3)e Cöid6e6on^ant
Een verwoede zuivering in
Tsjecho-Slowakije
Ned. studenten komen op voor
de Universitaire vrijheid
Veiligheidsraad en Indonesische
kwestie
Aanslag op Caïro-expres in
Palestina
Directeur: C M. VAN HAMERSVELD
Hoofdredacteur: TH. WIL MER
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 1 MAART 1948
39ste JAARGANG
Na Tsjecho-Slowakije
Finland?
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telel. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w„ 1.30 p. mnd., 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. man. Telefoontjes 1.50
Morgen is het de ne
gende verjaardag van de
Pauskeuze en de 72ste
verjaardag van' Z.H. Paui
Pius XII. Schaapman
heeft indertijd de Paus
genoemd: „de spreker
Gods in de wereld". En
wij gevoelen en beseffen
toch wel zeker ,in deze
tijd, hoe grote zégen het is
te mogen varen op het
kompas van de Stedehou
der van Christus. Wat er
ook -gebeure: Hij zal ons
de juiste weg wijzen!
Morgen gaan de gebe
den van alle katholieken
op tot God, öpdat Hij ze-
gene en gelukkig make,
het Pausschap van Pius
XII; en morgen staan in
de geest alle katholieken
ter wereld rondom Paus
Pius XII in de onver
breekbare eenheid van
geloof en trouw en liefde.
Bijzonder
(on)recht
quenten heeft de verbitterden
niet tevreden gesteld en honderddui
zenden nieuwe verbitterden gemaakt.
Zij heeft het rechtsgevoel van het
volk hevig geschokt, doordat met
willekeurige en telkens veranderende
maatstaven geoordeeld werd.
De conclusie moet zijn, dat de bij
zondere rechtspleging gefaald heeft in
haar poging om door zakelijk succes
de vlek van haar oorsprong weg te
wassen. Hoe eerder alles wat „bijzon
der" is aan deze rechtspleging ver
dwijnt, des te beter zal het zijn voor
orde, recht, veiligheid, rust en vrede
van het Nederlandse volk.
Aldus concludeert dr. P. de Bruin
S.J. in een artikel in de jongste afle
vering van de „De Linie".
Het is duidelijke taal!
Maar toch zulen weer velen ze niét
verstaan en doof blijven voor zulk
een felle aanklacht, en zulk een strie
mende beschuldiging.
De autoriteiten gaan er trots op, dat
er nu, na bijna drie jaar, nog maar
enkele duizenden politieke delin
quenten wachten op een berechting;
wat in flagrante strijd met de gewone
en gezonde Nederlandse wetge
ving.
Hoe lang nog?
DE PARTIJ VAN DE ARBEID
OVER TSJECHO-SLOWAKIJE.
„Wij hebben niet de strijd aange
bonden tegen de ene dictatuur om
ons als willoze slaven uit te leveren
aan de andere", aldus de voorzitter
van de Partij van de Arbeid, Koos
Vorrink, Zaterdagmiddag in de grote
zaal van het Amsterdams Concert
gebouw op een door de federatie Am
sterdam uitgeschreven protestverga
dering tegen de gebeurtenissen in
Tsjecho-Slowakije.
„De politieke stabilisatie in Oost-
Europa komt overeen met de rust en
dé orde van een kerkhof", zo riep hij
uit.
Vorrink besloot zijn rede met een
oproep tot solidariteit, waarbij hij
met dankbaarheid het plan van Be-
vin voor een West-Europese federa
tie, het Marshall-plan en de Benelux
memoreerde.
Mr. G. J. van Heuven Goeddhart
sprak vervolgens over wat hij de
„afgrijselijke tragiek" der gebeurte
nissen in Tsjecho-Slowakije noemde,
waar slechts „de bloedige macht van
de terreur heeft gezegevierd".
