Brits besluit Allemansvriend Assad trekt niet aan de noodrem
splijt EU over
lot grondwet
m
BUITENLAND
Daders massamoorden in Darfur
zijn niet langer onschendbaar
Blair wil voorlopig geen referendum
Het gaat weer goed met
haring in de Noordzee
Italiaanse homoseksueel
mag van rechter autorijden
Indianen massaal in protest
Paniek in Schotland over
protestmars Bob Geldof
Tijdens top G8 in Edinburgh
Ruzie Portugal
en Spanje over
water Douro
Slachting in Nepal
pulariteit Chirac
i dieptepunt
us - De populariteit van de
ïse president Jacques Chi-
is gedaald naar 26 procent,
lechtste peiling ooit. Een
ind geleden zag 42 procent
iresident nog zitten. De pei-
werd uitgevoerd vlak nadat
fansen in een referendum
[uropese grondwet afwezen.
issen ontvoeren
[etsjenen
kou - Russische troepen
Verantwoordelijk voor één
e tien van alle ontvoerin-
in de onrustige Russische
epubliek Tsjetsjenië. Dat
t de Tsjetsjeense pro-Russi-
president Alchanov giste-
;ezegd. Daarmee bevestig-
j wat mensenrechtengroe-
ïgen al langer roepen.
;hanen pakken
ton drugs
l - De Afghaanse politie
21 ton opium en 180 kilo
ine in beslag genomen bij
len in het zuiden en oos-
an het land. De operatie
;ericht tegen drugshande-
en niet zozeer tegen de
juwers van opium, aldus
ster Ali Ahmad Jalali van
enlandse zaken. Afghanis-
i 's werelds grootste pro
nt van opium, de grond-
roor heroïne.
ccins tegen
pla en marburg
en - Een onderzoeksteam
nternationale wetenschap-
heeft vaccins ontwikkeld
pen beschermen tegen de
lijke ebola- en marburgvi-
n. De vaccins bestrijden
van de vier bekende ebo-
rianten. De ontdekking
linnen enkele jaren een
n opleveren dat mensen
ïermt tegen de twee ziek-
bola en marburg worden
schijnlijk van apen op
;en overgebracht en eisen
ika veel levens. Sinds in
t in Angola marburg uit
zijn daar zeker 340 men-
an de infectie overleden,
urg en ebola leiden tot in-
bloedingen en hevige
s, waarna mensen binnen
e dagen sterven.
[istan levert
f al-Oaeda uit
abad - Pakistan heeft de
maand aangehouden
oedelijke nummer drie
et terreurnetwerk al-Qae-
n de Verenigde Staten uit-
erd. Dat gebeurde volgens
;ering nadat hij informatie
rijsgegeven over terreur-
i in andere landen. Abu
al-Libbi zou het brein zijn
r twee mislukte moord-
igen op de Pakistaanse
lent Pervez Musharraf.
dicinale wiet
IS verboden
ington - Het Amerikaanse
;erechtshof heeft gewei
iet medische gebruik van
uana toe te staan. Zes van
gen rechters wezen de eis
?n Californische vrouw af
:t gebruik als pijnstiller
staan. Met de uitspraak
het hooggerechtshof tien
terechtgewezen die me
al e wiet wel toestaan. Naar
ing gebruiken duizenden
kanen mediwiet.
Isjes onder
gesmokkeld
urne - Een Australische
r is betrapt op het vlieg-
an de Australische stad
>urne met 51 tropische
verborgen onder haar
e vrouw kwam uit Singa-
net de visjes in 15 met
gevulde zakken. Ze ris-
;en boete van 71.000 euro
celstraf tot tien jaar.
iya ontslaat
(enden stakers
bi - De Kenyaanse rege-
atslaat zo'n 9000 ambte
die vorige week illegaal
irk hadden neergelegd,
ibtenaren eisten een sala-
ïoging van 600 procent.
