DE MILLIOENENNOTA
Wat er aan katholieke kerken en
scholen vernield werd
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1947
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
BUITENGEWONE DIENST: NADELIG SALDO RUIM 1400 MILLIOEN, WAARVAN UITGAVEN TER VER-
GROTING VAN DE PRODUCTIVITEIT BIJNA 1 MILLIARD. NADELIG SALDO LANDBOUW-EGALISA
TIE-FONDS BIJNA 500 MILLIOEN.
tot uitdrukking in de toenemende verdere schrede betekent in de rich-
De minister van Financiën heeft
aan de Tweede Kamer aangeboden
de nota betreffende de toestand van
'b Rijks financiën voor het dienstjaar
1948.
Na de inleiding geeft.de nota een
kort overzicht van de dienstjaren 1940
tot en met 1947, vervolgens een be
spreking in onderdelen van -de onU
werp-begroting voor 1948 en tenslotte
een beschouwing, waarin ook wordt
betrokken de algemeene economische
tcestand van Nederland.
GEWONE DIENST.
Leverde de gewone dienst in de be
groting 1947, omgewerkt volgens de
voor 1948 gebezigde opstelling en nog
afgezien van de achteraf noodzakelijk
gebleken suppletoire begrotingen, een
tekort op van 85 millioen, de thans
voor 1948 aangeboden begroting ver
toont een overschot op de gewone
dienst van ƒ350 millioen. Naar het
oordeel van de minister ligt hierin
een niet onbelangrijke verbetering
van de financiële toestand zelfs zou
gesproken kunnen worden van eeu
gunstige begroting, wanneer men het
begrip van een sluitende begroting
slechts zou toetsen zoals dit nor
maal het geval was aan de cijfers
van de gewone dienst.
BUITENGEWONE DIENST.
De liquidatie van 'de oorlogsgevol
gen heeft echter nog niet haar beslag
gekregen, terwijl het herstel thans in
volle gang is, zodat ook in het komen
de jaar nog belangrijke bedragen
hieraan moeten worden besteed. De
uitgaven van de buitengewone dienst
belopen in totaal rond 2.029 mil
lioen, waartegenover een bedrag aan
middelen staat van slechts 103 mil
lioen. Deze buitengewone uitgaven
ten bedrage van 2.029 millioen, om
vatten 1.062 millioen aan uitgaven
van aflopend karakter, ƒ469 millioen
kapitaalsuitgaven en 493 millioen
suppletie landbouwegalisatiefonds.
Het nadelig saldo op de gehele begro
ting komt hiermede op rond 1.566
1 millioen.
Indien ,het ongunstig prijsverloop
van de voornaamste uit het buiten
land te betrekken voedingsmiddelen
niet zou hebben geleid tot een verho
ging van het nadelig saldo van het
landbouw-egalisatiefonds over 1948
met 215 millioen. dan zou, aldus de
minister, de gehele dienst van de ont-
werp-begroting voor 1948 een nadelig
saldo hebben opgeleverd van bijna-
1760 millioen lager dan dat van de
voor 1947 vastgdytelde begroting.
Voor zoveel betreft de verlagingen,
welke liggen op het terrein van de
gewone dienst kan het volgende wor
den opgemerkt. 0
Een daling van dé post nationale
schuld wordt overwegend veroor
zaakt door de gevolgen van de con
versie in 1947 van een deel der ge
consolideerde staatsschuld.
De belangrijkste verlaging van bij
na 18 millioen bij de dienst uitvoe
ring werken Vindt haar oorzaak in de
omstandigheden, dat, naar wordt ver
wacht ,het aantal in 1948 te werk te
stellen arbeiders vop 9000 kan worden
gesteld tegenover 15.000 voor 1947.
Tot een vermindering van de uitga
ven op de post hoge colleges van
staat,-kabinet der Koningin en kabi
net van de minister-president heeft
hoofdzakelijk een inkrimping van de
onder het kabinet, van de minister
president ressorterende diensten bij
gedragen. Deze inkrimping betreft de
regeringsvoorlichtingsdienst, de cen
trale veiligheidsdienst en de buiten
landse inlichtingendienst.
Ten aanzien van de verlagingen op
het terrein van de buitengewone
dienst met betrekking tot de posten
van aflopend karakter wordt o m. in
de nota het volgende opgemerkt.
