Ambtenaren staken donderdag
SLIPS,
BINNENLAND 2
•sfegojt
DE 4E
GRATIS
s/oqöf
wm
De leegte van het intelligent ontwerp
Veroordeelde Fries eist
verpleging in kliniek
Spinozapremie naar
vier toponderzoekers
'Volgsysteem' voor
probleemleerlingen
'Veel ongelukken basischool te voorkomen'
3 SLOGGI
Openbaar vervoer in Utrecht en Amsterdam plat
Gevangen achter glas
Borstkanker
vaak niet goed
behandeld
jrschuwing
minibikes
- De politie waar
ivoor het rijden op zoge-
minibikes op de open-
■g. De kleine motoren
•oden omdat ze niet
:eurd zijn en dus onver-
Bovendien lopen berij-
de voertuigen het risi-
iedeweggebruikers ze
hoofd zien. De mini-
irden steeds populair-
Ikosten 250 tot 1400 eu-
mJien tot 90 kilometer per
zijn steeds vaker op de
(re weg te zien.
egevonden
aienlo
Voorbijgangers hebben
htend een lijk gevonden
"•arlevinkerweg in Venlo.
ie houdt ernstig reke-
>9 bt een misdrijf. De om-
.an de vindplaats is af-
3 oor technisch onder-
let is onbekend of het
I man of een vrouw gaat.
Jiurt van het stoffelijk
1 lot stond een vrachtwa-
1 t een Duits kenteken,
■■pet duidelijk of die iets
zaak te maken heeft,
aac
lemen met
hipkaart
iG - De introductie van
6kaart voor het openbaar
verloopt moeizaam. De
che problemen zijn nog
=4iet opgelost, waardoor
i -ir Peijs van verkeer later
L Lacht een definitief be-
_Ji nemen over de invoe-
1 het nieuwe systeem.
1 lkaart moet vanaf 2007
■Jige vervoerbewijzen in
Vervangen.
site over
^mi
^■Ig - Hulporganisatie
t in Nood/Cordaid laat
*irs met een website zien
gebeurt met de op-
,van de inzamelingsac-
landen die getroffen
r de tsunami. Op de
ILC gelanceerde webpagi-
v.nadetsunami.nl, staat
l.axzicht van de projecten
rganisatie steunt en
k budget. De organisa-
uit de opbrengst van
jQbctie 33 miljoen euro
^n, meer dan iedere an-
'anisatie.De totale op
was 192 miljoen euro.
ouderen in
=rilligerswerk
rg - Het aantal 65-plus-
aan vrijwilligerswerk
0 de periode van 1997
iet 2004 toegenomen
ocent. Het totale aantal
;ers daalde in die perio-
met 2 procent. Oude-
leeftijd van 65 tot 74
en ongeveer twee keer
actief als vrijwilliger
)lussers. Mensen met
ime baan doen volgens
s het minst aan pro Deo
imheden.
it geschorst
iefstal wapen
cen - Een Groningse
geschorst nadat bij een
zijn dienstwapen was
De inbraak vond
ji het huis van een colle-
1 de politieman over-
De agent had zijn
(apen niet mee naar
(gen nemen. Behalve
(en zijn bij de inbraak
je legitimaties en een
I gestolen. De politie, die
van een onfortuinlijk
t, heeft een technisch
lek ingesteld naar de
edoden
spookrijdster
(en spookrijdster heeft
vond op de A50 onder
n ongeval veroorzaakt
>r twee vrouwen om het
n gekomen. Een van de
"ers is de spookrijdster,
arige vrouw uit Ooijen.
eed ter plaatse. Het an-
:htoffer is een 44-jarige
it Veghel. Zij overleed
ren na het ongeval in
enhuis. De spookrijd-
»te tegen twee tege-
nende auto's.
olen
(fiets online
eer - Eigenaren en ko-
i een bromfiets kunnen
iteren op internet con-
of hun tweewieler als
is opgegeven. De
ïst voor het Wegver-
>W) heeft de gegevens,
mstig zijn van de poli-
e eigen website gepu-
Wie bij de RDW een
r, ibewijs wil aanvragen
tvia de site de gege-
ïterhalen aan de hand
lassisnummer en het
e aanvrager loopt dan
risico ongewild een ge-
romfiets aan te schaf-
mdien worden de kos-
uhet kentekenbewijs be-
)e politie houdt de ge-
'an de bromfietsen bij.
