KLAAR"!
„WINTELAER, WINTELAER:
Jl/luzieA in het
Doden-steeg)e
MAANDAG 5 JANUARI 1948
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
Jeugdleiders van het Bisdom Haarlem bijeen
MAKKERS OP, DE RUGZAK OM DE SCHOUDER" was Zaterdagmiddag
het devies voor honderden -leiders én leidsters van de Katholieke
Jeugdbeweging, die uit alle delen van ons bisdom naar Amsterdam
stroomden, waar door het diocesaan hoofdkwartier in het R.A.I.-gebouw
een massaal week-end, een „wintelaer", was georganiseerd, om het con
tact tussen deze leiders en leidsters te verstevigen en hen nog eens te
wijzen op de grote verantwoordelijkheid, die hun taak in de mede-opvoe
ding der jeugd, meebrengt.
Mg
r. Huibers onder
de genodigden
Het geweldige R.A.I.-gebouw was
voor deze gelegenheid versierd met
ontelbare vlaggen en bood een feeste
lijke aanblik toen het Zaterdagmid
dag volstroomde met een khaki-kleu-
rige menigte, waartussen het donker
blauw der zeeverkenners scherp af
stak, en die door de oneindige ver
scheidenheid in kleur van de hals
doeken een bonte aanblik kreeg. Een
onbestemd geroezemoes steeg op uit
deze massa, die door elkaar krioelde
en op de aanwijzingen por microfoon
van links naar rechts en van voor
naar achter vloog, totdat iedereen in
de wijde ruimte z'n plaats- gevonden
had en zich opstelde in een reusach
tig carré, voor de officiële opening
van de wintelaer 1948.
Om klokslag 6 uur galmde de orde-
roep „Wintelaer, wintelaer" door de
loudspeakers, waarop als een mach
tige bazuinstoot uit honderden kelen
het antwoord klonk: ..Klaar!" Onmid
dellijk was het muisstil.
De diocesaan commissaris, ir. J. F.
E. Bongaerts, trad op het podium
r.aar voren en verwelkomde de broe
ders- en zusters-verkenners. speciaal
de nationaal aalmoezenier, rector J.
van Dael, en de hoofdcommissaris. H.
F. M. baron van Voorst tot Voorst, die
tot zijn grote blijdschap aan de uit
nodiging deze wintelaer mee te ma
ken, gehoor gegeven hadden.
Stram in de houding werd het voor
lezen der wet aanhoord, gevolgd door
de vlaghijsing, waarmede de officiële
opening verricht was.
Het uur dat hierop volgde was be
stemd om de boterham op te peuze
len, nieuwe relaties aan te knopen en
oude bekenden te begroeten. Dit laat
ste was uiteraard niet eenvoudig,
maar al dwalende door de enorme
ruimte ontdekten we toch bekende
gezichten. Leiden, Hillegom, Zoeler-
woudc. Voorschoten, Sassenheim,
Oegstgeesl, Nieuwveen, Noordwijk,
Warmond, Hazerswoude, Stompwijk,
Zoetermeer, Wassenaar, Oud Ade,
Rijpwetering, Roelofarendsveen, en
Oudewetering, is een willekeurige
greep uit de vele plaatsen die hun af
gevaardigden gezonden hadden.
De lichtkring.
Het avondprogramma bestond uit
de opvoering van een symbolisch spel
de ..Lichtkring", waarin het tweede
artikel van de wet: „Een verkenner
is trouw" verwerkt was. Een granie
ten rotsblok, voorstellend de onwan
kelbare trouw, wordt onder invloed
van onbenulligheid, verdachtmaking,
belachelijkheid en ontrouw, door de
.wachters verlaten, waarop het ver
pulverd in elkaar zakt. Gysbrecht van
Aemstel ziet de rode vuurgloed reeds
o^er de stad hangen en hulpbehoe
vend ziet hij uit naar Rachaël, doch
geen reddende engel verschijnt. Maar
dan treedt de jeugd aan, een stoere
jeugd, een blijde jeugd. Zolang de
jeugd lacht, danst en zingt is de strijd
reeds half gewonnen, want de ware
blijdschap vindt haar oorsprong _in
de ernst, waarmede de jeugd strijdt
voor haar idealen. Deze jeugd neemt
de plaats in van het rotsblok en slaat
df hand aan de opbouw.
Vele genodigden waren getuige van
deze manifestatie van trouw aan het
ideaal. We merkten o.a. op de deken
van Amsterdam, mgr. G. P. J. v. d.
