I Op korte golf
DUITSE EX-KROONPRINS TERUG NAAR DOORN
£fae
RECHTZAKEN
HAANDAG 21 JULI 1947
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
ATHLETIEK
TELEURSTELLENDE RESUL
TATEN DER NEDERLANDERS OP
DE A.A-A.-KAMPIOENSCHAPPEN.
De A.A.A.-kampioenschappen zijn
een grote teleurstelling voor de
Nederlandse athleten geworden, die
het vorige jaar vijf kampioenschap
pen wonnen, maar Zaterdag slechts
één titel konden handhaven. A.
Brasser met discuswerpen en op
uiterst verrassende wijze een nieu
we titel wonnen Lataster op de
drie mijl zodat onze ploeg zich
met twee kampioenschappen tevre
den moest stellen.
De grootste teleurstelling was het
falen van zowel De Ruijter op de
800 yards en vooral van Slijkhuis
op de mijl. Zij werden beiden zo
beslissend geslagen, dat er geen en
kele verontschuldiging voor hun fa
len is aan te voeren. De Ruijter was
in de laatste bocht, toen de Engels
man-White een aanval op de leider
deed, reeds geslagen en hij had
zelfs geen adem meer om een eind
spurt in te zetten. White won in
1 min. 53,8 sec. en de tijd van de
Ruijter was 1.53,9; de derde, de Brit
Parlett noteerde 1.54.
Slijkhuis begon met groot zelf
vertrouwen, maai* toen zijn enige
concurrent de Hongaar Garay
diens landgenoot Hires had verstek
laten gaan om de steeplechase te
kunnen winnen zijn aanval op
de halve mijl in alle ernst inzette,
leek dat zelfvertrouwen in weifelen
en in wantrouwen aan het uitein
delijk resultaat over te gaan. Deze
reactie had een fataal resultaat:
Garay spurtte in de laatste bocht
zijn rivaal voorbij, waarbij bleek,
dat Slijkhuis al zijn reservekracht
had opgebruikt. Garay won gemak
kelijk in een prachtige eindspurt in
4 min. 10.6 sec. (nieuw A.A.A. re
cord). Slijkhuis noteerde als twee
de 4.12.2, de Brit Nankeville \vas
een slechte derde.
Even tevoren had zich de grote
verrassing, de besliste zege van de
hier onbekende Lataster voorge
daan. Hoewel dit resultaat bijzon
der aangenaam voor zowel de nieu
we A.A.A.-kampioen als voor diens
aanhangers zijn zal, moet hier .da
delijk ^an toegevoegd worden, dat
er zich geen enkele loper van klasse
onder de 21 deelnemers bevond,
waardoor Lataster een prachtige
kans geboden werd om. een bij zon
der aardige overwinning te behalen,
Het •opmerkelijkste was wel diens
geweldige spurt bij het begin van
de laatste ronde, waardoor hij een
dergelijke voorsprong op nummer
twee de Brit Olney behaalde,
dat zowel hij als nummer drie
Brit Lucas de achterstand met
geen mogelijkheid konden inhalen,
dat was een prachtig berekende en
met jeugdige overmoed gelopen drie
mijl van onze reserve op deze af
stand
De Nederlander de Bruyn, kam
pioen kogelstoten 1946, verloor zijn
titel aan de Ier Guiney, die een af
stand bereikte van 14.49 m. De
Bruyn werd tweede met 13.50 m.
De kampioen discuswerpen van
vorig jaar, onze landgenoot Brasser
(AAC, Amsterdam), behaalde we
derom de titel. Hii werd eerste met
een worp van 43.79 m.; de Ier Nes-
bitt» werd tweede met 42.60 m.
De Nederlandse athleten zijn gis
termorgén met het lijnvliegtuig der
K.L.M. uit Londen op Schiphol aan
gekomen. N
Dat Slijkhuis zijn tegenstanders
heeft onderschat, blijkt' uit het com
mentaar, dat hij over zijn teleur
stellende race over de mijl, gaf. Het
luidde: „dat komt er van, als je
denkt, dat je gemakkelijk kunt
winnen." -
Voor het vertrek van het \dieg-
tuig baarde de meer dan 4 meter
lange polsstok van Lamoree de
KLM-autoriteiten enige zorg. Na
enige moeite slaagde men er echter
in de stok in de lengte-as van de
Dakota op te bergen.
