Gemeenteraad van Woubrugge
Veertig jaar electriciteit te Leiden
DINSDAG 7 OCTOBER 1947
DE LEIDSE' COURANT
PAGINA 3
ALPHEN AAN DEN RIJN
Rotterdams „Rooms Toneel" Als
begin van een reeks van culturele
avonden in het komende wintersei
zoen van katholieke zijde, trad gis
teravond in de St. Josephzaal Rot
terdams „Rooms Toneel'' op iwet het
uit het Engels vertaald blijspel
„George en Margaret" van Gerald
Savorny, onder regie van de heer
Jan Sengers.
Deken L. Nieuwenhuizen opende
de eerste avond waarbij hij wees op'
de betekenis van het ontworpen win-
terprogramma en waarbij spr, het
vertrouwen uitsprak, dat er de ko
mende winter meerderen uit katho
lieke kringen dergelijke avonden
•net een bezoek zullen vereren.
„Rooms Toneel" is voor de Al-
phense parochie geen onbekende.
Voor de derde maal traden ze 'gis
teravond voor het voetlicht. Telkens
wisten de spelers aller aandacht te
boeien. Ook ditmaal kunnen wij al
leen lof uiten voor de werkelijk
goede verlevendiging van des schrij
vers bedoelingen. Het stuk, een
klucht, toonde ons een soort „Jan
Steenhuishouden". Naast de „lichte
zijde" van de jeugd, wordt in het
stuk ook de vinger gelegd op een
paedagogische fout der opvoeders,n.l.
dat ze de kinderen te lang als kind
behandelen. Het stuk is doorvloch
ten van talloze komische verwikke
lingen waarvan met volle teugen kan
worden genoten.
Plotseling dood. Even voor, dat
gisteravond de toneeluitvoering der
vereniging T.O.P. in het Nutsgebouw
een aanvang zou nemen werd de
34-jarige G. A. uit de Willemstraat
onwel. Toen m'en de man de zaal
had uitgedragen kon de ontboden
geneesheer dr. van Eek slechts de
dood constateren, die vermoedelijk
door hartverlamming was ontstaan.
HILLEGOM
Woningbouw. De architecten W.
Kuitems alhier en J. van Bleiswijk
Somsbeek te Heemstede werken plan
nen uit voor de bouw van 70 wonin
gen in de omgeving van de Vosse-
vaart.
Van de baan. De centrale com
missie voor het organiseren van fees
ten op nationale feestdagen (C.C.N.
F.) is ontbonden. De nog overgeble
ven gelden zijn geschonken aan het
Niwin-comité voor aankoop Kerst
pakketten voor onze jongens in Indië.
Nieuwe speeltuin. Het bestuur
der 5 Mei-vereniging heeft de be
schikking gekregen over een terrein
naast Copex aan de Nieuwe Havenr
In het a.s. voorjaar zal de speeltuin
gereed zijn.
Vliegeniers te water. Een luxe
auto, waarin drie vliegeniers, reed
met grote snelheid door de bocht bij
de Batebrug. De wagen slipte en
kwam in de Leidsevaart terecht. Met
veel moeite werden de inzittenden
van 'n verdrinkingsdood gered.
Ingebroken. Inbrekers hebben
getracht hun slag te slaan in de St.
Johannes-jongensschool aan de Ma-
riastraat. Verschillende textielartike
len, benodigd voor het onderwijs zijn
meegenomen.
HOOGMADE
„St. Odillia". Zondagavond heeft
de R.K. Blindenbond. afd Leiden en
Omstreken een geslaagde cabaret
avond gegeven voor een goed bezette
zaal. Vooral de vingervlugge mani
pulator Geraldini viel zeer in de
smaak.
LEIDSCHENDAM
Voorschot woningbouw. Het be-
str r van de kath. woningbouwver.
,.St. Willibrordus" komt voor de 61
doon haar geëxploiteerde woningen
in moeilijkheden. De woningen wel
ke in verband met de omstandighe
den verwaarloosd zijn, moeten her
steld worden en de kosten- hiervan
zullen waarschijnlijk f 215.per
woning bedragen of totaal f '3.115.
Daar de exploitatie van de woningen
reeds een verlies oplevert doet de
vereniging een beroep op de ge
meente om bij het rijk een aanvul
lend voorschot aan te vragen. Indien
hierop gunstig wordt beschikt dan
zal de woning-exploitatierekening
belast worden met een jaarlijkse an
nuïteit van 860.08.
Nieuwe woningwetwoningen.
Naar wij vernemen bestaat bij de
gemeente het plan om over te gaan
tot het bouwen van 26 woningwet
woningen aan de Achterweg.
