Een doodgefolterd kind
en maar een paar jaar cel
GESPREK VAN DE DAG
Pleidooi voor sterilisatie
na kindermoord
Lachen het beste medicijn
LPF: openbaar ministerie
levert een wanprestatie
Duitser koopt studiebeurs hogeschool voor €18,5(
Vier keer goud tijdens jaarlijkse Effies-uitreiking
donderdag 9 juni 2005
Lachen is gezond en daarom wordt in
Hong Kong een heuse lachwedstrijd
gehouden. Plaatselijke artsen maken
zich namelijk grote zorgen over de
stijging van het aantal mensen met
depressieve klachten in de stad. 'Kop
op, en lach', is de boodschap van Joy
ful Mental Health Foundation, de or
ganisator van de wedstrijd. De stich
ting denkt dat 70.000 inwoners van
de 7 miljoen in Hong Kong kampen
met depressies. Weinigen zoeken pro
fessionele hulp, aldus de organisatie.
Tijdens een speciale gezondheids-
markt half juli wil zij bekendheid ge
ven aan deze geestesziekte, met als
summum anti-depressivum het lach-
concours. De deelnemers worden be
oordeeld op de tijdsduur en de kwali
teit van hun lach. Samen lachen is be
ter dan alleen en dus mag ook in
teamverband worden gestreden om
de eretitel gezondste lach van Hong
Kong. Foto: Reuters
den haag - Ouders die veroor
deeld zijn voor de dood of ernsti
ge mishandeling van hun kind
moeten voor de keuze worden ge
steld zich te laten steriliseren of
onder toezicht anticonceptie te
gebruiken. Dit voorkomt dat ze
opnieuw in de fout gaan na de ge
boorte van volgende kinderen, zo
stellen diverse vooraanstaande
rechtsgeleerden.
De hoogleraren pleiten er voor
om deze nieuwe maatregel bij wet
te regelen. Sterilisatie of anticon
ceptie zou dan door de rechter als
voorwaarde kunnen worden ge
steld om ontslagen te worden uit
een tbs-kliniek of gevangenis, al
dus de rechtsgeleerden. De re
classering zou moeten toezien op
gebruik van tijdelijk werkende an
ticonceptiemiddelen als de prik-
pil.
„De keuze is dan aan de veroor
deelde: vrij zonder opnieuw kin
deren te kunnen krijgen, of vast
blijven zitten," zegt Theo de Roos,
hoogleraar strafrecht in Tilburg.
Jan Willems, bijzonder hoogleraar
kinderrechten in Maastricht: „Het
is dan kiezen of delen. Wil bij
voorbeeld iemand die onbehan
delbaar is voor zijn stoornis niet
meewerken, prima, maar dan wel
levenslang tbs."
Gerard Mols, hoogleraar straf
recht aan de Universiteit Maas
tricht, spreekt van een 'creatieve
gedachte'. „Zeker bij de kans op
herhaling moet de rechter deze
maatregel kunnen overwegen",
aldus Mols. Net als zijn collega's
wijst hij op recente geruchtma
kende strafzaken, zoals die tegen
de ouders van de peuters Savanna
(3) en Rowanda Rikkers (4), (ook
bekend als het 'meisje van Nulde')
Beide kinderen overleden na
mishandeling door hun ouders,
die volgens psychiaters deels on
toerekeningsvatbaar waren.
De hoogleraren zijn tegen dwang.
„Sterilisatie of prikpil onder
dwang gaat te ver. Dan begeef je
je zowel ethisch als juridisch in
een mijnenveld," zegt De Roos.
Met Mols is hij ook huiverig om
zwangerschappen onmogelijk te
maken bij verdachten die nog niet
zijn veroordeeld.
PvdA-kamerlid Marjo van Dijken
pleitte eerder dit jaar nog tever
geefs voor de prikpil bij falend ou
derschap. De rechter zou dan tot
verplichte anticonceptie moeten
kunnen besluiten bij ouders wier
kinderen aan de ouderlijke macht
zijn onttrokken, bijvoorbeeld we
gens mishandeling of verwaarlo
zing.
Willems benadrukt wel dat zelfs
een sterilisatie niet garandeert dat
een moeder of vader niet opnieuw
een kind kan krijgen. „Het is een
ingreep die soms terug te draaien
is. En lukt dat niet in Nederland,
dan gaat iemand wel naar bijvoor
beeld België voor een herstelope
ratie." Ook na sterilisatie blijft
enige vorm van toezicht dus no
dig, vindt Willems.
