Er is een tekort van 250.000 woningen Stichting voor de Landbouw over de nieuwe prijsregeling Militairen voor grof geld afgekeurd ALS DE HEIDE BLOEIT DONDERDAG 4 MAART 1948 DE LE1DSE COURANi PAGINA 2 Vooruitzichten op snellere aanbouw zijn somber TEKORT AAN ARBEIDERS EN MATERIAAL Dr Z. Y van der Meer. directeur- generaal van de volkshuisvesting, heeft te Amsterdam een toespraak gehouden over „Problemen rondom industrie- en volkshuisvesting". Vele offers zijn nodig om het in dustrieje apparaat snel en goed weer op te bouwen. Het devies moet zijn zoveel mogelijk investeren en zo weinig mogelijk consumeren, aldus dr van der Meer. De investering moet dan in hoof zaak gericht zijn op de bouw van fabrieken, aan schaffing van nieuw materiaal en ma chines en het bouwen van wonin gen, die noodzakelijk zijn om beiders aan te trekken. Dr Van der Meer vertelde, dat bij de verdeling van woningen over het land sterk rekening wordt ge hóuden met de behoefte van de in dustrie, zonder echter de sociale be langen van de volkshuisvesting uit het oog te verliezen. De achterstand aan woningen in Nederland draagt op het ogenblik 250.000. Per jaar worden er ongeveer 25.000 wo ningen gebouwd, hetgeen bij lange na niet voldoende is om de achter in te halen. Wil men binnen de 15 jaren weer op peil zijn met de woningruimte in Nederland, dan zou men mins tens 60 a 70.000 woningen moeten bouwen (in de periode 1935-39 be droeg dit per jaar 36.000). Redenen waarom er niet meer gebouwd wordt Als redenen, waarom er niet méér gebouwd wordt, gaf dr Van der Meer aan, dat, de voornaamste grondstoffen bij de woningbouw, moeten geïmporteerd worden (hout, ijzer, cement). Het wereldtekort aan deze grondstoffen is zeer groot cn er zijn vele landen, die graag op de Amerikaanse markt kopen en vaak hogere prijzen bieden dan wij met ons dollartekort kunnen beta len. De productie van steen, vierde belangrijke grondstof voor de woningbouw, is op het ogenblik lang niet wat zij kan zijn. Het te kort aan steen blijft dus, de hoofd oorzaak hiervan is wel, evenals Radio VRIJDAG. HILVERSUM I, 301 M. 7.00 Nieuws; 7.45 Gram.platen; 8.00 Nieuws; 8.15 „Pluk de dag"; 9.00 Och tendconcert; 10.15 Uit het boek der boeken; 10.40 Platen voor de huis vrouw; 11.00 „De Zonnebloem"; 11.35 Als de ziele luistert; 11.45 Gram.pla en; 12.03 Italiaanse liederen: 12.33 Het oi'kest; 13.00 Nieuws; 13.2.r Het orkest; 13.50 „Van man tot man"; 14.00 „Uit Nederlands glorietijdperk"; 14.30 „Pagliacci", opera; 15.55 Geva rieerd programma; 17.00 Na school tijd; 17.15 Lichte orkestklanken; 17.45 Wat het buitenland leest; 18.00 Oude melodieën, met nieuwe harmonieën; 18.20 Gram.plaen; 18.30 Strijdkrach ten; 19.00 Nieuws; 19.30 Gram.platen; 20."0 Nieuws; 20.12 Vx'olijk zangspel; 21.00 „De drie landen; 21.15 Eileen Joyce, uiano; 21.25 Uit de schatkamer van het Oude Testament; 22.05 „De Zilvervloot"; 23.00 Nieuws; 23.15 Gram. platen. HILVERSUM II, 415 M. 7.00 Nieuws; 7.15 Gram.platen; 8.00 Nieuws; 8.18 Frans opera progr.; 8.50 Voor de vrouw; 9.00 Gram.platen; 10.00 Morgenwijding; 10.20 „Oh, kay"; 10.30 Voor de vrouw; 10.45 Werken van Bach en Schubert; 11.15 Een ouderwetse liefdesgeschiedenis; 11.35 Musette klanken; 12.00 Platencabaret; 12.35 Sportagenda; 12.38 The Sky- masters; 13.00 Nieuws; 13.15 Pierre Palla; 14.20 Het kamerorkest; 15.00 Ons volk en zijn dichters; 15.20 Ka merorkest; 16.00 Orgelspel; 16.30 Tussen- twaalf en zestien; 17.00 De troubadour; 17.20 Wij en de muziek; 18.00 Nieuws; 18.15 Gram.platen; 18.40 Silvestrikwartet; 19.00 Denk om