Optimisme na de tsunami
BUITENLAND
Merkel komt voor Tony Blair gelegen
feeshuis Sri Lanka
eine multinational
Prinses Mary voorbeeld voor meisjes op Faeröer
132 Taliban gedood
in slag Afghanistan
jrnd van zaken zes
aanden na de golf
Rebellen Atjeh en Sri Lanka werken samen met regeringen
Hollands Glorie in Australië
HZU105
vrijdag 24 juni 2005
tn Frederik bij aankomst op Faeroër.
iPD/ Royal Press Europe
ha - Op 26 december, de
an de zeebeving, waren er
dromen, nu is de stich-
Weeshuis Sri Lanka een
multinational. Met 1,8
euro aan donaties is
iefheemster Marja van
'P^en meer dan een huis
die kinderen wil helpen.
a en een beetje een zaken-
geworden, mijn eigen
tsunami."
geeuwen overlegt nu gere
inet haar bestuur, raad van
comité van aanbeve-
|lftrustees' en de autoritei
ver haar project in Kogga-
nfet begon allemaal met al-
\oop dat ik Sri Lanka zou
in helpen. Voor ik het wist
en er tientallen benefie-
-efaar duizenden euro's wer-
opgehaald. Binnen hOn-
dagen kon ik de deuren
n van het Holland House
>e."
ïcces leidde al rap tot een
ieuzer plan ook voor an-
- inderen in nood te zor-
)ok zijn er tientallen ou
dere vrouwen in het complex
ondergebracht.
1369 kinderen hebben beide
ouders verloren, 4697 anderen
verloren vader of moeder. „In
de regio rond het weeshuis is
behoefte aan opvang van kin
deren die getroffen zijn door de
tsunami. Bovendien bouwen
we een kleine kliniek en verbe
teren we het onderwijsaanbod."
Om alle dromen te kunnen ver
wezenlijken is de komende ja
ren nog veel geld nodig. „Het
huidige tekort is vier miljoen
euro."
Als nieuwkomer krijgt ze geen
keurmerk, en dus geen geld van
giro 555. Van Leeuwen zoekt
daarom naar eigen manieren
om donaties te krijgen. Er be
staat al een adoptieplan waarbij
honderden Nederlanders
maandelijks een bedrag over
maken voor 'een bordje of een
bekertje' voor een kind in het
huis. En nog altijd komen er
giften binnen van organisaties.
„De hulp na de tsunami stopt
tenslotte niet na een half jaar!"
De zeebeving en de
volgende vloedgolven
n op 26 december 2004
estend toe in delen van
>n Oost-Afrika. De gevol-
jn tot op de dag van van
zichtbaar. Vooral in Atjeh
tesië) en op Sri Lanka le-
|ts mduizenden mensen nog
jk in erbarmelijke omstan-
le Jen.
mpverzicht van de actuele
van zaken voor wat be-
n levestigde aantallen do
ns 1 vermisten.
t gevens zijn verstrekt door
de afdeling van de Ver-
!ti Naties die zich bezig-
met coördinatie van hulp
sckpen.
Indonesië:
128.790 doden en 37.063 vermisten
Sri Lanka:
31.229 doden en 4100 vermisten
India:
10.881 doden en 5792 vermisten
Thailand:
5395 doden en 2845 vermisten
Oost-Afrika:
312 doden en 258 vermisten
Malediven:
82 doden en 26 vermisten
Maleisië:
68 doden en 12 vermisten
Birma:
61 doden en 10 vermisten
Totaal:
176.818 doden en 50.106 vermisten
Nederland: 35 bevestigde doden en
nog één persoon vermist.
Aarde telt eind
dit jaar 6,5
miljard bewoners
parijs - De aarde telt in decem
ber 6,5 miljard bewoners. De
6,5 miljardste wereldburger zal
in Azië ter wereld komen. Dat
heeft het gezaghebbende Fran
se Instituut voor Demografi
sche Studies (Ifed) gisteren ge
zegd in Parijs.