Een daling van het uitgaventotaal
voor het hoofd Justitie vindt haar
oorzaak in de omstandigheid, dat
voor 1948 met een belangrijk lager
aantal in gevangenissen of kampen
op te nemen politieke delinquenten
is gerekend, terwijl de tribunalen
eind 1947 zullen worden opgeheven
en de bijzondere gerechtshoven en
de Hoge Raad van Cassatie hun ar
beid vermoedelijk in 1948 zullen be
ëindigen.
Onder het hoofd Binnenlandse Za
ken is de besparing voornamelijk be
reikt door een lagere raming van de
uitkeringen en de vergoedingen aan
tvacué's en aan overige oorlogsslacht
offers.
Door het wegvallen van enige ge
distribueerde artikelen en het daar
naast invoeren van administratieve en
distributietechnische vereenvoudigin
gen kan de raming der distributiekos-
ten ten laste van het hoofd Economi.
sche Zaken belangrijk lager worden
gesteld dan voor 1947.
BEZUINIGINGEN INGEVOERD.
Toen in het begin van dit jaar
voorbereidingen werden getroffen
voor het opstellen van de thans aan
geboden begroting heeft de Minister
van Financiën er op aangedrongen,
ter verlichting van de moeilijke fi
nanciële positie van ons land. door
ingrijpende beperkingen van de uit
gaven het totaal budget rond 1
milliard lager te stellen dan dat voor
1947. Beloopt het bedrag der uitga
ven voor de gehele dienst in 1948
rond 3.909 millioen, hiertegenover
staan in de verhoogde begroting 1947
uitgaven tot een bedrag van rond
f 4.540 millioeny, zodat een totale
vermindering van 631 millioen
werd bereikt.
GROTE MOEILIJKHEDEN
STONDEN IN DE WEG
Grote moeilijkheden stonden het
streven naar nog verder gaande ver
laging van uitgaven in de weg:
1. Het natuurlijk accres in de
staatsuitgaven, b.v. door de toene
ming der bevolking, komt het sterkst
kosten voor het onderwijs. In de des
betreffende posten is rekening gehou
den met een accres van 10 pet. per
jaar, hetgeen neerkomt op enkele
tientallen millioenen guldens.
Een verdere stijging van het
prijs-, loon- en salarispeil bracht
mede een verhoging van de kosten
zowel van personele als van mate
riële aard. Van het prijsverloop in
het buitenland is te verwachten, dat
het in 1948 in versterkte mate de in
vloeden zal ondergaan van de oor
zaken, die de prijzen reeds in 1947
deden stijgen, zodat ook voor het
binnenland niet mag worden gere
kend met een daling ten aanzien van
het prijspeil en van de loon- en sa
larisvoet.
In verband met de stijging vani
het buitenlandse prijspeil moet in
1948 worden gerekend met een uit
gaaf voor prijssubsidies van het land
bouw-egalisatiefonds, welke 200
millioen hoger is, dan is voorzien in
de vastgestelde begroting 1947, ter
wijl bovendien het fonds voor de
prijspolitiek voor 1848 evenzo: een
hogere uitgaaf van ƒ35 millioen ver
eist.
Doorwerking in 1948 van de in
1947 getroffen sociale voorzieningen.
Hierbij wordt gedacht aan de nood
voorziening voor ouden van dagen,
aan de pensioenen van verzetsslacht-
offers en aan de verhoging van de
bijdrage aan het algemeen mijnwer
kersfonds.
De moeilijke financiële positie
van verscheidene gemeenten noopte
tot een verhoging van de bijdrage
aan het gemeentefonds, terwijl ook
de noodzakelijk fgebleken sanering
van de provinciale financiën mede
ter bevordering van een normale ont
plooiing van de activiteit der pro
vinciën een financiële steun van het
Rijk vereiste.
6 .Aan de voortdurende politieke
mocilkheden in Indië bleven van
zelfsprekend grote uitgaven verbon
den ten laste van de Nederlandse be
groting, zij het dan ook, dat bij de
opstelling van de begroting voor 1948
reedsMvoor een deel met een wijzi
ging ïen gunste is rekening gehou-
-den.
7. Een inkrimping van het perma
nente bestuursapparaat en het force
ren vaneen ondoordachte vereen
voudiging zou onder de gegeven om
standigheden, zolang de oorlogsgevol
gen nog niet zijn geliquideerd en de
wereld in de toestand van schaarste-
economie blijft verkeren, tot ernsti
ge moeilijkheden en zelfs tot een ad
ministratieve chaos kunnen leiden.