Vandaag zullen Slijkhuis en de
Ruyter naar Praag vliegen* waar zij
Woensdag hopen deel te nemen aan
de Internationale atletiekwed
strijden.
HANDBAL
LEIDEN—KOPENHAGEN.
Nieuw-Brunhilde haalt hedenavond
7 uur haar Deense hdndbalgasten van
het station en volgt, opgeluisterd
door de muziek van het Politiemuziek-
gezelschap*de volgende weg: Stations
weg, Steenstraat, Prinsessckade, Bree-
straat, Korevaarstraat, Zoeterwoudse
Singel, Sportterrein.
ïooooooooooooooooooooooooooooooooo
<7 C
oooooooooooooooooooooooooooooooooo
BINNENLAND.
Een verzets-tentoonstelling is te
Arnlieni geopend. De tentoonstelling
zelm omvat een grote hoeveelheid we
tenswaardigs omtrent het verzet in
heel den lande en speciaal in Arn
hem e.o. De slag om Arnhem is een
der voornaamste onderdelen. Bij de
openingsplechtigheid heeft de decla
mator Berghemer het 3e Klaaglied
van de profeet Jeremias voorgedra
gen.
Een Kath. Adviesbureau is te
Dordrecht opgericht, om kosteloos
advies te verstrekken op socoiaal, so
ciaal-economisch, economisch, fiscaal
en juridisch gebied. Het bureau staat
los van de bestaande verenigingen,
doch heeft zich geschaard onder de
katholieke actie.
Gratie is verleend aan B. J. van
der Aa. Zijn .doodstraf is veranderd
in levenslange gevangenisstraf.
Notaris mr. A. M. Blaissé, een
vooraanstaand figuur in het Kath. le
ven van Amsterdam, is op 52-jarige
leeftijd gestorven.
Op het kapittel te Mill Hill'is ge
kozen tot algemeen overste Father dr.
Th. M. C. Laughlin, sinds 1935 vicaris
van de algemeen overste; tot vicaris
en eerste consultor Father dr. J.
Thoonen; tot tweede, derde en vier
de consultor de Fathers A. Fink, J.
Martin en JV de Reeper,
In liet bericht over olie-stoken
is een storende fout voorgekomen. De
olie-stokers krijgen heel wat meer,
dan daarin stond vermeld n.l.: ten be
hoeve van huizen, waarin geen enkel
woonvertrek (of vertrek, dat als zo
danig kan dienen- van een schoor
steenaansluiting is voorzien: naar ge
lang van d.e te verwarmen ruimte ten
minste 1550 liter en ten hoogste 3300
liter.
De N.Z.H. heeft ook een vloot,
namelijk voor het vervoer van het
Centraal Station te Amsterdam naar
de tram aan de overkant van het IJ.
Zaterdag i& te Leidschendam een
nieuwe boot, de „Ir. W. J. Burgers-
dijk" te water gelaten.
Op het Generaal Kapittel v. d.
Zusters Franciscanessen van Heyt-
huysen zijn gekozen: Moeder Ignace
Holtus (Nederlandse) Generale
BILJARTEN
TILBURG—LEIDEN.
Een gezelschap van 30 personen is
de gast geweest van de Tilburgse Bil
jart-Bond. De heer A. J. Vrins, voor
zitter van de vereniging, waar deze
wedstrijden werden gehouden, heette
het gezelschap uit Leiden van harte
welkom en sprak de wens uit, dat het
niet alleen een sportief tournooi
mocht wezen, doch dat het voor Til
burg een revanche zou betekenen,
Hierin zijn de Tilburgers niet ge
slaagd, want de Leidenaars wisten 5
kampioenschappen te winnen, terwijl
een partij remise eindigde. Het was
dus met het kleinst mogelijke verschil,
n.l. 5J<—4V2.
Evenals in Leiden werden geen ho
ge moyennes bereikt; alleen J. Sira
(Morschpoort) wist in 21 beurten zijn
partij te beëindigen.
De propaganda-partijen waren weer
voor Tilburg, want het was aan J. v.
d. Hulst (Oud Ade) alleen gelukt in
een goede partij de overwinning te
behalen. Hij speelde met 17.85 gem.
De uitslagen zijn als volgt:
LeidenTilburg:
J. v. Cooten 54 37 8J. v. d. Waals
60 37 6.
T. v. d. Zanden 61 44 7J. Brasker
75 44 9.
G. der Kinderen 45 30 9T. de Roo
75 30 11.
