MINISTER BEEL:
jyLuziek in het
;f DodeK'Steegl
VRIJDAG 13 FEBRUARI 1948
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
EERSTE KAMER
„Bij de geestelijke lichamen ligt op de
eerste plaats de taak, het communisme
te bestrijden"
Buitenparlementaire oppositie vervult het
kabinet „deels met weerzin deels met
bezorgdheid"
In de Eerste Kamervergadering
van gisteren heeft minister-presi
dent, dr. Beel, de sprekers beant
woord.
De minister zegt, dat de bespre
kingen in de Grondwetscommissie
nog in volle gang zijn. Hij geeft ech
ter toe, dat grote spoed geboden is.
De regering is overtuigd van de
uitzonderlijke betekenis van de Be
nelux.
Het plan van Bevin juicht 'de re
gering in beginsel toe, maar het
vereist een uitgebreide bestudering.
Wat de- Indische politiek bejreft,
heeft de regering de resolutie van
de Veiligheidsraad uitgevoerd, om
dat zij zich daartoe verplicht achtte
als lid der Verenigde Naties. Toege
geven wordt, dat het Indische vraag
stuk nog niet is opgelost. Een'bezet
ting van Djocja heeft nimmer op
het program der regering gestaan.
Er kan dus geen sprake zijn van
buitenlandse pressie, die genoopt zou
hebben daarvan af te zien. De status,
aan de Verenigde Staten van Indo
nesië toegekend dekt niet die van
een dominion.
Met voldoening heeft de regering
ervaren, dat haar loon- en prijspoli
tiek de steun van de meeste fracties
ondervindt.
Het vraagstuk der massale werk
loosheid, heeft de volle aandacht,
evenals de ontwikkeling van de in
dustrialisatie.
De minister zet nogmaals het
standpunt der regering ten aanzien
van het communisme uiteen. Bij de
geestelijke lichamen ligt in de eerste
plaats de-taak, het communisme te
bestrijden. Hun activiteit wordt met
belangstelling gevolgd. Op de uit
wassen van het vrije woord zal
nauwlettend worden gelet.
Spr. ontkent, dat het kabinet de
electorale uitspraak van 1946 heeft
genegeerd. Deze regering steunt op
meer dan 60 pet. van het parlement.
Welk kabinet gedurende de laatste
kwart eeuw kan de heer Anema
Radio
ZATERDAG
HILVERSUM I, 301 M.
7.00 Nieuws. 7.45 gram.-plat^n.
8.00 Nieuws. 8.15 Pluk de dag. 9.00
Voor de vrouw. 9.05 Ochtendconcert.
10.00 Voor de kleuters. 10.15 gram.-
platen. 11.00 De Zonnebloem, li.45
Jo Vincent. 12.03 piano. 12.33 Or
kest. 13.00 Strijdkrachten. 14.10 gr.pl.
14.20 Engelse les voor beginners.
14.40 Franse balletmuziek» 15.15 Con
cert der jongeren. 16.00 Zangver SU
Pancratius. 16.15 Ned. jeugdge
meenschap. 17.00 De Wigwam. 18.00
Volksliederen, Cantus Papulor'um-
koor. 18.16 Journalistiek weekover
zicht. 18.30 Strijdkrachten. 19.00
Nieuws. 19.15 Uitzending voor de
Nederlanders in Duitsland. 19.50
Banden die binden. 20.00 Nieuws.
20.12 gram.-platen. 20.30 Lichtbaken.
2.1.00 En morgen is het Zondag. 21-40
Wachtend op de wegenwacht. 22.00
gram-platen. 22.05 Weekend sere
nade. 22.30 Actualiteiten. 23.00
Nieuws.*23.25 „Stabat Mater",*d'As-
torga.
HILVERSUM II, 415 M.
7.00- Nieuws. 7.15 gram.platen. 8.00
Nieuws. 8.1.8 Johan Jong, orgel. 8.40
Lichte morgenklankèn. 9.35 Koor
zang. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Ra
diofeuilleton. 10.35 Kamermuziek
programma. 11.00 Uitzending voor de
arbeiders in de continubedrijven.
12.00 Bekende marsen en walsen
12.33 Carlo Carcassola. 13.00 Nieuws.
13.20 Malando en zijn orkest. 14.00
Als een bonte vogelvlucht. 14.15 Har
monie-orkesten. 15.00 Perspectie
ven. 15.15 The Ramblers. 16.00 Rot
terdam een goede haven, een veilige
haven. 16.15 Bmnen zonder klopnen.
