Zeer doelbewuste strijd is gaande
tegen God en de kerk
Pater Dito terug van 30.000 mijl
lange reis door Amerika
Dood gewaande voor tribunaal
ZATERDAG 11 OCTOBER 1947
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
HERDERLIJK SCHRIJVEN VAN POOLS EPISCOPAAT
Op het feest van O. L. Vrouw Ge
boorte hebben de aartsbisschoppen
en bisschoppen van Polen hun jaar
lijkse conferentie gehouden te Czesto-
chowa, waar zij een belangrijke geza
menlijke herderlijke brief hebben op
gesteld, die op de laatste Zondag in
September in alle kerken van Polen
is voorgelezen.
In deze brief spreken de bisschop
pen hun vreugde erover uit, dat de
geestelijke kracht van het Poolse
volk niet is gebroken. Het volk bouwt
de verwoeste kerken met grote edel
moedigheid weder op, en is eensge
zind in het gebed.
„Dit blijde en geestelijk bemoedi
gende beeld van ons godsdienstig le
ven, gaat niettemin vergezeld", zo
schrijven de bisschoppen, „van een
zekere mate van onrust".
„Tegen de achtergrond van de eens
gezinde en krachtige houding, die de
Katholieke gemeenschap inneemt,
moeten wij wijzen op bepaalde feiten
gericht tegen de heiligheid der waar
heden van het Geloof, dat door ons
volk wordt beleden, feiten, die tegen
gesteld zijn aan de hoge beginselen
der Katholieke zedenleer, en daar
door het Geloof van het volk, de ge
zonde zeden en de eerbied voor God
ondermijnen".
„Er zijn vele van dergelijke feiten,
zo veel, dat men de indruk moet krij
gen, dat er een zeer doelbewust ge
leide verborgen strijd tegen God én
de Kerk gaande is".
„Met het oog op deze betreurens
waardige omstandigheden doen wij,
die als bisschoppen voor God verant
woordelijk zijn voor de schat, die ons
is toevertrouwd, voor de gaafheid van
het H. Geloof, voor de eerbied tegen
over Gods Naam, voor de redding
van uw zielen, een dringend beroep
op u, Katholieken, om op manhaftige,
maar rustige en waardige wijze de
verdediging op u te nemen van de
eerbied die aan God verschuldigd is.
Ten eerste waarschuwen wij tegen
de groeiende brutaliteit der Godslas
teraars, die op steeds agressiever wij
ze spotten en lachen met alles wat
ons dierbaar is, met alles wat in ver
band staat met Gods H. Naam, met
Christus onze Heer, met Zijn rf!
Moeder en met de H. Kerk. De gods
dienstige plechtigheden, gebruiken,
en de zedenleer der Christenheid
worden bespot in de voornaamste pe-
riodieken.
Voor deze, gelukkig gering in aan
tal zijnde persoren is niets heilig.
Omdat zij alle betamelijkheid en het
geloof in God missen kunnen zij dit
geloof ook niet eerbiedigen in de ziel
van een gelovig vUk".
De bisschoppen sporen vervolgens
de gelovigen aan, generlei toegevend
heid te hebben tejenover deze gods
lasterlijke bladen ';n tijdschriften en
daaraan iedere {eldelijke steun te
onthouden.
„Ten tweede warschuwen wij met
gelijke kracht tegn activiteiten van
allerlei sekten, die in het land opdui
ken".
De aanhangers dezer sekten, die
Polen binnenstronen trachten, aldus
de bisschoppen, vin de nood en de
honger van het vdk gebruik te ma
ken om de mens et voor zich te win
nen. Uit de wijze waarop zij schrij
ven blijkt, dat zij niets gemeen heb
ben met enig gdoof, noch met de
waarheid, noch mé de algemeen aan
vaarde zedelijke tormen.
„Wij moeten in dit streven dezer
sectariërs niet Hechts een gevaar
zien, dat de eenhed van de H. Kerk
bedreigt maar oo: de zo gewenste
eenheid van het laid".
Ten derde wijzende bisschoppen in
hun brief op de srijd die wordt in
gezet tegen de sciool. Ondanks het
belangrijke werkioor de katholieke
scholen verricht, vordt van officiële
zijde aangekondipi dat de verdere
ontwikkeling dezr zal worden be
perkt. De tijden vor godsdienstig on
derricht worden (nder allerlei voor
wendsels verkortDe bisschoppen roe
pen de oudere 01 nauwgezet te wa
ken voor hun renten inzake opvoe
ding en onderwij.
