Voorzieningen voor gedemobili-
seerden uit Ned-Indië
«55(We
MAANDAG 1 MAART 1948
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
NAAR EEN WESTELIJK PACT
Benelux-landen bijeen te Brussel
Zondagmorgen zijn op de Nederlan dse ambassade te Brussel besprekin
gen gehouden, waarvan het volgende communiqué is uitgegeven:
„De eerste ministers en de ministe rs van buitenlandse zaken van Neder
land, België en Luxemburg zijn hedenmorgen te Brussel bijeengekomen.
Zij hebben het gemeenschappelijk standpunt bepaald, dat de drie regerin
gen tijdens de komende besprekingen met betrekking tot het sluiten van
een Westelijk pact zullen innemen".
Reuters correspondent Serge Na-
bokoff seint, dat de Belgische minis
ter-president, Spaak, hem in een in
terview verklaard heeft, dat de weg
bereid werd voor een conferentie van
de minister-presidenten van Groot-
Brittannië, Frankrijk en de Benelux-
landen over een West-Europese Unie.
Spaak voegde er aan toe, dat voor
een dergelijke conferentie eerst een
hechte basis geschapen moest wor
den. De mogelijkheid bestaat, dat in
een van de vijf hoofdsteden voorbe
reidende technische besprekingen ge
voerd zullen worden door deskundi
gen in de problemen' die aan de op
richting van een West-Europese Unie
verbonden zijn en welke beesprekin-
gen parallel zullen lopen aan de thans
verbonden zijn en welke besprekin
gen over West-Duitsland
DE ELECTRICITEITVOORZIENING
VAN NEDERLAND.
Een landelijk koppelnet.
Er bestaan plannen voor de vor
ming van een landelijk koppelnet
tussen de verschillende productie-
céntra van electrische energie hier
te lande. Ter bereiking van dit doel,
zal worden opgericht de N.V. Sa
menwerkende Electriciteitsproduc-
tiebedrijven. Deze vennootschap zal
zich belasten met het bevorderen
van de samenwerking der Neder
landse Electrische Centrales ten
aanzien van de productie en het re-
geien van de leveringen van electr.
stroom aan en door het buitenland.
De N.V. Electriciteitsbedrijf Zuid-
Holland (E.Z.H.) waarbij de gemeen
telijke centrales van Den Haag. Rot
terdam, Dordrecht, Delft, Gouda en
Leiden zijn betrokken, heeft beslo
ten aan de totstandkoming van bo
vengenoemde N.V. méde te werken.
Radio
DINSDAG
HILVERSUM I (301 M.)
7.00 Nieuws. 7.45 Gram'.platen.
8.00 Nieuws. 8.15 Pluk de dag. 9.00
Lichtbaken. 10.00* Voor de kleuters.
10.15 Minder békende Tsjechische
opera's. 10.40 Gedichten van Jan
Prins 10.50 Van het koude Noorden
naar het warme Zuiden. 11.30 Als
de ziele luistert. 11.40 Gram.platen.
12.03 Gram.platen. 12.33 Metropole
orkest. 13.00 Nieuws. 13.25 Metro-
pole-orkest. 14.00 Ballet uit „Doorn
roosje". 14.30 Onder ons. 15.00 De
ontwikkeling van het pianokwartet.
16.00 De Zonnebloem. 17.00 Na
schooltijd. 17.15 Gram.platen. 1.7.45
Het Indonesisch radiogeschiedenis
boek. 17.53 Flitsen uit Indonesië.
18.00 Cantus-populorum. 18.20 Sport
praatje. 18.30 Voor de strijdkrach
ten. 19.00 Nieuws. 19.15 Orgels van
diverse pluimage. 19.45 Niwin-
nieuws. 19.50 Rubriek voor de we
deropbouw. 20.00 Nieuws. 20.30 LIJ
DENSMEDITATIE. 21.30 Gram.pla
ten. 21.40 Cantate ,.La Nativite".
22.30 Nieuws. 22.45 Radio-ohilhar-
monisch orkest. 23.20 Cm het we
reldkampioenschap schaken. 23.35
Radio-Philharmonisch orkest.
HILVERSUM II *(415 M.)
7.00 Nieuws. 7.15 Gram.platen.
8.00 Nieuws. 8.15 „Aubade". 8.45
Werken van Mozart. 9.15 Morgenwij
ding. 9.35 Arbeidsvitaminen. 10.30
Voor de vrouw. 10.35 Victor Silves
ter en zijn orkest. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Henk Loohuis, orgel.