ihangt
gsdealers op
in - In de zuidelijke
e stad Kerman zijn giste-
ee mannen wegens
ïandel opgehangen. Ze
opgepakt met 400 kilo
i, tijdens gevechten met
itie, aldus een lokaal dag-
n de islamitische repu-
taat de doodstraf op
1 en drugshandel, maar
godslastering, afvallig-
iverspel en prostitutie,
is de oppositie gebruikt
jiem vaak valse beschul-
en om via de galg van po-
tegenstanders af te ko
la China werden in Iran
ar de meeste doodvon-
voltrokken (159). Dit jaar
Ie teller in Iran op zeker
cuties.
dinsdag 7 JUni 2005
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - Het Britse besluit om
voorlopig geen referendum te
houden over de Europese grond
wet, heeft de EU verdeeld in
twee kampen: terwijl de Duitse
en Franse leiders willen dat alle
lidstaten van de Unie zich over
de grondwet uitspreken, noemt
de Britse regering zo'n volks
raadpleging 'zinloos'. Het vinden
van een oplossing is daardoor
moeilijker geworden, en de poli
tieke onzekerheid groter.
De Britse minister van buiten
landse zaken Jack Straw noem
de het gisteren in het Lagerhuis
'zinloos' om door te gaan met
het zoeken van goedkeuring
voor een grondwet die in twee
landen is afgeschoten. Maar de
Franse minister van Europese
zaken Catherine Colonna her
haalde gisteren dat het ratifica
tieproces wel moet doorgaan.
„Dat is een kwestie van demo
cratie. Het is niet aan één land
om voor anderen te beslissen of
om het ratificatieproces te stop
pen", zei zij. Het Britse besluit
is voor Denemarken en Polen
geen reden om de voorgeno
men volksraadpleging af te ge
lasten, zo lieten beide regerin
gen gisteren weten.
Commissievoorzitter Jose Ma-
nel Barroso en de Luxemburgse
EU-voorzitter Jean-Claude
Juncker hebben na het Neder
landse 'neen' tevergeefs gepro
beerd om de regeringsleiders
op één lijn te houden tot hun
bijeenkomst van volgende week
in Brussel. Barroso wees giste
ren opnieuw op de collectieve
verantwoordelijkheid van alle
regeringsleiders. Hij zei hoop te
putten uit het feit dat tot nu toe
geen enkel land, inclusief
Groot-Brittannië, het definitie
ve besluit heeft genomen om
van een referendum af te zien.
„Er is behoefte aan debat en
discussie, maar het hoe en
wanneer van een volksraadple
ging is een zaak van de lidsta
ten", zei hij.
De verdeeldheid tussen de drie
grote landen maakt het moeilijk
voor de regeringsleiders om
volgende week een gemeen
schappelijke oplossing voor de
crisis te bedenken. Daar komt
bij dat Groot-Brittannië per 1
juli, een week na de top, de
voorzittershamer van Luxem
burg overneemt. „Dat legt een
zware verantwoordelijkheid op
de schouders van Tony Blair",
waarschuwde een Franse rege
ringswoordvoerder gisteren.
door onze correspondent
Harald Doornbos
Beiroet - Het tiende congres van
de Syrische Baath-partij, dat gis
teren is begonnen in de hoofd
stad Damascus, moet tot hervor
mingen leiden die het economi
sche faillissement afwenden en
het land uit het politieke isole
ment halen.
Voor een land met de proble
men van Syrië zou je verwach
ten dat de leiders nu eens seri
eus aan de noodrem zouden
trekken. Maar president Bashar
Assad, de leider van de Baath-
partij, kwam op het congres in
feite niet verder dan de belofte
dat 'er gevochten moet worden
tegen corruptie'.
Waar hebben we dat vaker ge
hoord, dachten miljoenen Syri-
ers en nog eens tientallen mil
joenen anderen in de rest van
de Arabische wereld. Alleen
maar roepen dat je tegen cor
ruptie bent, gebeurt al jaren en
helpt niet. Dat vereist handelen.
En dat het Syrische probleem:
er verandert eigenlijk niets, nie
mand doet iets.
