Ereteken Voor Orde
En Vrede
Naar een nieuw arbeids-contract
in het Bloembollenbedrijf
jVtuziek 'ui het
Boden-steegje
DINSDAG 13 JANUARI 1946
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Bij Koninklijk besluit is ingesteld
een Ereteken voor orde en vrede,
waaraan gespen kunnen worden ver
bonden.
Dit uit brons vervaardigde ereteken
bestaat uit een rond medaillon, met
in het midden de letter W. Boven
deze letter staan de woorden Orde
Vrede. Het medaillon is geplaatst in
het midden van een achtpuntige ster,
waarvan de bovenste punt is vervan
gen door een koninklijke kroon, ge
dragen door twee gekruiste zwaar
den.
Het ereteken wordt gedragen op
een zijden lint uit vijf even brede
banen van links naar rechts in de
kleuren rood-wit-blauw-wit-rood. .De
gespen geven een der jaartallen
1945, 1946 enz. tot een nader te be
palen jaartal aan.
Het wordt toegekend aan de mili
tairen van dc Koninklijke Marine,
DISTRIBUTIENIEUWS
RESTITUTIE KOLENPRIJS BEGINT
19 JANUARI
Uitbetaling op bonnen 78 BV en 81 BV
Voor de reeds aangekondigde te
rugbetaling aan particulieren op de
in 1947 verhoogde kolenprijzen, zijn
de volgende bonnen der brandstof-
fenkaarten als waardebonnen aange
wezen: Op bon 78 BV zal door de
plaatselijke P.T.T.-kantoren van 19
Januari af een bedrag van f 2.40
worden uitbetaald aan de houders
van de brandstoffen kaarten TA 707
en TB 707. De houders van de brand-
stoffenkaarten TA 707 ontvangen
bovendien op de bon 81 BV een be
drag van f 1.60 terug. De P.T.T. zal
nog een letterschema bekendmaken,
dat nader aangeeft op welke dagen
im-en zich in alfabetische volgorde op
de postkantoren kan vervoegen.
GELDIGHEIDSDUUR VAN DE
NIEUWE BROODBONNEN.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat de broodbonnen 110 Algemeen
610 Algemeen. 105 Reserve, 108 Re
serve en 104 Reserve geldig zijn tot
en met 17 Januari a.s.
De keuzebonnen 111 Algemeen en
611 Algemeen, recht gevend op 400
gram brood of een rantsoen gebak
blijven geldig tot en met 7 Februari
a.s.
De keuzebonnen blijven dus vier
weken geldig.
RADIO
HILVERSEUM II, 415 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gram.pl. 8.00
Nieuws. 8.18 Lichte morgenklanken.
8 50 Voor de vrouw. 9.00 Gram.pla-
ten. 8.35 Koorzang. 10.00 Morgenwij
ding. 10.20 Onze keuken. 10.35 Gram.
platen. 10.45 De driesprong. 11.00
Gram.platenprogramma. 12.38 The
Kilima Hawaiians. 13.00 Nieuws.
13.20 The Ramblers. 13.50 Gr.platen.
14.00 Gesproken portretten. 14.15
Jeugdconeert. 15.00 Rumoer om dikke
Dries. 15.30 De Roodborstje. 15.45 De
Regenboog. 16,15 Vragen staat vrij.
16.45 Het stond in de krant. 17.15 Ac-
ccrdeon-orkest. 18.00 Nieuws. 18.20
André de Raaf en Jacques Schutte.
19.00 Jodelzang. 19.30 CursuS „Am
sterdam 1948". 19.45 Lezen in de Bij
bel, 20.00 Nieuws. 20.15 Orkest. 21.00
„De familie Carré". 22.00 Grampl.
..II Trovatore". 23.00 Nieuws. 23.15
Gram.platen.
HILVERSUM I, 301 M.
7.00 Nieuws. 7.30 Gram.platen. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram.platen. 9.00 Och
tendbezoek bij jonge zieken 9.30
Werken van Edward Grieg. 10.30
Morgendienst. 11.00 Hobo-kwarteft.