12.00 De Paoavers. 12.33 Ons Platte
land. 12.43 Gram.platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Orgel Pierre Palla met
zang van Annie Schoen. 13.45 Duet-
jes. 14.00 Met naald en schaar. 14.30
Radiomatinée. 16.40 De schoolbel.
17.00 Dat kun jij ook. 17.30 Het Vau
deville Strijkork. 18.00 Nieuws. 18.15
Tom Erich, piano. 18 30 Avro's Ra
diofilmkrant. 19.00 Voor de kleuters.
19.15 De Serenade in de kamermu
ziek. 19.45 Radiokrant voor de wer
kende vrouw. 20.00 Nieuws. 2
Avro's bonte Dinsdagavondkrant.
21.30 Contact 22.15 Buitenlands
weekoverzicht. 22.30 Beroemde lie-
derenreeksen. 23.00 Nieuws. 23.15
Gram.platen.
DE CONFERENTIE TE LONDEN.
Zaterdag is de vierde bijeenkomst
van de Londense conferentie over
West-Duitsland gehouden. De delega*
tie van Benelux was aanwezig. Na de
bijeenkomst, welke besloten was,
werd de volgende verklaring uitge
geven: „Ofschoon het besloten en
vertrouwelijk karakter van de thans
lopende besprekingen strikt gehand
haafd is, kan verklaard worden, dat
zij plaats vinden in een geest van
openhartigheid en vriendschap, en
dat de uitwisseling van gezichtspun
ten nut afwerpt".
Ma.andag komt de conferentie we
derom bijeen.
BENOEMINGEN
BISDOM HAARLEM.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot: Pastoor te
Heer-Hugowaard (H. Hart van Je
zus) de weleerw. heer P. N. Bors-
boom; te Zuidermeer, de weleerw.
heer J. J. Eeken, die Kapelaan was
te Haarlem (O. L. Vr. Rozenkrans).
Vervolgens tot Rector te Purmerend
(St. Lid. Gesticht) de weleerw. heer
H. Ulleman, die Pastoor was te Heer-
Hugowaard (H. Hart van Jezus).
Tenslotte tot Kapelaan te 's-Graven-
hage (H.H. Martelaren v. Gorcum)
de weleerw. heer B. A. Emmelkamp,
die Kapelaan was te 's-Gravenhage
(H. Familie).
Het N.V.V. over de loon-
en prijspolitiek
Afgevaardigden van bij het Neder
lands Verbond van Vakverenigingen
aangesloten organisaties waren Zater
dag in 't jaarbeursgebouw ie Utrecht
bijeengekomen om het demonstratief-
congres van het N.V.V.
Een der sprekers was het N.V.V.
bestuurslid A. Vermeulen, die een
beschouwing over de loon- en prijs
politiek hield. Deze steldev vast, dat
de in October 1945 bestaande span
ningen tussen lonen en prijzen ge
deeltelijk zijn opgeheven door de stij
ging van het gemiddelde inkomsten-
peil als gevolg van toegepaste loon-
herzieningen en het invoeren van
prestatiepremies, de invoering van
het cbnsumenten-crediet, de uitbrei
ding van de kinderbijslagregeling, de
verlaging van de loonbelasting en de
invoering van de vacantietoeslag. Het
is mogelijk geweest de kosten van
het levensonderhoud op het peil van
October 1946 te handhaven, doordat
de nadelige gevolgen van de strenge
winter 1946/'47 en de droge zomer
1947 opgevangen zijn door een daling
van de prijzen van eerste levensbe
hoeften en verbruiksgoederen, mede-
tengevolge van de anti-duurteactie
van het N.V.V. De heer Vermeulen
heeft bijzondere waardering voor de
minister van Landbouw, die ei in ge
slaagd is de kleine voorraden aan te
vullen en het levenspeil te handha
ven. Een vergelijking met het buiten
land valt zeer gunstig voor ons uit.
De positie van de Nederlandse arbei
der is véél en véél beter dan die
het buitenland.