Ten vierde: „Jut op het gebied der
opvoeding der kifleren zien wij een
dreigend gevaar j richt tegen de zie
len der meest oichuldigen. Er zijn
opvoedingsinstitutn gekomen, die
zichzelf ten doelhebben gesteld de
z.g. Nieuwe men te vormen, d.w.z.
de mens beroofdvan zijn geloof in
God, onbekend met de naam van
Christus de Heerinstituten gevormd
naar het voorleid van de zo be
ruchte Nazi-schon.
Er zijn talrke kindertehuizen
waaruit het Kruiis verbannen, waar
in men het gebrtk van het gezamen
lijk gebed niet Int. waar een kind,
dat zij handje oh eft om het kruis
te maken wordluitgelachen, waarin
de onderwijzers loeten zwijgen over
God alsof de gritste vijand der kin
deren zou zijn nze Hemelse Vader
en de Zoon varGod,
En toch, wikan onze kinderen
een schoner vodreeld geven van de
Nieuwe Mens, di Jezus Christus, die
Zijn leven gaf lor zijn broeders?
Wij herinnere u eraan, broeders,
dat op u de zwe plicht rust bij de
opvoeding deixinderen de wetten
yan de Kerk to te passen, die gods
dienstonderricht godsdienstige op
voeding eisen b elke vorm van on
derwijs; wetten die in dat opzicht
volkomen oveenstemmen met de
beginselen, neeelegd in de Consti
tutie van de Pose Republiek.
Het is ook o.e herderlijke plicht
onze stem te vheffen voor de oor
logswezen, die i velerlei weeshuizen
zijn ondergebrat, waar zij beroofd
zijn van godsdistonderricht, gebed,
H. Mis, alsof zigeen kinderen Gods
waren.
De wezen mon niet beroofd wor
den van de zoi hun gegeven door
hun Hemelse Vér. Deze kleinen be
horen godsdiensiderricht en verzor
ging te hebbenpij moeten kunnen
bidden en deelunnen nemen aan
het leven van dH. Kerk".
Ten vijfde verft het Poolse Epis-
.copaat zijn stemigen de schending
van Zondagen en feestdagen. Het ge
heiligd karakter van deze dagen moet
gehandhaafd blijven en is ook nood
zakelijk voor de rust van de arbeider,
die steeds harder moet werken. De
bisschoppen keren zich tegen de voor
wendsels waaronder de arbeiders
verplicht worden op Zondag te wer
ken. „Deze pijnlijke feiten", aldus de
bisschoppen, „herinneren ons maar
al te sterk aan die nog niet zo lang
geleden, droevige tijden, toen ons
volk door de bezetters gedwongen
werd tot verplichte arbeid en dit, op
zeer kleingeestige wijze, zelfs' op de
plechtige kerkelijke en nationale
feestdagen. Zulks geschiedt op de
dag van vandaag: maar al te dikwijls
wordt z.g. dringend werk gevonden,
waartoe de bevolking wordt opge
roepen, hoewel ook het volk tenslotte
recht heeft op zijn rustdag".
Ten zesde: „De beveiliging der bur
gerlijke vrijheden binnen de redelij
ke grenzen van het algemeen welzijn,
is een der voorwaarden voor gezonde
sociale vrede en orde. Daarom wen
sen wij de ongerechtvaardigde en
noodzakelijke beperkingen der bur
gerlijke vrijheid uit ons leven te zien
verdwijnen. £)e dwang uitgeoefend
op katholieken om lid te worden van
bepaalde politieke partijen, welker
beginselen strijdig zijn met het H.
Geloof, gaat niet zelden gepaard met
de bedreiging hun anders het recht
op financiële bijstand te zullen ont
nemen".