11.15 Peter Nobino's Musette-orkest.
12 00 Light opera company. 12.33 An-
cora trio. 13.00 Nieuws, 13.15 Piano.
13.45 Radio cembalogezelschap, 14.15
Musette klanken. 15.00 Jeugdconeert.
16.00 Voor de kleuters. 16.15 Koor
„Zanggeno". 16.45 Voor onze jongens
en meisjes. 17.35 Viool m. piano. 18.00
Strijdkrachten. 19.15 Piano. 19.45 En
gelse les, 20.00 Nieuws. 20.15 Orgel
improvisatieconcert. 21.20 Ensemble
„Extase". 21.45 Kamerorkest. 22.30
Nieuws. 22.45 Avondoverdenking.
23.30 De slapende prinses.
van de Koninklijke Landmacht en
van het Koninklijk Nederlands-Indi
sche leger, die in Nederlands-Indië
en aangrenzende zeegebieden in het
tijdvak, aanvangend op 3 September
-1945 en eindigend op een bij K.B
nader vast te stellen datum, ten min
ste drie maanden in werkelijke dienst
zjjn geweest.
Bovendien worden gespen toege
kend aan hen, die rechtstreeks in mi
litair verband tegen kwaadwilligen
hebben moeten optreden. Onafhan
kelijk van de tijd van actie, wordt
voor elk jaar, waarin is opgetreden,
de desbetreffende gesp verleend.
Zij, die in aanmerking komen voor
de gesp, hebben tevens aanspraak op
het ereteken, ook indien zij niet vol
doen aan de eis van drie maanden
Aan burgerpersonen, die zich in het
bovenbedoelde tijdvak in Neder-
.'ands-Indië in militaire zin verdien
stelijk hebben gemaakt, kan het ere
teken worden toegekend.
Nijmeegse deviezen-
smokkelarij was onder
neming op grote schaal
Betreffende de deviezensmokkel
in Eindhoven vernemen wij nog het
volgende: De smokkelaffaire werd
reeds in de zomer van 1945 begon
nen.
Naar tc Eindhoven verluidt zou
loslippigheid van een der bij het com
plot betrokken vrouwen de fiscale
recherche te Eindhoven op deze af
faire attent gemaakt hebben. Hierop
is door deze dienst een uitgebreid
onder-zoek ingesteld. De vrouw, die
voor het overbrengen van edelste
nen, effecten en andere waarde-
objecten in de arm genomen was,
schijnt van origine Duitse B. C. te
zijn. Twee der bij het uitgebreide
smokkelcomplot betrokkenen, heb
ben zich door de vlucht aan arres
tatie onttrokken, te weten de oud
zeeman B. uit Amsterdam, thans
verblijf houdende in_ Tsjecho-Slowa-
kije en de Amsterdammer S., wiens
verblijfplaats onbekend is. De Eind-
hovense recherche zag echter kans de
Eindhovense assuratiemakelaar J. v.
d. P., die juist van een reis uit En
geland terugkeerde, te arresteren. Hij
werd op het vliegveld Schiphol óp
gevangen en naar Eindhoven over
gebracht. Kort daarop volgde de
aanhouding van de notaris B. en van
de accoutant Gr. De Vrouw B. C.
kon te Amsterdam worden aangehou
den. Van der P. trok reeds eerder de
aandacht, doordat hij direct na de
bevrijding allerlei artikelen wist aan
te bieden, die toen nog moeilijk te
krijgen waren.
DE IJSLANDSE VISFILETS.
Van officiële zijde wordt onze aan
dacht er op gevestigd, dat juist van
Overheidszijde aanvankelijk be
zwaar is gemaakt tegen de h.i. te
hoge prijs van de zo langzamerhand
berucht geworden IJslandse visfilets.
De Regering is tenslotte gezwicht
voor de aandrang van de particulie
re handelsmissie, die aanvankelijk de
besprekingen had gevoerd en meen
de tot een aanvaardbaar resultaat tc
zijn gekomen, een aandrang, die
werd gesteund door het Centraal
Orgaan (van de handel) voor de
Nederlandse Economische betrekkin
gen in het buitenland. Bij de beoor
deling van het geval móet voorts
niet uit het oog worden verloren,
dat de aankoop was gekoppeld aan
die van vismeel en haringolie.
