REGIO
Eindelijk kijkgenot voor
de vrouwelijke tennisfan
only
the hall
should
Alleen herinneringen blijven
fu
Rafael Nadal introduceert nieuwe normen op de baan
1980, dinsdag 10 juni
s u N - Meer dan 40.000 boeken worden er vandaag en morgen van
ïestraat naar de nieuwe bibliotheek in de Nieuwstraat overge-
t. Deze grootscheepse verhuizing zal duren tot 2 juli. Vanaf die
l zullen de 'leners' de boeken weer uit de rekken kunnen halen.
t# #^rchief Leidsch Dagblad
's lii deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
"ing 2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
jtn.v. HDC Media b.v., Postbus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
lie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
j» binnen drie weken thuisgestuurd.
J.
leeflieuwe album is wat bombastischer en elektronischer, zeg-
■aitici. Mis jij ook de bekende pianoloopjes?
nd ft echt. De stem van Chris Martin is ook heel bepalend, en de
lootjes zijn hetzelfde gebleven. Zoals ik al zei: er is niet veel
Maar de belangstelling is er niet minder om. De cd
Jt extreem goed verkocht. Ik heb voor het eerst sinds lange tijd
f ^gemaakt dat er 's ochtends, bij het openen van de winkeldeur,
;en stonden te wachten. Dat is in geen jaren meer voorgeko-
t: Jan Rijsdam 1
UIT OE ARCHIEVEN
1955, Vrijdag 10 Juni
%N
of tie
In de bibliotheek vèn Minerva prijkten gistermiddag een
if tien taarten van uiteenlopende grootte en allure. Een ongebrui-
je garnering van deze zaal, waar gemeenlijk minder zoete koek
t opgediend. Deze taarten maakten echter deel uit van een zeer
fider programmapunt in de lustrumviering: het waren de resulta-
bn een in zijn soort unieke taartenbakwedstrijd. Rond die taarten
nanjven enige dames en heren die met ernstige gezichten poogden de
s|Jes van de kunstwerken in deeg in puntenlijsten tegen elkaar af te
3 ^en daarin min of meer was geslaagd, nam de heer F. Salomon-
7 e(et woord namens de jury, om de uitslagen bekend te maken. Hij
g Je mede dat de jury een aparte klasse in het lev^n had geroepen
wee inzendingen, die in vorm en omvang met kop en schouders
viefi het normale begrip van een taart uitstaken, namelijk de inzen-
jj in van de militaire Koksschool, een machtige uitbeelding in deeg
van het Corpswapen en een symbolisering van de oudste
'rlandse Universiteit, ter gelegenheid van het 76ste lustrum deze
inbakwedstrijd was georganiseerd.
COLOFON
VRAAG
(teren verscheen het derde album van Coldplay: 'X&Y'. Nu al ge-
6md de belangrijkste release van dit jaar, van de belangrijkste
1svlep van dit moment. Coldplay is zo populair dat de band steeds va-
wordt vergeleken met 7^777
s .Muzikaal, maar ook 7/C VWU COldpldV CYl
van succes. T T- 1 7 ••77
9 We wagenaar, eige- U2 ook onvergelijkbaar
>%van cd-winkel Elpee
n.jde Vismarkt in Leiden, heeft de nieuwe cd al bijna grijs gedraaid:
et verrassend. Maar het is gewoon een heel mooie plaat."
v!er dan de vorige tivee albums, of toch een tikje té voorspel-
1 r?
ét is typisch de derde in de rij. De eerste cd was verrassend, een
q jiw geluid. Nummer twee betekende de doorbraak naar het gro-
lubliek. En nummer drie ligt dan altijd een beetje in het ver-
3°|ide van de vorige twee. Niet
Zoterrassend, maar dat wil het
publiek ook niet. Het is ge-
Dn een heel mooie plaat. Mis-
ien iets pittiger dan de vorige,
ar het blijft toch ook een beet-
=n jef. Ik noem Coldplay altijd de
ire uitvoering van Radio-
ar 'X&Y, de derde van Cold-
'P'y, is niet zo goed en niet zo
hieuwend als destijds 'OK
di 1puter', de derde van Radio-
3 1 i?
