Vaststelling van prijzen voor landbouw en veeteelt Extra-toeslag voor lichtere gronden De Katholieke Arbeidsbeweging in het Bisdom Haarlem ALS DE HEIDE BLOEIT VAN NELLE WOENSDAG 3 MAART 1948 DE LEIDSE COURANx PAGINA 2 NAAR AANLEIDING van de in het najaar 1947 in de Tweede Kamer der Staten-Genei'aal behandelde moties betreffende de prijzenpolitiek in de Landbouw heeft de regering thans, na overleg met vertegenwoor digers van de georganiseerde landbouw, enige beslissingen genomen. Uitgaande van een aanstaande verhoging der basis-uurlonen van 64 tot 68 cent en een tegelijkertijd in te voeren verlaging der tariefionen, waar voor het college van Rijksbemidde'aars nadere voorstellen zal doen zijn nu definitieve prijzen vastgesteld voor melk en voor de akkerbouw producten van de oogst 1948. t In verband met het feit, aldus deelt ons de afd. voorlichting van het mi nisterie van landbouw mede, dat sommige prijzen, onder meer de rogge- en melkprijzen, zo zijn vast gesteld, dat onder de tegenwoordige omstandigheden van de minder goe de productiegebieden een voldoende netto bedrijfsoverschot niet kan worden verkregen, heeft de rege ring zich voorgesteld boven deze prijzen nog extra-toeslagen te verle nen, welke toeslagen dan in het bij zonder ten goede zouden moeten ko men aan bepaalde gebieden of be paalde bedrijfstypen. Voorstellen tot financiering van deze toeslagen zullen door de minis ter van financiën aan de Staten-Gc- neraal worden gedaan. Na goedkeu ring van deze voorstellen zullen de toeslagen worden uitgekeerd op ba sis van in overleg met de georga niseerde landbouw vast te stellen normen. Akkerbouwprijzen Rekening houdende met de invoe ring van de beoogde wijzigingen in de landarbeidersionen en zich onder meer baserende op de kostprijsbere keningen van het landbouw-econo- misch-instituut, heeft de regering de in onderstaande kolom genoemde richtprijzen voor de akkerbouwpro ducten vastgesteld. zegging in, dat het prijsverschil tus sen brood-granen eh voedergranen van de komende oogst groter zal worden dan het thans bestaande ver schil, terwijl de op basis van de cal culaties van het het landbouw-econo- misch instituut verlaagde richtprijzen voor suikerbieten en aardappelen, een juistere verhouding scheppen tussen de prijzen van de broodgra nen en de hakvruchten. Zoals uit het bovenstaande blij'kt, zyn voor een aantal producten voor de komende oogst geen richtprijzen vastgesteld. Heet ligt niet in de be doeling de prijsvorming dezer pro ducten, door bepaalde maatregelen (eventuele voorschriften voor de afzet in binnen- of buitenland uit gezonderd) te binden. Melkprijs Voor de melk, waarvoor sinds No vember 1947 een voorlopige prijs was vastgesteld, is thans de definitieve prijs bepaald en wel op 18.3 cent per kg. melk van 3.3 pet. vet. Dit zal betekenen, dat de winterprijs op 20 cent gehandhaafd blijft, doch dat de zomermelkprijs welke ongeveer eind April ingaat op 17.5 cent per kg. melk van 3.3 pet. vet zal worden vastgesteld Tenslotte zal de be staande toeslag voor de in het Wes ten des lands voor directe consump tie geleverde melk met ongeveer 0.5 cent per kg. melk worden verhoogd. Product richtprijzen oogst 1948 tarwe 21. rogge 21. gerst f 19. haver 17.50 groene erwten 30. schokker erwten 31.tot 39. capucijners grauwe erwten bruine bonen 45. witte bonen veldbonen 21. waa'se bonen duivebonen koolzaad blauwmaanzaad karwijzaad lijnzaad 45. geel mosterdzaad bruin mosterdzaad kanariezaad - fabrieksaardapp. 