dinsdag 7 juni 2005
^ch;
f ea
zoetermeer/anp - De vakbon
den organiseren donderdag een
24-uursstaking onder gemeente
ambtenaren. De loketten moe
ten die dag in de meeste ge
meenten op slot. Daarnaast sta
ken het openbaar vervoer en de
reinigingsdiensten in Amster
dam en Utrecht. Brandweer en
ambulancediensten draaien in
het hele land zondagsdiensten.
De actie begint donderdag om
0.00 uur en duurt tot donder
dagavond 24.00 uur.
Gemeenteambtenaren in Ne
derland voeren al enige tijd ac
tie om hun ongenoegen te ui
ten over de vastgelopen CAO-
onderhandelingen. Eind april
liepen de onderhandelingen na
een jaar uiteindelijk stuk op de
looneis en het zogenoemde
functioneel leeftijdsontslag
(FLO).
Die regeling maakt het gemeen
teambtenaren in zware beroe
pen (brandweer, personeel zie
kenauto's) nu nog mogelijk al
op hun 55-ste te stoppen met
werken. De vakbonden willen
deze regeling behouden, maar
werkgeversorganisatie VNG wil
er vanaf. Volgens woordvoer
ster Sjerps is de regeling „ver
ouderd en niet langer betaal
baar".
De VNG wil de uitoefening van
zware beroepen beperken tot
twintig jaar. Daarna volgt gega
randeerd herplaatsing naar een
fysiek minder zware baan. Wie
er toch uit wil krijgt een premie
mee. De hoogte ervan is nog
niet bekend. De VNG denkt zo
de door de vergrijzing van het
personeel noodzakelijke bezui
nigingen binnen te halen.
De AbvaKabo meent echter dat
de FLO veel te ingewikkeld is
om op heel korte termijn aan te
passen. Woordvoerster Sjerps
wijst erop dat de FLO bijvoor
beeld brandweerpersoneel on
redelijk bevoordeeld ten op
zichte van andere gemeente
ambtenaren. „Brandweermen
sen hebben vaak een bedrijfje
(chauffeur, sloper, duiker, red.)
naast hun werk. Na hun 55 ste
maken ze daar in veel gevallen
een voltijdse baan van. Zo van
gen ze dan dubbel salaris voor
één baan." Ze gelooft er dan
ook weinig van dat andere
ambtenaren gaan staken voor
een regeling waarvan alleen
ambtenaren met zware beroe
pen profiteren. Sjerps denkt
daarom dat de -relatief strijdba
re- brandweerlieden de onder
handelingen hebben „gegij
zeld".
De bonden verwachten mini
maal 10.000 actievoerders op
het Museumplein. Ze hebben
inmiddels 150 bussen geregeld
die de betogers naar de hoofd
stad moeten brengen. Volgens
een woordvoerder van Abvaka-
bo FNV is het deze dagen niet
eenvoudig om aan bussen te
komen, onder meer doordat
scholen in deze periode mas
saal schoolreisjes organiseren.
'Tbs met dwangverpleging uitvoeren'
leeuwarden/anp - Een 51-jari-
ge Fries die is veroordeeld voor
ontucht met twee meisjes,
spant een kort geding aan tegen
de Nederlandse Staat. Hij eist
dat de tbs met dwangverpleging
die hem is opgelegd, wordt uit
gevoerd. De man is tot twee
jaar cel en tbs met dwangver
pleging veroordeeld, maar zit
4,5 jaar na het vonnis van het
gerechtshof in Leeuwarden nog
steeds niet in een tbs-kliniek.
„Ik heb verschrikkelijk met de
ze mensen te doen. Ze zitten in
de gevangenis, maar er gebeurt
niets terwijl ze hun celstraf al
hebben uitgezeten", zei Tjalling
van der Goot, de advocaat van
de Fries, maandag.