C. .Weiters 31 24 5E. Keijzer 75
24 11.
Jok. Amsens 125 50 10L. Verzet
118 50 23.
P. Spapens 49 21 13J. Sira 125
21 23.
J. Brokken 150 36 14—J. Petit 109
36 15.
G. Jansen 150 26 40C, Pauw re
serve 69 26 10.
A. Heeffer 150 29 25-*,. Turk 150
29 20 e.
J. v. d. Brekel 150 11 57—B. de
Roo Sr. 125 11 25 e.
De resultaten van het propaganda.
tournooi zijn:
C. v. d. Brekel 127 15 34—J. v. d.
Hulst 250 14 76 bed.
J. v. d. Brekel 250 22 44B. de Roo
Sr. 123 22 24 e.
J. Sikmans 200 22 49—L. Turk 159
22 20 e.
G. Verhagen 125 16 27—G. v. d.
Meer 85 16 29 e.
Overste; M. Clarissa Asman (vert.
N.-Am. Prov.), 1ste Assistente; M.
Bertrada Birkhëuser (vert. Braz.
Prov.), 2de Assistente; M. Michaëlis
Hüsemann (vert. D. Prov.), 3de As
sistente; M. Hubertine Peeperkorn
(vert. Ned. Prov.), 4de Assistente.
De vereniging „Vrij Spanje"
hield in de veemarkthallen te Rotter
dam een betoging tegen Franco. In
de „Msb." werd onlangs gevraagd,
waarom dezelfde voor Spanje zo be
zorgde lieden nooit eens een betoging
hielden voor „vrij Rusland".
In de Wieringermeer zijn in te
genwoordigheid van Minister Mans-
holt, de eerste stenen gelegd voor een
zaadpakhuté en een koelhuis voor
pöotaardappelen. Het nieuwe zaad
pakhuis zal een oppervlakte hebben
van 1200 m2. Het te bouwen koelhuis
is het eerste in ons land, dat voor de
opslag van pootaardappelen zal wor
den ingericht.
Een zware brand woedde te Her
pen (gemeente Ravenstein). Drie
boerderijen en een voorraad land
bouwproducten, machinerieën en in
boedel gingen verloren. Verzekering
dekt slechts gedeeltelijk de aanzien
lijke schade.
De voorzitter van de K.A.B., afd.
Helmond, de heer F. den Ouden, ont
ving de pauselijke onderscheiding
„Pro Ecclesia et Pontifice" als blijk
van verdienste voor zijn werkzaam
heden te Helmond en gedurende het
laatste anderhalve jaar in zijn functie
van wnd. voorzitter van de Bossche
Diocesane Bond van dé K.A.B. Onder
degenen, die kwamen gelukwensen
waren de deken en de burgemeester
van Helmond en de Commissaris der
Koningin, prof. De Quay.
De herdenking van de eerste
vrije Statenvergadering, 375 jaar ge
leden, welke herdenking in Dordrecht
in de Grote Kerk werd gehouden,
werd bijgewoond door het Prinselijk
Paar. Prof. dr. P. Geyl hield de her
denkingsrede.
Een kostbaar, met edelstenen be
zet horloge, dat toebehoorde aan Prin.
ses Juliana en bij het overhaaste ver
trek in Mei 1940 vergeten werd, is,
na vele omzwervingen (het werd o.a
door een dronken Duitser voor een
liter jenever verkocht aan een her
bergier te Zeist), aan de eigenaresse
terugbezorgd.
Op het voortgezet congres van
de R.K. Politiebond „St. Michaël"
werd de bondsvoorzitter, de heer Kör-
ner, herkozen. De heer Kruyten werd
benoemd tot eerste bondsambtenaar.
Een commissie werd benoemd, welke
de wenselijkheid en mogelijkheid zal
onderzoeken van aahsluiting bij de
K.A.B.
De Ned. Spoorwegen hebben
over 1946 voor 's Rijks Schatkist een
meevaller opgeleverd van bijna 8
millioen gulden.
De aartsbroederschap der H. Fa
milie in Nederland viert haar eeuw
feest op Zondag a.s. met een congres
te Maastricht. Na openlucht-H. Mis en
vergadering vertrekken de congres
smen naar Hocy (België) voor een
bezoek aan het graf van de Venlose
kapitein Henri Belletrable, die hon
derd jaar geleden de H. Familie
stichtte. Het congres zal o.a. worden
bijgewoond door de bisschoppen van
Roermond en Luik, door een officiële
afvaardiging uit Suriname en depu
taties van de Belgische hoofdzetels
der H. Familie o.a. te Luik.