LISSE
Schuur uitgebrand. Zondag
middag werd de brandweer dezer
gemeente gealarmeerd voor een brand
in het perceel Stationsweg no.' 56,
bewoond door de heer B. Versteeg.
Bij aankomst bleek de brandweer,
dat een bij de woning behorende
schuur in brand stond. Direct werd
water gegeven en het gelukte de
brandweer om de uitslaande brand
tot de schuur te beperken.
Jubileum. De heer J. J. Juch
herdenkt heden de dag dat hij vóór
40 jaren zijn spoorwegloopbaan te
NaardenBussum aanving. De jubi
laris is werkzaam geweest op de
navolgende standplaatsen: Naarden-
Bussum; Varseveld; Hillegom; Vo
gelenzang, Amsterdam en sedert 1
- Januari 1942 te Lisse.
Geboren: Maria K. L. d. v. F.
W. van Dijk en A. M. J. Hoger-
vorst; Willem A., z. v. K. A. Nieu-
wenhuis en M. M. van Blitterswijk;
Josephus J. A., z. v. A. J. M. van
Wickeren en J. M. J. Vos; Adrianus
Th. M., z. v. J. van der Wiel en W.
van der Voort; Dirkje H., d v. A. H.
Berkvelt en J. C. F. Krayvanger;
Maria Th. A. en Alida C. M., d. v.
P. Zwetsloot en M. W. Brouwer; An-
tonius W. S..F., z. v. A. B Maas en
A. Siecker; Elisabeth B. M., d. v. J.
P. Koops en E. Falder; Adrianus J.
J. M., z. v. A J. Langelaan en J. M.
van Dijk; Alida M. F., d. v. C. N.
Bouwmeester en B. J. Warmerdam;
Robert M., z. v. H. J. Karstens en
M. L. J. Werkhoven; Johannes D.
M„ z. v. H. van der Voort en J. A.
Beijk; Adrianus G. F., z. v. L. van
den Nieuwendijk en H. Hoogendoorn;
Wilhelmus F. M. z. v. Th. J. Slobbe
en J. M. van den Berg.
Ondertrouwd: J. H. Buurman 32
jaar en H. H. Forsten 28 jaar; P. A.
van der Vlugt 32 jaar en C. J. G.
Persoon, 27 jaar.
Getrouwd; M. W. van Rooden en
P. H. Noordermeer; J. Th. van Dijk
en J. W. van den Barselaar; J. G.
van den Berg en M. S. Weijers; J. L.
van Eeden en C. M. van der Poel;
J. Faas en E. van Marsbergen.
Overleden: C. Verwer, 60 jaar
echtgenoot van J. van der Laan.
NOORDWIJKERHOUT
Uitreiking bonkaarten. Deze uit
reiking zal plaats vinden:
Noordwijkerhout Vrijdag 24 Oct.
9.3012 uur de letters A t/m J., 13
15 uur de letters K t/m N.; Maandag
27 Oct. 9.3012 uur de letters O. t/m
S. 13—15 uur T t/m Z.
De Vlashoven Dinsdag 21 Oct. 9.30
12 uur A t/m O, 1315 uur de let
ters P t/m Z.
De Zilk Dinsdag 28 Oct. 9.3012
uur de letters A t/m O, 1315 uur
de letters P. t/m Z.
Gerepatrieerden dienen hun extra
kaarten af te halen te Noordwijk op
Woensdag 5 November van 14 tot 16
uur.
Thuisfront. De inzameling voor
het R.K. Thuisfront in de St. Jozef
parochie Zaterdagmiddag gehouden,
heeft opgebracht ƒ455.en een flin
ke hoeveelheid voorwerpen welke de
jongens in Indië goed kunnen ge
bruiken.
ROELOFARENDSVEEN
ZILVERFEEST
VAN STILLE OMGANG.
Het zilveren jubileum van de Stil
le Omgang is Zondag plechtig ge
vierd. Des morgens hadden bijna alle
parochianen zich verenigd met de
jongens in Indië en voor dezer in
tentie werd het Misoffer opgedragen.