de bocht; 19.15 „Nederland op zee"; 19.30 Waar is uw God; 20.00 Nieuws; 20.05 Het Amsterdams trio; 20.30 Cur sus „Midden in de wereld" 21.00 Men vraagt en wij draaien; 21.30 Het Wie ner Boheme oi'kest; 21.50 Op vleuglen van muziek; 22.00 Buitenlands week- overzicht; 22.15 Swing en sweet from Hollywood; 22.30 „Vandaag"; 22.45 Avondwijding; 23.00 Nieuws; 23.15 Symphonisch concert. te handhaven. Een der belangrijk ste maatregelen voor economische bewoning zou zijn, huizen voor dubbele bewoning gebouwd bij het bouwbedrijf in het alge meen, het tekort aan arbeiders. Het bouwen van nieuwe wonin gen wordt voor ook nog in belang rijke mate geremd door de geringe arbeidsproductiviteit. Kort na de be vrijding bedroeg deze 70 pet. van het normaal en men verwachtte al gemeen, dat zij zou stijgen. De praktijk leerde echter anders, in 1947 bedroeg de arbeidsproductivi teit slechts 60 pet. In 1947 werd slechts 3/4 van het bouwprogram ma 1947 verwezenlijkt. Dit omvat een bouwvolume van 335.000.000 gxilden. Ten aanzien van de verwachtin gen over de bouwnijverheid in de naaste toekomst kon dr Van der Meer, geen optimistische geluiden laten horen: „Wij zouden met een productie capaciteit van 1-50 pet moeten werken om in een redelijk aantal jaren de achterstand in te halen. Op het ogenblik werken wij echter slechts 'met een capaciteit van 75 pet. De aanbouw van kan toren zal in de eerste jaren volko men zijn uitgesloten." Spreker vertelde vervolgens, dat het nog steeds het streven van de regering is, de kwaliteit der wonin- i delijk zou zijn voor een snelle we gen volgens de standaard van 1939 I deropbouw. Overgaande tot bespreking van de betekenis der industrie voor de woningbouw, zeide dr Van der Meer. dat geïndustrialiseerde wo- ningfabricage noodzakelijk zal zijn om een productie van 60.000 a 70.000 huizen per jaar te bereiken. Er is geen toename in het aantal bouw vakarbeiders te verwachten. Bevor dering van de montagebouw, kan hier de oplossing brengen-. Deze ijnmers maakt het mogelijk meer ongeschoolde arbeidei's in te scha kelen terwijl zij minder steen eist dan de traditionele woningbouw. De kostprijs van montage-bouw is in Nederland vrij moeilijk vast te stel len, aangezien men hier nog niet veel exrvaring heeft op dit gebied. Volgens Engelse cijfers ligt zij 10 pet. leger, dan die der traditionele bouw. Wanneer men 'bedenkt, dat de woningbouw een kapitaal inves tering van 400.000.000 gulden eist, dan is het begrijpelijk, dat een kost- prijsvermindering van 10 pet van het grootste belang is. Spreker be sloot zijn betoog met er op te wy- zen, dat veel aan het particuliere initiatief moet worden overgelaten en dat een te ver doorgevoerde centralisatie en vergroting van de ambtelijke invloedsfeer niet bevor- DANKBAAR MAAR GEENSZINS VOLDAAN DE TUINDERS KREGEN NIETS Van de Stichting voor de Land bouw bereikt ons een commentaar op het bericht van het Ministerie van Landbouw- Visserij en Voedselvoor ziening inzake de prijs- en loonvast- stelling over 1947 en 1948. Daaraan is het volgende ontleend: Het spreekt vanzelf, dat er in de kringen van de Stichting voor de Landbouw met name teleurstelling heerst over het feit, dat de tuinders niets krijgen, tei*wijl ook de boeren op de lichte gronden, en wel in het bijzonder de kleine boeren, op deze wijze niet krijgen wat hun toekomt. Daarnaast wekt het voldoening ein delijk de erkenning te ontmoeten, dat de zomermelkprijs te laag is geweest, zy het dan ook, dat de regering als motief voor de nabetaling mede aan voert, de ongunstige invloed