3e CeicLc Sou/tont Vandaag een nieuwe regering te Djokja Conferentie van Parijs mislukt Complot tegen de Franse regering Op korte golf j DINSDAG 1 JULI 1947 Bureaux: Papengracht 32, Giro 103003. Telef.: Administratie, Advertenties 20826, Redactie 20015, Directie, drukkerij en abonnementen 20935. Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. waarin opgenomen „DE BURCHT" KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 37e JAARGANG No. 11126 Abonnementsprijs f 0.26 per week, 1.10 per maand, f 3.25 per kwartaal. Franco per post 4. Advertenties: 15 cent per m.m. Ingez. mededelingen dubbel tarief. Bij contract belangrijke korting. Telefoontjes: 30 woorden f 1.50. De centrale zondenbok PROF. ROMME geeft in „De Volks krant" een opsomming van ge deelten uit het beginselprogram van de Partij v. d. Arbeid, waarmee hij kan instemmen. Dan vervolgt hij: „De noodzakelijke tekortkoming van het beginselprogram zit in het ontbreken van gemeenschappelijke diepere zedelijke beginselen van vol doende bepaaldheid. Daaruit menen wij te moeten verklaren, dat het ka pitalisme als de centrale zondenbok van alles en nog wat wordt aange wezen, zonder dat dieper wordt ge graven en de ontkerstening als oor zaak wordt gebrandmerkt en be streden. Uit het genoemde gebrek vloeit ook voort, dat de zedelijke normen, waaraan de staat onder worpen is, geheel in de lucht blijven zweven: er wordt, gelukkig, gezegd, dat de staat gebonden is „aan zede lijke normen", maar er wordt niet aan toegevoegd, en er kan door dit gezelschap ook niet aan worden toe gevoegd, wélke deze zedelijke nor men zijn. Wat voor de partij een manco is aan eenheid van politieke overtuiging ook in 't oog der par tij zelve die immers, zoals in een andere paragraaf van het program staat, „het innig verband tussen le vensovertuiging. en politiek inzicht erkent". Tot zover prof. Romme. Wij hebben de stellige overtuiging, dat het kapitalisme in de zin, waarin men het bedoelt: overheer sing door het kapitaal, winst-econo mie radicaal moet worden uitge bannen. Daarop moet het streven zijn gericht en dat moet worden be reikt. Maardaarmede zijn wij niet, waar wij komen willen en daarmede hebben wij niet bereikt wat wij be reiken willen! Als wij dat kapitalisme uit de economie zouden doen verdwijnen, zonder meer, dan is de samenleving daardoor alléén niet gelukkig ge maakt Mét de Partij v. d. Arbeid kunnen wij samenwerken in de strijd tegen de door het kapitalisme veroorzaakte sociale wantoestanden. Maar wij zijn er van overtuigd, dat de maatschap pij alléén goed zal worden, als de genen, die haar opbouwen, zich door positieve zedelijke normen laten lei den. Men bouwt luchtkastelen, als men wil gaan bouwen een goede sa menleving zonder die zedelijke nor men. Niet het kapitalisme is ten slotte de centrale zondenbok, maar het ongeloof, de zedeloosheid, de miskenning van positieve zedelijke normen. Deze overtuiging moet heel diep leven onder hen, die de maat schappij willen verbeteren! PRESIDENT SOEK ARNO heeft gisteren de leiders der vier grootste In- donesische politieke partijen socialisten, Mohammedanen, nationa listen en Labour verzocht voor Dinsdag 11.30 uur Nederlandse tijd een coalitieregering te vormen, aldus meldt Ass. Press. Soekarno heeft in een presidentieel decreet Sjahrir, de vorige minister-president tot „advd- seur der regering" benoemd. Verminkt telegram sticht verwarring Reeds zijn de leiders van de vier politieke partijen bijeen geweest, om te proberen overeenstemming te be reiken over een nationaal coalitie kabinet. Zij waren daarin Maandagavond laat nog niet ge slaagd. In het algemeen wordt aan genomen, dat Amir Sjarifoeddin (Soc. Partij) uitgenodigd zal wor den een nieuwe regering te vor men. De nationalistische