3)e Cöid6e6on^ant Een verwoede zuivering in Tsjecho-Slowakije Ned. studenten komen op voor de Universitaire vrijheid Veiligheidsraad en Indonesische kwestie Aanslag op Caïro-expres in Palestina Directeur: C M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WIL MER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN MAANDAG 1 MAART 1948 39ste JAARGANG Na Tsjecho-Slowakije Finland? WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, Telel. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w„ 1.30 p. mnd., 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. man. Telefoontjes 1.50 Morgen is het de ne gende verjaardag van de Pauskeuze en de 72ste verjaardag van' Z.H. Paui Pius XII. Schaapman heeft indertijd de Paus genoemd: „de spreker Gods in de wereld". En wij gevoelen en beseffen toch wel zeker ,in deze tijd, hoe grote zégen het is te mogen varen op het kompas van de Stedehou der van Christus. Wat er ook -gebeure: Hij zal ons de juiste weg wijzen! Morgen gaan de gebe den van alle katholieken op tot God, öpdat Hij ze- gene en gelukkig make, het Pausschap van Pius XII; en morgen staan in de geest alle katholieken ter wereld rondom Paus Pius XII in de onver breekbare eenheid van geloof en trouw en liefde. Bijzonder (on)recht quenten heeft de verbitterden niet tevreden gesteld en honderddui zenden nieuwe verbitterden gemaakt. Zij heeft het rechtsgevoel van het volk hevig geschokt, doordat met willekeurige en telkens veranderende maatstaven geoordeeld werd. De conclusie moet zijn, dat de bij zondere rechtspleging gefaald heeft in haar poging om door zakelijk succes de vlek van haar oorsprong weg te wassen. Hoe eerder alles wat „bijzon der" is aan deze rechtspleging ver dwijnt, des te beter zal het zijn voor orde, recht, veiligheid, rust en vrede van het Nederlandse volk. Aldus concludeert dr. P. de Bruin S.J. in een artikel in de jongste afle vering van de „De Linie". Het is duidelijke taal! Maar toch zulen weer velen ze niét verstaan en doof blijven voor zulk een felle aanklacht, en zulk een strie mende beschuldiging. De autoriteiten gaan er trots op, dat er nu, na bijna drie jaar, nog maar enkele duizenden politieke delin quenten wachten op een berechting; wat in flagrante strijd met de gewone en gezonde Nederlandse wetge ving. Hoe lang nog? DE PARTIJ VAN DE ARBEID OVER TSJECHO-SLOWAKIJE. „Wij hebben niet de strijd aange bonden tegen de ene dictatuur om ons als willoze slaven uit te leveren aan de andere", aldus de voorzitter van de Partij van de Arbeid, Koos Vorrink, Zaterdagmiddag in de grote zaal van het Amsterdams Concert gebouw op een door de federatie Am sterdam uitgeschreven protestverga dering tegen de gebeurtenissen in Tsjecho-Slowakije. „De politieke stabilisatie in Oost- Europa komt overeen met de rust en dé orde van een kerkhof", zo riep hij uit. Vorrink besloot zijn rede met een oproep tot solidariteit, waarbij hij met dankbaarheid het plan van Be- vin voor een West-Europese federa tie, het Marshall-plan en de Benelux memoreerde. Mr. G. J. van Heuven Goeddhart sprak vervolgens over wat hij de „afgrijselijke tragiek" der gebeurte nissen in Tsjecho-Slowakije noemde, waar slechts „de bloedige macht van de terreur heeft gezegevierd". In zekere zin achtte mr. van Heu ven Goedhart het protest op deze vergadering machteloos. Anderzijds meende hij, dat het van het grootste belang was, wanneer in geheel Ne derland soortgelijke protesten zou den opgaan, waarbij tot uitdrukking moet komen, dat men „liever dood dan slaaf" wil zijn. Hij memoreerde woorden, die de sociaal-democraat Albarda 12 jaar geleden heeft ge sproken: „Het lekkerste eten, in on vrijheid gegeten, blijft gevangenis kost" en legde er de nadruk op, dat wil men in ons land communisti sche overheersing voorkomen het volk zelf en het volk alléén dit door geestelijke bewapening in zijn macht heeft. Mr. A. de Roos, wethouder van Amsterdam, sloot de vergadering met een kort woord, waarin hij de C.P.N. er voor waax-schuwde, dat „zo zij de regels van het spel niet méér in acht zou nemen dan tot dusver het geval is geweest", in de hoofdstad stem men zouden opgaan, die de C.P.N. uit de regering van Amsterdam zou den willen bannen onder het motief: „Wij passen er verder