BEURSOVERZICHT.
Het zakenverkeer op de effecten
beurs ite Amsterdam was gisteren
van bescheiden omvang en daarbij
was het koersverloop onregelmatig.
Wederom waren het de oude en de
nieuwste aandelen Koninklijke, die
de meeste attentie trokken en waar
voor zich wederom kooplust open
baarde. met het gevolg dat de koers
opnieuw een flinke verbetering te
zien gaf. De gehele markt was bij de
opening goed prijshoudend. De In
dustriëlen, voor zover verhandeld,
waren merendeels iets beter. De Phi-
lipsaandelen lagen goed in de markt
en werden afgedaan tegen prijzen,
lopende van 374 a 376. Hoewel in
deze aandelen de laatste tijd weinig
is omgegaan, hebben zij het verlies,
dat zij onlangs kregen te boeken,
toch weer vrijheid geheel ingehaald.
Prolongatie 2% procent.
Pierre Balledux, de bekende acteur
regisseur zal op 20 Januari a.s. in
de Koninklijke Schouwburg te Den
Haag in verband met zijn 25-jarig to
neeljubileum worden gehuldigd. De
acteur,, die ook een postzegelver
zamelaar is, thuis.
In het district Delft, waartoe be
halve Delft nog vele andere plaatsen
behoren, onder welke Voorburg, Rijs
wijk en Leidschendam, wil men de
bestrijding van tuberculose bijzonder
krachtig ter hand gaan nemen. Dit
besluit is genomen, nadat de school-
artsendienst had gerapporteerd, dat
zeer vele schoolkinderen bij het on
derzoek op t.b.c. positief hadden ge-
raegeerd. Men wil er nu toe overgaan
alle ingezetenen op t.b.c. te laten on
derzoeken. Daarbij zal een apparaat
worden gebruikt, waarmede men ook
andere longziekten dan t.b.c. zal
Kunnen constateren, aldus meldt het
„Algemeen Dagblad".
De voorraden bunkerkool in de
Amsterdamse haven zijn sinds enige
dagen zo sterk geslonken, dat het
rijkskolenbureau geen toewijzingen
aan schepen meer kan verstrekken,
zo vernamen wij heden van welinge
lichte zijde. De toestand heeft zich
dientengevolge zodanig toegepitst dat
vaartuigen, Nederlandse zowel als
buitenlandse die hier kolen willen in
nemen, de boodschap krijgen zich
naar Antwerpen te begeven, aange
zien men hen hier niet kan leveren.
Van de resterende kleine hoeveelheid
worden de schepen slechts bijgebun-
kerd om Antwerpen te bereiken. In
Rotterdam doet zich precies dezelfde
toestand voor. Ook daar moeten de
schepen naar Antwerpen verwezen
worden. Deze in de betrokken kringen
zeer betreurde situatie is ten dele een
gevolg van onvoldoende kolenaan-
voer uit de Ver. Staten verbandhou
dend met onze deviezenpositie, ten
dele een gevolg van de hoge water
stand, waardoor de aanvoer uit
Westfalen heeft gestagneerd.
De vooruitzichten zijn nog zeer on
zeker, doch men hoopt, dat het rijks
kolenbureau spoedig een oplossing
zal weten te vinden.
POSITIE NED. SCHEPEN.
Alwaki, 12 Jan. van Buenos-Aires
te Rotterdam: Amsteldijk, pass. 12
Jan. Scillies. Annenkerk, pass. 12 Jan.
Straat van Messina. Blommersdijk,
pass. 12 Jan. Bishop Rock. Boschfon"
tein, 12 Jan. van Portsoedan naar
Mombassa. Duivendijk, 12 Jan. op
250 mijl Zd. West van Quessant. Ko-
ta Agoeng, 13 Jan. van Soer'abaja te
Pladjoe verwacht. Kota Baroe, ver
moedelijk 15 Jan. van Batavia naar
Rotterdam. Molenkerk, 12 Jan.nog
te Singapore. Muiderkerk, 12 Jan.
van Karachie te Bombay. Willem
Ruys, pass. 12 Jan. 13 uur Perim
Zuiderkruis, 12 Jan. 8 uur te Ba
tavia.