Burg, rector H..Drost, nat. aalm. van
de K.A.J., rector H. M. J. Brans, nat.
aalm. van de K.J.M.V., vertegenwoor
digers van de Gidsen en andere jeugd
organisaties.
Een kort Lof, gecelebreerd door de
ken v. d. Burg, besloot deze eerste
dag van de wintelaer, waarna de
deelnemers door hun Amsterdamse
vrienden naar de verschillende logeer
adressen gebracht werden.
Zondagmorgen.
Het was al vroeg dag, want reeds
om 8 uur waren alle leiders en leid
sters weer present in het R.A.I.-ge
bouw, om de pontificale Hoogmis bij
te wonen, welke door mgr. N. L. A.
Ammerlaan. vicaris-generaal van het
bisdom werd opgedragen. Mgr. werd
hierbij geassisteerd door deken v. d.
Burg als presbyter-assistene, rector
van Piel, als diaken en aalmoezenier
Jansen als subdiaken. Een jongens
koor zong de wisselende gezangen,
terwijl de vaste gezangen door alle
deelnemers, o. 1. v. rector E. Paap,
gezongen werden.
Na het evangelie hieid rector van
Dael een korte toespraak, waarin hij
wees op het feest van de Zoete Naam
van Jesus, een naam, die voor een
verkenner meer dan een klank is, om
dat hij daarin ziet een beweging, een
programma en een ideaal, waarvoor
duizenden strijden.
IndrukwcKkend was 't Credo te
horen zingen door 2400 leiders en
leidsters, die getuigenis aflegden van
hun geloof in God. en dit deden op
een wijze zoals vooral de jeugd dat
doen kan: fier en zelfbewust. Machtig
klonken de strofen omhoog en wer
den weerkaatst in de holle rumite.
Het mooiste ogenblik van deze dag
was echter de H. Communie, toen 10
priesters van het altaar daalden en
God Zelf brachten in de harten van
zovelen, die gekomen waren om zich
te sterken in hun strijd voor het grote
ideaal van een verkenner. Zo de dag
begonnen, kon het niet anders dan
een succes worden.
BINNENLAND.
In het bestuur der St. Radboud-
Stichting in de vacature mr. A.
Blaisse, notaris te Amsterdam, is
benoemd mr. dr. J. R. W. van An-
geren. te Wassenaar, lid van de Raad
vah State.
Een prettig bericht: In de week
van 21 tot 27 Dec. kwamen in de Rot
terdamse haven 132 zeeschepen bin
nen tegen 87 in dezelfde periode in
1946. In A'dam kwamen in 1947 aan
2443 zeeschepen (1706 in 1946).
Een brandkast is gestolen uit
de woning van F. V. te Tilburg. De
kast die J 4 a 5000 bevatte, benevens
enige gouden sieraden, is later open
gesneden teruggevonden.
BUITENLAND.
In Italië heeft het evenals hie;
flink gewaaid. In het gebied van Mo-
dgna zijn verschillende huizen door
een orkaan omver geblazen.
Wie mocht menen, dat het vlees
spoedig van de bon zal gaan, moet
eens luisteren naar de Amerikaanse
minister van landbouw Anderson, die
voorspeld heeft, dat zelfs in de Ver.
Staten vleesdistributie zal worden
ingevoerd in het komende voorjaar.
In de haven van de Portugese
kolonie Macao heeft een hevige brand
gewoed, waardoor minstens 10 per
sonen om het leven kwamen.
In Sao Paolo (Brazilië) is het
communistische blad „Hoje" verbo
den. Desondanks zaten een stel ge
wapende communisten in het ge
bouw. De politie moest met traangas
gan werken en toen kwamen ze hui
lend naar buiten.
Korea, dat een „bevrijd" land is,
wordt voor de ene helft bezet doo,
de Russen en voor de andere helft
door de Amerikanen. In het Ameri
kaanse gedeelte zijn 400 personen ge-
arresteeerd, die en bevrijdingsleger
wilden vormen. Typisch genoeg wil
den zij alleen Zuid-Korea, dus het
Amerikaanse deel, bevrijden.
Tijdens de hevige sneeuwval van
vorige week te New York sneeuwden
massa's auto's in. Ze konden vóór-
noch achteruit. De politie vond dat
blijkbaar een voordelig zaakje en
14.000 New Yorkse auto-bezitters
moesten 15 dollar boete betalen, om
dat zij hun auto meer dan een uur
op straat hadden geparkeerd-
De sessies.
