Katholiek Leiden
en Mgr. Buis
namen afscheid
Onteigeningen op grote schaal
De nieuwe stadsuitleg in Z.-West
DINSDAG 27 JANUARI 1948
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
j^OOR MIDDEL van het Leids Mi va-comité was Mgr. J. Buis, benoemd
apostolisch prefect van Brits-No ord-Borneo, gisteravond de gast van
Katholiek Leiden in de Stadsgehoorzaal. Deze avond was bedoeld als af
scheidsavond van de jonge Missie-prefect, hoewel de datum van vejr-
trék nog steeds niet vaststaat.
Hoe het echter ook zij, de af
scheidsavond is gehouden en hij
heeft opnieuw de overtuiging ge
schonken, dat tal van Katholieken in
Leiden met hun missionarissen me
deleven en speciaal met Mgr. Buis.
die gedurende zijn verlof weer tal
van nieuwe missievrienden heeft
mogen maken. Het is een avond ge
worden van enthousiast meeleven
met de missionaris, wiens werk op
deze avond weer in het volle licht
kwam te staan.
Vanzelfsprekend gaven ook tal van
geestelijken door hun tegenwoordig
heid blijk van belangstelling. In de
eerste plaats de hoogeerw. heren de
ken A. Homulle en deken R. M. A.
Nieveen van Dijkum, uit'Middel
burg, oud-kapelaan der parochie.
Verder waren aanwezig de pastoors
en vele kapelaans der stad, verschil
lende missionarissen met verlof, ter
wijl ook de vader van Mgr. Buis, zijn
broers en zusters en verdere verwan
ten a&nwezig waren- Ook een lid van
het Miva-hoofdbestuur woonde de
avond bij.
Mgr. Buis werd, vergezel^ van de
geestelijkheid, onder bazuingeschal
de zaal binnengeleid en n^aar-zijn
plaats geleid, waarna, kap. W. J. A -
Mulder, voorzitter van het Miva-co-
mité het openingswoord sprak.
Na een woord van welkom-Hot
Mgr. Buis, de geestelijkheid en de
katholieken van Leiden, zette spr.
tevens als voorz. van het Mgr. Buis
fonds. het doel van deze bijeenkomst
uiteen, waarna hij releveerde wat
voor Mgr. Buis en zijn missie reeds
is gedaan en wat nog kómen gaai,
hierbij speciaal doelend op de te hou
den fancy-fair en de grote verloting.
Nadat het zangkoor van de parpchie
aan de Herensingel o.l.v. de heer ,W.
Verburg en begeleid door de heer A.
Martijn achtereenvolgens het Panis
Engelicus en Domine, non sum dig-
nus van Vittoria alsmede het Con-
fitèmini Domino van Palestrina had
doen horen was het woord aan re
denaar van deze avond.
Rede rector H. Drost.
De weleerw. heer H. Drost zeide
weinig te weten van een band tus
sen Mgr. Buis met Leiden, ma^£ deze
avond zal een onvergetelijke voor
beiden moeten zijn. Wij moeten het
als katholieken waarderen, dat een
van onze zonen het tot zulk 'n hoge
waardigheid als apostolisch prefect
heeft gebracht en nu, zijn taak gaat
beginnen of hervatten. Hij heeft het
hoogste menselijke offer willen bren
gen door afstand te doen van de
liefde van zovele goede vrienden,
maar dit alleen om aan anderen die
liefde te brengen in de vorm van
het Kindschap Gods. Daarom is het
zo subliem wanneer wij de missio
naris, speciaal de missie-bisschop
voor ons zien.
Mgr. Buis moet hier weer veel her
inneringen achterlaten. Wat hij nu is,
is voor een groot>deel te danken aan
hen, die hij hier achterlaat, want het
is de vrucht van hetgeen door zijn
vader en moeder in zijn ziel is uitge
strooid.
U vergeet Katholiek Leiden niet,
aldus rector Drost, en Katholiek
Leiden wil u niet vergeten. Allen
zullen u vergezellen met hun vriend
schap en gebed. Wij weten wat u
voor duizenden in de missie zal zijn,
n.L als de Engel in de Kerstnacht,
die de blijde boodschap bracht aan
de volkeren. De weldaad daar in de
Missie, door u gebracht, aldus ver
volgde rector Drost, is een weldaad
van Katholiek Leiden.