4.75 suikerbieten 32. Voor de consumptie-aardappelen ligt het in de bedoeling te komen tot een enigszins lager algemeen prijs peil, echter met dien verstande, dat wijzigingen van de prijsverhoudin gen en van de bewaarlonen worden voorbehouden In afwijking van de calculaties van het landbouw-economisch in stituut, welke calctfaties een gerin ge verlaging van de kostprijzen der meeste akkerbouwproducten aantoon den, zijn de richtprijzen voor de broodgranen een weinig verhoogd. De regering lost hiermede haar toe- per 100 per 100 per 100 per 100 per 100 richtprijzen oogst 1947 20.— kg. 20.— kg. 19.— kg. 17.50 kg. 26.— per 100 kg. 31.—tot 35.— 42.50 50.— 45.per 100 kg. 45. per 100 kg 50. 21.— per 100 kg 21.— ƒ21.— 21.— tot/ 25.— 70.— per 100 kg. 50.— 70.—tot 80.— 50tot 75. 45.per 100 kg. 50. 35.tot 55. 80.— 25.— tot 40.— 4.75 ner 100 kg. 4.75 32.— per 1000 kg. 34.— Ook bij deze prijsvaststelling is re kening gehouden met de in te voe ren verhoging der basis-uurlonen. TOESLAGEN AD 85 MILIOEN VOOR DE LICHTERE GRONDEN Naast deze prijzen zijn in het bij zonder ten behoeves van bepaalde melkveehouders en van bedrijven op de lichtere gronden de volgende toeslagen gedacht: a. een toeslag van 17 miTioen gul den als compensatie voor de in de zomer 1947 voor vele gebieden, mede Radio DONDERDAG HILVERSUM I (301 m) 7.00 Nieuws. 7.45 „Pluk de dag". 9.00 Voor de vrouw. 9.05 Ochtendconcert. 10.00 Gewijde muziek. 10.15 Morgen dienst, 10.45 Orgel. 11.00 „De Zon nebloem". 11.45 Alexander Kipnis zingt. 12.03 Vioolrecital. 12.33 Orkest /Klaas v. Beeck. 13.00 Nieuws. 13.25 Vervolg orkest. 13.45 Hors d'oeuvre. 14.00 De varianten. 14.30 Reginald Foort, 14.40 Causerie voor de vrouw. 15.00 Zang met Orgel. 15.30 De Ne derlandse strijdkrachten. 16.00 Bij bellezing. 17.00 Het Radio jeugd jour naal. 17.30 Praagse koren. 17.50 Pia norecital, 18.15 Land- en tuinbouw. 18.30 Regeringsvoorlichtingsdienst, 20.00 Nieuws, 20.15 La voce d'Italia. 21.30 Familiecompetitie. 22.00 Met band en plaat voor u paraat. 22.15 De vaart der volken. 22.30 Nieuws. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Yehu- di Menuhin. 23.30 Gram.platen. HILVERSUM n (415 m.) 7.00 Nieuws. 7.30 Ochtendrhythme. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. platen. 8.43 Vioolconcert. 9.15 Morgenwijding. 9.35 .Arbeidsvitaminen". 10.30 Voor de vrouw. 10.35 Richard Crooks zingt. 10.50 Voor de kleuter. 11.00 Franz Schubert concert. 12.00 Orgelconcert. 12.33 Herman Moerman, piano. 13.00 Nieuws. 13.15 De Kwintetspelers. 14.00 De vrouw binnen en buiten haar huis. 14.30 Gram.pl. 15.00 Voor zieken en gezonden. 16.00 „Van vier tot vijf". 17.00 AVRO-kaleidoscoop. 17.20 V/elk dier deze week. 17.30 The Skymasters, 17.50 Wij slaan op de ton-tong. 18.00 Nieuws 18.15 Sportnieuws. 18.30 „Les gars de Pa ris". 19.15 Gram.pl. 19.30 Radio- volksmuziekschool. 20.00 Nieuws. 20.15 Het Radio Philharmonisch or kest. 21.00 „De twee briljanten", hoorspel. 21.45 „l'Invitation a la danse 22.15 Liverpool-Dublin-Glas- gow. 22.45 Spreekt uw eigen taal. 23.00 Nieuws, 23.15 Om het kam pioenschap schaken. 