S)e CddóeSoti/fcont Geregelde veldslag te Jeruzalem Commissie van goede diensten is tevreden Schiphol of Burgerveen? WOENSDAG 11 FEBRUARI 1948 39ste JAARGANG 1 No. Directeur: C M. VAN HAMERSVELD Hoofdredacteur: TH. WILMER KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Hevige strijd in Palestina Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. en Advert 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., 1.30 p. mnd., E 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 V Een teleurstellende vergadering EEN blijde bijeenkomst" schreven we Maandag boven een beschou wing over een bijeenkomst van de Christen Studentenraad te Leiden, waaruit zo klaar sprak en waaruit zo heerlijk open bleek de ernstige wil tot onderlinge waardering en onder linge samenwerking van allen, die er kennen en willen dienen eenzelfde God en Zaligmaker. En wij zetten nu boven dit artikel tje als tegenhanger: „Een teleurstel lende vergadering". Wij denken hier n.l. aan de „Toog- dag" van de Chr, Hist. Unie te Utrecht:* Niet deze Toogdag als zodanig of het geheel was zo teleur stellend, maar de rede van het EersteT Kamerlid mr. Pollema, waar deze sprak over de katholieken. Deze sena tor zeicle o.m.: „Met wantrouwen staat de Chr. Hist. Unie tegenover de K.V.P.,' die niet nationaal is" en hij constateerde: „Aan de wassende Roomse invloed moet een einde ko- Zó heeft men van die zijde tijdens de bezetting over de Roomsen niet ge dacht en gesproken!En ook nog niet onmiddellijk na de bezetting. Madr nu schijnt of liever: blijkt die kortzichtige vrees voor of afgunst op „Rome" wéér naar bo ven te dringen; kortzichtig, hetzij men het verschijnsel uit christelijk hetzij met het uit nationaal standpunt beoordeelt. Wij waren vóór de oorlog overtuig de voorstanders van de rechtse coali tie. En wij hebben er nog geen mo ment spijt van. En wij hopen nu, dat een nieuw Kabinet na de verkiezingen zal steu nen op-een bredere basis, op de sa-, menwerking van meerdere partijen, dan het huidige Kabinet, waarbij wij in 't bijzonder denken aan de Antirev. en Christ. Hist. Maar wij zijn het eens met de* „Maasbode", dat uitlatingen als die van de heer Pollema, voor een samen werking tussen de Katholieke partij en de Protestantse partijen niet... bevorderlijk zijn. Wij hopen in het nationaal belang, dat ook van protestantse zijde' zelf dergelijke anti-katholiek denken en spreken onvoorwaardelijk wordt af gekeurd. En wij vertrouwen daarop ook, kennend de bredere mentaliteit van zeer vele Protestanten. D^ar moet het heen! DIJ de behandeling Van de begro- ting van Economische Zaken gis termiddag heeft het Tweede Kamer lid dr. Kortenhorst (K.V.P.) aange drongen op de instelling van een ef- ficiency-commissie voor alle Rijks- bureaux en departementen, welke gedachte werd ondersteund door drs. Korthals (V.V.D.). Daar moet het heen! De uitgaven van het Rijk (zowel als van vele gemeenten) moeten worden ingekrompen. Het eerst moeten worden geschrapt de nutteloze uitgaven, en daarna die, welker nut niet geëvenredigd is in dezen tijd aan de kosten. Ons dunkt, dat .wat de heer Kor tenhorst wenst ook de volle instem ming zal hebben van diens collega Tilanus (Ch. H.), die op dit terrein reeds verdienstelijk werk heeft ver richt. Voor zulk een efficiency-commis- mie moeten zich in 's lands belang beschikbaar stellen kundige, erva ren zakenmensen en personen, die op de hoogte zijn met de gang van za ken aan Rijksbureaux en departe menten. Vrij kopen DjR zijn rantsoeneringen opgeheven van fietsen, fietsbanden en serviesgoéd. En hoe zal het nu met deze arti kelen gaan? Wij hebben enige ervaring. De