DE STAND VAN DE MAAS.
Bij de BelgischNederlandse
grens is de Maas op verschillende
plaatsen buiten haar oevers getre
den. zoals bij Neerharen, Stokken,
Boorsem, Uikhoven en Koten? aan
de Maas. Te Neerharen staat het
gehucht Herbricht geheel onder
water en liggen ,de baggerwerken
volledig stil. Te Kotem steeg het
water onrustbarend en staan ver
schillende hectaren wei en bouw
land blank. Ook op Nederlands ge
bied, n.l. te Berg, 'is het water dus
danig gestegen dat het grensver
keer tussen Nederland en België
ten zeerste wordt belemmerd.
EERHERSTEL VOOR IR. F. H. E.
GULJE EN IR. J. E. COLIN.
Mr. Kortenhorst schrijft in „De
Kath. Werkgever": „Het ligt nog
vers in het geheugen, dat op 1 Maart
1946 Ir. F. H. E. Guljé door moor
denaarshand om het leven is geko
men. De dader(s) is (zijn) niet op
gespoord. Er bestaat een sterk ver
moeden, dat deze moord verband
houdt met „zuivering".
Eindelijk op 25 November 1947
is een definitieve uitspraak ge
vallen over het door de Directie
van de Hollandse Constructie Werk
plaatsen en van de daarmede ver
bonden ondernemingen tijdens de
bezetting gevoerde beleid.
De aanklacht van collaboratie te
gen de mede-directeur van de Heer
Guljé, Ir. J E. Colin die liefst
vanaf 10 Augustus 1945 tot 13 Sep
tember 1946 in 3 kampen en 2 ge
vangenissen zoals nu blijkt vol
komen onschuldig geïnterneerd
is geweest, werd nadat eerst de Zui
veringsraad voor het Bedrijfsleven
hem zuiver'had verklaard (Zie Ne-
derl. Staatscrt. van Vrijdag 31 Oc
tober 1947 No. 211) op de reeds ge
noemde datum door de Advocaat-
Fiscaal te 's-Gravenhage, Mr. Hol
lander, zonder meer geseponeerd.
Ten aanzien van de nalatenschap
van wijlen Ir. Guljé werd eveneens
de zaak terzijde gelegd. De Heer
Guljé is dus eigenlijk in het geheel
niet berecht, noch gezuiverd, doch
alleen maar „verdacht" geweest. Er
is voor de autoriteiten te lange leste
geen aanleiding geweest op deze
„verdachtmakingen" in te gaan of
ze serieus te nemen.
Het zal een zwarte bladzijde vor
men in de vaderlandse geschiede
nis, dat tengevolge van het wanbe
leid der officiële instanties een man
als Guljé heeft moeten ondervinden,
dat hij le. op 25 Mei 1945 door het
M.G in zijn functie werd geschorst
en hem een gedwongen verblijf
plaats werd aangewezen; 2e. op 10
Augustus 1945 nadat het M.G. op
8 Augustus 1945 de schorsing enz.
had opgeheven door de P.O..D
zonder opgave van redenen werd
gearresteerd eri in de gevangenis te.
Leiden werd opgesloten; 3e. op 1
Maart 1946 nadat hij op 9 Octo
ber 1945 was vrijgelaten zonder dat
de schorsing werd opgeheven, ter
wijl hem bovendien huisarrest werd
opgelegd werd vermoord.
Het onderzoek door de P.R.A.
heeft geduurd van 25 Mei 1945 tot
3 Januari 1947 Het doet mij uit de
aard der zaak genoegen, dat zowel
Ir. Colin als Ir. Guljé volkom'en zijn
gerehabiliteerd, maar ons mede
leven en ons medelijden met de
slachtoffers van dit drama en met
hun gezinnen zijn er niet minder
door geworden. Het tegendeel is het
geval. Met mij zullen velen zich af
vragen: wat is er geschied ten aan
zien van hen, die het Nederlands
recht tot een aanfluiting hebben ge
maakt? Gelukkig is door de huidige
minister van Justitie een wetsont
werp aangekondigd, waarin het
recht op schadevergoeding zal wor
den geregeld ten aanzien van hen,
die ten onrechte geïnterneerd zijn
geweest. Maar wat betekent een
materiële vergoeding tegenover .zo
veel onverdiend toegebracht leed?