De teller staat nu op 6,477 mil
jard aardbewoners. Meer dan
de helft daarvan woont in
slechts zes landen: China, In
dia, Verenigde Staten, Indone
sië, Brazilië en Pakistan. Van ie
dere honderd personen op aar
de leven er 61 in Azië. veertien
in Afrika, elf in Europa, negen
in Latijns-Amerika, vijf in
Noord-Amerika en minder dan
een in Oceanië.
Sinds de jaren zestig van de vo
rige eeuw is er sprake van afna
me van de groei van de wereld
bevolking. Desondanks zal
Moeder Aarde in 2050 tussen
de negen en tien miljard men
sen tellen.
Zestig jaar cel
voor KKK-lid
Philadelphia - Voormalig Ku
Klux Klanner Edgar Ray Killen
(80) zal de rest van zijn leven
doorbrengen achter tralies. Hij
is drie maal schuldig verklaard
aan doodslag omdat hij de aan
stichter was van de moord op
drie burgerrechtenactivisten in
1964. Gisteren kreeg hij de ma
ximale straf, drie keer twintig
jaar cel. Killen was in de jaren
zestig een van de leidende figu
ren van de Ku Klux KI an in Nes
hoba County in de zuidelijke
staat Mississippi. De verdedi
ging is het niet eens met de
procesgang.
Prins William
studeert af
Edinburgh - De 23-jarige Prins
William, de tweede in de lijn
van de Britse troonopvolging, is
gisteren afgestudeerd in het bij
zijn van de Britse koningin Eli
zabeth II. Prins William behaal
de een master-titel in de geo
grafie aan de Schotse universi
teit St. Andrews in Edinburgh.
William leidde vier jaar lang
een betrekkelijk normaal leven
in de Schotse stad, omdat dé
Britse pers met het koningshuis
had afgesproken om de prins
tijdens zijn studie met rust te
laten. Deze afspraak loopt deze
week af. De prins overweegt nu
een carrière in het leger, maar
gaat eerst op vakantie.
Veiligheidsdienst
doodde Munir
jakarta - De Indonesische vei
ligheidsdienst BIN was betrok
ken bij de moord op mensen
rechtenactivist Munir. Tot die
conclusie komt een onder-
Veertienjarig
meisje vraagt
scheiding aan
new delhi - Een 14-jarig
meisje uit India heeft met
succes de scheiding aange
vraagd van haar 15-jarige
echtgenoot waarmee ze
twee jaar geleden in een
gearrangeerd huwelijk
stapte. De kasteloze tiener
uit de zuidelijke deelstaat
Andhra Pradesh vroeg de
raad van dorpsoudsten om
haar huwelijk te ontbinden.
Volgens de BBC is het de
eerste keer dat in deze
deelstaat een scheiding is
uitgesproken in een zaak
van een kindbruid. Het is
in delen van Andhra Pra
desh een (illegale) traditie
om meisjes op zeer jonge
leeftijd uit te huwelijken.
Chenigall Suseela wilde
scheiden omdat ze terug
wilde naar school. Er zou
ook sprake zijn geweest van
mishandeling.
Israël moet
Palestijnen
vrijheid geven
londen - Israël moet de Pales
tijnen in de bezette gebieden
meer bewegingsvrijheid geven.
Daar hebben de Verenigde Sta
ten, Rusland, de Europese Unie
en de Verenigde Naties bij Jeru-
zalem op aangedrongen. Ze
vormen samen het Kwartet dat
het vredesproces in het Mid
den-Oosten op gang probeert
te brengen.
De eis komt aan de vooravond
van de Israëlische terugtrekking
uit de Gazastrook. Ook de Pa
lestijnen eisen vrij te kunnen
reizen van en naar de bezette
gebieden.