si garen zijn ookvrij te koop. Maar menige winkelier en menige roker zou de tijd van de rantsoene ring graag terugzien! En toch toch moet het, zo enigszins mogelijk, de weg van de op heffing der distributie óp, om, zij 't hortend en stotend, weer te komen tot de vrije handel. Het publiek kan zó tegenwerken, dat de opheffing van een rantsoene ring grote ontevredenheid schept; n.l. als het nu ineens maar raak wil kopen en aan de winkeliers onmo gelijke eisen stelt, teneinde te kun nen voldoen aan werkelijke of. niet bestaande behoeften. In dit laat ste geval handelt het publiek op een waarlijk ergerlijke wijze onsociaal en dwingt het de overheid de rant soeneringen te handhaven óf weer in te voeren, totdat er van alles weer overvloed is, \vat wil zeggen: nog een reeks jaren! WANNEER OP 5 MEI GEEN VRU GEGEVEN KAN WORDEN. Wanneer bedrijven om technische redenen niet kunnen voldoen aan de bepaling, de arbeiders op de Nationa le Feestdag (5 Mei a.s^ na 4 uur 's middags vrij te geven, wordt van overheidswege in overweging gege ven de betrokkenen dit anderszins re delijk te vergoeden. Indien de Natio nale Feestdag als snipperdag of extra vrije dag is aangewezen dan vervalt deze aanwijzing. IN VERSCHILLENDE DELEN van Jeruzalem en rond het oude gedeel te van de ommuurde stad is Dins dag de hevigste strijd tussen Joder en Arabieren ontbrand sinds de aanvaarding van het verdelingsplan. Di Britse troepen grepen in en slaagden er in een mortierkanonade tot zwij gen te brengen. Toen hest gevecht in hevigheid toenam, werd om verster king geroepen teneinde het vuur, dat de Arabieren van de murën af op de pas gebouwde Britse officiersclub en op de legerposten openden, tot zwijgen te brengen. Het civiele verkeer werd in Jeruzalem geheel stil gelegd. INTERNATIONAAL BESTUUR VAN JERUZALEM. Te Lake Succes is inmiddels het ontwerp bekend gemaakt van het statuut voor een internationaal be stuur in Jeruzalem, dat op 16 Febr. wordt voorgelegd aan de Beheers raad van de UNO. De belangrijkste punten zijn: 1. De UNÖ gerandeert de territo riale integriteit van Jeruzalem. 2 De stèd wordt gedemilitariseerd. 3. De gouverneur wordt voor drie jaar benoemd en oefent de hoog ste uitvoerende macht uit. Hij .ontvangt instructies van de Be heersraad van de UNO en is ver antwoordelijk voor de bescher ming van de heilige plaatsen. 4 De wetgevende raad bestaat uit één kamer, welke om de vier jaar wordt gekozen door de burgers van Jeruzalem. 5. De stad krijgt een onafhankelij ke rechterlijke macht, met een hoge raad, bestaande uit vijf rechters, van wie er drie door dc UNO zullen worden benoemd. NIEUWS UIT INDIE Militaire Dakota bij Radalarang neergestort NEGENTIEN DODEN Reu'er meldt uit Batavia, dat een Dakoto van het Nederlandse leger gisteren 24 kilometer ten Noord- Westen van Bandoeng 20 minuten na het vertrek uit Batavia is neer- gestori Alle 19 inzittenden, te we ten de bemanning van 4 koppen, 11 soldaten en vier burgers, onder wie twee vrouwen, kwamen om het le ven. De doden werden door een Ne derlandse legerpatrouille gevonden. Het vrijkomen van serviesgoed Men schrijft ons uit Den Haag: „Schrikbarend", „bepaald gevaar lijk" aldus de antwoorden van enige winkeliers, die wij vroegen naar de reacties van het publiek op het be richt, dat serviesgoed vrij verkocht kan worden. Spoedig nadat de radio hedenmiddag het bericht had omge roepen volgde een ,ware stormloop naar de binnenstad waar al spoedig honderden zich voor de winkels ver drongen. Hier en daar was de drukte zo groot, dat met de verkoop van"an dere artikelen niet kon worden door- gegiaan. Dit laatste was speciaal het geval