16.45 Artistieke staalkaart. 17.15
Volksconcert. 18.00 Nieuws. 18.16
Sportoraatje. 18.30 Om en nabij de
twintig. 19.00 piano. 19.40 Jeugd-
nieuws. 20.00 Nieuws'. 20.08 Dingen
van de dag. 20.15 en nu.... oké.
21.30 Weekend-orkest. 22.00 De aar
de dreunt. 22.30 Kwartet Jan Cor-
duwener. 23.00 Nieuws. 23.15 De
hobby-hoek. 23.30 Concert.
aanwijzen, dat meer conform.de kie
zersuitspraak werd samengesteld?
Bij de kabinetsformatie stond spr
voor de keus: of een parlementair
of een op brede basis. Voor de eer
ste mogelijkheid heeft de minister
gekozen.
De wijze, waarop de buiten
parlementaire oppositie de rege
ring bestrijdt vervult het kabi
net deels met weerzin, deels met
bezorgdheid. Als een uiting van
algemene verwording ziet de mi
nister sommige critiek op de
jongste rede van H. M. de Ko
ningin. Zij sprak als constitio-
neel vorstin en het kabinet is
voor deze rede ten volle verant
woordelijk. Het betrekken van de
Kroon in de discussie is vals spe
len met de kaarten, waardoor
men zich plaatst buiten de ge
meenschap van hen, die het fat
soen in acht te nemen. Op die
manier een wig willen drijven
tussen Kroon en ministers
noemde hij uit de boze en een
uiting van verwording.
Hierna wordt door een aantal le
den gerepliceerd.
De Minister-nresident zegt nog, dat
de regering volkomen afwijzend staat
tegen politieke blokvorming, welke
gericht zou zijn tegen een bepaald
land.
De heer Kolf antwoordt hij' aan
gaande de souvereiniteitskwestie in
het Indische vraagstuk dat de defen
sie en de buitenlandse betrekkingen
uitsluitend bedacht zijn voor de fe
deratie en niet voor de negara's;
<ius ook niet vooi de republiek.
De Kamer zal Dinsdagavond a.s.
een aanvang maken met de finan
ciële beschouwingen over de begro
ting In de loop der week zal daar
na" de begroting van buitenlandse
zaken aan de orde komen.
TWEEDE KAMER
Moties van de
Partij v. d. Arbeid
Bij de repljeken op de gisteren door
minister v. d. Brink gehouden, rede
toonde de P. v. d. A. lichtelijk ont
hutst. De minster had dan ook vier
kant stelling genomen tegep socialisa
tie en wat daartoe leidt of daarmee
feitelijk is gelijk te stellen.
In die stemming van wrevel kwa
men er twee moties.
Beide moties noemde' de minister
.volkomen overbodig. In de .-erste
v/erd aangedrongen op de grootst
mogelijke openbaarheid ten aanzien
van de economische toestand des
lands de regering werd uitgeno
digd een nota over het plan-1948 over
te leggen en een deviezennota. Toen
blee?%., dat de eerste nota moeilijk te
leveren is, omdat er practisch geen
sprake kan zijn van een bepaald plan,
en verder, dat juist de minister van
financiën de deviezenkwes^ie behanr
deld heeft in 'n nota gistermorgen
aan de Eerste Kamer verstrekt, trok
de heer Nederhorst deze motie in, te
eerder, omdat minister Van den
Brink getuigde, voorstander te wezen
van een zo groot mogelijke openbaar
heid. Wel heeft de minister in dit ver
band nog eens beklemtoond, dat de
deviezenpositie hier slecht is en dat
het bestaande aankoop-Drogram niet
kan worden gevolgd: Wij moeten in
teren op reserves gedurende de over
brug gingstijd, wachtende op de hulp
van het plan-Marshall.
De tweede, motie gaf de regering
in ernstige overweging te onderzoe
ken, of op korte termijn cijfers te
verkrijgen zijn over de financiële en
onomische resultaten van onder
scheiden bedrijven, zo'als dit al voor
de landbouw- en middenstandsbe-
drijven geschiedt. Dit had men,
meende de minister met de heer
Korthals (WD), drie maanden gele
den moeten aanvragen. Natuurlijk
worden bedoelde cijfers vergaard, en
bestudeerd. De democratische socia
listen wilden desondanks de motie in
stemming brengen en kregen de
steun van de communisten zij werd
verworpen met 43 tegen 28 stemmen.
Begroting van Marine
te laag
MINISTER FIéVEZ AAN HET
WOORD.