Ten zevende: De bisschoppen ver
klaren verder, dat tot de meest on
gerechtvaardigde en vernederende
maatreglen behoren de censuur op
de pers. Deze censuur wordt zonder
enige beperking en willekeurig uit
geoefend en gaat ver uit boven dat
gene wat de veiligheid van de staat
vereist. Zelfs voor het hoogste zede
lijke gezag maakt men geen uitzon
dering. „De Kerk wordt beperkt in
de uitoefening van Haar goddelijke
taak om te onderrichten, Zij wordt
gehinderd in Haar vrijheid om de
pauselijke encyclieken en de bis
schoppelijke brieven te publiceren;
zelfs zuiver wetenschappelijke katho
lieke theologische boeken vallen
evenzeer onder deze censuur als de
godsdienstige leerboeken voor het
volk, waarbij dikwijls deór ingrijpen
der censuur de Kerkgeschiedenis en
de verdiensten van het Christendom
voor de beschaving en de cultuur
worden vervalst. Wij spreken niet
eens van het harde lot der Katholie
ke pers, die op genade of ongenade
is overgeleverd aan de willekeur der
censoren, die zo welwillend zijn te
genover sectarische bladen, doch
uiterst snel klaar staan om de vrijheid
der Katholieke pers te beperken, wan
neer zij er naar streeft de Naam van
God te verdedigen tegen godslaste
ring".
„Dit alles geschied onder het
voorwendsel de reactie, de onwe
tendheid en de achterlijkheid on
der de bevolking te bestrijden.
Doch waar zullen wij meer licht,
meer vooruitgang vinden, meer
moed ook om gezonde sociale her
vormingen door te voeren, dan
juist door .de lering der Sociale En
cyclieken, die in overeenstemming
met het Geloof, door Christus, de
Vader der toekomende eeuw, lei
den tot een ware vooruitgang der
mensheid?"
De herderlijke brief eindigt met
een dringend beroep op de Poolse
Katholieken, zich geheel en al te ge
ven aan de strijd voor de verdediging
der Christelijke beginselen.
De verantwoordelijkheid voor de
toekomst van het Katholicisme in
'Polen rust niet alleen op de schouders
van de bisschoppen en priesters, maar
ook op alle gelovigen. Zij moeten
krachtig getuigenis afleggen van de
waarheid en dé rechten van de Kerk
bij de handhaving der moraal in het
openbare leven en de nationale cul
tuur verdedigen.
„Terecht moogt ge fier zijn op uw
vereniging met de Kerk. Want gij
zijt kinderen van een Glorierijke
Moeder, die zo menige traan in de
wereld heeft weggewist, zo vele har
ten heeft bewogen om goed te doen
en die met de melk der Goddelijke
Wijsheid geheel de mensheid heeft
gevoed en zonder falen voortgaat
zulks te doen".
Algemene vergadering
te Freiburg 19—24 Oct.
„De Verenigde Staten hebben de
electronen ten volle gebruikt om de
oorlog te winnen; zij zullen de
electronen ook gebruiken om het
dagelijkse leven gelukkiger te ma
ken door internationaal wederzijds
begrip en „goodwill" te kweken en
de vrede te 'bevorderen." Aldus Pa
ter Dito O.F., vice-president van de
UNDA (Internationale Katholieke
Vereniging voor Radio en Televisie)
na terugkeer van een 30.000 niijl
lange reis door de Verenigde Staten,
Canada en West-Indië.
Dit was de tweede maal dat
Pater Dito sedert de oorlog de
Nieuwe Wereld bezocht om er de
vorderingen ot het gebied van elec-
tronen-emissie bij de radio zowel
als de organisatie van de radio-om
roepen, meer in bijzonder, de sa
menstelling van religieuze radio
programma's te bestuderen.
Tijdens een internationale Studie
week, welke, van 14-18 October
aan de Universiteit van Freiburg in
Zwitserland wordt gehouden, zal
pater Dito een lezing houden over
„De functie" van de radio-omroep
in het Amerikaanse openbare leven".
Deze studie-week wordt georgani
seerd door de UNDA in samenwer
king met de Internationale Katho
lieke Commisie van Iritelectuele en
Culturele aangelegenheden en met
de leiding van de universiteit.
Van 19-24 October zal de UNDA
eveneens te Freiburg haar eerst na
oorlogse algeméne vergadering hou
den waaraan de afgevaardigden van
16 landen, waaronder Oostenrijk,
België deVer. Staten', Frankrijk,
Italië, Nederland, Polen, Portugal,
BLUSSEN MET MIST.