23.30 Gram.pl. door de bijzondere Weersomstandig heden onvoldoende geldelijke uit komsten van de melk-veehouderij. b. een toeslag van 40 millioen gul den als compensatie voor de in 1947 onvoldoende bedrijfsuitkom- sten van bepaalde bedrijven op de lichtere gronden. c. een toeslag van 11 millioen gul den voor 1948 als compensatie voor de ook in dat jaar nog te verwach ten onvoldoende uitkomsten op de lichtere gronden. d. een toeslag van 18 millioen gul den ter ondersteuning van de voor vele bedrijven op de lichtere gron den onvoldoende melkprijs in de pe riode November 1947 tot eind Octo ber 1948. De wijze, waarop deze totaal 85.000.000 gulden vragende toeslagen zullen worden besteed, zal na over leg met de Stichting voor de Land bouw worden bepaald. Op de wens van de georganiseerde landbouw om ook nog een toeslag te verlenen ten behoeve van het kleine bedrijf op de lichtere gron den ter compensatie van de naar hun mening onvoldoende bedrijfsuitkom- sten in 1946, heeft de regering ge meend afwijzend te moeten beslis sen. Evenmin acht de regering vol doende groten aanwezig om over te gaan tot een uitbreiding van de vergoedingsregeling voor groenten, welke in 1947 heeft gegolden. Een nabetaling zal dus niet volgen. STICHTING VAN DE LAND BOUW IS TELEURGESTELD. Van de zijde van de Stichting voor de Landbouw verneemt het A. N. P. dat bovengenoemde beslis singen van de regering een teleur stelling betekenen. Uit het regeringscommuniqué, waarin vermeld staat, dat overleg is gepleegd met de georganiseerde landbouw zou kunnen worden afge leid. aldus de stichting, dat ook over eenstemming is bereikt. Dit is ech ter naar de opvatting van de Stich ting voor^de Landbouw geenszins het geval. De Stichting voor de Land bouw stelt het op prijs mede te de len, dat er wel overleg is gepleegd, maar vrijwel op geen enkel punt overeenstemming, is bereikt. Zij hoopt haar standpunt nader uitvoerig weer te geven. DE BEDEVAARTPLAATS TE SMAKT. Smakt, gemeente Venraay, is de enige St. Jozef-bedevaartsplaate in Nederland. Thans wordt dit recto raat waargenomen door de onge schoeide Carmelieten te Geleen. Men is van plan het klooster te Smakt uit te breiden en waarschijnlijk komt daar een philosophicum. Receptie op de Internuriciatuur Ter gelegenheid van de 9e vaar jaar dag der pauskeuze van Z. H. Pius XII heeft de Internuntius bij het Neder landse Hof, mgr. Paolo Giobbe, Dins dagmiddag een drukbezochte recep tie gehouden waarop tal van leden der hoge geestelijkheid, diplomaten en officiële persoonlijkheden hun ge lukwensen kwamen aanbieden. On der de hoge gasten werden opge merkt de kardinaal-aartsbisschop van Utrecht, mgr. J. de Jong, vergezeld van zijn beide vicarissen-generaal, mgr. Th. Huurdeman en mgr. J. A. Geerdinck, de bisschop van Haarlem, mgr. J. P. Huibers, vergezeld van zijn vicaris-generaal, mgr. N. L. A. Ajnmerlaan; de deken van 's-Gra- venhage, kanunnik W. J. Pompe, de hoofdaalmoezenier kolonel mgr. H. J. J. M. van Straelen. de huisprelaten van de Paus, mgrs. Jos. Postma, Th. Bekkers en dr. Th. Verhoeven; pater Hyacinth Hermans, de minister-pre sident dr. L. J. M. Beel met de mi nisters A. H. J. L. Fièvez, dr. Jos J. Gielen, mr. J. B. Jonkman, mr. C. G. W. H. baron van Boetzelaer van Oos- terhout; de chef van het protocol van het ministerie van buitenlandse za ken, mr. J. Visser; burgemeester mr. W. A. J. Visser en oud-burgemeester mr. C. J. R. de Monchy de voorzitter der Eerste Kamer prof mr. R. Kra nenburg; de minister van Staat prof. mr. P. J. M. Aalberse en staatsraad dr. N. L. Deckers; de deken van het corps diplomatioué Leen Nemry, am bassadeur van België, met de ambas sadeurs van Frankrijk. China, Canada en Amerika; de gezanten van Fin land, Noorwegen, Zwitserland, Span je, Luxemburg. Zweden, Venezuela, Turkije