Gisteravond hield minister Fiévez
in de Twede Kamer bjj zijn verde
diging van de begroting van marine
als bewindsman ad interim van dat
departement een uitvoerig betoog.
Terecht'kon hij er op wijzen, dat wel
zejden in onze parlementaire ge
schiedenis er van alle kanten over
geklaagd zal zijn, gelijk nu geschied
was, dat de begroting van marine,
een te laag eindcijfer vertoonde. Hij
kon de klagers tenminste hiermede
troosten, dat in dit jaar boven het
begrotingsbedrag ook nog een 'res
tant ten bedrage van 115 millioen
?an vorige jaren verwerkt zal wor
den.
Hij deelde mede, dat er in 1948
•2000 zeemiliciens in dienst zullen
zijn, maar dat, indfen dit aantal on
verhoopt voor 1949 gehandhaafd zou
moeten worden, oproeping van een
najaarsploeg-1948 van 2000 nodig
zal zijn. 9
Hij zag de handelsbescherming als
de voornaamste taak van onze
vloot in oorlogstijd.
Wat de vlootplannen betreft ver
klaarde de minister, dat onderzeebo
ten en vliegtuigen zijn besteld. Dat
de onderzeeboten in een volgende
oorlog geen rol zouden spelen, ont
kende spr. ten stelligste.
Verder deelde de minister mede,
dat iedere marineman de kans heeft
officier te worden. Echter- geeft dit
aanleiding tot teleurstelling bij die
genen, die niet of nog niet werden
aangewezen. 'Het wetenschappelijke
gehalte moet niet dalen. Onze mari
neopleiding draait thans op volle
toeren. De adelborsten worden uit
alle kringen der maatschappij gere-
cruteerd; financiële omstandigheden
der ouders spelen geen rol meer.
Aangande de geestelijke verzor
ging van het marinepersoneel zeide
spreker, dat deze de warme aan
dacht der regering heeft en dat aan
wensen zoveel mogelijk wordt tege
moet gekomen.
De begroting werd ten slotte z.h.s.
aangenomen.
ONDER TOEZICHTSTELLING
VAN VERWORDEN GEZINNEN
De minister van justitie heeft in
gesteld een commissie, welke tot
taak heeft het ontwerpen van rege
len van burgerlijk "recht, teneinde
in het bijzonder met het oog op de
preventieve bestrijding van de cri
minaliteit, de mogelijk te openen,
gezinnen onder toezicht te stellen,
die zedelijk en maatschappelijk ver
worden zijn en aangewezen zijn op
overheidssteun of op zedelijk of
maatschappelijk ontoelaatbare bron
nen van inkomsten. Deze commissie
zal in het bijzonder gebruik maken
van de resultaten welke zijn bereikt
door de onder voorzitterschap van dr
A. Querido staande particuliere
„Studiecommissie inzake het vraag
stuk der onmaatschappelijke gezin
nen"'.
In de commissie werden benoemd:
to lid tevens voorzitter rar P. Eijs-
sen, raadsadviseur in algemene
dienst bij het ministerie van justitie,
tot leden, mr W. H. Ariens, dr W.
F. Berghuis, mr A.Bouman, mr J.
H. Cramer, A. Y. Diemers, mr J. v.
Doorn, ds J. C. v. Eizenga, P. C.
Faber, mr C. J. Goudsmit, mr B.
W. van Houten, mr S. Kloosterman,
mr W. P. van Lindonk, Ch. G. Mat-
ser, J. v. Mill, mejuf. C. Postma, dr
A. Querido, J. P. Rawie, dr H. van
RÓoy O.F.M., mr J. H. J. Schouten,
mr. M. E. Tjaden, mr H. M. de
Vries.
Tot secretaris werd benoemd: mr
H. van 't Veer, ambtenaar bij het
directoraat-generaal voor bijzondere
rechtspleging.
REISKOSTEN VOOR KAMER
LEDEN.
In een bij de Tweede Kamer inge
diend wetsontwerp wordt een her
ziening voorgesteld van de regeling
dc-r vergoeding voor reiskosten van
de leden der Staten-Genera'al en voor
verblijfkosten van de leden van de
Eerste Kamer, die neerkomt op tege
moetkoming aan de wens, dat steeds
meer leden om practische redenen
aan vervder per auto de voorkeur ge
ven. De leden der Staten-Gneraal, die
over een* automobiel beschikken en
geen gebruik, maken van de hui. ver
strekte algemene abonnementskaart
eerste klasse op de spoorwegen, kun
nen, als z.'j de wens te kennen geven,
een vergoeding ontvangen gelijk aan
de helft van de prijs van die abonne
mentskaart vermeerderd met een half
procent van deze prijs voor elke kilo
meter, die hun woonplaats vart Den
Haag is verwijderd.