der bij zondere weersomstandigheden, het geen de Stichting voor de Landbouw met opzet steeds achterwege liet. Wat nu betreft de maatregelen, die de regering denkt te nemen op het stuk van de lonen en prijzen voor het jaar 1948, meent de Stichting voor de Landbouw nog eens uitdnxkkelijk te moeten vaststellen, dat nóch in de mo ties VondelingGroen, noch in de nota van de Stichting voor de Land bouw een aanleiding was- te vinden om deze onder het oog te zien in com binatie met de desiderata op grond van onvoldoende prijsstellingen in het verleden. De reden van het lang uitblijven van een beslissing der regering over de wensen van de Stichting moet dan ook gezocht worden in het samen voegen van de zaken uit het verleden met de plannen voor 1948. De Stichting is van oordeel, dat de regering het daardoor zeer moeilijk maakt naderhand terug te komen op in principe voorlopig vastgestelde prijzen. Indien immers de voorlopige melkprijs van 18 ets te laag is vast gesteld en de regering laat deze prijs, zoals in feite is geschied, vier maan den lang doorlopen, dan ontneemt zij zich over die tijd de kans de hogere prijs1 door te berekenen aan de con sument. Achteraf blijken dan de gel den, nodig om de juiste prijs te beta len, niet aanwezig te ziin en moeten ze apart aan de Staten-Generaal wor den aangevraagd. Psychologisch heeft dit systeem naar alle zijden beswa ren hetgeen ook blijkt uit de wij ze waarop de publieke opinie hierop reageert en de Stichting v. d. Landbouw wenst dan ook niets lie ver dan van herhaling hiervan ver schoond te blijven. Het loonpeil al te vast gelegd. Ten. aanzien van de beslissing der regering omtrent het loonpeil, merkt de Stichting op, dat harerzijds nog geen voorstellen waren gedaan voor het komende contractjaar. De rege ring heeft thans dit peil bepaald op 68 cent, zijnde het cijfer, waartoe de Stichting van den Arbeid in de afge lopen zomer had geadviseerd, doch dat de regering zoals bekend toen niet wenste te aanvaarden. Het advies- dier stichting had echter be trekking op het lopende contractjaar, niet op het nog komende. Deze gang van zaken hangt onge twijfeld samen met het door de rege ring ingenomen standpunt, dat een een-maal vastgesteld loon dient te blijven gelden voor een geheel con tractjaar. Zo ziet zij het ook zoals bij de besprekingen bleek ten aan zien van het loon van 19481949. De regering kon niet toezeggen, dat bij eventuële correctie van de lonen in het overig bedrijfsleven, gedurende het komende contractjaar, dit aanlei ding zou moeten zijn, tot het opnieuw bezien van de landbouwlonen. Deze zienswijze kon de Stichting niet de len. Wat betreft de door de regering vastgestelde prijzen der akkerbouw producten yoor oogst 1948 zij er op gewezen, dat de stichting voor de landbouw tijdens het overleg hogere prijzen heeft verdedigd, omdat be paalde kostenfactoren, zoals de lo nen, de kosten van landbouwwerk tuigen en kunstmest nog steeds ««tij gende zijn. Met een zekere spijt stelt de Stichting voor de Landbouw vast, dat de regering, instede van eep rationeel gevoerde graanverbouw in het bin nenland te stimuleren, het risico voor zichzelf en het volk aandurft moei- liik verkrijgbare en duur te betalen granen in het buitenland te moeten Betrekken. De thans definitief op 18 ets. vast gestelde jaarprijs voor de melk (door berekening van de loonsverhoging van 64 op 68 ets. brengt deze op 18,3) is het bewijs voor de stelling van de stichting voor de landbouw dat maat regelen, dje als van tijdelijke aard worden aangekondigd, meestal