Katholieke journaliste over
Tsjecho-Slowakije
Een zaak geschorst wegens
opwinding van een getuige
Strijd om Brits-Honduras
FLITSEN UIT RADIOSTAD I
De Leipziger Messe sluit morgen
ZATERDAG 6 MAART 1948
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
Gezien grote vrijheidsliefde, vrijheid niet
definitief verloren
(Speciale K.N.P.-gorreSpondentie). c zozeer Duitsland als zodanig betreft,
dan wel de Duitsers, die uit Tsjecho-
Mrs. Anna -Brady, de bekende
hoofdredactrice van de Ca
tholic Intercontinental Press
te New York was dt eerste
journalist, die na de recente
crisis in Tsjechoslowakije uit
Praag te Rome arriveerde.
Een correspondent van het K.
N.P. aldaar had onmiddellijk
na haar aankomst te Rome
een onderhoud met Mrs. Bra
dy, waarin zij interessante
mededelingen deed over de
jongste ontwikkeling in de
toestand van dit land, dat de
brug vormt tussen Oost en
West.
Op 8 Februari keerde Mrs. Brady
uit Wenen naar Tsjechoslowakije te
rug, nadat zij er reeds van 7 tot 12
Februari had vertoefd tijdens haar
rondreis door Europa. De crisis was
toen in volle gang en zij had gelegen
heid dé gebeurtenissen van dichtbij
te volgen, niet slechts door interviews'
met de voornaamste partijleiders
doch ook door haar ontmoetingen met
talrijke mensen uit alle standen, ook
in Slowakije.
Ondervraagd naar de mogelijke
oorzaken van deze geslaagde com
munistische actie, verklaarde Mrs.
Brady: „Zonder twijfel zat achter het
aftreden van de niet-communistische
ministers het verlangen, om de ver
kiezingen te forceren. Dit is de re
den, waarom het Tsjechoslowaakse
publiek in het begin de toestand aan
duidde als „de Revolutie van Febru
ari"; men hoopte immers nog, dat
door de snellere verkiezingen de
communisten uit de door hen reeds
veroverde sleutelposities geworpen
zouden kunnen worden; dit zou dan
door middel van de vrije verkiezingen
een onbloedige (anti-communisti
sche) revolutie zijn geworden, temeer'
omdat vele tekenen er op wezen, dat
de communisten bij spoedige ver
kiezingen een'zeer groot aantal van
hun stemmen zouden verliezen. Het
volk had er echter geen rekening me
de gehouden, welk gebruik de com
munisten zouden kunnen maken van
de sleutelposities, die zij bezet hiel
den: zij bezaten immers de controle
over de radio en stelden vast, wie
daarvoor mocht spreken; door mid
del van het Ministerie van Binnen
landse Zaken beheersten zij het poli-
tie-apparaat; zij controleerden reeds
de Ministeries van Buitenlandse Za
ken en Financiën en beheersten het
vakverenigingsleven, terwijl zij op
ruime schaal demonstraties belegden
om het volk te suggereren, dat ach
ter de communistische actie het groot
ste deel van de natie stond."
„Deze demonstraties," aldus Mrs.
Brady, „vormden eerf bewijs temeer
voor de zwakte van de communisten,
alhoewel het volkomen juist is. dat er
veel mensen aan mee deden. Het me
rendeel van de bevolking drukte er
echter zijn misprijzen over uit en
hield zich er verre van. De meesten
liepen de in de straten opgestelde
luidsprekers voorbij, waaruit de
stemmen van de communistische re
denaars schalden."
Sluiting der grenzen.