27.000 textielpunten verduisterde
een meisje bij een firma te Zwolle in
een half jaar tijd. Voor elke punt
kreeg ze 15 ct. Voor het geld kocht ze
kleren en sieraden. De eis luidde 1
jaar gevangenisstraf, waarvan 4
maanden voorwaardelijk
Het huis van Minister Vos te
Wassenaar is, toen Z. Exc.a de minis
terraad bijwoonde, door inbrekers
overhoop gehaald. Er wordt niets ver
mist. In verband hiermede wordt het
niet uitgesloten geacht, dat de inbre
kers het meer op documenten, dan op
waardevolle voorwerpen hadden
Laudy's „Paradijsvloek" wordt
op 3, 10 en 17 Augustus opgevoerd in
het park „De Warande" te Boxmeer.
Kees Spierings heeft de leiding.
De nieuwe schoenenbon zal, vol
gens „Trouw", dezer dagen worden
aangewezen. De aanwijzing van de
nummers geschiedt in dezelfde volg
orde als vorig jaar. Hieruit maken wij
op, dat de nieuwe schoenenbon num
mer 9 zal zijn.
«De sleepboot-stakingte Rotter
dam is geëindigd. Men zal verder on
derhandelen met de werkgevers.
Bij .,St. Louis" te Oudenbosch
is een nieuwe Maria-veldkapel inge
zegend, gesticht door de studenten
van de bisschoppelijke kweekschool,
voorzien.
BUITENLAND.
In de Amerikaanse zóne van
Korea is de „links georiënteerde" zeer
populaire leider Lyoeh Woen Hyoeng
vermootd. De dader is ontwucht. De
Amerikanen vertrouwden Lyoeh, om
dat zij hem als gematigd beschouw
den; de Sovjets beschouwden hem als
een deserteur uit het linkse volks
front.
Te Lahore zijn bij relletjes 8
personen om het leven gekomen en
veertien gewond. De Sikhs zouden
een bom gegooid hebben, waardoor
4 Mohammedanen werden gedood,
waarna 4 Sikhs door messteken zijn
afgemaakt.
De vorst van de Vóór-Indische
staat Khaipoer is van het regeren gek
geworden en heeft afstand moeten
doen van de troon. Zijn 14-jarige zoon
volgt hem op.
Een Brits stoomschip is bij Hong
kong aan de grond gelopen en door
midden gebroken. Alle 1800 opvaren
den konden worden gered.
De 82-jarige Alfred Hugenberg,
die lid was van Hitler's eerste kabi
net is door de Britse bezettingsauto
riteiten als „ongevaarlijk" verklaard.
IN OEKRAÏNE WORDEN
PAASVIERDERS GEDEPORTEERD.
Het is thans bekend geworden dat
de Sovjet-aütoriteiten in de stad
Ushhored in de Oekraïne, na eerst
toestemming te hebben gegeven voor
de viering van het Paasfeest, op het
ogenblik van de Paasviering zelf met
troepen en afdelingen van de staats
politie de Grieks-katholieke Kerk
hebben omsingeld, alle mannen van
16 tot 60 jaar hebben gevangen ge
nomen en in twee lange treinen heb
ben gedeporteerd naar het Oosten.
Samen met deze mannen werden ook
de laatste monikken weggevoerd, die
ter plaatse achter gebleven waren om
clandestien de zielzorg te kunnen
uitoefenen.
Strijd voor het bijzonder
onderwijs in Frankrijk
„De boeren uit de Vendée hebben
hun eigen scholen gebouwd, zoals on
ze vaderen hun kathedralen ge
bouwd hebben. Daarom beschouwen
zij hun scholen als een heilig deel van
hun erfgoed.
Om de wil tot handhaving van dit
erfdeel ondubbelzinnig te doen blij
ken, zijn zij in zo groten getale van
de vier windstreken van dit departe
ment hierheen gekomen, ondanks dat
zij in deze zomerdagen op hun lan
derijen niet gemist kunnen worden.
Maar als verstandige en practische
mensen offeren zij hun tijd, voor dat
gene wat zij als het meest dringen
de en allernoodzakelijkste beschou
wen".