Daarom is deze avond zo mooi, om
dat hij gecombineerd is met de Mis
sie-actie.
Missie-actie is niet anders dan een
wereldverovering voor God. Na
1900 jaar zijn er nog meer dan 1000
millioen heidenen. Het tmoet ons aan
grijpen in de ziel, dat er nog zo
veel mensen zijn, die God niet ken-
'nen en Gods genade moeten mis
sen. Daarom deed spr. een beroep
-op allen hun roeping te verstaan,
hun roeping om als kinderen Gods
die rijkdom uit te dragen tot ande
ren.
Het waarachtige christendom bele
ven is mede te werken aan de uit
breiding van Gods rijk. In de oor
logstijd hebben we geleerd Christus
Mgr. J. Buis met naast zich rechts
deken Homulle en links deken Nie
veen v. Dijkum uit Middelburg.
Foto N. v. d. Horst.
te waarderen, laten we ons dan ook
inspannen om anderen in te lijven
in het leger van Christus. z
Spr. schetste dan hoe de aard rij
ken zich hebben ingespannen in cle
oorlog om zich te beveiligen en zich
van de overwinning te verzekeren.
Als we tegenover elkaar stellen wat
ei uitgegeven is om de techniek van
de oorlogvoering op te voeren tot in
de perfectie en wat wij millioenen
katholieken doen om de uitbrei
ding van Gods rijk te verzekeren
door middel van de goeed uitrus
ting van missionarissen, dan komen
wij ver hierbij ten achter.
Daarom besloot spr. met een be
roep op alle katholieken om de mis
sie en de missionaris met alle moge
lijke middelen te steunen.
Een hartstochtelijk applaus beloon
de rector Drost voor zijn geestdrif
tig betoog voor deze heilige zaak
waarna het Sleutelkoor o.l.v. de
heer A, Devilee en met begeleiding
van dé heer H. Rijnbeek, 'n drietal
kerkelijke gezangen vertolkte: Ave
Maria, O Salutaris Hostia en Tantum
Ergo.
Toespraak Deken Homulle.
Vervolgens betrad deken A. H. M.
J. Homulle het spreekgestoelte om
in een geestige toespraak te getui
gen, dat dit afscheid geen uitvaart
noch een begrafenisstemming te
weeg mocht brengen. Spr. wist zien
overtuigd van het offer en de smart
van elk afscheid, doch «bij dit heen
gaan van Mgr. Buis moeten we blij
de zijn, omdat hij de grote idealen
gaat verwezenlijken, waaraan hij
twintig jaar he^ft gewerkt.
Iedere missionaris heeft een zeke
re overeenkomst met St. Paulus,
maar Mgr. Buis toont wel 'n tref
fende gelijkenis. Zijn goede ouders
hadden echter niet de gave der pro
fetie. anders hadden zij hem Paulus
en niet Jacob genoemd. Met St. Pau
lus mag Mgr. Buis echter getuigen:
„ik heb meer dan anderen gewerkt
zulks bewijst zijn hoge uitverkie
zing. Met St. Paulus heeft hij ook
doorstaan gevaren te land en ter zee
en niet minder de gevaren onder
valse broeders, getuige zijn langdu
rig verblijf in het concentratiekamp.
De christenen uit Antiochië zonden
Faulus en Barnabas uit Antiochië en
de christenen uit Leiden zenden Mgr.
Buis met hun liefdegaven uit naar
de missie.
Deken Homulle overhandigde Mgr.
Buis hierna een fraai album, bevat
tend een enveloppe met geld, door
.Leidens katholieken bijeengebracht,
alsmede een aantal, series Kruisweg-
stages van Jan Toorop, met de toe
zegging, dat nog meerderen zullen
volgen, waarna spr. besloot met de
.wens, dat Maria hem moge begelei
den op zijn reis naar Borneo.
Dankwoord Mgr. Buis.
Mgr. Buis zeide in zijn dankwoord
zeer getroffen te zijn door de edel
moedigheid en het enthousiasme der
Leidse bevolking. Velen zullen hei
nu „welletjes" vinden, doch sprekei
moest de geruchten tegenspreken,
dat hij een half millioen zou hebben
opgehaald. Zijn verblijf in Leiden
zal hem echter tot een aangename
herinnering blijven.
Zijn taak zal zijn het geheel ver
woeste missiegebied weer op te bou
wen, hetgeen te moeilijker zal zijn
doordat de vooraanstaande katholie
ken door de Japannezen zijn ver
moord, doch hij wilde St. Paulus na
zeggen: „Ik kan alles in Hem, die my
versterkt".