Op de vraag, of zij de indruk had,
dat het publiek heimelijk bang was,
antwoordde Mrs. Brady: „Vrees voor
de politieke leiders, ja. De snelheid,
waarmede de communisten de gren
zen sloten, toont aan, dat die* vrees
gerechtvaardigd is. Na 23 Februari
kon geen enkele Tsjech het land meer
verlaten, tenzij voorzien van een ge
schreven toestemming. Persoonnjk
heb ik evenwel niet de minste moei
lijkheid gehad; de beambten op het
Vliegveld gedroegen zich even hoffe
lijk als bij mijn vorig bezoek. Maar
een Tsjech, die als een zakenman
verschillende monsters, een beetje
geld en reisdeviezen bij zich had,
werd aan een uiterst grondig verhoor
onderworpen. Daarna kon ook hij het
vliegtuig in. Vergeleken bij de grens
controles in de meeste andere landen,
leek me dit echter een tamelijk ge
woon verschijnsel. De gewone man in
Tsjechoslowakije voelt zich over het
algemeen eerder onzeker dan be
vreesd. Er bestond reeds een soort
voorgevoel, dat op een of ander ogen
blik de zaken toch deze loop zouden
nemen en dat het leven veel moeilij
ker zou worden. Overigens heeft het
Tsjechoslowaakse volk de vrijheid
buitenmate lief. Dit deed me den
ken aan het Nederlandse volk, dat
ook weet wat het wil en de moed'
heeft om het gewilde te verwezenlij
ken. Tezelfdertijd is het Tsjechoslo
waakse volk zich er welbewust van,
dat zijn land waarlijk het hart van
Europa is en het op die manier ön*
vermij del ijk onder het juk van een
grootmacht moet komen."
„Gottwalds zinspeling op München
was zeer sluw, voorzover het volk
zeer duidelijk begrijpt, dat het tha^s
evenals destijds in München verra
den is.
Vrees voor de Duitsers.
Doch niemand kan zich het gevoel
ontveinzen, dat de dominerende noot
in de Tsjechoslowaakse geestesge
steldheid de vrees voor de Duitsers is.
Dit is iets waar allen het over eens
zijn. Het is dan ook de beslissende
factor in het gedachtenleven van hét
.volk, en, zolang daar geen rekening
mee wordt ^gehouden, zal men het
Tsjechoslowaakse volk niet kunnen
begrijpen."
Op onze vraag, of het Tsjechoslo
waakse volk inderdaad geloofde', dat
het Duitse volk weer een werkelijke
bedreiging voor de veiligheid van het
land zou kunnen gaan vormen, ant
woordde Mrs. Brady: „Dat heb ik me
ook al afgevraagd, maar ik heb ont
dekt, dat de reden van deze vrees niet
Slowakije zijn uitgewezen. Deze heb
ben hun toevlucht gezocht in de Rus
sische en Amerikaanse bezettingszo
nes in Duitsland. Volgens een com
munist, hebben de Russen hen als ge-
repatrieerden volledig opgenomen in
het Duitse leven. Volgens dezelfde
zegsman en andere autoriteiten wor
den in de Amerikaanse zóne (die Mrs.
Brady ook bezocht) deze mensen
daarentegen behandeld als ontheem
den, die bestema zijn om. naar hun
land van oorsprong terug te keren,
ofschoon dit bijna onmogelijk is. Deze
gedragslijn van de Amerikanen geeft
voedsel aan de vrees der Tsjechen,
dat deze Duitsers een blijvende be
dreiging voor hun land zullen vor
mei).
Nogmaals, na gesproken te hebben
met Tsjechen van iedere politieke
gezindheid, kan ik mij niet losmaken
van de indruk, dat in ernstige mate
deze bezorgdheid leeft in de gedach
ten van het Tsjechoslowaakse volk.
Alhoewel men thans in Praag vrij
uit Duits kan praten, werd mij ver
teld en het is een goede illustratie
van het bovenstaande dat amper
een jaar geleden Zwitserse toeristen,
die Duits spraken, bijna gelyncht
werden."
Houding tegenover Rusland.
Over de gevoelens van de Tsjecho-
slowaken ten opzichte van Rusland,
verklaarde Mrs. Brady: „Dit is een
andere kwestie, waarover in Tsjecho
slowakije eenstemmigheid van op
vatting heerst. Het volk als land zoekt
de vriendschap van Rusland, ook om
dat het juist vanwege zijn geogra
fische ligging economisch en stra
tegisch van de Sovjet-Unie afhangt.
Iedereen heeft mij dit gezegd, doel}
allen herhaalden steeds weer uitdruk
kelijk, niet te willenf dat de Sovjet-
Unie in de binnenlandse aangelegen
heden van het land tussenbeide
komt."
