S)e&jkise0oti/fca/nt Twijfel aan de juistheid van het zelfmoordverhaal Geen interim- maar voorlopige regering DONDERDAG 11 MAART 1948 39ste JAARGANG Nc Directeur: C M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mnd„ f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Het schrijven der Bisschoppen over de sport Het schrijven der Bisschoppen over de sport hetwelk de vorige week in alle kranten is gepubliceerd, heeft wel duidelijk gewezen op de plicht van ieder katholiek, die sport be oefent, nl., dat hij lid behoort te zijn van een katholieke sportvereniging en op de plicht der ouders nl te zorgen, dat hun kinderen de sport beoefenen in katholiek verband. Bedroevend is het, dat er nu weer boze en valse tongen zijn, die door slinkse voorstellingen aan dit Bis schoppelijk schrijven de waarde trachten te ontnemen, en zo zich zelf en anderen van hun plicht om lid te zijn van een katholieke sport vereniging trachten af te houdén. Als het niet zo dieptreurig was, zouden wij onbedaarlijk gelachen hebben om de baarlijke onzin die wordt uitgekraamd „Deze brief is van jaren terug en nu weer eens op gehaald door mensen uit Leiden. Daarom behoef je je er niet aan te storen.'' Dit is leugen en laster Wij willen als antwoord hierop wijzen op de datum van de brief: „Gegeven te Utrecht, 15 December 1947."' Vervolgens wijzen wij op de on dertekening door de Kardinaal en de Bisschoppen. Jaren terug was Kardinaal de Jong nog geen Kardi naal en waren Mgr. Mutsaerts en Mgr. Baeten nog geen Bisschop. Tenslotte heeft deze brief niet al leen gestaan in de „Leidse Courant" maar in alle dagbladen van Neder land. Katholieke Jongeren: .weest nu sportief en erkent thans eerlijk je plicht en laat je niet verleiden door slinkse en valse voorstellingen Katholieke Ouders: erkent ook gij uw plicht! De R.K. Districts-Sportcentrale 4 Zware Gevallen ontvlucht uit het kamp Westerbork Vier S.D.-ers, die gedetineerd wa ren in het kamp Westerbork hebben kans gezien te ontsnappen. Onder hen bevinden zich de 34-ja rige W. Mulder uit Groningen en de Duitser H. Küter, die o.m. deel uit maakten van een berucht Silbertan- nekommando. De twee andere ont vluchten zijn de beruchte SSers W. Hokman uit Genemuiden en M. Fol- kema uit Delfzijl. De Duitser H. Küter en de Neder lander W. Mulder werden verpleegd in de psychopatenafdeling van het grote kamp-ziekenhuis. Vrijdagmiddag j.l. heerste in die afdeling een opgewonden stemming doordat een verpleger, die bij de ge detineerden zeer gezien was, naar een andere afdeling was overge plaatst. De verpleegden protesteer den op luidruchtige wijze tegen deze overplaatsing. Toen zij hun zin niet kregen, heb ben, naar men vermoedt, de twee ge noemde verpleegden besloten te ont vluchten. Deze vlucht schijnt hun niét moeilijk te zijn gevallen. Het ziekenhuis wordt niet zo streng be waakt als de overige delen van het kamp, al is er geregeld controle, en ligt omringd door struikgewas en bo men in een hoek van het kamp, dicht bij de afrastering. Bovendien was het Vrijdagnacht erg mistig en lag er nog een dikke ijs laag op de gracht rond het kamp. De zware mist en de bevroren gracht schijnen ook de vlucht van de twee anderen begunstigd te hebben. Deze gedetineerden waren werkzaam in een van de industrieën, die in het kamp zijn ondergebracht Een van hen heeft daar een tang weten te bemachtigen waarmee het prikkeldraad van onderen werd door- geknipt zodat er een gat ontstond, groot genoeg om doorheen te kruipen. De bisschop van Saint Boniface (Canada), Mgr. George Vabana is, na zijn bezoek „ad limina" bij