In zekere zin achtte mr. van Heu
ven Goedhart het protest op deze
vergadering machteloos. Anderzijds
meende hij, dat het van het grootste
belang was, wanneer in geheel Ne
derland soortgelijke protesten zou
den opgaan, waarbij tot uitdrukking
moet komen, dat men „liever dood
dan slaaf" wil zijn. Hij memoreerde
woorden, die de sociaal-democraat
Albarda 12 jaar geleden heeft ge
sproken: „Het lekkerste eten, in on
vrijheid gegeten, blijft gevangenis
kost" en legde er de nadruk op, dat
wil men in ons land communisti
sche overheersing voorkomen het
volk zelf en het volk alléén dit door
geestelijke bewapening in zijn macht
heeft.
Mr. A. de Roos, wethouder van
Amsterdam, sloot de vergadering met
een kort woord, waarin hij de C.P.N.
er voor waax-schuwde, dat „zo zij de
regels van het spel niet méér in acht
zou nemen dan tot dusver het geval
is geweest", in de hoofdstad stem
men zouden opgaan, die de C.P.N.
uit de regering van Amsterdam zou
den willen bannen onder het motief:
„Wij passen er verder voor". Als
voorbeeld haalde spr. aan het col
porteren met communistische pam
fletten op de gemeenschappelijke
herdenking der Februari-staking op
het Waterlooplein.
Stalins voorstel
aan Finland
„Om vrede en Veilgheid
te consolideren
De Sowj et-Russisch regering heeft
de tekst gepubliéeerd van de op 22
Februari door maarschalk Stalin aan
president Paasikivi verzonden brief.
Stalin wijst er op, dat twee van de
drie aan de S.U. grenzende landen,
die aan de zijde van Duitsland tegen
de S.U. oorlog hebben gevoerd (Hon
garije en Roemennië), met de S.U.
verdragen van wederzijdse bijstand
tegen een mogelijke Duitse agressie
hebben getekend. „Ik neem aan, al
dus Stalin, dat Finland niet minder
dan Roemenië en Hongarije belang
stelt in een verdrag met de S.U. van
wederzijdse bijstand tegen een moge
lijke Duitse agressie."
In een ander bericht van Reuter
wordt een andere tekst van Stalin's
brief gegeven, waarin niet over een
mogelijke Duitse agressie wordt ge
sproken, doch van „de betrekkingen
tussen beide landen.'mét de bedoe
ling om vrede en veiligheid te con
solideren".
HET ANTWOORD VAN PAASIKIVI
Paasikivi, president van de Finse
republiek heeft Stalin een antwoord
brief doen toekomen via de Sowjet-
Russische ambassadeur te Helsinki.
Paasikivi zou in dit antwoord te
kennen hebben gegeven, dat Finland
bereid is met de S.U. in onderhan
deling te treden over een nieuw ver
drag, dat de ontwikkeling der be
trekkingen tussen beide landen zal
regelen. Hier zou- aan zijn toegevoegd
aldus meldt A.F.P. dat Finland ech
ter van mening is, dat de besprekin
gen niet op dezelfde basis zouden
kunnen plaats hebben, als waarop on
langs de verdragen met Roemennië
en Hongarije getekend zijn'', omdat
die verdragen veel punten bevatten,
die Finland niet geschikt acht."
Centraal actie-comité beheerst het openbare leven
"1/OLGENS EEN VERKLARING,-uitgegeven vanwege het centraal ac-
tie-comité in Tsjecho-Slowakije, zal het gehele nationale leven ge
concentreerd worden in het gereorganiseerde en door de communisten
beheerste „Nationale Front". De be sluiten .van het Nationale Front zul
len bindend zijn voor allen, met inbegrip van de- politieke partijen.
Volgens de verklaring-is het absoluut noodzakelijk de politieke partijen
te zuiveren van de „vijanden van de yolksdemocratie". Slechts door het
actie-comité van de partij goedgekeurde partij-organen zullen politie
ke activiteit kunnen gaan ontwikkelen. De actie-comité's van het Natio
nale Front zullen het recht hebben nieuwe organen van culturele orga
nisaties en andere verenigingen van nationaal belang al dan niet te ac
cepteren.