Dit was een ware manifestatie van
een Stille Omgang in eigen plaats tot
de verborgen God in het H. Sacra
ment, om de behouden thuiskomst
van hun jongens af te smeken De
plechtige Hoogmis werd opgedragen
door pastoor J. GOnel, met assis
tentie van kapelaan Groen als dia
ken en kapelaan A. J. Hartogh ais
sub-diaken. Het zangkoor zong, onder
leiding van de heer L. G. P. de Jong,
op verdienstelijke wijze de 4-stemmi-
ge Drieëenheidsmis van Hub. Cuy-
pers, terwijl de orgelbespeling ge
schiedde door de heer J. v. d. Meer
Azn. Tijdens de predikatie richtte
de pastoor, als geestelijk directeur
van het Genootschap, enkele felici
taties tot 't bestuu., waarvtn 4 leden
2b j- lang hun krachten gegeven had
den om de Stille Omgang te doen
uitgroeien tot een van de beste afde
lingen in den lande. Z.eerw- had tot
tekst gekozen „Geloofd zij Jezus
Cristus in het H. Sacrament des Al
taars." Na de H. Mis zong de jubileren
de voorzitter B. v. d. Meer Cornz.,
traditiegetrouw, met krachtige stem
het jubellied ter ere v. d. H- Sacra
ment van Mirakel van Joh. Löser.
Er waren vele felicitaties binnen
gekomen en op de receptie kwamen
enkele zusterverenigingen uit omlig
gende plaatsen het bestuur persoon
lijk complimenteren. Van het hoofd
bestuur te Amsterdam was een prach
tig bloemstuk met felicitatie binnen
gekomen. De dag werd besloten met
een plechtig sluitingslof. De weleerw.
heer H. van Schie hield de feestpre-
dicatie. In gloedvolle bewoordingen
schilderde deze de Stille Omgang met
zijn verheerlijking van het H. Sacra-
mant des Altaars.
SASSENHEIM
HET GASBEDRIJF 40 JAAR.
Heden is het 40 jaar geleden dat
een voor onze gemeente belangrijk
feit plaats vond. Op die dag ging n.l.
het Gasbedrijf functioneren. Het was
een hele verbetering, de olielampen,
die steeds walmden, verdwènen, de
huiskamers werden verlicht met gas
gloeilicht, dat op zijn beurt echter de
plaats moest afstaan aan de electrici
teit. Wat gebleven is, is het gastoe-
stel en de fornuizen, die de kolenfor-
nuizen vervingen en steeds met een
gelijkmatige warmte zorgen voor het
bereiden der spijzen.
Het was geen wonder dat de groei
van het bedrijf, gelijke tred hield met
de uitbreiding van onze gemeente.
Hier volgen enkele cijfers die dit de
monstreren: Voor 40 jaar waren er
100 aansluitingen, thans 1350. De eer
ste 3 maanden van het bestaan werd
er 2000 M3. gas verbruikt, het daarop
volgende jaar 1908 105.000 M3. Als
de oorlogstoestand in 1944 de gasfa-
bricage niet had stopgezet, zou dit
een topprestatie geleverd hebben van
1.000.000 M3.
Thans zijn we gebonden aan de
rantsoenering en kan het bedrijf zich
niet ten volle ontplooien.
De lengte van het buizennet was 3
K.M., thans 17 K.M.
Dat er winst gemaakt werd, be
hoeft geen betoog, al leverden de oor
logsjaren een verlies op van rond
ƒ30.000, wat wel schril afsteekt met
de goede jaren. Was de gemeente Lei
den gedurende 30 jaren de leverancier
van het gas, later werd de gemeente
Lisse het, die ons tegen kostprijs le
vert.
Was het vroeger een afzonderlijk
bedrijf thans is het ondergebracht bij
de gemeentebedrijven, waaronder
ressorteren het water, het grond- en
het woningbedrijf en de zweminrich
ting. Van gemeentebedrijven is direc
teur de heer C. J. Hubers, die in 1925
in dienst trad als boekhouder. Het ju
bileum zal niet officieel worden her
dacht.
Collecte. De collecte ten bate van
S.A.N.T.O.S. heeft alhier opgebracht
200.—.
TER-AAR
Ondertrouwd: Pieter Alderden,
30 j. Aalsmeer en Catharina Verzaal
25 jaar.
Getrouwd: Johannes Petrus Uijtte-
waal 26 j en Maria Margaretha van
der Pijl 24 j.
Overleden: Johannes Kouwenho-
ven 40 j. te Alphen a. d. Rijn; Gerar-
dus Lam'bertus Morsink 41 j. te
Zwammerdam.
VALKENBURG
Graven gevallen soldaten. Al
hier is opgericht een comité met het
doel het onderhoud van de graven
Op voorstel van B en W werd z.h.s.
besloten te benoemen tot schoon
maakster van de o.l. school mej. W.
van der Horst, alhier. Hierna kwam
het grote agenda punt ter tafel. De
aanbesteding van de bouw van acht
woningen te Hoognvade. De
voorz. geeft even een overzicht van
de gang van zaken. Op verzoek zijn
een vijftal aannemers Vrijdagmorgen
met een prijsopgave verschenen.