en socialis tische partij zouden zijn benoeming tot kabinetsformateur steunen. De leiders van de Republiek heb ben nog geen antwoord opgesteld op bet Nederlandse verzoek om ophelde ringen over de brief van 27 Juni van Soekarno, wat betreft de positie van ae vertegenwoordiger van de Neder landse Kroon in de voorgestelde in terim-regering en wat betreft het Republikeinse standpunt betreffende het verzoek om een eigen diploma tieke dienst. Pre^dent Soekarno heeft gisteren een beroep gedaan op de Indonesiërs om tijdens de huidige crisis kalm te blijven. Hij beloofde hun, dat de In donesische leiders hun einddoel volledige vrijheid niet uit het oog zouden verliezen. Verwarring door verminkt telegram. In het kamp van de Indonesische leiders heerste gisteren verwarring over de officiële tekst van de aide- mémoire, die sterk verschilde van de getelegrafeerde tekst De getelegrafeerde tekst luidde: „De Verenigde Staten geloven, dat de onmiddellijke vorming van een centrale interim-regering voor Indo nesië op basis van het principe van federatie, zoals door de Indonesische Republiek is voorgesteld, dringend noodzakelijk is." De werkelijke tekst luidde: „De Verenigde Staten geloven, dat de on middellijke vorming van een centraie interim-regering voor Indonesië op basis van het principe van federatie, zoals door de Nederlandse regering is voorgesteld en in principe door de Indonesische Republiek is aanvaard, dringend noodzakelijk is". Dat is heel wat anders! VAN BETROUWBARE ZIJDE verwacht men, dat de besprekingen der v ministers van buitenlandse zaken van de Sovjet-Unie, Groot-Brittan nië en Frankrijk te Parijs vandaag (Dinsdag) ten einde zullen zijn. Een Britse woordvoerder heeft medegedeeld, dat de Britse delegatie te Pa rijs besloten heeft de geheimhouding inzake de conferentie niet meer in acht te nemen, daar volgens haar oordeel, deze toch reeds niet in acht genomen was. Dan maar zonder de Russen Men gelooft, dat de drie ministers vanmiddag weer bijeen zullen ko men en misschien nog een verkla ring van Molotof zullen aanhoren. Over het algemeen echter zijn de gedelegeerden er van overtuigd, dat de conferentie afgelopen is en voor het ogenblik de kans om tot overeen stemming te komen over.een econo misch plan voor Europa onder lei ding van de Sovjet-Unie, Groot-Brit- tannië en Frankrijk, de drie minis ters ontglipt is. Toch hulp voor W.-Europa? Woordvoerders van het Franse mi nisterie van Buitenlandse Zaken zijn van oordeel, dat het mislukken van de Parijse besprekingen over het plan-Marshall geheel moet worden toegeschreven aan de houding van de' Russische afgevaardigden. Na een lang onderhoud met Marshall heeft de Britse ambassadeur in Washing ton, Lord Inverchapel, gisteravond verklaard, dat het standpunt van de Amerikaanse en Britse regering over het plan vrijwel identiek is. Men neemt aan, dat ondanks de misluk king van de Parijse conferentie de Verenigde Staten de pogingen van Engeland en Frankrijk, het plan- Marshall althans voor West-Europa te verwezenlijken, zullen blijven steunen. De verschilpunten. Volgens Tass gaat het om de vol gende kwesties: 1. Moeten de Euro pese landen een economisch plan voor Europa als geheel opstellen of moet elk land afzonderlijk een lijst van zijn behoeften indienen. Rusland is voorstander van het laatste. Welke landen moeten bij het plan betrokken zijn. Rusland wenst alle tijdens de oorlog neutrale landen en de voormalig vijandelijke staten in verschillende categorieën te zien 'ge> FRANSE BANKSTAKING DUURT VOORT. De nationale stakingscommissie der Franse bank-employé's heeft op een massabijeenkomst van 10.000 employés haar besluit bekend ge maakt om de gisteren door de re gering uitgegeven instructie weer aan het werk te gaan, in de wind te slaan en in staking te blij ven. Dit besluit werd met gejuich begroet. plaatst. 