Herstel en wederopbouw in de
bezette gebieden zijn volgens
het kwartet gebaat bij 'een vrije
stroom goederen en mensen
van en naar Gaza en de West
oever en tussen de gebieden
onderling', aldus de vier in een
gezamenlijk uitgegeven verkla
ring na een ontmoeting giste
ren in Londen.
zoekscommissie die haar be
vindingen gisteren aanbood
aan president Yudhoyono. „De
BIN was betrokken bij een sa
menzwering om Munir te ver
moorden", zegt vice-voorzitter
Asmara Nababan van de com
missie. Het blijft echter ondui
delijk in hoeverre de BIN de
hand hadden in de moord op
de 38-jarige mensenrechtenac-f
tivist.
Vrijuit na
vliegt rombose
Sydney Een Australische*
rechtbank heeft een schade-^
claim afgewezen van een reizi--
ger die zegt slachtoffer te zijrit
geworden van het zogenoemde
economy-class syndroom. Qan-
tas en British Airways hoeven»
geen schadevergoeding te beta
len aan de zakenman Brian Po-'
vey. Hij klaagde de bedrijven!
aan omdat hij trombose zou'
hebben gekregen na een vlucht.1,
van Londen naar Sydney. Wel;
draaien de maatschappijen op
voor de juridische kosten van
de klager.
Zieke Surinamers
naar Colombia
Paramaribo - Ernstig zieke Su
rinamers die niet in eigen land
behandeld kunnen worden,
zullen voortaan bij voorkeur
naar Colombia in plaats van
naar Nederland worden gezon
den. Dat heeft het Surinaamse
Staatsziekenfonds SZF gisteren
bekend gemaakt. „De medische
hulpverlening is irtColombia 75
procent goedkoper dan in Ne
derland en de kwaliteit van de
zorg is gelijk of zelfs beter", zegt
SZF-directeur H. Ramdhani.
Bloedbad door
computerspel
seoel - Een Zuid-Koreaanse sol
daat die afgelopen zondag acht
collega's doodschoot, was zo
verslaafd aan gewelddadige
computerspelletjes dat hij reali
teit niet meer van fantasie kon
onderscheiden. Dat heeft het
ministerie van defensie in de
hoofdstad Seoel gisteren ge
zegd. De soldaat gooide eerst
een granaat in de barak van zijn
legereenheid en opende vervol
gens het vuur op zijn kamera
den.
van onze correspondent
Windy Kester
tórshavn - 'Mary, jij bent ons
voorbeeld'. Overal op de Faerö
er liepen deze week als prinses
jes verklede kleine meisjes
rond. Allemaal wilden ze in de
voetstappen treden van kroon
prinses Mary.
De zwangere Mary, die een jaar
geleden trouwde met de Deen
se kroonprins Frederik, kreeg
een warm onthaal op de 'scha-
peneilanden' in de Atlantische
oceaan ten noorden van Schot
land. Het was haar eerste ken
nismaking met het autonome
Deense gebiedsdeel.
Mary kwam overigens niet al
leen; koningin Margrethe, prins
Henrik en echtgenoot Frederik
reisden mee langs de achttien
rotsachtige eilanden.
Faeröer, dat behalve een eigen
taal, ook een eigen regering,
-vlag en -munt heeft, telt
slechts 48.000 inwoners.
Een paar duizend daarvan ver
zamelden zich begin deze week
in de hoofdstad Tórshavn voor
de aankomst van het koninklij
ke schip 'Dannebrog', dat door
de koninklijke familie bij reizen
naar de Deense overzeese ge
biedsdelen wordt ingezet.
Margrethe, die de eilanden in
2000 voor het laatst bezocht,
maakte bij aankomst meteen
kennis met het wispelturige
weer en moest op de kade ach
ter haar afgewaaide hoed aan
rennen. Ze kon er ook zelf wel
om lachen.
In de Deense koninklijke fami
lie is het gebruik bij dit soort vi
sites lokale klederdracht te dra
gen. In Nederland zou het voor
opschudding zorgen, wanneer
koningin Beatrix in Staphorster
dracht zou zijn verschenen op
haar bezoek aan de provincie
Overijssel, afgelopen dinsdag.