De Haarlemse brandweer is bezig
met proeven, om vuurhaarden snel
en doelmatig te blussen door „mist".
Zij heeft daartoe mondstukken van
speciale constructie, die op de straal-
PÜPOn worden gemonteerd en het
water zeer fijn verstuiven. Het is
gebleken, dat de bluskracht van
„watermist" veel groter is dan van
de onverdeelde straal. De blussings-
tijd is veel korter, de waterschade
wordt tot een minimum beperkt en
de veiligheid voor de brandweer
man wordt vergroot.
Gedurende de oorlog is dit prin
cipe reeds toegepast bij de geallieer
de legers en aan boord van oorlogs
schepen. De uitvinding is afkomstig
uit Amerika, waar een boer toeval
lig achter de doeltreffendheid van
deze methode kwam. toen hij een
brand bluste met een bomenspuit,
aangezien hij geen ander middel tot
zijn beschikking had.
Bij de toepassing der mistmethode
tijdens „echte" branden in de Spaar-
nestad werden reeds goede resulta
ten geboekt.
Tsjechoslowakije en Turkije zullen
deelnemen. Ook een officiële dele
gatie van het Canadese Episcopaat
en, vertegenwoordigers van de Na
tionale Radiovereniging van Spanje
zullen tegenwoordig zijn. Van Ne
derlandse zijde spreekt op deze ver
gadering de directeur der K.R.O., de
heer P. A. M. Speetover de lei
dende beginselen bij de Radio-om
roep".
De UNDA, die ten doel heeft ra
dio en televisie in dienst te stellen
van de vrede en de Christelijke cul
tuur, stelt ter beschikking van haar
ledeneen informatie- en documen
tatiedienst, eeru collectie radiopho-
niische teksten, gramofoonplaten en
films, waarvan de inhoud overeen
stemt met de Katholieke leer.
Binnenkort zal de UNDA reporta
ges geven over de Encyclieken,
waarin hun evolutie wordt uiteen
gezet en hun belang naar voren
gebracht. Ook zal de UNDA e?n
kwartiertje berichten, uit het kerke
lijk leven van de Kathol iel: e Kerk"
samenstellen; in verschillende lan
den zal «dit programma reeds vol
gend jaar worden uitgewerkt
Op de vergadering van het UNDA
bureau van October 1946 zond Mgr.
Montini, Substituut Staatssecretaris
van Z.H. Pius XII een boodschap
aan de UNDA, waarin hij verklaarde
de doeleinden van diit lichaam ten
zeerste te waarderen. „Niets kan er
op het ogenblik van meer belang
zijn," schreef hij, dan een organisatie
op internationale basis 'te vormen, die
in staat zal zijn, radio en televisie
te maken tot een modern instrument
van vruchtbaar apostolaat door het
in dienst 'te stellen van de Kerk en
de katholieke Verenigingen, die zich
wijden aan de kerstening der samen
leving."
In de tuin van de Britse ambassade
aan het Westeinde te DenHaag om
hing sir Nevile Bland gistermiddag
oud-minister dr. ir. J. A. Ringers met
de versierselen van de onderscheiding
„commandeur van het Brits impe
rium". Deze onderscheiding werd dr.
Ringers door de Engelse koning ver
leend als „erkentelijkheid voor de
waardevolle diensten aan het Britse
volk bewezen gedurende de over
stroming van het district Fen in de
maanden Maart en April 1947, toen
door persoonlijke toewijding en kun
de van dr. Ringers een groot land
bouwgebied behouden bleef voor
overstroming en onherstelbare scha
de als gevolg daarvan".
Zoals men zich zal herinneren riep
een Engels waterschap omstreeks Pa
sen 1947 Nederlandse hulp in, toen
tijdens een zware storm enige rivier
dijken bezweken. Dr. Ringers stelde
zich ter plaatse op de hoogte van de
overstroming, waarna een herstel
plan werd opgemaakt, dat gedeeltelijk
door Nederlandse ingenieurs en pol-
denverkers met behulp van zware
kranen en bakken der Zuiderzeewer
ken werd uitgevoerd.
Om tijdens de huwelijksplechtigheid
van Prinses Elisabeth van Engeland
alles een veilig verloop te verzekeren,
worden de paarden van de trouw
koetsen nu reeds aan het geluid van
muziekinstrumenten gewend. In de
kon. stallen luisteren de paarden naar
een gramophoon, die luidklinkende
fanfares etc. ten gehore brengt.
