De Rekenkamer maakt vele
aanmerkingen
„Ambachtskunst in Rijnland"
ZATERDAG 11 OCTOBER 1947
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Aan het verslag der rekenkamer over 1946 is het volgende ontleend:
De Rekenkamer heeft haar goedkeuring gehecht aan de jaarrekening
over 1941 van het Staatsbedrijf der artillerie-inrichting en v. d. liquidatie
Hoewel de Rekenkamer ernstige bezwaren bleef koesteren heeft zij de
jaarstukken over 1941 goedgekeurd, echter onder uitdrukkelijk voorbe
houd, dat zij geenszins geacht wenste te worden voor deze goedkeuring te
hebben ingestemd met de handelingen bij de oprichting der N.V. Ned.
Machinefabriek „Artillerie-inrichtin gen".
„Bijzondere Strijdkrachten"
fuifden op Staats-kosten
Voorts blijkt uit een kanttekening
op het verslag door de Minister van
Wederopbouw en Volkshuisvesting,
dat een wetsontwerp tot regeling van
de rechtspersoonlijkheid van het
staatsbedrijf der P.T.T. binnen af
zienbare tijd zal worden aangeboden.
Sedert 1930 is in verschillende sec
toren der uitgebreide Rijksadmi
nistratie het streven opgenomen tot
het beheren van 's Rijks gelden en
goederen met behulp van organisa
ties, aan welke rechtspersoonlijkheid
is verleend.
De Rekenkamer acht het onjuist,
dat een onderdeel van het rijksbeheer
wordt onttrokken aan haar van de
administratie onafhankelijke con
trole, waardoor tevens niet kan wor
den tegengegaan het verbreken van
de eenheid van beheer van Rijksgel-
den en goederen wat leidt tot een
minder juist inzicht in de begroting
en tot andere practijken, welke met
de algemeen voor 's Rijks geldelijk
beheer geldende regels in strijd zijn.
Als voorbeeld wordt gewezen op
verschillende Rijksinstellingen welke
in beheer zijn overgedragen aan de'
Nederlandse organisatie voor toege
past natuurwetenschappelijk onder
zoek ten behoeve van nijverheid,
handel en verkeer (T.N.O.).
Uit het verSlag blijkt, dat de re
kenkamer in verband met de bij
zondere omstandigheden, de eisen van
een normale administratie en controle
ten aanzien van de uitgaven der Bin
nenlandse Strijdkrachten niet meen
de te mogen handhaven. Dit zou een
te grote vertraging in de afhandeling
der betalingen en verantwoordingen
hebben medegebracht, jaren zouden
daarmede nog gemoeid zijn geweest,
zonder tot opheldering o\*r dubieuze
tJitgaven te hebben geleid.
De bijzondere omstandigheden,
waaronder de B.S. werkten, brachten
mede, dat uitgaven zijn gedaan, wel
ke normaliter niet tot de rijksuitga
ven mogen behoren.
De kamer heeft enkele uitgaafpos
ten van deze aard vermeld, teneinde
een indruk te geven van hetgeen op
dit gebied is voorgekomen:
Leiden, 29 Juni 1945, voor muziek,
versiering en theatervoorstelling
1.238.90. 's-Gravenhage, feestavond
2 en 13 Juni 1945 ƒ3.845.15. Gewest
Den Haag, 4 feestavonden 6.392.27.
Gewest Delft, voor feestelijkheden en
muziek, ruim 9:400. Groningen, Juni
t/m Augustus 1945, muziek bij para
des, feesten en dergelijke ƒ810.
Haarlem, feest- N en filmavonden
ƒ586.10. Rijnsburg, bloemen bij be
vrijdingsfeesten 277.05. 's Hertogen
bosch. gedistilleerd ƒ401.08. Ginne-
ken, feestavond f 872.47. Geldermal-
sen, enige feest wonden 610.66.
Drachten, A.\\\*iï en 5£*%i 1945, rookar
tikelen 1 411.14; AprtlJuli 1945,
dranken 869.53. Delft, rookartikelen,
koffie en 40 kg. olie 1-263.90. Loos
duinen. rookartikelen. 78 Augustus
1945 1.250. 's Gravenhage, rookarti
kelen 3.200, Zoetermeer, gedistil
leerd 166.25. Oss, gedistilleerd
ƒ484.40. Haarlem (gewest), bier
4.853.20: gidistilleerd ƒ1.462.60; aard
beien 1.120.Purmerend, van 10
Mei30 Juni 1945, voor huur van 19
auto's 6.690,50. Voorschoten, voor
kunstgebitten ten behoeve van leden
die zich vrijwillig hadden aangemeld
voor dienst in Nederlands-Indië
880.Wassenaar, voor 2 gouden
stifttanden 80.
