Desinfectiemiddelen
in 30 procent voedsel
BINNENLAND 2
Verouderd lesmateriaal op
helft van alle basisscholen
Taalachterstand in vijf jaar weg te werken
Sexy sterren die geen blanke Nederlander kent
Referendum niet doodknuffelen
Arts bepleit poldermodel voor uitzichtloze toestand
Hrithik Roshan, de Brad Pitt van Bollywood
Zelfmoordpoging in zwembad
Voedsel- en Waren Autoriteit slaat alarm
uw onderzoek
r dood au pair
en - Justitie stelt opnieuw
aderzoek in naar de dood
;n Filippijnse au pair. Ze
ed enkele jaren geleden
huis van de Nuenense
ie ervan wordt verdacht
ij zijn echtgenote Fatima
heeft vermoord. Haar
lijk overschot is terugge
in onder een betonnen
in de woning van de broer
e verdachte. De au pair
i bij de arts in dienst kort
verdwijning van Pana, in
Eerder onderzoek leverde
uitsluitsel op over de
ioorzaak. Het lichaam van
3uw is gecremeerd.
Ier geeft
ntje (9) rijles
MtEN - De politie heeft een
ige inwoner van Zuidla-
ïkeurd, omdat hij zijn 9-
oontje liet autorijden,
en zagen een auto rijden
n de bestuurder nauwe-
oven het stuur uitkwam,
de auto was gestopt,
laan de bijrijderkant een
ssen man naar buiten,
I aan de bestuurderskant
ngetje uitstapte. Het ke-
was 'al bijna 10 jaar' en
ider vond het 'tijd wor-
lat hij leerde sturen.
ia 30 procent
tenlanders
rdam - Van de ruim 743
id inwoners van Amster-
ebben er nog zo'n 535
ld de Nederlandse natio-
it. De ruim 208 duizend
olanders' hebben pas-
in uit 173 verschillende
i. Onder de vreemde na-
iteiten is de Marokkaanse
inschap met 63 duizend
ïen het grootst. De Tur-
aan met 37 duizend in-
s op de tweede plaats, ge-
door de Britten met bijna
tend.
eriand in pas
ensie-uitgaven
el - Nederland zit met zijn
iie-uitgaven in de mid-
oot van de 26 NAVO-lan-
)at blijkt uit een overzicht
t militaire bondgenoot
gisteren verspreidde. De
ljard euro die Nederland
aan defensie besteedde,
1 uit op 1,7 procent van
uto binnenlands product.
voor
htoffers
it - Nederlanders die be-
n zijn geweest bij de zee-
I in Azië in december, ko-
aterdag bij elkaar om te
lover de gevolgen van de
ui. Het Universitair Me-
)entrum (UMC) in
it en het naastgelegen
al Militair Hospitaal
I houden de bijeenkomst
Wilhelmina Kinderzie-
is. Volgens een woord-
;r van het UMC is uit
ten met slachtoffers ge-
dat er behoefte is om
idere betrokkenen te pra-
ar de tsunami.
e kerken
e kostenpost
t - De kerkfusie van her
en, gereformeerden en
men, die vorig jaar tot de
ig van de Protestantse
1 Nederland (PKN) leid-
ift de PKN 800.000 euro
tra uitgaven gekost. Me-
rdoor heeft de kerk over
an tekort van 1,1 miljoen
aboekt. De kerk heeft
0 euro afgeboekt wegens
iderde afdrachten van de
ilijke gemeenten als ge
in het afhaken van tien
den behoudende her
en die buiten de PKN
bleven.
lis chipkaart
e klanten NS
t - Alle 1,8 miljoen vaste
1 van de Nederlandse
- vegen krijgen gratis een
irt voor het openbaar
Dat heeft een woord
van het bedrijf gisteren
De OV-chipkaart moet
d jaar alle papieren trein-
5 vervangen. In 2007
et nieuwe systeem in
t openbaar vervoer wor-
iruikt. De invoering ver-
chter niet zonder pro-
1. Een grootschalige
1 Rotterdam, die dit jaar
iet beginnen, is al twee
[gesteld wegens techni-
ankementen.
ime' meter
n aftappen
dam - Het energiebedrijf
lindt de strijd aan met
en van hennepkwekerij-
inderen die illegaal
1 aftappen. Vanaf begin
lijgen 100.000 Neder-
huishoudens een nieu-
mme' energiemeter,
ee per dag kan worden
tl wat een klant aan gas
triciteit verbruikt. Zo kan
eerder worden ontdekt.