Z.H. de Paus gebracht te hebben, doorge reisd naar Oeganda, waar zijn broe der, Mgr. Louis Joseph Cabana apos tolisch vicaris is, die door hem ver leden jaar in Canada tot bisschop was gewijd. Tot het reisgezelschap be hoorde nog een derde broeder,die missie-arts is en een neef, een pas- gewijd priester van de Congregatie der Witte Paters, die vertrok naar zijn missiegebied in Centraal-Afri- ka. In de kathedraal van Ruboga, standplaats van Mgr. Louis Joseph Cabana, droeg de jonge Missionaris onder grote belangstelling zijn eer ste plechtige H. Mis op, geassisteerd door zijn beide ooms, die bisschop zijn. DE DOOD VAN JAN MASARYK pvE DOOD van de Tsjechoslowaakse minister van buitenlandse zaken Jan Masaryk heeft allerwegen een diepe indruk gemaakt. Ook het Tsjechische volk draagt rouw en vraagt zioh af, of de minister wel zelf moord heeft gepleegd. Volgens de officiële inlichtingen zou hij zich uit een raam van de vierde verdieping van zijn ambtswoning naar beneden hebben gestort. Zijn lijk zou 's mor gens vroeg in de tuin zijn gevonden. De Tsjechoslowakèn in het buitenland weigeren echter aan te nemen, dat de populaire minister de hand aan zichzelf zou hebben Gissingen naar de motieven Indien Masaryk zelfmoord heeft gepleegd wat kunnen dan zijn be weegredenen zijn geweest? Volgens het officiële communiqué was hij ziek en leed hij aan slapeloosheid, dat is bevestigd door een van zijn En gelse vrienden, die hem nog onlangs had bezocht. Zowel in Engeland als in de Ver. enigde Staten neemt men aan, dat de politieke moeilijkheden van de laatste tijd hem te groot zijn gewor den. Dat richt de aandacht op een andere vraag: waarom stelde hij zich beschikbaar voor het ambt van mi nister van buitenlandse zaken in een kabinet, waarvan de samenstelling hem een gruwel moet zijn geweest? Men neemt aan, dat hij zo handelde op verzoek van president Benesj, voor wie hij een grote eerbied be zat. Maar daardoor moest hij een van zijn grootste idealen prijsgeven: om Komt men vandaag te Brussel klaar? VRIJWEL ALGEHEDE OVEREENSTEMMING. Na afloop van de plenaire zitting van de Vijflandenconferentie te Brus sel gistermiddag te 12.30 uur liet het hoofd van de afdeling voor lichting van het Nederlandse minis terie van buitenlandse zaken, de heer Van Houten, zich tegenover de correspondent van het A.N.P. zeer optimistisch uit over de gistermor gen gemaakte vorderingen. Vrijwel in ieder opzicht is men tot overeen stemming gekomen en men heeft o.a. besloten een consultatief orgaan cp te richten met uitlopers op eco nomisch, cultureel, sociaal en mili tair gebied. Dt consultatieve lichaam zal alle beginselen uitwerken en toepassen. Naar de heer Van Houten nog medf deelde, zal de conferentie Don derdag of Vrijdag beëindigd wor den. Na afloop van de conferentie zal een uitgebreid communiqué worden uitgpgeven. evenals zijn vader politiek onafhan kelijk te blijven. - De toestand, waarin hij de laatste dagen moest werken, was wel ge schikt, om hem alle moed te ontne men; alleen in het grote paleis, met als enig gezelschap het communisti sche comité van actie, dat er op let te, dat hij niet van de verplichte koers afweek en het hem duidelijk deed worden, dat er van terugkeer naar de door zijn vader gevolgde weg geen sprake kon zijn. De vraag is nu, wie Masaryk zal opvolgen als minister van buiten landse zaken. De naam Wladimir Clementis, de communistische onder minister van buitenlandse zaken wordt veel genoemd. Mocht er geen communist worden benoemd, dan maakt Fierlinger de grootste' kans. Het ministerie van buitenlandse za ken, was