Met schadevergoeding alleen is het
geschonden recht niet hersteld."
Ontevredenheid bij de arbeiders over de voor
stellen van het hoofdbestuur
Aan een verslag in de „Nieuwe
Haarl. Courant" is het volgende ont
leend:
Werknemers in het Bloembollenbe
drijf zijn te Hillegom bijeengekomen.
De bondsvoorzitter, de heer v. d.
Ploeg, gaf een overzicht van de moei
lijkheden rond de c.ollectieve con
tracten in de laatste jaren.
In twee-en-half jaar is dit contract
nu voor de vierde maal op de helling.
Dit is niet bevorderlijk voor het hoog
nodige vertrouwen.
Nadat de werkgevers en werkne
mers langdurige besprekingen hadden
gevoerd, om te komen tot de vaststel
ling van een nieuw contract, bleek al
spoedig, dat er groot verschil van me
ning was-en besloot men de zaak in
handen te stellen van een kleine com
missie, die tot opdracht kreeg voor
stellen te doen voor de samenstelling
van het nieuwe collectieve contract.
De voorstellen van deze commissie
zijn nu behandeld en zijn door de dis-
trictsbesturen en de besturen der drie
landarbeidersvakbonden goedgekeurd.
Zij alleen hebben gemeend deze voor
stellen te moeten aanvaarden en we
derzijds is- aangenomen om de voor
stellen in de verschillende vakbonden
te verdedigen. Deze voorstellen lui
den als volgt:
12 vacantiedagen per jaar voor de
vaste arbeiders, waarvan zes dagen
achtereenvolgens kunnen genomen
worden voor 1 Juni.
Een weekloon extra als vacantie-
toeslag.
Eén gulden toeslag op het diploma,
zowel voor jonge en oudere werk
nemers.
Vacantiebonnen voor losse arbei
ders (de z.g. 2 pet.).
Spr .wijst op de waarde van deze
verbeteringen op sociaal terrein.
Daartegenover staan echter, zegt spr.,
enige verslechteringen op materieel
terrein. Er wordt voorgesteld, wat
langer te werken. Deze meer uren-
arbeid zal moeten worden gevon
den in een kwartier minder middag
per dag gedurende negen maanden en
een half uur in de drie drukke maan
den. Ook bestaat er bij de werkgevers
bezwaar tegen de volledige handha
ving van het privilege van vrij aard
appelen en -of land.
In het voorstel komen ook de lonen
ter sprake. Voorgesteld wordt de
weeklonen van de vaste arbeiders te
brengen van 39 op 42, voor de losse
arbeiders van 42 op 45.
De spittarieven worden ook ver
hoogd en wel als volgt: 20 duim van
0.95 op 1.24 duim van 1.15 op
1.25 en 30 duim van f 1.50 op 1.60
alles 'p. R. roe.
Na een uitgebreide toelichting op
deze voorstellen verwacht spr. geen
applaus voor deze voorstellen, maar
toch waardering voor het resultaat,
dat na langdurige besprekingen en
veel moeite werd bereikt.