Over zijn vertrek kon spr. nog niets
mededelen. Dit was aanvankelijk be
paald op 12 Maart, doch deze datum
is weer vervallen en wanneer het nu
wel zal zijn, is nog niet te zeggen.
Men behoeft zich dus niet te verwon
deren, indien men hem in de ko
mende weken nog eens zal ontmoe
ten. Spr. besloot ten slotte met de
wens, dat er een hechte band tus
sen Borneo en Leiden moge blijven
Na de pauze trad Cia van Boort
op met haar poppenspel. Allereerst
gaf .zij 'n 'geheel op Mgr. Buis ver
vaardigd verhaal, 'dat het uitstekend
deed. Daarna gaf zij 'n vertoning van
„De wonderbare genezing", een amu
sant verhaal in sappig Vlaams. Jam
mer was het, dat het in de grote zaal
niet ten volle tot zijn recht kwam.
Hierna sprak. kap. Mulder nog een
kort slotwoord, waarin hij o.m. me
dedeling deed van een telegram van
kap. Minnebo, oud-voorzitter van het
Miva-comité.
De K,A.B.-Symphonie o.l.v. de
heer Jan Gordijn verleende belang
loos medewerking tot het welslagen
van deze avond.
HEROPVOERING VAN DE
„GIJSBREGHT".
Een mooie voorstelling voor K. en O.
Voor de tweede maal in dit seizoen
is gisteravond de „Gijsbreght" opge
voerd door hef A'dams Toneelgezel
schap, De belangstelling voor dit
meer dan drie eeuwen oude treurspel
van Vondel was zó groot, dat K. en O.
alles op haren en snaren zette, om de
„Gijsbreght" nog eens naar de Leidse
Schouwburg te brengen, hetgeen ge
lukt is. En wederom vyas er een
stampvolle zaal, die dit treurspel van
de ondergang van de Aemstelstad en
van heer Gijsbreghts ballingschap
met bewondering gadesloeg en met
een dankbaar hart luisterde naar de
rijke klanken val der weidse Vonde-
liaanse verzen.
Dat is juist de kracht van Vondels
spelen, dat zij voortschrijden op de
gevleugeld^ voeten van een taal, zó
rijk aan beelden, zó schoon van vorm
zó edel van inhoud, dat men er
geboeid naar luistert, uren lang.
Waarom het nu juist de „Gijs
breght" is, die telken jare gespeeld
wordt, terwijl de andere Vondel-spe
len slechts zelden op de planken ko
men, is wellicht te verklaren door de
traditie, welke speciaal voor Amster
dam zin en betekenis heeft. Immers
het is geschreven voor de opening
van de eerste Amsterdamse Schouw
burg en bij die gelegenheid voor het
eerst opgevoerd op 3 Jan. 1638. Het
is een door en door Amsterdams spel,
waarvan de geschiedenis zich afspeelt
rond het Kerstfeest. Vandaar tijd- en
-plaats van de traditie.
Voor ons heeft deze traditie wei
nig- waarde, voor ons heeft slechts
Vondels magisch woord en de klank
en keurrijkdom van zijn taal waarde,
terwijl ons de innerlijke vroomheid
van zijn scheppende geest ontroert.
Daarom juichen wij het toe, als ook
voor Leiden een soort traditie zou
ontstaan om telken jare de „Gijs
breght" op te voeren, niet omwille
van die traditie, maar omwille van
de grote dichtervorst, die wij niet
graag met het klimmen der jaren zien
vervreemden- van hét nageslacht.
Wanneer bij ons volk de smaak voor
Vondels door en door Christelijke
poëzie verloren gaat, betekent dit een
groot cultureel verlies.
Maar dan moet Vondel ook gespeeld
worden in een hem waardige bezet
ting, door kunstenaars, die de beste
elementen van zijn werk kunnen
doen leven en de fonkelende facetten
van zijn talent kunnen doen schitte
ren in hun oorspronkelijke glans.
