3)e Ccicbc; SouYcmt
Djokja erkent geen Nederlands gezag
„Veiligheidsraad maakte de zaak
niet gemakkelijker"
Truman voorziet een langdurige
militaire bezetting
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1947
Bureaux Papengracht 32. Giro 103003.
Telef.: Administratie, Advertenties 20826.
Redactie 20015, Directie, drukkerij en
abonnementen 2C935.
Directeur: C. VAN HAMEKSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
waarin opgenomen „DE BURCHT"
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
37e JAARGANG No. 11179
Abonnementsprijs 0.26 per week, 1.10
per maand, 3.25 per kwartaal Franco
per post 4.
Advertenties: 15 cent per m.m. Ingez.
mededelingen dubbel tarief. Bij contract
belangrijke korting.
Telefoontjes: 30 woorden 1.50.
Bewoners mogen slechts republiek
gehoorzamen
D
Djokj
^E REPUBLIKEINSE REGERING heeft in een officiële verklaring de
zienswijze van de Nederlands-Indische regering bestreden, als zou
deze het gehele en uiteindelijke gezag uitoefenen in de pas bezette ge
bieden. In deze verklaring wordt betoogd, dat de Nederlanders in feite
slechts enkele plaatsen en enkele verbindingslijnen hebben bezet, maar
dat het omsloten gebied nog vast in handen van de Republikeinen is. De
bewoners" dienen dus, aldus deze ver klaring, slechts de bevelen van de
Republiek te gehoorzamen en niet die van de Nederlanders.
hebben zich rechtstreeks te oriënte
ren op het oordeel van mannen ter
plaatse, welk oordeel wij overigens
wel kunnen raden: Indien Djokja
niet radicaal overstag gaat, wordt
een onmogelijke toestand gehand
haafd.
Men kan van mening verschillen
over de vraag of het waarschijnlijk
is, dat Djokja radicaal overstag zal
gaan. Hier te lande heerst, om het
zacht uit te drukken, geen twijfel,
dat Djokja dat met kan en niet wil.
Maar door Djokja uit deferentie
voor de Veilighendsraad nog een
kans te geven, wordt in ieder geval
dit gewonnen, dat komt vast te
staan, dat het uiterste werd onder
nomen om tot een vreedzame oplos
sing te geraken." Aldus de „Nieuws
gier".
ja kan noch wil
overstag gaan
Het te Batavia verschijnende och-
tendblod „Nieuwsgier" tekent bij de
jongste officiële Nederlandse rege
ringsverklaring o.m. aan, dat het
„zonder meer duidelijk is, dat de be
tekenis der Nederlandse regerings
verklaring, het zich voegen naar de
wensen van de Veiligheidsraad, in
belangrijke 'mate wordt bepaald door
de tegelijkertijd gestelde voorwaar
de, dat de republiek van nu af aan
alle vijandelijke activiteit in woord
en daad zal staken.
In de gegeven omstandigheden zal
de Ned. regering moeten vasthou
den aan de eis, dat alles, wat het
tot stand komen van een sfeer,
waarin „goede diensten" zouden kun
nen gedijen, verhindert, moet wor
den geweerd.
Is deze interpretatie juist, dan kun
nen wij het besluit van Den Haag
niet alleen billijken, maar ook toe
juichen. De regering zal, nu zij met
een dr. v. Mook en minister Neher
naar Den Haag opriep gelegenheid
OM DE VRIJE STAAT OOST-
SUMATRA.
De volksbeweging voor de vor
ming van een vrije staat Oost-Suma
tra als onderdeel van de federatie
der Indonesische staten breidt zich
steeds verder uit. Na de betogingen
te Medan, Bindjei en Loeboekpakam
werd ook een grote betoging gehou
den te Pematang Siantar, waaraan
raast de autochtone bevolking ook
Chinezen en Indiërs deelnamen, ter
wijl vooral de door de bevolking ge
vormde burgerwacht in haar blauwe
uniformen opviel.
De menigte voerde spandoeken
mee met opschriften als: „Verlos ons
van de onderdrukking".