„Een leider van de anti-communis
tische Volkspartij, en tegelijkertijd
parlementslid heeft nog voor de hui
dige crisis verklaard: „Algemeen
wordt aangenomen, dat in ieder land
binnen de invloedssfeer der Sovjets
de communistische partij minstens
51 pet. tvan het stemmen-aantal moest
hebben. Wij zullen echter bewijzen,
loyaal te zijn tegenover de Sovjet-
Unie, en tegelijk weigeren, dat de
communisten hun huidig stemmen-
aantal van 38 pet. overschrijden."
Ondanks de schijn van de in Tsje
choslowakije door de linksen ont
plooide macht en ondanks de onop
houdelijke zuivering en bangmakerij,
is Mrs. Brady van mening, dat de de
mocratie en het christendom in Tsje
choslowakije niet als verloren be
schouwd kunnen worden. Want het
Tsjechoslowaakse volk is ongetwij
feld een van de volkeren, waar de
vrijheidszin het vroegst «ontwaakte.
Het toont moed en geduld en zal nooit
ophouden, voor zijn beginselen te
strijdén.
ZITTING LEIDS TRIBUNAAL
Het Leids Tribunaal, dat gisteren
in Den Haag zitting hield, zag zich
slechts voor «enkele» vrü onbeduiden
de gevallen geplaatst,, waarvan de
eerste D. A. Sluymer uit Sassen-
heim betrof, die" er o.a. van beschul
digd werd zich als lid aangesloten
te hebben bij de S.S. en in dienst van
de Org. Todt, verdedigingswerken in
Frankrijk te hebben aangelegd. Ver
dachte verklaarde een oproep ont
vangen te hebben om in Duitsland
te gaan werken; om hieraan te ont
komen ging liij liever als N.S.K.K.-
chauffeur naar Fïankrijk. Tegen zijn
zin in, was hij daarna bij de S.S. in
gelijfd,. hoewel hem voorgespiegeld
was, dat het slechts een betrekking
als civiel chauffeur op een levens-
middelen-convooi gold. De raads
heer, mr. M. C. v. d. Poel, bepleitte
onmiddellijke t in vrijheidstelling,
waartoe het Tribunaal echter geen
termen aanwezig achtte.
De tweede verdachte was J. Wol;
ters, uit Leiden, die toegetreden was
tot de N.S.B. e* de Nederlandse
Volksdienst en bovendien in de uit
oefening van zijn beroep hulp had
verleend aan de vijand. W. was n.L
werkzaam op de Rijksinspectie van
de Bevolkingsregisters, afd. Per
soonsbewijzen, en was belast met de
Jodenregistratie. Verdachte ontken
de stellig hulp verleend te hebben
aan de vijand en wilde het belang
van de Rijksinspectie niet zo groot
Symbool van een
stervend tijdperk
Na de geschiedenis met de Falk-
land-eilanden, verklaarde een humo
ristisch Brits parlementslid, dat En
geland wel op mocht passen want
anders zou Monaco :op zekere dag
nog aanspraak gaan maken op Malta.
Nog geen vier en twintig uur la
ter, kregen zijn als grap bedoelde
woorden, het karakter van een bit
tere zelfbespotting. Want het Brit
se wereldrijk moge tegenover Mo
naco ondanks de kleerscheuren
die het tijdens en na de tweede we
reldoorlog heeft opgelopen nog
steeds een reus zijn, tegenover Gua
temala is dit niet anders Dit landje
telt nog geen 3 millioen inwoners,
waarvan meer dan de helft bestaat
uit Indianen, die lezen noch schrij
ven kunnen. Desondanks was Enge
land verplicht, *haast-je-rep-je een
kruiser naar Belize, de hoofdstad van
Brits-Honduras te zenden, omdat „on
verantwoordelijke elementen" in het
naburige Guatemala een oogje op
deze Britse bezitting hadden laten
vallen. Met de term „onverantwoor
delijke elementen" kan overigens
niet anders bedoeld zijn, dan de pers
van Guatemala, die ongetwijfeld met
volledige instemming van de rege--
HYPOTHEKEN
en voor alle andere zaken
op hét gebied van on-
roerepde goederen
8ouw- en Makelaarsbedrijf
v.d. Drift
ring, sinds enige tijd een heftige pro
paganda maakt voor inlijving van
Brits-Honduras bij Guatemala.