OPERA VAN JAN ENGELMAN EN
HENDRIK ANDRIESSEN.
Dezer dagen is, aldus „Parool", de
dichter Jan Engelman naar Capri ver
trokken, waar hij het libretto zal vol
tooien voor een opera, waarvan het
gegeven ontleend is aan Ovidius'
„Metamorphosen".
Hendrik Andriessen zal de muziek
voor deze opera componeren, die de
Nederlandse Opera volgend jaar wil
uitvoeren ter gelegenheid van het 50-
jarig regeringsjubileum van H.M. de
Koningin.
RECHTZAKEN
Sergeant schoot hem dood.
Voor de Krijgsraad te Velde, zit
ting houdende te 's«-Gravenhage, stond
gisteren terecht de 29-jarige sergeant
P., uit Maastricht, die in Juli van dit
jaar in zijn woning in Lüneburg, in
Duitsland, de Nederlandse reserve
tweede-luitenant J. W. H„ die in het
zelfde huis woonde, heeft doodgescho
ten. De luitenant, die beschonken was
thuis gekomen, had grote ruzie met
zijn vrouw en paogde deze te wur
gen. De sergeant is haar toen te hulp
gekomen en heeft enige schoten op
de luitenant gelost, met het gevolg,
dat de laatste dodelijk getroffen
werd. De auditeur-militair, mr. dr. J.
M. Baak, eiste vier jaar gevangenis
straf met aftrek, ontslag uit de dienst
en ontzegging van de bevoegdheid bij
de gewapende macht te dienen. De
verdediger pleitte noodweer-exces en
vroeg om ontslag van rechtsvervol
ging. Uitspraak over 14 dagen.
HAAGSE POLITIERECHTER.
Clandestien vléés. H. R. te Hil-
legom wist wel, dat het vlees dat hij
vervoerde, van een clandestiene
slachting afkomstig was en de offi
cier wilde hem dan ook niet veel lich
ter straffen dan de slachter, die vier
maanden had gekregen. De eis luidde
drie maanden gevangenisstraf. De
politierechter veroordeelde tot een
maand gevangenisstraf met verbeurd
verklaring van het vlees.
De officier bij de Haagse politie
rechter wilde er wel rekening mee
houden, dat J. A. C. te Boskoop geen
oogmerken van winstbejag had, toen
hij als clandestien slager was opge
treden voor een kermis, die hem had
gevraagd, de slachting te verrichten.
Wel zou verdachte iets voor zijn
werk krijgen, doch het was geen gro
ve zwarte winst geweest. Drie scha
pen waren geslacht en de officier
Op Het Haiteei
De baron hoort iets
knierpen
BEHALVE EEN LEVENDE BARON
en een levende, bovendien zeer le
venslustige barones, herbergt het
kasteel een menigte gestorven voor
ouders, die elkaar op gangen, trap
pen, portalen en overloopjes vanuit
gouden lijsten zitten aan te staren,
wat op de duur bijster vervelend is.
Zij hebben elkaar niets meer te vertel
len, vermits zij alle familie-schandaal
tjes reeds lang hebben uitgewisseld.
De enige sensatie in hun schilder
achtig bestaan is de grote voorjaars
schoonmaak en de najaarsuithaal.
Dan gebeurt het wel eens, dat een
oude jonkheer van Zus en Zo uit de
tijd van Karei de Stoute zijn plaats
verruilt en terecht komt tussen twee
hofdames van koning Willem IV.
Wie dan over het zesde zintuig be
schikt en op zijn tenen over de war
me vacht van de gangloper sluipt,
hoort van verre het gesnip-snap en
gegiechel. Doch niet zodra komt hij in
zicht, of de geschilderde lipjes van
de hofdames sluiten zich en de ogen
van de oude ridder, welke zo even
nog vonkten van pret, blikken als
zwarte bolletjes in witte verf laat
dunkend op de rustverstoorder neer.
Maar over het algemeen is schilde
rij te zijn een saai bestaan en de be
roemde portretten-galerij is blij als
't avond wordt en zij niet meer hoe
ven te poseren met de eeuwige roos
tussen de slanke vingeren of met een
opengeslagen boek, waarvan zij nog
nimmer een letter hebben gelezen.