voor". Als voorbeeld haalde spr. aan het col porteren met communistische pam fletten op de gemeenschappelijke herdenking der Februari-staking op het Waterlooplein. Stalins voorstel aan Finland „Om vrede en Veilgheid te consolideren De Sowj et-Russisch regering heeft de tekst gepubliéeerd van de op 22 Februari door maarschalk Stalin aan president Paasikivi verzonden brief. Stalin wijst er op, dat twee van de drie aan de S.U. grenzende landen, die aan de zijde van Duitsland tegen de S.U. oorlog hebben gevoerd (Hon garije en Roemennië), met de S.U. verdragen van wederzijdse bijstand tegen een mogelijke Duitse agressie hebben getekend. „Ik neem aan, al dus Stalin, dat Finland niet minder dan Roemenië en Hongarije belang stelt in een verdrag met de S.U. van wederzijdse bijstand tegen een moge lijke Duitse agressie." In een ander bericht van Reuter wordt een andere tekst van Stalin's brief gegeven, waarin niet over een mogelijke Duitse agressie wordt ge sproken, doch van „de betrekkingen tussen beide landen.'mét de bedoe ling om vrede en veiligheid te con solideren". HET ANTWOORD VAN PAASIKIVI Paasikivi, president van de Finse republiek heeft Stalin een antwoord brief doen toekomen via de Sowjet- Russische ambassadeur te Helsinki. Paasikivi zou in dit antwoord te kennen hebben gegeven, dat Finland bereid is met de S.U. in onderhan deling te treden over een nieuw ver drag, dat de ontwikkeling der be trekkingen tussen beide landen zal regelen. Hier zou- aan zijn toegevoegd aldus meldt A.F.P. dat Finland ech ter van mening is, dat de besprekin gen niet op dezelfde basis zouden kunnen plaats hebben, als waarop on langs de verdragen met Roemennië en Hongarije getekend zijn'', omdat die verdragen veel punten bevatten, die Finland niet geschikt acht." Centraal actie-comité beheerst het openbare leven "1/OLGENS EEN VERKLARING,-uitgegeven vanwege het centraal ac- tie-comité in Tsjecho-Slowakije, zal het gehele nationale leven ge concentreerd worden in het gereorganiseerde en door de communisten beheerste „Nationale Front". De be sluiten .van het Nationale Front zul len bindend zijn voor allen, met inbegrip van de- politieke partijen. Volgens de verklaring-is het absoluut noodzakelijk de politieke partijen te zuiveren van de „vijanden van de yolksdemocratie". Slechts door het actie-comité van de partij goedgekeurde partij-organen zullen politie ke activiteit kunnen gaan ontwikkelen. De actie-comité's van het Natio nale Front zullen het recht hebben nieuwe organen van culturele orga nisaties en andere verenigingen van nationaal belang al dan niet te ac cepteren. Volgens Reuter heeft het actie-co mité van het provinciale bestuur van Moravië-Silezië, dat in Brno zetelt, het lidmaatschap van alle Tsjechi sche socialisten en alle leden van de Volkspartij nietig, verklaard. Het centrale actie-comité voor Slowakije heeft besloten alle partij-organisa ties voor kinderen en vrouwen te ontbinden, daar centrale organisa ties zullen worden opgericht. Voorts is gisteravond besloten, dat de „Sokol", een gymnastiekorgani- satie, voortaan de enige organisatie voor lichamelijke opvoeding in het land "zal zijn. Alle politieke partijen moeten haar jeugdorganisaties -ontbinden en alle leden, na een zuivering, in de Tsje- choslpwaakse jeugdvereniging doen opnemen, welke de enige organisatie der Tsjechoslowaakse jeugd zal zijn. Zij zal tevens de toporganisatie van de individuele studentenvereni gingen zijn. Het actie-comité van de Nationale Bioscoopbond heeft 216 employe's afgezet. IIET LAND WORDT VERDEELD ONDER DE BOEREN. Gottwald heeft tegenover afgevaar digden van de communistische- boe- renraad, welk lichaam voortaan de leiding bij de landbouw in Tsjecho- Slowakije zal hebben, verklaard, dat door het gehele land de openbare be stuursorganen grondig moeten wor den gezuiverd. Nu de crisis ten ein de is, aldus de premier, moeten overal de wortels van de reactie worden uitgegraven om in de toe komst dergelijke samenzweringen onmogelijk te maken. Het is noodzakelijk de grootgrond bezitters alles af te nemen wat zij meer hebben dan 50 H.A. Het in be slag genomen land zal onder de landarbeiders worden verdeeld. Alle particuliere ondernemingen met meer dan 50 personen in dienst zullen door de staat worden over genomen, maar de rechten van de kleinhandelaars en handwerkslieden zouden in de nieuwe grondwet wor den gewaarborgd. Dinsdag zal de nieuwe ministerraad van Tsjecho-Slowakije voor het eerst bijeenkomen. Op deze vergadering zal een beslissing genomen worden H. F. TEMMERMANS t Oud-secr. „St. Raphael" De heer H. F. Timmermans, tot voor kort secretaris van de R.K. Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel „St. Raphaël" en secretaris van de perso- neelsraad der Nederlandse Spoorwe gen, is Zondagavond overleden in de ouderdom van 63 jaar. IJZEREN GORDIJN DWARS OVER EUROPA I Russische gebiedswinst t.a.v. een aantal wetsontwerpen, die tegemoet komen aan de eisen van de vakverenigingen en de boeren. Deze betreffen nationalisering en confis catie van landgoederen. Volgens de „Pravo Lidu" zal de regering even eens een wetsontwerp betreffende de verdediging van de republiek be spreken. iliiililiiffii Verleden week Zondag was het geweldig koud en nauwelijks een week later is het heerlijk zacht weer en gingen duizenden mensen een fietstochtje maken. WAT ER IN PRAAG GESCHIEDT. Onder de Nederlandse studenten is een beweging gaande in verband met de gebeurtenissen aan de Praag se universiteit. Een actiecomité heeft een bulletin gepubliceerd, waarin geprotesteerd wordt tegen de vrij heidsberoving, waaronder de Tsje chische studenten te lijden hebben. Het bulletin begint met te herinne ren hoe in 1933 de vrijheid aan de Duitse universiteiten geschonden werd en hoe het buitenland, ook Nederland, zich afzijdig hield. Ge durende de oorlog hebben vele Ne derlandse studenten het onjuiste van hun isolationistische houding inge zien. Bij de gebeurtenissen in Praag zijn het voor de tweede maal in de "ongste geschiedenis de Tsjechische tudenten, die voor de vrijheid ook ;an de universiteiten opkomen. De belangrijkste studentenleiders werden gearresteerd, de demonstratie uit eengeslagen. De rector van de Praagse universiteit wordt „ver zocht" af te treden. Moeten wij te rugkeren tot het isolationisme van voor de oorlog?, zo vragen de sa menstellers van het bulletin, die 'n krachtig protest van de Nederland se studenten op zijn plaats achten. De Tsjechische studenten zullen ho ren dat hun Nederlandse collegae Clandestiene bouw Er moeten bouwwerken worden afgebroken, tenzij Het college van algemene commis sarissen voor de wederopbouw heeft besloten, dat een aantal zonder rijks goedkeuring gebouwde bouwwerken zullen worden afgebroken. Het be treft hier de volgende gevallen. Een tot danszaal verbouwde paar denstal en clandestien gebouwde bij gebouwen te Bergeijk, een betonnen staantribune te Kerkrade, een rijwiel- reparatiewerkolaats te Ommen en een werkplaats te Alkmaar. Voorts een schuur te Putten en een aanbouw aan een fabrieksgebouw te Bladel. In al deze gevallen is tevens beslist, dat de afbraak geen doorgang zal vin hun moed prijzen en dat zij niet al leen staan. De Nederlandse studen ten doen een beroep op hun Tsje choslowaakse collegae om, los van alle politiek, de universitaire vrij heid hoog te houden. Persoonlijke en collectieve ad- haesiebetuigingen worden ingewacht en in alle universiteitssteden zullen adressen tot de ontvangst van deze betuigingen worden ingericht. NEDERLAND OP DE INTER NATIONALE PLUIMVEE TENTOONSTELLING TE PARIJS. Nederland zal deelnemen aan de internationale pluimveetentoonstel ling welke van 3 tot- 8 Maart ge houden zal worden in Parijs. Minister Mansholt is voornemens de tentoonstelling te bezoeken en bij de opening ook het woord te voeren. De Nederlandse bedrijfsafdeling zal worden vertegenwoordigd door de heer R. Rouwenhorst, de sport- afdeling door de heren J. B. V. H. Giesberg, J. Mantel en D. de Vries. De twee laatstgenoemden zullen te vens als jurylid fungeren. UITSLAGEN K.N.V.B. EERSTE KLASSE DISTRICT I. Eerste klasse: XerxesZeeburgia Vo' e wijekersHBS 't Goo:Hermes' DVS AjaxRFC HaarlemVSV DISTRI1 T II. Blauw WitSparta StormvogelsEDO DFCFeijenoord Excelsior—DOS ADO—DWS DISTRICT in. AGOWHerecles VitesseEnsch. Boys QuickEe Quick Zwolse BoysNEC EnschedeGo Ahead DISTRICT IV. LongaBW Baronie DNLde Spechten Sitt. BoysMarrits TSCJuliana DISTRICT V. HSCHeerenveen Veendam—Achilles FrisiaSneek DISTRICT