Het hof in Leeuwarden veroor
deelde de man in 2001. Na cas
satie verwees de Hoge Raad de
zaak echter in 2002 terug naar
het hof, ditmaal in Arnhem.
Omdat het openbaar ministerie
(OM) na de terugverwijzing was
vergeten gevangenhouding te
eisen, kwam de man in afwach
ting van het vonnis van het
Arnhemse hof een jaar op vrije
voeten. In 2003 moest de man
echter de cel weer in toen het
hof in Arnhem hem ook veroor
deelde tot twee jaar cel en tbs
met dwangverpleging.
Op 21 september 2004 werd die
beslissing uiteindelijk door de
Hoge Raad bekrachtigd. Het
Europees Hof voor de Rechten
van de Mens heeft in mei vorig
jaar gezegd dat tbs'ers na het
uitzitten van hun straf na maxi
maal zes maanden in een tbs-
kliniek moeten worden ge
plaatst. Die 21ste september is
echter al weer acht maanden
geleden. Gezien de geschiede
nis van mijn cliënt, hij heeft al
langer dan de opgelegde straf
gezeten, moet hij nu maar eens
een plekje krijgen", aldus Van
der Goot.
Mocht de man geen plekje kun
nen krijgen, dan wil hij binnen
een week op vrije voeten ko
men. „Dat zal voor de rechter
een flink dilemma worden,
want het is maatschappelijk
niet te verkopen tbs'ers vrij te
laten omdat er geen plaats is in
tbs-klinieken", aldus Van der
Goot. Volgens de advocaat is er
geen plaats in tbs-klinieken
omdat rechters steeds vaker tbs
met dwangverpleging opleggen.
Iv iiiflk. „i:
kampen - Een aalscholver zit te schreeuwen achter het glas van de Stadsburg in Kampen. Het dier landde gisteren op de brug en kon daar niet meer wegkomen. Een voorbijgan
ger aarzelde niet, pakte de vogel op en gooide hem over de glazen wand. Aalscholvers waren vroeger zeldzaam in Nederland, maar worden nu vaak gezien rond visrijke stekken
in de IJssel. Foto: WFA/Freddy Schinkel
den haag/anp - De Spinozapre-
mie 2005 is toegekend aan vier
Nederlandse toponderzoekers.
De Nederlandse Organisatie
voor Wetenschappelijk Onder
zoek maakte gisteren bekend
dat ze wiskundige Alexander
Schrijver, moleculair bioloog
René Bernards, cognitief neuro-
wetenschapper Peter Hagoort
en natuurkundige Detlef Lohse
heeft onderscheiden.
De Spinozapremie is de groot
ste Nederlandse onderschei
ding in de wetenschap. Elke on
derzoeker krijgt 1,5 miljoen eu
ro, te besteden aan onderzoek
naar keuze. De wetenschappers
ontvangen de prestigieuze prijs
voor baanbrekend en inspire
rend onderzoek. De uitreiking
vindt plaats op 23 november.
Bernards, hoofd moleculaire
carcinogenese bij het Neder
lands Kanker Instituut ontwik
kelde met een onderzoeksgroep
drie technologieën die inzicht
geven in het ontstaan van kan
ker en mogelijke therapieën.
Hagoort, oprichter en directeur
van het F.C. Donders Centre for
Cognitive Neuroimaging van de
Radboud Universiteit Nijme
gen, toonde onder meer aan
dat hersenen waarin het taai-
verwerkende gebied is bescha
digd, via andere routes alsnog
taal kunnen begrijpen.
Lohse, universiteitshoogleraar
aan de Universiteit Twente,
heeft de verklaring van sonolu-
minescentie op zijn naam
staan. Dat is het verschijnsel
dat een klein gasbelletje onder
invloed van ultrasoon geluid
licht kan gaan uitzenden door
dat de temperatuur oploopt.
Schrijver, verbonden aan het
Centrum voor Wiskunde en In
formatica en deeltijdhoogleraar
aan de Universiteit van Amster
dam, schreef twee standaard
werken op het gebied van com-
binatoriek en algoritmiek.
Meeste incidenten door onvoldoende toezicht bij gymles
rotterdam/gpd - Rotterdamse
schoolbesturen hebben als eer
ste in Nederland een leerling
volgsysteem ontwikkeld voor
het voortgezet onderwijs, dat
snel ingrijpen mogelijk maakt.