Britse strijdkrachten hebben in
middels alle strategische punten bij
de door natuurlijke hindernissen
moeilijk te overschrijden grens tus
sen Brits-Honduras en Guatemala
bezet, zodat de enige actie der on
verantwoordelijke elementeh be
perkt moest blijven tot een beroep
op de Verenigde Naties en de Pan
Amerika Conferentie.
De strijd om Brits-Honduras is
overigens niets nieuws. Zowel dit ge-
gebied als Guatemala behoorden oor
spronkelijk tot het Centraal-Ameri-
kaanse koninkrijk der Maya's. In de
zestiende eeuw verschenen de Span
jaarden die er het capitanaat-gene-
raal Guatemala stichtten. Honderd
jaar later vestigden zich Engelse
houtkappers aan de Westkust van de
Spaanse bezitting. Nadat in het be
gin van de negentiende eeuw de
Spaanse kolonie zich van het moe
derland had losgemaakt en uiteen
gevallen was in verschillende onaf
hankelijke staten, sloten Engeland
en Guatemala in 1859 een grensover-
eenkomst. Guatemala beweert nu,
dat dit verdrag afhankelijk was van
Britse hulp bij de aanleg van een
spoorweg door de Petén, dat eigen
aardige oerwoud gebied van Guate
mala, waartoe Brits-Honduras geo
grafisch behoort.' Deze spoorlijn is
nooit aangelegd. Guatemala zegt, dat
dit de schuld van de Britten is. De
Britten beweren, dat Guatemala on
gelijk heeft. Twee jaar -geleden stel
de Londen voor 'de strijdvraag aan
het Internationale Hof voor te leg
gen. Guatemala vond dit goed, mits
het Hof het geschil naar recht en bil
lijkheid en niet volgens de letter
van d'e verdragen zou mogen beoor
delen. Daartegen hadden (Je Britten
bezwaar. Het conflict heeft nog een
diepere oorzaak. Brits-Honduras is
arm en bezit weinig strategische
waarde. Guatemala zou er dus wei
nig bij winnen indien Engeland
Brits-Honduras zou willen afstaan.
Maar door Latijns Amerika, daar
bestaat geen wijfel aan, waart een
nieuwe geest van onafhankelijkheid.
Het koloniale tijdperk is er sterven
de en het ligt voor de hand, dat de
genen, die zelf honderden jaren lang
onderhorig zijn geweest aan vreem
de meesters, dit proces willen ver
haasten. De aanwezigheid van de
kruiser Belize in de haven van Be-
hzé1 zal deze aandrift niet kunnen on
derdrukken. H.et is zelfs mogelijk,
dat de landen van Latijns Amerika
in dit Britse optreden, hoe onbegrij
pelijk ook, een daad zullen zien, die
wel in de negentiende, maar niet
meer in de twintigste eeuw past.
CltmoepAte'cetiiying.M
Oude radiobestel is zo nationaal
en democratisch mogelijk!"
(Van onze speciale verslaggever).
De radio is een wonderlijk bedrijf; het dringt
door tot in de intieme sfeer van de huiskamer
en toch hangt er een waas van geheimzinnig
heid omheen: wie weet precies wat er in een
Studio omgaat
Ook een omstreden bedrijf; over de organisa
tie wordt in pers, en straks iii parlement ver
woed strijd geleverd. Hoe staan de kansen?
Een onzer verslaggevers heeft enige studio's
bezocht en gesproken met belangrijke figuren
uit de radiowereld. In qen serie korte artike
len zal hij vertellen wat hij hoorde en za&
De voorstariders van "het oude radiobestel ko
men het eerst aan het woord.
Ergens op de Velpwe
priemen spitse torens van
zendantennes de lucht in.
Ondergrondse kabels ver
binden de stalen masten
met de studio's in Neder
lands Radiostad. De klan
ken. die daar worden ge
produceerd, worden door
déze zenders de aether in-
geslingerd, tot genoegen
van de een. tot ergernis
van de ander.
Genoegen en ergernis-
radio heeft nog nimmer
al e luisteraars bevredigd
zeker in Nederland niet.