Het gezelschap van Aibert van Dal-
sum beschikt over die krachten en
heeft dat gistermiddag en gisteravond
opnieuw getoond. Twee zulke zware
voorstellingen op één dag is- een hele
prestatie en h'et scheen aanvankelijk
of de avondvoorstelling daaronder te
lijden zou hebben. De inzet bevredig
de ons niet. Vondel begint zijn spel
met een vrij lange alleenspraak van
Gijsbreght en een heel verhaal van
abt Willebrord; men is geneigd om
zich daar maar gauw door heen te
slaan. Een modem spel zet men im
mers ook niet zo zwaar in Maar de
..Gijsbreght" is geen modern spel .en
Vondels verzen verdragen het niet, te
worden afgeraffeld. M.a.w. men kan
ook al te vlot willen zijn en het maak
te aanvankelijk de indruk, dat v, Dal-
sum en Joha Fiolet zich er vanaf
wilden maken Doch spoedig herstel
de'zich het peil en met het klimmen
van de climax steee het spel van v.
Dalsum. van Ben Groenier, de spie,
van Frits van Dijk, van Louis van
Gasteren, en van Loudi Nijhoff (Ba-
deloch) tot een hoogte, welke allen
in de ban bracht van Vondels grootse
schepping. Zij, die het stuk in een
andere bezetting reeds vroeger zagen,
zullen zich de 'figuur van Badeloch
anders hebben voorgesteld, forser van
dictie. Loudi Nijhoff had echter ook
zeer goede momenten.
De decors waren sober gehouden,
een opvatting, welke te verdedigen
is. Doch Vondels spelen verdragen
een meer pompeuze omlijsting ook
zeer goed. Wij begrijpen echter, dat
met het oog op de ruimte en met het
oog op andere redenen van utiliteit
daarvan isi afgezien. Jammer blijft
het o.i. dat ook de müzikale omlijsting
moest wegvallen. Het zeggen van de
reyen door één persoon betekent wel
degelijk een verlies van betekenis.
„Is Vondels vers niet zo sterk, dat
een grote acteur of actrice hieraan
niet voldoende heeft, om het publiek
te ontroeren, mee te slepen en te
boeien?" Ongetwijfeld. Dat is gister
avond opnieuw bewezen. Speciaal de
„Rey van Klaerissen" werd wonder
mooi gezegd. Maarhet karakter van
een rev is nu eenmaal geen één-mans
toespraak, die uitgesproken vóór
het neergelaten doek vrijwel elk
verband met de handeling op het to
neel verliest en degradeert tot een
mooi versje als vulsel tussen de actes.
Wij kunnen deze opvatting niet ap
preciëren, al waarderen wij de presta
tie der zeggers en zegsters op zich zeer
hoog, en al erkennen wij de bezwa
ren ten volle. In elk geval was het
alles bijeen genomen een prachtig
geslaagde'avond, die wij gaarne her
haald willen zien telken jare.
KOLENBONNEN VERLOPEN?
Uw letter is misschien al aan de
beurt geweest en U hebt het geld nog
niet gehaald?
Wij kunnen ze nog tot de laatste
dag toe inwisselen, dank zij de wel
willendheid van de directie der pbste.
rijen.
Bel U dan even ons Katholiek so
ciaal bureau op (telefoon 20503) tus
sen 9 en 12 of 2 tot 4 uur.
Wij komen dan even de bonnen
bij U halen.
Geef U- dan s.v.p. de bon mede,
maar alleen aan iemand, die een legi
timatiebewijs bij zich heeft, getekend
door onze secretaresse.
Voor uw goed werk, onze dank.
Het bestuur van het Katholiek
Sociaal Bureau.
De Raad der gemeente Leiden
kwam gisteren in openbare vergade
ring bijeen,
De voorzitter hield een nieuw
jaarsrede, welke door mevr. Brag-
gaarde Does uitvoerig werd be
antwoord.
De Meer Vos (P. v. d. Vrijheid)
deed mededeling van de stichting
van de de Volkspartij voor Vrijheid
en Democratie, waarvan spr. en zijn
fractiegenoot, de heer Frohwein,
deel zullen uitmaken.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
Waar moeten de tuinders een
heenkomen zoeken?
dit punt in overweging, bij hogere
instanties aan te dringen op vergoe
ding van de bom-schade.
Goedgekeurd werd een voorstel bij
het bankierskantoor Theodoor Gilis-
sen te Amsterdam een geldlening
aan te gaan, groot 338.100, looptijd
23 jaar, rente 3 pet. Deze lening
dient ter aflossing van andere lenin
gen, rentende 3 y, pet.