Het volgsysteem moet proble
men signaleren en helpen om
het groeiende probleem van
voortijdige schoolverlaters aan
te pakken.
Het systeem gaat in augustus
draaien op zes Rotterdamse
scholen en wordt een jaar later
op alle middelbare scholen in
de stad ingevoerd.
Het is geen toeval dat het sys
teem in Rotterdam is ontwik
keld. Daar is de onderwijsach
terstand het grootst. Scholen
zien dat dit vaak gepaard gaat
met problemen thuis, en heb
ben de handen vol aan het op
voeden van hun leerlingen.
„Het was pure noodzaak", zegt
Wim Littooij, bestuursvoorzitter
van Christelijk Voortgezet On
derwijs (CVO).
Anton Roelofs van het Penta
College, die als adviseur
meedacht: „Als we nu een pro
bleem signaleren, kijken we in
het systeem, zien de achter
grond van een kind, besluiten
wat we doen en dat is dan de
volgende dag ook bekend bij de
andere docenten." Snel ingrij
pen kan voorkomen dat een
kind gaat spijbelen of zelfs de
school verlaat.
Littooij: „Dit systeem voorkomt
ook doublures. Nu zal het niet
meer gebeuren dat elk jaar weer
iemand besluit om te laten uit
zoeken of een bepaalde leerling
soms dyslectisch is."
In het leerlingvolgsysteem is
ruimte voor gegevens over leer
problemen, de sociaal-emotio
nele ontwikkeling, schoolresul
taten en bijzonderheden over
het gedrag. Ook is snel op te
zoeken hoe het verzuim is, de
situatie thuis, wie de leerling
heeft begeleid, welke afspraken
er zijn gemaakt en of die hiel
pen.
Scholen leggen vast wie de dos
siers mag lezen en wie er infor
matie aan mag toevoegen, om
de privacy van kinderen te
waarborgen. Het systeem is ge
bruiksvriendelijk. Er waren al
wel systemen in omloop, zegt
Littooij, „maar die waren zo in
gewikkeld dat je een iet-freak
moest zijn om ermee om te
gaan."
den haag/gpd - Veel ongeluk
ken op basisscholen gebeuren
doordat er onvoldoende toe
zicht is tijdens de gymlessen.
Dat stelt Cees Meijer van Con
sument en Veiligheid. Die orga
nisatie presenteert donderdag
aan onderwijsminister Maria
van der Hoeven een rapport
over veiligheid op school.
Ruim 45 procent van de onge
vallen op school gebeurt tijdens
de gymnastieklessen.
Volgens Meijer komt dat vooral
doordat basisscholen het nogal
eens nalaten om de gymlessen
door vakdocenten te laten ver
zorgen. Eigen leerkrachten ge
ven zo goed en kwaad als het
gaat de les. Vaak ook nog eens
aan veel te grote groepen.
Want, om geld uit te sparen,
proberen sommige scholen nog
wel eens enkele groepen tege
lijk bewegingsonderwijs te ge
ven.
Als voor de bovenbouw een ge
diplomeerde sportleraar wordt
aangetrokken, is veel leed te
voorkomen, denkt Meijer. „Het
blijkt namelijk dat de meeste
gymnastiekongelukken gebeu
ren met kinderen van tussen de
negen en veertien jaar." Die
zijn het meest onbesuisd.
Ook veel van de andere 55 pro
cent van de ongelukken -vooral
glij- en valpartijen in en om de
school - zijn simpel te voorko
men, meent Meijer, „door bij
voorbeeld het maken van goede
afspraken over waar in en om
school gerend mag worden."
Het rapport meldt overigens
een daling van aantal ongeval
len op scholen. Tussen 1999 en
2003 nam het aantal meldingen
af met 25 procent. In 1999
moesten nog 19 duizend kinde
ren zich na een ongeluk op
school laten behandelen in het
ziekenhuis, vorig jaar waren dat
er naar schatting vijftiendui
zend.