en Zuid-Afrika; de zaakge lastigden van Roemenië en Oosten rijk. de consul-generaal van Frank rijk te Rotterdam, Paul Bechet, en verscheidene leden van deze ambas sades' en gezantschappen. Voorts1 de oud-gezant te Brussel en Rome, jhr. mr. O. van Nispen tot Sevenaer; de president van het Internationale Ge rechtshof J. C. Guerrero en de vice- president J. Basdevant. alsmede eni ge leden van dit hoge rechtscollege; de luitenants-generaal jhr. W. Röell en W. van Hogenhuijzen, vice-admi- raal jhr. van Hoboken de oppercere- moniemeester van H. M. de Konin gin, mr. G. C. D. baron van Harden- broek: de secretaris van H. M., kolo nel H. Monchen. luitenant-generaal J. J. G. en generaal H. F. M. baron van Voorst tot Voorst: prof. F. Sas sen, raadsadviseur van het ministe rie van Onderwijs, Kunsten en We- tenschanpen; de directeur der K.L.M. dr. A. Plesman e^i tal van anderen. MIJHHARDT ZENUWTABLETTEN kalmeren Uw zenuwen Yïlo>M}en De dokter die iedere ziekte kon genezen De Mis van morgen is wederom een liturgisch examen-vraagstuk, waarbij voor het gemak de oplossing aan het einde wordt gegeven. In het „gebed na de communie" wordt ge wag gemaakt van de martelaren Cos- mas en Damianua. Dit martelaren-duo viert zijn feest op 29 September, zo dat het vreemd zou lijken, dat mid den in de Vasten hun namen uitdruk kelijk worden vermeld. Iedereen ech ter, die deze kranten stukjes leest, vermoedt al, waar het heen gaat. In vroeger eeuwen kwam de paus met de gehele geestelijkheid der stad Ro me op deze Vasten-dag bijeen in de kerk van St. Cosmas en Damianus. De mis, welke morgen in alle kathe dralen, kerken en kapellen en op de draagbare altaren in de missie-een zaamheden wordt gelezen, is de wij- dings-mis van de bovengenoemde Romeinse kerk. De twee martelaren waren doktere „uitstekende ge neesheren", verzekert het Brevier die onder keizer Maxentius hun leven heldhaftig offerden voor hun geloof, dat ook het onze is Omdat het dok ters waren, verhaalt het evangelie een echt-huiselijke genezing, door Christus gewrocht Christus verbleef in de stad van Zijn voorkeur, Kafar- naüm, dat gelegen was aan het meer van Genesareth en thans een trooste loze ruïne is. Hij kwam uit de syna goge en ging het huis binnen van de apostel Petrus. De schoonmoeder van St. Pieter had zware koorts en werd door Christus op slag genezen. Na zonsondergang (op de Sabbath mocht dat niet), brachten allen hun zieken', aan welke kwaal ze ook leden, naar Hem toe. Hij legde hun één voor één de handen op en genas ze". (Lucas 4, 40). In de tegenwoordige tijd zou Christus wellicht een ziekenhuis zijn binnengegaan en alle oedden hebben leeg-gemaakt. Het epistel, waarin de profeet Jeremias in de poort van de tempel gaat staan en het volk toe spreekt, is geknipt op het patroon van een wijdingsmis, en behelst, dat men niet alleen maar door naar de kerk te lopen zalig wordt, en men op de eerste plaats jegens zijn mede mensen goed en rechtvaardig moet zijn. CACAO MET DE PAASDAGEN! Ter gelegenheid van de Paasdagen zal bij de bonaanwijzing voor de week van 14 tot 20 Maart een bon voor vijftig gram cacao worden aan gewezen voor personen van vijf jaar en ouder, terwijl de kleinste van nul tot vijf jaar honderd gram zullen ontvangen. Ten gevolge van de prijsverhoging van cacaobonen op de wereldmarkt zal voortaan slechts ongeveer drie maal in een jaar een bon voor cacao kunnen worden aangewezen en dit zal dan geschieden bij feestelijke