In 1993 vroeg een stel dat was ver
oordeeld voor de dood van hun
tienjarige (stief-)zoon zelf nog om
sterilisatie, in plaats van een ver
oordeling tot tbs. De rechtbank
ging toen echter niet in op dat
verzoek van 40-jarige moeder en
de 41-jarige stiefvader. De rechter
veroordeelde beiden tot vier jaar
en tbs. De man en vrouw hebben
zich desondanks laten sterilise-
Strafzaken baby- en peutermoorden
31 januari 2001: Een Somalische vrouw (22) stopt haar pasgeb
ren dochtertje in een plastic tas en gooit die in het water van de R(
terdamse Binnenhaven. De zuigeling verdrinkt. De ongetrouwde mc
der, die zegt te hebben gehandeld uit schaamte, krijgt vier jaar.
31 augustus 2001: Ryan J. (29) drukt met een speelgoedknutl
het twee weken oude zoontje Jayvon van zijn vriendin dood. De stk
vader doet dit nadat de moeder heeft gezegd dat hij weg moet.
man krijgt negen jaar cel.
14 november 2001: Een 32-jarige zwakbegaafde vrouw verstikt
haar woning in Zaltbommel haar vier maanden oude zoontje mete
kussen. Ze had liever een dochtertje gewild. Ze krijgt anderhalf j;
cel en tbs met dwangverpleging.
16 juni 2002: De 25-jarige Sonja van der Z. heeft haar pasgebot
kindje in een handdoek verstikt. Het lijkje wordt in een geparkeet
auto in Hilversum gevonden. De moeder krijgt één jaar cel en tbs n
dwangverpleging.
15 april 2003: Een éénjarig Somalisch meisje valt vanaf de vijfi
verdieping van een flat in Sittard te pletter. Dader Sayid A., de 27-
rige oom van het slachtoffertje, krijgt twee jaar cel en tbs.
6 september 2003: De zestien maanden oude Shakira overlijdt
het Amsterdams Medisch Centrum aan onder meer een gescheui
lever, het gevolg van mishandeling door stiefvader Brian H. (25).
krijgt vier jaar cel wegens doodslag.
11 december 2003: Baby Ruben uit Oudenbosch, vier maand
oud, overlijdt als zijn 25-jarige vader Henk H. hem ruw door elk;
schudt aan het 'shaken baby syndrome'. De vader krijgt twee jaari
plus tbs.
MENSELIJK
Moet MICHAEL JACKSON zijn aandeel van 500 miljoen dollar in de muziek van
de BEATLES verkopen? Het is de vraag die bankiers en de muziekindustrie be
zighoudt, terwijl een twaalfkoppige jury zich buigt over het vermeende kinder
misbruik door de superster. Jackson kocht de muziekrechten van de Britse
groep 20 jaar geleden voor 48 miljoen dollar. Maar nu een accountant tijdens
het proces tegen Jackson heeft verklaard dat 'The King of Pop' diep in de schul
den zit, zal hij er misschien afstand van moeten doen. Moeilijk hoeft dat niet te
zijn, want volgens experts uit de muziekindustrie willen investeerders de Beat
lesrechten, die veel geld genereren, maar wat graag hebben. Jackson en het So-
ny-concern zijn samen eigenaar van de liedjes van de Beatles.
Zanger BONO (I.) van popgroep U2 bezoekt vandaag voorzitter BARROSO (r.)
van de Europese Commissie. De twee gaan praten over Afrika. De zanger geldt
als een deskundige en pleitbezorger voor het continent. Bij de Europese Com
missie heeft Afrika hoge prioriteit. De EU-landen spreken volgende week over
een flinke verhoging van het budget voor ontwikkelingshulp, onder meer aan
Afrika. Bono is in Brussel voor een concert morgen in het Koning Boudewijnsta-
dion. Foto's: Reuters
Een BRUG met een overspanning
van ruim 16 meter en een hoogte van
12 meter, opgebouwd uit ruim
12.000 LEGE BIERKRATTEN. Daar
mee willen studenten van de TU
Eindhoven volgende week het we
reldrecord verbeteren dat nu nog op
naam staat van Twentse studenten.
Die bouwden ooit een brug met een
overspanning van 7,60 meter en een
hoogte van 6 meter. Ruim 10Ö Eind-
hovense studenten zijn in continu
dienst drie dagen bezig om de brug
te bouwen over het riviertje de Dom
mel. Woensdagmiddag 15 juni moet
het bouwwerk klaar zijn. Studenten
bouwkunde hebben de brug met
computermodellen ontworpen.