Hoewel in de inschrijvingsbedragen
wel enig verschil bestond, was dit
niet zo groot als dit in het algemeen
bij openbare aanbestedingen het ge
val is. Nadat de voorz. enkele vra
gen over de voorwaarden van de uit
voering, de duur alsook de omvang
daarvan naar genoegen heeft beant
woord wordt z.h.s. op voorstel van
B en W besloten de bouw op te dra
gen aan G. A. Baaten te Leidschen-
dam voor de prijs van f 127.910,-.
Een ander punt, dat de tongen nog
al in beroering bracht was de be
noeming van een adviescommissie
voor de woonruimtewet 1947. Ver
schillende personen, aldus de voorz.
zijn gevraagd of zij zich een even
tuele benoeming zouden willen laten
welgevallen, maar de goeden niet te
na gesproken, bestond hiervoor niet
bijzonder veel interesse, vooral in
Woubrugge niet. Zeker is het geen
benijdenswaardig baantje maar hier
werd toch een mogelijkheid gescha
pen, dat de inwoners zelf aan dit
moeilijke probleem een oplossing
zouden kunnen voorstellen Als het
niet goed wordt gedaan is de critiek
meestal overvloedig maar ook hier
geldt het gezegde: de beste stuurlui
staan aan wal.
Na uitvoerige discussie werd be
sloten een commissie te benoemen
van tien personen opdat zowel een
z.g. kamer voor Woubrugge (5 pers.)
als een kamer voor Hoogmade zou
der gevallen Nederlandse soldalen,
zowel in het buitenland als hier.
Burgemeester A. C. de Wilde werd
tot voorzitter van het comité be-
De andere leden van het comité zijn
de heren Jac van der Zwart. M. H.
van Stijn, C. van Donk, A. L van
Delft en N. de Koning.
VOORHOUT
Uitreiking Schoenenbonnnen.
Aan personen wier T. D. eindigt op
het cijfer 1, en die nog beschikken
over een inlegvel, waaraan zich de
ban 612 bevindt, zal op Vrijdag 10
Oct. a.s. tussen 13 en 15 uur een
schoenenbon worden uitgereikt. Te
vens worden dan schoenenbonnen
uitgereikt aan kinderen, geboren in
de maand October van een der jaren
1932 tot en met 1945, alsmede aan
kinderen die in de maand December
1946 geboren zijn.
Deze uitreiking zal plaats vinden:
Maandag 20 Oct. van 9.3012 uur en
van 1315 uur; Woensdag 22 Oct. op
de zelfde uren.
Gerepatrieerden dienen hun extra
kaarten af te halen te Noordwijk op
Woensdag 5 Nov. van 1416 uur.
kunnen worden ingesteld. Op voor
stel van B en W werden hiervoor
benoemd te Woubrugge de heren T.
den Hertog, P. Schraverus, G. Kroes,
J. W. Keessen en D. Stoof en te
Hoogmade J. Zwetsloot, D. Kwaker-
naak, S. J. v. d. Meer, W. J. v. d.
Post en A C. Lieverse. Op 17 Oct.
a.s. zal de commissie door de bur
gemeester worden geinstalleerd.
De rondvraag bracht eerst wethou
der Bank aan het woord, die een
voorziening verzocht voor de meter-
put te Hoogmade in de vorm van een
doelmatige ophoging van koolas. De
voorz. zegde toe een en ander aan
de gem. arch, te zullen doorgeven.
De heer Zwetsloot brak een lans
voor de watervoorziening van Ofwe-
gen. Zou aansluiting op het water
leidingnet, aldus spr. niet mogelijk
zijn en misschien zijn te combineren i
met de aanleg van een rijwielpad
over de Ruigekade? Dit laatste be
twijfelde de voorz. terwijl de mate-
rialenpositie een aanleg voorlopig
zeer zal bemoeilijken. Hij verzekerde
echter, dat deze zaak reeds zijn aan
dacht heeft. Ook het branden van de
Ruige-kade bracht de heer Zwet
sloot onder de aandacht van de
voorz., die mededeelde, daarvan nog
niets te hebben vernomen. De brand
weer zal echter van een en ander
op de hoogte gesteld worden en de
nodige maatregelen treffen.
De heer den Hertog wijst weer
eens op de nog zeer onvoldoende
straatverlichting in de gemeente met
name op de Achterweg en bij Griet
huizen, Bulk en M. R. Kroes. De
voorz. wijst ook hier weer op het
materialenvraagstuk doch verzekert
alles in het werk te stellen hier een
oplossing te vinden.