in de grote zaken, waar het pu bliek de trappenhuizen en de deuren versperde. Hier en daar kwam het zelfs tót handtastelijkheden: „Het. waren dan oök allemaal dames" aldus een der (mannelijke) verkopers. De winkeliers, die wij spraken, waren allesbehalve tevreden over de manier waarop de opheffing was aangekondigd! Sommige winke liers hadden de nieuwsberichten zelf niet beluisterd en waren zeer verrast toen zich om kwart over een de eer ste klanken Irwamen melden en min of meer dreigend kopjes en schotel tjes opeisten. Andere handelaars had den niets in voorraad, wat door nie mand werd geloofd. Menig wantrou wende blik werd dan ook naar de achterkant van de toonbank gewor pen. Over de opheffing als zodanig was men over het algemeen zeei ver heugd1. Benelux op Londense conferentie In verband met zekere berichten, in de Nederlandse en buitenlandse pers verschenen, over het standpunt van de Franse regering ten aanizen van deelneming door de Benelüx- landen aan de aanstaande bespre kingen oïver Duitsland, meent de Franse ambassade te Den Haag er aan te mogen herinneren, dat de Franse regering zich, als eerste voor standster heeft betoond van zo ruim mogelijk raadpleging van de Neder landse, de Belgische en Luxemburg se regeringen over de Duitse proble men. De Franse regering heeft steeds ten volle het gewettigd verlangen ge apprecieerd van de genoemde rege ringen betrokken te worden bij be raadslagingen, waarbij zij recht streeks belang hebben. Hiervan is minstens vijf haal openlijk blijk ge geven. Daarom steunt Frankrijk, zoals nog drie dagen geleden door een woordvoerder van het Franse mi nisterie van buitenlandse zaken te kennen,werd gegeven, het verzoek van de regeringen der Benelux-lan den tot de komende besprekingen te Londen toegelaten teworden. Bo vendien moet, naar het inzicht van de Franse regering, dit deelnemen niet beperkt blijven tot een onder zoek naar de eisen van de drie lan den ten opzichte van Duitsland, doch zich uitstrekken tot het geheel van de Duitse kwesties. Prins Bernhard op de Johan y. Oldenbarnevelt Prins Bernhard, die zich om 1 uur gistermiddag aan boord van het rms. „Johan van Oldenbarnevelt", dat met ruim 1500 gedemobiliseerde en met verlof gaande militairen in het Noordzeekanaal lag te wachten, had begeven, werd verwelkomd door ge zagvoerder De Man, de luitenant-ko lonel Mutters de bekende voet balscheidsrechter en de detache mentscommandanten, overste Van Oordt van het bataljon „Zeeland", majoor Drent van de mariniers en majoor Donk van het KNIL. De Prins, die in de uniform van inspec teur-generaal van de Koninklijke Landmacht gekleed was, sprak de manschappen namens H.M. de Ko ningin toe en zeide o.a. dat dè man nen een moeilijke tijd achter de rug hadden en nu een goede toekomst verdienden. Persoonlijk richtte de Prins zich nog tot de manschappen van het bataljon „Zeeland", dat hij in September 1945, toen hét batal jon met de „Alcantara" naar Indo nesië vertrok, uitgeleide had ge daan. Een, gisteravond dor de Commissië voor Goede Diensten uitgegeven communiqué geeft een resumé van de stand van zaken bij de uitvoering van het Bestand. Het communique zegt, dat rapporten van de waarne mers in het veld de Commissie aan tonen, dat de evacuatie der 'republi keinse troepen een vlot verloop heeft en dat er zich geen ernstige in cidenten voordoen. Het communiqué zegt voorts, dat op 7 Februari te middernacht het tijdstip van het einde der evacuatie ingevolge de be- PRIJSVERLAGING HUISHOUDELIJKE EMAILLE- ARTTKELEN. Mede dank zij een vrijwillige ver laging van de prijzen van plaatijzer door de