Nu is Syrië's positie ook be
paald niet makkelijk. Het land
beleeft een tweestrijd tussen de
oude generatie van Baath-par-
tijleden en een groep jongeren.
De oude generatie stamt nog
uit het tijdperk van president
Hafez Assad, Bashar's vader, en
wil haar macht niet kwijtraken
door mee te werken aan allerlei
hervormingen. De jonge gene
ratie, die sinds de dood van va
der Assad in 2000 haar hoop
heeft gevestigd op zoon Bashar,
wil juist alles anders. Openheid,
internet, een meer partijen-stel
sel en privatisering van de
meeste verlies-lijdende staats
bedrijven.
Assad probeert daarom een
brug-functie te vervullen tussen
beide groepen. Niet te hard van
stapel lopen, want dan jaagt hij
de oude garde tegen zich in het
harnas, maar ook niet te lang
zaam, want dan vertrekt iedere
ANALYSE
jonge Syrische ondernemer
naar de Verenigde Staten.
In de praktijk leidt dit echter tot
een onbeweeglijke politiek.
Hervormingen in de marge,
niet als doel op zich. Zo zijn in
ternet en satelliet-schotels
sinds een paar jaar toegestaan,
waardoor de bevolking over
spoeld wordt met ideeën uit het
Westen en de rest van de Arabi
sche wereld. Maar echte demo
cratie invoeren - met verschil
lende partijen en vrije verkie
zingen - is nog altijd geen the
ma.
De angst voor democratie die
bij de machthebbers leeft, is
begrijpelijk. Want plotseling de
mocratie invoeren is vragen om
problemen in een samenleving
waarbij de grote meerderheid
van de bevolking zich solidair
voelt op basis van etniciteit of
religie. ,Als we nu vrije verkie
zingen organiseren," zo zegt
een Syrië-analist, „stemmen al
le soennitische moslims voor
kopenhagen/anp - Het gaat
goed met de haring. De stand
in de Noordzee en westelijk van
Schotland is in een goede con
ditie. De soort blijkt goed her
steld van het dieptepunt eind
jaren negentig. Dat stellen bio
logen, verenigd in de organisa
tie ICES, in hun halfjaarlijks ad
vies aan de Europese visserijmi
nisters.
De biologen tonen zich wel be
zorgd over de kabeljauw. Vooral
bij Noorwegen en het Kattegat
is die vissoort overbevisd. De
biologen vragen om een
vangstverbod op kabeljauw in
2006 rond het Kattegat, de zee
straat tussen Denemarken en
Zweden. Europese visserijmi
nisters schoten de kabeljauw in
december al te hulp. Alle vissers
mochten een dag per week
minder de zee op. De controles
op kabeljauwvissers werden
verscherpt.
De biologen adviseren opnieuw
om de vangst op paling te slui
ten. De palingstand is sinds
1980 sterk afgenomen en staat
nu op de laagste stand ooit. De
palingvisserij geeft werk aan
25.000 mensen in Europa, on
der wie vissers in het IJssel-
meer. Het Wereld Natuur
Fonds (WNF) vraagt de Europe
se Unie om een ambitieus her
stelplan voor de paling. De
soort zou ook op de lijst van be
dreigde diersoorten (CITES)
moeten komen, vindt de na
tuurorganisatie.
rome/anp-rtr - Een Siciliaanse
rechtbank heeft het Italiaanse
bureau voor rijvaardigheidsbe
wijzen veroordeeld omdat die
het rijbewijs van een homosek
suele man had ingenomen.
Volgens de rechter op het Itali
aanse eiland is homoseksuali
teit weliswaar een „persoon
lijkheidsstoornis", maar niet
een die van invloed is op ie
mands capaciteit om auto te
rijden.
Volgens het Italiaanse persbu
reau Ansa kwam de 23-jarige
man in de problemen met het
bureau, toen dat ontdekte dat
de man van militaire dienst
was uitgesloten wegens zijn
homoseksualiteit. De autoriteit
vorderde daarop zijn rijbewijs,
hangende een onderzoek naar
zijn „geschiktheid" om auto te
rijden.
