3ush moet alweer in aanval Spaceshuttles voldoen
BUITENLAND
Eenvoudig' FPÖ-lid Haider
declareerde tonnen per jaar
'Bazen' ex-Joegoslavië zoeken samenwerking met tribunaal
Arrestatie miljardair falikant mislukt
nog niet aan alle eisen
ar na machtsoverdracht in Irak is een nieuw offensief nodig
ievangenen Russisch
ïp verminken zich
rste wonderen van
verleden paus gemeld
1
i
HZU105
woensdag 29 juni 2005
[t bragg/bagdad - Precies
ijaar na de Amerikaanse
chtsoverdracht in Irak, ziet
sident Bush zich gedwongen
_J nieuwe aanval te openen.
t alleen tegen de rebellen
Ojde eerste 'verjaardag' van
'nieuwe Irak' grondig ver
maar vooral tegen de
erikanen zelf.
meerderheid van de Ameri-
en wijst het Irakbeleid van
president resoluut af. Maar
weerwil van deze Ameri-
nse publieke opinie is Bush
van plan zijn strategie in
te wijzigen. In een rede tot
tairen in Fort Bragg (North-
ri|
op
AVO liet
u-adzic en
ladic lopen'
1,v<
Carolina) benadrukte de presi
dent vannacht, dat ondanks het
aanhoudende geweld van de
Irakese opstandelingen er 'een
duidelijke weg naar de overwin
ning" is ingeslagen.
Bush wil vooral onderstrepen
dat de aanhoudende berichten
over bloedvergieten in Irak niet
het gehele verhaal vertellen.
Condoleezza Rice, de minister
van Buitenlandse Zaken, zei
gisteren dat haar baas onder
meer duidelijk wil maken dat er
achter de schermen wel dege
lijk hard wordt gewerkt om van
Irak weer een echte democrati
sche en ook veilige natie te ma
ken. „De VS hebben vaker voor
moeilijke tijden gestaan, om
uiteindelijk aan de andere kant
uit te komen in een stabielere
wereld", aldus Rice.
Bush zal behoorlijk wat overtui
gingskracht nodig hebben om
de groeiende onvrede over zijn
Irak-beleid te temperen. Het
percentage Amerikanen dat zijn
beleid afwijst is volgens de
jongste peiling van CNN/Gal-
lup met 53 procent nog nooit
zo hoog geweest. De meeste
Amerikanen hebben schoon
genoeg van de oorlog, die al
aan bijna 1750 Amerikaanse
militairen het leven heeft ge
kost, en waarvan het einde nog
niet in zicht is.
De Irakese president Talabani
kreeg gisteren officiële felicita
ties van Washington en Lon
den. Het Irakese staatshoofd
repte zelf van een 'historische
dag" voor zijn landgenoten,
maar hij tekende direct aan dat
de Irakezen nog allerminst in
staat zijn zelf voor veiligheid in
het land te zorgen. Daarvoor zal
volgens Talabani voorlopig nog
de hulp van de internationale
troepenmacht nodig blijven.
Die kon gisteren overigens niet
voorkomen dat het oudste lid
van het Irakese parlement, de
87-jarige Dhari al-Fayadh, door
een zelfmoordaanslag om het
leven kwam. Ook zijn zoon en
drie lijfwachten kwamen om.
De dader bracht zijn auto vol
explosieven tot ontploffing
naast het konvooi van al-Fay-
adh. De sjiiet Al-Fayadh was op
weg naar een bijeenkomst waar
Talabani zou spreken.
Het was de tweede keer dat een
lid van het nieuwe parlement
werd vermoord. In april werd
het vrouwelijke parlementslid
Lamia Khadori doodgeschoten
bij haar woning.
Door twee andere zelfmoord
aanslagen. in Kirkuk en in al-
Musajib, kwamen nog eens ze
ker zes mensen om het leven.
In Bagdad werd bovendien een
politieofficier gedood.
Washington - De Amerikaanse
ruimtevaartorganisatie NASA
heeft nog niet alle aanbevelin
gen opgevolgd om de Ameri
kaanse ruimteveren veiliger te
maken. Maar de spaceshuttles
zijn volgens NASA-deskundigen
inmiddels wel veilig genoeg om
te vliegen.
