294
alg
296
alg
298
alg
285
res
?83
reserve
(b-lcaarten)
DISTRIBUTIE NIEUWS
NIEUWS BONNEN.
VOOR HET TIJDVAK VAN
28 MAART t.m. 10 APRIL 1948.
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het kopen van:
4 liter melk
7 liter melk
100 gram vlees
300 gram vlees
500 gram boter of
mnrg. of 400 gr. vet
250 gram boter of
marg. of 200 gr. vet
125 gram koffie
50 gram thee
200 gram kaas of 250
gr. korstl. kaas
400 gram brood of 1
rantsoen puddingp,
verm'celli e.d.
200 gr. brood (geldig
t.m. 3 Aoril).
1600 gr. brood f gel
dig t.m. 3 April)
800 gr. broo-' (geldig
t.m. 3 April)
1 not n'ndakaa?
fv-órinlevering).
400 gr. hrood (geldig
t.m. 3 April)
BONKAARTEN KD, KE 894.
773 melk 12 liter melk
776, 777 vlees 100 gram vlees
778, 779 boter 250 gram boter of
marg. of 200 gr. vet
100 gram kaas of 125
«*r. korstl. kaas
400 gr. brood of 1
rantsoen puJdingp.
vermicelli e.d.
200 gr. brood (geldig
t.m. 3 April)
400 gr. brood (geldig
t.m. 3 April)
400 gr. brood (geldig
t.m. 3 April)
BONKAARTEN ZA. ZB. ZC, ZD,
ZE, MD, MF, MG, MH 804.
(Bijz. arbeid, a.s moeders en zieken).
Geldig zijn de bonnen van strook
B. Op de bonnen komt de letter B
voor met de aandu'ding van het ar
tikel en de hoeveelheid. Deze bon
nen zijn 14 dagen geldig, hoewel zij
wat betreft de tekst enige overeen
komst vertonen met rantsoenbon
nen. Zij zijn van deze laatste te on
derscheiden door de kleur (groen of
paars met groen). De bonnen voor
boter en die voor margarine zijn gel
dig voor boter, margarine of vet.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Donderdag 25 Maart wor
den gebruikt, met uitzondering van
de bonnen voor melk, waarop eerst
op Maandag 29 Maart mag worden
gekocht.
De bonnen voor pindakaas moeten
uiterlijk op 3 April bij een detaillist
worden ingeleverd.
792 alg.
794 alg.
796 alg.
798 alg.
785 res.
£eti doA/iett-pe...
Mijn Jesu, die uw diepste beden
hebt toevertrouwd aan de
eenzaamheden
van stille nachten.
(Maurits van Hoeck).