Volgens de advocaat van de
benadeelde Italiaan was de ac
tie van het bureau „uitermate
schandalig en beledigend". Hij
eist daarom 500.000 euro scha
devergoeding.
la paz - De al weken durende protesten van indianen in Bolivia vonden gisteren een voorlopig hoogte
punt in een massademonstratie in de hoofdstad La Paz. Al maanden wordt Bolivia verlamt door grote so
ciale onrust. President Carlos Mesa ligt onder vuur. Niet alleen omdat de grootste bevolkingsgroep, de
indianen, achtergesteld is en in armoede leeft; ook vanwege het omstreden besluit om Boliviaans gas
naar Mexico en de VS te exporten. De arme bevolking is bang dat ze van de inkomsten niets terug zal
zien. Foto: EPA
door Frans van den Houdt
den haag - Het Internationaal Strafhof in
Den Haag opent een onderzoek naar oor
logsmisdaden in Darfur, Sudan. De regering
in Khartum heeft keer op keer nagelaten op
te treden tegen soldaten en milities die de
lokale bevolking terroriseren, verkrachten en
vermoorden. Hoogste tijd daarom dat de in
ternationale gemeenschap ingrijpt, want een
slachtpartij als die in Rwanda zou toch nooit
meer worden toegestaan?
De Sudanese leider Omar el-Bashir heeft
zich sinds zijn aantreden in 1989 nooit een
betrouwbare partner getoond in vredes
processen. Hetgeen deels verklaart waarom
er in Zuid-Sudan pas eind vorig jaar, na
ruim 22 jaar oorlog, een akkoord getekend
kon worden. Dat El-Bashir uiteindelijk toch
bereid was zijn handtekening te zetten, was
deels toe te schrijven aan zijn poging om
de kritische aandacht van de wereld te ver
schuiven van Darfur in het westen, naar
het zuiden van het land.
En aanvankelijk slaagde de Sudanese leider
in zijn opzet. De internationale gemeen
schap wilde Khartum niet te zeer onder
druk zetten om in Darfur op te treden, uit
angst dat het vredesproces in het zuiden in
gevaar zou komen. De hoop was dat het
Sudanese bewind door een vriendelijke be
nadering wel in toom gehouden kon wor
den. Washington riep nog wel dat er in
Darfur een genocide plaatsvond, maar zo
wel de Amerikaanse als Britse regering had
den inmiddels zoveel geld, tijd en energie
in het vredesproces in Zuid-Sudan gesto
ken, dat Darfur geen roet in het eten mocht
gooien. Binnen de VN-Veiligheidsraad
klonken daarom slechts terughoudende ge
luiden over de aanpak van het gruwelijke
geweld in Darfur. Een resolutie die Khar
tum moest dwingen een eind te maken aan
de slachtpartijen werd eindeloos uitgesteld
en afgezwakt.
Gevolg was dat het moorden en verkrach
ten onverminderd doorging. Weliswaar
werden duizenden extra politieagenten in
gezet in de immense provincie, maar nie
mand werd ontwapend of aangehouden.
Integendeel. Mensenrechtenorganisaties
maken maand in maand uit melding van
aanhoudende plunderingen, verkrachtin
gen, ontvoeringen, bombardementen en
moordpartijen door met name regerings
soldaten en Arabische strijders (Janjaweed)
maar ook door rebellen die zeggen voor
de lokale bevolking op te komen. Hele dor
pen worden platgebrand, honderdduizen
den mensen op de vlucht gejaagd. Het con
flict heeft de afgelopen twee jaar aan zeker
180.000 mensen het leven gekost en twee
miljoen anderen naar- elders verdreven.
De Sudanese regering, die de Janjaweed
steunt, kijkt de andere kant op of probeert
de boodschappers van het slechte nieuws
over Darfur uit te schakelen. Zoals vorige
week gebeurde met medewerkers van Art
sen zonder Grenzen, die het hadden aan
gedurfd zonder medeweten van Khartum
een rapport op te stellen over honderden
verkrachte vrouwen en jonge meisjes.