blij vend nleven te zijn. De Stichting neemt er nota van, dat de regering met de melkprijs-regeling in feite het terrein der regionale prij zen heeft bestreden, hetgeen stellig in de gebieden van hoogstaande fok kerij en melkwinning de wil tot ver dere onvoering der productie niet zal bevorderen. De procureur-generaal zal moeten uitmaken, of een vervolging zal wor den ingesteld tegen het lid van het Zeeuwse Tribunaal Weyns uit Axel. Weyns zou een inwoner van Temeu- zen, die wegens collaboratie terecht had moeten staan, hebben aangebo den voor een bepaald bedrag te pro beren diens boete te verminderen. Weyns werd gearresteerd maar later vrijgelaten. TWEEDE KAMER. De Tweede Kamer nam gisteren het amendement van de vaste commissie voor privaat- en strafrecht, ingediend bij de behandeling van het ontwerp tot opheffing van de Bijzondere Rechtspleging met 46 tegen 26 stem men aan. Het advies tot gratie van een verbeurdverklaring zal dus moe ten uitgaan van de gezamenlijke hoge autoriteiten. EERSTE KAMER. Minister Drees verdedigde gisteren zijn begroting in de Eerste Kamer Zijn gehoor bestond ditmaal mede uit een aantal vrouwelijke studejxton, die uit Leiden naar Den Haag waren ge komen om een „practicum" in het staatsrecht mee te maken. Vermoede lijk zullen zij de practijk weinig min- komt op enkele centen per ton kolen, theorie heet te zijn. Het waren meest oude zaken, die nog eens weer wer den besproken. ENQUêTEWET WORDT GEWIJZIGD. Bij de Tweede Kamer is een ont werp ingediend om een aantal wijzi gingen*aan te brengen in de van 185C daterende enquêtewet. In het ont werp zijn niet meer wijzigingen aan gesneden dan in het bijzonder voor de enquête naar het Londense rege ringsbeleid nodig zijn. In het alge meen houdt het ontwerp zich aan het door de Eerste Kamer ver vorpen voorstel van mr. Van der Goes van Naters. In de toelichting wordt gezegd, dat de vertrouwelijkheid van de bespre' kingen in de ministerraad moet wor den gehandhaafd. Wel kunnen de gronden voor de ministeriële beslis singen worden gecritiseerd. De per soonlijke uitlatingen in de minister raad noch de houding van ministers in die raad mogen een voorwerp van onderzoek zijn. De enquêtecommissie zal dan ook slechts uittreksel uit mi nisteriële besluiten krijgen. Zij zal bij ondervragingen de gronden voor het nemen van bepaalde beslissingen kunnen vernemen. Prijsuitreiking bollenwedstrijd J Gisteren heeft in de County- 11 hall te Londen de prijsuitreiking plaats gehad voor een gratis U reisje naar Nederland als de bol- f) lenvelden in bloei staan aan de prijswinnaars van de wedstrijd U voor het kweken van de beste bloemen uit de aan 47.000 Lon- dense schoolkinderen verstrekte U King Alfred-narcissen. De zilve- ren beker werd het eigendom n van de Catford Secondary Girls U School. Namens het Engelse Ministe- n rie van Onderwijs leidde mrs. J{ Helen Bentwick, die daarbij van 0 „deze edelmoedige geste van het fl bevriende Nederland" sprak, de heer Eygenraam, Nederlands 0 landbouwconsulent, in, die de prijsuitreiking verrichtte. OVERZICHT AMSTERDAMSE EFFECTENBEURS. Na het rustige verloop van eergis teren was de fondsenmarkt gisteren weer algemeen vast gedisponeerd. Het monetaire vraagstuk is ter beurze thans wel het meest besproken on derwerp .temeer nu vanuit België stemmen tot devaluatie zijn opgegaan, waaraan ook voor het lot van de gulden bespiegelingen worden vast- ÏÏLo'iq.en. Er kwam een vrouw met een kruik aanwandelen Water kabbelt en spuit door epis tel en evangelie van morgen; wa ter, dat de dorst