het enige dat in hand-en was van een man, die „naar het Westen keek", en wie er ook in Masaryks plaats wordt benoemd, de oriënte- ring op Rusland zal nu wel volledig zijn. HET PARLEMENT BIJEEN. Voor het eerst sinds de communis tische staatsgreep is het parlement bijeengeweest. Het gehele kabinet was aanwezig. Op Masaryks stoel" lagen rozen en lelies. Nosek, de mi nister van binnenlandse zaken, deel de het nieuws van de dood van zijn collega mee. Jan Masaryk had de nacht doorgebracht met het lezen van brieven en telegrammen, waar in kritiek werd geleverd op zijn aan blijven als minister, 's Morgens vroeg vond men hem dood onder zijn raam liggen. Op zijn bureau la gen ontelbare sigarettenpeukjes. Daarna nam minister-president Gottwald het woord. Hij sprak een uur lang over het nieuwe regerings programma en vroeg om een motie van vertrouwen. Over Masaryk zweeg hij. Maar hij was nerveus en speelde voortdurend met zijn bril. Het leek alsof hij had gehuild. De begrafenis van Jan Masaryk is gesteld op Zaterdagmiddag. Hij zal een staatsbegrafenis met volledige militaire eer krijgen en premier Gottwald zal een rede uit spreken. Het stoffelijk overschot wordt njiar Lany, de begraafplaats van Thomas Masaryk, overgebracht. Als men de balans opmaakt van het aantal doden gedurende de eer ste 100 dagen na het verdelingsbe sluit van Palestina, dan blijkt, dat 95 Engelsen zijn gedood, merendeels door Joodse bommen en kogels. In totaal zijn 1.671 personen gedood, onder wie 863 Joden en 713 Arabie ren. VLIEGRAMP BIJ CHICAGO. Een Skymaster met dertig passa gieis aan boord is Woensdagayond op het vliegveld van Chicago neerge stort en uitgebrand. Het vliegtuig vertrok juist naar Miami en behoor de tot de „Delta Air Lines". Het steeg in een sneeuwjacht op en stortte van een hoogte van onge veer 200 meter neer. Een uur later brandde het nog steeds. De brand weer heeft in de nabijheid zes lijken gevonden. Men vreest dat zich in het toestel nog meer slachtoffers bevin den. Op zijn minst dertien personen zijn omgekomen, zo wordt nader ge meld. Doden en gewonden lagen wijd en zijd verspreid. Nader wordt door Reuter gemeld, dat negen passagiers en een beman ning van vier koppen aan boord waren. Twaalf inzittenden zijn ge dood en de enige overlevende, een vrouw, is ernstig gewond. Haar zoontje bevond zich onder de doden. Dat het de Joden ernst is in Pa lestina laat U deze foto zien. Jeug dige Joden, die aan dé verdediging zullen deelnemen, krijgen een mili taire vooropleiding van 3 weken, waarna zjj over het Joodse gedeelte worden verspreid om het te verde digen tegen de Arabische volken. Bestuurshervorming in Sovjet-zone ZELFS EEN VERRASSING VOOR DE S.E.D. Het centrale (Duitse) bestuur der Russische zóne van Duitsland is op bevel der Sovejt-autoriteiten ont bonden. Dit besluit kwam zo onver wacht, dat zelfs de hoge functionaris sen der socialistische eenheidspartij (SED) er door verrast werden. Een econom>ihe commissie, onlangs dc-r maai schalk Sokolafsky ine steld, heeft het bestuur overgeno men. De communist Heinrich Rau, voor malig minister der provincie Bran denburg. is tot voorzitter der com missie benoemd. „In tegenstelling met Frankfort, waar een regering de facto en een parlement zijn ge vormd oir Duitsland te verdelen, vormen wij geen regering maar een economisch bestuur" zo neeft Rau gezegd. Tegelijk met de hervorming zijn ve.'e leden van het personeel van het centrale bestuur ontslagen. Alleen communi-'ten worden in dienst ge houden. Een ernstig Pauselijk maanwoord „Niet stemmen is een dodelijke fout" „Natuurlijk