E e, die vergelijking gaat niet
lQ OK Computer' werd door de critici wel het album van de eeuw
oemd. En daar zat wel een kern van waarheid in. Ik vind Cold-
|en U2 ook onvergelijkbaar. Misschien qua uitstraling, of qua
nj popsucces wel, maar zeker niet qua muziek. Dat is totaal ver-
S lend. Ik wil niet te negatief overkomen hoor. Het is een goeie
I 4' t. Gewoon een aanrader. Ik luister er de hele dag naar, in de
"Hen in de auto."
'?*rrx.
VRIJDAG 10 JUni 2005
heryl
Heni
(Directie: T Klein'en H. de Wit
Lof-mail: directie hdcuz@hdc.nl
en %ofdredactie: Jan Geert Majoor.
R.C' Adriaan Brandenburg
Gizt E-mail: redactie ld@hdc.nl
rtneRNToOR
Wstraat 82, Leiden, tel 071-5 356 356
^tbus 54,2300 AB Leiden
[warfSst'jdcn van de receptie zijn
Leidsch Dagblad
u pj tot en met donderdag
m |-r
-16.30 uur
r§- in 08.30-12.30 uur
Erntfax 071-5 356 415
°7i-S 356 325
n en|"ch,en: over'yden. geboorte, jubilea
{familieberichten, desgewenst met
"f afbeelding, via www.hdcmedia.nl of
n Ml familieberichten@nhd.hdc nl.
iensen e-mail fax 072-5196696. tel 072-
Hél
nNTlEVERK
ehes m b.t.
■RKOOP
del
72-6813661
d goed: 023-5150 543
1075-6813677
ailhandel: 071-5 356 300
•ra .(ureaus kunnen contact opnemen
c8i 3636
1(gratis)
Crail2'5196800
wer (betaling (acceptgiro)
j q|o (alleen aut. Inc.)
N Aj?p/j €216.90
;die ons een machtiging verstrekken
v v vfomatiscb afschrijven van het
tntsgeld ontvangen €0,50 korting
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een'toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel 072 - 5196800.
ma t/m vr 07.30-17 00 uur; za: 08.00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12 00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen 12.00 en 13.00 uur belt. ontvangt de
krant op maandag.)
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: uitsluitend
schriftelijk, uiterlijk één maand voor afloop van
de abonnementsperiode, t.a.v. afdeling
lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Voor leveringsvoorwaarden abonnementen zie
www.leidschdagblad.nl of KvK-nummer
37014187
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c,q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-orgamsatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte Informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
door Robbert Minkhorst
Hij loopt er bij als een beach
boy. Rafael Nadal, begenadigd
tennisser, winnaar van Roland
Garros (een van de vier Grand
Slams), en toch pas 19, kleedt
zich op de baan niet bepaald
volgens de norm. Gelukkig
maar, zegt een liefhebber als
Marcella Mesker, sportjourna
liste. Nadal, in zijn kuitbroek en
mouwloze shirt, schenkt haar
kijkgenot. En met zo'n outfit is
hij waarschijnlijk ook beter
gaan tennissen, denkt de
sportpsycholoog, Peter Paul
Moorman. Kortom: op naar de
winkel, voor ook zo'n tenue. Of
niet?
Eindelijk, zucht Marcella
Mesker. Het werd wel weer
eens tijd dat een man op de
tennisbaan 'iets doet met zijn
seksappeal'. Sinds Andre
Agassi zijn de vrouwen maar
weinig verwend geweest. En
Agassi heeft er allang de leef
tijd en de haren niet meer
voor om zich wild uit te dos
sen. Kun je nagaan hoe lang
vrouwen hebben moeten
wachten op 'zo'n lekker stukje
vlees'. Want een lekker ding is
het, die Nadal, verzekert Mes
ker: „Ik heb vijf meter van
hem vandaan gezeten op Ro
land Garros. En in die broek
zien zijn billen er heel leuk
uit."