Radio-toespraak door
Z.H. de Paus
Vrijdag 5 September a.s. zal Z.H.
de Paus 's avonds om 19.15 uur de
deelnemers aan het Maria-congres te
Maastricht per 'radio toespreken. De
K.R.O. zal deze toespraak heruitzen-
den op 301 M. Nadat de H. Vader
gesproken heeft volgt onmiddellijk
een Nederlandse vertaling.
De bioscoop-ramp
nabij Parijs
EIGENAAR VERANTWOORDELIJK
Een commissie van drie deskundi
gen, die door het Gerechtshof van
Versailles was benoemd, heeft de
oorzaken vastgesteld van de brand,
die Zaterdagavond in een bioscoop
in een voorstad van Parijs heeft ge
woed en aan 87 personen het leven
heeft gekost. Deze commissie heeft
na het onderzoek verklaard, dat de
arrestatie van de directeur van het
theater, Antoine Mouillade, gerecht
vaardigd was, omdat de electriscne
installaties niet in orde waren,
brandslangen in het gebouw niet van
str aalpij pen waren voorzien en om
dat de enige uitgang van de bios
coop, die op straat uitkwam, slechts
aan de binnenzijde kon worden ge
opend.
De gemeentelijke controlecommis
sie had deze feiten aan de eigenaar
medegedeeld, die er uit zuinigheids
overwegingen geen aandacht aan had
geschonken.
Meer dan 20.000 personen zijn 'bij
de begrafenis van de slachtoffers van
de brand aanwezig geweest. Na een
gemeenschappelijke rouwdienst op
het plein voor de Rooms-Katholieke
kerk van Rueil werden de kisten op
13 vrachtauto's naar het kerkhof ge
bracht. De stad was geheel in rouw
gedompeld en alle winkels waren ge
sloten.
VREEMD SPOORWEGONGELUK
IN BELGIë EIST VIJF DODEN-
Een merkwaardig spoorwegongeluk
heeft zich Maandag voorgedaan op *t
traject GentLokeren. Toen de trein,
komend uit Gent, de z.g. ijzeren
brug over de Durme passeerde, ge
raakte blijkbaar door de trilling
plotseling een der zware met lood
gevulde en niet minder dan 35.0(10
kg. wegende tegenwichten, die het
soepel werken van deze basculebrug
verzekeren/uit zijn houders los. De
trein, die op de brug nog een tame
lijk grote snelheid had, werd door
het reusachtige tegenwicht getrof
fen en ontspoorde gedeeltelijk.
Het eerste rijtuig werd letterlijk
verbrijzeld door de loden massa. Van
de 11 reizigers, die zich in deze wagon
bevonden, werden er vijf op slag ge
dood, terwijl zes anderen zwaar ge
wond werden.
Dr van Mook weer in Nederland
/"VM HALF DRIE GISTERMIDDAG arriveerde de lt.-gouverneur-generaa]
van Nederlands Oost-Indië, dr. H. J. van Mook, met het toestel uit Bata-
v.a, in gezelschap van de minister van Wederopbouw, ir. L. Neher, mr.
dr. J. Ozinga, hoofd van de R.V.D. te Batavia, en Abdul Kadir recomba
regeringscommissaris voor burgerlijke administratie) voor West-Java. De
ze twee laatsten zullen bij de besprekingen met de regering aanwezig
zijn. Ter verwelkoming waren aanwezig dr. L. J. M. Beel, de minister van
Buitenlandse Zaken mr. C. G. W. H. baron wan Boetzelaer van Ooster
hout, de minister van Oorlog A. H. J. L. Fièvez, prof. ir. W. Schermerhorn
en de heer Max van Poll.
Met vragen bestormd
Dr. van Mook en Min. Neher arri
veerden op het vliegveld Schiphol.
Verscheidene ministers en de Com
missie-Generaal waren ter begroeting
aanwezig. V.l.n.r. Prof. Schermerhorn
Baron van Boetzelaer, Min. Fievez,
Min. Pres. Dr. Beel, Dr H. J. van
Mook, Min. Neher en de heer van Poll
Enkele ogenblikken na zijn aan
komst stond dr. v. Mook een groot
aantal verslaggevers te woord, die
hem met vragen bestormden.
Op verscheidene daarvan weigerde
hij een antwoord te geven.