Prinses LAURENTIEN zet zich in
voor geletterdheid van blinden en
slechtzienden. De vrouw van prins
Constantijn gaat dat doen als BE
SCHERMVROUWE van de Vereni
ging Nederlandse Luister- en Brail
lebibliotheek. De NLBB beoogt met
het uitlenen van speciale boeken de
persoonlijke ontwikkeling van men
sen met een visuele handicap te be
vorderen. Prinses Laurentien neemt
de functie over van de in 2004 over
leden prinses Juliana. Zaterdag 18
juni wordt zij in haar nieuwe functie
geïnstalleerd. Foto: ANP
Lieven Andries
In het land van de eunuchen
is de éénbal koning
De NOORSE KONING Harald V
heeft dinsdag zijn WERK weer opge
pakt. De 68-jarige vorst was er twee
maanden tussenuit voor twee hart
operaties. Het Noorse Koninklijk
Huis liet weten dat Harald dinsdag
deel heeft genomen aan de festivi
teiten rond de 100-jarige onafhan
kelijkheid van het land. De koning
maakt het goed, aldus de verklaring.
De eerste operatie verliep goed,
maar door complicaties was negen
dagen later een tweede ingreep no
dig. Tijdens het ziekbed nam kroon
prins Haakon (31) de taken waar.
Dinsdag vierde Noorwegen dat het
zich 100 jaar geleden afsplitste van
het verbond met Zweden. Het parle
ment besloot daartoe op 7 juni
1905.
NORDIC WALKING is volgens wan
delsportorganisaties de NIEUWE
HYPE in wandelland. Het stevig
doorwandelen met behulp van twee
stokken kent inmiddels tienduizen
den liefhebbers. Daarom is 18 juni
uitgeroepen tot de eerste nationale
Nordic Walking Dag, georganiseerd
door de stichting Nordic Walking
Nederland en de KNBLO, organisa
tor van onder meer de Vierdaagse
van Nijmegen. Het stokwandelen is
volgens de organisaties enkele jaren
geleden vanuit bergachtige landen
naar Nederland overgewaaid. De be
weging vereist enige oefening om
blessures te voorkomen. Op tal van
plaatsen in het land schieten de
cursussen daarom als paddenstoe
len uit de grond. Op de landelijke
Nordic Walking Dag kunnen mensen
een kijkje nemen bij zo'n cursus. Al
lerlei wandeltochten die op 18 juni
worden gehouden staan in het teken
van Nordic Walking. En in Zelhem
in de Achterhoek opent voormalig
marathonloper Gerard Nijboertwee
speciale routes voor stokwandelaars.
Een Duitse vrouw is haar HUIS UIT
GEZET omdat ze 43 GEITEN in en
rond haar huurwoning hield. Vol
gens de autoriteiten lag de geiten-
poep kniehoog in de tuin, ook in het
huis was het een enorme smeerboel.
,,Het stonk er verschrikkelijk", zei
een woordvoerder van de rechtbank
in Saarburg nadat deze had beslo
ten dat de vrouw het huis uit moest
wegens huurachterstand en extreme
verwaarlozing. Het pand zal waar
schijnlijk moeten worden gesloopt.
De hoogbejaarde vrouw was tijdens
de Tweede-Wereldoorlog actrice. Ze
omschreef haar leven met de geiten
als een 'sociaal kunstwerk'.
den haag/anp - Met de strafeisen die de officier van justitie heeft
geformuleerd in de zaak rond de peuter Savanna, heeft het open
baar ministerie (OM) een wanprestatie geleverd. Dat vindt LPF-
Kamerlid Eerdmans. „Wij zijn verbijsterd", aldus Eerdmans
woensdag. „Dit tart iedere verbeelding."
Officier van justitie I. Degeling eiste drie en twee jaar celstraf te
gen respectievelijk de moeder van Savanna en haar vriend. Daar
naast wil de officier dat beiden tbs met dwangverpleging krijgen
opgelegd. De aanklaagster achtte doodslag niet bewezen, omdat
het tweetal niet de bedoeling zou hebben gehad Savanna om het
leven te brengen.