En dat werd het ook. Na het ontbijt
werd de dag geopend met het ge
bruikelijke ceremoniëel van wet voor
lezen en vlaghijsen, waarna commis
saris Bongaerts mgr. Ammerlaan be
groette, die door zijn aanwezigheid
bewees hoezeer de kerkelijke over
heid belang stelt in het werk der
jeugdbeweging.
De deelnemers werden vervolgens
in verschillende groepen verdeeld, die
elk een aparte hoek van het gebouw
bezetten, om te luisteren naar de ses
sies, die over verschillende onderwer
pen gehouden werden.
Zo sprak commissaris Seebregts
over de fouten die nog in de bewe
ging schuilen, over het contact met
de school en de correctheid op de bij
eenkomsten.
Bij de voortrekkers vertelde ma
joor aalmoezenier Goossens over het
contact met de jongens in Indië en
de houding, die een jongeman moet
aannemen, t.o.v. zijn geloofsleven,
wanneer hij in dienst gaat.
Commissaris1 Schüttenhelm sprak bij
de verkenners over de regels, die B.P.
niet achter een groene tafel had op
gesteld. doch die uit de practijk ge
put waren, waarbij de jongens-acti
viteiten zodanig gebogen werden, dat
we zelfvormend werken.
De welpenleidsters hoorden iets
over de juist sfeer, waarin«het spel
van de welpen gespeeld moet worden
en het voordeel van het buitenspel,
waarbij ook de zwakkere broertjes
moeten leren mee te komen, zodat zij
voelen ook iets te kunnen.
De gilde- en clubleiders tenslotte,
hoorden van drs. Brons, die Zaterdag
avond als diocesaan commissaris voor
het jongensgilde geïnstalleerd was,
iets over deze nieuwe beweging,, be
stemd voor jongens, die om een of an
dere reden, zich bij de verkenners
niet thuis voelen. Het karakter van
de jongen is beslissend bij de keus
van verkenner of gilde. Dit laatste zal
meestal gekozen worden door hen,
die een zekere nuchterheid bezitten
van zich niet willen binden aan de
strenge verkennerseisen. Met nadruk
wees drs. Brons er op dat het in geen
geval een maatschappelijke verde
ling is.
Sessie van Anton van Duinkerken.
Voor alle groepen gezamenlijk hield
Anton van Duinkerken hierna een
sessie over de massavorming, gezien
in het licht van de persoonlijkheids
vorming in de jeugdbeweging. Aan
deze sessie ontlenen wij het vol
gende:
Van alle perioden in de geschiede
nis is een karakteristiek te geven en
als men die moest geven van de 20e
eeuw, dan is het op de eerste plaats
de grote massavorming, met als ge
volg een s*erk gemeenschapsgevoel,
dat soms goed te noemen is, doch
waardoor de persoonlijkheid vervlakt.
Het tweede kenmerk is de vervang
baarheid der personen; de functie is
in de plaats getreden van de persoon
lijkheid. Een conducteur is geen per
soon meer, hij is een nummer. Is dit
het ideaal van de jeugd? Neen! Het
is nu maar de vraag: hoe passen we
ons aan? .We zitten eenmaal in het
schuitje van de 20e eeuw en we moe
ten meevaren. De jeugd is1 inderdaad
massaal, maar zij weet wat zij doet,
zij weet dat ze 't doet en ze weet
waarom ze 'f doet: met liefde, om een
ander een dienst te bewijzen. Dan is
de mens meer dan een functie: op die
wijze vormt zich de persoonlijkheid.
De demonstratie.
Na het middagmaal ging een grote
poort van het gebouw open en mar
cheerden een schier oneindige rij van
Amsterdamse welpen en verkenners
binnen, die met een luid applaus be
groet werden. Met de nieuw aange-
komenen schatten we het aantal zeker
op 5 a 6000, die zich allemaal achter
in het gebouw opstelden.
Precies op lijd was alles klaar voor
de ontvangst van de hoge gast, mgr. J. i
P. Huibers, die om half drie arriveer
de om de demonstratie bij te wonen.
Toen mgr. plaats gendmen had tus
sen de gasten werd het sein gegeven
en stormden welpen onder luid ge
juich naar voren, gevolgd door de
verkenners en tenslotte de leiders en
leidsters. Het lawaai was onbeschrij
felijk, maar de indruk geweldig; wol
ken van opgewaaid stof benamen bij
na geheel het uitzicht op deze impo
nerende manifestatie van aanhanke
lijkheid aan het kerkelijk gezag.