„Het zal wel duidelijk zijn", zo zei-
de dr. van Mook, dat het de vraag
stukken zijn waarvoor wij ons in In-
di nesië geplaatst zien, die een, direct
overleg noodzakelijk hebben ge
maakt".
Hij heeft zijn reis naar Nederland
gemaakt op verzoek van de minister-
iaad. Op een vraag hem gesteld, hoe
hy over de interventie van de Veilig-
neidsraad dacht, antwoordde dr. van
Mook glimlachend: „Dat heeft de
zaak niet gemakkelijker gemaakt,
laat ik het daarbij laten".
MINISTER NEHER HAD LANGER
WILLEN BLIJVEN.
Minister Neher, die met hetzelfde
vliegtuig arriveerde, zeide, dat hij
aanvankelijk nog enige tijd in Indo
nesië had willen blijven, doch daar hij
het noodzakelijk achtte aanwezig te
zijn bij de belangrijke besprekingen,
die dr. van Mook met het kabinet zal
voeren, nam hij het besluit gelijktij.
dig met de landvoogd naar Nederland
te komen.
Na zijn aankomst gaf hij een be
knopt beeld van enkele zijner voor
naamste indrukken.
„Sinds mijn vorige bezoek in 1946
zijn er belangrijke verbeteringen te
bespeuren. Het leven in het algemeen
is er veel ordelijker geworden. Er is
uit de aard der zaak bij de Neder
landse gemeenschap in Indië een gro
te spanning waar te nemen en een
gevoel van onzekerheid. Maar zowel
bij de Nederlanders als bij de Ja
vaanse bevolking bestaat naar mijn
mining in de meeste groepen een
vast vertrouwen, dat na verloop van
enige tijd de moeilijkheden uit de
v/eg zullen worden geruimd".
Op het vliegveld Ypenlburg worden
momenteel velerlei proeven genomen
met de helicopter Sikorsky S 51. O.a.
werden door het departement van
landbouw stuifproeven genomen.
Dr. VAN MOOK ZATERDAG WEER
TERUG.
Naar verluidt, ligt het in de bedoe
ling van dr. Van Mook, zo de te voe
ren besprekingen dit enigszins toela
ten, Zaterdagmorgen naar Batavia te
rug te keren. De reis zal waarschijn
lijk in hetzelfde speciale vliegtuig
worden gemaakt, als waarin de land-
oogd naar Nederland is gevlogen.
VATICAAN OP WERELD.
VOEDSEL-CONFERENTIE
UITGENODIGD.
Het Vaticaan heeft een uitnodiging
om deel te nemen aan de wereldvoed-
selconferentie in Genève aangenomen.
Dit is de eerste maal, dat het Vati
caan op een vergadering van de com
missies der Verenigde Naties is ver
tegenwoordigd.
PERSVRIJHEID IN GRIEKEN
LAND TIJDELIJK OPGEHEVEN.
Het Griekse persbureau maakt
bekend, dat bij decreet artikel 14
van de Griekse Grondwet tijdelijk
buiten werking is gesteld, waarmee
de militaire censuur op de pers in
het leven is geroepen. Het persbu
reau voegde er aan toe, dgt deze
maatregel uitsluitend was genomen
om publicaties te voorkomen welke
strijdig geacht moeten worden met
's lands belang, meer speciaal publi
caties over militaire aangelegen
heden.
Voorts is bij decreet aan Griekse
ambtenaren het staken verboden.
Zij zouden Donderdag in staking
gegaan zijn om salarisverhoging.
BERNARD SHAW SCHRIJFT
DRAAIBOEK OVER FRANCISCUS
VAN ASSISIë.
De „onsterfelijke" Bernard Shaw
schrijft momenteel de dialoog voor
de film „Het leven van St. Francis-
cus van Assisië", die door Gabriel
Pascal zal worden vervaardigd.
DERDE EEUWFEEST VAN
GEBOORTE VAN MARGRETHA
MARIA ALACOCQUE.
Onlangs begon in het klooster te
Paray le Monial, waar de H. Marga-
retha Maria Alacocque in visioenen
openbaringen kreeg medegeeld be
treffende het H. Hart, de feestelijke
herdenking van de geboorfte van deze
Heilige. Zij zag in 1647 het levens
licht in het nabijgelegen Bourgon
disch dorp Verosvres.