Koninklijke Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken zijn de desbetreffende fabrieken erin ge slaagd' de productie van utility-email- le- en verzinkte huishoudelijke arti kelen belangrijk te vergroten, terwijl tevens de prijzen der emaille utility artikelen, die reeds eerder roet 15% waren verlaagd, nogmaal met 7J4 konden worden verminderd. Tot nu toe omvatte de productie van emaille artikelen In utility-kwaliteit voorna melijk pannen, waarvan de grootste behoefte bestond. Door de uitbreiding van de productie is het thans moge lijk ook fluitketels, afwasbakken, emmers, steelpannen en .dergelijke artikelen in utility-kwaliteit te ver vaardigen. Terwyl buiten nog alles dor en kaal is, is het in de grote warenhui zen op het platteland reeds volop voorjaar. Een warenhuis vol met bloemkoolplanten, die aanstonds uit-« geplant worden zodat over enige we ken de eerste bloemkool uit de wa renhuizen aan de markt kan komen. palingen van de wapenstilstandsover eenkomst meer dan 11.000 repu blikeinen waren geëvacueerd uit de „zakken". Sedert 7 Februari zijn minstens nog 4000 man geëva cueerd. In Sumatra, waar zich kleine groepjes achter de Nederlandse li nies bevonden, heeft de evacuatie op kleine schaal plaats gevonden. In Oost-Java is de situatie niet bevre digend", zegt het communiqué, doch gehoopt wordt, dat binnen enkele dagen de zwaarste problemen zullen zijn opgelost. Een woordvoerder der Nederlands- Indische regering deelde naar aanlei ding van dit communiqué aan Ane ta mede, dat het geregelde 'verloop der evacuatie voor'een niet gering deel is te danken aan de arbeid van de militaire waarnemers der Com missie voor Goede Diensten, die zich grote moeite hebben gegeven en voor wie geen inspanning te veel was, o:n de uitvoering van dit be langrijke onderdeel der bestands overeenkomst te bevorderen. BRIEF VAN OUD-MILITAIREN AAN KAMER-FRACTIELEIDERS. Nu éen wijziging van de dienst plichtwet bij de Tweede Kamer aan hangig is gemaakt, heeft éen aantal militairen uit Vlaardingen zich met een schrijven tot de leiders van de grootste Kamerfracties gewend. In hun brief vestigen deze oud-mi litairen de aandacht op het feit. dat vele politieke deliquenten jeugdige personen zijn, aan wie vaak het recht ontzegd wordt bij de gewapende macht te dienen. Hierdoor, aldüs de adressanten, drukt de last van de plicht om bij de gewapende macht te dienen nog zwaarder op de schouders van anderen. Ook steekt de positie van de be trokken politieke delinquenten gun stig af t.a.v. hen, die uit gewetens bezwaar van krijgsdienst worden vrijgesteld en bij-een burgerlijke tak •van staatsdienst worden ingedeeld, doch in dit geval 12 maanden langer dan de overeenkomstge krijgsd'enst werkzaam moeten blijven. DISTFftBUTIENIEU W S DEZE WEEK TWEE EIEREN. Deze week zal op alle bonkaarten een bon geldig worden verklaard voor twee „eieren. Vervolgens gebruikte de Prins de lunch aan boord en bezichtigde daar na het schip. Om tien minuten over half vier verliet de Prins het schip, dat intussen aan de Javakade te Am sterdam gemeerd was. In IJmuiden was reeds de Com missaris van de Koningin in de pro- vinsie Zeeland, jhr. mr. A F. Q. de Casembroot, aan boord gegaan om dat zich op dit schip veel Zeeuwen bevonden. De leden van de Koninklijke Land macht, db Mariniers en de verlofgan gers van het KNIL met hun gezin nen, in totaal ruim 1900 personen, zijn hedenochtend om 9 uur gedebar- keerd. NIEUW VIADUCT iN RIJKSWEG ROTTERDAM—GOUDA. Op 17 Februari zal de Rijkswater staat in Den Haag de aanbesteding houden voor het maken van een via duct in de Rijksweg Rotterdam Gouda. Dit viaduct komt op de plaats, waar de