3. De positie van Duitsland. Rusland verkiest, dat de Duitse kwestie pas zal worden besproken door de raad van ministers van bui tenlandse zaken op de volgende bij eenkomst in November. Strijd bij Modjokerto. Het Republikeinse persbureau An- tara heeft medegedeeld', dat Neder landse troepen gistermiddag nsfbij Modjokerto meer dan vijf uur in strijd met Republikeinse eenheden zijn geweest. De kwestie der gendarmerie in Indonesië Dr. Van Mook heeft gistermiddag tijdens een persconferentie geconsta teerd, dat de Nederlandse regering volledig duidelijk gemaakt heeft, dat haar politiek stevig verbonden is met Linggadjati en geen ander doel nastreeft dan de opbouw, van de Ver enigde Staten van Indonesië tot een souvereine staat. Hiervoor acht de welke de mogelijkheid inhoudt om tot uitvoering van de overeenkomst langs wettelijke en ordelijke weg te komen, volstrekt noodzakelijk. De re gering meent, aldus dr- Van Mook, dat de Nederlandse voorstellen van 27 Mei een. redelijke en aanvaardbare oplossing bieden. De moeilijkheid van het republi keinse antwoord van 27 Juni is, dat het onzekerheid laat bestaan omtrent bepaalde belangrijke punten, terwijl bijvoorbeeld de kwestie van de bui tenlandse betrekkingen onaange roerd blijft. Het aftreden van Sjah rir, die zich steeds zeer voor het be reiken van een overeenstemming heeft ingespannene wekte de indruk, dat er een „deadlock" op komst is. Dr. Van Mook kwalificeerde de Amerikaanse aide-mémoire als nut tig en te juister tijd aangeboden. Hij meende, dat deze aide-mémoire mo gelijkheden tot opheldering van de verschillen biedt. Dr. Van Mook ver klaarde voorts, dat de Nederlandse regering moet blijven staan op een gemengde federaal orgaan vóór de veiligheid, „zoals elke federale re gering over een dergelijke apparaat beschikt". .Hij meende ten slotte, dat voor de kwestie van een gemeen schappelijke gendarmerie een oplos sing kan worden gevonden, doch was niet bereid over de aard van deze op- Nederlandse regering een situatie, lossing mededelingen te doen. Z.H. de Paus ontving in het Vaticaah inboorlingen van de Portugese ko loniën, gekleed in hun inlandse cos- tuums, die op een pelgrimstocht in Rome vertoefden en de canonisatie bijwoonden van Joao de Britto, de Portugese martelaar. Republiekeins kabinet zou heden gereed zijn Hedenmiddag om 12 uur Java-tijd waren de technische voorbereidin gen tot de vorming van het nieuwe kabinet gecompleteerd. De bekend making van de samenstelling van het kabinet kan hedenmiddag nog ver wacht worden. Men vermoedt, dat Sjarifoeddin premier zal zijn en dat 3 vice-premiers zullen worden be noemd. Het republikeinse persbureau meldt verder, dat de Indonesische delega tie, voorheen door Sjahrir geleid, grondig zal worden gewijzigd. Van Sjahrir wordt gezegd, dat hij waar schijnlijk een post in het buitenland zal krijgen, eventueel in Engeland of in de Verenigde Staten, doch dit wordt in de kringen, die nauw met Sjahrir verbonden zijn, inmiddels te gengesproken. De door dr. van Mook verzochte opheldering van Soekarno's nota, zal door het nieuwe kabinet worden ge geven. Tevens kan men verwachten, dat het republikeinse 'antwoord op de Amerikaanse aide-mémoire zal wor den opgesteld. Dit zou dan morgen per extra-trein naar Batavia wor den gebracht. DE STERKTE VAN DE WERELD- POLITIE MACHT. In de militaire-stafcommissie van de „grote vijf" heeft men nog geen overeenstemming bereikt over de voorgestelde omvang van de strijd macht der V.N. De veiligheidsraad had verzocht tegen Maandag een aanbeveling te doen. Naar verluidt benaderen het Franse en het Britse voorstel elkaar vrij dicht. Zij verschillen echter aanzienlijk met het Amerikaanse. China