In enkele gevallen zal in 1948 nog
personeelsuitbreiding nodig zijn, ter
wijl de taakvermindering in verschil
lende diensttakken, waarmede de in
krimping van het apparaat gelijke
tred zou kunnen houden, niet gelijk
matig verloopt.
BELASTINGEN.
De nota bevat verder een overzicht
van de opbrengst der belastingen,
welke uiteraard het grootste deel
vormt van de middelen van de
wone dienst.
Geraamde opbrengst der belastin
gen (in millioenen guldens).
(De tussen haakjes geplaatste cij
fers zijn die ramingen voor 1947).
Inkomstenbel. (na aftrek van
voorheffingen) 680.0 (570.0).
Vermogensbel. van natuurlijke per
sonen 50.0 (91.5).
Vermogensbel. voor lichamen ven
nootschapsbel 110.0 (140.0).
Loonbellasting 360.0 (400.0).
Dividendbelasting 20.0 (15.0).
Comissarissenbelasting 2.2 (2.0).
Voorheffing op in het buitenland
geaccumuleerde inkomsten (2.0).
Vereveningsheffing 170.0 (160.0).
Herkapitalisatiébel. en superdivi-
denid'belasting mem. (mem.).
Motorrijtuigenbelasting 23 0 (23.0).
Bijzondere wijnbelasting 0.5 (0.4).
Invoerrechten 183.0 (53.0).
Statistiekrecht 5.0 (4.5).
Accijns op zout 7.0 (7.0).
wijn 1.2 (1.0).
gedistilleerd 51.8 (52.0).
bier 27.0 (25.0)
suiker 56.0 (57.0).
tabak 150.0 (130.0).
Belasting op gouden en zilverfn
werken 0.9 (0.8).
Omzetbelasting 535.Ö (457.0).
Rechten van zegel 15.0 (12.0).
Rechten van registratie 22.0 (20.0).
Rechten en successie, van overgang
bij overlijden en van schenking 68.0
(60.0). Totaal 2.537,6 (2.299,2).
Tegenover de schulden, welke de
regering ter verwezenlijking van haar
plannen moet aangaan teneinde de
productiviteit te verhogen, staan tot
op grote hoogte duurzame objecten,
zodat het totaal van het uitgavenover-
schot, naar de mening van de minis
ter, minder verontrustend is als dit
op het eerste gezicht lijkt.
INFLATOIR EFFECT.
De minister ontkent niet, dat ook
de huidige begroting nog een inflatoir
effect vertoont. Ijjtvoerig zet de mi
nister uiteen, dat het inflatoir effect
echter niet zonder meer kan worden
gelijkgesteld met het totale geraamde
tekort over 1948.
ECONOMISCH, SOCIAAL EN
CULTUREEL HERSTEL.
Hoewel de economische toestand
van ons land door ernstige gev&ren
wordt bedreigd, waarbij vaststaat,
dat ondanks inspanning van alle
krachten hulp van het buitenland
onontbeerlijk is, is de minister toch
van mening, dat de uitvoering van het
regeringsprogramma, zoals het in de
begroting is weergegeven, de weg
open houdt, die uit de huidige armoe
de tot groter welstand leidt en een
ling van het economisch, sociaal en
cultureel herstel, een schrede, die ons
volk, zolang kans op voldoende hulp
bestaat, zich kan voornemen te zet
ten.
DE ALGEMENE ECONOMISCHE
TOESTAND.
a In zijn slotbeschouwing merkt dc
minister van financiën op, dat de al
gemene economische toestand van
Nederland zich in verschillende op
zichten niet onbevredigend ontwik
kelde. De toeneming van de natio
nale productie, welke tot uiting kwam
een stijging van tal van produc-
tieindices, werd begunstigd door de
geleidelijke stijging van de arbeids-
jroductiviteit, mede tengevolge van
verbeterde outillage en een meer re
gelmatige aanvoer van grondstoffen,
waardoor een grotere continuïteit in
de bezetting der bedrijven werd mo
gelijk gemaakt.
Een stijging van de grondstoffen-
prijzen onder invloed van de voort
gezette stijging der prijzen op de
/erelamarkt leverde daarentegen
een complicatie op. Deze stijging
kwam in het bijzonder tot uiting in
de agrarische sector, hetgeen de fi
nanciële positie van het landbouw
egalisatiefonds ongunstig beinvloedt.