De controle der verantwoording
van het Militair Gezag kon wegens
de grote omvang van dit apparaat in
1946 nog niet worden beëindigd.
De Rekenkamer 'acht het van veel
belang, dat de Minister van Finan
ciën door het stichten van een cen-
SALARIERING GEMEENTE
AMBTENAREN.
Onlangs heeft de door de regering
ingestelde „Commissie van advigs in
zake de bezoldiging van het gemeen
te-personeel" een rapport uitge
bracht omtrent normen, welke' die-
n ente worden aangelegd voor het be
antwoorden van de vraag, of en zo
ja in hoeverre in een bepaald geval
een gemeentebestuur het K. B., waar
bij aan het burgerlijke rijkspersbneel
een verdere verbetering ten bedrage
van 10 pet. der basiswedden werd
toegekend van overeenkomstige toe
passing kan verklaren op het perso
neel dier gemeente, hetwelk niet tot
de werklieden behoort.
De commissie is tot de conclusie ge
komen, dat het noodzakelijk is voor
het beantwoorden van de bovenver*
melde vraag de in de provincie Zuid-
Holland in zwang zijnde methode van
toetsing der gemeentelijke salarissen
aan die van het Rijk met een enkele
wijziging voor het gehele land te aan
vaarden.
Wij vernemen, dat de minister van
Binnenlandse Zaken zich in overleg
met de minister van Financiën mei
dit advies heeft verenigd, zodat bin
nenkort aan de gemeentebesturen na
dere richtlijnen zullen worden ver
strekt. Verwacht wordt, dat de nieuwe
richtlijnen voor de gemeenten tot en
met 15.000 inwoners o.m. de bedra
gen zullen bevatten, waarboven in
normale gevallen de salarissen van
het administratief gemeentepersoneel
niet mogen stijgen. Daarnaast zal aan
de gemeentebesturen worden mede
gedeeld, dat het aldus getrokken pla
fond tevens deze betekenis heeft, dat
desgewenst die gemeentelijke sala
rissen, welke beneden dat plafond lig
gen, tot aan het plafond mogen wor
den opgevoerd, ook al ontstaan daar
door verbeteringen, welke meer dan
10 pet. der basiswedden bedragen.
trale accountantsdienst die nauw sa
menwerkt met de inspectiedienst van
de generale thesaurie, tracht te ko
men tot het invoeren van een unifor
me administratie en controle bij alle
departementen van Algemeen Be
stuur en daaraan onderhorige
diensten.
Gezien de grote kapitalen, vastge
legd in de voorraden van de Marine,
achtte de algemene rekenkamer het
nodig, in de loop van het verslag
jaar een onderzoek in te stellen
naar de wijze, waarop de magazij
nen en de administratie daarvan
waren ingericht.
Het onderzoek toonde aan, dat het
beheer en de administratie van deze
niet voldeed aan redelyke eisen.
De voorraden voor de Landmacht
worden beheerd door de dienst van
de kwartiermeester-generaal. De
controle der kamer van deze dienst
versterkte haaj indruk, dat de ad
ministratie en de interne controle
daarvan allerminst konden worden
aangemerkt als een sluitend ge
heel.
Voorshands had de Minister be
zwaren om onverwijld tot de invoe
ring van alle door de Kamer aan
bevolen maatregelen over te gaan.
Het college wees in zijn antwoord
er op dat, zolang de bedoelde reor
ganisatie niet was doorgevoerd alle
bezwaren welke aan de huidige toe
stand kleven, blijven bestaan. Het
gaf daarom in overweging, daarbij
zoveel mogelijk spoed te betrachten.
De Algemene Rekenkamer achtte
het noodzakelijk dat de regering een
algemene instructie deed ingaan waar
in zij de uitgaven van representa
tie en kosten van ontwikkeling en
ontspanning zoveel mogelijk ver
bood Hierbij dacht de rekenkamer
niet alleen zelfs niet in de eerste
plaats aan geldelijke besparing.
Zwaarder woog bij haar. dat door de
ingeslopen praktijken het vertrou
wen in de rijksdienst en de daaraan
verbonden ambtenaren werd onder
mijnd.
Het voorstel der Algemene Re
kenkamer werd door de Minister
raad in handen gesteld van de Mi
nister van Financiën, die per circu
laire aan al zijn ambtgenoten ver
zocht, streng de hand te houden aan
de door de rekenkamer getrokken
richtlijnen.