gelegenheden, zoals de Paasdagen, de verjaardag van de Koningin en Kerstmis, aldus „Parool". WEER IJSJES VAN 5 EN 10 CENJ". In het aanstaande zomerseizoen zal de prijs van het „ijsje" ruim 10 pet. lager liggen dan het vorig jaar het geval was. Zowel op straat als in ijs- salons zullen de gewone ijswafels te gen de vooroorlogse prijzen van 5 en 10 cent verkrijgbaar moeten zijn. Zij moeten dan tenminste 22 y2 en 45 gram wegen. Het duurste ijsje, dat mag worden verkocht, is er een van 20 cent, dat dan ook ten minste 90 gram moet wegen. De kwaliteit van het ijs moet vol doen aan de voorschriften, zoals deze in overleg met het bedrijfsleven zijn vastgesteld. In café's en restaurants zal de prijs van een coupe ijs door gaans met 5 cent en van sorbet en plombière met 10 cent omlaag gaan. 1888 ïïlacvd 1948 EEN BELANGRIJKE GEDENKDAG Het zal morgen 60 jaren geleden zijn, dat op initiatief van W. C. J. Passtoors te Amsterdam de Ned. R.K. Volksbond werd opgericht. Ge plaatst in het licht van de latere ontwikkeling kan gezegd worden, dat dit feit het uitgangspunt was van de geschiedenis van de Neder landse Katholieke Arbeidersbewe ging, welke wij thans kennen. Daarom heeft de voltooiing van dit 12de lustrum betekenis niet slechts voor het Bisdom Haarlem, maar is het van interdiocesaan, van nationale betekenis. De historie van de Ned. R.K. Volksbond kan in vier perioden wor den gedeeld. De eerste periode (1888- 1906) omvat de algehele zelfstandig heid van de bond; de tweede ziet hem als deel uitmakend van de Fe deratie van R.K. Diocesane Volks- en Werkliedenbonden (1906-1925); de derde kent hem als een der bon den aangesloten bij het R.K. Werk liedenverbond (1925-1945); dè vier de als diocesaan orgaan van de Ne derlandse Katholieke Arbeidersbe weging onder de naam, vermeld in het opschrift. De stichting van ge noemde Federatie vond plaats op initiatief van de Ned. R.K. Volks bond. De oorspronkelijke doelstelling van de bond en zijn samenstelling spre ken karakteristiek uit de eerste sta tuten. Als doel van de bond werd aangegeven: „door samenwerking zijner leden in de geest en volgens de beginselen van de R.K. Kerk, vooral de werkmansstand en de klei ne burgerij te beveiligen tegen de sociale dwalingen Van onze tijd. De samenstelling sprak o.a. uit de bepa ling: „als gewone leden van de bond zullen worden toegelaten alle R.K. mannen, die de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt en aan het bestuur van voldoend zedelijk en godsdien stig gedrag voorkomen". Doet de doelstelling thans wat negatief aan, er werd reeds de eerste jaren krach tig positief werk verricht. Daarvan getuigden de belangrijke congres sen van 1893 (Eerste Vakcongres); van 1895 (Tweede Vakcongres) en van 1900 (Katholiek congres voor sociale belangen). De aanduiding „Vakcongres" moet eigenlijk als te beperkt beschouwd worden. Op grond van verschillen de punten, die op de omvangrijke agenda's voorkwamen kan beter de aanduiding zijn, als bij het congres van 1900. Bij dit laatste congres de aantekening dat Passtoors daar de mededeling ontving, dat hij benoemd was tot Geheim Kamerheer met kap en degen van Z. H. de Paus. Hieruit sprak, naast persoonlijke waardering ook ongetwijfeld de hoge pauselijke instemming met het werk van de Volksbond. Het noemen van de beide eerste congressen herinnert tegelijk aan de grote bondsactiviteit tot het stichten van vakverenigingen en aan hetgeen verder op dit gebied tferd