Volgens Reuter heeft het actie-co
mité van het provinciale bestuur van
Moravië-Silezië, dat in Brno zetelt,
het lidmaatschap van alle Tsjechi
sche socialisten en alle leden van de
Volkspartij nietig, verklaard. Het
centrale actie-comité voor Slowakije
heeft besloten alle partij-organisa
ties voor kinderen en vrouwen te
ontbinden, daar centrale organisa
ties zullen worden opgericht.
Voorts is gisteravond besloten, dat
de „Sokol", een gymnastiekorgani-
satie, voortaan de enige organisatie
voor lichamelijke opvoeding in het
land "zal zijn.
Alle politieke partijen moeten haar
jeugdorganisaties -ontbinden en alle
leden, na een zuivering, in de Tsje-
choslpwaakse jeugdvereniging doen
opnemen, welke de enige organisatie
der Tsjechoslowaakse jeugd zal zijn.
Zij zal tevens de toporganisatie
van de individuele studentenvereni
gingen zijn.
Het actie-comité van de Nationale
Bioscoopbond heeft 216 employe's
afgezet.
IIET LAND WORDT VERDEELD
ONDER DE BOEREN.
Gottwald heeft tegenover afgevaar
digden van de communistische- boe-
renraad, welk lichaam voortaan de
leiding bij de landbouw in Tsjecho-
Slowakije zal hebben, verklaard, dat
door het gehele land de openbare be
stuursorganen grondig moeten wor
den gezuiverd. Nu de crisis ten ein
de is, aldus de premier, moeten
overal de wortels van de reactie
worden uitgegraven om in de toe
komst dergelijke samenzweringen
onmogelijk te maken.
Het is noodzakelijk de grootgrond
bezitters alles af te nemen wat zij
meer hebben dan 50 H.A. Het in be
slag genomen land zal onder de
landarbeiders worden verdeeld.
Alle particuliere ondernemingen
met meer dan 50 personen in dienst
zullen door de staat worden over
genomen, maar de rechten van de
kleinhandelaars en handwerkslieden
zouden in de nieuwe grondwet wor
den gewaarborgd.
Dinsdag zal de nieuwe ministerraad
van Tsjecho-Slowakije voor het eerst
bijeenkomen. Op deze vergadering
zal een beslissing genomen worden
H. F. TEMMERMANS t
Oud-secr. „St. Raphael"
De heer H. F. Timmermans, tot voor
kort secretaris van de R.K. Bond van
Spoor- en Tramwegpersoneel „St.
Raphaël" en secretaris van de perso-
neelsraad der Nederlandse Spoorwe
gen, is Zondagavond overleden in de
ouderdom van 63 jaar.
IJZEREN GORDIJN DWARS OVER EUROPA
I Russische gebiedswinst
t.a.v. een aantal wetsontwerpen, die
tegemoet komen aan de eisen van de
vakverenigingen en de boeren. Deze
betreffen nationalisering en confis
catie van landgoederen. Volgens de
„Pravo Lidu" zal de regering even
eens een wetsontwerp betreffende
de verdediging van de republiek be
spreken.
iliiililiiffii
Verleden week Zondag was het
geweldig koud en nauwelijks een
week later is het heerlijk zacht weer
en gingen duizenden mensen een
fietstochtje maken.
WAT ER IN PRAAG GESCHIEDT.
Onder de Nederlandse studenten
is een beweging gaande in verband
met de gebeurtenissen aan de Praag
se universiteit. Een actiecomité heeft
een bulletin gepubliceerd, waarin
geprotesteerd wordt tegen de vrij
heidsberoving, waaronder de Tsje
chische studenten te lijden hebben.
Het bulletin begint met te herinne
ren hoe in 1933 de vrijheid aan de
Duitse universiteiten geschonden
werd en hoe het buitenland, ook
Nederland, zich afzijdig hield. Ge
durende de oorlog hebben vele Ne
derlandse studenten het onjuiste van
hun isolationistische houding inge
zien.
Bij de gebeurtenissen in Praag
zijn het voor de tweede maal in de
"ongste geschiedenis de Tsjechische
tudenten, die voor de vrijheid ook
;an de universiteiten opkomen. De
belangrijkste studentenleiders werden
gearresteerd, de demonstratie uit
eengeslagen. De rector van de
Praagse universiteit wordt „ver
zocht" af te treden. Moeten wij te
rugkeren tot het isolationisme van
voor de oorlog?, zo vragen de sa
menstellers van het bulletin, die 'n
krachtig protest van de Nederland
se studenten op zijn plaats achten.