Eerdmans vindt dat het OM „in elk geval" tien jaar had moeten
eisen en dat doodslag bewezen geacht had moeten worden. Dat
de officier lage celstraffen heeft geëist omdat beide verdachten
sterk verminderd toerekeningsvatbaar zijn bevonden, acht hij een
gebrekkige redenering. „Er is ook nog zoiets als vergelding. Deze
mensen hebben zó veel leed berokkend.
Eerdmans vindt het een taak van de politiek om te reageren in dit
soort gevallen, ook al is de zaak nog onder de rechter. „De poli
tiek móet op dit soort momenten aan de teugels trekken." Eerd
mans meent dat de politieke controle op het OM versterkt moet
worden. Na de zomer wil hij hierover een plan presenteren.
den haag - De driejarige Savanna
stierf na jaren van uithongering,
opsluiting en mishandeling, en
toch eist het OM 'maar' twee en
driejaar cel, plus tbs. Onbegrip al
om. Toch is een paar jaar cel voor
het doden van een kind door de
ouders of verzorgers eerder regel
dan uitzondering.
door Ferdi Schrooten
Met zijn twaalf jaar cel en tbs voor
de moord op zijn stiefdochter Ro-
wena Rikkers - beter bekend als
het 'meisje van Nulde' - staat Rot
terdammer Mike J. op eenzame
hoogte. In theorie riskeren ouders
en verzorgers die de dood van een
kind op hun geweten hebben, le
venslang. Maar in de praktijk is
Mike J. in Nederland degene die
het dichtst in de buurt komt van
de maximumstraf, die ook echt
een celstraf tot de dood betekent.
Jaarlijks laten gemiddeld vijf kin
deren, vaak nog maar peuters en
zuigelingen, door ouderlijk ge
weld het leven. Soms zijn de da
ders vaders of moeders van huil-
baby's, die uit pure wanhoop hun
kind letterlijk doodschudden. Nu
en dan zijn er de extreem schrij
nende gevallen a la Rowena en
Savanna, waarbij de dood haast
een verlossing lijkt van jarenlange
mishandelingen.
Enkele jaren cel is meestal de straf
die rechters ouders en verzorgers
oplegt voor het doden van een
kind, hulp daarbij of juist de an
dere kant opkijken. Een enkele
keer is het meer. Zoals de 29-jari-
ge Surinamer Ryan J., die het ba-
by*tje van zijn vriendin dooddruk
te met een speelgoedknuffel: ne
gen jaar cel. Of de 23-jarige man
in Zaandam, die het anderhalf
jaar oude zoontje van zijn vrien
din zodanig toetakelde dat het
kind overleed: acht jaar cel. De
moeder kreeg zes jaar.
Wie de details van de dood en de
daaraan voorafgaande martelgang
van Savanna kent, is geneigd tot
pure verontwaardiging. In het
proces tegen moeder Sonja de J.
(33) en stiefvader Mario B. (27)
heeft de aanklager deze week
straffen geëist van respectievelijk
twee en drie jaar cel, plus tbs.
En dat terwijl op 'gewone' zware
mishandeling met de dood tot ge
volg, bijvoorbeeld bij uitgaansge-
weld op straat, al tien jaar staat.
Bij doodslag, waarbij de verdachte
geweten moet hebben dat zijn ge
weld fataal kon zijn, geldt maxi-
ur:
De Duitser Ulrich Brügge heeft via de veilingsite van
eBay voor 18,50 euro een Nederlandse studiebeurs
ter waarde van 2500 euro gekocht. De Christelijke
Hogeschool Nederland (CHN) in Leeuwarden hoopt
door het veilen van de studiebeurzen een groter
aantal Duitse studenten binnen te halen.
Ondanks het lage bedrag dat Brügge kwijt is, noemt
de CHN de veiling een succes omdat de naamsbe
kendheid van de Friese hogeschool in Duitsland is
toegenomen, zo zei een woordvoerder gisteren.
Brügge gaat vanaf het nieuwe schooljaar in Let Vil
warden Retailmanagement studeren. Hij moet et
de vier jaar durende studie gewoon collegegelt
talen, maar krijgt wel eerst 2500 euro op zijn bi
rekening. Vrijdag krijgt de student uit Rengsdo tl
beurs in Leeuwarden uitgereikt. In totaal veilt 1
hogeschool vier beurzen. De beurs voor de stu
International Business Management leverde dl
school 156 euro aan biedingen op. De anderet issi
beurzen moeten nog worden geveild, anp rui
eg,
Maar liefst vier reclamecampagnes in Nederland zijn
dinsdag beloond met de Gouden Effie, ofwel ge
waardeerd om de meest effectieve reclame. Het viel
de jury op dat de kwaliteit van de ingezonden recla
mes dit jaar „van zeer hoog niveau was". Naast de
gouden werden er drie campagnes met een Zilveren
Effie beloond en drie met een Bronzen Effie.