Vervolgens verwelkomde commissa
ris Bongaerts de bisschop, wethouder
van Wijk en de verdere gasten,
waarna het programma aanving. De
welpen gaven een demonstratie vlag-
seinen; de verkenners en jongens van
de gilde demonstreerden wat met ge
stage oefening op het gebied van tur
nen bereikt kan worden en de voor
trekkers pionnierden een toren.
Het sluitingslof.
Dé wintelaer werd besloten met
een pontificaal sluitingslof, gecele
breerd door mgr. Huibers, met as
sistentie van pastoor van der Lugt als
diaken en rector Brans als subdiaken.
Tijdens het Lof hield de bisschop een
korte toespraak: „Het is voor mij,
aldus mgr. Huibers, een groot genoe
gen zoveel leiders en leidsters bijeen
te zien, rondom uw bisschop en om
ringd door priesters, om u te bezin
nen op uw grote taak: leider te zijn
van de jeugd. De demonstratie en de
tentoonstelling hebben mij overtuigd
van het vele werk dat verricht wordt
om de Kath. jeugd bijeen te brengen
en hen te leren wat mooi, goed en
gezond is, om hen te oefenen in de
ware deugden van gehoorzaamheid,
waarheid, arbeidzaamheid, liefde voor
Nederland en bereidvaardigheid. Dit
alles is het ideaal van de verkenner.
En het is mooi, doch niet voldoende,
want voor ons, katholieken, ligt het
doel nog hoger; in de natuur zien wij
niet alleen het mooie, maar we moe-
ten er God in vinden. Heel ons leven
moet van de godsdienst doordrongen
zijn, dat is het doel van al wat we
doen. Daarom zijt gij bijeengeroepen,
opdat de katholieke jeugd z'n grond
slag zal vinden in ^e Godsdienst. Van
jullie werk hangt het welslagen van
de jeugdbeweging af; daarom moet ge
gesterkt worden door de hulp van
God, zonder welke wij tot niets in
staat zijn.
Ik dank u voor al het werk aan
de jeugdbeweging besteed, dat veel
tijd, zelfopoffering en zelfbeheersing
vraagt en daarbij vaak teleurstellin
gen brengt. Doch deze mogen onze
moed niet breken, maar onze ijver
verdubbelen. Vraagt daarom steeds
Gods hulp voor het werk, waar uw
bisschop u voor gevraagd heeft. Moge
God u zegenen tot in lengte van da
gen, opdat u uw werk moogt voort
zetten tot heil van de Katholieke
Kerk en ter ere van God, onze Zalig
maker".
Na deze toespraak' schonk mgr. al
len zijn bisschoppelijke zegen.
Sluiting en afscheid.
Nadat mgr. onder luid applaus de
zaal verlaten had tussen een erehaag
van verkenners, vormden de leiders
en leidsters voor de laatste maal een
carré, en sprak de hoofdcommissaris
zijn bewondering uit over deze win
telaer, die, dank zij het vele werk van
het diocesaan hoofdkwartier, met
medewerking van het district Amster
dam, zo uitstekend geslaagd is.
Baron van Voorst tot Voorst sprak
hiermede zeker de overtuiging uit van
alle aanwezigen, want de organisatie
was tot in de puntjes verzorgd. Het
hele programma werd op de minuut
af op tijd afgewerkt, waarvoor de or
ganisatoren zeker een grote pluim
toekomt.
Toen was het uur van afscheid aan
gebroken en om half zes stroomde
het gebouw leeg. De wintelaer 1948
was ten einde.
De deelnemers keerden weer terug
naar hun afdelingen, bezield met
nieuw enthousiasme en met de we
tenschap dat zij niet alleen staan,
doch dat er duizenden met hen mee
strijden voor hetzelfde ideaal. „Wie
de jeugd heeft, heeft de toekomst".
Dat Katholiek Nederland de jeugd
heeft, is op deze winterlaer wel bewe
zen; of het ook de toekomst zal heb
ben, hangt af van deze leiders en
leidsters, of zij in staat zullen zijn hun
goede voornemens en enthousiaste
plannen tot een goed einde te bren
gen. Mogen wij het enthousiasme en
de uitstekende sfeer van deze dagen
tot maatstaf nemen, dan zullen zij
inderdaad bereiken het doel wat zij
zich voor ogen gesteld hebben en dat
tijdens deze wintelaer zo treffend tot
uiting gekomen is.