De Tsjechische studenten zullen ho
ren dat hun Nederlandse collegae
Clandestiene
bouw
Er moeten bouwwerken
worden afgebroken,
tenzij
Het college van algemene commis
sarissen voor de wederopbouw heeft
besloten, dat een aantal zonder rijks
goedkeuring gebouwde bouwwerken
zullen worden afgebroken. Het be
treft hier de volgende gevallen.
Een tot danszaal verbouwde paar
denstal en clandestien gebouwde bij
gebouwen te Bergeijk, een betonnen
staantribune te Kerkrade, een rijwiel-
reparatiewerkolaats te Ommen en
een werkplaats te Alkmaar. Voorts
een schuur te Putten en een aanbouw
aan een fabrieksgebouw te Bladel.
In al deze gevallen is tevens beslist,
dat de afbraak geen doorgang zal vin
hun moed prijzen en dat zij niet al
leen staan. De Nederlandse studen
ten doen een beroep op hun Tsje
choslowaakse collegae om, los van
alle politiek, de universitaire vrij
heid hoog te houden.
Persoonlijke en collectieve ad-
haesiebetuigingen worden ingewacht
en in alle universiteitssteden zullen
adressen tot de ontvangst van deze
betuigingen worden ingericht.
NEDERLAND OP DE INTER
NATIONALE PLUIMVEE
TENTOONSTELLING TE PARIJS.
Nederland zal deelnemen aan de
internationale pluimveetentoonstel
ling welke van 3 tot- 8 Maart ge
houden zal worden in Parijs.
Minister Mansholt is voornemens
de tentoonstelling te bezoeken en
bij de opening ook het woord te
voeren.
De Nederlandse bedrijfsafdeling
zal worden vertegenwoordigd door
de heer R. Rouwenhorst, de sport-
afdeling door de heren J. B. V. H.
Giesberg, J. Mantel en D. de Vries.
De twee laatstgenoemden zullen te
vens als jurylid fungeren.
UITSLAGEN
K.N.V.B.
EERSTE KLASSE
DISTRICT I.
Eerste klasse:
XerxesZeeburgia
Vo' e wijekersHBS
't Goo:Hermes' DVS
AjaxRFC
HaarlemVSV
DISTRI1 T II.
Blauw WitSparta
StormvogelsEDO
DFCFeijenoord
Excelsior—DOS
ADO—DWS
DISTRICT in.
AGOWHerecles
VitesseEnsch. Boys
QuickEe Quick
Zwolse BoysNEC
EnschedeGo Ahead
DISTRICT IV.
LongaBW
Baronie DNLde Spechten
Sitt. BoysMarrits
TSCJuliana
DISTRICT V.
HSCHeerenveen
Veendam—Achilles
FrisiaSneek
DISTRICT VI.
VlissingenBrabantia
BleijerheideMVV
HelmonaiaLimbui gia
PSVNAC
Sportclub EmmaVW
5—0
3—4
1—1
3—2
3—3
5—0
1—2
4—1
1—3
0—0
1—1
1—2
3—1
1—1
0—1
0—6
1—1
1—2
0—0
1—0
2—1
1—3
2—1
^E VEILIGHEIDSRAAD heeft de Canadese resolutie aanvaard. In
deze resolutie' wordt uitgesproken, dat de Raad met voldoening ken
nis neemt van de op de „Renville" ondertekende overeenkomst. Verder
wordt aanbevolen, dat de Commissie van Drie haar werk zal voorzetten.
De resolutie vraagt tenslotte aan de beide parijen en aan de Commissie
om de Veiligheidsraad direct op de hoogte te stellen van.de vorderingen
bij de oplossing van het politieke conflict.
Australië trok zijn voorstel in om
aan de Commissie van Drie de be
slissing te laten of zijn suggesties
mag geven en publiceren.
Geen verder ingrijpen
SOWJET-UNIE ONTHIELD ZICH.