Voorts wordt voorgesteld, de ver
goeding aan de leden van do Eerste
Kamer voor kosten van verblijf ge
durende de tijd, waarin zij de verga
deringen hebben bijgewoond, van
20 op 30 per dag te brengen-, een
vergoeding te verstrekken van 15
per dag voor de werkzaamheden in
commissies. Voor de leden die in Den
Haag wonen en de Kamervergaderin
gen bijwonen zal een vergoeding
worden verstrekt van .15 per dag.
Aan de voorzitter van de Eerste Ka
mer wordt een vergoeding van 50
per dag of per etmaal verstrekt voor
de dagen waarop hij zijp functie ver
richt.
EEN WINKELCENTRUM TE
ROTTERDAM
Er is reeds melding van gemaakt
dat vier grote Rotterdamse winkel
zaken de handen hebben ineenge
slagen om een Amerikaans aandoend
plan te verwezenlijken, n.l. de fir
ma's van» Reeuwijk, Ter Meulen,
Wassen en van Woensel. Thans is er
nog een vijfde bijgekomen, namelijk
de firma Esders. De firfna van Reeu
wijk zal haar nieuwe, pand gaan
bouwen op dezelfde plaats aan de
Oude Binnenweg, waar in 1941 met
de funderings-werkzaamheden werd
begonnen. Daarnaast zal de nieuw
bouw van de firma Esders verrij
zen. Tegenover deze beide complexen
komen de panden van de firipa's-
Ter Meulen, Wassen en van Woen
sel. Alle gebouwen worden door een
viaduct en ondergronds met elkaar
verbonden? iidat er eigenlijk een
soort centr-.m van speciaalzaken
onstaat, waar vrijwel alles te koop .i^
Natuurlijk zal er ook pen lunchroom
zijn en een intiem bioscoop-theater.
Het is de bedoeling, aan dit nieuwe
winkelcentrum een naam te geven,
die het publiek mag bedenken. Bin
nenkort zal daarvoor een prijsvraag
worden uitgeschreven. Het winkel
centrum moet over twee jaar ge
reed zijn.
BEURSOVERZICHT
Het verloop van de Amerikaanse
markten wordt te Amsterdam de
laatste dagen imet meer dan gewone
aandacht gevolgd en gisteren bleek
duidelijk, hoe het damrak zich aan
de invloed van Wallstreet toch moei
lijk kan onttrekken. De voortgezette
kooplust voor aandelen, voortsprui
tend uit monetaire overwegingen, is
verdwenen en wegens onvoldoende
steun liep de markt gisteren voor de
tweede maal en vooral voor de in
ternationale fondsen feitelijk op nog
sprekender wijze dan eergisteren,
terug, zodat vergeleken, bij het begin
van deze week gevoelige verliezen
geleden werden. De stemming in
New York was vrij onzeker, als ge
volg van de voortdurende daling der
graanprijzen.
Maar de Amerikaanse effecten
beurs vertoonde bij onregelmatig
verloop enig herstel. Gisteren ble
ven de Amerikaanse 'markten we
gens Lincolh-day gesloten. De af
faire was hier gisteren weer aan
zienlijk minder.
Wat de Nederlandse staatsfondsen
betreft, de koers van overdracht
van irechrij vingen in het 3 pet
Grootboek 1946 overeenkomstig de
beschikking afwikkeling geldzuive-
ring bedroeg 98 g.l. De conversie
lening 1947 was een fractie lager,
dollarlening onveranderd 103^.
Prolongatiè 2 yx procent.
Moordenaar van
A. M.- de Jong
in Spanje in arrest
Dezer dagen is in Spanje een der
moordenaars van de bekende Neder
landse schrijver A. -M. d eJong gear
resteerd. Deze man is een zekere v.