Een hoofdambtenaar van het de
partement van sociale zaken decla
reerde in 1946 gedurende het eerste
halfjaar een belangrijk bedrag aan
reis- verblijfkosten tijdens dienstrei
zen. Voor het gebruik1 van auto's op
die reizen was over dat tijdvak niet
minder dan ongeveer 16.000 uitge
geven.
Uit een kanttekening van de minis
ter van sociale zaken blijkt, dat maat
regelen zijn genomen, zodat een bo
venmatig gebruik van auto's voor
dienstreizen in het vervolg uitgeslo
ten moet worden geacht.
De definitieve resultaten der con
trole op de kostwinnersvergoedingen,
door de gemeentebesturen betaald in
het mobilisatietijdperk, zijn thans be
kend. In totaal werd van hen
BOERDERIJ IN DE WIERINGER-
MEER AFGEBRAND.
Gistermiddag circa vier uur ont
stond, door tot nu toe nog onbeken
de oorzaak, brand in de boerderij van
de pachter W. Kranenburg aan de
Koggenrandweg in de Wieringermeer.
De met hooi en stro gevulde schuur
brandde tot de grond toe af. Ook de
gehele bedrijfsinventaris ging hierbij
verloren. De woning ging voor onge
veer 60 pet. in vlammen op. Dank zij
de hulp van omwonenden kon een
groot gedeelte van de inboedel gered
worden. Hoewel de Meer-brandweer
spoedig ter plaatse was stond zij vrij
wel machteloos tegenover het vuur,
dat in het hooi en stro een gretig
voedsel vond. Toen de 'brand' uitbrak
was de pachter niet thuis. De schade
van de boerderij wordt geraamd op
60.000 gld. en die van de inventaris
niet veel minder. De pachter was
slechts gedeeltelijk tegen brandscha
de verzekerd.
DE ZUURKOOLVOORZIENING IN
DE KOMENDE WINTER.
70 van de op de veilingen aan
gevoerde witte kool zal gereserveerd
worden voor de zuurkoolfabrikanten,
die de kool tegen een redelijke prijs
zullen kunnen betrekken. Met deze
hoeveelheid hoopt men ongeveer
80.000 vaten zuurkool te fabriceren,
\velke roeveelheid ongeveer gelijk as
aan die van het vorig jaar.
De export-heffing op witte kool, in
gesteld om het uit te voeren kwan
tum te drukken, heeft men nu laten
vervallen, aangezien bovenbedoelde
regeling met de fabrikanten een vol
doende hoeveelheid voor de binnen
landse industrie garandeert.
BEURSOVERZICHT.
Wederom bestond op de effecten
beurs te Amsterdam een vaste stern-
min. Hoewel dit geen aanleiding gaf
tot bepaald drukke handel, kon toch
worden geconstateerd, dat enige afde
lingen een vrij geanimeerde affaire
te zien gaven en vooral was dit het
geval met de verschillende cultuur
aandelen, waarvan in het bijzonder
rubberfondsen de aandacht trokken.
De verklaringen inzake enkele rub
berondernemingen, welke wat de po
sitie dezer maatschappijen betreft
verhoudingsgewijze vrij gunstig zijn,
waren hieraan klaarblijkelijk niet
vreemd. De Amerikaanse markt was
stil. Prolongatie 2)4 procent.
2.174.454,56 teruggevorderd wegens
ten onrechte door hen uitbetaalde be
dragen.
De in het verslag weergegeven cij
fers leveren naar de Algemene Re
kenkamer meent, het bewijs, dat con
trole van de gegevens der gemeente
besturen. op grond waarvan de uit te
betalen kostwinnersvergoedingen
worden vastgesteld, nodig is.
De controle der uitgaven voor ont
wikkeling en ontspanning in het le
ger, voorheen verzorgd door de dienst
A.V.9.S, thans door Me afdeling re-
cratie en algemene ontwikkeling
(R.A.O.) bracht ook in dit verslag
jaar verschillende voorbeelden aan
het licht van onjuist beheer van
's Rijks gelden. Uit kanttekeningen
van de Minister van Oorlog blijkt, dat
thans nog- enkele contracten met ar-
tisten lopen. Er worden evenwel geen
nieuwe meer afgesloten. Voor recre
atie wordt een beroep gedaan op de
zr'fwerkzaamheid van ide troep. Het
vervoersprobleem van de R.A.O. is
nog niet afdoende opgelost.» Hierop
blijft de aandacht gevestigd. De re
kenkamer achtte het van belang enig
inzicht te hebben in de bedragen,
welke het Rijk had uitgegeven voor
de revue „reveille".