NIEUWE REGERING VAN
ECUADOR WEER OMVER
GEWORPEN.
De regering van kolonel Carlos
Mancheno, die negen dagen geleden
zonder bloedvergieten de regering
van doctor Ibarra omverwierp, is
thans zelf verdreven.
f Koning op school
Koning Feisal II van Irak is
een jonge koning, een benijdens
waardig jonge koning. Hij is 12
jaar en is thans in Engeland
aangekomen om daar op school
te gaan.
Nu de tijd is aangebroken, dat
Nederlands jeugd de schoolban
ken weer gaat opzoeken, zal het
ze goed doen te lezen, dat deze
schoolkameraad met saluutscho
ten werd verwelkomd.*Ik herin
ner mij nog zeer goed, hoe ik
ook eens met saluutschoten wel
kom werd geheten; laten wij er
over zwijgen, als ik er aan denk,
voel ik mijn broekje nog.
Maar ik benijd die schoolmees
ter niet, die deze koning-leerling
in zijn klas krijgt.
„Gaat u zitten, sire, tweede
bank rechts. Nee, daar niet,
lummel! O, pardon, sire!"
„Koning Feis\il, ga eens voor
het bord staan en schrijf: Een
koning mag niet stout zijn."
En wat doe je met een koning,
die toch sljut is?
De koning is onschendbaar,
staat er bij ons in de Grondwet
en in Engeland geldt hetzelfde
principe. Maar als de koning nu
met propjes zit te schieter^ of
een stuk caoutchouc in de
kachel mikt, of z'n buurman on
der de bank zit te schoppen, dan
zit er toch niets anders op dan
Zijne Majesteit bij zijn majestei
telijke oren te grijpen en hem
in ballingschap te zenden op de
gang.
Of moet de meester soms zeg
gen: „Zou Uwe Majesteit gena
diglijk Hoogst Derzelver lange
benen willen thuis houden"?
„Als ik „hem" was", zegt mijn
zoon, „liet ik mijn secretaris fijn
mijn huiswerk maken".
President Truman heeft gisteren
op de inter-Amerikaanse conferen
tie te Petropolis in Brazilië ver
klaard, dat de na-oorlogse periode in
de V.S. teleurstelling en zorg heeft
gebracht. Mijn land, aldus de presi
dent, zal met niet minder vasthou
dendheid de wereldvrede nastreven
als het gedaan heeft om de militaire
overwinning te behalen. Amerika zal
zijn militaire sterkte echter hand
haven, als bewijs voor de ernst waar
mee het zijn verplichtingen krach
tens het Handvest der Verenigde
Naties opvat.
Daar nog geen overeenstemming tus
sen de geallieerden is bereikt over
de hoofdlijnen van de regelingen
van de vrede, ziet Amerika zich voor
een langdurige militaire bezetting
van de vijandelijke gebieden ge
plaatst.
Amerika is bereid alles te doen,
binnen veilige grenzen, om Europa
helpen. De moeilijkheden der V.
S. noemde de president klein in te
genstelling toe de strijd om het be
staan, waarin de volken van Europa
zijn betrokken.
De president gaf de verzekering,
dat de V.S. de nauwere economische
samenwerking tussen de landen van
Noord- en Zuid-Amerika niet uit het
„LEIPZIGER MESSE" GEOPEND.
De eerste na-oorlogse Leipziger
Messe is gisteren geopend. 1400 fir
ma's uit de Russische zone, 1000 uit
de Brits-Amerikaanse zone en 600 uit
Berlijn hebben stands ingericht.
RAMADIER VECHT VOOR Z
prijzenpolitiek
„Wij zijn thans bezig een zware
strijd te voeren; wij zullen deze ver
liezen, indien wij door de prijs van
de steenkool omhoog te laten gaan,
de deur openen voor verhoging der
industriële prijzen", aldus Ramadier,
de Franse minister-president, gister
voor de Nationale Vergadering, die
bijeen was geroepen om zich uit te
spreken over het door de regering
geformuleerde verzoek om een bui
tengewoon crediet van acht milliard
fr. voor de steenkoolindustrie. „Wij
willen de pry zen verdedigen; de ge
hele economie van het land is er bij
betrokken. Ramadier constateerde een
zeer sterke tendenz tot inflatie, voor
al met betrekking tot de "prijzen der
landbouwproducten.