Rekenen met gulden en aardrijkskunde met DDR
Balkenende vol lof over Maxima en Pavem
amsterdam/anp - Ruim de helft
van de basisscholen in Neder
land werkt met lesmateriaal van
minstens elf jaar oud. Van alle
in de basisonderwijs gebruikte
lesmethoden is 44 procent elf
jaar of ouder. Dat blijkt uit een
gisteren gepubliceerd onder
zoek van TNS NIPO in opdracht
van de GEU, de brancheorgani
satie van educatieve uitgeverij
en.
Aan het onderzoek deden meer
dan 5000 basisscholen mee, 63
procent van het totaal. Ruim
3000 scholen werken met me
thoden van tussen de elf en
dertien jaar oud en ongeveer
duizend gebruiken materiaal
van minstens dertien jaar oud.
Dat betekent dat bijna een mil
joen kinderen in het gewoon en
speciaal basisonderwijs les krij
gen met sterk verouderde me
thoden.
De onderzoekers hebben de
ouderdom van het lesmateriaal
bepaald door de periode sinds
de aanschaf ervan op te tellen
bij de tijd die nodig was om het
te ontwikkelen, gemiddeld drie
jaar. Een lesmethode die acht
jaar geleden is gelanceerd, be
vat dus elf jaar oude leerstof.
Van alle in het basisonderwijs
gebruikte lesmethoden is 44
procent ten minste elf jaar oud,
16 procent tussen de vijftien en
zeventien jaar oud, 7 procent
achttien jaar of ouder en 1 pro
cent 23 jaar of ouder.
Zo leren meer dan 400.000 kin
deren aardrijkskunde uit boe
ken waarin de Sovjetunie en de
DDR nog voorkomen. Lesme
thoden voor rekenen zijn met
de introductie van de euro op
grote schaal vervangen, maar
nog altijd leren 80.000 kinderen
rekenen met de gulden.
De methoden voor begrijpend
lezen zijn redelijk actueel. 70
procent van de scholen ge
bruikt materiaal van hoogstens
elf jaar oud.
Het nadeel van verouderde me
thoden is ook, dat die geen
recht doen aan ontwikkelingen
in de manier van leren. Lesge
ven is tegenwoordig veel meer
dan vroeger gericht op het acti
veren van de leerling en op in
teractie. Verder lopen verou
derde methoden achter op het
gebied van computergebruik in
de les.
den haag/gpd - De achterstand
die allochtone vrouwen hebben
in kennis van de Nederlandse
taal kan vóór 2010 worden weg
gewerkt. Dat stelde de commis
sie Pavem (participatie van
vrouwen uit etnische minder
heidsgroepen) gisteren tijdens
de slotbijeenkomst in Den
Haag. De commissie maakte
daar de resultaten van twee jaar
werk bekend.
Voor de inhaalslag die allochto
ne vrouwen in het Nederlands
moeten maken is de komende
vijf jaar driehonderd miljoen
euro nodig.
Tijdens de bijeenkomst werd
door de politiek echter nog
geen eurocent toegezegd, al be
loofde premier Balkenende wel
dat de aanbevelingen zouden
worden 'meegenomen' bij de
begrotingsbesprekingen. Van
de minister-president en de mi
nisters De Geus (sociale zaken)
en Verdonk (integratie) - die de
commissie twee jaar geleden
instelden - waren er wel veel lo
vende woorden.
Pavem werji in juli 2003 inge
steld met het doel gemeenten
te helpen meer allochtone
vrouwen mee te laten doen in
de samenleving.
Met 29 grote steden zijn daar
voor concrete afspraken ge
maakt. Balkenende prees vooral
de dadendrang en het positivis
me dat de commissie - gesym
boliseerd door prinses Maxima
- wist uit te stralen in een pe
riode dat over het algemeen de
integratie in Nederland juist
leek te stagneren.