Slechts door het verlenen van gro
tere subsidies was het mogelijk te
grote spanuningen tussen het loon-
en het prijsniveau te verhinderen.
Omtrent de economische verhou
ding t.o.v. het buitenland merkt de
minister op, dat hierin een geleide
lijke, maar helaas nog onvoldoende
erbetering van de export valt te
constateren, terwijl anderzijds de om
vangrijke materiële middelen, die
benodigd zijn voor de wederopbouw
nopen tot een importpeil, dat onder
de gegeven omstandigheden «belang
rijk ligt boven de exportmogelijkhe
den.
Buitenlandse financiële hulp acht
de minister derhalve gedurende de
eerstkomendë jaren nog steeds een
niet te vermijden noodzakelijkheid.
Het aanspreken van Nederlandse
ejgen deviezenreserves immers dekt
niet in voldoende mate het grote te
kort aan deviezen.Een moeilijkheid
is voorts gelegen in het vinden van
credieten onder zodanige voorwaar
den, dat de verplichting tot rentebe
taling en aflossing gelijke tred houdt
met de stijging der binnenlandse pro
ductiviteit.
SPAREN EN BEZUINIGEN.
Voorts herhaalt de minister zijn
reeds meer dan eens geuite overtui
ging, dat een opvoering van het peil
der binnenlandse besparingen, zo
wel ter financiering der noodzake
lijke investeringen en overige be
hoeften, als ter bestrijding van het
gevaar van inflatie in hoge mate ge
wenst is. Daarnaast is het geboden,
dat ook in de toekomst krachtig
wordt voortgegaan met de bezuini
ging bij de overheidsdiensten.
DE TACTIEK DER „VERSCHROEIDE AARDE"
MALANG, 28 Augustus '47 (KNP.)
Wij beschikken tharis over nadere
gegevens omtrent de toestand der
kerkgebouwen en scholen in het vi
cariaat Malang. Zoals reeds bekend
is, heeft de stad Malang zelf zwaar
geleden door de branden en ver
woestingen, welke het republikeinse
leger alvorens weg te trekken, daar
heeft aangericht. Van de ongeveer
250.000 inwoners die de stad telde,
zijn ruim 100.000 weggetrokken, on
der wie vele inheemse katholieken.
In de avond van de 22e Juli begon
nen de republikeinen de Europese
gebouwen in brand te steken. De
brand duurde een volle dag. Alle
Gouvernements- en gemeentegebou
wen werden vernield, en ook ver
schillende gebouwen der katholieken
leden schade, maar in vergelijking
niet de rest der stad moet men toch
zeggen, dat de kerken en scholen er
wonderbaar goed zijn afgekomen.
De kathedraal met de pastorie ble
ven intact, eveneens de H. Hartkerk,
en het ziekenhuis met de kapel. De
Javanenkerk in de Smeroestraat
leed enige schr.de. Het grote klooster
der Zusters Ursulinen, dat in 1933
werd gebouwd, bleef eveneens ge
spaard, alsook het klooster der Zus
ters van Amersfoort aan de Van
Kesterenweg. Onherstelbaar uitge
brand zijn echter de kweek- en Mulo-
scholen der Zusters Ursulinen aan
Tjelaket, de kapel bleef evenwel ge
spaard. Het K.S.B.-gebouw van de
Kathedraal is volkomen uitgebrand
Dit geschiedde op 31 Juli, toen bij
het naderen van de Nederlandse troe
pen de republikeinen weer nieuwe
branden stichtten. Het Albertuscol-
lege werd zwaar beschadigd, maar
zal gedeeltelijk weer te herstellen
zijn. Het Redemptushuis in de Bro-
mostraat werd totaal vernield toen
een mijn van 500 kilo in deze straat
tot ontploffing werd gebracht. De
Apostolische Vicaris,Mgr. Albers,
de Paters en de Zusters maken het
uitstekend. In de pastorie van de H.
Hartkerk wonen 8 Javaanse novi
cen, die het eveneens goed maken.