Als de klokken door het gehele huis
twaalf slaan, keren de geschilderde
bloedverwanten zich behagelijk op
hun zij en worden niet wakker eer
de haan kraait. De gravin reikt dan
lusteloos naar haar roos, de hofda
me slaat het boek open, de ridder zet
met een pijnlijk gezicht de koperen
helm weer op en de aartsbisschop
(want er is ook een aartsbisschop in
de familie geweest) legt geeuwend
een beringde hand op het missaal,
waarop zijn hoofd heeft gerust.
Requiescant in pace! Dat zij mo
gen rusten in vrede. Het is nu één
uur in de nacht en de haan zit op stok
tussen een witte kippenrij. Onbegrij
pelijk, dat die kippen zo vast en vei
lig kunnen slapen op een bedde-stang.
Je schijnt aan alles te kunnen wen
nen.
Het is een nacht zonder maneschijn.
vond in dat aantal aanleiding om zes
weken gevangenisstraf te eisen. De
politierechter volstond met 50 boe
te of 10 dagen hechtenis op te leggen.
HAAGSE RECHTBANK.
Diefstal in het politiebureau. Een
portier-telefonist bij de politie te Lei
den, Ihaid herhaalde malen goederen,
die als gevonden voorwerp waren
aangebracht, zich toegeëigend. De of
ficier vond het een ernstig feit, want,
al was verdachte dan niet zelf bij de
politie, hy had een vertrouwensfunc
tie. De eis luidde een jaar gevange
nisstraf met aftrek van preventief.
De raadsman wees erop dat verdachte
nogal kort werd gehouden in het zak
geld en zo tot zijn verkeerde daad is
gekomen.
Ernstige aanrijding. Op een mid-
dagin Juni reed een vrachtauto, be
stuurd door W. H. v. d. W. uit Rotter
dam, op de Herenweg te Lisse tegen
een stilstaande anto, tengevolge
waarvan vijf personen werden ge
wond, waarvan drie vrij ernstig We
gens het veroorzaken van lich. letsel
door schuld, had v. d. W. zich thans
voor de rechtbank te verantwoorden.
Vend', betoogde, dat hij verblind was
door de zon, doch blijkens een inge
wonnen rapport, was zulks door de
zonnestand niet mogelijk geweest. De
officier meende dan ook dat verdach
te onvoorzichtig heeft gereden en
vorderde vier maanid'en hechtenis.
Meermalen was de man, die dezer
dagen, als beschuldigde voor het tri
bunaal 'te Zutphen verscheen dood
gewaand. Men wist, dat Ihij door
de S.D. in 1944 was gearresteerd,
omdat hij na zijn bedanken voor de
N.S.B. en Germaanse SS geen zin
had dienst te nemen in de Neder
landse Landstorm. Ook wist men,
dat hij naar Groningen was ge
transporteerd en vandaar naar een
kamp in Duitsland, maar daar had
men hem na de ineenstorting van
het rijk van Hitier niet teruggevon
den, zodat aangenomen werd dat de
geruchten over zijn fusillering juist
waren. Zelfs in September '46 do
lken in de pers nog berichten op
over zijn dood. Maar toen. zat de
hier bedoelde reeds enkele maanden
in een. Nederlands interneringskamp.
Deze man was C ten Cate, eertijds
ambtenaar van het departement van
.binnenlandse zaken en belast met
de leiding van het centraal bureau
voor sibtoekundc ite Apeldoorn.
Daarnaast had men hem opgedra
gen het afgeven van afstammings
bewijzen na een onderzoek naar de
afstamming. Maar dit gold in hoofd
zaak gemengde huwelijken, waar
door de beschuldigde, naar hij zei,
gelegenheid' had gehadi vele men
sen te helpen, hun eigendommen te
rug te krijgen. Hij was benoemd
door de secretaris-generaal dr. Fre-
deriks, wiens besluiten door zijn
verdediger, mr' Schadt, aan het tri-
'bunajal werden overtegd. Daaruit
moest blijken, dat de beschuldigde
met handen en voeten gebonden was
geweest aan de richtlijnen van de
secretar!ks-generaal. Hetzelfde werk
was een half jaar tevoren nog ver
richt door de heer Kan, een zoon
van wijlen staatsraad Kan. Met ten
C. waren ter benoeming voorgedra
gen jhr. mr dr E. A. van Berestein
en baron de Vos van Steenwijk,
voorzitter van de Hoge Raad van
AdeL In wezen was het werk dat
deze beschuldigde in zijn ambtelijke
functies had vervuld precies het
zelfde als wat elke ambtenaar van
de burgerlijke stand en menig poli-
tie-agent had verricht zonder daar
voor ooit ter verantwoording te zijn
geroepen, aldus de verdediger.