Maar bij de Scandinavische ko
ninklijken is het eerder regel
dan uitzondering. Tot de ca
deaus die de leden van de ko
ninklijke familie krijgen, be
hoort traditioneel ook kleder
dracht. Mary zei gisteren bij het
afscheid dat ze erg had geno
ten. Ze hoopt snel weer terug te
komen met Frederik, na de ge
boorte van hun eerste kind, dat
in het najaar wordt verwacht.
»n
iopoliticus
iest vette
^oeding
s 11 - Alle leden van het Eu-
Irc Parlement krijgen in de
?e nst hetzelfde salaris van
:nieuro per maand. Tegelij-
ltj raken ze hun nu nog
iante onkostenvergoedin-
rijt. Daar is het Europees
in ient het gisteren over
o| [eworden. Als ook de lid-
1 het plan goedkeuren,
2t de nieuwe vergoedingen
ill 9 in, na de eerstvolgende
1 \fcingen.
ed 1 toe krijgen europarle-
?e riërs een salaris dat geba-
ai is op dat van hun colle-
n het parlement van het
m an herkomst. Zo verdie
ner ïderlandse leden nu 5850
JU er maand, net als een lid
eiTweede Kamer. Het sys-
tw leidde tot grote belo-
02 erschillen binnen het
is lent. Italianen verdienen
2n 000 euro per maand, ter-
biiun Hongaarse collega's
!t amper een tiende daar-
ïoeten doen. Ze kunnen
salaris echter aanvullen
j de riante, maar omstre-
^kostenvergoedingen. Zo
gebruikelijk en toege-
dat EP-ers onkosten de
ft op basis van eerste-
ikets, terwijl ze in werke-
d toeristenklasse reizen
looien met collega's.
tn terrorisme
fest-Europa'
u - West-Europa is de
oor het terrorisme in het
ïlijk deel van de Kauka-
ijetsjenië, Ossetië, Ingoe-
n Dagestan. Daar begin-
routes waarlangs de ter-
n naar het gebied wor-
'ergebracht. Dit heeft het
anti-terrorisme van de
che geheime dienst
Joeri Sapoenov, ver
werk met onze buiten-
partners heeft bevestigd
migratie van terroristen
le noordelijke Kaukasus
•t-Europa begint en dan
gaat via Turkije, Azerbij-
Georgië", aldus Sapoenov.
van onze verslaggever
Nieuwe Brits-Duitse as om Europese Unie te redden
Van onze correspondent Wierd Duk
Berlijn - Kan Angela Merkel, waarschijn
lijk de volgende bondskanselier van
Duitsland, de Europese Unie redden? Sa
men met Tony Blair zou de christen-de
mocratische leider, na de Bondsdagver
kiezingen in september, kunnen bouwen
aan een nieuwe Brits-Duitse as.
De betrekkingen met de Verenigde Sta
ten zouden erdoor verbeteren. Ook de
kleine landen in de EU, zo heeft Merkel
al gezegd, kunnen dan weer rekenen op
een luisterend oor. „Wij willen Duits-
lands bemiddelende rol tussen kleine en
grote landen herstellen." Onder Gerhard
Schroder (SPD), wiens rood-groene pro
ject als een kaartenhuis in elkaar is ge
zakt, stokte die Duitse traditie. Schroder
regelde Europese zaken liever in onder
onsjes met zijn vriend, de Franse presi
dent Chirac. Juist die achterkamertjes
politiek werd door de kiezers in Neder
land en Frankrijk in referenda hardhan
dig afgestraft. Blair begrijpt dit. „We
moeten weer luisteren naar de burgers.
Zij lopen, als altijd, op de politici voor
uit."