Op een vraag van de heer Boon
of aansluiting op de huisleiding van
verschillende percelen niet mogelijk
was deelde de Voorz. mede, dat dit
om technische redenen niet moge
lijk is.
De heer Schraverus wijst op de ver
nielingen nabij de nieuwe o.l. school
en vraagt hierop te willen doen toe
zien, hetgeen de voorz. toezegt..
Tenslotte verzoekt wethouder v. d.
Eng aandacht voor het bijvegen van
grint in het Noordeinde te Hoogmade
en het repareren van de wegberm
en het aanbrengen van een straat
lantaarn in de gevaarlijke bocht na-,
bij W. J. v. d. Kroft te Hoogmade.
hetgeen de voorz. toezegde aan de
arch, te zullen doorgeven.
LAATSTE BERICHTEN
DRIE NEDERLANDSE MILITAIREN
VRIJGELATEN.
In aansluiting op het bericht van
het Franse persbureau meldt Aneta
nog het volgende: De Amerikaanse
„Beechcraft" is thans weer naar Pa-
meumpeuk teruggkeerd en wordt nog
heden met de Nederlandse militairen
in Batavia verwacht. Volgens het re
publikeinse persbureau Antara zijn
de plaatselijke republikeinse autori-
1907 - 15 OCTOBER - 1947
WEER STAAT EEN BEDRIJFSJU BILEUM voor de deur, zij het dan
slechts een veertigjarig jubileum, doch het is er een, de moeite van
het herdenken toch ook wel waard. Immers, de moderne mens leeft wel
heel gemakkelijk. Men zegt wel eens: met een handomdraaien krijg ik dit,
of krijg ik dat, doch electriciteit verkrijgt men slechts door het een
voudig omdraaien van de „knop van het electrisch licht". Wat vroeger
geweest is, kan ieder zich nog realis eren, als hij terugdenkt aan de oor
logstijd, toen ook het „knopomdraai en" niets meer gaf.
Veertig jaren voorziet de Leidse
Electriciteitsfabriek Leiden en verre
omgeving van stroom en zo heeft
ook deze moderne vinding hier haar
nuttig effect gebracht..
Omtrent de geschiedenis van dit
veertigjarig bestaan, heeft de direc
teur de heer Y. Ykema, ons een en
ander verteld, waarvan we hier in
korte trekken een relaas geven.
De Leidse gemeenteraad besloot in
zijn vergadering van 13 October
1904 tot de oprichting van een elec
triciteitsfabriek, v/elke op 15 Octo
ber, twee jaar later in bedrijf kon
worden gesteld. Direct daarop aan
sluitend vond een electriciteitsten-
toonstelling in de Stadsgehoorzaal
plaats.
In 1910 werd begonnen met de
stroomlevering buiten Leiden. De
eerste aangeslopen gemeente was
Noordwijk, spoedig gevolgd door
vele andere, vooral toen in de eerste
wereldoorlog een grote petroleum-
nood ontstond. Thans worden 32 ge
meenten vanuit de Leidse Centrale
voorzien.
In 1911 werd voor het eerst stroom
geleverd voor tractiedoeleinden, nl.
voor de stadstram en de tramlijnen
LeidenRijnsburgKatwijkNoord
wijk. In 1923 volgde de gele tram
LeidenWassenaarDen Haag en in
1924 de blauwe tram LeidenSche-
veningen met tenslotte eind 1932 de
lyn LeidenHeemstede.
In 1911 werd ook een electrisch
klokkennet met openbare tijdaanwij
zing ingericht, terwijl dit net thans
reeds 22 K.M. is met 97 aangesloten
klokken, waarvan 29 voor openbare
tijdsaanwijzing.
Geleidelijk breidde zich het debiet
van de fabriek uit en in 1914 volgde
de eerste polderbemaling, nl. van
de Hazerswoudse Droogmakerij met
een oppervlakte van 1880 H.A. Thans
zijn niet minder dan 51 polders in
het bemalingssysteem aangesloten
met een totaio oppervlakte van 180
K.M.2. In hetzelfde jaar volgde ook
de oprichting der gem. inrichting
voor vuilverbranding, destijds aan
gemerkt als ketelhuis der Electrici
teitsfabriek. Deze vuilverbranding
werd in November 1929 weer stopge
zet en geschiedde de vuilafvoer naar
de Nieuwkoöpse plassen.