Zo sprak een getuige in de rechts
zaal van La Roche sur Yon, terwijl
buiten voor het gerechtshof op de
■Place Napoléon een menigte van
meer dan 15.000 mensen was samen
gestroomd. Van tijd tot tijd klonk het
geroep van de duizendkoppige me
nigte: „Wij willen God in onze scho
len!" door tot in de rechtszaal. En
toen de bisschop van Lucon, Mgr. Ca-
zaux, die zich, zoals wij reeds eerder
hebben gemeld, vrijwillig had aange
boden om getuigenis af te leggen, aan
kwam voor het gerechtsgebouw, werd
hij met een overweldigend en enthou
siast gejuich begroet. Zoals uit £e
reeds eerder gegeven berichten blijkt,
gaat het hier om.de volgende kwes
tie: Het diocees Lucon telt 461 bij
zondere scholen, die door 40.000 leer
lingen, d.i. tweederden van het totaal
der kinderen worden bezocht. In de
Vendée met zijn 33.047 inwoners be
zoeken 9098% der kinderen de bij
zondere scholen. In 41 gemeenten met
totaal 40.000 inwoners zijn in het ge
heel geen openbare scholen en ont
vangen alle kinderen onderricht op
de bijzondere school.
Al deze bijzondere scholen kosten
de staat geen cent. De 275.000 Bre
tons die uit eigen middelen voor hun
kinderen dus meer dan 450 scholen
met 1200 leerkrachten onderhouden
besparen in feite de staat een uitga
ve van meer dan 100 millioen francs.
Daarnaast betalen diezelfde burgers
jaarlijks aan belasting meer dan 200
millioen francs voor de nationale op
voeding, dus voor het onderhoud van
scholen. Waarheen zij hun kinderen
niet wensen te sturen, of die in hun
gemeente niet eens bestaan.
Deze bijzondere scholen kosten
schatten géld. Om de nodige millioe-
nen hiervoor bijeen te brengen zijn
zij noodgedwongen op de openbare
liefdadigheid aangewezen. Daartoe
beleggen zij gelijk ook elders het ge
bruik is, bazars, fancy-fairs en ande
re liefdadigheidsuitvoeringen. En hier
komen wij aan de kern der zaak.
Voor deze uitvoeringen etc. waaruit
de scholen worden onderhouden,
moeten de katholieken aan de staat,
die zij reeds 200 millioen betalen voor
scholen, die zij niet gebruiken of die
niet bestaan nog eens opnieuw be
lasting betalen. Dit is de ouders van
de Vendée al te erg. Zij weigeren de
ze belasting te betalen. Zij wensen
niet na alle onbillijkheid en onrecht
vaardigheid door de staat ten aan
zien, van hen bedreven', ook nog hun
liefdadigheid aan belasting onder
worpen te zien.
(Van een bijzondere
medewerker).
Er zijn maar weinig
mensen die niet weten wat
bedoeld wordt met „Huize
Doorn". Het dezer dagen
gepubliceerde verzoek van
ex-kroonprins Friederich
Wilhelm van Duitsland,
om zijn intrek te mogen
nemen in het thans nog on
der beheer staande com
plex gebouwen, heeft op
nieuw de aandacht geves
tigd op het vriendelijke
dorp Doorn in de provin
cie Utrecht, waar de reac
tie van de bevolking op
deze poging van de ex-
kroonprins nogal verschil
lend is. Er zijn mensen die
zeggen dat men de trage
die van* de Hohenzollern's
nu maar als beëindigd
moet beschouwen. De ex-
keizer aan wie in 1918
asylrecht werd verleend
en wiens stoffelijk over
schot in een kleine kapel
op het landgoed te Doorn
werd bijgezet, heeft gedu
rende zijn ontkroonde le
ven de Doornse' bevolking
geen strobreed in de weg
gelegd. Integendeel, hij
was een graag geziene per-
soonlijkheid, aldus het
oordeel van diverse inwo
ners hier.
Het gaat thans om de
vraag of het gewenst is dat
zich achter de muren van
het landgoed opnieuw een
Duitse kolonie vestigt en
of ex-kroonprins Friede
rich, die momenteel nog
in Heckingen bij Würten-
berg vertoeft en zegt wet
tig erfgenaam van Huize
Doorn te zijn, werkelijk
recht van spreken heeft.
Wij hebben mensen ont
moet die niet weten waar
om de ex-kroonprins er
niet zou mogen vertosven
wanneer is uitgemaakt dat
hij in zijn recht staat.