Ook Merkel, die Blair steunde in diens
kritiek op de EU-begroting, gaf aan te
begrijpen dat te veel wordt gevraagd van
de burgers. Zo vindt zij de uitbreiding
van de EU met Turkije een brug te ver.
Dat Merkel een betere antenne heeft
voor wat onder kiezers leeft dan haar
SPD-opponenten, bleek recent in een
Bondsdagrede. Merkel haalde de in
Duitsland zeer geziene Nederlandse
schrijver Leon de Wmter aan. Die zei dat
Nederlanders en Fransen met hun te
genstem Europa niet hadden verraden,
maar juist gered. Dat citaat kwam Mer
kel op hoongelach te staan van de SPD.
De SPD-kaders - veel ambtenaren en
vakbondslieden - geloven dat de Franse
en Nederlandse burgers zich helemaal
niet over Europa hebben uitgesproken,
maar over hun eigen impopulaire rege
ringen. Ook Schroder, wiens SPD in de
peilingen op een naoorlogs dieptepunt
staat, heeft zich in dergelijke bewoor
dingen geuit. Het tekent de gapende
kloof tussen de SPD en de kiezers.
Blair vraagt om leiderschap in de EU.
Hij zal het van Merkel moeten hebben,
en mogelijk van de Fransman Nicolas
Sarkozy, indien die Chirac aflost.
Maar zal Merkel voldoende leiderschap
aan de dag leggen? De Oostduitse domi
neesdochter heeft zich aangeleerd om
zichtig te opereren. Zo is zij veel minder
stellig dan Blair in haar omarming van
het neoliberalisme, dat onder grote de
len van het Duitse electoraat geldt als
een scheldwoord.
En hoewel George W. Bush erop stond
haar te ontmoeten bij zijn bezoek aan
Mainz, in februari dit jaar, kan Merkel
het zich niet veroorloven al te dicht te
gen de Amerikaanse president te schur
ken. In Frankrijk en Duitsland is de pu
blieke opinie immers sinds de Irak-oor
log zeer anti-Amerikaans.
jakarta - Zes maanden na de
tsunami in Azië is er optimisme
over een oplossing van twee
conflicten. Met de vloedgolven
lijkt er zowel in Atjeh als op Sri
Lanka een beweging op gang
gekomen die kan leiden tot het
einde van de bloedige strijd van
de Beweging Vrij Atjeh en van
de Tamil Tijgers.
De weg naar een duurzame vre
desregeling lijkt in beide geval
len vooral geopend doordat de
opstandelingen zelf hard door
de vloedgolven werden getrof
fen. Zowel de Beweging Vrij At
jeh (GAM) als de Tamil Tijgers
(LTTE) zouden leidende figuren
hebben verloren. Daarenboven
is er sprake van pragmatisme
en politiek opportunisme.
De tsunami heeft zoveel dood
en verderf gezaaid dat de bevol
king niet meer gewonnen kan
worden met alleen retoriek. De
Tamils op Sri Lanka en de in
woners van Atjeh vragen om
hulp en de rebellen moeten la
ten zien dat ze inderdaad het
beste voor hebben met de bur
gers.
Hulpgelden
Dat vraagt om compromissen
met de regeringen, alleen al
omdat die grote sommen aan
hulpgelden kan verdelen. Zowel
de LTTE als de GAM hebben
geld nodig om daadwerkelijk
hun invloed blijvend te kunnen
doen gelden. Jakarta en Colom
bo zien ook hun kans schoon.
De ramp biedt nu een moge
lijkheid op een doorbraak in de
geldverslindende conflicten en
op een betere wederopbouw en
internationale investeringen.
Bovendien is er nu kans op een
realistisch vredescompromis
omdat de rebellen wel gedwon
gen zijn water bij de wijn te
doen.
Een Indiaas meisje dat de zeebeving heeft overleefd, kijkt nog verschrikt nadat het vluchtelingenkamp waarin ze verbleef is afgebrand. Daarbij
kwam ten minste een persoon om het leven. Foto Reuters/Babu
Verder kunnen Indonesië en Sri
Lanka zich na de enorme vrij
gevigheid van de internationale
gemeenschap niet veroorloven
om beticht te worden van het
achterstellen van bevolkings
groepen.