Gouden Effies gingen naar de campagne 'Happen
naar Peijnenburg' van Koninklijke Peijnenburg, ge
maakt door Leukwerkt Worldwide en De Graaff
Brand Management; 'Interpolis. Glashelder' van In
terpolis en gemaakt door FFTV BBDO, Proximity en
Xsaga; de Hi Campagne 2004 van Hi KPN Mob
gemaakt door FHV BBDO, Proximity en Backb
alsmede naar 'Van achterstand naar voorsproi»
de Rabobank, gemaakt door Rabobank Nedei'
en Ubachs Wisburn.
De zilveren Effies kreeg de reclamecampagne
Beertender, 'Alüjd het lekkerste biertje thuis', ,Qj
Ion Zomerblond, 'Het Effect van de Zomer' en
bank Hypotheken. Tenslotte kregen de campa f
makers van de Sportlifereclame, de Nieuwe Bi
vertaling en Valgevaar in de bouw een bronzei
uitgereikt, anp
Enkele jaren cel, gevolgd door tbs, is
Foto: GPD/Joost van den Broek
maal vijftien jaar cel.
Toch is een eis van twee tot drie
jaar voor de moeder en stiefvader
van Savanna niet zo gek, menen
strafrechtdeskundigen. „Bij ou
ders die hun kinderen «Joden zie
je vaak dat ze óf zwakbegaafd zijn,
óf psychisch gestoord", zegt Theo
de Roos, hoogleraar strafrecht in
Tilburg. „Die mensen hebben niet
zelden een sterk verminderd besef
van goed en kwaad, ze zijn min
der aansprakelijk voor hun daad
dan iemand die bij volle verstand
en willens en wetens een kind de
dood injaagt."
De dader als slachtoffer, gaat dat
niet wat ver? „Dit soort mensen
zijn in zekere zin al slachtoffer
vaak de straf die ouders van de rechter
van hun aandoening", zegt De
Roos. De officier van justitie in het
Savanna-proces formuleert het
anders: de moeder en stiefvader
zijn geen verstandig denkende
mensen. Ze konden niet beseffen
dat het in de mond proppen van
een washandje dodelijk kon zijn,
ook omdat dat bij eerdere keren
wel goed was afgelopen.
Volgens rapportages van het Pie-
ter Baan Centrum aan de Haagse
rechtbank zijn de moeder en stief
vader van Savanna ernstig ver
minderd toerekeningsvatbaar. En
daar zit een duidelijk verschil met
Mike J., de man die stiefdochter
Rowena om het leven bracht en in
stukken sneed. „Bij hem was de
krijgen opgelegd voor het doden of zwaar mishandelen van hun kindPe
ifi
H
mate van gestoordheid veel min
der", aldus De Roos, die veel za
ken van zwaar kindermisbruik on
der ogen krijgt.
Het is overigens nog maar de
vraag wie er in de praktijk langer
achter slot en grendel zit: de ou
ders van Rowena of die van Sa
vanna. Met de standaardaftrek
van één derde zit Mike J.'s celstraf
er na acht jaar op. Daar komt nog
tbs bij, maar die behandeling
duurt voor Mike J. misschien wel
aanmerkelijk korter dan voor Sa
vannes moeder Sonja de J., een
zware borderline-patiënt. Alleen
al haar tbs zal jaren duren, ver
wacht De Roos. Bovendien krijgen
de allerzwaarste gevallen steeds
vaker verkapt levenslang op :a
long stay-afdeling van een tb 'd
niek. 1C
De rechter heeft bovendien! 1
vrijheid om de strafeis van d fc
cier van justitie naast zich m (e
leggen. Meestal eist de officii
meer dan wat de rechter uit! d.
lijk uitdeelt. Maar het is niet 3t
sloten dat de rechter er nogi ei
schepje bovenop gooit. Datl
als hij van oordeel is dat de 1
der wel degelijk enig besef h
van de risico's van de misha
ling, en met name van het v
kende washandje dat in Sav<ik
mond was gepropt. De rechtlrs
bevroeg Sonja de J. daar totlïr!
keer toe nadrukkelijk over. 1111
ie
- in