Na een lange discussie met de par
tem ebtsfractie der socialistische par
tij heeft Ramadier tenslotte aan het
eind megedeeld, dat de regering, de
stemming over de voorgestelde steen
koolsubsidie als een motie van ver
trouwen zal beschouwen. Overeen
komstig de Franse Constitutie, die
bepaalt, dat 24 uur moeten verlopen
tussen het stellen van de kwestie
van vertrouwen en de stemming,
werd de vergadlering tot Vrijdag
morgen verdaagd.
oog zouden verliezen. Hij riep de
Amerikaanse landen op om de. V S.
te helpen bij het handhaven van de
Wereldvrede.- Het samengaan dezer
naties zou de grootste kracht in de
wereld vormen ter bescherming van
de mensheid. De oude wereld is uit
geput, haar beschaving in gevaar.
Haar volkeren leven in verwarring
en zijn vervuld van vrees voor de
toekomst. Hun hoop moet gevestigd
zijn op onze nieuwe wereld", zo be-
loot de president.
DE GEWAPENDE MACHT VAN DE
V.N.
De „New York Timès" meldt, on
der aanhaling van een „betrouwba
re inlichting", dat de Sovjet-delegatie
bij de militaire stafcommissie van de
V.N. een voorlopige schatting heeft
ingediend van de gewenste omvang
van een internationale gewapende
macht van de V.N. Tot nog toe had
de Sovjet-delegatie geen enkel voor
stel willen doen. Volgens de „New
York Times" zijn de Sovjet-Russi
sche voorstellen gelijk aan die, wel
ke eerder door Groot-Brittannië
werden ingediend, met dit belangrijk
verschil, dat de Sovjets niet voor
stellen de strijdmacht uit te rusten
met slagschepen of vliegdekschepen.
Volgens de Britse schatting zouden
acht a twaalf divisies, nodig zijn.
1200 vliegtuigen, twee slagschepen,
zes kruisers, vier vliegdekschepen en
24 torpedobootjagers. De Verenigde
Staten hebben een aanzienlijk grote
re strijdmacht voorgesteld.
ONTMANTELING SPOORWEG
INSTALLATIES DOOR SOWJETS
GESTAAKT.
De directeur der Spoorwegen ir
de Sowjet-Russische zóne van Duits-
land heeft meegedeeld, dat de ont
manteling van spoorweginstallatfies
in de Sowjet-Russische zóne geheel
gestaakt is. De rails, welke reeds is
weggenomen, zal niet verscheept
worden. Wederaanleg van ontman
telde spoorweglijnen zal niet wor
den tegengegaan,
ATOOMKRACHT IN PLAATS VAN
STOOKOLIE.
Vice-admiraal Edward L. Cochra
ne, tijdens de oorlog hoofd van het
Amerikaanse scheepbureau, heeft te
Washington voorspeld, dat misschien
over 5 jaar, doch waarschijnlijker
over 10 jaar bij de scheepvaart
atoomkracht i.p.v. stookolie zal wor
den gebruikt.
De brandweercorpsen uit Venlo.
Tegelen en Belfeld zijn er in geslaagd
om de woedende vuurzee, die voort
gestuwd door de Oostenwind, uit de
brandende bossen op Duits gebied, op
Limburg aangolfde, een halt toe te
roepen. Als door een wonder bleven
enkele dicht bij de grens staande hui
zen en landgoederen gespaard. Deze
waren tot op enkele meters door het
vuur genaderd.
RUIM 20.000 VOOR SLACHT
OFFERS VAN BRANDEN.
Bij Brabants Volksherstel is tot
op heden ruim 20.000 aan giften
binnengekomen ten bate van hen,
die door de jongste boerderij bran
den in Brdbant have en goed heb
ben verloren. Dit bedrag is bij
lange na niet toereikend om in de
ergste nood te voorzien. Het giro
nummer van Brabants Volksherstel
is 162898 en het adres: Willem H-
straat 37, Tilburg.
SCHEPEN MET BOLLEN NAAR
AMERIKA.