VAN STEMMING
Voordat zij tot dit besluit kwam
is er nog een lang debat geweest.
China heeft nog een motie ingediend
waar in aan de Commissie van Drie
wordt gevraagd bijzondere aandacht
aan de toestand in West-Java en op
Madoera te besteden en hierover
den indien B. en W. van debetrokken verslag uit te brengen. Acht afge-
gemeenten er in slagen aan de bouw
werken een andere bestemming te ge
ven, zodanig, dat de oorspronkelijke
opdrachtgevers geen voordeel uit het
zonder rijksgoedkeuring gebouwde
'zullen trekken.
vaardigden waren het met deze ge
dachte eens, zodat zij met een ruime
meerderheid is aanvaard. De afge
vaardigden van de Sowjet-Unie, de
Oekraïne en Argentinië onthielden
zich van stemming.
Acht en twintig Britse milifairen omgekomen
Gisteren heeft de Joodse illegale Stern-groep een aanslag gepleegd op
de Caïro-express, waarbij acht-en-twintig Britse militairen zijn omgeko
men. Achter de trein, welke onderweg was van Cairo naar Haifa, waren
drie militaire wagons gekoppeld. Al leen deze rijtuigen zijn vernield. Tus
sen de rails geplaatste mijnen zijn electrisch tot ontploffing gebracht
door iemand, die de trein goed kon waarnemen. Er was gerekend op vier
militaire wagons, want er lagen, op regelmatige afstand, vier mijnen. Eén
is niet tot ontploffing gebracht. Toen de wagens zich boven de mijnen be
vonden weerklonk de ontploffing.
Joodse padvinders en een Joodse om een einde te maken aan het ge-
ambulance waren de eersten die hulp
verleenden. Uren lang is men bezig
geweest met het bergen van doden en
gewonden. Toen de avond viel, wa
ren alle slachtoffers uit de wrakstuk
ken van de wagons bevrijd.
Het Britse hoofdkwartier te Jeruza
lem heeft een in het Engels, He
breeuws en Arabisch gestelde procla
matie uitgegeven, waarin het de be
volking van Jeruzalem waarschuwt
bruiken van geweld,
De ongeregeldheden van de laatste
tijd zullen niet langer worden geduld,
aldus de proclamatie. Het leger zal
desnoods naar wapenen grijpen, wel-
ke effectiever zijn dan die van de Jo
den en Arabieren.
De Stermgroep heeft bekend ge
maakt ,dat zij de aanslag heeft ge
pleegd uit wraak voor de verwoestin
gen in de Joodse zakenwijk van Jeru
zalem.
GENERAAL SEVEZ BIJ JACHT
PARTIJ OM HET LEVEN
GEKOMEN.
Generaal Sevez, opperbevelheb
ber van de Franse bezettingstroepen,
is Zondagochtend tijdens een jacht
partij door 4een ongeval om het le
ven gekomen.
BERLIN AM MITTAG VERBODEN.
Het onder Rusissche controle
staande blad Berlin am Mittag, dat
vaak felle aanvallen op de Weste
lijke bezettingsautoriteiten heeft ge
daan, zal niet meer verschijnen. De
Berlin om Mittag zou de voorschrif
ten van de bestuursraad, volgens
welke ongerechtvaardigde critiek op
bezettende machten is verboden, heb
ben overtreden. Het blad was reeds
verboden in de Franse zone van
Duitsland en in de Franse sector van
Berlijn, wegens aanvallen op gene
raal Koenig.
Berlijnse journalisten menen, dat
de heftige critiek van het blad op
de Westerse mogendheden een be
lemmering vormden voor de Russen
om correcte betrekkingen te handha
ven.
Het laatste nummer van de Berlin
am Mittag bevatte een scherp arti
kel tegen de Fransen. Bidault, de
Franse minister van buitenlandse za
ken. werd betiteld als „de Ameri
kaanse minister voor Franse zaken".
£&n io-iie. ttje.
Nooit moeten wij bidden uit sleur
dat is enkel uit gewoonte of voor
schrift doch altijd uit |odsvrucht.