genoemde weg wordt gekruist door de weg van Moordrecht naar Moercapelle, dus éven ten Wes ten van de plaats, waar de Rijksweg de spoorlijnen van Gouda naar Den Haag en naar Boskoop kruist. Tot nu toe kruist de weg van Moordrecht naar Moercapelle, de Middelweg de Rijksweg op gelijk niveau, het geen een gevaarlijke situatie oplevert. De kosten van deze viaduct zijn ge raamd op 112.000 gulden. DE KOLENPRODUCTIE IN JAN. '48 De kolenproductie in Nederland in Januari 1948 bedroeg 94.000 ton (De cember 194-7 801.700 ton). Het aantal werkdagen was 26 (Dec. '47 23), ge middelde productie per werkdag 36.700 (34.850). Totale vbrzending vanaf de mijnen 780.100 (673.000), waarvan bestemd voor binnenlandse behoefte 687.200 (590.400). Voorraden bij de mijnen per einde van de maand 36.200 (43.100). Invoer Duitse land 72.600 (119.800), Ver. Staten 96.900 (158.200), Polen 40.600 (12.100). Totale invoer 210.10Ö (290.100). Aanvoer Limburg 687.200 (590.400). Totaal beschikbaar voor binnenlands gebruik 897.300 (880.500) In de 72.600 ton uit Duitsland in- gevoerde kolen zijn begrepen 1630 ton bruinkoolbriketten (V.m. 25.600 ton). Daarenboven werden uit Duits land nog ingeVoerd 10.100 ton bun kerkolen (v.m. 2J..60O ton). DE STRIJD IS ONTBRAND Burgermeester d'Ailly contra dr. Plesman ^Van onze luchtvaartmedewerker). Een kwestie van nationaal belang: blijft onze wereldluchthaven in Schiphol of verhuist zij naar Burger- veen? Een van de weinige zaken, waarin dit kleine volk van 9 millioen groot kan zijn is handel en verkeer. .Groot is Nederland in de lucht. De K.L.M. behoort tot de handvol groot ste luchtvaartondernemingen in de .wereld, haar naam is tot de verste uithoek van de aarde doorgedrongen; deze K.L.M. wil haar toekomst niet aan Schiphol verbinden. Zij wenst één wereldluchthaven voor Neder land, in .iet midden van de krans van steden:-Rotterdam. Delft, Den Haag, Gouda, Leiden Utrecht, Hilversum, Arbsterdam en Haarlem gelegen. Schiphol is tc Amsterdams, té ver van onze grootste havenstad, dus moet er een nieuwe luchthaven verrijzén, dichterbij Rotterdam, verder van Amsterdam. Gebeurt dat niet, d,an moet Rotterdam een eigen vliegveld hebben, maar de Maasstad zal ook dan nog blijven klagen w&nt voor het grote internationale verkeer en zeker voor de diensten naar Java, de West, Noord- en Zuid Amerika en Afrika zullen de Rotterdammers dan toch nog naar Schiphol moeten gaan. De K.L.M. denkt er immers niet aan om én naar Rotterdam én naar Am sterdam te gaan; zij blijft zich con centreren op de grootste luchthaven en dat zullen ook de buitenlandse maatschappijen doen. Waarom-' dan een eigen vliegveld Voor Rotterdam? vraagt de K.L.M. zich af. Zij stelt Burgerveen des te aantrekkelijker voor omdat Schiphol kan blijven bestaan. Er is toch be lioefte aan een uitwijkhaven naast een wereldluchthaven. Daar, in het „gedegradeerde" Schiohol zal Fokker zijn hoofdkwartier stichten, daar zal de K.L.M. zijn jonge piloten oplei€en, daar zullen de technische diensten van de K.L.M. gevestigd blijven Eén luchthaven is het parool van de K-L.M. Amsterdam is natuurlijk vierkant tegen het plan-Plesman. Mr. d'Ailly aan het woord. „Ik heb geen enkele reden voor de veronderstelling dat de beslissing van dip Ministerraad van 8 October 1945, waarbij het luchtvaartterrein Schip hol als wereldluchthaven voor' Ne derland aan te wijzen, een voorlopige toezegging is geweest. Daarom wil ik graag deze gelegenheid benutten en-, kele punten aan te stippen omtrent he., plan vap dr. Plesman in Burger den de centrale luchthaven te ves tigen!" Deze woorden sprak Amsterdam's burgemeester, mr. A. d'Ailly, tijdens