Hij riep op meer open te staan
voor de nieuwe Nederlanders:
„Integratie moet van twee kan
ten komen. We moeten niet al
leen de antwoorden geven,
maar ook de vragen stellen. Ons
verdiepen in de cultuur van de
ander. Want wat weten we daar
eigenlijk nog weinig vanaf."
De minister-president sugge
reerde om een instituut in het
leven te roepen - zoals het Goe
the instituut - om de Arabische
cultuur over het voetlicht te
brengen. De ministers Verdonk
en De Geus beloofden op hun
beurt plechtig dat de succesvol
le erfenis die Pavem achterlaat
niet in een bureaulade zal ver
dwijnen. „U kunt er van op aan
dat we gestaag voort zullen
bouwen op het door u gelegde
fundament", aldus Verdonk.
Prinses Maxima kon alleen
maar over haar buik wrijven en
lachen om de vraag wat ze zelf
hierna gaat doen.
Acteur/regisseur Feroz Khan is één van de sterren die op het UFA Awardsgala is afgekomen. Net als veel
collega-sterren werd hij gisteren op Schiphol begroet door een dolenthousiaste menigte.
Foto: United Photos/Rob Hendriks
OPINIE
door Coen Polack
schiphol - „Ik heb Hrithik Ros
han aangeraakt! Ik heb Hrithik
Roshan aangeraakt!" Een meis
je stuitert dolgelukkig door aan
komsthal 4 en gilt het uit met
haar vriendinnen. Hrithik Ros
han, één van de meest begena
digde mannen van India, Mep
zojuist voor haar neus voorbij
naar zijn limousine en met een
uitgestoken hand bereikte ze
wat ieder ander meisje ook wil
de: Hrithik, de droomman, aan
raken.
Deze dagen komt een constan
te stroom Indiase filmsterren
op Schiphol het vliegtuig uit,
want dit weekeinde worden in
Amsterdam de filmprijzen van
de International Indian Film
Academy, oftewel de 'Indiase
oscars', uitgereikt. Langs de ro
de loper staan fans te wachten,
te gillen, te wachten, te fotogra
feren, te wachten en nog maar
wat te gillen, want ook al kent
geen blanke Nederlander deze
sterren - en als het gezicht een
belletje doet rinkelen dan zijn
de Indiase namen voor veel
mensen moeilijk te onthouden
- onder Nederlanders van In
diase, Hindoestaanse, Suri
naamse en in mindere mate
Turkse en Marokkaanse af
komst behoren Hrithik Roshan
en bijvoorbeeld ook Shahrukh
tot de meest sexy mannen van
de aardbol.
„Hrithik is de Brad Pitt van In
dia", zegt Narwan uit Arnhem.
En net als toen Brad Pitt en
George Clooney vorig jaar in
Nederland waren, staan hier op
Schiphol dus ook honderden
puntgaaf opgemaakte meisjes
hun kelen schor te schreeuwen
als Hrithik door de schuifdeu
ren van de bagagehal de rode
loper opstapt. Als je er in Holly
wood uitziet als Hrithik Ros-
han, dan word je in het huidige
politieke klimaat hooguit gety-
pecast als terrorist of anders
zins als buitenlandse bad guy,
terwijl deze man in India de
sterren van de hemel zingt en
danst in mierzoete liefdesscè
nes.
Narwan gaat verder: „Ik heb al
zijn films gezien en dat zijn er
inmiddels best veel. Meestal
kijk ik ze-op dvd, maar in Den
Haag is een bioscoop waar ik
ook wel eens kom. Eigenlijk valt
de opkomst hier op Schiphol
me wel een beetje tegen, maar
misschien wordt het in de loop
van de dag drukker."
Toch staan er zeker vijfhonderd
mensen de sterren op te wach
ten. Ook bij minder bekende
acteurs is het publiek razend
enthousiast. Ze worden tussen
het binnenwandelen van de
verschillende sterren dan ook
getrakteerd op een opzwepend
programma vol Indiase cult en
cultuur. Op videoschermen flik
kert een extatische mix van
zwierige scènes uit klassieke
producties uit het zogenaamde
Bollywood - Bombay en Holly
wood gemixt - een term die on
der fans als een vies woord be
schouwd wordt; het gaat hier
om Indian cinema.
