Coldplay wil gewoon blijven
KUNST CULTUUR
Leids blokfluitensemble brengt ode aan Billy Strayhorn
'Afscheid hoort bij het leven'
Haagse topbands op het Malieve)
Kunstenaars Kaasmarktschod
tijdelijk op de Haagweg
Hindoestani
erg verbittei
over Oscars
'Bollywood'
Verlegen jongemannen en supersterren: de balans tussen twee uitersten
door Theo de With
leiden - Het is redelijk onge
woon: blokfluiters die jazz spe
len. Toch gaat het Leidse blok
fluitensemble Praetorius het
proberen. Deze achttienkoppi-
ge formatie brengt vanaf vol
gende week in het Scheltema-
complex een ode aan jazzcom-
ponist Billy Strayhorn.
De muziektheaterproductie
'Billy, wonderkind in de scha
duw' gaat op vrijdag 17 juni in
première. De regie is in handen
van Paul Koek, artistiek leider
van theaterensemble De Veen-
I
amsterdam/anp - Hind
nen in Nederland kijk
maanden uit naar de uitr
van de Bollywood-Oscar
mend weekeinde in Ai
dam, opgegroeid als ze zij
de zwierige film uit Ind
Hindoe-sites op internet
festival het gesprek van c
Maar er heerst ook telei
ling bij de Hindoestaan!
meenschap.
Hindoe-organisaties zijn i
terd omdat ze niet zijn b
ken bij het evenement. 0<
den ze de kaarten voor
reiking in de Amsterdam
te duur. Het goedkoopste
je is 85 euro, het duurs
euro.
In Den Haag woont het
ste deel van de naar scl
200.000 Hindoestanen i
derland. „De organisatie
met de Hindoe-gemeei
in Den Haag nauwelijks g
municeerd", zegt Rabii
dewsingh, die voor de P\
de Haagse gemeenteraa
„Ze staan heel ver van d<
groep af."
De organisatoren, de In
tional Indian Film Ac
(IIFA) en promotiepl
Amsterdam Partners, re
op 20.000 tot 30.000 bez<
Volgens Baldewsingh m
organisatie vooral op rij
diërs die in Engeland wor
„Ze willen de blanke n
bereiken voor het hele
wood-gebeuren", meent)
Chandrikasingh, directei?
het Hindoestaanse radio)1
Ujala, dat uitzendt in dè
Amsterdam. Hij wil uit ff
tie op zijn radiostation'
aandacht meer schenkel'
het evenement.
De ticketprijzen zijn ind)1
aan de hoge kant, geeft dJ
nisatie toe. Het duurste 1
is omgerekend 600 guldë'
is een hoop geld, zegt of
medewerkster van het H?
staans Cultureel Centn
Amsterdam die rustig vt
buis gaat zitten. Ze zal zij
de enige zijn. De organist
kent erop dat wereldwij
miljoen mensen het even
via de televisie zullen volg
fabriek dat het Scheltema als
zijn thuisbasis heeft. De tekst is
geschreven door theaterjourna
list Dick van Teylingen. Verder
werken muzikant Ton van der
Meer en acteur/zanger Gary
Boyce mee.
Dirigent Norbert Kunst zegt
over het ontstaan van deze
voorstelling: „Praetorius is alit-
jd op zoek naar nieuwe, leuke,
andere dingen die we met de
blokfluit kunnen doen. Zelf ben
ik bassist in allerlei jazzbandjes.
Op die manier ontdekte ik Billy
Strayhorn. Hij heeft fantasti
sche muziek geschreven voor
onder anderen Duke Ellington,
maar is altijd een onderbelicht
figuur gebleven. Toch heeft hij
een interessant leven gehad."
Billy Strayhorn groeit als zwarte
jongen op in een arbeiderswijk
in de Amerikaanse stad Detroit.
Hij lijkt voorbestemd hetzelfde
leven als zijn vader te leiden:
hard werken in een staalfabriek
en veel drinken om de ellende
te vergeten. Als hij bij zijn oma
een piano ontdekt, leert hij de
jazz en de klassieke muziek
kennen. Billy blijkt het talent te
hebben om prachtige liedjes te
componeren. Diverse artiesten
hebben daar veel succes mee,
maar zelf blijft hij in de scha
duw.