De NASA heeft onder meer niet
kunnen voorkomen dat er
eventueel brokstukken van de
brandstoftank van de shuttle
vallen en het ruimteveer be
schadigen. Dat was de oorzaak
van de ramp met het ruimte
veer Columbia. De spaceshuttle
viel op 1 februari 2003 bij de te
rugkeer in de dampkring bran
dend uiteen.
Verder is het niet gelukt om de
wand van de shuttle sterk ge
noeg te maken als brokken het
ruimteveer raken, aldus de ex
perts die oordelen over de uit
voering van aanbevelingen die
zijn gedaan na de ramp. Ook is
het nog niet mogelijk de ruim
teveren in geval van schade in
de ruimte goed te repareren.
Desondanks zijn de ruimteve
ren volgens de kenners veilig
genoeg om te vliegen. De NASA
heeft „belangrijke vooruitgang
geboekt bij het verkleinen van
de kans dat zich zulke ernstige
gebeurtenissen zullen voor
doen", aldus een van de experts.
De organisatie besluit over en
kele dagen wanneer de volgen
de shuttlevlucht, de eerste
sinds de ramp met de Colum
bia, plaatsvindt. De lancering
staat gepland tussen 13 en 31
juli.
york - De NAVO heeft wei
inspanningen gedaan om
y Bosnisch-Servische kopstuk-
Karadzic en Mladic op te
g ken. Dit schrijft de mensen-
tenorganisatie Human
ts Watch vandaag, luttele
en voor de tiende verjaar-
van de val van Srebrenica,
t aantal keren dat de NAVO
te pogingen heeft gedaan
Karadzic en Mladic op te
zijn op de vingers van
hand te tellen", aldus Holly
ir(tner, directeur Europa van
nan Reights Watch. De or-
isatie wijst erop dat ook de
Qriteiten in Bosnië en Servië
mtwoordelijk zijn voor het
dat het tweetal nog niet is
epakt, bijna tien jaar na de
isamoord op meer dan 7000
slimmannen en -jongens uit
irenica.
chief geheime
enst Servië weg
£Rado - Talloze documenten
de Servische geheime poli
zijn in het verleden op last
de toenmalige directeur
nietigd. Het register van me
rkers tussen 1945 en 2000
iels verwoest, deels ont-
id. Waarschijnlijk is alle
natie voordien vervalst,
op last van de vroegere
ïan van de geheime politie,
heeft de directeur van de
iche veiligheidsdienst, Ra-
lulatovic, erkend. Hij deed
bij de overhandiging van
.000 documenten aan het
ische staatsarchief. Veel
de medewerkers die de ge-
le politie in het verleden
bestonden niet echt. Ze
len als informanten aange-
in, om hen later te kunnen
ïpromiteren.
itovic zei geen informatie te
iben waar de gezochte Bos-
Servische generaal Ratko
ic zich bevindt
van onze verslaggever
Belgrado - De presidenten van
Kroatië, Bosnië-Herzegovina en
Servië-Montenegro hebben
'volledige en onbeperkte' sa
menwerking met het Joegosla
vië tribunaal gezworen. Zij heb
ben dat gedaan in een geza
menlijk getekende verklaring.
De staatshoofden - Mesic (Kro
atië), Paravac (Bosnië-Herzego
vina) en Marovic (Servië-Mon
tenegro) - stellen dat de samen
werking met het tribunaal niet
alleen geldt voor aangeklaag
den die zich overgeven, maar
ook voor degenen die voor het
tribunaal op de vlucht zijn.
Het trio meent dat de door hen
aangegeven weg een onvermij
delijke stap is om de theorie
van een collectieve verantwoor
delijkheid voor de oorlogen in
ex-Joegoslavië eindelijk te eli
mineren. De verantwoordelijk
heid voor misdaden begaan
voor alle drie partijen moet ge
ïndividualiseerd worden.
De presidenten spraken af hun
relaties te normaliseren. Vluch
telingen moeten geholpen wor
den bij hun terugkeer.
Met deze stappen moet ook de
weg vrijgemaakt worden voor
het EU-lidmaatschap van de
drie landen.