Een dansgroep komt met typi
sche filmchoreografie en
prompt waan je je in een India
se film. In die films is het na
melijk doodgewoon dat de
hoofdpersonen zich op de
vreemdste plekken aan zang en
dans overgeven: in dat perspec
tief is het luchthaven decor zo
raar nog niet.
Voor Sharmila en Aarti uit Rot
terdam is dit feestje pas het be
gin van een weekend vol India
se film. „We gaan ook naar de
cricketmatch", zegt Sharmila.
In het Olympisch Stadion strij
den twee ploegen van filmster
ren tegen elkaar in een wed
strijd van Indiaas sport num
mer 1cricket. Krithik doet niet
mee, hij heeft zijn hamstrings
geblesseerd, zo vertrouwde hij
de menigte toe.
Sharmila: „Maar ik had hem
wel willen zien. Hij heeft de
mooiste ogen, maar ook het
mooiste lichaam van allemaal."
door Frank Zuijdam
Referenda leveren altijd een ant
woord op, wist de Franse presi
dent Mitterand al, maar bijna
nooit op de gestelde vraag. Vol
op reden dus om op de hoede te
zijn als politici enthousiast zijn
over de volksraadpleging.
Het CDA en de WD zijn onver
wacht positief over het referen
dum. Na jarenlange obstructie
heet het referendum nu een
'belangwekkend instrument
voor staatkundige vernieuwing'
te zijn. Hun plotselinge enthou
siasme wordt vooral ingegeven
door het 'levendige debat' dat
het referendum over het grond
wettelijk verdrag van de EU bij
de bevolking heeft losgemaakt.
Na deze steun uit onverwachte
hoek, zegde Femke Halsema
van Groenlinks meteen toe om
opnieuw met een initiatiefwet
voor een correctief referendum
te komen. Niet in de laatste
plaats, omdat de kans groot is
dat het voorstel wordt aanvaard
nu nagenoeg alle politieke par
tijen zich achter het referen
dum hebben geschaard.
Verheugend nieuws, zou je zeg
gen. Een referendum is immers
een mooi instrument om de
burger meer bij de politiek te
betrekken. Het geeft hen de
mogelijkheid hun stem te laten
horen en - belangrijker nog -
directe invloed uit te oefenen.
Een aardig neveneffect is dat
het debat uitlokt. Voor- en te
genstanders gaan zich roeren
en burgers worden gedwongen
tot een standpunt. Kortom, een
prachtig instrument om de
kloof tussen burger en politiek
te slechten.
Toch is enige terughoudend
heid op z'n plaats. Want een re
ferendum genereert misschien
wel een levendig debat, maar
zorgt het ook voor een zmvol
debat? Een aantal mechanis
men draagt in ieder geval niet
bij tot een zinvolle discussie.
Om te beginnen biedt het refe
rendum slechts de mogelijk
heid tot een ongemotiveerd 'ja'
of 'nee'. Discussie over aanpas
sing van een beleidsvoornemen
op onderdelen - een wijdver
breid politiek gebruik - is bij
een volksraadpleging niet mo
gelijk. Dus wat te doen als je het
voorstel op zich een verbetering
vindt, maar bijstelling op pun
ten noodzakelijk acht? Een
meer genuanceerde discussie
behoort niet tot de mogelijkhe
den.
Veel maatschappelijke vraag
stukken zijn zeer complex,
waardoor doorzettingsvermo
gen nodig is voor een afgewo
gen oordeel. Dan laat ik het
buitenissige jargon van veel be
leidsstukken nog buiten be
schouwing. De vraag blijft of
veel mensen de moeite nemen
alle ins en outs van een kwestie
te doorgronden. Waarschijnlijk
niet. De meesten gaan af op wat
zich in hapklare brokken (lees:
propaganda van voor- of tegen
standers) via de media aandient
met als gevolg dat het debat be
staat uit 'sweeping statements',
en weinig diepgang kent.