Zij kwam tot de slotsom, dat hier
voor, na aftrek van de baten, onge
veer 100.000 ten laste van het Rijk
was gebracht. Volgens de administa-
tir van R.A.O. was de revue bezocht
door slechts 3525 personen. Per be
zoeker was dus meer dan 25 uitge
geven.
De miniser van Oorlog tekent in
de kantlinie aan, dat omtrent de af
wikkeling van de revue „Reveille"
binnenkort bij afzonderlijk schrijven
nadere mededelingen zullen volgen.
De accountantsdienst van zijn mi
nisterie oefent sedert enige tijd con
trole uit op het financieel beheer van
de R.A.O. Een ingrijpende reorga
nisatie van dit instituut is thans is
onderzoek.
In de loop van het verslagjaar vond
de Algemene Rekenkamer aanleiding
opnieuw een denkbeeld aan de orde
te stellen, dat zij reeds in 1939 in
overweging had gegeven, n.l. of het
in 's Rijks geldelijk belan'g zou zijn
alle orders voor de aanschaffing van
geneeskundige behoefte te concentre
ren bij het Rijksinkoopbureau.
In samenwerknig me de generale
thesaurie van het Departement van
Financiën heeft de algemene reken
kamer een onderzoek ingesteld naar
het instituut der Marva.
Voorlopig antwoordde de minister,
dat een reorganisatie van de Marva
reeds in een vergevorderd' stadium
van voorbereiding was en het zien
liet aanzien, dat rationalisatie van <ie
huisvesting in de geest van het voor
stel der rekenkamer binnenkort haar
beslag zou krijgen.
LEIDEN
EREDOCTORAAT VOOR
PROF. F. K. TH. VAN ITERSON.
Aan prof. dr. ir. F. K. Th. van Iter.
son, mede-directeur der N.V. Holl.
Constructiewerkplaatsen alhier, is
door de universiteit van Luik het ere
doctoraat in de exacte wetenschappen
aangeboden uit dank voor het vele
en belangrijke werk, door hem in de
laatste jaren voor de Luikse univer
siteit verricht.
Deze onderscheiding is prof.- v.
Iterson vandaag uitgereikt.
LECTORAAT IN HET NOTARIAAT
Tot lector aan de Leidse Univer
siteit in de wetenschap van, het no
tariaat is benoemd dr. A. R. de Bruyn
die tot dusverre als privaat-doe ent
onderwijs gaf.
RIJKSUNIVERSITEIT.
Geslaagd candidaatsexamen Lette
ren en Wijsbegeerte (Ned. taal en
Letterkunde: de heer P. Hijmans te
Rotterdam en mej. A. C. Hagenzieker
te 's-Gravenhage;
doctoraal examen Wis- en Natuur
kunde (Sterrekunde): mej. E. van
den Hoven van Genderen te 's-Gra
venhage;.
doctoraal examen geneeskunde:
de heren A. H. Baal te Paramaribo,
J. W. J. van Doorn te Voorburg B.
Levie te Voorburg en H. F. de Nooy
te, Leiden.
'Geslaagd voor het artsexamen le
gedeelte: mej. A M. Groot te 's-Gra-
venhage en de heer A. H. Klokke te
Gorinchem.
VERORDENIG MECHANISCHE
MUZIEK
In verband met de hinder, welke
door omwonenden wordt ondervon
den van muziek en geluid bij het
geven van gelegenheid tot dansen
is op 22 Juli 1946 de verordening
op het maken van mechanische mu
ziek, en geluid gewijzigd in die zin,
dat ook bij 'het geven van gele
genheid tot dansen het ten gehore
brengen van muziek en geluid wel
ke hinderlijk zijn voor de omgeving,
is verboden.
Deze verordening, welke voor de
duur van drie maanden op de
secretarie dezer gemeente, afd. Al
gemene Zaken, ter lezing voor een
ieder is nedergelegd, treedt op 14
October 1947 in werking.
Kappersvakschool Namens de
Ned. Ver. van Vakscholen voor
Kappers werden Donderdag j.l. in
Haarlem de eerste na-oorlogse exa
mens voor het diploma vakibe-
Aan de heren F. Beyssens (Lisse)
J. Daalmeyer (Leiden) en P. Glas
bergen (O. Wetering), leerlingen der
Leidse Vakschool (Dir. S. Weyers)
kon het diploma worden uitgereikt.
Dienst der apotheken. De avond-,
nacht- en Zondagsdienst der apo
theken te Leiden wordt van Zaterdag
11 October 13 uur tot Zaterdag 18
October 8 uur waargenomen door de
Apotheek van Driessum, Mare 110,
Tel. 20406 en de Zuider-Apotheek,
Lammenschansweg 4, Tel. 23553.