De missionarissen, Zusters en de bij
hen verblijvende katholieken, heb
ben niettemin dagen van angst en
spanning doorleefd: alles rondom
hen stond in brand en lange tijd:
hebben zij in de schuilkelders moe
ten doorbrengen. Omdat zij wisten,
dat het Post- en Telegraafkantoor te
genover de H. Hartkerk ondermijnd
was, maakten zij zich bovendién
zorg over de kerk, maar de ontplof
fing' viel mee: door de luchtdruk
v/er den slechts enige ramen van de
kerk ingedrukt. Over de toestand in
de andere plaatsen van het vicariaat
neg het volgende:
In Baelardjosarie zijn de gebou
wen vrijwel geheel verdwenen, alles
ziet er droevig uit. De katholieken,
die hier woonden, zijn allen wegge
trokken 'en wonen nu overal ver
spreid. In Banjoewangi is, voor zover
bekend, alles goed. Zo ook in Bondo-
woso. In Batoe, Kepandjen, Lawang,
Loemadjang, Pagelaran, Pasoeroean,
Probolinggo en Toempang zijn de
kerken intact gebleven, maar hier en
daar leden de Zusterkloosters en de
scholen schade. Het Zusterklooster
in Pasoeroean is opgeblazen. In
Djember werd de kerk reeds in de
Jappentijd Jeeggeplunderd, waarbij
het prachtige^ altaar en de beelden
kort en klein werden geslagen. De
drie pastoors aldaar hebben van 17
October 1945 tot April '47 gevangen
gezeten. Soember-Djati is 'n zeer
bloeiende missie geworden. Er zijn
nu ongeveer 500 katholieken. Er is
gevaar voor geweest, dat de gebou-
wen vernield zouden worden, maar
dit werd door de plaatselijke politie
verhinderd, zodat daar alles intact
is gebleven.
LEIDEN
„HEILIGE BANDEN".
De film ..Heilige Banden" wordt
a.s. Dinsdag vertoond op de avond
van de Vriendenkring in de grote
Stadsgehoorzaal.
Alleen het zien van deze prachtige
film van de Franse cineast Robert
Alexandre is een gang naar de zaal
waard.
Met bijzondere toestemming van
de kerkelijke autoriteiten werd deze
film opgenomen in het Generalaat
van de Zusters van de Goede Herder
te Angers (Fr.) en de indrukwekken
de plechtigheden zijn hier niet door
artisten gespeeld maar een weergave
van de werkelijkheid.
Het leven in deze uitgebreide com
muniteit speelt zich af om het mid
delpunt dezer gemeenschap, de Eu
charistische Christus in zijn Altaar-
sacram nt en de keuze van deze bij
zondere film past dan ook volkomen
op de doelstelling van de Vrienden
kring.
Met groot succes werd deze film
reeds verschillende malen vertoond
in het grootste theater van Neder
land het City-theater te Amsterdam
waar duizenden Katholieken deze
film zagen.
ZELDZAAM JUBILEUM.
De heer J. Kooreman herdacht he
den de dag, waarop hij voor 55 jaar
in dienst der N.V. Koninklijke Neder
landse Fabriek van Wollen Dekens,
v/h J. C. Zaalberg Zoon trad.
De jubilaris vergezeld van zijn
eentgenote, werd om 11 uur ten kan
tore der N.V. door de directie en het
gezamenlijke kantoorpersoneel als
mede de meesterknechts der ver
schillende afdelingen ontvangen en
door de directie op hartelijke wijze
gecomplimenteerd.
Een der directeuren, die in het
buitenland vertoefde, had zijn te
rugkomst vervroegd om de heer Koo
reman bij zijn jubileum te kunnen
toespreken. Hij wees op de zeer gro
te verdiensten, welke „Joseph" voor
het bedrijf heeft. In goede en slechte
tijden mocht men steeds op hem re
kenen. De jongeren was hij een voor
beeld. Spreker vestigde er de aan
dacht op, dat mensen als Kooreman
de kracht onzer industrie vormen.
Ik heb „Joseph" enige jaren geleden
gepolst over een eventuele pension
nering, Hij is toen eenvoudigweg
boos geworden en heeft geweigerd
enig gesprek over dit ondtrwerp te
voeren. Noodgedwongen heb ik mij
by dit besluit neergelegd, hetwelk ik
evenwel in mijn hart toejuich ik
zou de opgewekte medewerking met
„Joseph" node missen, aldus spre
ker. Met verheugenis evenwel con
stateer ik dat Kooreman het uit
zich zelf een beetje makkelijker
neemt en zich tegen 11 uur 's och
tends de koffie niet laat ontgaan,
evenmin als 's middags de thee.