Vooral sinds de bevrijding
heeft het complex vragen
om de radio tal van pennen
in beweging gebracht, co-
mité's aan het werk gezet
kamerleden stof voor de
batten verschaft. Daarbij
ging het in de eerste plaats
om de vraag: „Wie zal ons
;aaiobestel beheren: een
aantal particuliere vereni
gingen of een instelling
met een nationaal" karak
ter?"
Vier van de meest voor
aanstaande figuren uit de
omroepverenigingen wa
ren zo bereidwillig hun
standpunt te dien opzichte
voor .ons uiteen te zetten.
De heer G. de Clercq,
voorzitter van de A. V. R.
O., zei dit:
„Met de z.g. Nationale
Omroep wil men een A.
V. R. O. oprichten, die
geen A. V. R. O. is. De
A. V. R. O. is minder een
zijdig dan de Nationale
Omroep zou zijfi: wij er
kennen het bestaans
recht van andere om-
roepverenigingsn. Nu
hebben we vier omroep
verenigingen, die samen
..een waarlijk nationale
omroep vormen".
Prof. dr. J. A. A. Kors
LP., voorzitter van de K.
R. O., formuleerde zijn me
ning aldus:
„Wij leven in een de
mocratisch land, waarin
aanvaard wordt, wat uit
de volkswil wordt gebo
ren. Niets wordt van bo
ven af opgelegd, dat in
strijd is met de volksop
vatting.
Grote groepen in het
Nederlandse volk willen
een eigen omroepvereni
ging. Dit is een gezond
verschijnsel omdat er uit
blijkt, -dat dé Nederlan
der ernst maaktrvan zijn
beginselen.
Het was de wens var\
het Nederlandse Episco
paat, dat de Katholiek^
Omroep herleven zou om
haar taak op aTe levens
gebieden te vervullen.
Wij kunnen niet tevre
den zijn met enkele prin
cipiële uitzendingen
eventueel in het kader
van een nationale om
roep, omdat op alle ter
reinen van het leven on
ze opvatting zich wil la
ten gelden.
Het programma moet
smakelijk zijn: de prin
cipiële uitzendingen die
nen aangevuld te worden
met lichter stof. Voor
een deel kan dit mis
schien gezamenlijk met
anderen worden voorbe
reid, maar in het geheel
moet een bepaalde le
vensstijl tot uiting ko
men".
Prof Kors voegde hier
aan toe: ..Het gesol mei
het woord „nationaal"
moest eens uit zijn! Dit
kan immers zoveel bete
kenissen h,ebben. Juist
het oude omroepbestel is
nationaal omdat hierin'
de beginselen ernstig
worden opgevat, een* ty
pisch nationale trek van
het Nederlandse volk".
De heer F. van Dijk, di
recteur van de N. C. R. V„
sloot zich, mutatis mutan
dis aan bij wat Prof. Kors
gezegd had:
„Men vergelijkt in N.
C. R. V.-kringen de Na
tionale Omroep nog wel
eens mst een vrije school;
men gelooft niet. dat de
eigep beginselen tot uit
drukking kunnen wor-
1en gebracht als dit
noodzakelijk is".
De secretaris van de V.
A. R. A., de heer J. W. Le-
bon, zeide het volkomen
met Pi;of. Kors eens te zijn
V. A. R. A.-mensen hebben
er als sociaal-democraten
geen bezwaar tegen als de
o-erheid zich met allerlei
■<aken bemoeit, indien het
belang van de gemeen-
chap dit vordert. Ook zij
v oelen niets voor schot-
-sgeest.
„A's democraat ben ik
van mening", aldus de
heer Lebon. ..dat de ra
dio een spiegel moet zijn
van wat er in het Neder
landse volk leeft. Dit
volk heeft offers willen
brengen om de stichtirrg
van de omroepverenigin
gen mogelijk te maken;
daaraan ontlenen zij hun
bestaansrecht.
Ik wil niet denigrerend
spreken over het stre
ven naar een Nationale
Omroep. In het streven
naar eenheid komen de
beste gevoelens van een
volk tot uiting. Maar ik
ben teren een opgelegde
renheid. Voor eendracht
voel ik meer. In gé va1-
len waar eendrachtigs sa
menwerking op basis van
verdraagzaamheid mo
gelijk is, zal men de V.
A. 'R. A. bereid vinden,
van harte mee te wer
ken".