Nooit kwam de beschuldigde met
de N.S.B. in aanraking en toen men
van hem eiste, dat hij een portret
van Mussert in zijn kantoor zou op
hangen had hij dat geweigerd en
voor de N.S.B. bedankt. Uit animo
siteit jegens de N.S.B., maar ook
omdat hij zich aangetrokken gevoel
de voor genealogie en volkskunde,
had hij zich aangesloten bij de Ned.
SS, doch, toen deze hoe langer hoe
meer de Germaanse kant opging had
•hij ook daarvoor bedankt. En toen
hij weigerde bij de Landstorm inge
deeld te worden, had de S.D. hem
gevangen genomen. Twee maanden
had hij op zijn doodvonnis zitten
wachten, maar de SD. legde 3 jaar
concentratiekamp op, eerst had hij
in Neurenberg gezeten, daarna in
hét strafkamp Dachau. Hij zag kans
daaruit te ontvluchten en had toen
enkele dagen mét een bekende ille
gale Nederlander in de bossen rond
gezworven. Een Amerikaanse tank
'had hem meegenomen naar Italië,
waar hij als tolk bij hen dienst 'had
gedaan. Ook was hij op het vlieg
veld Catania op Sicilië voor d'e Brit
ten werkzaam gewees. Toen hij 30
November in Nederland terugkeerde
had men hem gearresteerd en nu zit
ten C. reeds .22 maanden geïnter
neerd. Zijn verdediger kon zich niet
onttrekken aan de indruk, dat men
deze dood gewaande zwaar heeft
beschuldigd om anderen, die in vrij
heid leven en waarvan er bij zijn
die hoge functies vervullen., te ont
lasten.
Aan het slot van zijn uitvoerig
pleidooi verzocht de verdediger zijn
cliënt in vrijheid te stellen. Hoewel
het tribunaal over 14 dagen uitspraak
zal doen, werd ten C. terstond in
voorlopige vrijheid gesteld
Stom en stijf staat het kasteel tegen
de van flitsende diamanten sterre
tjes rizzelende hemelkoepel. De zwa
re oogleden van de luiken zijn over
ramen van het huis gesloten. In
de donkere schaduw van het bos
rondom is het zo stil, zo stil, zo roer
loos stil, dat men de aarde bijna
hoort draaienEn in het kasteel
slaapt de portretten-galerij, slaapt
het personeel op de zolderkamers,
slaapt de barones, maar in het belen
dende vertrek ligt meneer de Baron
klaar wakker-
Mijnheer de Baron ligt klaar wak
ker naar de schemering van zyn he
melbed te turen. Hy heeft nog een
keer de rozenkrans afgekraald, wat
anders èen .probaat middel is; hij
heeft eerst honderd, toen tweehon
derd schapen langs een damhek la
ten glippenMaar de Baron ligt
nog steeds klaar wakker in de duis
ternis van zijn zwart kasteel, in de
diepe duisternis en het dodelijk stil
zwijgen van een graf, waarin alleen
zijn eigen adem in zachte regelmaat
af- en aan hijgt. Plotseling houdt hij
de adem in. Hoort hy dat goed?....
Het geknierp van een kruiwagen-
wiel, dat nodig moest worden inge
vet. Als hij doorademt, verijlt het
vage geluid; laat hij de adem stok
ken. dan kan hij het heel, heel in de
verte waarnemen„Hoe merk
waardig. fluistert de Baron in
zijn hemelbed' „dat moet het
draaien zijn van de aarde om haar as."
En hij stikt bijna, omdat hij steeds
zijn adem laat stokken.