De hoge waterstand veroorzaakt
verkeersmoeilijkheden
Gistermorgen was te Deventer het
water in de IJssel zo hoog gestegen:
n.l. tot 5.99 N.A.P., dat het verkeer
met voertuigen over de schipbrug
moest worden verboden. Voetgangers
en wielrijders kunnen er thans nog
passeren, hoewel dit ook spoedig
zal afgelopen zijn, daar het water op
het ogenblik nog 1 c.m. per uur wast.
De verwachting, dat de water
stand van de grote rivieren haar
hoogtepunt had bereikt, wordt te
niet gedaan nu uit Duitsland nieuwe
was wordt gemeld. Het water in de
IJssel is zo hoog gestegen, dat het
verkeer over de schipbrug moest
worden verboden. De weg van De
venter naar Ter Wolde staat reeds
diep onder water. In de stad is het
park „De Worp" ondergelopen. Se
dert gisteravond elf uur stijgt in De
venter het IJsselwater met één cen
timeter per uur.
De steenfabrieken langs de IJssel
onder Ter Wolde en 01st zijn door
het watey geisoleerd. Ook boerde
rijen ten Zuiden van Deventer zijn
omringd door het water. De bewo
ners worden door middel van roei
boten van levensmiddelen voorzien.
Op de rivieren werd een motorklip
per door de kracht van de stroom
meegesleurd en op een krib gewor
pen, waar het schip moet wachten tol
het kan' worden vlot gesleept.
De Bergweidepolder aan de stads-
zijde van Deventer, waarin twee gro
te arbeiderswijken, tal van indus
trieën en de gasfabriek gelegen zijn,
werd beveiligd door de open verbin
ding met de IJssel af te sluiten met
ijzeren scherm, dat met ijlings uit
Rotterdam ontboden duikerhulp is
aangebracht.
Zaterdagmiddag om vijf uur is 'de
Baakse Overlaat aan de Gelderse
IJssel ten Zuiden van Zutphen in
werking getreden. Het gebied rond
om Zutphen is hierdoor overstroomd
en talrijke boerenhofsteden liggen
volkomen geisoleerd. In de buiten
wijken van Zutphen neemt de bevol
king maatregelen de voorraden uit
de kelders over te brengen naar
hogere verdiepingen.
Het water van de Waal bij Nijme
gen is in de.loop van gisteren en van
daag ongeveer twintig centimeter ge
stegen en langs de kade doorgedron
gen in een straat, welke parallel
loopt met de Waalkade. Het verkeer
langs de rivieren is opnieuw ge
stremd en de uiterwaarden zijn nog
dieper ondergelopen. Larigs de Waal
bij Tiel zijn dijkwachten ingesteld en
dag en nacht worden nu de dijken
bewaakt. In de nacht van Zaterdag
op Zondag zijn nog twee wijken van
de gemeente Steemderen onder water
gelopen. De sterke Zuidwestelijke
wind zweept het water met kracht
tegen de om Steenderen gelegen dijk,
v/elke met zandzakken wordt ver
sterkt. De toestand is ernstig. Bij een
was van nog dertig centimeter zal ae
dijk overstromen.
Ook het water van de Dinkel is op
nieuw abnoraal gestegen. Een groot
deel van de Mekkelhorst, die over
een brede oppervlakte droog was ko
men te liggen, staat blank.
Onder auspiciën van Philips Ra
dio te Eindhoven en de Maatschappij
Zeebad zal van 19 tot 29 Mei een
groot internationaal muziekconcours
worden gehouden, waaraan jonge
opkomende kunstenaars uit alle lan
den kunnen deelnemen. Dit con
cours omvat drie secties, te weten:
zang, viool en piano. De jury is sa
mengesteld uit 46 prominenten uit
zestien verschillende landen. Secre
taris van dit concours is directeur
van concertbureau Musikos in Den
Haag.
POSITIE NEDERL. SCHEPEN.
Cottica, 2 Jan. van Ponte del Gada
naar Plymouth; Grcote Beer, Bata
viaAmsterdam, 2 Jan. van Aden;
Indrapoera, RotterdamJava, pass.
2 Jan. 19 uur Perim, wordt 3 Jan. 6
uur te Aden verwacht: Johan van
Oldenbarnevfclt, AmsterdamJava, 3
Jan. te Sabang; Kota Inten, 2 Jan.
van Batavia naar Semarang; Nieuw
Amsterdam, RotterdamNew York,
3 Jan. te Southampton; Ncordam,
wordt 5 Jan. v.m. van New York te
Rotterdam verwacht; Oranje, 3 Jan.
van Amsterdam naar Java; Oranje
fontein van Teneriffe naar Southam-
ton 2 Jan.; Overijsel, 31 Dec. van Ba-
tangas naar Pacifickust; Poelau laut,
2 Jan. van Penang naar Singapore;
Volendam. Java-Rotterdam pass. 1
Januari Minicoy.