Zondagsdienst huisartsen. De
Zondagsdienst der doctoren wore*
van Zaterdagavond 8 uur tot Maan
dagmorgen 8 uur waargenomen door
de doctoren v. Alphen, de Jager,
Jasperse en Stoffers.
LAATSTE BERICHTEN
LEGERBERICHT
Volgens het Nederlands communi
qué van vandaag hebfcen de Neder
landers 5 gesneuvelden, #6 gewon
den en 1 vermiste aan verliezen ge
durende de zuiveringsacties op ver
schillende punten van Java en Su
matra. Het communiqué maakt in
het bijzonder nog melding van een
aanval op een Nederlandse post op
355 km. afstand van Banjoewangi.
Deze aanval werd afgeslagen.
DE BEëEDIGING VAN DE PRINSES
ALS REGENTES.
De stoet ter gelegenheid van de
plechtige beëediging van H.K.H. Prin
ses Juliana tot Regentes op Dinsdag
14 October des middags te 3 uur zal
dezelfde route volgens als gebruike
lijk is bij de plechtige opening der
Staten-Generaal n.l.: Noordeinde,
Heulstraat, Lange Voorhout (over
het z.g.n. Schelppad), Tourno'oiveld,
Korte Vijverberg naar het gebouw
van de Ridderzaal op het Binnenhof.
Langs dezelfde weg zal de stoet naar
het Paleis op "het Noordeinde terug
keren.
Z.K.H. Prins Bernhard zal H.K.H.
Prinses Juliana vergezellen bij de
plechtige beëediging van de Prinses
als Regentes op a.s. Dinsdag.
K.L.M. LANDT NIET MEER IN
CAIRO.
Het zit de K.L.M. niet mee op de
Indië-route. Waren het eerst de moei
lijkheden met India en daarna de
overstromingen in Colombo, die de
vliegroute naar Batavia stagneerden,
thans heeft de K.L.M in verband met
de cholera-epidemie in Egypte moe
ten besuiten voorlopig niet meer in
Cairo te Landen. In plaats hiervan
zullen de vliegtuigen Lydda in Pa
lestina aandoen. Hoewel ook hier de
toestand door de binnenlandse moei
lijkheden niet ideaal is. De nieuwe
route wordt met ingang van Dinsdag
gevlogen. Het vliegtuig, dat vanoch
tend is vertrokken, maakt de landing
nog in Cairo.
POSITIE NEDERL. PASSAGIERS
SCHEPEN.
Johan van Oldenbamevelt, 10 Oct.
van Batavia naar Amsterdam.
Kota Inten, JavaRotterdam, 21
Oct. te Aden verwacht.
Oranje, AmsterdamJava, 10 Oct.
te Southampton.
Volendam, JavaRotterdam, 10
Oct. 18 uur van Algiers.
FEESTAVOND VAN DE
LICHTFABRIEKEN.
Ter gelegenheid van het veertigja
rig bestaan van de Stedelijke Licht
fabrieken bood het gemeentebestuur
gisteravond het personeel met hun
dames een feestavond aan de de
grote Stadszaal, waaraan het cabaret
gezelschap van Herman Tholen zijn
medewerking verleende.
Onder de vele genodigden merkten
we o.a. op het voltallige college van
B. en W. met hun dames, de direc
teur der lichtfabrieken, ir. Y. Ykema
de oud-directeur ir. G. A. van Klin
kenberg, de adjunct-directeur ir.
Fehmers en ir. Stokhuijzen, de sche
penen van Gent, de heren Verhaest
en Vermeulen, de gem. secr. de heer
J. Bool, vele Raadsleden en hoofden
van dienst.
Als eerste spreker voerde burge
meester jhr. mr. F. H. van Kinschot
het woord en heette het personeel
van harte welkom op dit gezellige
familiefeest. Spr. ging vervolgens
in op de geschiedenis van de licht
fabrieken, waarover wij reeds het een
en ander schreven, en wees op de
belangrijke taak van dit bedrijf t.
o. v. Leiden. i
Op de verdiensten van de directie
kom ik bij een andere gelegenheid
nog terug, aldus de burgemeester,
rnaar ik kan nu wel zeggen, dat deze
bloei nooit tot stand gekomen zou
zijn, zonder de bijzondere mede
werking van het grote personeel. Het
gemeentebestuur is daar zeer erken
telijk voor. De burgemeester ein
digde met de hoop uit te spreken,
dat oolc in de toekomst de lichtfabrie
ken een bloeiend bedrijf zouden blij
ven, gesteund door een ijverig per
soneel en een toegewijde directie.