„Eindelijk valt er voor ons
vrouwen weer wat te genie
ten, te beleven op de tennis
baan. Die jongen is geweldig
voor het tennis", vindt Mes
ker. „De passie waarmee hij
speelt is ongeëvenaard. Hij
heeft veel charisma. En de uit
straling die hij toont met zijn
kleding, past zeer goed bij zijn
tennisspel. Zijn lijf past er ook
bij. Het klopt gewoon."
De illusie datje alleen maar
naar een tenniswedstrijd kijkt
voor het competitieve ele
ment, koestert de voormalige
nationale topper, ooit de
nummer 31 op de wereld
ranglijst, allang niet meer. Het
moet er ook gewoon een
beetje leuk, sexy en uiteraard
vooral ook mannelijk uitzien,
geeft Mesker aan. Want net
zoals de mannen die zich al
jaren vergapen aan Kourniko-
va, Sharapova en consorten,
hebben vrouwen recht op
enig kijkgenot Bovendien,
hoopt Mesker, verstomt zo
misschien het gezeur over wat
de tennisvrouwen dragen en
vooral ook niet dragen. Ten
nis is al jaren een kijksport in
de meer brede zin van het
woord, dus wat geeft het, al
die jurkjes, shorts, hemdjes en
pakjes bij die meiden?
Nu is er tenminste weer een
man die het ook begrijpt,
maakt Mesker duidelijk.Al
die jaren zoveel drukte om de
tenues van de vrouwen. Nou,
al die grote, wijde slobber-
brokken van de mannen zijn
ook niet heel fraai." De Sche-
veningse herinnert zich de
entree van Andre Agassi, de
Las Vegas Kid, nog goed. In
jeansshorts, daaronder een
wielrenbroek, shirts in afzich
telijke kleuren en de haar
dracht van een heavy-metal-
De nieuwe norm in het tennis, aldus de sportpsycholoog: hip en
onconventioneel. Foto: EPA
zanger veroverde de Iraanse
immigrantenzoon het tennis-
circuit en vele vrouwenhar
ten.
Agassi werd een symbool, een
product. Geheel bij zijn ogen
schijnlijke bad attitude paste
uiteraard de relatie met de
ongenaakbare Brooke Shields.
Ongeacht wat de twee voor el
kaar voelden, werkte zo'n re
latie louterend voor Agassi's
reputatie, naam en faam.
Want gaat het niet altijd zo:
tegen de jongens met de leuk
ste vriendinnen kijkje op?
Dat is nou precies wat Nadal
nastreeft, zegt sportpsycho
loog Peter Paul Moorman van
de Universiteit Leiden. „Met
zijn outfit wil hij zijn persoon
lijkheid benadrukken. Het is
om te laten zien: hier ben ik.
Je kleding straalt een bood
schap uit: ben ik zwak, ben ik
sterk, meegaand, eigenzinnig?
Het is ook een boodschap
naar je tegenstander en uitda
ger. Nadal zegt: ik weet wat ik
doe. Ik ben bij, ik ben trendy.
Ik ben beter dan jij."
Moorman voorspelt dat de
Spaanse tennisser een nieuwe
norm introduceert. „Hij is
niet conventioneel, hij trekt
zich niets aan van de voorge
schreven code. Hij introdu
ceert in plaats daarvan een
nieuwe broek."
Dirk-Jan van Meeteren gelooft
daar helemaal niets van. Van
Meeteren is vestigingsmana
ger van Intersport in Leiden
waar veel tenniskleding wordt
verkocht. „Ik heb die broek
van Nadal niet eens hangen.
En tot nu toe heeft niemand
er nog naar gevraagd. Dat is
het nadeel van héél hippe
tenniskleding: het is vaak niet
voor de massa."