gedaan. Het ontwikkelingswerk had grote aandacht, terwijl het culturele ont spanningswerk zich demonstreerde in tal van zang- en muziekvereni gingen en in rederijkerskamers. Daarnaast kwamen er tal van instel lingen op gebied van voorzorg (ziek te, weduwensteün, arbeidsbemidde ling, wintervoorraad, spaarbanken enz.) tot stand. Vele van deze in stellingen waren in de aanvang, naar huidige maatstaf, primitief, doch ze getuigden van sociale activiteit en vormden mede een grondslag vooi het werk waarop de katholieke ar beiders heden met groot gevoel van eigenwaarde kunnen wijzen. De Katholieke Arbeidersbeweging van Nederland met haar organen en instellingen vormt thans een katho liek sociaal-economisch en cultureel complex, dat als zodanig zijn weerga in het buitenland niet heeft. Tot de opbouw daarvan heeft de Ned. R.K. Volksbond in zestig jaren zijn aan deel bijgedragen. Daarom is er aanleiding tot fees telijk herdenken. Allereerst een H. Mis met algemene H. Communie dei- leden in alle 176 plaatselijke afdelin gen. Tot de verdere plannen behoort het bijeenbrengen van een grond- kapitaal voor het stichten van een rusthuis voor moeders en een groot se herdenkingsdag te 's-Gravenhage in September a.s. Tenslotte zij nog vermeld, dat het bondsbestuur aan de heer Jos. van Seggelen opdroeg het schrijven van een boek, hande lend over de bondsgeschiedenis ge durende die zestig jaren. Het ligt in de opzet, het boek tegen de herden kingsdag te doen verschijnen. VERKLARING P. v. d. ARBEID Het Partijbestuur van de Partij v. d. Arbeid heeft in een uitvoerige verklaring stelling genomen tegen de gebeurtenissen in Tsjecho-Slowa- kije en aangedrongen op samen werking van de West-Europese lan den op federatieve grondslag. Het partijbestuur achte de tijd gekomen om er bij alle partijgenoten op aan te dringen zich ernstig te beraden over de vraag of zij zich niet van elke vorm van verdere samenwerking met communisten in vrije organisaties en comité's uit het politieke, sociale en culturele leven hebben te onthouden. Naar de mening van het partij bestuur spreekt het vanzelf dat geen lid van de Partij van de Arbeid zich voor medewerking aan de z.g. natio nale welvaartcomité's der C.P.N. be schikbaar stelt. Voor de aanvang van de debatten over de begroting van het ministerie van Sociale Zaken in de Eerste Ka mer heeft de voorzitter van dit col lege, prof. Kranenburg, medegedeeld dat de heer A J. Koejemans, oud hoofdredacteur van „De Waarheid", heeft bedankt als lid van de Eerste Kamer. Ook mr J. In 't Veld zal niet lan ger als senatór in de Eerste Kamer verschijnen ten gevolge van zijn be noeming tot minister van Wederop bouw. DE MOORD TE ZEVENBERGEN. De Justitie te Breda heeft gisteren het onderzoek beëindigd in de moordzaak, welke Zondagavond te Zevenbergen is geschied en waar van de 21-jarige A. Kors hèt slacht offer werd. Politioneel onderzoek en sectie op het lichaam van het s'achtoffer hebben uitgewezen, dat niet de va der maar de zoon Ginnes van de familie van der Horst de moord moet hebben bedreven. Beiden waren ge wapend met een mes, toen zij K. aanvielen, maar er is komen vast te staan, dat het mes van de zoon de jongeman dodelijk heeft gewond. De zoon is nu te Breda opgesloten. Zijn vader werd op vrije voeten gesteld. HAAGSE JUWELENDIEFSTAL OPGEHELDERD Uit een auto, die op 5 Februari voor hotel Royal aan de Lange Voor hout in Den Haag stond geparkeerd, werd een koffertje van een Ameri