Ir. Ykema dankte de burgemeester
voor de waarderende woorden,- na
mens het gemeentebestuur geuit en
gaf een kort overzicht van de tech
nische werkzaamheden, waarbij hij
zeer waarderend sprak over de wijze
waarop het personeel zijn vaak moei
lijke taak vervult. Spr. herdacht ten-
slottè twee leden van het personeel,
die in de afgelopen jaren aan hun
beroep ten offer waren gevallen.
De heer H. Woudenberg, namens
het personeel sprekend, zeide, dat bij
alles wat de fabriek aangaat, het
personeel betrokken is want al zijn
de machines nog zo perfect, het wa
kend oog van de mens blijft toch
noodzakelijk. Spr. gaf de verzekering
dat het personeel zal doorgaan met
zijn beste krachten aan dit bedrijf
te geven.
Na deze toespraken was het woord
aan het cabaretgezelschap, dat met
een zeer originele opening in „zwarte
handpl-sfeer' al direct de zaal in een
goede stemming bracht.
Dan volgde een gemengd pro
gramma van conferences, liedjes enz
waarvan het optreden van de tele-
paath prof. Jim Murray een aparte
vermelding verdiefit.
Na de pauze was het vooral het
optreden van de piano-virtuoos Co
van der Heide Wyma, dat bijzonder
geapprecieerd werd. De aanwezigen
konden verzoeknummers opgeven,
welke hij dan bij paraphrase aan
elkaar reeg. Zo hoorden we Dichter
un-d Bauer, de Hoki-Poki, Nonnen
koor, „Open the Door" en het „Boe-
meltje van Purmerend" tot een piano
solo verwerkt.
Om kwart voor twaalf eindigde flit
programma, waarna velen nog een
poosje bleven voor een gezellig dans-
Gedachtenwisseling met pater Vilain.
Donderdagavond hield Père Mauri
ce Vilain, theologie-professor te
Lyon, een inleiding voor enkele pro-
te.^tante en katholieke studenten over
het oecumenisch vraagstuk. In meer
intieme kring werd gisterenavond
over hetzelfde probleem met P. Vi
lain van gedachte gewisseld.
Als grote doel van alle stevingen
naar het herstel der christelijke een
heid stelde de spreker: datgene wat
Christus wil, en zoals Hij het wil.
Alle christenen moeten hieraan me
dewerken door gebed1 en heiligheid
van leven, ieder volgens zijn eigen
overtuiging. Een protestant zal dus
meer protestant, een katholiek meer
katholiek moeten worden. Omdat
beiden christen zijn, zullen zij op die
manier steeds meer christen worden
en dus ook steeds meer één onder el
kaar. Naast deze taak, die op de hele
christenheid rust, zal het de taak der
theologen zijn hun theologie steeds
meer te zuiveren van alle menselijke
elementen en ,ze steeds meer in con
tact te brengen met de openbaring
zelve. Elk theologisch systeem is im
mers opgebouwd met behulp van een
bepaalde wijsbegeerte. Het gaat er nu
voor de oecumenische beweging om
deze zuiver menselijke elementen
weer te elimineren, en zo al een groot
gedeelte der verschilpunten uit de
weg te ruimen.
Daarnaast zijn er echter andere
verschilpunten. Men zal vooreerst
moeten trachten deze zuiver te be
grijpen In hun positieve waarde. De
Hervorming bezit immers authentiek-
christelijke elementen, die zij dus
niet hoeft prijs te geven. Zij zal ze
moeten verrijken door ze in contact
te brengen met andere elementen die
verloren gingen. Zo is he+ oecume
nisch streven geen afbraak maar op
bouw.
In Lyon worden dezeiiideeën reeds
gepractiseerd. Men heeft daar een
groep katholieke professoren die
trachten de katholieke leer te zuive
ren van alle wijsgerige termen en
problemen, en die in nauw contact
staat met de professoren van Genève
en van protestante klooster te Cluny.
Deze theologische arbeid is natuur
lijk zeer voornaam, doch hij kan on
mogelijk het beoogde resultaat be
reiken, als niet heel de christenheid
doordrongen is van do noodzaak om
door gebed en heiligheid van leven
de leiding van de H. Geest ;.f te sme
ken over deze .^mouvement de 1' uni
te ohrétienne". (beweging naar chris
telijke eenheid).
Dr. H. P. Veldhuyzen jr., die 'twee
jaar in Rode Kruisverband in Indië
werkte, zal a.s. Maandag per Con
stellation in Nederland terugkeren.
De hervatting v de praktijk wordt
nader bekend gemaakt.