Eén verklaring is, aldus Van
Meeteren, dat zulke uitdos
singen op tenniscomplexen
eenvoudigweg verboden zijn.
„Daarbij gaat iemand van
dertig er niet zo bij lopen, en
als je als vrouw geen maatje
36 maar 40 hebt, ga je ook
niet in zo'n heel leuk topje
tennissen." Wat hem betreft
zijn de outfits van de zusjes
Serena en Venus Williams
daarom weer veel te vooruit
strevend. „Het is bijna vunzi
ge kleding. Het is te bloot, te
uitdagend, en vaak niet in de
kleuren die je op de gewone
tennisbaan ziet. Verkooptech
nisch is het niks." Voor Mes
ker gaan de tennissters ook te
ver. „Vooral Serena, zoals vo
rig jaar met die laarzen als
tennisschoenen. Het is Holly
wood. Het hoort niet op de
baan thuis."
Topsporters kunnen niette
min ver gaan en met veel
wegkomen, betoogt psycho
loog Moorman, zolang ze blij
ven presteren. „Nadal kan het
zich permitteren, want hij is
goed. Anders prikken ze zo
door je heen en word je bela
chelijk gemaakt." Dat is waar,
valt Mesker bij: „Want Serena
bleef tenminste nog gewoon
Grand Slams winnen."
Anna Koumikova verging het
anders. Haar prestaties buiten
de baan maakten al vrij snel
meer induk dan die op de
baan. Inmiddels staat ze niet
meer op de wereldranglijst. In
zekere zin is de Russin juist de
uitzondering die de regel be
vestigt, laat Moorman blijken.
„Ik denk dat zij heel handig is.
Ze heeft gedacht: hoe kan ik
er het meeste uithalen, met
middelmatig tennis?" Mesker:
„Ze verdiende vijftien miljoen
dollar per jaar door alleen
maar mooi te wezen."
Tennisidolen zijn ideale uit
hangborden voor sponsors.
Kledingsponsors gaan daarin
ver, zegt Mesker: ze dragen
een speler op wat hij moet
aantrekken. „Zelf je kleren
kiezen is alleen voor de topvijf
van de wereld weggelegd,
hoewel het ook wel van het
charisma van een speler of
speelster afhangt." Mesker
werd in haar tijd gekleed door
het sigarettenmerk Kim, 'een
keurige outfit' waarop ze geen
inspraak had.
Nike, Adidas en de andere
grote merken exploiteren de
tennissers, meent Intersport-
manager Van Meeteren. „Ze
ker met zo'n Anna Koumiko
va is dat gebeurd. Ik zit nu
een jaar of veertien in de han
del en ik merk dat het erger
wordt. Soms is er een hoop
commotie over een outfit.
Tennissers worden sekssym-
bolen, en de kleding soms té
aanstootgevend en té sensu
eel. Die merken willen zich
profileren. Het moet zo uitda
gend mogelijk." Met tennis
heeft het weinig meer te ma-
Drieluik van Rafael Nadal, vallend om een bal te retourneren in
de finale van Roland Garros. Foto: Reuters
ken, misschien. „Het erge van
alles is, dat die Kournikova
nooit iets heeft waarge
maakt."
Van Meeteren mag niet gelo
ven in de kuitbroek van Nad
al, erkennen dat outfits effect
hebben, doet hij zeker. „Toen
ik nog tenniste, was ik fan van
Stefan Edberg. Hij was mijn
boegbeeld, ik vond hem een
heel mooie tennisser. Ik wilde
dus ook in de tenuetjes van
Edberg spelen." Het mouwlo
ze, gifgroene shirt van Nadal
heeft Intersport wél in het as
sortiment (want minder on
conventioneel) en dat is ook
uitverkocht. En als Van Mee-
terens klanten niet voor de
Geëxploiteerd tennistalent: Anna Kournikova maakt reclame voor een sport-bh. Foto: EPA
TUSSEN PEN EN PAN
rijglaarzen van Serena Wil
liams komen, dan toch zeker
wel voor het merk dat Wil
liams sponsort. Zo draag je
toch iets van je idool.