Bij het verlenen van een garantie
aan het Rijnlands Borgstellingsfonds
vroegen de heren Van Weizen (Com.)
en Stolp (Prot.). inlichtingen.
Voorstel,' de openbare scholen aan
de Boommarkt en de Oude Vest te
handhaven ofschoon het leerlingen-
tal beneden het minimum is.
Weth. Van Schaik deelde «mede,
dat het voorstel, de school voor v.
g. 1. o. aan de Oude Vest te handha
ven, wordt ingetrokken, omdat ge
bleken is, dat het v. g. 1. o. buiten de
1. o. wet valt. In bespreking kwam
dus al-leen het handhaven van de
school aan de Boommarkt.
De heer Wilmer (K V.P.) wil zich
niet tegen het voorstel verzetten.
Spr. wenst de aanvrage echtei\niet te
motiveren op art. 19 vA de 1. o. wet
(waarin wordt bepaald; er moet ge
noegzaam openbaar - lager onderwijs
zijn), doch op art. 22 (bizondere ge
vallen). In die zin diende spr. een
amendement in, dat door de heer
Woudstra (Prot.) werd ondersteund.
Weth. van Schaik hield vast aan de
argumentatie^ in de raadsstukken.
Spr. wilde zich houden aan het ad
vies 'ja het voorschrift van d'e
minister Het* amendément-Wilmer
werd verworpen met 2111 stem
men. Het voorstel van B. en W. werd
daarna z. h. st. aangenomen.
Besloten werd tot stichting van
een Prot. Christ. School in de omge-
ving van de Van de Brandelerkade,
tot stichting van een poldergemaal
in de Broek- en Simontjespolder, tot
het aanschaffen van een verwar-^
mingsketel in de Stadsigehoorzzal.
De heer A. van Dijk (K.V.P.)
stelde bij dit laatste punt een vraag
naar de omvang van de ketel. Spr.
zou. deze vraag niet. in de Raad heb
ben gebracht maar de directeur van
Gemeentewerken achtte zich niet
gerechtigd op deze simpele vraag,
door een raadslid gesteld, antwoord
te geven. Daarom stelde spr. deze
vraag nu in de Raad. Wethouder
Jongeleen. die te tekeningen niet bij
zich had, zegde toe, in de avond-ver
gadering op de vraag van de heer
Van Dijk te zullen antwoorden.
Besloten werd enige voorzieningen
te treffen in de Lakenhal, en een
voorschot te verstrekken aan de wo-
ningbouw-veren. „Ons Belang".
De heer Lombert (K.V.P.) gaf bij
Bij het voorstel van de burgemees
ter inzake de salariëring van de
wethouders, vestigde de heer Knoll
(Prot.) de aandacht op de tendens,
die al zoveel keer is bespeurd. De
raad heeft kort geleden de salaris
sen dfer wethouders vastgesteld met
terugwerkende kracht. Nu wordt
er weer uit Den Haag gedecreteerd:
dat gaat niet door. Spr. protesteert
tegen de aantasting van de macht
van de gemeenteraad. Spr. zou graag
zien. dat de Raad zijn besluit hand
haafde, de vereiste bedragen op de
begroting zette en desnoods in
beroep ging bij de Kroon.
De heer A. van Dijk (P. V. d. A)
zeide, dat men met een kindertoeslag
aan de wethouders volkomen op de
verkeerde weg is. Wethouders zijn
geen ambtenaren. Indien het ambte
naren waren, zou, ingevolge hun
positie, hun salaris hoger moeten
zijn dan van dfe andere ambtenaren.
De salariëring der wethouders moet
een redelijke tegemoetkoming zijn
voor de tijd doorgebracht in dienst
der gemeente. De kindertoeslag
brengt de wethouders-salarissen in
het ambtelijk vlak Spr. geeft in
overweging een vast salaris te ge
ven van pl.m. 5500.— (voorgesteld
is 5200.zonder kindertoeslag.
De heer Woudstra (Prot.) was het
met de vorige spreker volkomen
eens. Het is voor de wethouders een
honorarium, een ere-loon, dat niet
in evenredigheid behoeft te staan
tot de prestaties. De heer Stolp
(Prot.) vroeg, of het niet mogelijk
is toch terugwerkende kracht aan de
nieuwe clarissen te verlenen. De
heer Vos (V. en D.) betreurt even
eens het ingrijpen van Ged. Staten
Op de buitenwereld* moet dit de in
druk maken, dat de voorstellen, die
van de tafel van B. en W. komen,
niet goed voorbereid zijn. De kin
derbijslag betreurt spr. eveneens.