zal de Kerk zich bui ten de partijstrijd houden, maar het is uw recht en uw plicat, de gelo vigen te wijzen op de buitengewone betekenis van de aanstaande verkie zingen en op de zware verantwoor delijkheid, welke mst op allen, die stemrecht bezitten', aldus sprak Paus Pius Xn gistermorgen tijdens een audiëntie, welke Hij verleende aan de pastoors en vastenpredikers van Rome. De Paus sprak tot de pastoors, maar over hun hoofden heen is dit woord gericht tot allen, die geroe pen zijn, mede hun stem te geven aan het politieke beleid. „De Kerk", «zo vervolgde de H. Vader, staat boven de politieke par tijen. Hoe kan zij echter onverschil lig blijven en aanzien van de sa menstelling van een parlement, waaraan de grondwet wetgevende macht toekent in zaken, die de hoog ste godsdienstige belangen en de levensvoorwaarden van de Kerk zelve betreffen? Onder de bevoegd heid van dat parlement vallen ook de economische problemen, die het volkswelzijn ten zeerste beïnvloeden. Daaruit volgt, dat het onder de gegeven omstandigheden voor allen, De Veiligheidsraad erbij gehaald Jan Papanek, de permanente Tsje- cho-Slowaakse vertegenwoordiger bij de V. N., heeft de huidige regering in zijn land afgekeurd en de Veilig heidsraad. verzocht een onderzoek naar het communistische optreden aldaar in te stellen. Dit verzoek kan echter niet op de agenda van de raad worden ge- Secretaris Lie verklaarde, dat de brief, waarin Papanek de huidige Tsjecho-Slowaakse regering veroor deelt, zou worden behandeld als de mededeling van een niet-gouverne- mentele bron. De brief zou ter be schikking van de raad staan, maar zou niet rondgaan als komend van een regering. Om Djokja tegemoet te komen Volgens een bericht van Antara uit Djokjakarta was de reactie van de Indonesische Republiek op de in stelling van de interim-regering, dat deze regeling niets anders is dan „een gewijzigde Ned.-Indische rege ring" en dat „de voorlopige federale regering", waarvan sprake is in de „Renville"-overeenkomst, nog moet worden gevormd als uitvloeisel van de overeenkomst tussen Nederland en de Indonesische Republiek. Uit betrouwbare bron werd verno men, aldus Ass. Press, dat de ver klaring van de Republiek ten aan zien van het interim-bestuur feite lijk de herziene redactie is van een oorspronkelijk scherper verklaring, waarin de Nederlandse maatregel werd veroordeeld. Degenen, die deze inlichtingen ver strekten, zinspeelden er op, dat de verklaring wellicht is verzacht met het oog op de besprekingen tussen dr. Van Mook en Hatta, die heden te Batavia zullen beginnen. In beide kampen waren er vele tekenen, wel ke er op wezen, dat de weg wordt bereid voor deelneming van de Re publiek aan een voorlopige regering voor geheel Indië. In dit verband is ook van belang, dat in het officiële besluit, waarbij de voorlopige federale regering werd ingesteld, het woord „interim-rege ring" niet voorkomt. In de stukken, die vóór de installatieplechtigheid aan de pers waren verstrekt, stond het wel, maar toen dr. Van Mook het voorlas, bleek de considerans te lui den: „overwegende, dat het gewenst is een aanvang te maken met de vor ming van een voorlopige federale re gering". Blijkbaar is op het laatste ogenblik een wijziging in de redactie aangebracht. In Batavia heerst verwarring over de beide terminologieën. In politieke kringen is men van mening, dat geen interm-regerng is opgericht, maar slechts een „prae-interimregering", in afwachting van de echte interim - regering, waarna dan wellicht ook de Republek Djokja enige plaatsen zal bezetten. Intussen heeft Sjahrir zich