Naar sprekers mening moet de tot
heden door het N.V.V. gevoerde loon-
en prijspolitiek worden voortgezet en
moet men bij de regering blijven aan
dringen op prijsverlaging. Over het
Marshall-plan zeide spreker, dat stag
natie in de Amerikaanse hulpverle
ning een terugval van het levenspeil
tot gevolg zal hebben. Wij moeten ons
niet storen aan geruchten, dat wij
ons zouden binden aan het kapitalis
me van Broadway. Moeten wij soms
hulp uit het Oosten verwachten? Zie
maar eens naar Tsjechoslowakije.
DE EERSTE KIEVITEN.
De heer Butter, een bekend na
tuurvorser in het Oosten van het
land, zag hedenmiddag de aankomst
van de eerste kievit op weiden
langs de Gelderse IJssel nabij de
vroegere steenfabriek „De Vliet-
berg" onder Wilp, gemeente Voorst.
Het vorige jaar constateerde hij de
aankomst dier vogels ter plaatse pas
op 14 Maart.
Naar wij vernemen bestaat het
plan bij bepaalde nationale gebeur
tenissen weer de gouden koets te
gebruiken. Het escorte, dat de gou
den koets zal hebben te begeleiden,
heeft een onderwerp van studie ge
maakt.
In verband met de grote kosten,
die de verzorging en het onderhoud
van paarden met zich brengen, is
van dc gedachte de gouden koets
door huzaren te paard te doen be
geleiden afgezien. Het escorte zal
nu worden toevertrouwd aan een
garde-detachement, gevormd uit de
regimenten grenadiers en jagers.
Aan de hand van historische gege
vens zijn voor dit detachement gala
uniformen ontworpen. De kosten
voor het vervaardigen van deze
uniformen zullen echter niet door
de regering worden gedragen.
BONNENBENDEN WORDT
OPGEROLD.
Met de arrestatie van een bon
nenhandelaar J. van der V. uit
Twijzelaarsheide (Fr.) heeft de CCD
draden in handen gekregen van een
uitgebreide handel in bonnen met
vertakkingen door geheel Neder
land. Van der V. werd te Zaandam
opgepakt, toen hij plm. 10.000 bon
nen van allerlei soort bij zich had.
Na. zijn arrestatie werd huiszoeking
in zijn woping gedaan. De buit be
stond uit een groot aantal levens
middelen-, versnaperings- en ta-
bakskaarten.
Het is in Friesland een bekend
feit, dat reizende marskramers al
lerlei bonkaarten op het platteland
opkopen, of tegen goederen ruilen.
De Vrijdagmarkt te- Leeuwarden is
een vermaard afzetterrein voor bon
nen geworden.
In het Staatsblad (I 57) is thans het
„Besluit Demobilisatievoorz ieningen
1948" gepubliceerd.
Dit beslui": bevat in grote trekken
de voorzieningen getroffen in het be
lang van militairen van de Koninklij
ke Marine en Koninklijke Landmacht,
die in Nederlandse-Indië hebben ge
diend en in Nederland worden gede
mobiliseerd.
Zo spoedig mogelijk na terugkeer
in het ïhoederland krijgt de militair
.verlof met behoud van bezoldiging.
Dit verlof bedraagt veertien dagen
voor ieder jaar buiten Nederland
doorgebracht. Tevens ontvangt hij
een bedrag in eens voor eerste on
kosten.
Indien hij minstens 6 maanden al
daar heeft vertoefd en zijn dienst op
goede wijze heeft vervuld, ontvangt
hij een premie voor iedere maand
werkelijke dienst in^ Nederiandsch-
Indië tot een maximum van 30 maan
den
Na zijn verlof wordt de militair ge
demobiliseerd.
Om zijn overgang naar de burger
maatschappij te effenctueren wordt
de militair allereerst in de gelegen
heid gesteld zich een burgercostuum
aan te schaffen. Daarnaast echter zal
het rijksarbeidsbureau hem bij voor
rang aan een passende werkkring
helpen, waarbij de overheid tevens
aan de demobilisant gelegenheid geeft
zijn vakbekwaamheid te herwinnen
of zich voor een beroep te bekwamen
door een scholingscursus te volgen.
Door een vergoedingsregeling wor
den de werkgevers financieel ge
steund indien zij eveneens demobili
serende arbeidskrachten in hun be
drijf scholen.
Voor degenen, die hun overgang
naar de burgermaatschappij steun
blijven behoeven, wordt een over
bruggingsregeling in het leven geroe
pen, terwijl studenten in de gelegen
heid kunnen worden gesteld hun stu
die aan te vangen of te hervatten.