Van alle kinderen die zich
moesten laten behandelen op
de spoedeisende hulp, was 4
procent er zo ernstig aan toe
dat een ziekenhuisopname
volgde. Bij circa vier van de tien
gewonden (37 procent) was het
letsel een fractuur als een ge
broken been, arm of pols. Ver
reweg de meeste wonden wer
den opgelopen na een val van
trap, hek, speel- of gymtoestel.
Consument en Veiligheid be
pleit een goede registratie van
ongevallen, waardoor basis
scholen weten wat ze moeten
gaan aanpakken om herhaling
te voorkomen. Inmiddels volgt
42 procent van de scholen vol
gens die methode en heeft nog
eens 41 procent er belangstel
ling voor getoond.
Consument en Veiligheid denkt
dat de registratie heeft meege
holpen aan het terugdringen
van het aantal ongevallen.
utrecht/anp - Maar veertig
procent van de vrouwen met
een agressief type uitgezaaide
borstkanker krijgt het daarvoor
bestemde geneesmiddel. Het
gebruik van dat middel, trastu-
zumab, is in Nederland bijna
het laagst van alle West-Euro-
pese landen.
Dat blijkt uit een schatting van
de BorstkankerVereniging. De
vereniging heeft niet onder
zocht waarom veel artsen geen
trastuzumab voorschrijven aan
vrouwen die het middel wel
zouden moeten krijgen.
Ze vermoedt dat de verklaring
ligt in de hoge kosten.
(advertentie)
NU 00K EXTRA KORTING OP BEHA'S EN TOPS
Geldig vonl/m 30 juni 2005
zolang de voorraad strekt.
doorJohan Braekman
Minister Van der Hoeven van onderwijs
wil een debat over de intelligent ontwerp
theorie. Ze gelooft dat er meer te zeggen
is over het ontstaan van de mensheid dan
blijkt uit de evolutie-theorie van Darwin.
De evolutietheorie, die zo omstreden was
dat Darwin een aantal jaren aarzelde voor
hij die publiceerde, is algemeen geaccep
teerd. Het creationisme is niet meer dan
een geloof van rechtlijnige bijbellezers.
In 1925 werd in de Amerikaanse staat
Tennessee een spraakmakend proces
gehouden over het onderwijzen van de
evolutietheorie van Charles Darwin. Pas
in de jaren zestig werd beslist dat een
verbod daarop strijdig was met de schei
ding van kerk en staat. Pas in 1987 werd
vastgelegd dat het ongrondwettelijk is
van leraren te eisen dat ze naast de evo
lutietheorie ook het creationisme onder
wijzen.
Creationisme is een geloof. Creationis
ten nemen het bijbelse boek Genesis let
terlijk, wat strijdig is met allerlei weten
schappelijke inzichten. Het creationis
me gaat immers over al wat in de bijbel
staat. Als de bijbel letterlijk het woord
Gods is is er geen reden te stoppen bij
het boek Genesis dat het ontstaan van
soorten, inclusief de mens, behandelt.
Ook het verhaal van de toren van Babel
is dan letterlijk te nemen (als 'alternatief
voor de moderne taalkunde), evenals de
leeftijd van Methusalem (in strijd met de
gerontologische inzichten).
In lijn met hun protestantse, rechtse en
conservatieve opvattingen denken crea
tionisten dat de evolutietheorie hun
waarden- en normenstelsel aantast. Ze
menen dat Darwins opvattingen impli
ceren dat de mens 'slechts een dier is
onder de dieren' waardoor het funda
ment wegvalt voor menselijke waardig
heid en humaniteit, voor ethiek en be
schaving. De door hen verfoeide tole
rantie tegenover homofilie, abortus of
euthanasie koppelen zij aan de invloed
van Darwin. Het terug
schroeven van het on- O P I
derwijs over evolutie
moet de 'maatschap
pelijke degeneratie' een halt toeroepen.
Wetenschap probeert de feiten niet te
plooien naar een onwrikbaar geloof,
maar tracht ons beeld van de wereld bij
te sturen op basis van nieuwe inzichten.