is bereid het Britse voorstel als basis van bespreking te z vaarden. Rusland heeft geen voor stel ingediend, doch acht een ge ringe sterkte voldoende. VERHOOGDE OMZETBELASTING GEEN HOGERE PRIJZEN. In verband met het in werking tre den van de wijziging der omzetbelas ting op 1 Juli a.s. wordt er van of ficiële zijde nogmaals aan herinnerd, dat het aan ondernemers verboden is hun verkoopsprijzen te verhogen op grond van het eventueel door hen meer aan omzetbelasting te betalen bedrag. Van dit verbod kan van overheidswege slechts ontheffing worden verleend in die gevallen, waarin aan de hand van het beno digde cijfermateriaal kan worden aangetoond, dat de winstmarges strikt voldoen aan de toelaatbare eisen. Eigenmachtige prijsverhoging is ook in deze gevallen verboden. In afwijking hiervan zal, voor zover goe deren bij de fabrikant belast worden met het z.g. weeldetarief van 15 pet., wel een zekere prijsverhoging wor den toegestaan. „Zwarte Maquis" wilden oprukken naar Parijs Er blijkt toch wel iets waar te zijn van de eerste onder voorbe houd gemelde berichten omtrent een samenzwering tegen de Franse regering. De Franse minister van Binnen landse Zaken, Depreux, heeft op een persconferentie medegedeeld, dat een fascistische organisatie van rechtse verzetslieden, monarchisten, aanhangers van de regering van Vichy en van de vroegere maar schalk Pétain van plan waren van twee kanten een aanval op Parijs te doen. Deze aanval zou worden uitge voerd door twee groepen, waarvan de ene van Bretagne uit zou optrek- „ffiexg. en ffioadl" uient fieett Heilzame instelling van de Kath. Arbeidersbeweging I^ORT na de bevrijding was het 25 jaar gele den, dat de Katholieke Ar beidersbeweging in Neder land haar sanatoriumwerk begon. Men stichtte nabij Apeldoorn „Berg en Bosch", waar spoedig kon worden begonnen met een daadwerkelijke bestrijding van de t.b.c. Doch reeds in 1933 moest deze instelling verhuizen; ze vond haar nederzetting temidden van de bossen aan de Gezichts laan te Bilthoven. r\AT men eerst op 8 Juli a.s. er toe over gaat, het zilveren bestaan van „Berg en Bosch" te vieren, is gelegen in het feit, dat er na de bevrijding de tijd niet voor was en dat verleden jaar de genees heer-directeur, dokter Bronkhorst, die met het Sanatorium mee jubileer de, wegeps ernstige ziekte verhinderd was. Nu staat het feest voor de deur. Een landelijke commissie heeft de nodige voorbereidingen getroffen en heeft velen naar Utrecht opgeroepen, om èr a.s. Dinsdag om 9 uur te genwoordig te willen zijn in de solemnele H. Mis, die dé geestelijk adviseur van de K.A.B.. kanunnik Van Schaik, proost van het Me- tropolitaan kapittel te Utrecht zal opdragen in de St. Martinuskerk aan de Ouda Gracht. Daarna volgt om elf uur de officiële huldiging in 't Jaarbeurs gebouw, waarbij omstreeks een uur de receptie aan sluit. Men rekent op id'e aanwezigheid van Z. Em. kardinaal De Jong en van prof. mr. P. J. M. Aalberse, die de stichting destijds zozeer heeft bevorderd. In het sanatorium zelf zal feest worden gevierd: op 10 Juli voor de patiën ten, op 13 Juli voor de oud-patiënten en op 16 Ju li voor het gezamenlijk personeel. HOE HET GROEIDE. f TIT de latere geschiede- nis van „Berg en Bosch" is het belangrijk te weten, dat men gedu rende de oorlog ongehin derd het schone charitatie ve werk heeft kunnen voortzetten. Wel dreigde enkele malen een inval van de bezetter, eens zelfs door een formele vorde ring; doch hierbij is het gebleven. Helaas kon men toen niet, en ook nu nog niet, over gaan tot de no dige uitbreiding. Overbo dig ware dit allerminst, als men weet, dat het be schikbare aantal bedden van 520 nu reeds sinds ja ren steeds volledig is be zet en dat er op het ogen blik een „reuze wachtlijst" bestaat, zoals