Kooreman, je putte steeds kracht,
ook i-n moeilijke tijden en bij tegen
slagen, welke je niet zijn bespaard
gebleven, uit je Christelijke levens
overtuiging. Je blijmoedige levens
beschouwing is waarschijnlijk te
danken aan dit vertrouwen. Moge
het je gegeven zijn nog vele jaren
in ons midden te blijven.
Daarna werd aan de heer Koore
man een geschenk onder couvert
aangeboden, terwijl het personeel di
verse cadeaux en bloemen aandroeg.
Na nog geruimen tijd gezellig bijeen
te zijn geweest, vertrok de heer Koo
reman, teneinde met de zijnen de
dag feestelijk door te brengen.
De kroon op deze dag wordt wel
gezet door de serenade, welke he
denavond aan de heer Kooreman
wordt gebracht door het Muziekkorps
„Werkmans Wilskracht" te 8 uur te
zijnen huize, 3e Binnenvestgracht 18.
„EEN OUDERAVOND, EEN
PRETTIGE AVOND".
Onder deze titel roept het bestuur
van de Kath. Bond voor het Gezin,
afd. St. Petrus-parochie, de katho
lieke ouders en andere belangstel
lende op naar het Don Bosco Huis,
Rapenburg 52, Woensdag 24 Sept. te
8 uur een avond met een lezing,
muziek, zang en dans. De toegang is
vrij.
In een circulaire zegt het bestuur
m.: „U houdt niet van een lezing,
zegt u; dit is nu ook niet direct no
dig. Indien u slechts van uw kinde
ren houdt, is dit al een voldoende
reden om een half uurtje te gaan
luisteren naar hetgeen Pater Venan-
tius Verweerde u over de roeping
van het hedendaagse gezin te zeggen
heeft.
Indien het bovenstaande nog niet
voldoende mocht zijn om uw belang
stelling te wekken, zij nog vermeld,
dat wij behalve deze lezing nog een
kunstzinnig program hebben samen
gesteld, waarvan de jeugd van de St.
Petrus-parochie het leeuwenaandeel
zal verzorgen".
(Berichten, opgenomen in een ge
deelte van ons vorig nummer).
LEIDEN
LEIDEN HELPT VL1SSINGEN.
Zaterdag a s. vertrekt een groep
van ruim 30 Leidenaars naar Vlis-
singen voor een tweedaagse trip
naar die zwaar geteisterde stad,
welke door Leiden geadopteerd is.
Het is zo de gewoonte, dat wanneer
men op visite gaat men voor de
gastvrouw een klein cadeautje mee
brengt en ook Leiden stelt zich voor
deee goede gewoonte te haAdhaven,
temeer daar het cadeautje wat het
comité op het oog heeft, in Vlissin-
gen zeer weikon: zal zijn.
Het is de Leidenaars wel bekend,
dat dank zij de steun van Leiden in
Vlissingen een Medisch Centrum in
oprichting is; helaas echter dreigen
de plannen ernstig ingekrompen te
moeten worden, daar het benodigde
geld niet helemaal aanwezig is. Met
vijf a zes duizend gulden echter zul
len de grootste moeilijkheden over
wonnen zijn en, gezien het grote be
lang van die stichting, die zich zal
bezig houden met T.B.-bestrijding,
zuigelingenzorg. Groene Kruis en
kraamverzorging, wil het Leidse co
mité zijn uiterste best doen om dat
bedrag bij elkaar te krijgen. En
hoewel er tegenwoordig heel Tjaak
en heel veel voor alle mogelijke so
ciale en charitatieve doeleinden ge
vraagd wordt, doet het comité toch
nog één keer een beroep op de vrij
gevigheid van onze stadbewoners
om tot het door hem gestelde doel
geraken. Men .kan elk bedrag,
WEERSVERWACHTING
WISSELEND BEWOLKT. g
Na een koelere nacht morgen
overdag weer flink oplopende
temperatuur. Wisselend bewolkt, g
doch bijna overal droog weer. g
Weinig wind.
oooooooooooooooooooooooooooooooooo
TUSSEN KOELE EN WARME
LUCHT.
Evenals aan het einde van de afge
lopen winter ons land in het over
gangsgebied tussen de koude en
warme lucht kwam te liggen, waar
door dooi en vorst elkaar afwissel
den, zo is ook nu aan het einde van
het zomerseizoen ons land in een
overgangsgebied gelegen.