Uit een biografie over Stray
horn heeft Dick van Teylingen
een tekst gedestilleerd. Deze
wordt door Gary Boyce gespro
ken, maar staat deels ook op
band. „Daarmee geven we het
verschil tussen de nog levende
en de overleden Billy Strayhorn
aan", aldus Kunst. „We laten
daarmee zien dat hij nog altijd
invloed heeft op de muziek."
Praetorius speelt twaalf van zijn
composities. Bij vijf daarvan
wordt ook gezongen.
„Een blokfluitensemble speelt
zelden originele werken, want
er is geen muziek voor geschre
ven. Daarom zoeken wij altijd
naar andere muziek die ge
schikt te maken is. We hebben
de Vier Jaargetijden' van Vival
di gedaan, maar ook Mozart en
Strauss. Dus waarom geen jazz?
Een bigband bestaat imm«
ook uit louter blazers. Nati
lijk hebben wij een totaal a
re samenstelling. Wij hebb
geen koper en kunnen dus
schetteren en knetteren. M
er kan meer met een blokfl
dan menigeen denkt."
'Billy, wonderkind in de si
duw', blokfluitensemble
Praetorius, Gary Boyce en
van der Meer, 15 juni t/m
li. Scheltema, Marktsteeg
Leiden. Reserveren: tel. 0;
6350415.
den haag - Het boek 'Dood van
een soldaat', waarmee Johanna
Spaey de Gouden Strop heeft
gewonnen, is uitverkocht. Na
dat de nominaties bekend wa
ren geworden, steeg de vraag
naar de roman snel. De Belgi
sche uitgever is bezig met een
herdruk, die vanaf maandag in
de winkels ligt. Johanna Spaey
(1966) is de eerste vrouw die de
eer van de Gouden Strop te
beurt is gevallen.
Kunstdocenten
luiden noodklok
den haag - De docenten bij de
instellingen voor kunsteducatie
en de vakbond FNV KIEM lui
den de noodklok over de kwali
teit van het kunstonderwijs. Die
wordt volgens hen ernstig be
dreigd omdat steeds meer in
stellingen worden geprivati
seerd en gemeenten op subsi
die beknibbelen. De onderhan
delingen over een nieuwe CAO
voor de sector zijn vastgelopen
omdat de werkgeversorganisa
tie VKV het aantal uren dat do
centen moeten maken wil uit
breiden. Volgens de docenten
stelt de VKV zich eerder op 'als
boekhouder' dan als overdrager
van kunst en cultuur. Als het
CAO-overleg van 8 juni geen re
sultaat oplevert, gaat de bond
met ouders en leerlingen pra
ten over acties.
Boek Johanna
Spaey uitverkocht
door Britt Stubbe
Amsterdam - De titel van het
derde Coldplay-album 'X&Y' ver
wijst naar de balans tussen twee
uitersten. De balans tussen ver
legen jongemannen en super
sterren. Tussen Londen en Holly
wood. Tussen onzekerheid en ar
rogantie.
In 2000 verschijnt 'Parachutes',
het debuut van Coldplay. De
dan nog vrijwel onbekende
band spreekt verlegen en on
wennig over het album, ergens
achteraf op het Lowlandsfesti-
val. Twee jaar later verschijnt 'A
rush of blood to the head' en
Coldplay is ondertussen zo po
pulair dat Ahoy' vol stroomt.
Toch worden journalisten tij
dens de promotiecampagne
ontvangen in een rauwe oefen
ruimte in Londen, vrij van eni
ge luxe.
Nu is er het derde album: 'X
&Y\ Steviger, elektronischer en
bombastischer dan voorgaande
albums. De albumtitel verwijst
naar twee uitersten en de ba
lans die de band daartussen
zoekt. Chris Martin is sinds een
paar jaar getrouwd met actrice
Gwyneth Paltrow en vader van
een dochter. Hij bezoekt huis
feestjes van Madonna en heeft
regelmatig een goed gesprek
met regisseur Steven Spielberg,
de peetvader van zijn vrouw.
Ook de drie overige voormalige
studenten maken deel uit van
de jetset - terwijl ze het vijf jaar
geleden al een heel avontuur
vonden de veerboot te nemen
naar de 'overkant'.
Dit keer is de interviewlocatie
niet langer pretentieloos. Cold
play logeert en ontvangt tijdens
het Amsterdamse verblijf in het
Amstel Hotel. Chris Martin
wordt omgeven door nerveuze
mensen van zijn eigen entoura
ge en de platenmaatschappij.