ons werd verzekerd. Door het be schikbaar stellen van twee Zweedse barakken, kon men slechts iets bereiken voor het snel groeiende aantal leken-verpleegsters. De personeelssterkte be draagt thans meer dar. 200. De zusters Dominicanes sen, onder wier leiding het Sanatorium sttaat, weren zich nochtans dapper in de ruimte, die beschikbaar is, een ruimte, die ook in de economische afdelingen van keuken en wasserij feitelijk iets te wensen laat. De algehele capaciteit kan nu werkelijk niet ver der worden opgevoerd. Dr. Bronkhorst en de overige leiding hebben weliswaar de nodige uit breidingsplannen gereed, maar dit is voorlopig al leen maar op papier. Men hunkert, om die plannen te kunnen uitvoeren, waarbij ook is gedacht aan enige verbetering van medische hulpmiddelen. Mogelijk, dat de komende jubileum viering kan leiden tot ver snelde voltooiing. ZORG EN NAZORG. I^atholiek Nederland, kan verheugd* zijn wegens het kostelijke bezit van dit sanatorium, in zulk een rustige en royale omge ving. Hier kent men geen klasse-verpleging, maar uitsluitend verzorging van de patiënten in paviljoens, uitgestrekte galerijen, zo wel voor mannen en vrou wen, als voor kinderen. En, helaas, het is erg druk be volkt. De inrichting is voorzien van alle nodige hulpmiddelen op het ge bied van de therapie. Men zou niet anders kunnen verwachten. Maar ook in ander opzicht komt men de verplegenden te hulp. Voor de jeugd heeft men individueel onderwijs in gesteld' tot aan het zeven de leerjaar, en gedifferen tieerd naar leeftijd en stand van het ziektepro ces. De groteren kunnen schriftelijk onderwijs vol gen, de jonge mannen meer speciaal in technische vakken. En de priester studenten, die in „Berg en Bosch" niet schaars zijn, hebben voldoende gelegen heid tot zelf-studie. Dan is er de nazorg. Pa tiënten, in het laatste sta dium van hun ziekte, ver blijven in een-persoons tentjes, midden in het bos, waar zij zich kunnen voor bereiden op het werk, dat hen wacht bij terugkeer in de maatschappij. Alleirlei bedrijven worden hier uit geoefend. Het meest be kend is de ADO-afdeling, waar vanaf de ruwe boom stam het beikende speel goed wordt vervaardigd. Dit ADO speelgoed vindt zijn weg naar de winkels in ons land en is gi gezocht. „Berg en Bosch" zou niet volledig zijn, wanneer niet de hand van erkende kun stenaars was werkzaam ge weest voor de artistieke opluistering van kapel, hoofdgebouw en afdelin gen. Dit alles wordt over huifd door de kostelijke natuur, die een van de we. zenlijke middelen tot ge nezing der patiënten is. Straks zal het zilveren fpest worden ingeluid met een K.R.O.-zonnebloem- rondgang door het sanato rium en een radio-reporta ge van de -viering in ken en de andere vanuit de Franse bezettingszone in Duitsland. Hierbij zouden tanks en pantserwagens worden gebruikt. Drie leiders van deze organisatie, die de naam droeg van „De zwarte maquis", bevinden zich reeds in arrest. Op de vraag of de beweging van generaal de Gaulle deel uitmaakte van deze organisatie, antwoordde de minister ontkennend. Hij zei, dat leden van „De zwarte maquis" had den getracht door te dringen in de partij van de generaal, doch dat zij daaruit werden verwijderd, nadat hun bedoelingen duidelijk waren geworden. Volgens „L'Intransigeant" zou het complot verder tot doel hebben ge had een moordaanslag op generaal de Gaulle te plegen. De schuld hiervoor, zou dan door de samen zweerders op de communisten ge worpen worden om de verontwaar diging van het Franse volk op te wekken. ïooooooooooooooooooooooooooooooooo looooooooooooonnooonoooooooooooooo BUITENLAND. Het Amerikaanse vliegtuig „America", dat de eerste vlucht maakte in een geregelde vliegdienst om de wereld, is na een vlucht van Ï3 dagen vannacht om 3 uur te