kaanse dame gestolen. Daarin bevon den zich juwelen tot een waarde van elf duizend dollar en een bedrag van 575 gulden. De daders van deze diefstal zijn twee jongens van 19 en 17 jaar, die dezer dagen op andere diefstallen uit auto's werden betrapt Enige vrouwen en mannen, die van heling worden verdacht, zijn even eens gearresteerd. Het grootste deel van de gestolen juwelen is achter haald. Zij waren door een bx'oer van een der dieven in enkele café's, die doorgaans door de Haagse onder- werld worden bezocht, verkocht. OUDE MAN TE IIELLENDOORN VERBRAND. De 79-jarige J. R- te Hellendoom was met énige kinderen bezig een vuurtje te stoken. De kleren van de oude man raakten in brand. Hij heeft zulke ernstige verwondingen opgelopen, dat hij later in een zie kenhuis te Zwolle is overleden. DOOR ANNY VAN PANHUYS 6) „Ik kan het niet verdragen, dat hij mij óver het hoofd groeit," steun de van Kempen en het was, alsof alle edele stemmen in zijn gemoed tot zwijgen waren, gebracht. Slechts fluisteringen van jalouzie lieten zich horen... en toen... opeens... her innerde hij zich de brief van zijn vriend in New-York. Ja, als de opera van Dirk Willebrands door hemzelf gecomponeerd was, met hoeveel vreugde zou hij dan aan de wens van zijn vriend voldaan hebben! „Als... de... opera van Dirk Wil lebrands... zijn werk... zijn eigen .werk was... Zijn eigendom? Aldoor dieper groefden rich de rimpels van zijn neusvleugels naar de hoeken van rijn mond. aldoor neer fronste hij de wenkbrauwen de gedachten achter dat voor hoofd kwamen en gingen, verenig den zich en vormden zich tot een spel van leugens, waarin hij zijn jongen leerling de troeven uit de handen zou nemen. Gedurende de volgende dagen werkte Maurits van Kempen achter gesloten deuren en niemand mocht hem storen. Snel en op onregelma tige uren gebruikte hij zijn maal tijden en soms zei Antoon tot de keukenmeid: „Mijnheer schijnt iets bijzonders te componeren, maar het is eigenaardig dat men hem niet hoort spelen. Dat moet wel iets zijn, dat hem vlot van de hand gaat. Nu eens bevindt hij zich in elevazione opgewekte stemming, dan weer is hij terneergeslagen, maar poco a poco zal hij wel weer normaal wor den. Puncto!'' Dirk Willebrands wachtte in koortsachtige spanning op hetgeen zijn leermeester van zijn werk zou zeggen. Maar de dagen gingen voor bij en de professor zei er geen woord over. Hij had* de partituur al doorge zien, of ze misschien helemaal verge ten? Lag zijn -werk op een hoekje van het schrijfbureau, bedolven on der alleflei papieren?... Hy sprak er met Josine over en opperde zijn twijfel, maar zij lachte hem uit. Hij voelde zich hoe langer hoe onzekerder, nu hij zo lang moest wachten, maar het jonge meisje pro-, door er mee te spotten. Misschien hielp dat beter dan ij dele troostwoor den. Toch was het niet het juiste mid del. Al geleek Dirk uiterlijk niet op het beeld, dat Josine zich vroeger had gevormd van musici of compo nisten, toch was hij even fijngevoe lig als deze gewoonlijk zijn en voor het eerst sedert de drie jaren, die hij onder het dak van de majoor had doorgebracht, kwamen er kleinere schermutselingen voor. Eens zei Josine overmoedig: „Wacht maar, als de professor de op voering van je -opera voor elkaar heeft gebracht, zul je mij op je knieën om vergiffenis vragen... jij, bange Piet!" ,Dat wil ik graag doen en zelfs al dadelijk, als van Kempen mij zegt, dat hij met mijn werk tevreden is." Bij zichzelf dacht