Voor het volgen van meer eenvou
dige vakstudies wordt een studietoe
lage verstrekt.
Het eerste jaar na zijn demobili
satie krijgt de gedemobiliseerde mili
tair, die herschoold wordt, een wacht
geld, studeert of een cursus volgt, een
tegemoetkoming in de kosten van een
vrijwillige ziekteverzekering.
Een raad van advies inzake demo
bilisatievoorzieningen zal de minis
ters van oorlog en marine adviseren
over alle onderwerpen, die met de
uitvoering van het besluit verband
houden.
Het dachten is thans nog op de uit
voeringsbepalingen, waarin om de toe
te kennen bedragen zullen worden
gespecificeerd. De publicatie hiervan
kan in de loop van de volgende week
worden tegemoet gezien.
Stille Omgang
Zeventien treinen en vele tiental
len autobussen brachten ruim 20.000
katholieke mannen ook ui: de
verst verwijderde delen van ons
land naar de hoefdstad waar
zij deze nacht tussen een uur en 4.15
uur met de aloude beeweg hulde
brachten- aan het Heilig Sacrament
van Mirakel.
Afgezien van het regenbuitje om
omstreeks drie uur waren de weers-"
omstandighedden ideaal voor de eer
ste in de reeks van drie achtereen
volgende Zondagen te houden stille
omgangen.
Een groep van 60 E.H.B.O.'ers met
een dokter aan het hoofd, die over
5 auto's beschikten, behoefden
slechts voor een 8-tal overigens
onbelangrijke gevallen hulp te
verlenen.
In de bocht van de Nieuwedijk
moest de politie eenmaal, met be
dreiging geweld te zullen gebruiken,
het storend rumoer van een aantal
„late wandelaars" onderdrukken.
Overigens is de eerste stille omgang
1948 geheel ordelijk verlopen.
En deze bede-tocht is weer ge
weest een indrukwekkende, een
wonder-mooie uiting van diep ge
loof en ware liefde; van echte stoe
re gidsdienstzin en devotie.
Met zoveel katholieke mannen kan
men de toekomst niet donker inzien.
Een Leidse deelnemer bericht ons
nog:
Zaterdagavond half 10: De Har-
tebrugkerk, Broederschapskerk van
de St. O., was geheel gevuld met
mannen, die zouden gaan deelnemen
aan de jaarlijkse bedetocht naar de
„Heilige Stee". Een verblijdend ver
schijnsel was het dat er zoveel jonge
mannen aanwezig waren, in groep-
verband of onder leiding van vader
cf broer. Ook de militairen onder
aanvoering van hun aalmoezenier
Pater Gasman, namen aan deze vre
delievende tocht deel. Het Lof werd
gecelebreerd door de directeur pa
ter S. Booms, terwijl pater Engering
van de Haagweg parochie de pel
grims toesprak. Na het bidden van
het reisgebed, werd dp tocht naar
Amsterdam begonnen deze keer in
confort^bele Dieseltreinen die te 23.10
en 23.20 vertrokken, zodat reeds voor
12 uur de hoofdstad werd bereikt.
Langzaam zette de lange stoet
zich in beweging met als doel de
Mozes en Aaronkerk. Opvallend was
het, dat er deze nacht zoveel nacht-
volk op de been was, die met ver
dwaasde ogen deze zwijgende stoet
stonden na te staren, en niets be
grepen
Enig overlast van het publiek,
werd, voorzover ons bekend nergens
ondervonden.
Door een pater Capucijn uit
Voorschoten werd de predikatie ge
houden, waarna te ongeveer 1 uur de
eigenlijke omgang werd begonnen.
De tocht had een zeer vlot verloop
en te ±half drie werd de kerk weer
bereikt waarna het H. Mis offer werd
opgedragen door pater S. Booms,
waaronder allen communiceerden.
Te ongeveer half vier was de plech
tigheid ten einde, .waarna de 2e
Leidse groep, bestaande uit afdelin
gen uit de omgeving de kerk binnen
trok.
ZWARE AARDBEVING IN OOST
INDONESIë
Op de seismograaf van het meteo
rologisch instituut te Batavia werd
een zeer zware aardbeving geregi
streerd, waarvan het epicentrum
voorlopig in de onmiddellijke nabij
heid van de eilanden Boeroe en Ce-
ream (in de Zuid-Molukken) is be
paald. Als illustratie van de hevig
heid der schokken kan worden ge
meld, dat de hedenochtend geregi
streerde aar be ving te oordelen naar
de uitslag op seismograaf, ongeveer
■tweemaal zo zwaar moet zijn geweest
als de jongste aardbeving op de Phi-
lippijnen.