lest en, in over drachtelijke zin, water, dat de ziel verkwikt. ,De Israëlieten waren, na hun vertrek uit Egypte, in de dorre woestijn van Sin gekomen; zij had den verschrikkelijke dorst en mop perden tegen hun leidslieden, de ge broeders Mozes en Aaron: „Waarom hebt ge ons naar deze woestenij ge- vperd, om ons hier met ons vee te doen omkomen!!'' De twee voor mannen wierpen zich in deze uiter ste nood voor God neer, die hun vanuit de tent („tabernakel"') des Verbonds beval met een stok op de rotsen te slaan. Mozes en Aaron twijfelden wel aan Gods volmacht, maar deden toch, wat bevolen was. Mozes sloeg tweemaal op de rotsep. „Toen vloeide er water in overvloed uit, zodat de gemeenschap met haar vee kon drinken". (Boek der Getal len, hfdst. 20) Mozes en Aaron wer den onmiddellijk gestraft voor hun kleingelovigheid. God ontzegde hun de toegang tot het Beloofde Land. Ze zijn beiden in de woestijn gestor ven. Mozes op de berg Nebo, terwijl hij het Beloofde Land voor zich zag liggen. In het evangelie vinden wij een dorstige Christus, die „vermoeid van de reis" was gaan zitten bij een wa terput, terwijl de apostelen naar het dichtbij-gelegen stadje Sichar waren doorgelopen, om levensmiddelen te kopen. Er kwam een vrouw met een kruik op haar hoofd aanwandelen, om water te putten en Christus vroeg haah om drinken. Dan begint een ge sprek. met misverstand, een werke lijk grappig misverstand. Christus spreekt over het 'water (het geloof), dat in alle eeuwigheid de dorst kan lessen. Waarop de vrouw zegt: „Heer, geef me van dat water, opdat ik hier niet meer hoef te komen putten!'' Toch is de vrouw zo onnozel niet, of zij weet, dat het hele volk leeft in de verwachting van de Messias (in het Latijn vertaald: Christus, in het Ne derlands: de Gezalfde). Jezus zei haar: „Dat ben Ik, die met u spreekt". Hij verbleef enige agen in Sichar, en velen geloofden in Hem en zeiden: „Wij weten, dat deze waar lijk de Verlosser der wereld is". Wij huiveren ervoor om te school meesteren, maar we kunnen toch niet nalaten u aan te raden dit lan ge evangelie door te lezen en de mensenkennis te bewonderen van Christus, die een vrouw van slechte reputatie uitzendt om voor zijn mis- sieprediking in Sichar het pad te effenen. geknoopt. Hierbij kwam nog de toe neming van de bankbiljettencircu- latie met 62 millioen gulden op de jongste weekstaat van de Nederland se Bank en de bekendmaking inzake de spoedig verwachte aanwijzing der voor vordering in aanmerking komen de Amerikaanse effecten. De beurs gaf onder invloed van deze factoren blijk van een min of meer inflationnaire tendens, zoals trouwens de laatste tijd veelvuldig is voorgekomen. Over de gehele linie kwamen de koex-sen daardoor op ho ger peil. Toch bleef de stijging binnen beperkte grenzen. En opmerkelijk was de goed stemming voor de Ne derlandse Staatsfondsen, die vo'or de conversielening 1947 ca. 99 waren, ter wijl ook de oude schuld een fractie hoger was. Prolongatie 2J4- ROOFOVERVAL OP BOERDERIJ. Gisternacht is te Beusichem bij Cu- lemborg een roofoverval gepleegd. Drie mannen kwamen kort na mid dernacht per auto bij de boerderij van de heer A. van Wijk, die zich reeds ter ruste had begeven. Op het geklop deed de vrouw des huizes open. De mannen zeiden van de C.C. D. te zijn en een onderzoek te willen instellen naar een clandestiene slach ting. De heer van Wijk, die door zijn vrouw was gewaarschuwd, vroeg de mannen om hun legitimaties, waarop hem een revolver werd voorgehou den. Onder deze bedreiging moesten de bewoners tijdelijk