De heer A. van Dijk (K.V.P.) ziet
niet in, dat als Ged. Staten uniformi
teit in de wethouders-salarissen
trachten te bereikeij, zij hun boekje
te buiten gaan. Over de kinderbij
slagregeling is spr. buitengewoon
verheugd. Spr. ziet niet in, waarom
Zijn er te weinig sportvelden in Leiden
In de avondvergadering kwam aan
de orde het uitbreidings-plan „Zuid-
West."
De heer Van Iterson (Prot.) ver
maande tot „verstandig" bouwen,
niet tot royaal bouwen. Spr. ging
niet accoord met de plaats, waar de
sportvelden zijn geprojecteerd. Deze
kunnen beter komen in plan Noord.
Een winkelcentrum acht spr. over
bodig.
De heer Hendriks (Prot.) achtte dit
plan volkomen verantwoord, wat de
recreatie betreft. Flats van slechts 4
etages vond spr. ondingen.
De heer Frohwein (Vrijh.) gaf de
tip in dit uitbreidingsplan rekening
te houden met een tentoontellings-
hal, waaraan hier ter stede behoef
te is.
De heer Schüller (P. v. d. A.) ver
klaarde, dat dit plan getuigt van in
zicht en durf. Sportvelden op de slap
pe grond in Noord zijn kostbaar in
onderhoud. Spr. is voor een winkel
centrum in Z.-W.
Mevr. Braggaar-de Does (P. v. d.
A.) informeerde, of in al deze Ruizen
een badgelegenheid aanwezig is,' want
spr. heeft in het plan een badhuis ge
mist.
Flats of geen flats.
Weth. Jongeleen vertelde, dat er
twee opvattingen waren in de com
missie voor fabricage, waarbij de
stem van de voorzitter (na enige aar
zeling, de doorslag heeft gegeven.
De opvatting van de heer Iterson
werd een minderheidsvoorstel. Spr.
besprak de wijziging in het plan,
waarbij langs enige brede lanen een
drie-lagen-bouw (portiek-woningen)
wordt gedacht. Spr. bestreed echter
de wens van de heer Van Iterson deze
drie-lagen-bouw in andere straten toe
te passen. Spr. meende wél, dat we
ons op de duur niet de weelde kun
nen blijven veroorloven alleen één
gezinswoningen te stichten. Wat de
grote breedte van deze wegen be
treft; men moet het plan in zijn ge
heel bezien en niet bepaalde wegen
eruit pikken. Gezien het geweldige
gebrek aan industrie-terrein is het
mogelijk, dat het industrie-terrein het
eerst wordt opgespoten. Het is ook
zeer wel mogelijk, dat de brug over
de Vliet bij de 3-Octoberstraat zeer
snel zal worden gebouw, terwijl er
.ook de mogelijkheid is, dat de Pro
vincie, die dit jaar begint met de aan-
leg van de prov. weg van de Zilver-
fabriek naar de Lammebrug, zeer
spoedig eert rol-bascule-brug over de
Vliet gaat bouwen, waarvan de ge
meente zou kunnen profiteren.
Spr. houdt vast aan een winkel
centrum. ALs de sportvelden uit dit
plan worden verwijderd, mist het
voor spr. iedere bekoring. De wet
houder van onderwijs vindr, dat er
te weinig ruimte aan de sport is
besteed. Er kunnen hoogstens en
kele sport-velden worden aangelegd,
want we zitten met het exercitie-ter-
rein. Kr?eg de heer Iterson zijn zin,
dan zou het enige sportterrein in dit
gedeelte van Dqcos moeten ver
dwijnen. Het terrein wordt todh be
bouwd, maar verplaatst. Spr. geeft
een overzicht van de sportvelden hier
ter stede: 10 voetbalvelden, voor 13
verenigingen met 70 elftallen, 4 korf
bal-velden .voor 5 verenigingen met
28 twaalftallen, 2 hockey-velden voor
2 verenigingen met 10 elftallen, 1
handbalveld met één vereniging voor
8 elftallen. Een flatbouw van 8-lagen
is prijs-gegeven in deze, naar het lan
delijke afvloeiende stadswijk. Ten
toonstellingsruimte dient te wonden
geplaatst in het centrum van de ge
meente en vereist misschien 2 a 3
H.A. Indien het mogelijk is zal ii
ieder huis 'n douche of bad-cel wor
den gemaakt; indien het niet mogelijk
is, wordt een openbaar badhuis over
wogen.