een Zaterdag j.l. gehouden perscon ferentie in het hoofdstedelijk Stad huis en hij voegde daaraan onmiddel- HET ASKRUISJE DER ARTISTEN „Memento homo quia pulvis es" 't Aanbeden schoon zal als een droom verdwijnen, En alle roem van mensen, aards vertoon, Ras als de bloemen op uw graf verkwijnen. Bederf zal vreten aan een ieders lijf En 't liefst gelaat onkennelijk misvormen: Wij allen gaan dezelfde, oude weg, ormen. Jaques Benoit. Het laatste feestbanket is "met de wormen. lijk toe, dat de Ministerraad bij deze beslissing het advies van de Rijks commissie Luchtvaartterreinen volg de, waarin de K.L.M. wèl, de gemeen te Amsterdam niet vertegenwoordigd was. „Daarom was Schiphol niet lan ger een zuiver Amsterdamse aange legenheid, doch mede een zaak van het Rijk. In overleg met de Regering is de wederopbouw van de luchtha ven Schiphol en haar uitbreiding tot een volkomen modern geoutilleerde wereldluchthaven ter hand genomen, waarbij men ervan verzekerd! kan zijn dat het Rijk en de gemeente Am sterdam de Nederlandse belangen, be trokken bij de wereldluchthaven, goed behartigen. Tevens staat voor op dat het publieke geld, uitgetrok ken voor Schiphol, zo efficiënt moge lijk besteed wordt. Geen bezwaar. Amsterdam heeft er geen bezwaar tegen dat dr. Plesman's rapport an dermaal en terdege bestudeerd wordt. Maar "wij gaan daarbij van het sténd- punt uit dat Rotterdam, naast Bur gerveen, ook recht op een eigen vlieg veld heeft. Bovendien dient men niet te vergeten dat de uitbreidingsplan nen, wat de hoofdstedelijke luchtha ven betreft, ter de^e rekening houden met de ontwikkeling van het inter nationale luchtvaartverkeer. Wanneer de deskundigen, die dr. Plesman's rapport terdege op zijn mé rites zullen toetsen, in meerderheid van mening zijn, dat Burgerveen in derdaad de ideale plaats voor een we reldluchthaven is en dat Schiphol hiertegen niet op kan ock niet wanneer de nieuwe uitbreidingsplan nen in definitieve yorm zijn gegoten dan zal Amsterdam zich daarbij dienen neer te leggen. Ik ben er ech- ter van overtuigd dat Schiphol de snelle ontwikkeling der luchtvaart volkomen zal kunnen opvangen. En daarbij kan men zelfs de' belangen van de Fokkerfabrieken in voldoen de mate tegemoetkomen. Wat dit laatste betreft, de zaak is met de di rectie der Fokkerfabrieken bespro ken ën 'het wachten is op het besluit van Fokker", Tót zover Amsterdam's burgemees ter, die zich nog niet over de nieuwe uitbreidingsplannen van de hoofdste delijke luchthaven uitliet. Zeker is al leen dat het laatste' woord inzake de wereldluchthaven aan de deskundi gen zal zijn. Hun advies aan de mi nister van verkeer en energie zal uit eindelijk befilissend zijn voor de'keus: Burgerveen of Schiphol-Schieveen! Fokker en Burgerveen Omtrent het standpunt der vlieg tuigindustrie ten aanzien van het vliegveldplan „Burgerveen", deelt de directie van de Ver. Ned. Vliegtuigfa brieken „Fokker" het volgende mede: „De Fokkerfabriek kan en wenst zich'niet uit te spreken over de argu menten, die van verschillende zijden voor en tegen het plan-Burgerveen worden aangevoerd, o.a. omdat haar daartoe in een aantal opzichten de deskundigheid ontbreekt. Wel kan worden gezegd zulks is uiteraard evident dat,* indien de aanleg van Burgerveen na grondige studie doorgang zou vinden, dit, uit Fokker's standpurft gezien, de situa tie op Schiphol zoveel gunstiger zou maken, dat de keuze voor vestiging - van de nieuwe fabriek niet meer twij felachtig zou zijn. In de onderhavige strijdvraag SchipholSchieveenBurgerveen wil de fabriek zich echter niet mengen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1