LEIDEN
BONKAARTEN AFHALEN.
Dinsdag zijn aan de beurt de ge
zinnen van niet-zelfverzorgers, waar
van het hoofd een stamkaartnummer
heeft van 82801 t.m. 86400. Meebren
gen: stamkaarten, inwisselingsbon
nen van de lopende bonkaarten, even
tueel inlegvellen (voor schoenenbon
nen) en controlekaart Moeders
(voor toeslagkaarten).
Het kantoor aan de Steenschuur
is geopend van 8 30 tot 11.45 en van
2 tot 4 uur.
UITVAART PATER MICHEL LANS.
In de St. Petruskerk werd heden
morgen de plechtige uitvaart gehou
den bij het overlijden van de zeer-
eerw. heer Michael Lans van de Con
gregatie der Witte Paters, te Rome
plotseling overleden. De H. Mis van
Requiem werd opgedragen door pas
toor Th. M. Beukers, geassisteerd
door pater A. Teepe, overste van de
procuur der Witte Paters te Boxtel
als diaken en door pater A. van Oos-
trom, missionaris en medewerker van'5
pater Lans in de missie van Tabora.
In het priesterkoor hadden plaats ge
nomen pater G. v. d. Ven overste van
de procuur dér Witte Paters in den
Haag, de paters J. Fase en Adr. v. d.
Meer, beide missionarissen in Moan-
za, pater A. Groenendijk en pater F.
Berlage, missionaris in Bangweolo,
Voorts de kapelaans der parochie.
FEESTAVOND „DE RAMSKOP"
In de geheel gevulde Stadsgehoor
zaal werd Zaterdagavond door de
toneelgroep „De Rampskop", samen
gesteld uit personeel van de N.V.
Kon. Ned. Fabriek van wollen de
kens v.h. J. C. Zaalberg en .Zoon een
feestavond gearrangeerd, welke uit
nemend geslaagd kan heten, De zaal
was in een gezellige omlijsting ge
plaatst eri te ruim 8 uur sprak de
heer J. van der Waard een kort ope
ningswoord, waarin hij allereerst
welkom heette de heer Lutz, com
missaris der N.V. en de beide direc
teuren, 'de heren Bodewes en
Schrandt met hun echtgenoten, ter
wijl hij hun een warm woord van
dank bracht voor hun steun, want
zij zijn de financiële kurk. waarop
deze avond was opgebouwd. Na een
welkom tot verdere genodigden,
wees spr. er met voldoening op, dat
de prestaties van „De Ramskop"
crescendo gaan en deze avond van
toneel, muziek en zang, zelfs met
internationale samenwerking van
de Poolse mede-arbeiders zal daar
van het bewijs zijn. Spr. constateerde
vervolgens, dat een jaar van hard
werken is voorbijgegaan. Dit stemt
tot grote tevredenheid en het is
vooral, te danken aan de directie,
die steeds een open oog en oor had
voor de noden van het personeel. De
wereld zit evenwel vol moeilijkheden
en Nederland krijgt daarvan zijn
deel. Er is maar een redmiddel om
daaruit te geraken en dat is door te
werken en hard te weken. Er moet
meer geëxporteerd worden en alleen
daardoor kan aan de binnenlandse
behoefte in meerdere mate worden
voldaan. Als er evenwel een extratje
van de export moet worden afgeno
men, dan zal dit alleen kunnen ge
schieden door harder te werken.
Hierna volgde het eerste optreden
van het gitaar-ensemble „De Ketting-
Boys" met aardige liedjes, die ten
zeerste in de smaak vielen, bovenal
door het optreden van het jongste lid
van het gezelschap. Dan volgde het
optreden van de toneelgroep met het
blijspel in drie bedrijven „Gebroe
ders Kalkoen", een oud toneelstukje,
dat evenwel nog zijn volle waarde
bezit. Het begin van het optreden
der dames en heren was wat aarze
lend, wat stug en stijf doch in het
tweede en laatste bedrijf ging het
veel vlotter. Natuurlijk mogen we
niet wegcijferen, dat hier veelal de
butanten op de planken stonden,
maar het gebodene was toch van die
aard, dat de aanwezigen zich ge
durende geheel de avond kostelijk
hebben vermaakt en zeer dankbaar
waren voor hef gebodene.