Nadat uit de vergadering door 16
sprekers zeèr scherpe critiek op het
voorgestelde was uitgebracht, is de
Bondsvoorzitter er nogmaals aan be
gonnen de zaak toe te lichten en dui
delijk te maken, dat de voorstellen
niets inhouden wat buitengewone of
fers vraagt. Het is zelfs zo, dat de
bloemisten-arbeiders nu op een bete
re grondslag komen op sociaal gebied,
doordat zij in het vervolg bij hun
plichten ook rechten kunnen laten
gelden, wat bij de komende Bedrijfs
organisatie van groot belang zal blij
ken te zijn. De voorzitter der afde
ling wees er-op hoe deze voorstellen
met grote moeite tot stand zijn geko
men en hij acht het* onverantwoord
wat de verschillende aanwezigen heb
ben gezegd aan het adres van Hoofd
bestuur en anderen en hoe men over
de voorstellen denkt. Handhaving en
stipte naleving van het collectief con
tract moet leiden tot betere orde en
arbeidsverdeling. Ook de heer L. Seij-
sener (bestuurslid) deed een beroep
op de aanwezigen, nadat hij op het
enig juiste standpunt der vergadering
had gewezen, de voorstellen zonder
verdere bespreking aan te nemen. De
Geest.-adviseur wees er op, dat de
werknemer en de werkgever samen
moeten werken. Maar alles was te
vergeefs. Het slot was zo onwaardig
aan katholiek georganiseerden, dat
v/ij er geen verder verslag van ma
ken. Het moet wel een grote teleur
stelling zijn voor de meeste werkers,
die zoveel tijd en moeite offeren voor
het algemeen belang, als men er zo
op reageert.
PERSSPIEGEL j
OPMERKINGEN OVER
KAMERLEDEN.
Eenige tijd geleden heeft de Haag
se briefschrijver van de Tijd de R.K.
Tweede Kamerfractie onder de loupe
genomen en daarbij enkele opmer
kingen gemaakt, die de overdenking
wél waard zijn. Hij schreef o.m.:
„Van de zittende Katholieke Minis
ters beschikken er twee over parle
mentaire ervaring en vier niet. In
mijn tijd werd als regel een goed deel
van de ministers uit ervaren Kamer
leden gerecruteerd en ik meen te
mogen zeggen, gezien de politieke
mouvement na 1945, dat er geen ge
ringe wijsheid stak in deze methode,
maar de ervaring is als een arts, die
pas komt als de ziekte voorbij is.
Er bestaat daardoor een ontstellend
tekort aan all-round politici. Oor
zaak? De ver doorgevoerde speciali
satie en een dreigend teveel aan be
langenvertegenwoordigers.
Een oud-Minister, die bij het ge
sprek tegenwoordig was, achtte dat
slechts één der oorzaken. ,.Als ge
volg van de oorlog is er een hiaat ont
staan tussen de generaties, die pas
na verloop van tijd kan worden opge
vuld. De Kamer telt een aantal veel
belovende, ijverige en toegewijde jon
gere leden, maar in de staatkunde is
dikwijls een grein ervaring meer
waard dan een pónd jeugdig enthou
siasme.
De Katholieke fractie is jong ge
worden met haar 15 na oorlogse
nieuwe leden: 7 waren reeds in 1937
gekozen. 5 komen voort uit de jaar
klasse 1933 en er zijn slechts .vier,
die al dan niet met een lange onder
breking uit een daarvoor liggende pe
riode stammen.
Ik maak me sterk, dat de jonge
Kamerleden en ministers de eersten
zullen zijn om dat te erkennen. In
de politiek heeft alles een geschiede
nis en een verleden en die leer je
niet kennen uit intuitie alleen".
Het zijn behartigenswaardige op
merkingen, maar.... men vergete
hierbij niet, dat de huidige Kamerle
den met routine óók begonnen zijn als
onervaren jonge Kamerleden!
BINNENLAND.
De Katholieke Bond van Rij
wielherstellers zal 28 Januari a.s. in
„Hotel Bristol" te Eindhoven voor
het eerst na de bevrijding in alge
mene vergadering bijeenkomen.
De leden van het hoofdbestuur
der Stichting voor de Landbouw tre
den ingevolge de statuten elk jaar op
31 December af. De zes samenwerken
de organisaties hebben, met uitzon
dering van het Koninklijk Nederlands
Landbouwcomité, dezelfde bestuurs;
leden voor het jaar 1948 aangewezen,
die in het afgelopen jaar zitting had
den.
De Stormschool te Bloemcn-
daal zal worden gevestigd te Roosen
daal in de Engelbert van Nassau-
kazerne.
Een van de 14 slachtoffers van
de vliegramp nabij Parijs op 6 Jan.
is ir. Félix Leo Pelster, Nederlander
van origine.
Tot burgemeester van Nieuw
Vossemeer is benoemd de heer E. P.
A. M. Janssens te Hoge Zwaluwe.
De passagierslijst van het s.s.