Gog, die na de oorlog naar Spanje
is uitgeweken
Op verzoek van tie Nedèrlandse jus-,
titie is de Spaanse regering tot ar-'
restatie van deze Van Gog overge
gaan. Zoals men zich zal herinneren,
werd de auteur A. M. de Jong door
de z.g. Silbertanne-organisatie in zijn
woning in het Gooi vermoord als re-
pressaille voor de aanslag, die kort
tevoren op een N.S.B.'er was ge
pleegd. De twee moordenaars wer
den door het hoofd van de S.D. La-
ges per auto naar Blaricum geteden,
waarna zij zich naar de woning van
A. M. de Jong begeven en zich daar
als luchtbeschermingsmannen voor
deden. Zij deelden de schrijver me
de, dat hij zijn huis niet goed had
verduisterd. Dezê liet de „heren*'
binnen en maakte in de hall een
praatje met hen. Hierbij'trok een der
moordenaars een revolver en schoot
De Jong neer. Eerst na geruime tijd
is men achter de identiteit van de
ware schuldige gekomen, dienaar
Spanje was uitgeweken. Men mag
thans verwachten, dat deze hoofdda
der aan Nederland zal worden uitge
leverd, aldus „Het Dagblad".
Twee moorden
Binnenkort zal, zoals gemeld, voor
de rechter moeten verschijnen de be
ruchte Anton van der Waals, die tij
dens' de bezetting als spion voor de
Duitsers vele misdaden heeft bedre
ven.
„Trouw" geeft het volgende relaas
van twee moorden:
Tot de ernstige feiten, welke Anton
van der Waals ten laste gelegd wor
den, behoren, aldus „Trouw"', zeker
ook de moord op zijn secretaris en die
op zijn huisknecht. In beide gevallen
is de man ook hier geraffineerd te
werk gegaan.
Volgens indertijd door de Duitsers
aan de pers verstrekte mededelingen,
is Van der Waals op 19 Juli 1943 in de
Zestienhovenstraat te Rotterdam
„doodgeschoten". „Ijverig" werden
nasporingen gedaan naar *de'daders
van deze aanslag, beloningen werden
uitgeloofd. Doch alles tevergeefs
De. bedoeling was duidelijk. Van
der Waals werd in de kringen der il
legaliteit niet meer'Vertrouwd, hij
moest dus verdwijnen. Daar zorgden
de Duitsers voor. Maar zij konden
4iem niet missen en dus werd deze
„moord'" gefingeerd. Vele zijn de na
men geweest, waaronder hij zich in
de verschillende kringen heeft weten
in 'te werken. De bekendste zijn o.m.:
Anton de Wilde, Tom Casimir, dr. ir.
H. J. van Veen, Holzer, baron Van
Lynden. baron Sweerte de Landas
Wyborch, Mossinkoff en J M. van
der Meer. Deze laatste twee namen
waren de namen van twee van zijn
slachtoffers.
In Juli 1944 was er groot feest in
Loosdrecht. Een zekere dr. ir. H. J.
van Veen trad in het huwelijk met
een meisje een kind nog van 18
jaar, dat hoog opzag tegen haar in
telligente toekomstige echtgenoot,
aan wie zij, ondanks alle wederwaar
digheden in de volgende jaren, trouw
gebleven is. De fine fleur van Loos
drecht vierde het feest mee, het hu
welijksfeest van Anton van der
Waals.
Enige maanden later verschijnt hij
in Gardeern weer onder een -andere
naapi, n.l.. baron Sweerts de Landas
Wyborch. Per advertentie in een
Haags- dagblad vraagt de baron een
huisknecht. Van de verscheidene sol
licitanten is J. M. van der Meer. uit
de Tonijnstraat in Den Haag de „ge
lukkige", die "wordt aangenomen. Ge
durende enige tijd vervult hij de func.
tie van butler met groot enthou
siasme.
Op 17 Maart 1945 gaat de baron met
zijn huisknecht, in tegenwoordigheid
van nog een derde, een fietstocht ma
ken via Utrecht naar Amsterdam. In
de omgeving van Breukelen gekomen
wordt besloten, even te pauseren. Men
gaat aan de wegkant zitten en drinkt
een borreltje. De baron, alias van der
Waals, verwijdert zich even, terwijl
de twee anderen blijven zitten. Als
hij tei'Ugkomt, schiet hij op korten
afstand Van der Meer een kogel door
de nek, waarna het lijk in de sloot ge
duwd wordt.
De volgende dag vindt de mare
chaussee het lijk, doch men geeft
geen ruchtbaarheid aan de vondst,
omdat men bevreesd is, dat een hand
langer van de Duitsers het slachtof
fer van een aanslag is geweest en mer
dientengevolge represailles vreest.
Het stoffelijk overschot wordt daar
om in stilte te 'Breukelen ter aarde
besteld. Jv M. van der Meer bleef in
tussen „vermist".