Doorn heeft door dit bui
tengoed en de historische
inventaris, maar ook door
het feit dat hier een Ho-
henzollern verblijf houdt
waardoor de tragedie
van het Duitse volk nu
nog duidelijker gedemon
streerd wordt altijd een
bijzondere aantrekkings
kracht.
Thans kan men hier de
vleugeladjudantvan de
ex-keizer aantreffen die
gehuwd is met de Neder
landse baronesse Bentinck.
Hij waakt over de kost
bare verzameling die Hui
ze Doorn tot een van on
ze grootste musea maakt.
Het grote rosarium waar
meer dan tienduizend ro
zen bloeiden toen Wilhelm
II nog in leven was, is
reeds verwaarloosd. Het is
nu in verband met de po
gingen door de ex-kroon
prins Friederich aange
wend, wel interessant eens
na te gaan hoe de Hohen
zollern's zich hier destijds
gevestigd hebben.
Huize Doorn is eer der
oudste kastelen uit de pro-
aan Cornelia Henrietta van
Lennep weduwe van de
heer H. M. Labouchere.
Na het overlijden van haar
man verkocht mevrouw
Labouchere het huis in
1903 aan Wilhelmina Cor
nelia de Beaufort echtge
note van mr. Willem Hen
drik Johan baron van
Heemstra.
Van haar kocht de ex-
keizer van Duitsland Huize
Doorn in 1920. Hij liet een
poortgebouw in Hollandse
renaissancestijl a*n de
Langbroekerweg oprichten
en een rosarium aanleggen
in het park. Dit rosarium is
altijd een grote attractie
voor het publiek geweest,
want de keizer stelde het
toegankelijk voor iedereen.
Alleen de ronde hoekto-
zullen niet licht vergeten,
dat Friederich Wilhelm,
die bijna dertig jaar gele
den afstand moest doen
van de keizerskroon, een
S.A.-man is geweest. Even
als zijn zoons, die het ver
der in het Duitse terreurs-
corps brachten, dan papa.
Die was immers een ge
wone motor-S.A.' man.
Geen wonder zullen de
Wieringers zeggen, want
zij herinneren zich die
kroonprinselijke motor
renner uit de tijd dat hij
als geïnterneerde op Hip-
polytushoeve langs de
landwegen stoof.
Ja. dat is een kwalijk
ding, die foto van de S.A.
kroonprins. Wij zijn de
laarzen en de hakenkrui
sen nog niet vergeten. De
Zijn vader kocht in 1920 het landgoed, dat hij tot
aan zijn dood in 1941 bewoonde
vincie Utrecht en was in
de middeleeuwen het zo
merverblijf van Utrechtse
Domproosten.
Een lange rij van Dom
proosten oefende tot 1635
de functie van Heer van
Doorn uit. In dat jaar
kocht Reynier van Golt-
stein met toestemming van
het Domkapittel en van
Prins Frederik Hendrik
het Huis te Doorn met 24
morgen lands en het ge
recht aldaar als een vrij
eigen goed dat hij aan
laatstgenoemde opdroeg en
terug ontving als Buren's
leen.
In 1649 ging dit huis bij
koop over op de familie
Von Brockdorff.
In de daarop volgende
jaren verwisselt het huis
nog enige malen van eige
naresse en blijft h_t in de
familie Munter tot 1874, in
welk jaar Samuel Johan
Graaf van Limburg Stirum
als enig erfgenaam van
Douairière jhr. mr. A, C.
W. Munter het Huis te
Doorn verkreeg. Deze ver
kocht het in hetzelfde jaar
ren herinnert nu nog aan
de oorspronkelijke bouw.
Overigens vertoont Huize
Doorn wit gepleisterd
als het is ~*en architec
tonische merkwaardighe
den. Wie in de gelegenheid
is een wandeling door het
gebouw te maken komt on
der de indruk van de sfeer,
een die in alle opzichten
spreekt van het monarcha
le Duitsland van weleer.
Zo ergens, dan geldt hier:
„Sic transit gloria mundi".
De sterfkamer van de kei
zer zit op slotZal de
zoon het nog mogen bele
ven zijn verxiere leven te
slijten in de vertrekken
waar zijn vader gepeinsd
heeft over de vergane glo
rie?
De schim van de „Kaiser".