Drie maanden geleden lukte het de Veilig
heidsraad dan eindelijk te besluiten het In
ternationaal Strafhof in te schakelen om de
oorlogsmisdadigers in Darfur op te pakken
en te berechten. Een grondig gedocumen
teerd rapport en een lijst met de namen
van 51 hoofdverdachten, opgesteld door
een speciaal onderzoeksteam van de VN,
liggen inmiddels in Den Haag.
Khartum reageert ondertussen zoals het
steeds doet: met een aantal schijnmaatre-
gelen.
Zo kondigde de regering onlangs aan een
aantal mensen van de veiligheidsdiensten
die van wandaden verdacht worden zelf te
zullen berechten. Ook heeft Khartum laten
doorschemeren Darfur meer bevoegdhe
den te willen geven, wat het oplossen van
de crisis zou kunnen bespoedigen. Alge
meen wordt dit echter uitgelegd als een po
ging van El-Bashir om opnieuw zijn verant
woordelijkheden te ontlopen. Slechts snel
en effectief optreden van het Haagse straf
hof lijkt nog effectief om misdadigers in
Darfur duidelijk te maken dat ze niet langer
onschendbaar zijn. En om de wereld te to
nen dat een humanitaire crisis van onge
kende omvang inderdaad niet wordt geto
lereerd.
een soennitische partij, alle sji
ieten voor een sji'ietische par
tij, alle koerden voor een koer-
dische partij, alle christenen
voor een christelijke partij. Dan
laat je de geest van nationalis
me en religieus fanatisme uit de
fles. Dat is dus vragen om pro
blemen." Trouwens, president
Assad is een alawiet, een kleine
islamitische minderheid in Sy
rië. Democratie zou het land
niet alleen opdelen in vele ver
schillende religieuze blokken,
maar de alawieten zouden on
middellijk hun macht verliezen.
Het is daarom dat Assad het wil
gooien over de boeg van de
economie en de strijd tegen
corruptie. Syrië moet het Chi
nese model volgen, meent As
sad. Eerst een betere economi
sche situatie, daarna grotere
politieke vrijheid. Niet zo gek
gedacht natuurlijk. Maar met
twintig procent werkloosheid
en een enorme bevolkingsgroei
die jaarlijks leidt tot 300.000
nieuwelingen op de arbeids
markt, volstaat het niet om een
paar internet-café's te openen.
President Bashar Assad.
Foto: Reuters
Voeg daarbij de Amerikaanse
sanctie's vanwege Syrië's ver
meende hulp aan terroristische
organisaties. Syrië's dubieuze
rol als, zoals sommigen bewe
ren, verlener van hulp aan het
Iraakse verzet en Syrië's recente
verlies van de controle over
buurland Libanon en er ont
staat een weinig rooskleurig
beeld voor de toekomst.
houden in Edinburgh. Voor zijn
campagne 'Make Poverty His
tory' (maak geschiedenis van
armoede) hoopte hij op
1.000.000 deelnemers. Geldofs
opmerking kan echter voor een
veel hogere opkomst zorgen
dan waarop is gerekend.
Het Live8 team kwam met een
verklaring om Edinburgh te
vriend te houden. „We roepen
iedereen die naar Edinburgh
wil komen op eerst goed na te
denken en verstandig te hande
len. Zorg dat je een slaapplaats
hebt voordat je komt, wees ver
antwoordelijk voor jezelf en je
vrienden en sta niet toe dat kin
deren zonder begeleiding ko
men."
De politie hield spoedoverleg
met Make Poverty History; de
gemeente begon met het ver
wijderen van bouwsteigers in
de stad, uit vrees dat buizen als
wapens worden gebruikt mocht
de mars uit de hand lopen. Ook
alle losse bakstenen worden
verwijderd of opnieuw inge
metseld en wegwerkzaamhe
den zijn opgeschort. Volgens
directeur stadsontwikkeling An
drew Holmes worden extra
kampeervelden gecreëerd,
maar zijn er nooit genoeg toi
letten. Alle beschikbare wc-ca-
bines in Engeland en Ierland
zijn al besteld en momenteel
worden Europese adressen be
naderd voor huurwc's.