De aardbeving, die geruime tijd
aanhield, werd geregistreerd te 8 uur
47 minuten 8 seconden Java-tijd.
BINNENLAND.
Om de U{rechtse begroting sluit-
tend te maken is een bedrag van
447.336 van het Rijk nodig, waar
door Utrecht niet meer behoort tot
de noodlijdende gemeenten.
Twee verloofden, het 19-jarig
meisje A. B. en de 24-jarige jonge
man W., beiden uit Amsterdam, wan
delden om negen uur naar een bio
scoop, toen zij ter hoogte van de Hei-
ligeweg tegenover Maison de Bon
netterie de vroegere verloofde van
het meisje ontmoetten. Deze stak de
straat over en trok een mes en viel
het meisje aan en haar verloofde.
De toegebrachte steken bleken niet
zeer ernstig te zijn. De dader is be
kend, maar voortvluchtig.
Zaterdagmiddag hebben ten
Zuidwesten van Apeldoorn vier hei
debranden gewoed. Twee er van
van geringe omvang langs de spoor
baan tussen Assel en Kootwijk
waren vermoedelijk door vonken uit
een locomotief veroorzaakt Een gro
tere, eveneens bij Assel, vernielde
30 H.A. heide van het kroondomein
eil was ontstaan door onvoorzichtig
heid van een schaatsenrijder, die op
een heideplas aan het rijden was en
een brandende lucifer op de kant
gooide. Ten slotte ging een opper
vlakte van 50 H.A. heide en vlieg
dennen, verloren op het schietterrein
Harskamp. In de drie eerste geval
len verrichtten de Apeldoornse en
de bosbrandweer het blussingswerk.
De brand te Harskamp werd bedwon
gen door de brandweer uit Ede, de
bosbrandweer uit Hoenderlo en een
detachement militairen.
BUITENLAND.
Peru heeft weer eens een nieuw
kabinet. Het typische daarvan is, dat
het geheel bestaat uit leger- en
vjootofficieren.
Zaterdag zijn dertien Griekse
communisten geëxecuteerd, die ter
dood veroordeeld waren wegens sa
menwerking met de opstandelingen.
De laatste Britse troepen heb
ben Zaterdag India verlaten.
Tussen de universiteiten van
Chicago en Frankfort zal een ruil
van professoren en studenten plaats
vinden.
Ter gelegenheid van de herden
king van de sterfdag van de ex-ko
ning van Spanje is te Madrid een
massa-betoging gehouden. Deze be
toging was verboden en daarom zijn
12 monarchisten gearresteerd.
WEERSVERWACHTING g
WIND UIT OOSTELIJKE
RICHTINGEN.
g Droog v/eer met overdrijvende g
g wolkenbanken, vooral in het g
o Noorden van het land en in de o
ochtend hier en daar nevel of
mist. Zwakke tot matige wind
uit Oostelijke richtingen. In de
nacht plaatselijk lichte vorst, g
Morgen overdag ongeveer de- g
o zelfde temperatuur ais vandaag, o
O O
ooooooooooouoooooooooooooooooooooo
POSITIE NEDERL. PASSAGIERS-
EN VRACHTSCHEPEN.
Alkaid, 27 Febr. van Rio de Ja
neiro naar Victoria. Barendrecht, 27
Febr. van Tandjong Oeban naar
Auckland Nw. Zeeland. Boschfontein
27 Febr. van East Londen naar Port
Elisabeth. Cbama, 23 Febr. van Aba-
dan te Sydney. Coryda, pass. 27 Fe
bruari Gibraltar. Java, 28 Febr. te
Belawan. Indrapoera, pass. 27 Febr
Öuessant, wordt 1 Maart 8 uur v.m.
te Rotterdam verw. Johan de Witt,
27 Febr. van Batavia naar Nederland.
Carossa, pass, 27 Febr. Beachy Head.
Kota Baros, pass. 27 Febr. Malta.