En hoe zal het volk erop
reageren als het de vroe
gere troonpretendent van
„Das Reich" in zijn mid
den ziet? Wij zeiden reeds,
dat de bevolking van
Doorn in zekere zin mild
gestemd is tegenover de
Hohenzollerns. Anderen
„Kaiser" zou verrukt zijn
geweest, wanneer hij para
des had kunnen afnemen
van het gerobotiseerde
volk van Hitier. Het was
immers deze keizer, die in
April 1914 trots het Bran-
denburgse parlement toe
riep: „Ik beschouw mijn
plaats als direct door de
Hemel geschonken; mijn
werk, door de Allerhoog
ste geroepen om het als
Zijn werk te verrichten."
En in het Gouden Boek
van de stad München
schreef hij „Suprema lex
regis voluntas", „de hoog
ste wet is de wil van de
vorst". En in 1889 donder
de hij tot een politieke
massabijeenkomst: „Iedere
Sociaal Democraat is sy
noniem voor vijand van
volk en vaderland!"
Deze „Kaiser" was geen
onbetekenende figuur, zo
als men hem wel eens wil
afbeelden. Hij was een ge
vaarlijk man, omdat hij de
grenzen van zijn kracht
niet kende. Evenals Hitier
vergat hij, slechts een
mens te zijn. Wilhelm was
een gevaar voor het even
wicht van machten in Eu
ropa, dus een gevaar voor
de vrede. De grote Federik
leerde het Duitse volk
marcheren, Wilhelm leer
de het zwemmen. Hij
stichtte een vloot, een
koopvaardij en een marine
en daarmee was die tere
balans in West Europa
reeds verstoord. Met zijn
nieuwe oorlogsspeelgoed
deed de Keizer de beruch
te Pantersprong naar Aga-
dir. Daaruit zou een oor
log voortkomen, de eer
ste wereldoorlog, die vijf
en twintig jaar later voort
gezet zou worden, na éhn
tweede coupe: Hitiers
greep naar Praag.
Herlevende hoop
De „Kaiser" zag in zijn
ballingsoord in Doorn de
hoop herleven: een groot
en oppermachtig Duits
land, waar de wil van één
man wet zou zijn. Voorlp'
pig was het weliswaar de
dictatuur van een in des
Keizer's ogen arrogante
parvenu, maar die zou de
weg kunnen plaveien voor
een glorieuzer entree der
Hohenzollerns door
Brandenburger Tor.
geest was er reeds, de geest
waarop een nieuw Keizer
rijk gebouwd kon worden.
De familie maakte zich al
vertrouwd met de nieuwe
omgeving. En dat was niet
moeilijk, want die werd
immers evenzeer bepaald
door laarzen en bajonet
ten. En het „Heil Hitier"
had het zelfde rhytme als
„Der Kaiser".
In Huize Doorn waart
nog de schim van de kei
zer. En Friederich Wil
helm. zijn zoon, herinnert
zich zeker nog die 27ste
Januari 1939 toen de kei
zer in Doorn met praal en
luister zijn 80ste verjaar
dag vierde. De klanken
van de S.A.-marsen door
Berlijn klonken aan die
vooravond van de tweede
wereldoorlog tot in het
statige huis in Doorn door.
Het was als in 1914: Ach-
tung: „Der Kaiser" en..
„Morgen, meine Kinder!"
het smaragden-eiland
Drie en een halve dag varen of
drie en een half uur vliegen van Am
sterdam ligt „Emerald Isle", het sma.
ïagd groen Erin.. Deze smaragd, die
omringd wordt door een zilveren zee,
is Ierland, thans officieel Eire ge
naamd. Eire is ca. twee en een half
keer zo groot als Nederland en
vobmt met zijn nog géén vier mil
lioen inwoners een „continent" op
zichzelf. Het Ierse volk heeft een uit
gesproken eigen temperament en
heeft de drang naar vrijheid met ons
Nederlanders gemeen.
De Ieren zijn zeer gastvrij en spon
taan, houden van huiselijkheid en
familieleven, zijn sportief, spraak
zaam en geestig. Zij houden er van
om uren te debatteren. Hun vader
landsliefde is zeer groot en zij blij
ven ook in den vreemde hun land
trouw. Millioenen Ieren hebben hun
vaderland in de loop der tijden moe
ten verlaten om elders nieuwe be
staansmogelijkheden te zoeken; al
deze mensen of zij in Amerika of
Canada, in Afrika of Australië zyn
gaan wonen, zijn in hun hart Ier ge
bleven. Verleden jaar October kwam
een Ier, die zeventig jaar geledon
naar Amerika geimmigreerd was,
naar Eire terug, „om daar te ster-
venzoals hij zeide. De Ierse win
ter bleek hem echter al te koud en
de turfvuren konden hem niet ge
noeg warmte geven. Vandaar dat de
ze negentigjarige Ier maar weer per
vliegtuig naar Amerika terug ging
om „bij de centrale verwarming zijn
leven nog wat te kunnen rekken!"