Minister Brown van financiën
toont zich groot voorstander
van de mars. Hij meent dat het
Britse volk zo een grote rol kan
spelen in het overhalen van de
G8 om wereldarmoede aan te
pakken. Brown heeft op voor
hand alle btw-heffingen in de
opbouw van Live8 kwijtge
scholden. Dat scheelt de orga
nisatie anderhalf miljoen euro.
door onze correspondent
Esther Cotink
Edinburgh - De politie en loka
le autoriteiten in Schotland ma
ken zich grote zorgen over de
mogelijk één miljoen demon
stranten die op 2 juli bij elkaar
komen voor een protestmars in
Edinburgh tijdens de topont
moeting van de G8. Dat Bob
Geldof, organisator van de
mars, het aantal op een miljoen
schatte kwam als donderslag bij
heldere hemel. Edinburgh heeft
niet de faciliteiten om zoveel
mensen op te vangen.
Midge Ure, die samen met
Geldof de spectaculaire Live8
concerten organiseert, noemt
de autoriteiten paniekzaaiers.
Volgens hem was de uitspraak
van zijn vriend puur symbo
lisch bedoeld. „Ik hoorde van
een politiechef in Edinburgh
dat het totaal onverantwoorde
lijk is wat we doen en dat dit
anarchisten de kans geeft een
belangrijk evenement te versto
ren. Maai' er is geen reden voor
paniek. Het was een symboli
sche oproep aan mensen om
op te staan en van zich te laten
horen."
Ondanks Ure's poging de toe
stand te sussen, vreest Schot
land grote chaos. De bestrijding
van wereldarmoede staat hoog
op de agenda van de G8 en Bob
Geldof heeft deze gelegenheid
aangegrepen een nieuwe Live8
op te zetten: vijf concerten die
net als Live Aid in 1985 geschie
denis moeten schrijven.
Geldof is al jarenlang kruisvaar
der tegen honger en armoede
in Afrika. De Ierse zanger deed
deze week zijn oproep om tege
lijk met de concerten in Lon
den, Philadelphia, Parijs, Rome
en Berlijn een protestmars te
barcelona/gpd - De grote
droogte in het zuiden van Euro
pa heeft geleid tot een conflict
tussen de buurlanden Portugal
en Spanje over de verdeling van
het water in de grensrivier de
Douro. Portugal claimt een
schadevergoeding van zes mil
joen euro omdat Spanje te wei
nig water overlaat voor de Por
tugezen.
De landen hebben in 1998 een
verdrag gesloten waarin Spanje
zich verplicht een minimale
hoeveelheid water aan Portugal
te leveren. Als dat niet gebeurt
moet Madrid betalen. Dat is
volgens Lissabon nu het geval.
De Douro, die in Spanje ont
springt, levert water aan de
Spaanse huishoudens en land
bouw. Pas daarna komen de
Portugezen aan de beurt. Maar
door het gebrek aan regen is
het waterpeil zo laag dat Spanje
de afspraken van 1998 niet kan
nakomen. Volgens Madrid zal
er waarschijnlijk niet veel an
ders opzitten dan de eis van
Portugal in te willigen en te be
talen.
Zolang beide landen bestaan
ruziën ze al over de verdeling
van het water. Vier grote rivie
ren stromen vanuit Spanje Por
tugal binnen.
kathmandu - Een moeder en haar kind, toegedekt met een deken.
Ze zijn twee van de zeker 53 vrouwen en kinderen die om het leven
kwamen toen in het zuidwesten van Nepal een volgepakte bus op
een landmijn reed. Het gebied is een bolwerk van de linkse rebellen,
die sinds 1996 proberen de monarchie ten val te brengen. In het con
flict zijn al 12.000 mensen gedood. Foto: Reuters