Over enkele dagen worden te Rot
terdam de Amerikaanse stoomsche
pen Dick Lykes en Vella Lykes ver
wacht, die beiide een lading bloem
bollen voor Amerika zullen innemen.
Deze schepen maken de reis speciaal
voor dit transport.
Denemarken houdt een
uitverkoop
10.000 Koeien naar
Nederland
Volgens een te Kopenhagen ver
schijnend dagblad, zal Nederland bin
nenkort 10.000 koeien en kalveren
voor de vleesvoorziening ip Dene
marken aankopen. Hiermede zouden
8 millioen Deense kronen gemoeid
zijn.
Ook worden thans onderhandelin
gen gevoerd over de verkoop van
runderen tussen Denemarken ener
zijds en Rusland, Engeland, Italië
Zweden en België anderzijds.
Denemarken heeft op het ogenblik
een buitengewoon groot overschot
aan vee.
ADVOCAAT-GENERAAL BIJ DE
HOGEN RAAD.
Tot advocaat-generaal bij de Hogen
Raad der Nederlanden is benoemd
prof. mr. G. E. Langemeijer, thans
rechter in de rechtbank te Amster
dam, tevens advocaat-fiscaal bij de
Bijzonderen Raad van Cassatie en
buitengewoon hoogleraar aan de
Rijksuniversiteit te Leiden.
DIRECTEUR-GENERAAL VAN
POLITIE.
Met ingang van 1 September j.l. is
de advocaat-generaal bij de Hogen
Raad der Nederlanden, jhr. mr. dr.
L. H. K. C. van Asch van Wijck, tij
delijk belast met de leiding van de
afdeling politie van het ministerie
van Justitie, onder toekenning van
de titel van directeur-generaal van
politie bij genoemd ministerie.
MGR. HANSSEN 7 OCTOBER TOT
BISSCHOP GEWIJD.
De bisschopswijding van Mgr. dr.
A. Hanssen zal geschieden op Dins
dag 7 October in de kathedrale
noodkerk te Roermond door mon
seigneur dr. J. H. G. Lemmens, bis
schop van Roermond. Monseigneur
dr. A, Hanssen was de coadjutor
van Mgr. Lemmens. Als assistent
bisschoppen zullen fungeren mon
seigneur J. P. Huibers, bisschop van
Haarlem, en monseigneur W. P. A.
M. Mutsaerts, bisschop van 's-Her-
togenbosch.
Een dringende zaak
Met instemming nemen we over
uit de Maasbode:
We hadden hoop, dat de nieuwe sa
larisregeling voor de leraren midd.
en voorber. hoger onderwijs reeds
spoedig haar beslag zou hebben ge
kregen. Dit bleek helaas! niet het
geval.
Op de jongste algemene vergade
ring der leraren v. h. midd. onder
wijs bleek daarover, terecht, een pijn
lijke teleurstelling te bestaan.
Toch zyn de eisen, daar gesteld,
allerminst onbillijk: herstel der vol
ledige betrekking, maximum aantal
lesuren 26 a 28, verhoging van de
salarissen tot herstel van de juiste
verhoudingen ten opzichte van het
overige onderwijspersoneel.
We hopen, dat onze minister van
Onderwijs te dezer zake zijvi bekende
voortvarendheid zal betrachten, ook
al is van de leraren geen staking te
verwachten.
Het is een eis van algemeen be
lang, dat onze leraren hun gewichtige
taak, die voor de overgrote meer
derheid gelukkig geen beroep maar
eeh roeping is, kunnen vervullen
met een idealisme en een toewijding
door materiële zorgen noch door over
belasting gedrukt.
Wij weten wel, dat minister- Gie-
len het tempo niet alléén in handen
heeft, maar nu het nieuwe schooljaar
weer begint, hebben de leraren toch
stellig recht op zekerheid.
In de Parochiekerk van de H. We
ren fridus te Wervershoofd (west Fr.)
vond de plechtige bisschopswijding
plaats van Mgr. Jac Grent.M.C.S. de
eerste missie-bisschop van W. Fries
land als apostolisch-vicaris van Nw.
Guinea. Met bril Mgr. Grent
Een k.aAAetij,e...
Arbeid is des lichaams hoeder.
Arbeid is des lichaams voeder,
Arbeid is der deugden moeder.
Jacob Cats,