In het exploiteren van ten-
nistoppers ziet sportpsycho
loog Moorman geen kwaad.
„Het is overduidelijk dat het
gebeurt, maar wat zijn de
kwalijke kanten ervan? Het
gaat om geld dat iemand in
jou investeert en het blijft
functionele kleding." De
broek van Nadal bijvoorbeeld
is niet van katoen, dat nat zou
worden van het zweet, maar
van een lekker zittende,
vochtwerende stof.
Met het effect van hun kle
ding, op henzelf en op hun
omgeving, zijn sporters in de
overttiiging van de weten
schapper ook niet zo bewust
bezig. „Volgens mij gaat het
vooral intuïtief, gevoelsma
tig." Hippe, indrukwekkende
kledij bevordert in ieder geval
de prestaties, stelt Moorman,
die vorig jaar een boek uit
bracht over faalangst, 'Scoren
tussen de oren'. „Je voelt je
lekkerder, het geeft zelfver
trouwen. Daarvan word je be
ter." Vrouwen als Kournikova
en Sharapova lijden er ook
niet onder dat mannen ze
zien als lustobject, denkt hij.
„Het wordt een probleem als
vrouwen in bedrijven het be
lastend vinden dat mannen
naar ze kijken. Ik denk niet
dat Anna Koumikova dat ge
voeld heeft, ze zal er zeker
niet door afgeleid zijn. Als
mannen op de tribune voor
haar juichten, was dat voor
haar. Ze zal zich juist ge
steund hebben gevoeld. Haar
kleding was ook een deel van
haar identiteit."
Mijn leven is niet saai. Vijf kinderen (Fré, Marc, Sam,
Fleur, Olivier) in de leeftijd van 13 tot 24 jaar en mijn
man (Theo) zorgen voor veel leven in de brouwerij. Vier
dagen in de week ga ik naar de redactie van deze krant.
Of ik trek op zoek naar nieuws en achtergrondverhalen
de regio in. Een ingewikkeld bestaan? In 'Tussen pen en
pan' bericht ik er wekelijks over.
„Peter is vanmorgen om
vijf voor half acht overle
den. Het ging mooi en
rustig. Zijn ademhaling
stokte en daarna blies hij
letterlijk zijn laatste
adem uit." Deze simpele
mededeling van zijn
vrouw, twee uur na zijn
dood, blijft de hele dag
door mijn hoofd spoken.
Niet alleen omdat wij een
dierbare vriend hebben
verloren, maar ook om
dat deze wijze van mee
delen zo dicht tegen
nieuw leven aan zit.
Bij geboorten gebruik je
de adem van de boreling
om het goede nieuws
kracht bij te zetten.
„Mam, Sam is geboren
om tien over negen. Het
is goed gegaan. Hij liet
onmiddellijk horen dat
hij er was." Ik hoor het
mezelf nog zeggen. Het
tijdstip is een symbolisch
markeringspunt, waar
een leven mee vooruit
kan. Zeker een keer per
jaar vraagt een van onze
kinderen op welke dag
en hoe laat hij of zij is ge
boren. Dat is heerlijk,
omdat zo'n aanleiding
vaak de mogelijkheid
geeft te vertellen hoe ge
lukkig hun komst was,
hoe je toen dacht over
het leven en waarom ze
zijn, zoals ze nu zijn. De
meiden willen altijd we
ten hoe dat bevallen nu
precies gaat, terwijl de
jongens veel meer vragen
stellen over hun gedrag.
Schreeuwde ik veel? Was
ik lief?
Na het horen van Peters
dood is ons vijftal onge
lofelijk lief. Ze doen alles,
luisteren en denken mee.