De Kroatische president Mesic:
„Onze toekomst ligt er niet in
terug te keren naar het verleden
of te proberen het verleden te
verdoezelen, maar alleen in het
aanvaarden van de waarheid
over dat verleden. Dat betekent
ook excuses aanbieden, verant
woordelijkheid aanvaarden en
spijt betuigen. Verantwoorde
lijkheid en schuld moeten op
individuele basis door recht
banken bepaald worden."
„Degenen die excuses aanbie
den moeten geaccepteerd wor
den en niet aangevallen of ge
boycot."
Paravac verklaarde: „Wij moe
ten open en eerlijk zijn als we
de jongere generaties informe
ren over gebeurtenissen in het
;i onze verslaggever
- Enkele honderden
ingenen in een West-Rus-
strafkamp in de regio
rsk hebben zichzelf ver
als protest tegen hun
[omstandigheden in het
en de manier waarop zij
r bewakers worden behan-
De gevangenen sneden
1 met scheermesjes in pol-
6, benen, keel of hals.
[plaatselijke officier van jus-
Ie maakte de actie van de ver-
[deelden gisteren bekend.
Igens een woordvoerder on
tgingen 179 mensen na de
verminking een medische
indeling.
^itie is inmiddels een onder-
k begonnen naar mogelijke
misstanden in de gevangenis.
De gedetineerden klagen onder
meer over lichamelijk geweld
door de bewakers.
De golf van zelfverminkingen
vond plaats in een penitentiaire
inrichting in Lgov, in de regio
Koersk, circa vijfhonderd kilo
meter ten zuicjen van Moskou.
Volgens Russische mensenrech
tenorganisaties ging het om een
massale protestactie, waaraan
mogelijk vijf- tot zevenhonderd
gedetineerden meededen.
Zelfverminking komt steeds va
ker voor als protestmiddel in de
bomvolle Russische gevange
nissen en strafkampen. In Rus
land zitten bijna een miljoen
mensen gevangen. Dat is meer
dan één procent van de volwas
sen bevolking.
jj ae - De eerste wonderen op
irspraak van wijlen paus Jo-
ines Paulus II zijn al gemeld.
in teravond begon officieel het
naces dat moet leiden tot de
gverklaring van de op 2 april
ee rieden kerkvorst.
>r een zaligverklaring is min-
ais één wonder vereist. Een
aj plse vrouw heeft al laten we-
la dat zij, nadat zij tien jaar
chteloos had geprobeerd
as ln^.er te wor^en' ver"
aj( chting was geraakt na langs
baar van Johannes Paulus II
^zijn gelopen. Een Italiaanse
I sster heeft gemeld dat een
e( ge man op voorspraak van
overleden paus uit zijn coma
j^pntwaakt.
er bisdom Rome heeft een
htbank ingesteld die materi-
Een oudere aanhanger van Slobodan Milosevic schreeuwt slogans bij een demonstratie in Begrado. De demonstranten herdachten de uitlevering van de oud-president van Servië
aan het Joegosiavië-tribunaal in Den Haag, vier jaar geleden. Foto Reuters/Marko Djurica
verkleden. Wij zijn verplicht
verbroken banden te herstellen,
nieuwe relaties tot stand te
brengen en samen te werken,
omdat wij verantwoordelijk zijn
voor de toekomst van onze bur
gers."
President Marovic van Servië-
Montenegro riep op al degenen
die zich schuldig hebben ge
maakt aan oorlogsmisdaden te
vervolgen, niet alleen de be
trokkenen bij Srebrenica of an
dere 'grote' zaken. „De oorlogs
misdaden mogen nooit verge
ten worden, ongeacht degenen
die ze begingen of de slachtof
fers." Servië zal daar voor hon
derd procent aan meewerken,
zei de president, „want dat is
de enige manier om de laatste
restanten van de erfenis uit de
tragische oorlogen die ex-Joe
goslavië uiteen deden vallen, te
verwijderen."
van onze correspondente
Monique Broeshart
wenen - Scheiden is duur. Sinds
Jörg Haider de rechts-populisti-
sche FPÖ verliet en de nieuwe
BZÖ oprichtte, ruziën de partijen
over de verdeling van partijgel-
den, en met name de schulden.