Alle drukdoenerij lijkt hem nau
welijks te raken en de enige
zichtbare verandering aan Mar
tin is zijn hippe designerskle-
Coldplay: het derde album is steviger, elektronischer en bombastischer dan voorgaande albums. Publiciteitsfoto
ding. Bassist Guy Berryman en
drummer Will Champion zien
er nog immer onopvallend uit.
In hün persoonlijke levens is
dan ook weinig veranderd, zeg
gen ze.
Toch lijkt het erop dat de roem
Coldplay vlak voor de opnames
van 'X&Y' naar het hoofd stijgt.
Chris Martin en gitarist Jonny
Buckland werken in Chicago
aan nieuw materiaal waarmee
de band in Liverpool aan de
slag gaat. Meer dan een of twee
bandleden zijn er nooit tegelij
kertijd in de studio. Luiheid, er
kent Berryman, en een teveel
aan vertrouwen dat het alle
maal wel goed komt. En dat ter
wijl Coldplay bij de voorgaande
albums nog gebukt ging onder
enorme faalangst.
Na een jaar van werken voldoet
het resultaat van 'X&Y niet.
Will Champion spreekt zelfs
van een saai album waarop
noodzakelijke chemische reac
ties volledig ontbreken. De
bandleden besluiten alle opna
mes weg te gooien en zich met
zijn vieren ten minste een
maand lang op te sluiten in de
studio. Het uitstel van de nieu
we plaat van Coldplay is zo be
langrijk dat het aandeel EMI
keldert. De band moest zich af
sluiten, zegt Berryman. Voor de
druk van de platenmaatschap
pij, de media en het succes.
Maar de onderlinge verhoudin
gen binnen de band hebben
volgens hem nooit onder druk
gestaan. Nee, zelfs niet door de
plotselinge supersterrenstatus
van hun frontman.
Natuurlijk is het raar fotografen
achter Chris Martin aan te zien
rennen, zegt Berryman, maar
voor de rest is hij nog diezelfde
vriend. Die als altijd worstelt
met angsten, onzekerheden en
twijfels. Ook de teksten op het
nieuwe album handelen regel
matig over de loerende gevaren
in het leven, zoals de dood,
oorlog en vernietiging van de
aarde. Als Chris Martin het al
heerlijk vindt om met zijn
vrouw te genieten van luxe va
kanties en een wereldberoemde
vriendenkring, doet hij er alles
aan zijn imago van de gewone,
wat getergde, zich van de we
reldproblematiek bewuste jon
geman hoog te houden.
Het enige nut van roem is vol
gens Martin de inzetbaarheid
bij het oplossen van de ellende
op deze aarde. In 2003 lobbyde
hij in Mexico al bij de leden van
de Wereldhandelsorganisatie
en Tony Blair kent hij persoon
lijk. Het moge duidelijk zijn: de
nieuwe Bono is opgestaan. Ook
schurkt de band steeds dichter
aan tegen U2. Muzikaal, maar
ook op schaal van succes. Cold
play staat in juli zelfs in het Gel-
redome, dat bijna drie keer zo
groot is als Ahoy'. Toch valt tij
dens het geheime concert in de
Melkweg, twee maanden terug,
op dat Coldplay nog steeds niet
het charisma bezit van de Ierse
band. Want Chris, Jonny, Will
en Guy willen niet alleen óver
komen als heel gewoon, ze zijn
het ook. Dat is best schattig,
maar niet bepaald spannend.
Emmy Rossum.
Foto: EPA/Peter Foley
Poseidon-films
in aantocht
den haag - Deze maand begin
nen in Hollywood de voorberei
dingen voor de opnamen van
een grootschalige remake van
The Poseidon Adventure', de
zeer succesvolle scheepsramp
film uit 1972. Kurt Russel, Ri
chard Dreyfuss en Emmy Ros
sum behoren tot de passagiers
die wanhopig een uitweg pro
beren te vinden uit een cruise
schip dat tijdens een storm is
gekapseisd. Regisseur van de
nieuwe productie is Wolfgang
Petersen, die eerder met 'Das
Boot' en 'A Perfect Storm' de
monstreerde dat hij weet om te
gaan met zee en rampspoed.
De film komt in de zomer van
2006 in de bioscopen. NBC
brengt voor die tijd nog een re
make van dezelfde film op tv
met Steve Guttenberg, Peter
Weller, Adam Baldwin en Rut-
ger Hauer aan boord.