toezien, hoe hun woning werd doorzocht. De pseu- do-ambtenaren maakten zich meester van een portefeuille en een geldkistje, tezamen met een bedrag van onge veer 7000.Met hun buit verdwe nen ze in hun auto. De heer Van Wiik waarschuwde direct daarop de po litie. Later is bij de brug van Vianen een auto aangehouden met een drie tal personen, die men van deze over val verdenkt. Zij zijn te Beusichem ingesloten. Volgens de verklaringen van, de heer Van Wijk moeten de indringers met de situatie zeer goed op de hoog te zijn geweest, want een hunner be gaf zich linea recta naar het slaap vertrek en haalde de portefeuille on der het hoofdkussen weg. Dokter in het complot Te Enschede is een complot ont dekt, dat ten doel had tegen grote geldelijke beloningen jongemannen behulpzaam te zijn bij afkeuring voor de militaire dienstplicht. Het wei'd ontdekt, toen zekere S., die reeds 1750 had betaald 'van het bedrag van ƒ3500 dat hij verschuldigd was, toch door de keuringsdienst werd goedgekeurd. Daarbij kwam aan het licht, dat hij een vervalst doktersattest bij zich had. De marechaussee werd in het geval gemengd en toen bleek, dat enige lieden een complot hadden ge vormd om dienstplichtigen te helpen afkeuren. Dit bedrijf bleek uiterma te winstgevende te zijn. Men had een Enschedese dokter, C. B., in het com plot gehaald, die tot het einde van het vorige jaar als burgergeneesheer zitting had in de te Enschede geves tigde keuringsraad. Er bestaan sterke aanwijzingen dat deze arts reeds in die functie ern stige fraude heeft gepleegd door dienstplichtigen af te keuren tegeft grote financiële vergoedingen. Toen deze arts na December 1947 geen deel meer van de keuringsraad uitmaakte, bleef hij zich toch met de knoeierijen bezig houden. Hij ging namelijk over tot het vervalsen van attesten, waar voor dr. B. als deskundige de nodige aanwijzingen kon geven. Zo adviseer de hij, welke ziekte men moest voor wenden en tevens hoe de attesten moesten worden ingevuld. Voor deze handel van dr. B. zijn de bewijzen thans bijeengebracht. Het onderzoek in deze zaak is nog lang niet afgesloten en wordt met kracht voortgezet. Het moet niet on mogelijk geacht, dat de dienstplichti gen, die op deze onregelmatige wijze werden afgekeurd, opnieuw voor de keuringsraad zullen moeten verschij nen. NEDERLAND EN DE CONFERENTIE TE PARIJS. De Nederlandse regering heeft de uitnodiging om deel te nemen aan de 16-landenconfe.rentie over het Mar shall-plan, welke 15 Maart te Parijs begint, aangenomen. Naar wij vernemen zullen van Ne derlandse zijde deelnemen minister Van Boetzelaer en dr. H. M. Hirsch- feld. BINNENLAND. De Koningin woonde ia de Rot terdamse Schouwburg de gala-opvoe ring bij van „Het Kind van Staaf Bij het ontbreken van een afzoxxder- lijke loge had H. M. niet haar gevolg plaats genomen op de eerste rij par terre, terwijl achter haar de leden van het gemeentebestuur met hun dames hadden plaats genomen. Enige radio-piraten in Twente, die clandestiene radio-uitzendingen gaven onder de namen Waterdemon. Nachtegaal, Pampus-piraat en Tar- zan, zijn door de P.T.T. opgespoord. Zij veroorzaakten veel storing in Twente. Staking dreigt in de brandstof- fenhandel te Rotterdam. De arbeiders vragen een loonsverhoging, die neer komt op enkele centen per ton kool. Er zijn nog enige andere grieven. De Tweede Kamer heeft de in terpellatie-Van der Goes van Naters over de buitenlandse politiek bepaald op Woensdag 10 Maart. De A.R.K.A.