Daarna kwamen de Poolse zangers
voor het voetlicht, die gezamenlijk
enige Poolse liederen ten gehore
brachten. Het eerste liedje was
„Czerwony Pas", een volksliedje over
het gelukkige leven van de bergbe
woners in de Karpathen van Zuid-
Oost Polen, en „Oberietsch", een
liefdeslied, waarna de heer Kurzac
als solist optrad met het „Monte Cas-
sino-lied". gemaakt door een onbe
kend Pools militair, dat ons verhaalt
van de strijd om de Monte Cassino
in Italië, tijdens de laatste oorlog.
Hij besloot daarna met het „War-
schaulied", waarin het verlangen van
de Polen naar hun vaderland wordt
bezongen. Telkens opnieuw klater
de het applaus op, als bewijs dat het
gegevene ten zeerste op prijs werd
gesteld. Aan het slot hartelijke woor
den van dank en bloemen, waarna de
avond met een dansje werd gesloten.
Het personeel werd tevens verrast
door verschilende attracties, die
zeer in de smaak vielen.
Koe gevonden. -- Op de veemarkt
van Vrijdag 19 December is een koe
achtergebleven, waarvan de eigenaar
zich nog stebds niet gemeld heeft.
De politie te Leiden verzoekt de
eigenaar, zich ijzo spoedig mogelijk
aan het politiebureau te melden.
door STEFAN BROCKHOFF
„Het lijkt mij echter niet waar
schijnlijk dat uw onderhoud met
mijnheer Kampschulte zo vriend
schappelijk verlopen zou zijn als u
hem de waarheid had gezegd. U hebt
of hem of ons voor-gelogen".
Wienert volgde nu een spoor en
hij liet niet los. Vooral toen hij merk
te, dat het wild weinig regenstand
meer bood. „Waarschijnlijk is hel
ook, dat Kampschulte op de hoogte
was met uw omstandigheden. Waar
om kwam hij anders op een zo onge
woon uur om zijn geld op te eisen?
U zei toch zelf. dat hij geld wilde?"
„Hij kwam hier dikwijls en dreig
de dan", zei Allmers hees. Nu pas
merkte hij, dat ze probeerden Trudc
in een val te lokken. „Al vaak heeft
hij geld willen hebben", herhaalde
hij dof.
„Blijkbaar dan toch omdat hij
bang was het anders kwijt te zijn. U
was hem dat geld al lang schuldig en
het is uiterst twijfelachtig, dat een
zo gewiekst zakenman niet met uw
toestand bekend zou zijn geweest.
Merkwaardig is het trouwens ook, dat
mijnheer Allmers zo goed op de
hoogte is van uw financiële situatie."
Wienert nam een stuk papier, dat
een wachtmeester hem even tevoren
had overhandigd. „De verklaringen
van de ober Karl bewijzen duidelijk,
dat de heer Allmers een soort.
vertrouwenspositie bekleedt. Daarop
heeft u zeker niets te zeggen?"
Trude schudde het hoofd. Dief en
diefjesmaat, dacht zij bitter. Over Mi-
ly en Lily verwonderde zij zich niet.
Maar Karl was hier al vijftien jaar
in dienst. Tweemaal in de week had
hij zijn vrije dag en met Kerstmis
kreeg hij altijd een grote toelage. En
nu veraadde, hij haar. Trude voelde
een verlamemned moeheid over zich
komen, zij begreep, dat Allmers het
zelfde zou hebben gedaan aid Karl.
,,Een schop in de rug", zei dr. Pa-
lut. „En een blauwe plek op de borst,
die van een stomp afkomstig is. De
klerenstandaard kan die plek niet
veroorzaakt hebben. Er is gevoch
ten."
„Ik weet daar allemaal niets van,"
gilde Trude. „Ik weet van niets, want
ik was er niet bij. Ik ben weg gelo
pen en ik heb herh ook niet ge
schopt." Het was de eerste maal dat
zij gilde en het was de eerste maal,
dat Jupp haar dapper vond en sym
pathiek. Was zij zwakker geweest,
dan had men haar minder hoeven te
kwellen. Maar zij had zich flink ge
houden en de man was een lafaard.
Hij moest tot rede gebracht worden.
„U hebt hem zeer zeker niet ge
schopt, mevrouw Schottler", zei hij
kalmerend. En het deed Trude goed,
dat hij haar mevrouw noemde. „Mis
schien is «er na u iemand op het kan
toor gekomen, die^ruzie met de heer
Kampschulte kreeg, die dronken was
en hem misschien heeft beetgepakt.