WEERSVERWACHTING
O O
O NEVELIG. o
1 2
g In de nacht op vele plaatsen
q opnieuw vorming van nevel of g
8 mist, die hier en daar eerst laat o
o op de dag optrekt. Overwegend
droog weer met zwakke tot ma- g
X.ige wind, uit Zuidelijke richtin-
c gen, weinig verandering van 8
8 temperatuur.
O o
oooooooooooooooooooooooooooooooooo
OF OP 7, ÖF OP 8, ÖF OP 9.
„Namens de diertjes en wilde bees
ten van Noë, wordt iedereen uitgeno
digd, öf op 7, óf op 8, óf op 9 Novem
ber een bezoek te brengen aan diens
ark" aldus schreef ons iemand, die
zich „een bekend oproerkraaier"
noemde.
Heel Leiden herinnert zich nog de
uren van uitgelaten vrolijkheid, wel
ke het verleden jaar heeft doorge
maakt in de - „Vrolijke Ark", 'het
jeugdhuis in de Pieterskerkkoor-
steeg. Zo'n pret maak je maar zelden
in je leven mee. Jeugd., licht, blijd
schap en dat alles gecombineerd
met een volslagen oproep en dat
alles ten bate van een goed doel. Een
van die gelegenheden, waarbij St.
Franciscus van Sales zich vergiste,
want van hem is 'net gezegde: „het
goede maakt geen lawaai, het lawaai
maakt geen goeds". Maar dit lawaai
heeft ontzaglijk veel goeds gesticht.
De komende kermis in de „Vrolijke
Ark" zal nog lawaaieriger zijn, dan
die van verleden jaar. Er wordt een
geheel nieuw repertoire afgedraaid
voor degenen, die het oude niet
zagen. Er zal gezongen, gedanst, ge
rookt en gedronken worden dat
alles naar believen van de bezoekers
en de bezoeksters, en dus geheel gra
tis. Over de rest van het program
ma ontfermt zich een heirleger kwie
ke jonkvrouwen en ondernemende
jongemannen, die echter geen ontfer
ming of barmhartigheid kennen, om
dat zij iedereen in de gelegenheid
willen stellen, goedschiks of ander-
schiks, de barmhartigheid te beoefe
nen. Men gelieve het alvast in zijn
oor te knopen: óf op 7. óf op 8, óf op
9 November naar de „Vrolijke Ark".
De 72-jarige mej. J. H., wonende
in het Stevenshofje is gistermorgen
ongeveer 10 uur op de Langebrug
door een auto aangereden, waarbij
zij vermoedelijk haar linker onder
been brak.
De 50-jarige metselaar P. v.' d.
P. uit Voorschoten, is bij het ver
richten van werkzaamheden aan per
ceel Oude Vest 45 van een stijger ge
vallen en brak daarbij het rechter
onderbeen.
Beide slachtoffers zijn door de E.
H. D. naar het Acad. Ziekenhuis
vervoerd.
Het werk van K. en O. hier ter
stede vindt steeds meer belangstel
ling en waardering en het bestuur
moet in deze verblijdende verschijn
selen een aanmoediging zien om op de
ingeslagen weg voort te gaan en steeds
nieuwe wegen te vinden, waarlangs
het 't culturele peil van Leidens be
volking kan opvoeren.
Dat het haar taak in deze begrijpt,
bewijst wel de tentoonstelling „Am
bachtskunst in Rijnland", welke on
der auspiciën van K. en O. in de La
kenhal is ingericht en gistermiddag
door burgemeester jhr. mr. F. H. van
Kinschot geopend werd.
De opening.
Na een inleidend woord van de di
recteur der Lakenhal, dr. Pelinck,
sprak burgemeester van Kinschot een
korte openingsrede uit, waarin hij het
'werk van K. en O. pree6, vooral ook
nu zij tot een nieuw experiment is
overgegaan: de tentoonstelling. Spr.
ging vervolgens in op de kunst van
het ambacht en het oude gildewezen,
dat in de 18e eeuw in verval raakte,
vooral ook door de opkomst der ma
chines in de 18e eeuw. In de 20e eeuw
echter gevoelde men weer de behoef
te aan echt handwerk en is er geluk
kig weer een grote vooruitgang te be
speuren, ook op het gebied van prij
zen, waardoor deze kunstproducten
binnen ieders bereik zijn.
U kunt hier zien, aldus de burge
meester, wat in Rijnland op het ge
bied van gebruiks- en siervoorwer
pen gepresteerd wordt. Ik hoop, dat
deze tentoonstelling moge meewer
ken om het ambacht in Rijnland op
MARKTBERICHTEN
ROELOFARENDSVEEN. 10 Oct.