-leden in de Rijn streek zijn zo ontevreden over het uitblijven van een noodzakelijke ver betering van hun salaris, dat zij in een motie, bij het hoofdbestuur erop hebben aangedrongen een massale protest-staking te organiseren. Het K.L.M.-gebouw te Den Haag zal ultimo 1948 voltooid zijn. Van de door de K.L.M. voor kantoorruimte in gebruik zijnde 16 percelen zullen dan tenminste 3 percelen, w.o. een hotel, voor bewoning vrij komen. Het ligt in de bedoeling van de regering een complex houten barakken op te richten, waarin het ministerie van wederopbouw en volkshuisvesting zal worden ondergebracht. Of nog ver dere stappen in deze richting zullen worden gedaan, kunnen zij niet me dedelen. De C.C.D. maakte in Januari 7738 processen-verbaal, waarvan 2964 wegens overtredingen op het gebied van vee en vlees. Mevrouw Roosevelt, die in de eerste helft van April te Utrecht zal worden gepromoveerd tot ere-doctor, zal luisterrijk worden ontvangen. Zij zal de gast zijn van H. M. de Konin gin. Een steur van 165 kg. heeft aan de IJinuider veiling een prys van ƒ594 opgebracht. De doodstraf is geëist tegen de vroegere commissaris van politie van Apeldoorn, Johan Meyer. Hij heeft een groot aantal Joden laten arreste ren. Tegen de voormalige directeur- generaal voor de Landbouw, de 49- jarige veehouder; Geert Ruiter is ge- eist het opleggen van vier jaar inter nering met aftrek, verbeurdverkla ring van 7500. DOOR ANNY VAN PANHUYS 7)- Toen hij tegenover van Kempen stond, bemerkte hij, dat, hoewel hij nog geen vraag had kunnen stellen, de beslissing nabij was. Geheel anders ontving hem de professor, vriende lijker, welwillender, minzamer en Dirk meende, dat dit een goed teken was. „Ga nu eerst eens zitten,"' zei hy hem en Dirk nam plaats in een der diepe zetels, die zo'n deftig cachet aan de kamer gaven. Zijn zenuwen waren tot het uiterste gespannen. Maar van Kempen keek hem niet x-echt in het gezicht, het was alsof, zi.in blik langs hem heen gleed en Dirk kreeg de indruk, dat zijn mees- Ier met verlegenheid te karhpen. had. Nu besprong hem weer de angst; de stilte in het vertrek had iets sombers, iets ontmóedigends. Dan begon de professor te spre ken, langzaam, in afgebroken woor den, als moest hy zich eerst bezin nen om zijn jongen leerling, die met zo'n blijde hoop op het gelaat tot hem was gekomen, geen pijn te doen. „Vriend Willebrands, u bent mijn beste leerling en tevens de meest ta lentvolle van hen, die 'hun onder richt van mij ontvangen. Dat be wijst mij de compositie, die u mij ter beoordeling toevertrouwde. Maar wat ik reeds vreesde, toen u mij uw werk bracht, is bewaarheid ge worden. U heeft uw krachten over schat. U heeft te vroeg wakker ge- maak," wat nog in u sluimerde en te onrijp was om tot leven te worden gewekt." „Professor...'' Dat woord kwam half verstSkt uit Dirk's mond en zijn hand hief zich op alsof hij zich verdedigen wilde. „Laat mij doorgaan, Willebrands Gij hebt mijn oordeel gevraagd en ik ben verplicht u dit zonder om wegen te geven." Dirk liet zijn hand zakken, alsof het hem onverschillig was, wat zijn meester nog zou zeggen. „U moet uw talent laten narij pen, jonge vriend. Dat is de raad, die steeds weer aan jonge kunstenaar qegeven moet worden,'' hernam de professor en weer gleed zyn blik langs het gelaat van de jongeman voor hem. „Het is een oude wijs heid, die telkens weer moet wor den verkondigd, omdat de jeugd zo haastig en overijld losstormt op het geen eer en roem .zou kunnen bren gen en daarbij meestal het doel voorbijstreeft. Zie eens hier beste Willebrands, uw werk toont onmis kenbaar talent; enkele gedeelten be vallen mij