VI. VlissingenBrabantia BleijerheideMVV HelmonaiaLimbui gia PSVNAC Sportclub EmmaVW 5—0 3—4 1—1 3—2 3—3 5—0 1—2 4—1 1—3 0—0 1—1 1—2 3—1 1—1 0—1 0—6 1—1 1—2 0—0 1—0 2—1 1—3 2—1 ^E VEILIGHEIDSRAAD heeft de Canadese resolutie aanvaard. In deze resolutie' wordt uitgesproken, dat de Raad met voldoening ken nis neemt van de op de „Renville" ondertekende overeenkomst. Verder wordt aanbevolen, dat de Commissie van Drie haar werk zal voorzetten. De resolutie vraagt tenslotte aan de beide parijen en aan de Commissie om de Veiligheidsraad direct op de hoogte te stellen van.de vorderingen bij de oplossing van het politieke conflict. Australië trok zijn voorstel in om aan de Commissie van Drie de be slissing te laten of zijn suggesties mag geven en publiceren. Geen verder ingrijpen SOWJET-UNIE ONTHIELD ZICH. VAN STEMMING Voordat zij tot dit besluit kwam is er nog een lang debat geweest. China heeft nog een motie ingediend waar in aan de Commissie van Drie wordt gevraagd bijzondere aandacht aan de toestand in West-Java en op Madoera te besteden en hierover den indien B. en W. van debetrokken verslag uit te brengen. Acht afge- gemeenten er in slagen aan de bouw werken een andere bestemming te ge ven, zodanig, dat de oorspronkelijke opdrachtgevers geen voordeel uit het zonder rijksgoedkeuring gebouwde 'zullen trekken. vaardigden waren het met deze ge dachte eens, zodat zij met een ruime meerderheid is aanvaard. De afge vaardigden van de Sowjet-Unie, de Oekraïne en Argentinië onthielden zich van stemming. Acht en twintig Britse milifairen omgekomen Gisteren heeft de Joodse illegale Stern-groep een aanslag gepleegd op de Caïro-express, waarbij acht-en-twintig Britse militairen zijn omgeko men. Achter de trein, welke onderweg was van Cairo naar Haifa, waren drie militaire wagons gekoppeld. Al leen deze rijtuigen zijn vernield. Tus sen de rails geplaatste mijnen zijn electrisch tot ontploffing gebracht door iemand, die de trein goed kon waarnemen. Er was gerekend op vier militaire wagons, want er lagen, op regelmatige afstand, vier mijnen. Eén is niet tot ontploffing gebracht. Toen de wagens zich boven de mijnen be vonden weerklonk de ontploffing. Joodse padvinders en een Joodse om een einde te maken aan het ge- ambulance waren de eersten die hulp verleenden. Uren lang is men bezig geweest met het bergen van doden en gewonden. Toen de avond viel, wa ren alle slachtoffers uit de wrakstuk ken van de wagons bevrijd. Het Britse hoofdkwartier te Jeruza lem heeft een in het Engels, He breeuws en Arabisch gestelde procla matie uitgegeven, waarin het de be volking van Jeruzalem waarschuwt bruiken van geweld, De ongeregeldheden van de laatste tijd zullen niet langer worden geduld, aldus de proclamatie. Het leger zal desnoods naar wapenen grijpen, wel- ke effectiever zijn dan die van de Jo den en Arabieren. De Stermgroep heeft bekend ge maakt ,dat zij de aanslag heeft ge pleegd uit wraak voor de verwoestin gen in de Joodse zakenwijk van Jeru zalem. GENERAAL SEVEZ BIJ JACHT PARTIJ OM HET LEVEN GEKOMEN. Generaal Sevez, opperbevelheb ber van de Franse bezettingstroepen, is Zondagochtend tijdens een jacht partij door 4een ongeval om het le ven gekomen. BERLIN AM MITTAG VERBODEN. Het onder Rusissche controle staande blad Berlin am Mittag, dat vaak felle aanvallen op de Weste lijke bezettingsautoriteiten heeft ge daan, zal niet meer verschijnen. De Berlin om Mittag zou de voorschrif ten van de bestuursraad, volgens welke ongerechtvaardigde critiek op bezettende machten is verboden, heb ben overtreden. Het blad was reeds verboden in de Franse zone van Duitsland en in de Franse sector van Berlijn, wegens aanvallen op gene raal Koenig. Berlijnse journalisten menen, dat de heftige critiek van het blad op de Westerse mogendheden een be lemmering vormden voor de Russen om correcte betrekkingen te handha ven. Het laatste nummer van de Berlin am Mittag bevatte een scherp arti kel tegen de Fransen. Bidault, de Franse minister van buitenlandse za ken. werd betiteld als „de Ameri kaanse minister voor Franse zaken". £&n io-iie. ttje. Nooit moeten wij bidden uit sleur dat is enkel uit gewoonte of voor schrift doch altijd uit |odsvrucht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1