Nadat geleidelijk uitbreidingen
met machines en ketels hadden
plaats gevonden, werd in 1930 uit
voering gegeven aan het laatste grote
De heer Y. YKEMA.
bij de Lichtfabrieken in dienst ge
komen als ingénieur op 1 April 1937,
trad op als waarnemend directeur
vanaf 1 October 1945 en werd met
ingang van 1 Febr. 1946 officieel
als zodanig benoemd. Onder zijn
leiding mochten we na het onder
houd, dat wij met hem mochten heb
ben naar aanleiding van dit veertig
jarig jubileum, een rondgang door
het interessante bedrijf maken,
waarbij hij ons alle onderdelen van
het mystiek bedrijf liet zien, het Ste
delijk Electriciteitsbedrijf, het enige
in den lande, dat de naam stedelijk
mag dragen, omdat het bestond voor
dat de gemeentewet zulks veran
derde.
uitbreidingsplan de<r "centrale, om
vattende bijplaatsing van een twee
tal grote stoomketels en een tweede
12 000 K.W. turbogenerator, gepaard
gaande met uitbreiding der gebou
wen. Ook werd een nieuw 10 KV
(10.000 Volt) schakelhuis, berekend
op een totaalvermogen van 50.000
KW, gebouwd. Was het turbinever
mogen bij de oprichting 667 KW,
thans bedraagt dit 35.200 KW. Maxi
male belasting is thans 20.000 KW.
In 1924 werden twee gelijkrichters,
elk van 600 KW., bijgeplaatst, nodig
voor de uitbreiding van de gelijk
stroomlevering aan de tramlijnen.
Tezamen met de reeds aanwezige
motorgeneratoren was het gelijk
stroomvermogen daardoor 2250 KW
geworden.
In datzelfde jaar ving ook de
stroomlevering aan -nabijgelegen in
dustriële ondernemingen aan.
Aldus ingericht werd de capaci
teit steeds meer opgevoerd en de
reclame voor het gebruik van elec
triciteit nam steeds meer toe. waar
toe de in 1930 gehouden electrici-
teitstentoonsteslling in de Stadsge
hoorzaal mede niet weinig bijdroeg.
In 19301931 werd gewerkt aan de
oprichting in de Cobetstraat van een
groot onderstation ter verbetering
van de stroomvoorziening in het
Zuid-Oostelijk stadsdeel en in eerst
genoemd jaar werd een nieuwe tak
van bedrijf opgericht in de vorm van
het gemeentelijk radiodistributiebe
drijf, dat in 1941 gedwongen werd
overgedragen aan de PTT.
Een grote verbetering was de op
name van het productiebedrijf in de
NV. Electriciteitsbedrijf Zuid-Hol
land in 1941, als gevolg van de tot
standgekomen overeenkomst tussen
de provincie Zuid-Holland, de gemeen
ten Delft, Dordrecht, Gouda. Den
Haag, Leiden en Rotterdam inzake
de gemeenschappelijke opwekking
van Electrische energie en het tot
dat doel oprichten van een naamlo
ze vennootschap. Op 1 April 1943 be
gon te Leiden de opwekking van elec
triciteit in collectief verband der E.
Z. H. centrales.
In 19421943 vond de bouw plaats
van het 150 KV (150.000 Volt) sta
tion der E. Z. H. ien van de koppel-
lijn tussen der Haag en Leiden, die
in Maart 1943 in bedrijf kwam.
De oorlogstijd goed doorgekomen.
De Leidse electriciteitsfabriek is de
oorlog goed doorgekomen. Er werd
geen schade door oorlogshandelingen
ondervonden en het bedrijf ontkwam
aan vernieling door de bezetters.
Na „Dolle Dinsdag" \yerden uit voor
zorg wel enkele zeer belangrijke on
derdelen uit de meeste turbogenera
toren verwijderd or weggevoerd, doch
na de bevrijding kwamen die weer
onbeschadigd terug. Als gevolg hier
van was de centrale dan ook enkele
dagen na de bevrijding weer geheel
bedrijfsvaardig en kon reeds op 7
Mei 1945 met behulp van „onderge
doken'' kolen weer een bescheiden
begin worden gemaakt met de
stroomlevering aan de meest vitale
bedrijven in het verzorgingsgebied,
allereerst aan de poldergemalen in
de inundatiegebieden.
Stroomlevering en rantsoenering.
De stroomlevering aan particuh'e-
was „op hoog bevél" in Nov. 1944
gestaakt, terwijl op 11 April 1945
algehele stopzetting was gevolgd.
De rantsoenering ingevoerd in
December 1945, geldt helaas nog
steeds, zij het dan vooral voor de
industrie in verminderde mate,
maar het is voorlopig nog niet te
zeggen, wanneer wij hiervan geheel
verlost zullen zijn.