Het Ierse volk is door en door gods
dienstig en er zullen maar weinig
voorbeelden in de wy;eld zijn waar
mensen leven, die nog zo volkomen
goed practiserend en daadwerkelijk
katholiek zijn als in dit land.
Ook de kerken worden druk be
zocht. Het gebed neemt een zeer be
langrijke plaats in het leven van de
ze mensen in. Iedere avond wordt
in#de kerken gelegenheid gegeven
het Rozenhoedje te bidden en is het
een kwartier daarvoor reeds onmo
gelijk een zitplaats te bemachtigen en
een kwartier later, als het gebed be
gint, zijn midden- en zijpaden ge
vuld met staande en knielende men
sen.
Zondags zijn er doorlopend H.
Missen van vijf uur tot twaalf uur
en in vele kerken een speciade kin-
der-Mis om tien uur. Het gebruik
van een missaal is echter nog weinig
bekend men kent de misgebeden
van buiten. Op het platteland zijn de
bewoners vaak vele kilometers van
de dichtstbijzijnde kerk of kapel,
maar ondanks die afstanden gaat
men daar zeer dikwijls naar de kerk
toe, en dit niet alleen 's Zondagsmor
gens maar ook in de namiddag en in
de week.
Ondanks dat Eire in de tweede we
reldoorlog neutraal is gebleven,
heeft dit land de goede zaak in zeer
veel opzichten kunnen steunetn en
het is in Engeland en Amerika maar
al te goed bekend, dat vele Ieren hun
dapper gedrag met het Victoria Cross
beloond zagen. Alleen reeds 200.000
mannen en vrouwen hebben vrijwil
lig voor de geallieerde industrie ge
werkt, en hebben gedurende de oor
logsjaren hun land verlaten om het
geallieerde oorlogs- en productie-ap
paraat te verhogen. Tien duizenden
Ierse vrijwilligers hebben dienst ge
daan in het geallieerde leger en heb
ben naast de andere volkeren ae
zaak der vrijheid verdedigd. Enorme
leveranties vlees en ander voedsel
zijn door Eire geleverd en een paar
honderd millioen Ierse Ponden zijn
aan Engeland geleend op een basis,
die lager was dan de rente die men
in Eire zelf hiervoor gebruikelijk was
te vragen.
Ook wij Nederlanders hebben di
rect na de bevrijding van ons va
derland ondervonden hoe wij door
de Ieren uit zuivere naastenliefde
zyn geholpen met grote zendingen
vlees en suiker.
Uit dankbaarheid voor deze royale
geste heeft de Nederlandse regering
een zending Nederlandse bloembol
len naar Dublin doen sturen en zo
kon men dit voorpaar in het St. Ste
phen's Green Park.de Nederlandse
tulpen bewonderen, waarover de
Ieren bijzonder enthousiast waren.
HAAGSE RECHTBANK.
De kantoorbediende M. H. P. had
haar hulp verleend bij het uitvoeren
van inbraken in villa's te Wassenaar,
doordat zij op de uitkijk ging staan,
en eerst informeerde of bewoners
thuis waren. Tegen het meisje vor
derde de Officier een jaar en zes
maanden gevangenisstraf. De recht
bank heeft haar veroordeeld tot een
jaar gevangenisstraf met aftrek van
preventief.
De huisknecht J. v. G. heeft te
recht gestaan wegens medeplichtig
heid aan inbraak te Oegstgeest, voor
welk feit tegen hem een jaar en acht
maanden gevangenisstraf met aftrek
van preventief werd geëist. De recht
bank heeft verdachte conform die eis
veroordeeld.
HAAGSE POLITIERECHTER.
Het verhandelen van suiker in
strijd met de distributie-bepalingen,
bracht J. E. M. G. uit Leiden voor de
Haagse politierechter. Verdachte had
een hoeveelheid suiker „zwart" ge
kocht, en die" weer verhandeld. De
Officier vorderde drei maanden ge
vangenisstraf, waartoe de rechter ver
oordeelde.