Groente. Tomaten A 1639, idem B
1633, idem C 1620, kropsla 215,
andijvie 619 spinazie 737, rode
kool 8, bloemkool 1057. peen I 8,
peen II 6; druiven 100105, kassnij-
bonen 8.8013.70, idem stek 3.20
4.80, pronkbonen 1.103.20 per
10 kg.; komkommers f 516, aard
beien 4971 cent per doosje, aard
beien 2e oogst 11-20 per half p.
Bloemen. Rayonanten: wit 617
cent, lila 819 cent, geel 10—19 cent,
amber 7—18 cent, Utopia 512 cent,
Beklca 11—37 cent, Blanche du poitu
6—26 cent, Stella 4—7 cent, Yellow
Cown 68 cent, Wendy 925 cent,
Valiant 17—26 cent, Goldflinder 22—
39; White Shirley 12—55 cent. Rose
Shirley 11—31 cent, Normandië 10
—31 cent, Stella 11—39 cent, Sept.
wit 738 cent, idem Yellow 9—19
cent, Peter Pan 17—30 cent, Casytie
19—33 cent Utopia 12—24 cent, Ka-
veller 10—27 cent, Engels bruin 16
—36 cent. Douglas 19—32 cent, Dah
lia's 1352 cent, Herfstasters 1016
cent. Asters 9—31 cent, Gladiolen
8—32 cent, Lelies 15—39 cent per
kelk, Alstrumeria's 2025 cent, Am.
Anjers 6090 cent, Anjers 515 cent,
Cyclamen 3050 cent, Primula 10
tot 27 cent.
een nog hoger peil te brengen en
veel genoegen zal verschaffen aan
hen, die haar komen bezichtigen.
Namens het bestuur van K. en O.
dankte de heer H. de Wilde de bur
gemeester voor zijn bereidwilligheid
om deze tentoonstelling te willen
openen, prees het enthousiasme
waarmede de tentoonstellings-sectie
het plan heeft uitgewerkt en daar
voor veel werk verricht heeft, dankte
de directeur van de Lakenhal voor
zijn medewerking en ten slotte het
gemeentebestuur, dat zo bereidwillig
was voor deze tentoonstelling plaats
ruimte af te staan.
De rondgang.
Na dit officiële gedeelte maakten
de talrijke genodigden een rond
gang langs de tentoongestelde pro
ducten van Rijnlands ambachts
kunst. Daar is waarlijk veel moois
bijeen gebracht; we denken slechts
aan het prachtige gedreven koper
werk; het geglazuurde aardewerk,
met hun ineenvloeiende diepe kleu
ren; juweeltjes van boekdrukkunst,
een universiteitsstad waardig; geraf
fineerd fijn batikwerk en dofglan
zende tinnen serviezen.
Daar is nog veel meer; we moeten
het echter bij een willekeurige greep
houden; houtsnijwerk, in rustige een
voudige vormen; klein-meubelen, m
exclusieve uitvoering; een collectie
bijouterieën, groene smaragden en
paarlen in goud gevat en in grove
vormen bewerkt, en handgeweven
wandtapijten, in prachtig combine
rende felle kleuren uitgevoerd.
De mooiste producten Van binnen
huis-architectuur, pottenbakkers- en
weefkunst zijn hier bijeengebracht,
op exquise wijze gerangschikt en het
geheel geaccentueerd met enkele
zorgvuldig gekozen bloem-bouquet-
ten.
De uitroepen van bewondering
werden echter steeds gévcjUgd dooi'
evenzo vele vragen over de prijzen.
De huidige materiaalprijzen en voor
al ook de hoge arbeidslonen, zullen
het stempel van deze tijd ook wel op
deze producten gedrukt hebben. Des
ondanks blijft het een feit, dat men
beter één werkelijk mooi stuk kan
kopen, dan een schoorsteenmantel vol
prullaria, waarvan de prijzen tegen
woordig ook lang niet mis zijn!
Wij hopen dat van deze tentoonstel
ling een goede propaganda zal uit
gaan, want moge dan het gildewe
zen verdwenen zijn, de ambachts
kunst in Rijnland leeft nog en van
haar prestaties waren wij gistermid
dag getuige. Iedereen, die eens rustig
wil genieten van de kunst, uit eigen
omgeving voortgebracht, kunnen wij
een bezoek aan deze tentoonstelling
van ganser harte aanbevelen. Men
zal er van overtuigd raken, dat de
ambachtskunst in deze tijd van me
chanisatie, een eigen aparte plaats
inneemt, welke voor het behoud van
onze cultuur van het grootste belang
is. Een woord van waardering daar
om voor K. en O-, dat de bewoners
van Rijnland in staat stelt tot deze
overtuiging te geraken.