De productie der fabriek bedroeg
in het jaar 1908 508.000 kWh., ter
wijl zij voor dit jaar is te schatten
op 72 millioen kWh. In de 40
jaren, die voorbijgingen werd totaal
opgewekt 1 1/4 milliard kWh. en
het brandstoffenverbruik in die pe
riode bedroeg 1.000.000 ton.
De electriciteitsfabriek begon met
een hoogspanningsnet van 11.5 KM.
en een laagspanningsnet van 16.1 KM
Thans ziin de cijfers resp. 437 en 433
KM. Tellen we hierbij nog de lengte
van de netten in de buitengemeen
ten met eigen distributie, t.w. 630
KM., dan betekent dit een totale
lengte van 1500 KM. kabel, waar
over Leidse stroom wordt geleverd,
hetgeen een afstand is van Amster
dam tot Belgrado.
De oppervlakte Van het totale
strpomleveringsgebied. omvattende
Leiden en 32 omliggende gemeenten,
is 627 KM2 of wel ruim een vijfde
deel van Zuid-Holland; practisch
het deel benoorden de lijn Den Haag
Gouda.
Het aantal aansluitingen in de 16
gemeenten. waarin de stroom
rechtstreeks aan de aangeslotenen
wordt .geleverd, bedraagt 31.2000:
daarbij komen nog 30.3000 aansluitin
gen in de engros-gemeenten met eigen
distributiebedrijf.
Zo is de Leidse electriciteitsfabriek
in die veertig jaren uitgegroeid tot
een centraal punt, van waaruit niet
alleen Leiden, maar ook een groot
deel van de provincie Zu;d-Holland
van stroom wordt voorzien.
De fabriek werd begonnen met
15 man personeel, thans zijn er bij
het productiebedrijf 57 personen
werkzaam en bij het instaPatlebedrijf
87. Voorts zijn er ruim 200 ambte
naren en werklieden, welke bij het
gas- en electriciteitsbedrijf zijn be
trokken
Van het personeel bij de oprich
ting is thans alleen nog in dienst de
tegenwoordige bedrijfschef, de heer
A. J. Stark, terwijl daarbij ook nog
genoemd kan wórden de heer C. J.
M. van Oerle, die als chef van het
kabelnet een paar maanden gele
den de dienst met pensioen heeft
verlaten.
Eenvoudige herdenking.
NatuuNijk moet dit jubileum wor
den herdacht, doch de herdenking
zal een zo bescheiden mogelijk ka
rakter hebben.
Vrijdag 10 October zal er voor
het personeel een feestavond wor
den gehouden in de Stadsgehoorzaal,
terwijl op 15 October, des middags
van 35 uur in café-rest. „In den
Vergulden Turk" een receptie zal
worden gehouden. Ieder, die komen
wil om de directie te complimente
ren, is welkom.
WEERSVERWACHTING
WEINIG VERANDERING. g
g Vannacht en morgenochtend g
g weer op vele plaatsen nevel of g
g mist. Overigens droog wee.- met o
enkele overdrijvende wolken- o
5 velden in de hogere niveaux.
g Veranderlijke wind. Weinig ver-
g andering van temperatuur. g
oooooooooooooooooooooooooooooooooo
teiten te Pameumpeuk reeds ge-
instrueerd. In de mededeling van de
republikeinse regering wordt cate
gorisch verklaart, dat de „Bech-
craft" boven republikeins gebied
vloog, hetwelk in tegenstelling tot
de Nederlandse beweringen nog
steeds volkomen onder controle van
de republiek staat.
Voorts verklaarde de republikeinse
regering, dat de gedwongen landing
van de „Beechcraft" duidelijk heeft
bewezen, dat de Nederlandse troe
pen op het huidige ogenblik slechts
een aantal steden en hoofdwegen
alsmede verschillende geïsoleerde ge
bieden bezetten. Tevens verklaarde
zij, dat nu wel bewezen is, dat deze
gebieden onder republikeinse con
trole staan en de bevolking de repu
blikeinse regering als het enige wet
tige gezag erkent.
De vrijlating van de Nederlandse
militairen wordt gemotiveerd „als
een tegemoetkoming aan het verzoek
van captain MacCallum die giste
ren uit Pameumpeuk met zijn „Beech
craft" naar Djogja ging zodat hij
zijn consulaire taak kan vervullen."
(Berichten reeds geplaatst in een ge
deelte onzer vorige oplage).
SCHEPEN.
POSITIE NEDERL. PASSAGIERS-
Delftdiik, VancouverRotterdam,
4 Oct. te San Francisco.
Duivendijk, RotterdamVancou
ver, 4 Oct. te Los Angelos.