„Hoe merkwaardig...." fluis
tert de Baron tussen twee ademno
den door, en schiet hard-op in de
lach, als hij ineens beseft onderste
boven in zijn hemelbed rond te
draaien.
En het allermerkwaardigste is nog
wel" zegt de omgekeerde Baron in
zijn omgekantelde hemelbed „dat
geen sterveling er aan denkt iedere
nacht kopje te duikelen. Welk een
opwindende gedachte. Mijnfhele kas
teel hangt met zijn torentjes om
laag boven de peilloze, onmetelijke
afgrond van de eeuwigheid, maar de
schilderijen blijven aan de muur han
gen en het porcelein valt niet eens in
gruzelementen uit de kasten."
De Baron haalt een flinke teug
lucht in, maar wordt nijdig als hij ge
dwongen is de teug ook weer uitge
leide te doen. „Dat zelfs een baron
nu nooit eens op zijn gemak naar het
draaien van de aarde kan luisteren."
En hij luistert. Daar is 't weer....
prrt, prrt.
Er schijnt vannacht iets te haperen
aan het eeuwen-oude mechaniek en
de baron ligt te rillen van angst, dat
de zaak warm gaat lopen- De wereidi
bol wentelt met een snelheid van
400 M. in de seconde rond en schiet
bovendien nog als een rollende voet
bal met een vaart van 30 k.m. per
seconde vooruit. Als er dus iets ge
beurt
„Mijn God" zucht de baron
„als er eens iets gebeurt. Er kén
toch iets gebeuren."
De portretten sluimeren aan de
muur, millioenen mensen sluimeren
in hun bed en op de bovenkant van
de aarde rennen treinen, razen auto's,
krioelen de straten van lachende kin
deren en ernstig zaken-doende man
nen. In New-York wordt het avond
en floepen de lichtreclames van de
bioscopen aan en uit. New York
dat ziet de baron duidelijk gaat
langzaam scheef hangen. Straks wen
telt het met zijn zeven millioen zie
len onderste-boven de duisternis in...,
„Laat het nog eens dag worden.
Heer!" smeekt de baron. „In Uw
handen beveel ik mijn ziel en de mil-
liarden andere zielen. Vergeef het,
dat wij U vergeten.."
Toen is, vol vertrouwen, de baron
ingeslapen. En toen de sterren ver
bleekten en het kasteel weer door
het glorend licht werd beschenen,
kraaide "de haan vol blijdschap de
nieuwe dag tegemoet.
De portretten gingen weer poseren,
de gravin greep lusteloos naar haar
roos, de hofdame opende geeuwend
het boek, de ridder gespte zijn helm
om, maar de aartsbisschop ging recht
op staan in zijn vergulde lijst en zong
met zijn bronzen stem het feestelijk
morgenlied, van Christus' Bruid: „Ve-
nite exsultemus Domino Komt, la
ten wij allemaal juichen voor de
Heerwant hij heeft ons gemaakt
en niet wy onszelf."
,,Je schijnt vannacht niet goed ge
slapen te hebben, man" zei aan het
ontbijt de barones bezorgd. „Je
hebt zulke wallen onder je ogen."
„Dat zal je gebeuren, als je onder
ste-boven hangt" zei de baron,
terwijl hij met een welgemikt mepje
een ei onthoofde.
„Mijn mannetje wordt echt oud"
overwoog de barones en schonk
de thee in.
R| ersengymnastjek
Wie weet het?
1 Wie is de stichter van de
Orde der Karthuizers?
2 Weet u, hoe een zwarthan
delaar- in Amerika, Engeland
en Frankrijk genoemd
wordt?
3 Weet u van welk blad de
bekende Franse journalist
Louis Venillot hoofdredac
teur geweest is?
4 Hoe heet een gouden tien
tje in het boeventaaltje?
5 Kunt u 2 uitdrukkingen of
gezegden noemen, waarin
het woord „baken" voor
komt?
6 Welke St. Jan is de patroon
van de Bossche Kathedraal:
St. Jan de Evangelist of St,
Jan de Doper?
7 Weet "u wat de „Stamil" is?
8 Hoeveel katholieken wonen
er ongeveer in Amsterdam?
En hoeveel in Den Haag?
9 Wat is een stipulatie?
10 Wie is de eigenlijke stich
ter van de Westminster Ab
bey in Londen?