De nieuwe FPÖ partijleider
Heinz-Christian Strache klaagt
steen en been dat de BZÖ, die
uitsluitend bestaat uit voorma
lige FPÖ regeringsfunctionaris
sen en geen leden heeft, met
een schone lei kan beginnen,
terwijl de oude FPÖ met een
schuld van ruim vijf miljoen eu
ro blijft zitten.
En nu is er weer commotie ont
staan rond de uitgelekte onkos
tenvergoedingen van Jörg Hai
der. Als zogenaamd 'eenvoudig'
partijlid zonder enige functie,
declareerde Haider vanaf 1999
jaarlijks ruim 360.000 euro on
kosten. Tussen 2000 en 2002
kreeg hij zelfs twee keer zoveel
aan onkosten vergoedt als vier
hoge FPÖ-partijfunctionarissen
tezamen. In Oostenrijk zijn par
tijen voor hun inkomsten gro
tendeels afhankelijk van de offi
ciële overheidssteun. Die be
droeg voor de FPÖ in 2001 nog
negen miljoen euro. Door stem
menverlies is dat bedrag ge
daald tot amper drie miljoen.
Haider lijkt zich weinig van de
ophopende schulden en dalen
de inkomsten te hebben aange
trokken en strooide met geld,
met name tijdens verkiezings
campagnes. Voor zijn wekelijkse
reis van Wenen naar Klagenfurt
in Karinthië, waar Haider gou
verneur is, vloog hij bij voor
keur zelf in een privé vliegtuig,
wat vijftien keer meer kostte
dan een gewoon lijnvliegtuig.
Van een helikopter maakte hij
ook vaak gebruik. En omdat hij
geen genoegen nam met de
dienstauto die de provincie Ka
rinthië hem als gouverneur be
schikbaar stelt, betaalde de be
lastingsbetaler het resterend be
drag voor een duurder model.
De Oostenrijkse media berich
ten met een zeker genoegen
over de uitbundige werkstijl van
Haider, die tijdens de verkiezin
gen in 1999 een einde beloofde
aan machtsmisbruik, corruptie
en privileges van politici. Toen
behaalde hij 27 procent van de
stemmen. Enkele weken gele
den bleek uit peilingen dat Hai
der's aanhang nu gezakt is tot
onder de zes procent en hij ge
zien wordt als de minst be
trouwbare politicus in Oosten
rijk.
Ook enkele trouwe medewer
kers van Haider konden mee
profiteren: ex-partijmanager
Gemot Rumpold ontving jaar
lijks een vast bedrag van ruim
650.000 euro voor zijn reclame
bureau Media Connection en
de oud- EU-parlementariër Pe
ter Sichrovsky, woonachtig in
Chicago, declareerde behalve
vliegkosten ook de huur voor
zijn flat in de Weense binnen
stad.
aal gaat verzamelen over 'het
leven, de deugden en de repu
tatie van heiligheid van de die
naar van God Johannes Paulus
II'. De verhalen over de wonde
ren op voorspraak van de paus
worden grondig onderzocht.
Het kan jaren duren voordat
het bisdom klaar is met het
dossier. Dat gaat dan ter beoor
deling naar de Vaticaanse con
gregatie voor de heiligverklarin
gen.
De paus moet de zaligverkla
ring goedkeuren. Benedictus
XVI heeft bijna meteen na zijn
uitverkiezingen voor zijn voor
ganger een uitzondering ge
maakt op de regel dat een zalige
verklaringsprocedure pas vijf
jaar na de dood van de kandi
daat-zalige mag beginnen.
van onze correspondent
praag - Tientallen agenten en
andere ambtenaren drongen
een week geleden de villa van
de Praagse miljardair Krejcir
binnen. Maar de arrestatie mis
lukte jammerlijk. Of Krejcir
door het wc-raampje ontsnapte
of gewoon in de drukte is weg
gewandeld is niet duidelijk.
Het had het scenario van een
misdaadfilm kunnen zijn. Ra
dovan Krejcir zat op 18 juni 's
nachts rond 02.00 uur rustig in
zijn villa in Praag toen er gebeld
werd. De miljardair deed open.