Bij de replieken wees de heer Van
Iterson erop, dat in het winkel-cen
trum dagwinkels zijn ontworpen, zon
der woningen erbij. Deze kunnen be
ter in het centrum gevestigd worden.
De heer Van Weizen (Comm.) be
treurde het, dat er niet een paar flats
zijn geprojecteerd, die meer het ka
rakter drugien van een flat, dan wo
ningbouw in 4 etages.
De heer Frohwein (Vr.) wijst op
tentoonstellingsruimten in Rotterdam
en Den Haag, welke ook aan de rand
van. de stad liggen.
De heer Lombert (K.V.P.) wil aan
nemen, dat flats architectonisch en
economisch aanbevelenswaardig zijn,
maar niet voor de bewoners zelf. Spr.
kan zich herinneren, dat vroeger in
de raad werd uitgesproken, dat een
simpele boven-woning geen geschik
te arbeiderswoning is. Spr. blijft er
bij, dat van de 100 arbeiers 80 de
voorkeur geven aan één-gezinswo
ningen en zeker geen 20 aan flat. De
ze flats zullen alleen bewoond blijven
als er woning-nood is. Zijn er één
gezinswoningen dan stromen zij leeg.
De heer D. J. van Dijk (P. v. d. A.)
vond het idee van een tentoonstel
lingsruimte zeer aanbevelenswaardig.
Weth. Jongeleen kon nog geer toe-
zegging doen voor een tentoonstel-
lings-ruimte. In dit plan is er niet
veel plaats voor. Bovendien is in dit
plan alles tegen elkaar afgewogen.
Het uitbreidingsplan Zuid-West
werd daarna z.h.st. vastgesteld.
voor de wethouders een andere re
geling moet worden gevolgd als voor
alle andere mensen. De heer Van
Weizen (Comm.) verklaart zich vier
kant tegen kindertoeslag. De heer
Hendriks (Prot.) heeft echter geen
bezwaar tegen de kinderbijslag. De
wethouders hebben een volledige
dagtaak. De voorzitter vestigt er de
aandacht op, dat de wethouders-
salarissen worden bepaald door
Ged. Staten, gehoord de mening
van de Raad. De Raad behoeft zich
dus niet gegriefd te voelen, (als
Ged. Staten een.andere weg volgen
dan de Raad heeft aanbevolen. De
Raad is echter ook nu volkomen vrij
in zijn advies aan G. S. Indien de
wethouders ambtenaren waren, zou
hun salaris belangrijk hoger moeten
zijn dan thans wordt voorgesteld.
Deze salarissen zijn naar sprekers
inzien te laag. Spr. zou zich dit sa
laris willen denken als 50 pet. van
het minimum-salaris van de burge
meester. Wethouders zijn geen amb
tenaren, dat geeft spr. toe; maar als
wethouders wél pensioen, wachtgeld
enz. genieten, is het een consequent
doortrekken hun ook kinderbijslag
te geven.
De Raad maakte zich korte tijd
tot een onder-onsje, waaruit te voor
schijn kwam een voorstel-D. J. van
Dijk (P. v. d A.), het salaris vast te
stellen op 5500.
Dit voorstel werd verworpen met
1514 stemmen. (Tegen stemden >de
leden Vijlbrief, Vos, Hendriks, Knut
tel, Stolp, Van Iterson, Frohwein,
Wilmer, Aalders, A. van Dijk, van
Staveren, v. Oijen, Lombert, Catz en
Van Weizen).
Het voorstel van B. en W. het
salaris Vast te stellen op 5200.
(dit voorstel gescheiden van de kin
dertoeslag) werd z- h. st. aangeno
men.
De kinderbijslag werd verworpen
met 1613 stemmen. Vóór stemden
de leden Riemens, Hendriks, Stolp, v.
Iterson. Woudstra, Lichtvoet, Knetsch
en de K. V. P.-fractie.
Daarna was aan de orde onteige
ning van gronden in de Stadspolder
en de Bosch- en Gasthuispolder,
heer v. Iterson (Prot.) vroeg of het
windrecht v d. fa. Noordman bestaat
en de Bosch- en Gasthuispolder. De
maakt? Spr. vindt hét niet conse
quent, dat de firma Noordman ener
zijds op het windrecht wijst en an
derzijds aandringt op middenstands.
woningbouw daar ter plaatse, welke
hoger is dan arbeids-woningbouw.