Limburg, 28 Febr. van Belawan naar
Koweit. Maetsuycker, 27 Febr. van
Poa Pladjoe naar Batavia. Manbcran
26 Febr. van La Plata te Buenos
Aires. Meliskcrk, 27 Febr. van Port
Gentil naar Pointe Noire. Muider-
kerk, 27 Febr. van Fremantle te
Melbourne. Nieuw Holland, 27 Febr.
van Sabang naar Padang. Niger-
stroom, 28 Febr. van Porto Alexan
der te Lobito. Noordwijk, 28 Febr.
van Vlissingen te Buelva. Oranje.
BataviaAmsterdam^ pass. 27 Febr.
Algiers. Ossendrechf, 27 Febr. van
Huelva naar Amsterdam. Poelau
Laut, 27 Febr. van Saigon naar Sin
gapore. Prins Alexander,. 27 Febr.
van Haifa naai* Engeland. Roepat,
2 Febr, van Batavia naar Belawan,
Salland, 28 Febr. van Santos te Rio
de Janeiro. Sibajak, 28 Febr. 5 uur
van Aden. Singkep, 26 Febr. van
Aden. Stad Schiedam, 27 Febr. te
Genua. Tasman, 27 Febr. van Bela
wan naar Tandjong Oeban. Tegel
berg, 28 Febr. van Singapore te Pe-
nang. Tiberius, 26 Febr. van Lissa
bon naar Pireaus. Waterman, pass.
27 Febr. Sabang. Wieldrecht. (nwe
tanker), vermoedelijk 1 Maart van
Mobile naar Land's End V. O. Zui
derkruis, 27 Febr. van Rotterdam
naar Batavia. Zwijndrecht, 27 Febr
van Bordeaux naar /West-Africa.
ïïlo>Lq.en
Liturgisch zoekpla»tje
Men behoeft het zich niet als een
teken van verregaande stompzinnig
heid toe te rekenen, als enig verband
tussen het epistel en het evangelie,
dat morgen wordt gelezen, niet on
middellijk in het oog springt! Laten
we eerst cfe korte inhoud van beide
vertellen. De profeet Eliseus helpt op
wonderbare wijze een vrouw, wier
zonen als slaven verkocht zullen wor
den, indien ze haar schulden niet op
staande voet kan betalen. De profeet
zegt: „Ga bij al uw buren lege vaten
halen, maar vooral niet te weinig."
De vrouw doet, wat haar gezegd is,
en zie: alle vaten vullen zich vanzelf
met olie. Van de opbrengst betaalde
zij haar schulden. Tot zover het epis
tel uit het Boek der Koningen. In het
evangelie geeft Christus de macht om
zonden te vergeven aan de Kerk. Pe
trus vraagt Hem daarop, hoe dikwijls
je iemand vergiffenis moet schenken.
Petrus vindt zeven maal blijkbaar al
heel wat! Maar Christus zeide. „Niet
tot 7 keer toe, maar tot 70 X 7 keer",
dat wil dus zeggen: altijd weer op
nieuw. De oplossing van het raadsel,
hoe epistel en evangelie bij elkaar
zijn gekomen, wordt door de liturgis-
ten gezocht in de omstandigheid, dat
voorheen de Paus op deze dag in de
Vasten de H. Geheimen vierde in de
kerk van de H. Pudentiana het
vroegere woonhuis van de Romeinse
dame van die naam. In het huis van
haar vader, dat later haar eigendom
werd, vond St. Petrus onderdak (van
daar een evangelie, waarin Petrus op
treedt), terwijl ook van Pudentiana
bekend is, dat zij een van Petrus' op
volgers, Pius I, van al het nodige
voorzag (vandaar het epistel van een
vrouw, die de profeet Eliseus in haar
huis opneemt.) Het was dus een litur
gisch zoekplaatje, dat op eigen krach
ten niet op te lossen was.
Minister In 't Veld
en de weder
opbouw
In een onderhoud met de ANP.-
correspondent te Zaandam heeft mi
nister In 't Veld o.a. nog gezegd:
„Het kabinet-Beel kon geen enkele
concessie doen ten aanzien van de
tijdsduur van mijn ministerschap.