„Volendam", dat 26 Januari a.s. te
Rotterdam wordt verwacht, ligt op
ons bureau ter inzage.
Dodentransport-
schip in brand
Op de Atlantische Oceaan is brand
uitgebroken in de machinekamers
van het Amerikaanse doden trans
portschip ..Joseph Connolly" waar
door het schip onbestuurbaar werd.
De manschappen en de enige passa
gier zijn in de reddingboten gegaan.
Alle zesenveertig personen, die zich
in de vier reddingboten van het
brandende schip bevonden, zijn ge
red. Twee Amerikaanse schepen vol
brachten de redding: de „Union Vic
tory'' en de „R. E. Callan"
Het doden transportschip was op
weg naar Antwerpen met 5.000 dood
kisten om gesneuvelde Amerikanen
naar Amerika 'te vervoeren.
door STEFAN BROCKHOFF
Hij bezat het grote hoekhuis een
winkel en daarbij zag hij er vuiler en
armoediger uit dan een bedelaar Bo
vendien verhuurde hij nog gemeu
bileerde kamers. Zo'n «man had dat
toch niet nodig.
Hij zag er uit als een.
„Als een pad', ziet hij er uit" viel
Gerda hem in de reden.
„Nu weet ik het, al een tijd zit ik er
over te piekeren."
Zij waren het er over eens, dat
Zarke een pad was en niet de moeite
waard om door Bebo overreden te
worden.
Buiten speelde het orgeltje zijn
laatste wals.
„Ach lieber Tod von Basel", neu-
ride Gerda zacht mee. Toen zweeg zij
plotseling verschrikt. Toen zij het
lied het laatste hoorde leefde Kamp-
schulte nog. En de schaduw van die
afschuwelijke ontdekking was nog
niet over haar vader komen.
Snel wierp zij het raam dicht. In het
Dodensteegje nam het meisje afscheid
van de papagaai. De geldstukken in
dó pet van de oude Borro glansden in
het zonlicht. En het scheen Gerda of
die vergulden leeuw op de pomp haar
boosaardig aangrijnsde.
HOOFDSTUK 17.
„Scheid toch uit over die Zarke",
bromde Wienert boos.
„Wat heb je toch tegen die kerel?"
Kampschulte heeft toch geen vogel
tjeszaad gegeten".
„En ik zeg u voor de honderste
maal, dat die verdenking tegen van
Hagen belachelijk is," antwoorde
Jupp even boos.
„Gelooft u nu heus dat een zo be
roemd geleerde.
„Ook beroemde geleerden schrik
ken soms niet voor een misdaad terug
Vooral niet als hun werk in gevaar
komt. Die mensen zijn bezeten. Sinds
hét geval Tavreen vertrouw ik geen
mens meer
„Ik ben het niet met u eens. Wel,
zijn er heel wat mensen, dié ik niet*
vertrouw"
„Ik wilde maar liever, dat je wat
minder vindingrijk was", mopperde
Wienert, nu werkelijk boos. „De
kwestie is al moeilijk genoeg. En wat
voer jij voor deze zaak eigenlijk uit?
Friedrich Kampschulte heb ik ook
voor mijn rekening moeten nemen''.
„Maar u hebt me 'toch zelf van
middag weggestuurd", zei Jupp.
„Omdat ik je domme gezicht niet
voortdurend voor me wel zien", ant
woordde Wienert onlogisch, waarop
beiden in een hartelijk gelach uit
barstten. „Die Friedrich is overigens
nogal gesloten. Daar is weinig uit te
krijgen. Maar èèn ding staat vast:
erg broederlijk was de verhouding
niet en de middag voor de moord
hebben die twee een flinke ruzie
gehad. Herman had grootse plannen
en Friedrich, die in zaken nogal aan
de voorzichtige kant is, moest daar
blijkbaar niet veel van hebben."
„Heeft hij u nog gezegd waar het
precies overging?" vroek Jupp.
„Ja en nee antwoordde Wienert.