New York teruggekeerd. Het Amerikaanse Huis van Af gevaardigd n heeft een wet aangeno men, waarbij het eiland Hawaii als de 49ste stsat tot de Verenigde Sta ten wordt toegelaten. In Denemarken worden de rantsoenen wittebrood, boter, thee, koffie en tabak sterk verminderd. Seder begin Mei zijn in Z. O. Polen tijdens zuiveringsacties 406 verzetslieden van een Oekraiense organisatie gedood. De Grote Drie bijeen. Ernst Be- vin, Vincent Auriol, een Russische tolk, Molotof en Bidault (v.l.n.r.) verlaten het Elyséepaleis, waar zij gezamenlijk een lunch gebruikten. Sterke arm - Ik heb altijd getracht mijn zoon een heilzaam respect in te boezemen voor de sterke arm der overheid, de politie. Toen hij klein was, was één aanblik van zulk een statige verschijning als flink gebouwde dienaren der H. Hermandad kunnen zijn, vol doende, om hem dagen lang m het gareel te houden. Iets ergers dan „Hü neemt je mee naar 't bureau", was niet denkbaar. Helaas, hoe zakte het respect met het klimmen der jaren. Zelfs een zó gewelddadig in grijpen als het verbeurdverkla ren van een balletje, zijnde het corpus delicti bij overtreding van artikel zoveel sub a., b. of c. lid' 1 tweede regel, van de ver ordening, houdende bepalingen op de richtige naleving van weet ik-veel, laatstelijk gewijzigd bij besluit zus en zoveel van de Raad der Gemeente Leiden, ge meenteblad no. dit en dat een en ander opleverende het delict van voetballen op de openbare weg, zijnde deze weg geen afge sloten terrein en toegankelijk voor een iegelijk en het voormel de voetballen een daad waar mede de veiligheid van het ver keer zou kunnen worden ge schaad, althans in gevaar zou kunnen worden gebracht, subsi diair en met dien verstande Waar was ik ook al weer? O ja, zelfs het afpakken van een balletje had niet de ge wenste indruk achtergelaten, in tegendeel de lusttot succesvolle wetsontduikingen aangewakkerd. Maar nu lees ik een bericht uit Rotterdam, dat mijn hart goed doet en dat ik niet zal nalaten onder het oog te brengen van op- gemelde kleine delinquent in spe. Zaterdagmorgen heeft n.l. de R'damse politie een razzia gehou den in de omgeving van Char- lois, op het terrein ïangs de Waalhaven, en een dertigtal kleine school-spijbelaars in de meest vreemdsoortige en stijl volle zwemkleedij in optocht meegevoerd naar het politiebu reau, Een escorte van stoere po- litie-agenten en heftig foeteren de moeders begeleidde de onge wone stoet. Zou het alleen in Rotterdam zó zijn op warme dagen? „VRIJE" GRIEKSE REGERING OP KOMST. Volgens linkse kringen te Athene is het mogelijk dat de Griekse com munistische partij binnenkort de vorming van een „vrije" Griekse regering in het gebergte van Noord- Griekenland zal aankondigen. De bekendmaking van deze nieuwe re gering zou waarschijnlijk geschie den, nadat het rapport van de grenscommissie van onderzoek deze week door de V.N. te Lake Success zal zijn besproken. LAGERHUIS AANVAARDT NATIONALISATIE ELEC- TRICITEITSVOORZIENING. Het Engelse Lagerhuis heeft in derde lezing met 321 tegen 173 stemmen het plan van de regering goedgekeurd om de electriciteits- voorziening te nationaliseren. Dit is het vierde nationalisatie plan, dat in het Lagerhuis is aan genomen. De vorige waren die van het vervoer, de steénkolen en de Bank van Engeland. Een, koAhett^e... „Er moet de aandacht op gevestigd worden, dat, zoals de Verlosser van het menselijk geslacht vervolgingen, lasteringen en folteringen heeft on dervonden, juist degenen, wier heil Hij was komen bewerken, zo ook de door Hem ingestelde gemeenschap ook hierin op haar goddelijke Stich ter gelijkt." Paus Pius XII in zijn encycliek over het mystieke Lichaam van Christus. Utrecht. v. O.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1947 | | pagina 1