wel, maar over het ge heel is het onvolgroeid." Nu pas vestigde hij zijn ogen op het gelaat van zijn leerling en hy schrok van de uitdrukking van naamloze smart, die het zo frisse, jonge gezicht misvormde. „Neem het toch niet zo tragisch op, beste jongen. Het was mijn plicht u dit te zeggen. Komaan, moed houden! Uw werk geeft ge gronde hoop op betere resiütaten in de toekomst. Er is nog geen .mees ter uit de hemel gevallen. Dirk trok vermoeid zyn schouders op, als wilde hij een angstwekken de droom van zich afschudden. Hij had gemeend, voortaan langs de zon nige wegen van het succes te zul len gaan en nu werd hij gedwón gen om weer de stoffige wegen van studie te volgen. Hij had zo veel, zo oneindig veel van ziin werk ver wacht... hoe veel dat voelde hij nu pas, nu zijn verwachtingen onder de woorden van de professor ineen- zonken. Hij had gemeend een lauwerki'ans te grypen, zijn handen strekten er zich verlangend naar uit en nu greep hij in het luchtledige. „Komaan, Willebrands, blijf daar niet ziten als een stenen beeld. Zeg iets, erger je desnoods over mij, om dat ik je eerste werk niet erkende als iets, dat de wereld zou verove ren. Anders zou ik het mij verwij ten, dat ik je oprecht mijn mening heb gezegd." Nu stond de jongeman op exx het hoofd schuddend, zei hij: „Ik dank u, professor. U moet het mij niet kwalijk nemen, dat hetgeen u mij zei, mij wel wat erg heeft aange pakt. Er zijn zoveel verwachtingen voor mij vernietigd."' „U moet de moed niet zo gauw verliezen". De professor sloeg met de vlakke hand op de partituur. „Als dit werk niet volmaakt is, zal het tweede het zijn. U bent jong, u heeft geen haast. Blijf voorlopig bij het componeren van liederen, dan pro beert u weer eens een symphonie en later, als uw talent volgroeid is, dan zet u zich er toe ee^ opera te Maar Dirk schudde het hoofd „Ik heb het vertrouwen in mijn talent verloren „Onzin!" bijna ruw kwam dit woord uit de mond van de maestro. „Zie mij aan! Heb ik iets gepres teerd?" Zijn leexTing keek verwonderd, hij begreep die vraag niet. „U bent een beroemd man, profes sor'', antwoordde hij als wachtte hij op een nadere verklaring. „Ja, ik ben een beroemd man", knikte van Kempen. En toch stond ik eens voor mijn leermeester zoals u nu voor mij staat." Het gezicht van Dirk verried zijn verbazing. De ander ging voort: „Ook ik leg de mijn leermeester mijn eerste ope ra-compositie voor en hij zei mij on geveer hetzelfde, wat' ik u zoeven zei. Maar hij ging nog verder...'1 van Kempen brak de zin af. „Verder? Ik begrijp u niet." „Voor myn eigen ogen verbrand de hij de partituur en.hoe ik toen ook er door heb geleden, toch ben ik hem er later dankbaar voor ge weest." Waarom deed hij dat? Het waren Dirk's ogen, die die vraag stelden, want zijn lippen bleven zwijgen. De professor had echter die stomme vraag vernomen en antwoorddde: „Hij wilde mij bevrijden van een onrijpe jeugddwaasheid. Met nieuwe geheel nieuwe grondstoffen zou ik gaan opbouwen, als ik de kracht daartoe zou hebben." Het was alsof er een schok door het lichaam van de jongeman voer. „Doe dan hetgeen gedaan moet wor den, professor. Bevrijd mij dan ook van die jeugddwaasheid." En zijn hand wees naar de partituur. „Is dat* gemeend?'' De stem van de professor beefde. Dirk knikte met de moed der wan hoop. „Ik weet niet of ik mij ooit weer de moeite zal geven, iets te compo neren, maar ik zie in, dat uw mees ter een verstandig man was, want u is toch een der grootste componis ten geworden." (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 2