„Eerst trachtte hij de zaak volkomen
onschuldig voor te stellen. Maar hij
begon al gauw zich zelf tegen te
spreken. Herman had zakelijke plan
nen waaraan Friedrich niet mee wil
de doen. De Vinum gaat goed. Heel
zelfs, maar Herman was nu een
maal niet gelukkig, wanneer hij zijn
geld niet in alle mogelijke zaken kon
steken. Onlangs had hij nog duizen
den verloren in een horlogefabriek.
Hetgeen hem overigens niet belette
zijn geld in een uiterst bedenkelijk
speelgoedfabriekje te steken. Fried
rich vertelde me, zich daar met hand
en voeten tegen verzet te hebben...
de zakelijke opvattingen van zijn
broer waren volkomen gewetenloos,
waarbij ik overigens betwijfel of
Friedrich zo achttien karaats is als
hij beweert, tenminste, wanneer het
.en minder oirbare zaak betreft, die
volkomen safe is."
„Maar Herman heeft tot nog toe
dan toch maar goed geboerd'', merkte
Jupp op.
„Alleen, dat hij zijn waaghalzerij
met de dood heeft moeten bekopen."
„Trouwens, zijn broer beweert, dat
zijn machtdorst met de jaren steeds
groter is geworden. Over hét parti
culiere leven van zijn broer heb ik
niets uit hem kunnen krijgen en ik
kan me voorstellen, dat hij daar niets
van weet. Over mevrouw Schottler
is hu slecht te spreken, en hij liet
doorschemeren, dat Herman haar al
lang kende en dat er al vaak ruzie
tussen die twee geweest is. Ik kon
er niet goed wijs uit worden en nog
minder uit wat hij over die huizen
vertelde".
„Wat voor huizen"?
„Kampschulte scheen alle moge
lijke huizen op te kopen en liet die
dan afbreken. Daarvoor in de plaats
wilde hij moderne woningen van
twee kamers zetten, volgens hem
„het huis'" van de toekomst. Fried
rich raakte tamelijk in de war toen
hij er over sprak. Trouwens dat was
de eerste keer. Herman had ver
schillende processen met huurders
die er niet gauw genoeg naar zijn
zin uittrokken. Met Zarke was dat
het geval erf met Van Hagen ook.
Natuurlijk heb ik -dat niet tegen
Friedrich gezegd".
Het lijkt bijna of hij de bedoe
ling had Van Hagen te belasten. Ik
bij er van overtuigd, dat hij wist van
die besprekingen over het laborato
rium ook al sprak hij daarover niet.
Heeft hij Van Hagen rechtstreeks be
last?
„Nee, hij deed als of hij van de
hele geschiedenis niéts afwist. Ove
rigens hebben die twee samen een
fles wijn gedronken, op verzoek van
Herman beweert Friedrich".
Jupp sprong op. „Het is afschuwe
lijk. Steeds meer verdachten en geen
een, waarvan men kan zeggen, dat
hij het zeker gedaan heeft".
„Tja, mijn beste, dat komt bij der
gelijke gevallen meer voor. Het zou
misschien wel verstandig zijn, als jij
die mijnheer Friedrich voorlopig in
het oog hield."
HOOFDSTUK 18
Het avondeten in ..Greifenhof' was
niet gevarieerder dan anders. Jupp
kende de menu's al uit het hoofd
Maandag ommelet die overigens in
de verste verte niet te vergelijken
was met die van juffrouw Wasser
en sla. Dinsdag worstjes met gebak
ken aardappelen. Woensdag koud
vlees en Donderdags begon het pro-
grammma weer van voren af aan,
met die verstande, dat de Zondag met
een kalfsoester opgevrolijkt werd. De
studenten zouden niet geweten heb
ben, hoe ze het hadden als Maandags
bijv. het menu van Woensdag ter ta
fel zou verschijnen. Jupp's toch al
niet grote eetlust werd tot een mi
nimum gereduceerd bij het lezen van
de krant. Want de filmverslaggever
Cinemax had de zomervacantie van
de rechtbankverslaggever benut om
de geestige opmerkingen die hij an
ders aan Greta Gar-bo's edel gevorm
de gestalte of aan Lilian Harvey's
betoverende poppevoetjes wijdde,
voor de affaire Van Hagen 'te mis
bruiken.