De heer Lombert (K.V P. acht het
voor de betrokkenen buitengewoon
hard, als hun de toekomst wordt
ontnomen. De gemeente heeft de
taak zoveel mogelijk tegemoet te ko
men. Spr. hoopt niet, dat het voor het
gemeentebestuur een „morele" 'taak,
tussen aanhalings-tekens, zal zijn. ge
lijk de prov. directeur van de Volks
huisvesting in zijn rapport, naar spr's
inzien, cynisch neerschreef.
De heer Riemens (P. v. d. A.),
dringt erop aan, de tuinders in een
tuinbouwstreek in Zuid-Holland aan
een bedrijf te helpen, en niet in de
Noord-Oost-polder.
De heer Frohwein (V. D.) verklaart
zich tegen onteigening van de Stads-
p^lder. Z.i. is het plan te royaal aan
groen en speelterrein. Spr. herirlhert
aafi de belofte van de heer Riemens,
in een van de vorige vergaderingen
gedaan, dat hij ruimte wist om de
tuinders een bedrijf te bezorgen.
De heer Riedel (P. v. d. A.) merkt
op, dat men dit voorstel in ruime
tijds-omtrekken moet zien.
De heer A. v. Dijk (K.V.P.) consta
teert uit de stukken, dat niet tege
moet is geikomen aan zijn bezwaren,
eerder geopperd, ten opzichte van de
van hun bedrijf te beroven tuinders.
Wat doen B en W, als deze tuinders
geen bedrijf kunnen vinden?
De heer Schüller P. v. d. A.)
merkte op, dat het uitbreidingsplan
reeds in 1933 bekend was. De tuin
ders zijn rustig doorgegaan. Voor
een groot gedeelte hebben zij zichzelf
in deze narigheid gebracht. In Leiden
is voor deze mensqn geen grond te
vinden. Wel bepleit spr. de uiterste
tegemoetkomendheid.
Wethouder Jongeleen erkent als
juist de opmerking van de heer Van
Iterson, dat de firma Noordman
wind wil hebben en tegelijk een
scherm wil opzetten. Juridisch staat
de zaak zo, dat- de klager zelf moet
komen met een „titel van aankomst".
In het kadaster is tot 1830 gezocht
naar het windrecht, dooh niets ge
vonden. Vóór 1830 was er geen ka
daster. V
Wat de tuinders betreft, het is waar
dat zij sinds 1933 hebben kunnen uit
kijken naar andere grond maar spr.
ziet zelf de moeilijkheid daarvan in.
Over de schadevergoedingen kunnen
B en W geen vaste toezegging doen.
Er komt een schade-vergoedings-
commissie. Niets liever zou spr. zijn,
dan voor deze mensen iets te doen,
doch spr. wacht zich er voor meer te
vertellen dan hij verantwoorden kan.
Spr. had gaarne overlég gezien met
Prov. instanties en 'heeft daar ook
op aangedrongen. De suggestie van
de dir. van gemeentewerken: de N.O...
polder, is door B en W niet overge
nomen. Nagegaan is, of er nabij de
stad grond beschikbaar is, wat nu
niet kan, is misschien in de toekomst
mogelijk.
Dat het plan-Noorcl te royaal is
ontkent spr. ten stelligste. S,pr. ad
viseert de heer Frohwein eens te
gaan wandelen in de wijken bij de
Heren-singel- Er is geen groentje te
zien. Het is een „armtierige" wijk.
Eigenlijk is in het nieuwe plan nog
groen 'te weinig.
Bij de replieken herhaalde de heer
Riemen? dat hij tuinbouwgronüen
wist in Zuid-Holland. De heer Hen
driks (Prot) vroeg Inlichtingen over
de bouw-capaciteit in Leiden. Zit er
geen grond-overschot in de weg-aan-
leg 4B.
Weth. Jongeleen vepwees naar het
schema in het vorig jaar gegeven.
In de wegaanleg 4B zitten wellicht
enige mogelijkheden.
Het voorstel van B en W werd
z.hst. aangenomen. De heren A. J.
van Dijk, Vos en Frohwein wénsten
aantekening van tegenstemmen. De
vergadering wordt hierna geschorst.