hij, dat als dat gebeurde, hij in staat zou zijn, dwaze dingen te doen... En steeds werd hij ongeduldiger. Hij kon maar niet begrijpen, waarom de professor geen woord sprak over datgene, wat hem zelf dag en nacht bezig hield. Ook de majoor viel zijn zenuw achtigheid op. „Zeg eens, jongen*', begon hij, „wat mankeert je tegenwordig? Je bent zo kribberig als een oude vrij ster." „Mij scheelt niets, oom. Wat zou mij kunnen mankeren?" De majoor keek hem doordringend aan. „Met Josientje schijn je ook tel kens ongenoegen te hebben. Dat was vroeger toch niet het geval... Zeg,'" Hij scheen met zijn blik de jongeman te willen doorboren... „Er is toen niet zo'n minnarijtje tussen jelui. Als dat zo was... duizend bommen en granaten...!" „Och oom, plaag mij toch niet zo!'* „Krijg geen appelflauwtje, Dirk". De majoor lachte grimmig. Me dunkt ik heb de spijker op rijn kop getikt." Dirk wendde zich af. Dat man keerde er nog aan, dat nu dit onder werp zou besproken worden. Dat moest geheim blijven, de tijd daar voor was nog niet gekomen. Nu hij om zijn werk dodelijke angst moest door staan, kon hij zich niet met an dere zorgen bezig houden. Josine en hij.Eerst moest hij het tot iets ge bracht hebben, eer hij voor haar va der zou treden om de hand van het jonge meisje te vragen. Zodra de professor hem zou zeggen: „Dirk Wil lebrands, ik heb uw werk bestudeerd en daaruit gezien dat u werkelijk een kunstenaar zijt en dat een toekomst van roem en -fortuin u wacht.. Dan. Ja, dan zou hij over zijn liefde tot Josine mogen spreken... „Ik zei daar dat ik blijkbaar de spijker op z'n kop heb getikt," her haalde de majoor, en zijn mond lag nog immer dat grimmig lachtje.- „Och, hoe komt u op dat idee?" Dirk verwonderde zich, hoe hij dat zo bedaard kon zeggen. „Josientje en ik zijn goede vrienden, meer niet... ten minste voorlopig." „Laat dat dan zo blijven. Je weet toch dat Jo een militair moet trou wen.* Maar je gezicht staat de laat ste tijd zo melancholiek, dat ik be gon te denken, dat je lijdt aan een hopeloze liefde. Als het dan niet hier in huis is, is het elders?" vroeg hij plagend. „Aan zulke dingen denk ik niet", was het antwoord op kalme maar afwijzende toon gegeven. „Dus dat is het niet? Nu, zo erg zou het niet zijn. Dat behoort bij de jeug'd, dat moet men doormaken, net als de kinderziekteen. Die krijg men vanzelf als kind en voor wie ze op latere leeftijd krijgt, kunnen ze gevaarlijk worden.'* Dirk gaf geen geen antwoord en de majoor ging met zijn verhoor door: iets te maken met die muriekrom- mel?" Nu'moest de jongeman lachen om de eigenzinnige vragen, die absoluut wilde weten, wat hem scheelde. Om er een eind aan te maken gaf hij toe, dat inderdaad de „muziekrommel" de oorzaak was, dat hij zich ontstemd gevoelde. Dat stelde de majoor gerust. „Als het verder niets is, zou ik mij. als ik jou was, dat niet zo aantrekken. Sapperloot, moet een kerel, zo flink uit de kluiten gewassen als jij, zich met zoiets bezig houen? Ik kan maar niet begrijpen, hoe het mogelijk is, dat de zoon van een kolonel, als geschapen voor de militaire stand, op het onzinnige idee kan komen om een muzikant te worden!" Toen Dirk bleef zwijgen, liep zijn oom brommend de kamer uit. De volgende dag nam de jonge man het besluit om de professor om rijn oordeel te vragen. Er moest een einde komen aan die vreselijke on zekerheid! (Wordt vervolgd) E N N Ufjp EEN KOPJE-J"®--

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 2