De papieren van het slachtoffer wa
ren echter in het bezit van Van dér
Waals overgegaan en als- de volgende
maand de Noordelijke provincies be
vrijd worden en de Canadezen hun
zegevierende intocht doen en ook in
Zuidlaren arriveren, staat vooraan in
de juichende menigte J. M. van der
Meer ,dat wil zeggenAnton van
der Waals. En ook verder weet hij/
zijn rol dan goed te spelen.
Van der Waals heeft bekend, de
irtoord op Van der Meer te hebben
gepleegd.
Reeds eerder had Van der Waals
een zijner bedienden van 'het leven
beroofd. Dat was zijn „secretaris"
Mossinkoff. In die tijd het was om
streeks October of Noyember 1943
vertoefde Van der Waals, die als Hol
zer in Den Haag woonachtig was, zo
nu en dan aan boord van een groot
jacht, dat hij in de Westeinderplassen
had liggen. Van der Waals was van
oordeel waarom is niet bekend
dat Mossinkoff uit de weg geruimd
moest worden. Tijdens een verblijf
aan boord van het jacht Vermoordde
hij Mossinkoff. Het lijk werd in stuk
ken gezaagd en in het water gewor
pen.
WEERSVERWACHTING
ZACHTER.
Meest zwaar bewolkt met op vele*
plaatsen enige regen of motregen
en in de nacht hier en daar vor- g
ming van nevel of mist. Zwakke
tot matige Zuidwestelijke wind. o
3 Zachter, vooral des nachts. o
oooooooooooooooooooooooooooooooooo.
YïloAqen
Wandelen op het water
De indrukwekkende afstraffing,
gisteren door de profeet Isaias begon
nen, wordt voortgezet. Maar thans
opent de boete-prediker een vreug
devol verschiet voor degenen, die op
de ware manier vasten en daarin vol
harden, voor degenen, die niemand
met de vinger nawijzen of kwaad
spreken en die de nood van de hon
gerige lenigen: „Dan zal de Heer u
steeds blijven leiden en uw ziel over
stromen met heldere glans".
Het evangelie, dat dezen 'keer span
nend is als een roman, legt er ook de
nadruk op, dat we eerst ons best moe
ten doen. Christus had zich .eenzaam
in het gebergte teruggetrokken om
to bidden', terwijl de apostelen op het
Meer van Genesareth roeiden en nau-
welijk tegen de wind konden óp-tor
nen. Laat in de nacht verhaalt
Marcus (die het uit de mond van Pe
trus heeft opgeschreven4) kwam
Christus naar hen toe, lopende over
het meer; en Hij wilde hen voorbij
gaan. „Toen ze Hem op het meer za
gen lopen, meenden ze, dat het een
spook was, en ze gilden het uit....
Maar aanstonds sprak Hij hen toe en
zei hun: Weest gerust, Ik bén het;
vreest niet.' Hij stapte bij hen in de
boot; en de wind bedaarde. Nü raak
ten ze heel en al vanstreek...."
.(Marcus, hoofdst. 6, vers 4752).
In kerken; waar .vanavond lof is,
v.ordt deze morgen-overweging nog
eens opgehaald in de antifoon' (vóór
zang) van het Magnificat: „Alsdan
zult ge roepen, en de Heer zal u ver
horen; ge zult schreien en Hij z^l zeg
gen: Zie, hier ben Ik".
HET EXPORTVRAAGSTUK VOOR
POOTAARDAPPELEN
In een beschouwing over het poot-
aardappelprobleem in verband met
de export komt het mededelingen
blad van de Stichting voor de Land
bouw tot de conclusie, dat het uit
gesloten meet worden geacht, een
poterexport van 490 tot 500.00 ton
per jaar in de toekomst te handha
ven. Naar mening van experts dient
het poterareaal ingekrompep te wor
den, om binnen afzienbare tijd niet
voor al te grote teleurstellingen te
staan. Deze conclusie geldt niet voor
alle productiegebieden in even ster
ke mate. Erzal enig verschil zijn
in de te kweken hoeveelheden po
ters op veengronden, zandgronden
en kleigronden.
Enige argumenten, die tot boven
staande conclusie leiden, zijn .de
toekomstige vergroting van graan-
,en vetproductie, waardoor, naar ver
wacht wordt het aardappelverbruik
zal afnemen,, de concurrentie van an
dere pootaardappelen-producerende
landen, die groter is dan vroeger en
de kwaliteitsverbetering van deze
buitenlandse- poterproductie daar
naast verwacht men, dat de valuta
positie van diverse importerende
landen een stimulans voor eigen
productie zal zijn.