Het is geen blijde ge
beurtenis, toch heeft Pe
ter ons klaargestoomd
voor zijn dood. Op ons
jaarlijkse vriendenweekje
in de Ardennen liet hij
voelen hoe gehecht hij
was aan het leven. Ver
zwakt in de kussens over
zag hij het dagelijkse
strijdtoneel op vakantie.
Soms slapend, soms pra
tend, soms heftig discus
siërend. Tegelijkertijd
toonde hij hoe een li
chaam op kan raken. Op
sommige momenten
nam hij zichtbaar afstand
van zijn dierbaren. Het
leven werd hem dan te
veel, maar als hij weer
rustig boven lag, genoot
hij van het geroezemoes
beneden. Stil moesten
we niet worden, want
dan ging hij kraaien.
Vorige week zat ik met
één bil gespannen en on
gemakkelijk op het bed
in zijn slaapkamer. Zijn
koude handen hielden
mij gevangen. Theo zat
aan het voeteneinde. Dat
zijn aftakeling zo zou
verlopen, had hij goed
ingeschat. Het afscheid
nemen niet. Hij vroeg
hoe de nieuwe haring
was en of we ons ver-,
stand wilden blijven ge
bruiken.
Waarom word je vrien
den? Peter was een van
de eerste mannen die
met verve sprak over een
knappe vrouw. Niet knap
in de zin van mooi en
aantrekkelijk, maar knap
van verstand. Jenny
Goldschmidt, een paar
jaar geleden nog werk
zaam aan de Leidse uni
versiteit, thans hoogle
raar in Mensenrechten
aan de universiteit van
Utrecht, was zijn voor
beeld. Hij volgde haar
colleges Vrouw en Recht,
bewonderde haar denk
kracht en gevoel voor de
juridische aspecten van
het mens zijn. Hij las tot
voor twee weken met
veel genoegen de laatste
boeken van Marjan
Brouwer en Jessica Dur-
lacher; hij noemde ze
sleutelvrouwen in de lite
ratuur. Ik moet zomaar
aan de Italiaanse schrijf
ster Oriana Fallaci den
ken: 'Brief aan een nooit
geboren kind' en haar
werk 'De Man'. Het kan
zomaar twintig jaar gele
den zijn dat ik na het le
zen van die boeken in
vuur en vlam stond. Daar
had je het met Peter over:
beroeringen die je raak
ten. Voor verstandige
vrouwen had hij oog. En
als de vrouwen in zijn
vriendenkring dat af en
toe niet waren, bedacht
hij trucs. „Houd stand,
laat je niet door emoties
overmannen. Denk na,
neem de tijd. Bekijk dat
en dat stuk nog even, pas
die regel toe. Schrijf die
brief."
Met al die ongecoördi
neerde gedachten zit ik
in de tuin met de zon op
mijn gezicht. Er is nog
lang geen vijf in de klok
als Theo met haring en
wijn komt. Ook de prak
tijk komt weer om de
hoek kijken. Hoe doen
we het met de begrafenis
volgende week? De kin
deren zitten in toets- en
proefwerkweken. Waar
doen we verstandig aan?
„Handelen", zou Peter
zeggen. „Wacht er niet te
lang mee. Mocht het niet
lukken, dan duiken we
wel in de regels", één van
zijn bekende toevoegin
gen. Binnen een half uur
is de kwestie van tafel.
Het viel allemaal goed
met de scholen te rege
len. We gaaiyjezamen-
ujk.
Geboorte en sterfte ho
ren helemaal bij elkaar
als Fleur zich bijna
plechtig gaat afvragen
wat Peter nu voelt. „Het
is zo raar. Is er echt nie
mand die daar over heeft
geschreven?" „Uit bijna-
doodervaringen kun je
soms iets halen", stelt
Sam. Olivier behandelt
de rituelen uit de oud
heid rond de dood. Ze
gebruiken hun verstand.
Ik denk dat we Peter zelf
niet meer horen. Het le
ven teert op herinnerin
gen.
Saskia Stoelinga
Reageren?
s.c.m.stoellnga@hdc.nl