te Sin gapore scherp uitgelaten over de voorlopige federale - regering. Hij verklaarde, dat voortzetting van de Nederlandse politiek „de mogelijkhe den van samenwerking zou onder mijnen, zo niet te niet doen." MOH. HATTA TE BATAVIA. Hedenmorgen is Moh. Hatta uit Djogja te Batavia aangekomen. Hij was vergeizeld van leden der repu blikeinse delegatie, onder leiding van Moh. Roem. Dit was de eerste keer sedert de ondertekening van de Renville-overeenkomst, dat Hatta die met een Amerikaans vliegtuig van de Commissie van Goede Dien sten overvloog, weer in Batavia was. Tegenover de pers verklaarde Hatta, dat hij naar Batavia was gekomen op verzoek van dr. van Mook, met wie hij morgenochtend een onder houd hèeft. Hatta kon niet zeggen, wanneer de onderhandelingen zou den worden hervat. Hij deelde mede, dat Sjahrir als adviseur van de re publikeinse delegatie zal optreden. Een ontrouwe dienst knecht Op 4 Maart .L deelde de „Osser- vatore Romano" officieel mede, dat de op 10 October 1905 te Triëst ge boren priester, Eduardo Prettner Cippico wegens het plegen van be drog en vervalsingen uit zijn ambt bij het archief van het Pauselijk Staatssecretariaat was ontslagen en onder voorlopig arrest gesteld. Voor de ingestelde commissie van onder zoek bekende hij schuld. De bevoeg de kerkelijke autoriteiten hebben hem hierop in de lekenstand terug gezet. Op 9 Maart werd medegedeeld, dat Pretter Cippico uit Vaticaanstad was ontvlucht, *doch in Rome op nieuw werd gearresteerd. Verschillende persbureaux en met name ook de Italiaanse communisti sche bladen hebben ogenblikkelijk deze officiële mededeling aangegre pen om de meest sensationele gissin gen hieraan te verbinden. Over de arrestatie van Eduardo Prettner Cip pico bericht het Romeinse dagblad van de Katholieke Actie „II Quoti- diano" van 9 Maart onder de titel ,De gehele waarheid", dat de gehele waarheid over deze zaak alleen aan het licht is gekomen, dank zij het initiatief van de H. Stoel en vervol gens, dat de mededelingen van de Osservatore Romano het allereerst de onverantwoordelijke daden van Prettner Cippico aan het licht heeft gebracht. Op de beschuldigingen van het communistische dagblad „l'Unita" antwoordende zegt „II Quotidiano" het is niet waar, dat Prettner Cip pico de bescherming en welwillend heid van Paus Pius XII genoot; het is niet waar dat hem de ontvluchting mogelijk werd gemaakt; het is niet 'waar, dat een ander Vaticaanse autoriteit, Mgr. Montini (substituut staatssecretaris) een chèque voor Prettner Cippico uitschreef om hem op zijn vlucht te helpen; het is niet waar, dat hij op enigerlei wijze aan een paspoort is geholpen om over de Italiaanse grens te komen. Cippico die stemrecht hebben, strenge plicht is om aan de verkiezingen deel te nem. Wie zich thans uit traagheid van stemming onthoudt, begaat een zware zonde, een dodelijke fout. Iedereen moet overeenkomstig de stem van zijn geweten handelen. Het is duidelijk, dat het geweten ingeeft, slechts zijn stem te geven aan dié candidaten of lijsten van candidaten die genoegzame waarborgen bieden voor de instandhouding van de rech ten van God en voor het ware wel zijn, van de enkeling en van het gezin, in de samenleving. Dit over eenkomstig de goddelijke geboden en de christelijke moraal." DISTRIBUTIENIEUWS NIEUWE BONNEN. Elk der volgende bonnen geeft recht op het kopen van: BONKAARTEN KA, KB, KC 804. 