In Leiden en de regio bestaat grote belangstelling voor professio
nele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur volgt stad-
en regiogenoten die musiceren, zingen, dansen, toneelspelen, fo
tograferen of op andere wijze actief zijn. Vandaag: balletschool
Jeanette de Jager in Alphen aan den Rijn.
'Afscheid' is zaterdag 11 juni
het thema van de tweejaarlijkse
leerlingenuitvoering van ballet
school Jeanette de Jager. Deze
rode draad komt niet helemaal
uit de lucht vallen. Omdat het
Parktheater later deze maand
sluit, nemen de ballerina's af
scheid van het Alphense thea
ter waar ze altijd hun voorstel
lingen gaven. Ook Jeanette de
Jager zelf werkt langzamer
hand naar haar afscheid toe.
„Ik ben inmiddels zestig. Mijn
hart wil nog wel, maar mijn li
chaam niet meer."
Twintig jaar geleden begon De
Jager haar eigen balletschool.
Tot die tijd had ze altijd in
loondienst gewerkt. „Ik kon
daarin mijn ei niet meer kwijt.
Er werd niets met mijn ideeën
gedaan. Ik heb mijn mouwen
opgestroopt en ben zelf aan de
slag gegaan. Alphen was toen
nog echt een boerendorp en
niet zo cultuurminded." Nog
altijd heeft zij de enige ballet
school in de gemeente; al
wordt er bij Parkexpressie ook
balletles gegeven. „Het verschil
is dat ik er een huiselijk tintje
aan probeer te geven. Parkex
pressie is toch een groot creati
viteitscentrum. Ik probeer ge
zelligheid te creëren."
De eerste jaren gaf ze met haar
leerlingen elk jaar een uitvoe
ring. Vanwege de gigantische
organisatie en de oplopende
kosten bleek dat niet vol te
houden. De frequentie werd
verlaagd en de stichting BARre
in het leven geroepen. Zo'n
stichting kan in tegenstelling
tot een particuliere ballet
school wel subsidie aanvragen.
Projectcoördinator Margreet
Schlüter: „Feitelijk is de situa
tie nu zo dat wij Jeanette de Ja
ger opdracht geven een voor
stelling te maken."
Het thema had Jeanette de Ja
ger dit keer snel bedacht. „De
sluiting van het Parktheater
gaat me aan het hart. Ik neem
Jeanette de Jager oefent met mini-ballerina's. „Mijn hart wil nog wel, maar mijn lichaam niet meer."
Foto: Henk Bouwman
met weemoed afscheid van dit
gezellige gebouw met zijn war
me uitstraling. Afscheid dus.
Ook zelf moet ik er aan gaan
denken. Ik kan niet mijn hele
leven blijven huppelen. Daar
om draag ik steeds meer lessen
over. Met pijn in het hart. Met
name les geven aan kinderen
geeft me veel energie. Maar het
is ook heel intensief, want je
moet constant meedoen. Ei
genlijk had ik als balletjuf al
rond mijn veertigste moeten
gaan afbouwen, maar toen be
gon ik pas met mijn school."
Dat aspect komt ook in de uit
voering aan de orde. Toch wil
ze er geen trieste voorstelling
van maken. „Afscheid hoort bij
het leven. Je neemt afscheid
van je ouderlijk huis, afscheid
van je school, afscheid van je
werk. Maar er is altijd weer een
nieuw begin. Afscheid nemen
is niet per se dramatisch."
Daarom eindigt de voorstelling
ook een met een groot Brazili
aans feest: een happy end.
Volgens Margreet Schlüter on
derscheiden de voorstellingen
van De Jager zich door de aan
dacht voor de kostuums. „Die
maken het af. Daardoor is zo'n
voorstelling meer dan alleen
een leerlingenuitvoering." De
honderd ballerina's (van 4 tot
44) worden allemaal in door
Jeanette de Jager zelf ontwor
pen kostuums gestoken. „Om
dat ik met amateurs werk,
loopt dik en dun door elkaar
heen. Niet iedereen heeft een
perfect lijf. Daarom moeten de
kostuums perfect zijn. Het oog
wil ook wat."
'Afscheid van' door ballet
school Jeanette de Jager, za
terdag 11 juni, 14.00 en 16.15
uur, Parktheater, Cornelis
Geellaan 2, Alphen aan den
Rijn. Reserveren: tel. 0172-
478602.