Eendracht beter dan opgelegde eenheid
ter de Wildt, dit zag. Ook zou hu
geen kans gezien hebben.de gege
vens, welke de S.D. opvroeg, niet te
verstreken. De eerste getuige, die in
deze verwarde zaak gehoord werd,
was de rijksambtenaar C. A. de
Nijs, die echter beslist ontkende, dat
de in het dossier voorkomende ge
tuigenverklaring, welke op zijn
naam stond, aan hem was afgeno
men. De tweede getuige, de ter dood
veroordeelde brigadier van politie,
J F. Fiëtor, beschuldigde de P. R. A.
er van, zijn getuigenverklaring ge
heel verkeerd en verdraaid weerge
geven te hebben. De zich opwindende
getuige, die op herhaaldelijk bevel
van de president om tc zwijgen, niet.
gehoorzaamde, moest ten slotte uit
de zaal verwijderd worden, zodat
deze zaak geschorst werd en op 11
April opnieuw zal voorkomen.
van Bemmel, uit Leiden, die er
o.a. van beschuldigd werd zich aan
gemeld te hebben bij de Landstorm,
toonde thans een berouwvol hart,
waaraan de verdediger, mr. ,W. C.
Strieker, nog toevoégde, dat ver
dachte alleen in opleiding geweest
was en nooit in de Landstorm had
diénst gedaan. Door zijn slap karak
en mooie woorden" van zijn
vrienden had hij zich laten overha
len deze stap te zetten, zonder daar
van de gevolgen te overzien. Spr
vroeg voor dit geval de uiterste, cle
mentie.
De laatste zaak gold D. J. Derk-
sen, uit Alphen aan den Rijn, die
lid was geweest van de N.S.B. en W.
en bovendien dienst had geno
men bij de ,S.S„ in welke hoedanig
heid hij commandant geworden was
van een pantser af deling, die tegen
de Russen was ingezet.
Verdachte bekende de feiten en
voerde slechts tot zijn verdediging
aan, dat hij door zijn N.S.B.-ouders
in het nationaal-socialistische milieu
was opgevoed en altijd al een ver
langen gehad had soldaat te worden,
aan welk verlangen hij na Mei 1940
gehoor gegeven had. Zijn raadsheer,
mr. W. C. Strieker, noemde de fei
ten inderdaad ernstig, doch zag nog
wel goede elementen in zijn cliënt,
tue na. zijn straf uitgezeten te heb
ben, behoefte heeft aan een goeie
leiding. In al deze zaken uitpraak
over "veertien dagen.
Uitspraken.
Het Leids Tribunaal deed verder
uitspraak in de volgende zaken:
Mej. L. A. P. Eskens, te Leiden:
4 jaar internering, tot 17 April 1949,
met ontzetting uit de kiesrechten en
het recht om ambten of overhe'ds-
t'uncties te bekleden, benevens ver
beurdverklaring van haar vermo
gen, tot een bedrag van 600.
J. Veen te Voorburg, internering
voor de tijd van 3 jaar en 1 maand,
tot 5 Juni '48, benevens 3 jaar onder
toezicht stelling van de Stichting
Toezicht Politieke Delinquenten, ont
zetting uit het recht om ambten te
bekleden en te dienen bij de gewa
pende macht.
B. Kerkhoven te Alphen aan den
Rijn: 2 jaar internering, tot f0 Juni
1948 ontzetting uit het recht om
ambten te bekleden en té dienen bij
de gewapende macht.
M. Sjerp te Leiden: 4 jaar interne
ring, tot 30 Mei '48, het laatste jaar
voorwaardelijk met drie jaar onder
toezicht stelling, benevens ontzetting
uit de kiesrechten, het recht om
ambten te bekleden en te dienen bij
de gewapende macht.
200 jaar geleden
in de
OouAant
6 MAART 1748.
HAMBURGMet particuliere
Brieven van Stockholm heeft
men, dat in sommige Provintien
van dat Koningrijk verscheiden
opschuddingen ontstaan zijn ter
oorzaake van de nieuwe Belas-
fingen, die de Stenden bij de
laatsten Rijksdag beslooten heb
ben uit te schrijven, en waar van
de betaaling bij de Ondeidaanen
geweigerd word uit hoofde van
de Elende, waartoe zig dezelve
reeds gebragt vinden, wordende
'ónder andere Omstandigheden,
bij deze Opschuddingen voorge
vallen gemeld, dat één der Ge
deputeerden, kbrt na dat hij van
de Rijks Vergadering in de Pro-
vintie Schoonen te rug gekomen
was, door de Muitelingen om 't
leven gebragf is....