Ik ben mij bewust, dat ik een groot
risico genomen heb, maar er moet
toch iemand zijn, die de taak van
de minister van wederopbouw zal
moeten aanvaarden.' Te lang heeft
men een der belangrijkste ministe
ries zonder leiding gelaten." „Van
het MarshqL-plan hangt- veel af",
zei mr. dr. in 't Veld. Voor talrijke
leveringen zijn wij op het buitenland
aangewezen en de bouwmaterialen-
positie is in Nederland niet gunstig
te noemen. Daar komt nog een tekort
aan bouwvakarbeiders bij. Ik geloof
daarom, dat men de montagebouw
moet koppelen aan de .normale bouw,
teneinde de achterstand van zeven
tig duizLnd woningen in te lopen. De
architecten zullen moeten leren met
de nieuwe materia"en om te gaan.
Men zal een andere koers moeten
inslaan. Van de semi-permanente
bouw, zoals men die voor scholen
wil gaan toepassen, ben ik een te
genstander. Dat bindt de arbeiders in
vele gevallen te sterk. Dat wil niet
zeggen, dat ik een blokje van zes of
tien woningen voor de industrieën
niet gewenst acht. De industrieën
kunnen mensen van buiten hun
rayon niet huisvesten.
Ik verwacht, dat de huren genor-
aüseerd zullen worden. aangezien
de financiering door het rijk een te
grote last betekent. Een oplossing
zou zijn, dat de huren verhoogd
zullen worden. Van de verhoging
komt een deel ten goede aan de huis
eigenaren en de rest .wordt als be
lasting afgeroomd. Overigens is dit
meer een kwestie voor financiën dan
voor wederopbouw".
H
ALS DE
HEIDE BLOEIT
DOOR ANNY VAN PANHUYS
4)
O, wat een zaligheid, als hij aan
zijn vriend in New York kon schrij
ven: „Ik zend je mijn nieuwste com
positie. Laat die daarginds voor het
eerst opvoeren. Ik heb er niets tegen."
Een energiek besluit gaf iets
•traks aan zijn gezicht, ook iets
hards. Ja, hij zou aan het werk
gaan, met ijzeren wilskracht zou hij
onderzoeken, of werkelijk alles in
hem verstomd was, wat eens zo
heerlijk klonk. Dat kon toen niet,
dat was onmogelijk!
Een hoopvol lachje speelde om
.•^jn lippen en zijn recherhand streek
met zenuwachtige beweging over
zijn reeds dunner geworden haren.
Opeens voelde hij een vreselijke
Hij drukte op het elcc-
schelletje en Antoon Halek
'iende verscheen.
„Antoon, breng mij een halve fles
champagne."
Verbluft keek de knecht hem aan,
menende niet goed verstaan te' heb
ben.
„Hoor je mij niet? Ik vraag een
halve fles champagne."
„Jawel, mijnheer de professor.
Preso, prestissimo."
Meteen verdween de man.
„Wel, Antoon, wat is er?" vroeg
Mientje Donker, de dikke keuken
meid, die nieuwsgierig op de drem
pel van de keuken stond.
„Ik moet champagne uit de kelder
halen. Begrijp je daar iets van,
Mientje? Nu, op klaarlichte dag,
nauwelijks een uur voor het diner,
vraagt de professor om champagne.
Zoiets heb ik nog nooit beleefd. Het
komt mij voor, dat de professor hoe
langer hoe meer vreemd, grillig.
bizarro... wordt".
„Mijnheer van Kempen had moe
ten trouwen. Op zijn leeftijd behoort
een man, vrouw en volwhssen kin
deren te hebben. Nu is hij eenzaam
en daardoor worden oude vrijgezel
len meestal zonderling."
„Mientje, Mientje, pas op je woor
den," riep Antoon uit de 'kelder,
om even later met een fijne goud-
gelakte fles naaf boven te komen.
„Dat prikkelende goedje lust ik
ook wel, dat zou ik con passione
drinken," zei hij, terwijl hij de fles
in de ijsemmer zette, die Mientje. al
klaar had gemaakt.
„Je kunt maar niet vergeten,, dat
je eens muzikant geweest bent," zei
de dikke keukenmeid. „Anders zou
je zulke vreemde woorden niet ge
bruiken.'
„Neen, dat vergeet men nooit. En
al ben ik geen virtuoos geweest,
maar slechts een gewone muzikant,
die in de kleine inheemse, dorpen
muziek maakte, opdat de jeugd zou
kunnen dansen, zijn dat toch onver
getelijke dagen geweest. Ach Mien
tje, het enige, is, dat ik mij af en toe
bedien van een of andere uitdruk
king, die wel uit het Italiaans stamt,
maar bij alle toonkunstenaars sedert
lang internationaal is geworden.