Over het continent is de lucht tot
op grote hoogte nog zeer warm, doch
over de Oceaan treft men koelere
lucht aan, die afkomstig is Vvan
Noord-Canada. Tussen de warme en
koelere lucht komt een scherp front
voor, dat nu eens ten Oosten, dan
terdagavond ons land een koelere
legen. Het weer heeft daardoor een
meer wisselend karakter gekregen.
De neerslaghoeveelheden, die in
September zijn gevallen, vertonen
ook een grillige verdeling. Nadat Za
terdagavond ons land in koelere
Oceaanlucht was doorgedrongen, ont
wikkelde zich ten Wésten van Enge
land een nieuwe depressie, die de
warme lucht heeft teruggezogen. Gis
teren liepen de temperaturen op som
mige stations tot recordwaarden voor
September op.
Het aantal zomerse dagen in de
Bilt is nu tot 61 gestegen, waaronder
17 tropische dagen.
ilet wisselende karakter van het
weer houdt nog wel even aan, waar-,
bij men echter dient te bedenken,
dat de koelere periode toch nog tem
peraturen kan opleveren, die in het
algemeen boven de normale waar
den zullen liggen, omdat de koele
Oceaanlucht boven het uitzonderlij
ke warme zeewater in West-Europa
nog aanzienlijk "wordt verwarmd.
LAATSTE BERICHTEN
OUD-VOORZITTER VAN DE
A.N.WJ5. OVERLEDEN.
Gisteren is te Velp in de ouderdom
groot of klem storten op de Am-| van 67 jaar na een langdurige ziekte
sterdamse Bank te Leiden, girorek. overleden de heer H. P. J, Bloe-
.1? -Leiden helpt Vlissingen ter- mers> oud-burgemeester van Gronin-
wul ook de heer J. B, v d Blom', gen en Arnhem en oud-voorzitter
Steenstraat 57, gaarne elke bijdrage
in ontvangst zal nemen.
Over de trip nog het volgende.,
Het vertrek is bepaald op Zaterdag
20 Sept. a.s. des morgens om acht
uur vanaf de Beestenmarkt. Het ge
zelschap zal per autobus reizen en
zal om ongev. 4 uur in Vlissingen
aankomen, waar het door de wnm.
burgemeester op het stadhuis ont
vang zal worden, waarbij weth.
van Schaik voornemens is het bo
vengenoemde cadeautje te overhan
digen.
In de loop van de Zondag zal nog
een tochtje gemaakt worden naar
verschillende bezienswaardigheden.
De gasten zullen bij particulieren
ondergebracht worden.
LUCTOR ET EMERGO!
Op 4 Nov. a.s. zal het op Walche
ren groot feest zijn, bij gelegenheid
van de officiële eerste boomplanting
welke óp drie plaatsen, n.l. Vlissin
gen, West-Capelle en Middelburg
zal plaats vinden.
Vele officiële persoonlijkheden
zijn hierbij uitgenodigd, o.a. H. M.
de Koningin, H. K. H. Prinses Ju
liana en Prins Bernhard, de minis
ters-president van Engeland en
Frankrijk, Attlee en Ramadier, ter
wijl het feest besloten zal worden
rrret een grandioos vuurwerk in
Middelburg.
DE TROUBADOURS.
Met de opvoering van de komische
operette „Schinderhannes" maakten
„De Troubadours" hun entrée en wij
vinden, dat zij tevreden kunnen zijn
over hun debuut. De operette is een
soort potpourri van bekende opera
muziek die door de enthousiaste lei
der Theelen handig aan elkaar gere
gen is tot een geheel, en met goede
smaak gëspeeld werd, op de alom be
kende vleugel van 't St. Antonius
Clubhuis. In spel, zang en voordracht
valt al een en ander te prijzen. Als
nummer een noemen wy de duivel,
die een stem heeft als een engel en
nodig g'ede school moet maken. Hij
heeft begrip van toneel maken, wat
hij nog kan cultiveren, houding, va
riatie, soepelheid. Dan volgt
waard „Zwarte Peter", in 't bezit van
een welluidende bariton en die aar
dig acteert. Schinderhannes slaagde
minder ondanks zijn pogen. Mogelijk
komt dit, doordat hij meermalen met
twee kinderen (die overigens zuiver
zongen) samen speelt. In 't originele
librette is geen sprake van twee kin.
deren, maar wel van een meisje.