OP DE LEIPZIGER MESSE, die morgen gesloten zal worden, is Neder
land de meest geïnteresseerde buitenlandse koper geweest. Van de
bijna 3000 buitenlanders, die de oude Duitse Messestad deze week be
zochten, waren 710 Nederlanders, van wie een deel de reis per KLM-
vliegtuig heeft gemaakt.
Nederland sterk
geïnteresseerd
Hoezeer de belangstelling van Ne
derland die van andere landen over
treft, blijkt uit het feit, dat geen
ander land meer dan 300 kopers af
vaardigde. Na Nederland waren En
geland, Frankrijk en Zwitserland
numeriek het sterkst vertegenwoor
digd. De Nederlandse kopers heb
ben tot heden voor 3 Vs millioen
gplden koopcontracten gesloten,
hetgeen ongeveer eenzelfde bedrag
is als op de Leipziger Messe van
het vorige jaar. Óok nu werden de
Nederlandse opdrachten in hoofd
zaak gegeven in de volgende bran
ches: electrotechniek, grafische ma
chines, textielmachines, schoenma
chines, porcelein en papier. Alle
aankopen vonden plaats in het ka
der van de Nederlandse handels
overeenkomst met de Russische zo
ne, welker betalingen een weder
zijdse goederenruil met een „swing"
van 2 millioen gulden voorzien. Het
aantal- opdrachten, dat Nederland te
Leipzig aan de industrie der Sow-
jetzone, die uiteraard verreweg het
sterkst is vertegenwoordigd, kan
geven, is door deze bepalingen be
perkt. De kooplust, die door de Ne-
derlgriders te Leipzig aan de dag
wordt gelegd, is naar wij vernemen
aanmerkelijk groter dan het vorige
jaar, toen het gros der bezoekers
voornamelijk was gekomen om oude
relatiesopnieuw aan te knopen.
Over het algemeen werd het prijs
peil der geëxposeerde artikelen
zeer redelijk gevonden, terwijl de
Russische autoriteiten, die de ver
koopcontracten der Sowjetzone
moeten 'bevestigen, met de vaststel
ling der herleidingkoersen de nodi
ge soepelheid betrachtten.
Naar wij uit Nederlandse zaken-
kringen vernemen, is dan ook op
deze Messe weer gebleken, dat de
Sowjetzone voor Nederland grote
mogelijkheden biedt op het gebied
van de transitohandel, o.m. in foto-
technische artikelen, aardewerk en
textiel.
Men had hier de Indruk, dat de
Nederlandse transitohandel zich' tot
nog toe niet in voldoende mate voor
de Sowjetzone heeft geïnteresseerd.
Ook op deze Messe hebben de
Russische autoriteiten, die de bui
tenlandse handel der zone contro
leren, weer doen uitkomen, dat zij
een inschakeling van de Nederland
se doorvoerhandel voor de verkoop
van industriële producten van Oost-
Duitsland <?p de wereldmarkt, zeer
oo prijs zouden stellen. Steeds op
nieuw blijkt, dat de Russen in de
Nederlandse kooplieden in dit op
zicht vertrouwen stellen.
In 'de buitenlandsec afdeling der
Messe zijn 10 Nederlandse firma's
vertegenwoordigd. Voor verschillen
de geëxposeerde artikelen o.m. voor
tinnen melkkanneh hebben Duitse
kopers belangstelling getoond. Maar
de mogelijkheden van verkoop blijv-
ven ?eheel afhankelijk van de be
vestiging der koopcontracten door
het Russische bestuur. De belangen
der Nederlandse kooplieden te Leip
zig worden behartigd door de Ne
derlandse Trust Maatschappij en
door de Nederlandse Kamer van
Kooplïandel voor Duitsland.
De stad Leipzig biedt een riog le
vendiger aanzien dan bij de vorige
Messen het geval was. Er werden
tot nog toe 150.000 bezoekers geteld.