Aangedrongen wordt dan ook op
oovoering van de Nederlandse kwa
liteiten o.a. door stamselectie, juiste
rassenkeuze en het zoekê'n van het
bestaande assortiment. Daarnaast.
zal nog «meer dan vroeger rekening
moeten worden gehouden met han-
delspqjitieke verplichtingen en de
uitbuiting daarvan ten behoeve van
de pootaardappelproductie.
ENGELINE DEED HAAR NAAM
GEEN EER AAN.
Haar man door rattenkruid om het
leven gebracht.
Voor de Almelosche Rechtbank
stond de 37-jarige Engeline L. uit
Wierden terecht, die het vorige jaar
door middel van rattenkruid; dat zij
•in de koffie deed, haar man, de 58-ja-
rige Veerenhuis, had vergiftigd.
Verdachte wist geen antwoord te
geven op de vraag hoe en waarom zij
tot haar daad'gekomen was. Een ant
woord, dat evenmin in het psychia
trisch rapport werd gegeven,
De officier van justitie, mr. Rosinglu.
eiste twaalf jaar gevangenisstraf.
Verdachte verklaarde in haaf laatste
woord: „Ik weet niet, hoe ik tot mijn
daad ben gekomen. Jk kan het zelf
niet begrijpen maar ineens kwam het
plan bij mij op om rattenkruid in de
koffie van mijn tman te doen. Uit
spraak 24 Febr.
door STEFAN BROCKHOFF
45)
HOOFDSTUK 36-
Vervloekt, dacht Jupp, nu ben ik
toch in dit verschrikkelijke buurtje
.toch weer verkeerd gereden. De fa
briek van de Chefa moet toch in de
Arnheimstraat liggen en nu zit ik in
een doodlopende steeg.
Jupp schakelde energiek aan Bebo
'die luid piepte in zijn versnellingen
Wat vervelend, dat je daar je tijd
mee verknoeit. Hij moest beslist een
der drecteuren van de Chefa snre-
':en. Want vanmiddag bij het mid
dageten had mevrouw van Mühll
opgebeld, en zij had door laten
schemeren, dat de directie duistere
plannen ten opzichte van Van Ha
gen had: Dat dat niet veel aange
naams "zou zijn was te begrijpen.
Voor alles moet Borchardt gekal
meerd .worden. En Jupp achtte zich
na alle gebeurtenissen van de laat
ste tijd, daartoe wel in staat. Bebo
had de "weg teruggevonden.
Tenminste, dacht J*upp, maar jop
een kruispunt bemerkte hij, dat "hij
weer verkeerd was'gereden. En dc
kaart hielp hem helemaal niet, want
daar stonden de Chefa fabrieken
nog niet op vermeld. Jupp besloot
de weg te vragen.
Het huis waar hy voor stond was
met klimop begroeid. Dat ken' ik
toch, waar heb ik dat toch .gezien?
Natuurlijk, het was het klimophuis,
waar de zonderlinge leerling van
Alex woonde. Hij kon het eens pro
beren, daar te bellen. Hij klom uit
Bebo en ging op de voortuin af.
Op een koperen plaat las hij de
naam. Jan Zuiderstroom. Die naam
kwam hem bekend voor. O, ja, dat
was de naam, van Kampschulte's
zuster. Wonderlijk, hoe komt die
naam nu in Münchenstein? Kaïnp-
schulte hald toch verteld, dat die
man na de scheiding naar Holland
was teruggekeerd.
Jupp drukte op de klink van het
poortje. Dat bleek open te zijn.
Langzaam liêp hij door het kleine
voortuintje. Toen hij vlak voor de
deur stond voejde hij, dat iemand
naar hem keek. Jupp zag boven op
het balcon een oude man met een
verweerd gezicht en e§n witte snor.
Jupp nam hoffelijk zijn hoed af.
„Kunt u mij zeggen hoe ik naar de
Chefafabrieken kom?'1 De man be
woog - zich niet. Hij keek vragend
naar beneden, alsof hij niets ver
staan had. „Neem me niet kwalijk,
maar kunt u mij de weg zeggen naar
de Chefafabrgken" brulde hij naar
boven.