De ander moest zich verdedigen en
zo ontstond de strijd".
,.Wic zou dan nog binnen hebben
kunnen komen?" vroeg Allmers, die
bang voor Trude werd, die hem niet
aankeek en niet op hem scheen te
letten. Moed en beheersing, dacht hij,
moed en beheersing. Maar het ge
lukte hem niet. Je kon nu eenmaal
niet snel genoeg denken. Natuurlijk
had hij net weer een fout gemaakt.
„Prachtig", zei Wienert. „Ik zie,
mijnheer Allmers, dat u de situatie
van mevrouw Schottler begrijpt. U
kunt gaan zitten", voegde hij er iets
vriendelijker aan toe, want Trude
hield haar hand tegen haar x'ug, die
weer stekend pijn deed. Dr. Palut
nam iets blinkends uit zijn zak en
mat iets op. Zij mocht het niet zien,
want dan zou ze bemerken, dat het
het achterhoofd van* de dode was. Zij
werd een weinig onpasselijk en
vreesde, dat zij het bewustzijn zou
verliezen. Rheumatiek krijg je toch
pas als je oud bent, dacht zij zinne
loos, ik moet naar een badplaats
gaan. Zij viel neer op de stoel die
Jupp haar toeschoof.
„Wanneer niemand binnen kon ko
men, moet iemand hier uit huis met
de dode hebben gevochten", ging
Wienert verder.
„Onmogelijk, dan hadden Karl en
ik'het toch moeten zien", stamelde
Allmers. Dat had hij nu allemaal aan
Trude te danken. Uit zichzelf had hij
toch nooit tegen die kerel begon
nen. Zij' moest hem er uit redden, zij
had hem er in gehaald ook.
„De ober was volgens uw verkla
ringen niet meer in huis", zei Wie
nert. Hij stond op. „Dr. Palut?"
„Eerst was er de wonde aan het
achterhoofd, toen mijnheer Kamp
schulte tegen de muur viel, daarna,
zoals mijn assistent heeft ontdekt, pas
drong de spitse punt van de stan
daard naar binnen. En die wond is
merkwaardigerwijs veel jonger. Bo
vendien moet de dode van de eerste
stoot zodanig verdoofd zijn, dat hij
onmogelijk nog in staat kan zijn ge
weest naar zijn overpas te grijpen.
Hij moet reeds op de grond hebben
gelegen toen de standaard op hem
viel. De wond van de standaard moet
hem dus opzettelijk later zijn toege
bracht. Zijn dood ontstond door de
val. En die val moet veroorzaakt zijn
door iemand die met geweld optrad.
Dat bewijzen de plekken op borst en
rug. Voor mij staat vast, dat wij hier
niet met 'n ongevel te maken hebben
maar met misdaad.
HOOFDSTUK 10.
Zij zaten aan een tafeltje en be
spraken de zaak grondig. Wienert
trok aan zijn pijp, die allang koud
was, want op kamer 67 van het
hoofdbureau van politie mocht niet
gerookt worden. Jupp kauwde op een
stroohalm, dan miste men de sigaret
niet zo.
„Tja....", zeide commissaris. „Dat
het zou gauw zou gaan, had ik niet
gedacht. Toen ik binnen kwam had
ik werkelijk gedacht, dat hij de stan
daard op zijn hoofd had gekregen.
Die kerel viel al gauw door de
mand".
„Het speet me voor die vrouw", ze;
Jupp. „Zij heeft zich met geen woord
verraden hem ook niet. Maar dat
was ook niet nodig. Die Allmers
heeft op eigen houtje het gehele be
drog verraden. Overigens, geen heer,
alles schuift hij op de vrouw en
daarbij heeft zij ten slotte die hele
geschiedenis met die standaard geën
sceneerd. Om hem te redden. Nu zou
zij zoiets niet meer doen, nu kent zij
hem. Geen woord heeft zij meer met
hem gesproken.
Onverscihllig trok Wienert aan
zijn koude pijp. Voor zielktragedies
had hij geen begrip. Hem interes
seerde alleen het geval maar niet de
achtergrond. Wat in de mensen om
ging boezemde hem alleen belang in
alsjiet mede kon helpen de zaak op
te Helderen. Hij was volstrekt niet
harteloos, maar gedurende zijn lange
dienstjaren had hij zich een zuiver
zakelijke correctheid aangewend.