Wetenschap doet aan zelfkritiek, het
creationisme blijft steken in krampachti
ge pogingen 'bewijzen' te vinden voor
onwaarschijnlijke 'gebeurtenissen' als
de zondvloed (Genesis) of het tijdelijk
stilstaan van de zon Qozua). Het creatio
nisme is pseudo-wetenschap en hoort
niet thuis in het onderwijs.
De eis van de creationisten voor een 'fai
re behandeling', zodat studenten 'zelf
kunnen uitmaken hoe de vork in de
steel zit' is misleidend. Als men de
scheppingsverhalen uit de bijbel zou
onderwijzen als alternatief voor evolu
tietheorie, waarom dan niet ook de
scheppingsmythen van de Navajo india
nen of de Inuit?
Tegenwoordig wordt massaal gegokt op
het 'intelligent design', het 'intelligent
ontwerp'. Dat is oude wijn in nieuwe
zakken. De illusie dat 'intelligent ont
werp' naar een authentieke wetenschap
pelijke theorie verwijst, die niets te ma
ken heeft met het creationisme nestelde
zich in snel tempo in de hoofden van
velen die zich ongemakkelijk voelen met
Darwins natuur- en mensbeeld. Zelfs
minister van onderwijs en wetenschap
pen Maria van der Hoeven (CDA)
blijkt te voelen voor de intelligent ont-
werp-opvatting. Waarom is deze opvat-
ting populair? Ze her-
N I E haalt de eeuwenoude
creationistische opvat
ting dat een uurwerk
een uurwerkmaker veronderstelt, een
oog een oogmaker en een mens een
mensmaker. Een oog is net als een uur
werk een complex instrument. Zoiets
kan, aldus de intelligent ontwerp-gelo-
vers onmogelijk bij toeval zijn ontstaan.
Omdat dit niet kan kan ook de evolutie
theorie niet kloppen, beweren ze.
Niet toevallig wordt minister Van der
Hoeven 'geadviseerd' door academici
die verstand hebben van kansbereke
ning en niet van evolutietheorie. De cru
ciale fout is dat de evolutietheorie het
ontstaan van functionele complexiteit
niet toeschrijft aan toeval. Integendeel.
Volgens de intelligent ontwerp-adepten
verklaart Darwin het bestaan van het
oog als volgt: stop alle cellen in een doos
en schudt er mee tot alle cellen samen
vallen en een oog vormen. Dat is inder
daad ongeloofwaardig.
Alleen heeft Darwin zoiets nooit be
weerd. Hij onthulde het mechanisme
van natuurlijke selectie dat ervoor zorgt
dat uit de variatie in de natuur elke ge
neratie opnieuw eigenschappen worden
geselecteerd die het beste helpen bij
overleving en voortplanting. Natuurlijke
selectie zorgt dat nuttige eigenschappen
bewaard blijven. Er wordt voortge
bouwd op wat er reeds is. Evolutietheo
rie verklaart de ontstaansgeschiedenis
van functionele complexiteit. Het oog is
in de loop van miljoenen jaren geëvolu
eerd vanuit lichtgevoelige cellen.
Er is een enorme hoeveelheid informatie
die deze visie ondersteunt uit genetica,
taxonomie en celbiologie en die sluit
aan bij kennis uit geologie, fysica en der
gelijke. De intelligent ontwerp theorie
staat geïsoleerd. Er bestaat niet het min
ste bewijs voor haar kernidee van eetf
'hogere intelligentie'. Minister Van der
Hoeven wil een 'debat' over de intelli
gent ontwerp-opvatting. De meeste poli
tici en wetenschappers voelen daar niets
voor. Persoonlijk heb ik er geen bezwaar
tegen omdat er geen sprake kan zijn van
een debat. De intelligent ontwerp-op
vatting bevat geen noodzaak om ele
menten uit de evolutiebiologie of andere
wetenschappelijke disciplines te her
zien. De theorie is good old protestants
creationisme in een pseudo-weten-
schappelijk schapenvelletje.
Johan Braeckman is bijzonder hoogle
raar vanwege de humanistische stichting
Socrates bij de Universiteit van Amster
dam op het gebied van de levensweten
schappen. Hij doceert wijsbegeerte aan
de Universiteit Gent en schreef het boek
Danvins Moordbekentenis (Nieuwezijcls,
2001)