Meer weet ik van de muziek niet af,
behalve wat ik hier in huis hooi.
Dat is alles zo deftig, voor mij on
begrijpelijk. Lieve hemel, Mientje,
als je eens wist, hoe ik er naar ver
lang, de viool ter hand te nemen en
een vrolijke wals te spelen"!
„Maar, Antoon, dat kan je toch
geen mens beletten?"
Hij keek met eigenaardige blik in
het vollemaansgezicht van de keu
kenmeid. „Die daar belet het mij
toch,zei hij, terwijl hij over zijn
schouder naar de kamer van de pro
fessor wees. „Je bent pas twee jaar
hier in huis en hebt dus die bespot
telijke comedie niet bijgewoond,, die
hij opvoerde, toen ik eens boven in
mijn kamertje een wals speelde. Ik
moest mij schamen, zei hij om onder
zijn dak zulke kermismuziek te spe
len èn als ik dat nog eens zou doen,
kon ik de plaat poetsen. Sedert dien
ligt mijn viool te slapen in de duis
ternis van mijn kast en zal wel nooit
meer wakker worden..."
De goed man had werkelijk tra
nen in de ogen.
„Als de professor zoiets ge
zegd had, was ik geen minuut lan
ger in zijn huis gebleven," beweerde
Mientje.
„Dat moet ik met energia, Beslist
heid ontkennen.Antoon zette de
ijsemmer, die hij al in de hand hield
om hem naar de professor te bren
gen, weer op het blankgeschuurde
aanrecht. „Jij zou ook bij mijnheer
gebleven zijn, als je hem je leven
verschuldigd was."
Nieuwsgierig en vragend keek
Mientje hem aan.
„Jaren geleden kwam ik met drie
kameraden, evenals ik arme Boheem
se muzikanten, op onze tocht door
Holland tot hier in Den Haag. Wij
waren half verhongerd: het was een
ellendig leven dat wij achter ons
hadden, want in de winter is er met
muziek maken niet veel te verdie
nen. Dat' gaat beter in de zomer, als
buiten de villa's en landhuizen be
woond zijn en de mensen blij zijn
om eens wat vrolijks te horen. Wij
stonden hier voor dit huis en speel
den een 'van onze walsen, toen ik
opeens het bewustzijn verloor en op
de grond stortte. De professor had
aan het raam gestaan en gezien, wat
er gebeurde. Dadelijk heeft hij inge
grepen. Ik werd in huis gehaald en
de dokter moest komen. Nadat deze
mij onderzocht had, zei hij, dat ik
totaal ondervoed was. Ik werd naar
het ziekenhuis gebracht en pas daar
uit ontslagen, -toen ik volkomen her
steld en aangesterkt was. Mijn kame
raden waren intussen verder gegaan,
mijnheer had ze rijkelijk van geld
voorzien om terug te keren naar ons
vaderland. To^n kreeg ik mijn be
trekking als huisknecht bij de pro
fessor, die alle onkosten in het zie
kenhuis voor mij betaald had. De
dokter heeft mij verklaard, dat als
ik niet zo'n goede verpleging had
gehad, ik beslist zou zijn doodgegaan.
En daarvoor ben ik de professor
dankbaar.
In de kamer van Maurits van Kem
pen rinkelde de bel voortdurend.
„Hij wordt bellicoso,, ongeduldig",
fluisterde Antoon en haastte zich met
de champagne naar zijn meester.
Dirk Willebrands had dan zijn par
tituur bij Maurits van Kempen ge
bracht.
De professor had niet veel leer
lingen Slechts zij, die een heel bij
zonder talent bezaten, wilde hij wel
onderrichten en aan hen zijn tijd
wijden. Toen Dirk drie jaar geleden
bij hemkwam, wist de beroemde
meester eerst niet of hij zich zou er
geren of vrolijk maken over de bru
taliteit van een jongeman, die zo
maar zich kwam aanmelden als leer
ling, hoewel hij noch getuigschriften
had van het een of ander conservato
rium, noch aanbevelingsbrieven van
vooraanstaande musici. Dat toch gaf
bij hem gewoonlijk de doorslag. An
ders zou hij overlopen worden door
jongelieden, die wel eens eén lied
je of wijsje bij elkaar geflanst had
den en nu de eerzucht koesterden,
hun opleiding bij de grote maestro
te voltooien.
(wordt vervolgd)