Indrapbera, RotterdamJava, pass.
4 Oct. Guardafui.
Kota Agoeng, JavaRotterdam,
pass. 5 Oct. 23.40 Dover, wordt 6 Oc
tober 13.00 uur aan de Hoek van
Holland verwacht.
Noordam 6 Oct. van New York
te Rotterdam.
Volendam, JavaRotterdam, 4 Oc
tober te Suez.
VOELEN ZE NATTIGHEID?
De republikeinse pers uit zich de
laatste tijd zeer onvriendelijk tegen
over de V.S. Zo merkt b.v. „Rajat"
op, dat men er zich niet over behoeft
te verbazen, indien vandaan of mor
gen van Amerikaanse zijde wordt
verklaard, dat Nederland in de Indo
nesische kwestie een zeer progressie
ve en democratische houding heeft
aangenomen.
„Merdeka" erkent Amerika's effi
ciency op allerlei gebied, behalve op
dat der politiek en diplomatie, terwijl
„Berita Indonesia" vreest, dat wan
neer de Drielanden-commissie wordt
toegestaan haar gang te gaan, de
Amerikaanse invloed in Indonesia
binnenkort duidelijk voelbaar zal
worden.
KAM. WEDEROM VIA VOOR-
INDIë NAAR BATAVIA.
Naar wij vernemen, hebben de re
geringen van India en Pakistan we
derom toegestaan, dat KLM-vliegtui-
gen gebruik maken van de vliegvel
den Karachie en Calcutta nadat de
vergunning hiertoe sedert be«:n
Augustus was ingetrokken. Het ligt
in de bedoeling de route Amsterdam
Batavia weder over Karachi en
Calcutta te leiden, nadat, zoals be
kend is, deze route gedurende ruim
twee maanden langs Colombo liep.
Op het ministerie van buitenlandse
zaken had men hierover echter nog
geen officiële mededeling van Voor-
Indië ontvangen.
MARKTBERICHTEN
KATWIJK a. d. RIJN, 6 October.
Groente. Bloemkool I f 46—74,
idem I 21—63, idem II 13—38,
waspeen 12.50—20.—, idem 11/7
8.40, bospeen 1622, gele kool
1013, groene kool 4—12 rocê
kool 11—13, selderie 2.50—2.90,
peterselie f 1—1.30. kroten 556.50,
idem II 3.70—3.80, andijvie I 15
25, idem II f 12155, herebonen
68113, snijbonen 28550, win
terpeen 6.306,550, rapen f 511,
uien 14—15, sla II 2.10—6.30
TER AAR, 6 Oct. Groente. Kas-
siijbonen 6.0013.20, snijbonen
3.405.40, spekbonen 4.505.80,
witte pronkers 1.453.75 en stam-
princessen 3.10 per 10 kg.; bloem
kool 276 cent per stuk; peen 715
cent per bos; sla 1—20 cent per stuk;
selderie 3 cent per bos; komkom
mers 221 cent en meloenen 18
cent per stuk; andijvie 824 cent,
kroten 39 cent, waspeen I 812
cent, tomaten 1638 cent, rode kool
1224 cent, groene kool 8111 cent,
savoye kool 814 cent, witte kool 9
cent, uien 720 cent, peren 2021
cent. spinazie 8—36 cent postelein
2029 cent, slavellen 6 cent, sjalot
ten 8 cent pey kg.
ROELOFARENDSVEEN, 6 Oct.
Groente, Tomaten A 1635, idem
B 1636, idem C f 1622, kropsla
318. andijvie 1322, bloemkool
2153, groene kool 1016, peen
68 per 100; kassnijbonen f 11.20
14 50, idem stek f 3.405.10 en
pronkbonen f 3.10—3.60 per 10 kg.
Druiven 9095, aardbeien 2e oogsv.
4963 cent en idem per half pond
7195 cent.
Bloemen. Rayonanten: wit 1028
cent, lila 14—34 cent, geel 1736
cent, amber 1532 cent, Stella 13
15 cent, Gold-Flinder 1016 cent,
Peter Pan 1442 cent, Faliant 17
48 cent, Ro^-Precose 2552 cent,
Bronzen Precose 3555 cent, Douglas
3675 cent, Engels Bruin 2672 cent
Sept. Wit 45—62 cent, Wendy 17—
35 cent, Golflinder 33—49 cent, Dah
lia's 1870 cent, Herfstastcrs 1018
cent Lelies 59 cent per kelk. Asters
1638 cent, Am. Anjers f 1.001.20,
Primula 16—31 cent.