Theo de With
den haag - De Haagse rockbands Di-rect, Kane
en Golden Earring geven op zaterdag 3 septem
ber een groot concert op het Malieveld in Den
Haag. Het concert wordt een puur Haags feestje,
want alleen inwoners van Den Haag en omstre
ken kunnen een van de 40.000 beschikbare kaar
ten kopen. Het Haagse rockfeest krijgt de
'Beatstad 2005' en moet, volgens de orgai
ren AT Events, laten zien dat Den H;
steeds dé muziekstad van Nederland is.
kaart wil kopen moet z'n postcode bekt
ken. Zaterdag 18 juni begint de kaartverkoi)
te
Ie
beeldende kunst recensie
Bernadette van der Goes
Expositie: 'Kunstenaars Kaasmarktschool
toch in Haagweg 4', werk van Astrid
Vlasman, Ben van Kempen, Burckhardt
Soil, Elbert Ploos van Amstel, Feng, Joke
van Dalen, Kuiper, Marie Oosterbaan,
Marjolijn Groustra, Marlies van Boekei,
Yu Jié Chou en Willem Vermaase Te
zien: t/m 19/6, vr t/m zo 13-17 uur,
Kunstcentrum Haagweg. Haagweg 4,
Leiden.
Voorbijgangers op de Haagweg
kunnen er bijna niet omheen.
Het wat saaie, grauwe gebouw
van Kunstcentrum Haagweg is
opgefleurd. De vensters van de
galerie op de begane grond
hebben een gele omlijsting ge
kregen en achter de ramen is
een etalage gekomen waarin
twaalf kunstenaars, die hun
atelier hebben in de Kaas
marktschool, werk hebben uit
gestald. Een tijdje geleden was
de bedoeling dat de atelier
ruimten in de Kaasmarktschool
zouden verdwijnen en de kun
stenaars bij hun collega's aan
de Haagweg zouden intrekken.
Dat ging niet door. Maar nu
zijn ze er tijdelijk toch.
Binnen is ontzettend veel te
zien. De wanden zijn van boven
tot onder gevuld met schilderij
en en werken op papier. Onge
veer zoals dat vroeger in acht-
tiende-eeuwse kabinetten ge
beurde. Toen de wanden in
deftige huizen overladen wer
den met schilderijen.
Verder staat verspreid over de
ruimte een aantal opvallende
objecten: een huisje van hout
en karton waarin de bezoeker
videofilms kan bekijken, een
paspop in marine-uniform met
als hoofd een krop sla, een
doorzichtig beeld van houtsnij
werk, een schemerlamp ge
maakt van ontbijtkoek. En er is
een video waarin Marlies van
Boekei mensen interviewt die
vroeger op de Kaasmarktschool
hebben gezeten. Op de galerij
zijn tot slot twee aparte presen
taties met foto's van Willem
Vermaase en tekeningen en
grafiek van Yu Jié Chou.
Al met al een gevarieerde ten
toonstelling waarin de bezoeker
kennis kan maken met wat zoal
in de Kaasmarktschool gepro
duceerd wordt. Een beetje rom
melig ook. Maar dat hoort nu
eenmaal bij zo'n groepsexposi-
tie. Toch heeft dit ook nadelen.
Doordat zoveel is tentoonge
steld ontstaat een gevoel van
massaliteit. Met name bij de
wanden die volgepropt zfe
schilderijen en werken ojd
pier. Alle kunstwerken zijy
concurrenten van elkaar,
strijd die zij allemaal verli
Want door de manier vaif
toonstellen zijn ze gelijkv
en springt niets er echt
hun enthousiasme willei
kunstenaars zoveel mog(
ten zien. Begrijpelijk, m;
schien was het wijzer gei
niet zoveel werken tenti
stellen zodat de bezoekej
der overdonderd wordt
oog gemakkelijker aan iel
hangen.
Een goed voorbeeld da:
het werk van Joke van D;
die slechts vijf beelden 1«
zien. De schemerlamp
bijtkoek is van haar. Ooi
haar andere objecten m:
gebruik van alledaagse
len. Zo stapelde zij de g<
tes van enkele lampenl
op elkaar, en bekleedde
plastic zakjes. Waardoorl
wonderlijke toren is ont!
Het bouwwerk staat one.,
lend in een hoek bij het
maar door de overeenk<
met de vorm van de ontl
koekschemerlamp, die iir1
buurt staat, loop je er alsj
zelf naartoe om het betel
kijken.