Hoe representatief is een refe
rendum eigenlijk? De opkomst
bij verreweg de meeste Neder
landse referenda is bijzonder
laag (de hoge opkomst bij het
referendum over de EU-'grond
wet' is de uitzondering op de
regel). De opkomst is vaak zo
laag, dat de uitslag er niet toe
doet. Zo konden burgemeester
en wethouders van Amsterdam
in 1997 de overduidelijke stem
(65 procent) tegen de Noord-
Zuidlijn naast zich neerleggen,
omdat de opkomst maar 22
procent was. Niet ten onrechte,
want is het referendum dan
nog wel een betrouwbare
graadmeter?
Daar komt nog bij dat een refe
rendum vaak wordt aangegre
pen (of misbruikt) om de me
ning over een ander onderwerp
te ventileren. Zo is niet hele
maal duidelijk of bij het EU-re-
ferendum de meerderheid nu
echt tegen het grondwettelijk
verdrag heeft gestemd, of dat
het een mooie gelegenheid was
om onvrede te uiten over de
euro, de mogelijke toetreding
van Turkije en de onzichtbaar
heid en ondoorzichtigheid van
de Europese politiek.
Dat bijna negentig procent van
de referenda een 'tegen' ople
vert, kan erop duiden dat het
bovenal een middel is om alge
mene onvrede over politiek en
bestuur te uiten. Of zoals de
Franse president Mitterand het
uitdrukte, 'een referendum le
vert altijd een antwoord op.
maar bijna nooit op de gestelde
vraag'.
Dit hoeft niet te betekenen dat
we er nooit gebruik van moeten
maken. Wel is terughoudend
heid op z'n plaats, omdawie
uitslag van een referendum
heel gemakkelijk een vertekend
beeld van de communis opinio
geeft.
Een meer principiële kantteke
ning is dat een referendum de
burger pas bij de politiek be
trekt als de besluiten al zijn ge
nomen, waardoor de rol van de
burger wordt beperkt tot die
van kiezer. In dit licht kan het
referendum ook worden gezien
als een mooie gelegenheid voor
politici om hun verantwoorde
lijkheid te ontlopen. Ik ben dus
op mijn hoede als politici
(plots) het referendum gaan
doodknuffelen.
Frank Zuijdam is beleidsmedewerker
bij de Nederlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek.
J
hoogezand/anp - Tientallen kinderen hebben woensdagmiddag
in een zwembad in het Groningse Hoogezand gezien hoe een 35-
jarige man uit die plaats probeerde zelfmoord te plegen. Dat heeft
de gemeente Hoogezand gisteren gemeld.
Volgens een woordvoerder waren er ongeveer tachtig basisscholie
ren in het water, toen de man aan de rand van het zwembad pro
beerde zijn polsen door te snijden. Het personeel haalde de zwem-
mertjes meteen uit het water. In de kantine hebben ouders en me
dewerkers hen opgevangen. Volgens een zegsman van de gemeen
te waren de kinderen 'behoorlijk overstuur'.
Omdat de politie en het zwembad 's avonds telefoontjes kregen
van verontruste ouders, heeft burgemeester Salet een telefonische
hulplijn ingesteld. De gemeente heeft inmiddels alle scholen in
Hoogezand over het voorval geïnformeerd.
De man ging er na zijn zelfmoordpoging vandoor, maar kon later
op de dag door de politie worden aangehouden. Hij laat zich vrij
willig opnemen in een kliniek in Groningen.
Nijmegen/ANP - Een patiënt die in een
vegetatieve toestand terechtkomt, is het
meest gebaat bij een tijdig en waardig
einde, bijvoorbeeld door het staken van
sondevoeding. De arts voorkomt daar
mee ook een uitzichtloze toestand voor
de naaste familie, wier lijden onbe
schrijflijk is.
Dat zegt verpleeghuisarts J. Lavrijsen die
gisteren aan de Radboud Universiteit in
Nijmegen promoveerde op een onder
zoek naar de behandeling van patiënten
in vegetatieve toestand in Nederlandse
verpleeghuizen. Hij lanceerde het begrip
'medisch poldermodel' voor de door
hem bepleite werkwijze van zeer inten
sief overleg tussen artsen en familie van
de patiënt in een tijdig stadium.