Tientallen politieagenten en
andere functionarissen dron
gen zijn woning binnen. De
puissant rijke Tsjech kreeg te
horen dat hij aangehouden
werd wegens grootschalige
fraude met olie en betrokken-
heid bij moord op een doua
nier. 2üjn woning en twee be
drijfspanden zouden worden
doorzocht.
Krejcir liet de ambtenaren bin
nen, zoveel staat vast. Wat er
daarna gebeurde is onduidelijk.
Er gaat een verhaal dat de heer
des huizes vroeg of hij naar de
wc mocht. Dat werd toege
staan, maar Krejcir kreeg wel
een begeleider mee. Omdat die
de privacy van Krejcir wilde res
pecteren mocht de arrestant de
wc-deur sluiten. Toen hij niet
naar buiten kwam werd de
deur met geweld geopend.
Maar het wc-raam stond open
en Krejcir was in geen velden of
wegen te bekennen.
Er is ook een andere versie. Die
is zo mogelijk nog blamerender.
Krejcir zou van de chaos in zijn
woning, waar de politiemensen
door elkaar reden, gebruik heb
ben gemaakt om rustig de voor
deur uit te lopen, in zijn auto te
stappen en weg te rijden. Nie
mand die het merkte. Sterker
nog: vrijwel geen van de aan
wezige politiemensen wist hoe
Krejcir er uit ziet.
De hoogste Tsjechische politie
ambtenaar is inmiddels met
schaamrood op de kaken opge
stapt. Tien politiemensen zijn
op non-actief gesteld. In bin
nen- en buitenland is een grote
zoekactie naar de ontsnapte
miljardair gestart. „De fout die
begaan is kunnen we niet meer
herstellen. Het zal meer tijd en
geld kosten, maar Krejcir zullen
we krijgen", zei de chef van de
politie-eenheid die is belast
met bestrijding van corruptie.
Dat Krejcir in het buitenland
zit, lijkt zeker. Net zoals duide
lijk is dat hij over voldoende fi
nanciële middelen beschikt om
het daar lang uit te houden. In
zijn villa en kantoren vond de
politie omgerekend 100 miljoen
euro in zakken en dozen. Het
grootste deel daarvan bleek
vals.
Ierse premier:
1500 leden van
IRA nog actief
Dublin - De Ierse veiligheids
dienst schat het aantal actieve
leden van het Ierse Republi
keinse Leger op mogelijk 1500.
Dat zei de Ierse premier Bertie
Ahem gisteren. De IRA is de be
langrijkste katholieke paramili
taire groep in Noord-Ierland.
Ahern zei in het parlement dat
in heel Ierland groepen van de
verboden IRA bijeenkomen om
te discussiëren over de vraag of
de groep zichzelf moet ontbin
den en alle wapens moet opge
ven. Ahern zei niet te weten
wanneer de IRA met een offici
eel standpunt komt.
De IRA kondigde in 1998 een
wapenstilstand aan waarmee
aan meer dan dertig jaar ge
weld een eind kwam. Het Repu
blikeinse Leger strijdt voor het
beëindigen van de Britse heer
schappij in Noord-Ierland en
hereniging van Noord-Ierland
met de Ierse Republiek.
In de cel na
weigeren sloop
Jeruzalem - Een Israëlische
korporaal die weigerde deel te
nemen aan de sloop van huizen
in het belangrijkste Israëlische
nederzettingblok in de Gaza-
strook, is gisteren door een mi
litair tribunaal veroordeeld tot
56 dagen cel. Dat maakte een
zegsman van het leger bekend.
Korporaal Avi Bieber weigerde
zondag deel te nemen aan de
vernietiging van elf verlaten
strandhuizen in Gush Katif. Het
leger vreesde dat de huizen
zouden worden gekraakt door
ultranationalistische tegenstan
ders van de ontruiming van het
bezette Palestijnse gebied. Het
tribunaal achtte hem schuldig
aan insubordinatie en het be
dreigen van een officier.
607 doden door
overstromingen
in zuiden China
peking - Het dodental als ge
volg van de overstromingen in
het zuiden van China is opgelo
pen tot zeker 607. Meer dan 160
mensen worden nog vermist,
berichtte het persbureau Xin
hua gisteren. De autoriteiten in
de getroffen regio's hebben al
2,8 miljoen mensen geëvacu
eerd. Volgens de overheid zijn
21 miljoen mensen in vijf pro
vincies getroffen door het was
sende water.