De vloedgolven van 26 decem
ber hebben de partijen in Atjeh
opnieuw aan tafel gebracht en
het lijkt erop dat er eindelijk
een duurzaam vredesakkoord
in beeld is.
Onderhandelaars van Jakarta
en de GAM hebben gezegd dat
er in juli tijdens een nieuwe
ronde in Helsinki mogelijk een
doorbraak in zicht is. Volgens
Indonesische media is er al
overeenstemming over 90 pro
cent van de details van een ak
koord. De vraag is of er vol
doende politieke wil en moed
zijn om echt een brug te slaan.
Op Sr Lanka werd er voor de
tsunami al min of meer een wa
penstilstand nageleefd. Maar
een vredesakkoord was er niet.
De LTTE neemt intussen ge
noegen met vergaande autono
mie. En Colombo wil een deel
van de miljarden aan interna
tionale hulpgelden delen met
de LTTE. Het plan van presi
dent Kumaratunga heeft al ge
leid tot een breuk in de coalitie
waardoor de regering geen
meerderheid meer heeft in het
parlement. Het tsunami-pact
lijkt er toch te komen en dat
kan volgens waarnemers leiden
tot een nieuwe en mogelijk be
slissende fase van onderhande
lingen.
Melbourne - Australische acteurs dragen Hollandse kostuums uit de Gouden Eeuw. De toneelspelers
fleurden gisteren de opening op van een tentoonstelling in de National Gallery of Victoria in Melbourne.
Het museum toont een uitgebreide collectie van meesters uit de zeventiende eeuw.
Foto EPA/Shannon Morris
Kandahar - Afghaanse en Ame
rikaanse militairen hebben 132
strijders van de Taliban gedood.
Verder hebben de troepen vier
topcommandanten van het
voormalige regime omsingeld
na een drie dagen durende slag
in het zuiden van het land, al
dus functionarissen gisteren-
.Het is een van de grootste of
fensieven van de afgelopen
twee jaar. Sinds dinsdag vech
ten de Afghaanse en Ameri
kaanse eenheden in een gebied
dat grenst aan de provincies
Kandahar, Zabul en Uruzgan.
Een zegsman van het Afghaan
se ministerie van Defensie
sprak van een 'groot succes'.
De eerste 32 doden vielen toen
het offensief in district Mian
Nishin dinsdag begon. De
meeste slachtoffers vielen door
bombardementen van Ameri
kaanse gevechtsvliegtuigen. De
Taliban ontkent de verliezen.
Onder de vooraanstaande le
den van de Taliban die zijn in
gesloten zou zich Mullah Bro
ther bevinden, de zwager van
Taliban-leider Mullah Omar.
Volgens een woordvoerster van
het Britse leger geven Britse
vliegtuigen luchtsteun. Bij de
operatie zijn zeker tweehon
derd Afghaanse militairen en
een veelvoud aan Amerikanen
betrokken.
Aan Afghaanse zijde vielen tot
nu toe acht doden, aldus de Af
ghaanse politiecommandant
generaal Salim Khan. Vijf Ame
rikaanse militairen raakten tot
nu toe gewond.
Gummiknuppels
De Nederlandse militairen in
het noorden van Afghanistan
hebben ervoor gezorgd dat de
Afghaanse politie in de provin
cie Baghlan de beschikking
krijgt over 2000 nieuwe gummi
knuppels. Die gaan de metalen
ploertendoders vervangen,
waarmee Afghaanse agenten
nu nog vaak burgers verwon
den. De gummiknuppels zijn
een extraatje bij een spoedcur
sus 'aanhouding en zelfverdedi
ging" die de Nederlanders heb
ben verzorgd voor Afghaanse
agenten.