Radio
ZONDAG.
HILVERSUM I (301 M.)
8.00 Nieuwfc; 8.15 Walter Gieseking;
8.25 Inleiding Hoogmis; 8.30 Hoogmis,
in de kapel van het St. Bonifacius-
Missiehuis, Hoorn;- 9.30 Nieuws; 12.15
Apologie door Prof. Dr. Kors O.P.,
12.30 Lunchconcert door „H^t orkest
zonder Naam"; 13.00 Nieuws; 13.15
Vervolg Lunchconcert; 14.00 Een
pririsheerlijk verzinsel; 14.35 De
Gooise Kring; 15.15 Demobilisatie,
klankbeeld; 15.45 Muzikale tombola;
16.05 In 't Boeckhuys; 16.25 De Ves
pers; 18.30 Progr. Ned. Strijdkrach
ten; 19.30 Nieuws; 19.43 Marsmuziek;
19.50 Sportflitsen; 20.05 De gewone
man; 20.15 Gram.muziek; 20.20 Ben
Hur, hoorspel; 21.25 Omroepkamer-
orkest; 22.30 Nieuws; 22.55 Kamer
muziek; 23.30 In hoger ^feren.
HILVERSUM II (4lb M.)
8.00 Nieuws;, 8.40 Intermezzo; 9.12
Sportmed.; 9.15 Men vraagt en wij
draaien; 10.00 Mozart en Schubert;
10.30 Briefgeheim; 11.00 Kunst ga ar
beid; 12.40 Mannenkoor „De Ver.
Zangers; 13.00 Nieuws; 13.15 Roman
cers; 13.50 Spoorwegen spreken; 14.05
Boekenhalfuur; 14.30 Kamerorkest;
15.45 Filmpraatje; 16.00 Skymasters;
16.30 Reportagedienst; 17.00 De Kre
kels; 17.30 Ome Keesje; 17.50 Sport;
18.00 Nieuws; 18.15 In gesprek met
de lezer; 20.00 Nieuws; 20.05 Reporta
gedienst; 20.15 Waltztime; 20.45 Her-
sengymnastieK; 21.15 AVRO allerlei;
21.20 De speeldoos; 21.40 De kinderen
van kapitein Grant, hoorspel; 23.00
Nieuws.
MAANDAG.
flILVERSUM I (301 M.)
7.00 Nieuws; 7.15 Ochtend gymn.;
8.00 Nieuws; 9.15 Voor de jonge Zie
ken; 9.30 Symphonisch morgencon
cert; 11.15 Van oude en nieuwe schrij
vers; 12.00 Jussi Bjorling; 13.00.
Nieuws; 13.15 Andre de Raaf; 14.35
Alma Musica; 15.05 Giaconda Ensem
ble; 17.15 populaire orgelbespeling;
17.45 Regeringsuitzending; 18.00 Pia
norecital; 18.15 Sportrubriek; 18.30
Prog. Ned. Strijdkr.; 19.00 Nieuws;
19.15. Boekspreking; 20.00 Nieuws;
20.15" Radio» Philharmonisch concert;
21.30 K>vintetfen van Mozartr 12.50
Gram. muziek; 22.30 Nieuws; 23.10
Ned. Kamerkoor; 23.30 Populaire me
lodieën.
HILVERSUM II (415 M.)
7.00 Nieuws; 9.00 Mozart kwintet;
9.35 Beroemde orkestmuziek; 10.45
De regenboog; 11.20 Licht orkestcon
cert; 11.45 De Lunch; 12.00 Orgelspel
door Johan Jong; 12.33 Voor'het plat
teland; 13.00 Nieuws; 13.20 Malando;
14.30 Schoolarts geeft raad; 14.45
Acis en Galathea v. Haendel; 16.05
Het grote succes, hoorspel; 16.30 Fred.
Hartley en orkest; 17.00 Flap is de
kluts kwijt; 17.30 Ramblers; 18.00
Nieuws; 18.20 Jan Corduwener; 18.45
Harmonie muziek; 20.00 Nieuws; 20.15
Cabaret; 21.45; DoL v. d. Linden;
22.15 Achter het ijzeren gordijn; 23.03
Nieuws; 23.15 Concertgebouworkest;
23.45 Charles Pan~«*a.