VS eist 14 miljard
tabaksindustrie
Washington - De VS heeft voor
een federale rechter geëist dat
de Amerikaanse tabaksindus
trie 10 miljard dollar bijdraagt
aan een programma om rokers
ervan te overtuigen te stoppen.
De industrie zou nog eens 4
miljard dollar moeten betalen
voor een voorlichtingscampag
ne om jongeren ervan te weer
houden met roken te beginnen.
De advocaten van Justitie pleit
ten dat het geld nodig is om
tientallen jaren van fraude door
de tabaksindustrie goed te ma
ken.
Fourniret niet
bij reconstructie
brussel - De Franse seriemoor
denaar Fourniret, die zowel in
Frankrijk als in België slachtof
fers heeft gemaakt, heeft giste
ren geweigerd mee te werken
aan een reconstructie van de
ontvoering van en moord op
het Franse meisje Céline Sai-
son. Rechercheurs wilden de
zaak, waarover Fourniret al een
bekentenis heeft afgelegd, na
spelen in de bossen bij Gedin-
ne in de Ardennen, waar het li
chaam van het 18-jarige meisje
is gevonden. Fourniret liet we
ten dat 'dit het moment niet
was' en weigerde zijn medewer
king. De reconstructie is toch
doorgegaan, op basis van ver
klaringen van de verdachte.
Doden door
hitte in Frankrijk
parijs - Als gevolg van de hitte
golf in Frankrijk zijn in Parijs
gisteren zeker twee mensen
overleden. Het gaat om perso
nen van 81 en 95 jaar.
Volgens het stadsbestuur maakt
de sterke luchtvervuiling de ge
volgen van de warmte alleen
nog maar erger. Maandag was
al een 74-jarige Parijzenaar aan
oververhitting overleden.
Libië stopt
vluchtelingen
brussel - De Europese Unie en
Libië gaan samenwerken bij de
controle op Afrikaanse vluchte
lingen die over de Middellandse
Zee Europa willen bereiken. Zo
gaat Brussel samen met Tripoli
een actieplan opzetten voor het
redden van drenkelingen uit
omgeslagen vluchtboten. Dat
heeft Europees commissaris
Frattini (justitie en asiel) giste
ren bekendgemaakt.
Ook zal de EU Libische grens
wachten opleiden, om de
stroom van Afrikaanse vluchte
lingen die via de woestijnzone
in Zuid-Libië naar Europa pro
beren te komen in te dammen.
Dertig jaar voor
moord op meisje
SAiNT-BRiEuc - Een Spanjaard is
gisteren in hoger beroep in het
Franse Saint-Brieuc tot dertig
jaar gevangenisstraf veroor
deeld wegens de verkrachting
van en moord op het Britse
meisje Caroline Dickinson in
1996. Het hof bevestigde zo de
straf die de Spanjaard Francisco
Arce Montes in juli vorig jaar
door de rechtbank kreeg opge
legd. De toen 13-jarige Caroline
werd in juli 1996 misbruikt en
verstikt in haar bed gevonden
in een jeugdherberg in Bretag-
ne.
Duits bewindsman
kreeg smeergeld
augsburg - Een staatssecretaris
onder de Duitse kanselier Kohl
heeft toegegeven dat hij in 1990
en 1991 steekpenningen heeft
aangenomen. Het smeergeld
vloeide rond wapenleveranties
aan de VS, Saoedi-Arabië en Is
raël. Voormate onderminister
Pfahls van Dorensie nam onge
veer 2 miljoen euro aan van de
wapenlobbyist Schreiber. De
ex-staatssecretaris erkende zijn
misstap gisteren tijdens een
proces in het Augsburg.
Doden in Oporto
door explosie
oporto - Twee mensen zijn om
het leven gekomen toen in de
nacht van maandag op dinsdag
een huis in de Portugese stad
Oporto explodeerde en instort
te. Volgens de autoriteiten was
de klap zo groot, dat die waar
schijnlijk is veroorzaakt door
explosieven. In de puinhopen
werden de stoffelijke overschot
ten van een ouder paar gevon
den.