241 melk 4 liter melk 243 melk 7 liter melk 246 vlees 100 gram vlees 247 vlees 300 gram vlees 248, 249 boter 250 gram boter of margarine of 200 gr. vet 266 alg200 gram kaas of 250 gr. korstl. kaas 50 gram cacao 1600 gram brood (geldig t.m. 20 Mrt.) 400 gram brood of 1 rantsoen pudding poeder, vermicelli 267 alg. 268 alg. 269 alg. e.d. 253 reserve 800 gr. brood (gel dig t.m. 20 Maart) 255 resex*ve 200 gram kaas of 250 gr. korstl. kaas 256 reserve 400 gr. brood (gel dig t.m. 20 Maart) 180 algemeen 250 gram zachte (bonkaart 802) zeep (reeds aange wezen, geldig t.m. 20 Maart) BONKAARTEN KD, KE 804. 743 melk 12 liter melk heeft geheel voor eigen rekening ge handeld door een invloed voor te wenden, die hij niet bezat. Indien er van mede-verantwoordelijkheid spra ke was, was deze onrechtstreeks. Het communistische blad spreekt ook over de arrestatie van Mgr. Guidetti, dit bericht is eveneens onwaar. Mgr. Guidetti heeft zich op 28 Jdnuari j.l. teruggetrokken als administrator van de bezittingen van de H. Stoel en zijn ontslag werd aanvaard. Enige dagen later verklaarde hij aan zijn collega's, dat hij door iemand bedro gen was geworden. Thans wacht hij in zijn appartementen in Vaticaan stad totdat deze kwestie geheel tot klaarheid is gebracht. 746, 747 vlees 100 gram vlees 748 boter 250 gram boter of margarine of 200 gr. vet 749 boter 125 gram boter of margarine of 100 gr. vet 766 alg. 100 gram kaas of 125 gr. korstl. kaas 767 alg100 gram cacao 768 alg400 gr. brood (gel dig t.m. 20 Maart) 769 alg400 gram brood of 1 rantsoen pudding poeder, mermicelli e.d. 753 reserve 400 gr. brood (gel dig t.m. 20 Maart) 680 algemeen 500 gram zachte (bonkaart 802) zeep (reeds aange wezen, geldig t.m. 20 Maart) BONKAARTEN ZA, ZB, ZC, ZD, ZE, MD, MF, MG, MH 804. (Bijz. arbeid, a.s. moeders en zieken). Geldig zijn de bonnen van de strook A. Op de bonnen komt de let ter A voor met de aanduiding van het artikel en de hoeveelheid. Deze bonnen zijn 14 dagen geldig, hoe wel zij wat betreft de tekst enige overeenkomst vertonen met rant soenbonnen. Zij zijn van rantsoen bonnen te onderscheiden door de kleur (groen of groen met paars). Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 12 Maart worden gebruikt, met uitzondering van de bonnen voor melk, waarop eerst op Maandag 15 Maart a.s. mag wor den gekocht. DE EIERENVERSTREKKING l NA PASEN. j De eierenproductie rechtvaar- digt óf- verwachting, dat 'n da I maanden April, Mei en Juni aan alle leeftijdsgroepen regelmatig I eieren verstrekt kunnen wor- j den. Onder voorbehoud van on- I voorziene omstandigheden zal te j beginnen met 1 April a.s. iedere veertien dagen een bon voor I j twee eieren worden aangewezen AANWIJZING NIEUWE WERK-. KLEDINGBONNEN Het Centraal Distributiekantoor deelt ons mede dat thans ook de bonnen voor werkkleding H2 en L2 tot ijader order geldig zijn voor het kopen van werkkleding. Op de bonnen H2 kan men ko pen: een overall, een werkpak van Drill, keper of satijn, een lange stofjas, een lange witte jas, een la- boratoriumjas of een mouwschort. Op de bonnen L2 kan men kopen: een werkbroek of werkjasje van ke per, drill, satijn, beaverteen, engels leer, manchester of pilow, een kor te witte jas, een koksbuis ofeen korte stofjas. De bonnen H3 t.m. 12 en L3 t.m. 12 zijn nog niet geldig. De 44-jarige Tilburgse distribu tie-ambtenaar J. M. werd door de Tilburgse politie gearresteerd wegens vervalsing van stamkaarten. Hij was n.l. aangesteld om de stamkaarten van overledenen, gemobiliseerden, militairen en vertrekkenden naar het buitenland in te nemen, welke hij evenwel te eigen bate gebruikte. Een (koMettfe... Het grote bezwaar van nieuwe boe ken is, dat ze ons beletten de oude t lezen. Jouberi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1