De oude heer haalde de schouders
op. Daarna verdween hij van het
balcon. Binnen hoorde Jupp een luid
geschreeuw, maar hij kon niet ver
staan, dat er geroepen 1 werd, omdat
het een vreemde taal was. Eigen
aardige mensen, dacht Jupp en wilde
weggaan. Tóen ging de deur ooen en
een dienstmeisje vroeg, wat mijnheer
wenste. Ten derde male deelde Jupp
zijn wensen medé. Het meisje gichel-
de' en schreeuwde toen in een
vreemde taal iets naar kinnen en
antwoordde tóen in gebroken Duits,
dat het helemaal niet ver was, recht
uit en dan links. Plotseling scheen
er leven in de grijsaard te komen.
Hij knikt^ vriendelijk en riep veel
te hard: „Tot ziens".
Bebo gaf van schrik te veel gas
en schoot vooruit. Die zou ik niet
graag pianoles geven, dacht Jupp,
die komt vast niet verder dan de
eerste vingeroefening. Bebo deed
zijn best, maar het was te laat. Bor
chardt had de fabriek reeds ver
laten en was naar de stad gereden.
HOOFDSTUK 37
De vergadering van de directeu
ren van' de Chefa duurde reeds meer
dan een uur. "foch was de, agenda
niet overvüld. Zij bevatte slechts
twee punten en over hat eerste, het
oprichten van een filiaal, hadden de
heren maar eenpaar minuten ge
sproken. Over het tweede punt kon
den zij'het evenwel niet eens wor
den. De tien heren, in wier handen
het lot van de Ohèfa rustte,, zaten
radeloos om de lange tafel en speel
den zenuwachtig met hun potlood.
Men behandelde .namelijk het geval
van Hagen.
Ten tweede male nam directeur
Borchardt het woord. Hij speelde de
rol van openbaar aanklager. ^Mijne
Heren. Ik maakt uit Uw woorden
op, dat u de ernst van Van Hagen's
fout niet in ziet. Hij heeft aller-
lichtzinnigst de gezo.liheid van 2
mensen op het spel gezet. Hij heeft
op levende mensen geexperimen-
teerd die daardoor in ernstig gevaar
zijn gebracht. Ik ben overtuigd, dat
ieder eregerecht van chemici Van
Hagext zou veroordelen, omdat hij
onverantwoordelijk heeft gehandeld.
De naam van onze firma staat op
het spel. De hele wereld van de
chemische industrie weet al. wat hier
gebeurd is. Niets kan meer verhei
melijkt worden. Wanneer wij van
Hagen in zijn ambt laten, dan zul
len ze gauw 2eggen, dat de Chefa
medewerkers duldt, wieV werkzaam
heden de officier van justitie zou
den interesseren. U weet allen, dat
de Chefa een dergelijke inbreuk op
haar goede naam niet kan dulden.
Als wij niet optreden tegen Van Ha
gen, zal de hele beschaafde wereld
dat als een votum van vertrouwen
beschouwen tegenover een man, die
zich aan zware lichamelijke mis
handeling heeft schuldig gemaakt.
Maar niet alleen daarom moeten wij
Van Hagen verwijderen. Hij heeft de
verplichtingen, die hij tegenover ons
had op' de grofste wijze verwaar
loosd. Hij is bij contract verplicht
voor dergelijke experimenten de toe
slemming van onze directeur-gene
raal te vragen of van twee andere
heren van de directie. Hij heeft dat
niet gedaan, maar eenvoudig me
vrouw van Mühll, mevrouw Merian
en mijn vrouw de stoffen verschaft
zonder dat wij ons eerst van het on
gevaarlijke van zijn experiment
hebben .kunnen overtuigen. Hij zal
wel geweten hebben, waarom hij
dat deed. Bij onderzoek, zou het ons
zeker gebleken ^ijn, dat zijn uit
vinding nog niet zo vér gevorderd
was, dat men haar al kon toepassen-
Men kan dus beweren, dat onder
verdenking van moord deze man
de letsels willens en weten heeft
toegebracht. Het bewijsmateriaal is
tot nog toe niet ontzenuwd kunnen
worden. Het lijkt me zelfs veroor
loofd van mishandeling imet voorbe
dachte rade te spreken. Het is
daafom nodzakelijk de relatie met
Van Hagen onmiddellijk te verbre
ken. Ik verzoek de heren dan ook
te besluiten de feorgsom van hon
derdduizend mark terug te nemen
als openlijk bewijs, -dat wij met de
heer Van Hagen niets meer te ma
ken hebben".
Deze, redevoetring maakte zich-
baar indruk. Van Mühll merkte, dat
verschillende heren toestemmend
knikten. Hij probeerde te redden wat
er nog te redden viel.
(Wordt vervolgd).