Florenske, de dochter van Zwarte
Peter, op wie Schinderhannes ver
liefd is en voor haar verkoopt hij
zich aan de duivel „op conditie als
't u belieft". In overleg met Mama
de heks, stoven zij die een warme
kool. De tekst heeft met deze veran
dering veel verloren. A qui la faute?
Schinderhannes chargeerde nogal.
Met Beëlzebub speelde hij beter,
't Geheel kan wat luchtiger sfeer
hebben, wat joliger zijn en de en
sembles, de finales wat vlugger van
tempi. Rovers zijn nu eenmaal geen
makke heren. Last not least de enige
dame, die meespeelde als heks.
Beschikkend over 'n kleine lichte so-
praanstem, goed articulerend maak
te zij „iets" van haar rol. Zij kreeg
mooie bloemen en met recht werd
de heer Theelen gedankt en met hem
werden alle spelers mej. Zandvliet
en de heren van der Meel, Biesiot en
Edelaar en het koor bejubeld.
J. Kortmann.
van de Kon. Ned. Toeristenbond A.
N.W.B.
AUTOMOBILISME
COBB VERBETERT WERELD-
SNELHEIDSRECORD-
John Cobb heeft heden op de zout-
viakte van Utah (V.S.) een nieuw
wereld-snelheidsrecord gevestigd voor
automobielen. Volgens een officiële
mededeling bedraagt dit nieuwe re-
erd 394.196 mijl per uur over de
gemeten mijl. Het vorig record stond
eveneens op naam van Cobb, met
368.9 mijl, en dateert van 1939.
Cobb was opgetogen over dit resul
taat en dacht er over om binnen en
kele dagen ook een aanval te doen
op zijn records over de vijf en tien
kilometer en de vijf en tien mijl. Na
dat zijn enorme Railton-Mobil-Spc-
cial onderzocht was. werd evenwel
meegedeeld dat zowel de baan als de
race-auto tijdens de talrijke ritten
zwaar beproefd waren, en dat beslo
ten was geen risico te nemen voor
een mogelijke ernstige beschadiging
van de wagen. Cobb gaf toen op
dracht de Railton klaar te maken
voor de verscheping naar Engeland.
BINNENLAND.
DE KATHOLIEKE UNIVERSITEIT
IN 1046-1947.
De aftredende rector-magnificus
van de R.-K. Universiteit te Nijme
gen, prof. mgr. dr. Alph. Mulders,
gaf gisteren een jaaroverzicht van de
Katholieke Universiteit. Hij deelde
c.a. mede, dat uit Amerika minstens
10.000 boekdelen werden toegezon
den voor de Universiteitsbibliotheek,
die veel door de oorlog geleden had!
In totaal werden in het afgelopen
jaar 73.000 boekdelen gezonden.
Dank zij vele schenkingen en door
de activiteit van het personeel is de
biblotheek weder op weg naar voL
ledig herstel. Het docentencorps telt
thans 28 gewone leraren, 9 buitenge
wone hoogleraren, 6 lectoren, 2 assis
tenten, en 4 privaat-docenten in ac
tieve dienst. Het totaal ingeschreven
studenten bereikte in het afgelopen
jaar het topcijfer van 829. Hiervan
zijn 141 geestelijken.
Wat de qpbouw voor dc toekomst
aangaat kon de aftredende rector-
magnificus mededelen, dat helaas
geen nieuwe gebouwen konden wor
den opgericht in de oorlog werden
de oude gebouwen 'verwoest. Men
heeft intussen geschikte noodgebou
wen in gebruik kunnen nemen aan
de Berg en Dalseweg en aan de Bur
gemeester van Schaeck Mathonsin-
gel, welke voorlopig heel goed vol
doen.
Plannen voor de medische faculteit
zijn in volle voorbereiding en begin
nen vastere vorm aan te nemen.
De oprichting van een school voor
politieke en sociale studiën aan de R.
K. Universiteit is in studie.
Het bestuur der Sint Radboud-
stichting heeft in beginsel goedge-
keurd het plan tot oprichting van
een missie-wetenschappelijk instituut
aan de Universiteit, waaraan tevens
zou verbonden worden een afdeling
voor de studie der Oosterse kerke
lijke wetenschappen.
Binnenkort zal aan de universi
teit een opleidingsinstituut voor jour
nalisten verbonden worden.