„Een vegetatieve toestand wil zeggen dat
een patiënt wel zijn ogen open heeft,
maar verder op geen enkele prikkel rea
geert. Dat is een andere conditie dan co
ma of verlaagd bewustzijnsniveau. Naar
die laatste groep gaan we vervolgonder
zoek doen", zegt Lavrijsen.
„De vegetatieve toestand ontstaat naar
mijn mening door medisch handelen.
Mensen komen na een zwaar ongeluk of
herseninfarct in een heel slechte condi
tie in het ziekenhuis terecht. Door medi
sche technieken blijven zij in leven,
maar zonder uitzicht op contact. Vervol
gens kunnen ze nog jaren in die toe
stand blijven, terwijl hun bestaan uit
zichtloos is en loodzwaar voor de fami
lie. Ik vind dat de behandelend arts de
verantwoordelijkheid heeft en moet ne
men, om te besluiten de behandeling te
staken, waarna een waardig en pijnloos
einde mogelijk is. Stoppen met sonde
voeding is beslist geen horrorscenario
zoals wel eens wordt beweerd."
In Nederland bevinden zich ongeveer
dertig mensen in een vegetatieve toe
stand. Het merendeel van hen is vrouw.
Gemiddeld blijven vegetatieve patiënten
nog zes jaar in leven, maar een van de
dertig patiënten wordt al meer dan 20
jaar verzorgd. De mensen sterven door
complicaties zoals infecties.
Het onderzoek van Lavrijsen begon toen
in Nederland in het begin van de jaren
negentig grote ophef ontstond over de
voorgenomen levensbeëindiging van
Ineke Stinissen, een vegetatieve vrouw
uit Haaksbergen. Aan het eind van zijn
onderzoek maakte Lavrijsen de commo
tie in de VS rond de dood van Terry
Schiavo mee. „Ik hoop dat mijn bevin
dingen er voor zorgen dat niet elke cul
tuur in de wereld zijn eigen Stinissen- of
Schiavo-dilemma moet doormaken.
Want intensieve zorg moet het uitzicht
loze voorkomen en het zinvolle doen.
den haag/anp - Levensmiddelen
bevatten vaak resten van desin
fectiemiddelen. De Voedsel en
Waren Autoriteit (VWA) vond in
ruim 30 procent van de onder
zochte producten sporen van
schoonmaakspullen. In 8 procent
van de gevallen bleek de maxi
maal toegestane hoeveelheid
overschreden, maakte de autori
teit gisteren bekend.
Fabrikanten van levensmidde
len gebruiken middelen als
chlooramine-T, zogenoemde
quats (bepaalde ammoniakver-
bindingen) en chloor-isocyan-
zuur om de verwerkingsmachi
nes en apparatuur te ontsmet
ten. De machines moeten na
afloop goed worden nage
spoeld met water, maar dat ge
beurt geregeld niet of niet goed
genoeg, constateert de VWA.
Vooral de quats worden vaak
teruggevonden in voedsel: bijna
in eenderde van de 7851 onder
zochte monsters. In garnalen,
geslagen room en ijs overschre
den resten van dit schoon
maakmiddel soms meer dan
tien keer de Europese norm.
Van de 49 onderzochte garna-
lenproducten bevatte ruim een
kwart veël meer quats dan toe
gestaan. Bij de slagroompro
ducten ging 23,1 procent over
de schreef.
In 10 procent van 23588 mon
sters, die in 2003 en 2004 on
derzocht werden, vonden de
inspecteurs sporen p-TSA, de
stof die achterblijft na ontsmet
ting met chlooramine-T.
Wanneer etenswaren te veel
resten desinfectiemiddelen be
vatten, kunnen mensen daar
ziek van worden. Quats kunnen
onder meer irritatie van het
darmkanaal veroorzaken en ef
fect op lever en nieren hebben.
Voorzitter Paul Rosenmöller verwelkomt prinses Maxima bij de laatste vergadering van de commissie Pavem. Foto: ANP/Rick Nederstigt
